Beleidsprogramma D66 Schouwen-Duiveland voor de gemeenteraadsverkiezingen 2014

Beleidsprogramma D66 Schouwen-Duiveland voor de gemeenteraadsverkiezingen 2014

Nu

1


2

“De gemeente speelt een steeds grotere rol in uw leven. Daarom moet u ook een veel grotere rol in uw gemeente spelen. Dat begint met stemmen op 19 maart; stemmen op D66.”

De gemeente wordt belangrijker, uw stem dus ook. Voorjaar 2014 en u mag wéér naar de stembus. Gaat u weer stemmen? Veel mensen vragen zich af of gemeentepolitiek wel belangrijk is. Ik overtuig u er graag van dat u juist bij deze gemeenteraadsverkiezingen uw stem moet laten horen.

D66-politici hebben een kenmerkende stijl: we zijn duidelijk over wat we willen, we denken in mensen en niet in groepen, we beginnen bij u en niet bij de regels en houden altijd het oog op de toekomst. Wij zijn optimistisch maar weten ook dat we hard moeten werken om onze idealen te verwezenlijken.

Een ijzeren wet in de politiek is: alle politiek is lokaal. Als raadslid, wethouder en burgemeester heb ik gezien hoe dat werkt: de belangrijkste vraag moet steeds zijn ‘Wat betekent dit voorstel voor mensen in hun dagelijks leven, in hun directe omgeving?’. Voor D66 is het essentieel dat iedereen meepraat en meebeslist over de plannen die ons raken. Dat is een democratisch recht én, vinden wij, ook een democratische plicht. Het is in ieder geval de beste garantie voor politiek waarin de mens centraal staat.

Gaat u zitten afwachten of u in de beste of in de slechtste gemeente van Nederland woont? Of gaat u er, samen met D66, voor zorgen dat uw gemeente de handschoen oppakt? U kunt het verschil maken. Zeker hier op Schouwen-Duiveland, in uw eigen omgeving!

Dat is belangrijk, want er moeten indringende keuzes gemaakt worden. Hoe groot wordt de klas van uw kind komend jaar? Werken beroepsonderwijs en het lokale bedrijfsleven samen tegen jeugdwerkloosheid? Worden zorg en ondersteuning van ouderen en gehandicapten op maat geleverd? Pakt uw gemeente nu eindelijk de leegstand aan van achterhaalde industrieterreinen en niet gebruikte beeldbepalende gebouwen? Geeft uw gemeente ruimte aan bewoners die samen zonnepanelen op hun daken laten plaatsen? Heeft u als bewoner zelf over dit alles iets te zeggen? De gemeente speelt een steeds grotere rol in uw leven. Daarom moet u ook een veel grotere rol in uw gemeente spelen. Dat begint met stemmen; stemmen op D66. D66 werkt aan een samenleving die gebouwd is op vrije mensen die zich inspannen en ontplooien. Hierdoor wordt de samenleving als geheel sterker en rijker. Wij mensen zetten ons van nature niet alleen in voor onszelf, maar ook voor onze naasten, onze leefomgeving, de maatschappij en onze gezamenlijke toekomst. Daarom komt D66 op voor de kansen van iedereen, bijvoorbeeld via het onderwijs. Met een overheid die steunt, randvoorwaarden schept en waar nodig stuurt. D66 weet zeker dat de kracht van mensen onderling de belangrijkste maatschappelijke motor is. Wij vertrouwen op die kracht van mensen, individueel en samen. 3

Wacht niet af. Stem op 19 maart. Beter nog; stem D66!

Alexander Pechtold


Richtingwijzers D66 Landelijk In dit verkiezingsprogramma vindt u concrete oplossingen voor vraagstukken die nu spelen. Maar de dagelijkse praktijk van het werk in de gemeenteraad is veel gevarieerder dan wij nu kunnen voorspellen. Daar zijn ongetwijfeld vraagstukken bij die in dit programma beperkt of zelfs geheel niet aan de orde komen. Daarom hebben wij onze uitgangspunten en ideeën vertaald in vijf ‘richtingwijzers’. Bij twijfel zal een gekozen vertegenwoordiger deze richtingwijzers zwaarder laten wegen dan de oplossingen die bij het schrijven van dit programma nog logisch en verdedigbaar waren, maar niet veel later door de feiten al weer zijn achterhaald.

Mensen zijn niet gelijk, wél gelijkwaardig. Mensen zijn verschillend en wij willen dat de overheid ruimte laat voor die verschillen. Wij streven naar economische zelfstandigheid voor zoveel mogelijk mensen en vinden dat mensen die uitmuntend presteren daarvoor een beloning verdienen. Wij willen een dynamische, open samenleving waarin iedereen de ruimte krijgt om zijn eigen beslissingen te nemen en iedereen zich op zijn eigen manier kan ontwikkelen. Wij vinden het vanzelfsprekend om welvaart met elkaar te delen. We willen dat zoveel mogelijk mensen meedoen in het maatschappelijk en economisch proces, want daar worden we allemaal beter van. Voor mensen die zichzelf niet kunnen redden dragen we een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Wij vertrouwen op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen. Daarom zien we de toekomst met optimisme tegemoet. Mensen zijn zo creatief dat ze steeds opnieuw zelf oplossingen vinden. Wij willen dat de overheid deze kracht, vindingrijkheid en creativiteit van mensen ondersteunt en ruimte geeft. De sleutel voor verandering ligt bij mensen zelf en wij willen dat de overheid daarbij aansluit. Wat mensen voor zichzelf en anderen kunnen doen is veel belangrijker en effectiever dan wat de overheid kan doen.

Wij willen de wereld om ons heen tegemoet treden met respect en mededogen. Dat geldt voor de mensen om ons heen en voor onze omgeving. De aarde is niet van ons en dus geen gebruiksartikel. We willen stoppen met het uitputten en vervuilen van onze leefomgeving. We willen dat in de discussie over natuur en milieu niet het behoud, maar de aantasting van natuur en milieu beargumenteerd wordt.

Samenlevingen zijn op steeds meer verschillende manieren met elkaar verbonden. Wij staan open voor de gehele wereld en sluiten niemand uit. Bij alles wat we doen, vragen we ons steeds af welke effecten dat heeft op anderen in deze wereld. Wij onderkennen dat Europa steeds meer ons binnenland wordt. Internationale samenwerking en economische vooruitgang zijn de sleutels naar een wereld met minder oorlog en conflicten. Daarbij handelen wij steeds pragmatisch, nuchter en op basis van feiten.

De fundamentele waarden van onze samenleving zijn vrijheid voor en gelijkwaardigheid van ieder mens, ongeacht opvattingen, geloof, seksuele geaardheid, gerichtheid of herkomst. Lichamelijke integriteit, geweldloze oplossing van belangenconflicten en een respectvol gehanteerde vrijheid van meningsvorming en uiting, inclusief respect voor onze democratische rechtsstaat, zijn voor ons centrale waarden. Die waarden zijn universeel en zonder meer bovengeschikt. Wij beschermen de grondrechten van onszelf en anderen.

4

Over dit programma

Inhoudsopgave

‘Samen voor initiatief’, zo heet het tienpuntenplan dat we samen met de Partij van de Arbeid en GroenLinks hebben opgesteld. Met dat plan laten we zien aan de kiezer waar onze samenwerking en lijstverbinding op gebaseerd is. Daarnaast heeft D66 een verkiezingsprogramma waarin we onze eigen sociaal-liberale accenten leggen: nu vooruit!

3 Voorwoord Alexander Pechtold

Machiel Weezepoel Eric van Doorn Gerard Gerritse Sylvia Serry Marja Krans-Hofland Jeffrey van Doorenmalen Ria Geluk

4 Richtingwijzers D66 Landelijk 6

Speerpunten D66 Schouwen-Duiveland verkiezingen 2014

www.d66schouwenduiveland.nl 7 Actief werk maken van een veilige buurt 7 Investeren in onderwijs, een leven lang aandacht voor talent en taal 7 Burger en bestuur: durf, daadkracht en dienstverlenend 8 2020: Schouwen-Duiveland energieneutraal 8 Bloeiende sectoren door helder, verbindend en flexibel bestuur 8 Leefbaarheid is mensenwerk 8 Doelmatig zorgen, in overleg mét zorgvrager én mantelzorger 8 Ruim baan voor cultuur

9 Beleidsprogramma D66 Schouwen-Duiveland 2014-2018 9 9 9 10 10 10 10 11 11 11

Burger en bestuur Veiligheid Verkeer en openbare ruimte Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Economie, toerisme en recreatie Onderwijs Cultuur en sport Milieu Sociaal domein Financiën

12 Tienpuntenplan ‘Samen voor initiatief’

Fotoverantwoording: © DNA-Beeldbank op www.laatzeelandzien.nl (Willem Woznitza - p1, Ben Biondina - p6, Eddy Westveer - p12, Ben Seelt - p16) 5


Speerpunten Schouwen-Duiveland

6

> Actief werk maken van een veilige buurt > Investeren in onderwijs, een leven lang aandacht voor talent en taal > Burger en bestuur: durf, daadkracht en dienstverlenend > 2020: Schouwen-Duiveland energieneutraal > Bloeiende sectoren door helder, verbindend en flexibel bestuur > Leefbaarheid is mensenwerk > Doelmatig zorgen, in overleg mét zorgvrager én mantelzorger > Ruim baan voor cultuur

Speerpunten verkiezingen 2014 D66 Schouwen-Duiveland Actief werk maken van een veilige buurt D66 wil dat de gemeente actief werk maakt van veiligheid. Iedereen, van jong tot oud, moet over straat durven wanneer hij of zij dat wil. De gemeente werkt samen met de wijkagent(en), burgers, bedrijven, scholen en instellingen aan de preventie tegen woninginbraken en overlastgevend gedrag van inwoners en gasten. Dit doet de gemeente door goed te luisteren en gebruik te maken van kennis die aanwezig is bij burgers, bedrijven en instellingen en door elkaars inzet te helpen versterken. Ook communiceert de gemeente regelmatig in de krant en website over lokale misdaadcijfers, ook als er niks aan de hand is, en bereikte resultaten. Burgers en bedrijven weten wat ze moeten doen om calamiteiten te voorkomen en ook wanneer deze toch gebeuren. Donkere onveilige plekken worden op een slimme manier verlicht. Hangjeugd wordt actief verleid gebruik te maken van een eigen ruimte, bijvoorbeeld in het dorpshuis.. Veelplegers die herhaaldelijk in de fout gaan, krijgen na een eventuele straf een persoonlijke aanpak gericht op het afkicken van drugs, het volgen van een opleiding, een woning en een baan. De gemeente neemt hierbij de leiding en zorgt voor een effectieve samenwerking tussen politie, woningcorporatie en instellingen voor (verslavings)zorg en onderwijs. 7

Investeren in onderwijs, een leven lang aandacht voor talent en taal D66 kiest voor onderwijs, de ruggengraat van onze samenleving. Wij willen dat leraren de mogelijkheid krijgen om kinderen optimale aandacht te geven zodat zij hun talent kunnen ontdekken en ontwikkelen. Ook wil D66 dat iedere inwoner van Schouwen-Duiveland de kans krijgt om Nederlands te leren lezen en schrijven. Waar mogelijk helpen wij scholen en instellingen met het verwezenlijken van hun ambities. In facilitaire of financiële zin, of bijvoorbeeld bij het werven en opleiden van onderwijsvrijwilligers.

Burger en bestuur: durf, daadkracht en dienstverlenend Het gemeentebestuur is er voor de burgers en niet omgekeerd. Daarom is het belangrijk dat de inwoners van Schouwen-Duiveland betrokken zijn bij het maken en uitvoeren van het gemeentelijk beleid. D66 wil niet alleen dat de gemeente beter gaat communiceren, maar ook dat mensen vanaf het begin actief betrokken worden bij het maken van de plannen die hen aangaan. Hierbij vinden we het belangrijk dat plannen zo concreet moge-


lijk zijn: het speeltuintje, bouwplannen van de overbuurman, de ronde van de wijkverpleegkundige. D66 wil dat de gemeente zich hierbij iedere keer weer afvraagt hoe de juiste personen te benaderen. De ene keer is dat tijdens een bijeenkomst in het dorpshuis, een andere keer aan iemands keukentafel of op Facebook. D66 wil dat de inwoners van Schouwen-Duiveland daadwerkelijk directe invloed hebben op hun directe leefomgeving. Door ze mee en met elkaar te laten praten, maar ook door hun initiatieven te omarmen en te faciliteren.

Schouwen-Duiveland energieneutraal in 2020 D66 kiest voor groene groei van de economie en wil dat Schouwen-Duiveland werk maakt van duurzaamheid. Bijvoorbeeld door ambitieus te zijn op het gebied van duurzame energie. Op Schouwen-Duiveland zijn alle ingrediënten aanwezig om duurzaam energie op te wekken: water, wind, bovengemiddeld veel zon en ruimte. D66 wil niet wachten tot 2040 en wil dat ons eiland al in 2020 energieneutraal is. Om deze ambitie te halen is het noodzakelijk dat alle partijen op ons eiland samenwerken. Inwoners, ondernemers, scholen, boeren, woningbouwcorporatie en gemeente gaan samen aan de slag om het energieverbruik te verminderen en duurzaam energie te produceren.

Bloeiende sectoren door helder, verbindend en flexibel bestuur D66 wil dat de gemeente het ondernemers makkelijker maakt om te ondernemen. Aan de ene kant door procedures sneller en eenvoudiger te maken, en aan de andere kant door met ondernemers mee te denken en initiatieven te verbinden. Schouwen-Duiveland heeft onder haar inwoners en ondernemers veel creatief talent. In de creatieve sector wordt oorspronkelijk, vernieuwend, maar ook vraaggericht gedacht. D66 vindt het daarom belangrijk dat de gemeente de sector betrekt bij maatschappelijke vraagstukken en zich een goed opdrachtgever toont.

Leefbaarheid is mensenwerk Belangrijk voor de ervaren leefbaarheid is dat mensen elkaar kennen en elkaar weten te vinden wanneer dat nodig is. Elkaar kunnen ontmoeten is dus essentieel. Soms gebeurt dat in het dorpshuis, dan weer bij de voetbalclub, in de kerk, op het schoolplein, in de supermarkt of gewoon in de straat. Leefbaarheid laat zich daarmee ook niet in één hokje plaatsen. D66 is daarom voor een flexibele benadering van de gemeente die aansluit bij de mensen zelf en wat voor hén de buurt of het dorp leefbaar maakt. Ieder dorp of stad krijgt hiervoor zijn eigen regelaar. Deze regelaar is in de buurt aanwezig en helpt plannen te realiseren. Daarnaast heeft ieder dorp of wijk een eigen ontmoetingsruimte waarvan men zelf de openingstijden bepaalt en krijgt men de ruimte om zelf zaken te organiseren en te beheren. Om inwoners bij deze taken te helpen wil D66 professionele ondersteuning die het groeiende potentieel aan vrijwilligers weet aan te boren, op te leiden en te waarderen. 8

Doelmatig zorgen, in overleg mét zorgvrager én mantelzorger De komende jaren krijgt de gemeente er zorgtaken bij. D66 ziet hierdoor kansen de zorg beter te organiseren. Maatwerk leveren is het uitgangspunt. Persoonlijk, en in overleg mét de zorgvrager én zijn of haar mantelzorger(s). Voor wie de zorg zelf wil organiseren blijft een persoonlijk budget beschikbaar. Als dat de zorg ten goede komt, wil D66 bij de uitvoering van de zorgtaken samenwerken met andere gemeenten. Maar dat mag er nooit toe leiden dat straks niemand meer aanspreekbaar is. D66 wil dat voor de gemeenteraad duidelijk is wie kan worden aangesproken. De overheveling van zorgtaken naar de gemeente gaat gepaard met een grotere financiële verantwoordelijkheid. D66 wil dat een onafhankelijke rekenkamerfunctie erop toeziet dat beschikbare euro’s effectief worden besteed aan waarvoor ze bedoeld zijn.

Ruim baan voor cultuur Cultuur inspireert, brengt mensen samen en leidt tot economische welvaart. Daarom wil D66 dat de gemeente ruimte geeft aan cultureel initiatief en de op het eiland aanwezige cultuurhistorie koestert. D66 wil dat de gemeente met gesubsidieerde instellingen en initiatiefnemers actief werkt aan het afstemmen en onderling versterken van het aanbod.

D66 Schouwen-Duiveland maakt onderdeel uit van D66-afdeling Oosterschelde. Hierin zijn onder andere de D66-fracties van de gemeenten Goes en Borsele vertegenwoordigd. De samenwerking, over de dijken heen, biedt ons de mogelijkheid om kennis te delen en onze standpunten af te stemmen, bijvoorbeeld als het gaat om zaken die door onze gemeenten samen worden georganiseerd. Gemeenten werken namelijk steeds vaker samen. D66 maakt zich sterk voor de democratische controle op deze samenwerkingsverbanden en wil de invloed van de burger erop vergroten. D66 Oosterschelde heeft voor de diverse gemeenten binnen de afdeling een gezamenlijk beleidsprogramma 2014-2018 opgesteld. Dit programma is vervolgens op maat vertaald naar het onderstaande beleidsprogramma 2014-2018 voor Schouwen-Duiveland.

Beleidsprogramma 2014-2018 D66 Schouwen-Duiveland Burger en bestuur

‘Slagvaardig en dichtbij de mensen georganiseerd’, dat is wat de inwoners van Schouwen-Duiveland van het openbaar bestuur mogen verwachten. Een onafhankelijk bestuur dat handelt in het algemeen belang. En een bestuur dat grote waarde hecht aan betrokken inwoners die weten wat er binnen de gemeente speelt. D66 pleit dan ook voor goede (en tijdige) informatie over alles wat de gemeente en haar inwoners aangaat. Tijdig, interactief, eerlijk en begrijpelijk. Het gemeentebeleid wordt niet alleen gemaakt in een gemeentehuis. Iedereen binnen de gemeente mag en kan een bijdrage leveren. Mensen worden actief bij het beleid betrokken. Wij hechten veel waarde aan de inbreng van dorps-, stads- en andere adviesraden. Een bestuur dat dichtbij de mensen staat vereist een goede bereikbaarheid: wie een vraag of probleem heeft moet snel bij de juiste persoon of afdeling terechtkomen. De dienstverlening moet zowel digitaal, telefonisch, schriftelijk en persoonlijk mogelijk zijn. De digitale dienstverlening zal verder groeien en burger en overheid helpen om efficiënter diensten te verlenen. De gemeente neemt steeds meer taken over van het Rijk. Door deelname aan een aantal samenwerkingsverbanden en zogenaamde gemeenschappelijke regelingen probeert de gemeente deze taken zo goed mogelijk te doen. In de praktijk blijkt dat de inbreng van de gemeenteraden in gemeenschappelijke regelingen onvoldoende tot zijn recht komt. Vandaar dat D66 pleit voor versterking van de invloed van de gemeenteraden op het functioneren van gemeenschappelijke regelingen Hiertoe bieden de aanbevelingen van de Vereniging Zeeuwse Gemeenten (VZG) goede aanknopingspunten. Als het niet lukt om de steeds zwaarder wordende gemeentelijke taken door samenwerkingsverbanden effectief, controleerbaar en transparant uit te voeren, dan is gemeentelijke herin9

deling niet uitgesloten. Nog meer dan nu het geval is, zullen bij herindeling de belangen van de leefgemeenschappen in wijken en dorpskernen, nadrukkelijk meer aandacht dienen te krijgen.

Veiligheid Veiligheid is van oudsher een kerntaak van de gemeente. De gemeenteraad stelt de doelen voor politie, brandweer en boa’s (buitengewoon opsporingsambtenaren) in de gemeente vast in een beknopt veiligheidsplan. De inwoners van Schouwen-Duiveland hebben recht op een omgeving die veilig is. Een veilige omgeving is een omgeving die ook schoon en heel is. Onachtzaamheid nodigt uit tot verloedering. D66 gaat ervan uit dat goed gedrag doet volgen. Door middel van een actief opruimbeleid willen we burgers stimuleren zelf een veilige omgeving te scheppen en te behouden.

Verkeer en openbare ruimte Mobiliteit is een levensbehoefte en wordt steeds belangrijker voor onze regio, waar afstanden tot (basis)voorzieningen steeds groter worden. D66 stelt de veiligheid, in het bijzonder van kwetsbare verkeersdeelnemers voorop in haar beleid en gaat voor een goede bereikbaarheid van Schouwen-Duiveland en alle kernen. Ook zijn wij voorstander van innovatie in het openbaar vervoer en van slimme mobiliteit, voor en door burgers. Wij willen combinaties die zijn te maken tussen bijvoorbeeld leerlingen-, Wmo- en andere soorten vervoer stimuleren. Ook duurzame mobiliteitsconcepten zoals het delen van auto’s (bv. buurtauto’s, oplaadpunten voor elektrische auto’s) stimuleren we van harte.


Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Schouwen-Duiveland biedt haar inwoners (relatief) veel vrije ruimte en rust. Beschikbare ruimte willen we nog beter benutten door deze duurzaam in te richten en te gebruiken. Duurzaam bouwen betekent onder andere dat we eerst kijken naar wat we hebben en proberen het bestaande vastgoed te hergebruiken. Als het bestaande niet meer voldoet zal het gesloopt moeten worden. D66 gaat ervan uit dat er pas nieuw gebouwd wordt als het echt nodig is. Leegstand en verpaupering gaan we tegen. Verloedering nodigt immers uit tot meer verloedering en staat veiligheid in de weg. Duurzaam betekent ook dat we inwoners stimuleren om hun bestaande woning energiezuinig en levensloopbestendig te maken. Daarnaast stimuleert D66 deeltijdwonen en recreatief wonen. Voor arbeidsmigranten en vluchtelingen streven we naar een goede en humane huisvesting. Om op ontwikkelingen in te kunnen spelen vinden we dat er flexibele bestemmingsplannen moeten zijn.

Economie, toerisme en recreatie Deze tijd vraagt om initiatief. De gemeente kan een bijdrage leveren door het ondernemen makkelijker te maken. Een stimulans kan zijn snelle en eenvoudige procedures. Of door ondernemers samen te brengen in netwerken of in bedrijfsverzamelgebouwen. De aankoop van producten via internet is enorm toegenomen. De detailhandel bemerkt daardoor een teruglopende omzet en de leegstand van winkels begint een probleem te worden. Samen met ondernemers gaan we zoeken naar duurzame ontwikkelingsmogelijkheden van het winkelgebied. Om te bevorderen dat nieuwe bedrijven zich vestigen in de gemeente is het belangrijk dat er aantrekkelijke locaties zijn. En dat doen we bij voorkeur niet door nieuwe bedrijventerreinen te ontwikkelen, maar door bestaande terreinen te herontwikkelen. Duurzaamheid en kwaliteit zijn daarbij belangrijker dan gemeentegrenzen. Door samen te werken met onze buurgemeenten voorkomen we versnippering en zorgen we ervoor dat de openbare ruimte efficiënt wordt benut. Toeristen, maar ook recreërende inwoners leveren een belangrijke bijdrage aan onze lokale economie. D66 ziet kansen in het versterken van het toeristisch product. We zetten in op het verhogen van de toeristische bestedingen waarbij kwaliteit gaat voor kwantiteit en op het verhogen van het aantal overnachtingen. D66 stimuleert initiatieven die passen bij de identiteit van de regio. Van unieke accommodaties tot kleinschalige activiteiten. Er is ook ruimte voor grote evenementen die bijdragen aan een positief imago en de lokale economie ondersteunen. D66 vindt het belangrijk dat bij het gunnen van lokale opdrachten een kans wordt gegeven aan lokale en regionale ondernemers en kleine zelfstandigen.

10

Onderwijs

Goed onderwijs is een investering voor de toekomst. D66 vindt het belangrijk dat in de gemeente een volwaardig aanbod van goed en eigentijds onderwijs beschikbaar is. Dalend aantal leerlingen en krimpende budgetten maken het noodzakelijk om passende oplossingen te zoeken. Leefbaarheid en goed onderwijs voor onze kinderen vereisen samenwerking tussen ouders, schoolbesturen en gemeente. Samenwerking tussen scholen van diverse identiteiten en andere jeugdvoorzieningen is noodzakelijk om goed onderwijs en goede vorming te waarborgen. D66 wil het onderwijs verbreden met een dagprogramma waarin ruimte is voor cultuur, sport en muziekonderwijs: de alles-in-een-school (integraal kindcentrum). De gemeente is verantwoordelijk voor huisvesting van scholen en kan daardoor een forse bijdrage leveren aan het stimuleren van samenwerking tussen scholen. Met de Lokale Educatieve Agenda (LEA) kunnen de gemeente, schoolbesturen en overige partners komen tot gezamenlijke afspraken over het onderwijs- en jeugdbeleid. Wij zien hier een actieve rol voor de gemeente in het bepalen en uitvoeren van de LEA.

Cultuur en sport Cultuur is een inspiratiebron voor iedereen, geen ‘hobby of luxegoed voor enkelen’. Kunst, cultuur en erfgoed kunnen inwoners verbinden en de gemeente kan zich hiermee onderscheiden. D66 vindt het belangrijk dat inwoners van de gemeente laagdrempelig toegang hebben tot het beoefenen van amateurkunst. Ook streven wij naar kunst- en cultuureducatie in het onderwijs. De leerling en de kwaliteit staan hierbij voorop. Dit willen we bereiken door subsidieontvangende organisaties te verplichten een bijdrage te geven aan het kunstonderwijs in het primair en voortgezet onderwijs. Sport en beweging is belangrijk voor het individu en de samenleving. Het zorgt ervoor dat mensen zich fit en gezond voelen en dat ze onderdeel zijn van een sociaal netwerk. Daarom wil D66 ook in sport investeren en stimuleren dat mensen meer gaan bewegen en sporten.

Milieu D66 streeft naar een duurzame samenleving. De gemeente heeft hierin een voorbeeldfunctie naar haar inwoners en neemt haar verantwoordelijkheid door op alle mogelijke manieren bewust met energie en afvalstromen om te gaan. Op elk beleidsterrein, van ruimtelijke ordening tot onderwijs, moet duurzaamheid een randvoorwaarde worden. De groene economie biedt veel kansen in Zeeland en initiatieven op dit gebied krijgen onze steun. We vinden het belangrijk dat de gemeente concrete doelstellingen formuleert op het gebied van duurzaamheid en milieu.

Sociaal domein

Als sociaal liberale partij vinden we dat kwetsbare groepen mee moeten kunnen doen in de maatschappij. Onze aandacht gaat hierbij naar hulpbehoevende ouderen en hun mantelzorgers, chronisch zieken en inwoners met een (tijdelijke) functiebeperking, zeker indien zij sociaal geïsoleerd dreigen te raken. Werk en inkomen D66 vertrouwt op de eigen kracht van mensen. Mensen zijn creatief in het vinden van oplossingen voor hun maatschappelijke of economische problemen, maar hebben daar soms hulp bij nodig. Wij willen die steun geven en ervoor zorgen dat mensen zo snel mogelijk weer op eigen benen staan. Daarnaast zijn er mensen die niet, of slechts beperkt, voor zichzelf kunnen zorgen. Voor die mensen is een vangnet voor nodig, midden in de samenleving. D66 hecht aan een persoonlijke benadering, korte routes en heldere afspraken. Inwoners die vragen hebben over hun werk en/of inkomen kunnen hiervoor terecht bij één aanspreekpunt. Wij willen zo voorkomen dat mensen met bijvoorbeeld schuldproblemen van het kastje naar de muur worden gestuurd. D66 vindt dat de gemeente een voorbeeldfunctie heeft als werkgever. Bijvoorbeeld als het gaat om het aannemen van mensen uit de onderste regionen van de arbeidsmarkt. Het uitbesteden van werk blijft mogelijk, maar alleen als het beslist niet anders kan. Ook bij uitbesteding dient de gemeente goed werkgeverschap te tonen door bij opdrachtverlening voorrang te geven aan bedrijven die meehelpen aan de re-integratie van werklozen of diensten afnemen van de sociale werkplaats. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De Wmo moet ervoor zorgen dat mensen zolang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en kunnen meedoen in de samenleving. Al dan niet gesteund door familie, vrienden of bekenden. Als dat niet lukt, biedt de gemeente ondersteuning. D66 wil dat het Wmo-beleid dichtbij de mensen wordt ontwikkeld en uitgevoerd. Om te voorkomen dat mensen buiten de boot vallen, is werken in de wijk en het dorp essentieel. De gemeente moet daarin de regie nemen en inwoners en de betrokken maatschappelijke organisaties stimuleren om met ideeën te komen. D66 wil dat de gemeente de kans benut om de zorg beter te maken. Onder andere door het trainen van vrijwilligers en het ondersteunen van netwerken. Maar ook door een slimmere aanpak van de zorg. Denk aan het combineren van de huishoudelijke verzorging met de wijkverpleging en het Wmo-vervoer met het reguliere vervoer. Ook vinden wij het belangrijk dat de gemeente alert is op de zogenaamde stapeling bij de eigen bijdrage(n). Zonder mantelzorg komen veel mensen in de problemen. Wij willen dat mantelzorgers worden ontzien en naar behoefte worden ontlast. Respijtzorg, waarbij zorgtaken kunnen worden overgenomen door professionele of vrijwillige krachten, verdient de nodige aandacht. Jeugd en jongeren Ieder kind moet goede kansen krijgen. D66 wil dat het jeugd- en jongerenbeleid een hoge prioriteit krijgt. Dat betekent dat wij inzetten op veilige accommodaties en voldoende speel- en buitenruimte. 11

Ook vinden wij dat scholen een belangrijke taak hebben in het vroegtijdig signaleren van problemen. Bij financiële problemen van ouders moet voorkomen worden dat kinderen het slachtoffer worden, zij verdienen speciale en extra zorg. Uiteraard is voorkomen beter dan genezen, daarom pleiten wij voor meer aandacht voor preventie in de jeugdzorg: één gezin, één plan en één regisseur. Als de huisarts kinderen doorverwijst in de jeugd-GGZ wil D66 dat de gemeente vroegtijdig heldere afspraken maakt met deze zorgverleners. Ook een gezonde leefstijl begint op school. D66 zet in op 100% rookvrije schoolterreinen en verhoging van het aanbod aan gezonde tussendoortjes. Ouderen D66 wil extra aandacht geven aan kwetsbare en eenzame ouderen. Voor hen willen we de ouderenadviseurs inzetten, zij kunnen deze groep ondersteuning bieden. Speciale aandacht wil D66 voor het uitvinden van nieuwe combinaties van wonen en zorg. Voor mensen die thuis verzorgd worden is goede steun door een team van wijkverpleging, vrijwilligers en mantelzorgers noodzakelijk. Hiernaast hechten wij veel waarde aan het in stand houden van een ontmoetingsruimte in elke woonkern. Persoonsgebonden budget (pgb) D66 stelt de zelfstandigheid en keuzevrijheid van de zorggebruiker voorop. Daarom zijn wij voorstander van het invoeren van een voucher-systeem. Waar mogelijk moeten de vouchers gekoppeld zijn aan arbeidsprojecten, bijvoorbeeld een klussen- of hoveniersdienst. Dierenwelzijn Wij vinden het vanzelfsprekend dat in een beschaafde maatschappij de opvang van dieren goed geregeld is.

Financiën Onze gemeente krijgt de komende periode te maken met een grote financiële uitdaging. Aan de ene kant bezuinigingen en aan de andere kant toenemende beleidsvrijheid. Wij realiseren ons dat hiermee een groot beroep wordt gedaan op de kennis en kunde van de gemeenteraad, het college en de ambtenaren. D66 vindt dat het financieel beleid van de gemeente gericht moet zijn op evenwicht op de balans, met voldoende buffer voor mindere tijden. De doelen die de gemeente vaststelt moeten goed omschreven en eenvoudig controleerbaar zijn. Hiervoor is een onafhankelijke rekenkamerfunctie erg belangrijk, wij willen deze intergemeentelijk organiseren. Initiatieven die goed zijn voor de gemeente en haar inwoners kunnen worden gestimuleerd met een subsidie. D66 vindt dat verleende subsidies regelmatig getoetst moeten worden, zo wordt de verlenging ervan geen automatisme. Belangrijk is dat, bij het bepalen van nieuw beleid, goed gekeken wordt welk beleid overbodig is geworden. Als de gemeente een samenwerking aangaat met een private partij, bijvoorbeeld in een grootschalig bouwproject, moet zij zorgvuldig kijken naar de financiële risico’s. D66 wil dat de stijging van gemeentelijke belastingen beperkt wordt tot de inflatie.


Samen voor initiatief

12

We willen vooruit met Schouwen-Duiveland. We nemen initiatief om de kansen van deze tijd te benutten en problemen op te lossen. Samenwerking helpt ons daarbij verder dan de verdere versnippering die in de gemeenteraad dreigt. Met GroenLinks en de PvdA delen we de kijk op wat nodig is op een groot aantal onderwerpen. Vandaar dat we met hen willen samenwerken aan een progressieve agenda en het tienpuntenplan ‘Samen voor initiatief’ hebben opgesteld. Het tienpuntenplan is in een gezamenlijke vergadering met leden van de drie partijen op 10 september 2013 vastgesteld. Het plan vormt de inhoudelijke basis voor de lijstverbinding die we voor de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart 2014 met elkaar zijn aangegaan.

Samen voor initiatief!

Lijstverbinding met GroenLinks en Partij van de Arbeid We willen samen vooruit met Schouwen-Duiveland. Dat is nodig. Veranderingen in de samenleving en in het klimaat nodigen ons uit tot het nemen van initiatief. De gemeente krijgt er meer taken bij, maar moet het met minder geld doen. De verantwoordelijkheid voor ons eigen welzijn -en dat van anderen- komt dichter bij onszelf. We vertrouwen erop dat we samen met onze inwoners deze verantwoordelijkheid aankunnen. Wel vinden we dat dit vraagt om een andere gemeente. Een gemeente die mensen, bedrijven en instellingen met elkaar verbindt, die initiatief ondersteunt en creativiteit de ruimte geeft. Om samen met inwoners de vraagstukken van deze tijd aan te gaan. En deze te beantwoorden. Dat doen we samen, eilandelijk of regionaal als het goed is voor de kwaliteit van onze voorzieningen. Met onze aanpak sluiten we aan bij de behoeften van mensen. De mensen in Sir zijn nu eenmaal anders dan in Serooskerke en wat in Brouw wel werkt, hoeft dat in Bru helemaal nog niet te doen. Samen waar mogelijk, in de kern of wijk waar nodig! Als progressieve politieke partijen nemen we met dit tienpuntenplan het initiatief om in de komende raadsperiode samen te werken aan de toekomst van Schouwen-Duiveland. We gaan daarbij uit van datgene wat ons bindt. In de overtuiging dat we hierdoor meer kunnen betekenen voor ons mooie eiland en haar inwoners.

1 Een gemeente die durft los te laten en betrokkenheid ondersteunt De verandering van onze bevolking (krimp, ontgroening) en het klimaat stelt ons voor nieuwe vragen. We willen daar nieuwe antwoorden op vinden. Hiervoor hebben we een actieve gemeente nodig. Met een bestuur dat enthousiasmeert en burgers, bedrijven en (onderwijs) instellingen ondersteunt en met elkaar verbindt. Om zo de ideeën te bedenken en in de praktijk te brengen waarmee we de kansen van deze tijd kunnen benutten. De gemeente is zichtbaar in de eigen buurt en ondersteunt burgers in de opbouw en het onderhoud van hun relevante netwerk. Het kunnen beschikken over een relevant netwerk is namelijk essentieel voor behoud van identiteit en het eigen 13

geluk van mensen. Iedere kern of wijk heeft hiervoor zijn eigen ontmoetingsruimte, regisseur en budget beschikbaar. Over de aanwending van deze middelen beslissen de mensen in de kernen zelf, want de inzet om je als actieve burger te manifesteren belonen wij met zeggenschap. Deze transitie vraagt om een andere bestuursstijl en houding. Vertrouwen in de burger staat voorop. Durf om zaken los te laten geeft ruimte aan actief burgerschap, ondernemerschap en innovatieve experimenten. Om initiatief tot ontwikkeling te brengen, schrijven we een prijsvraag voor het beste eiland-initiatief uit. Hiervoor maken we ieder jaar € 100.000,vrij. Als samenwerking met andere gemeenten nodig is om onze doelen dichterbij te brengen, doen we dat. Naast mogelijkheden tot samenwerking binnen Zeeland kijken wij ook in noordelijke richting. We zien in die richting ook vele raakvlakken, zoals bijvoorbeeld op het terrein van toerisme, onderwijs en zorg. Maar ook op het terrein van natuur en milieu, specifieke cultuur en (duurzame) werkgelegenheid.

2 Excellent en passend onderwijs De gemeente stimuleert excellent en passend onderwijs op Schouwen-Duiveland. Gelet op het dalend aantal leerlingen en krimpende budgetten is het nodig hiervoor de bakens te verzetten. De ontwikkeling van het kind en jong volwassene moet centraal staan in hoe we het (basis)onderwijs organiseren. We zien op Schouwen-Duiveland in een periode van tien jaar maximaal tien integrale kindcentra ontstaan. In moderne, energieneutrale en voor alle kinderen toegankelijke gebouwen. Uiteraard is sprake van een goede spreiding over het eiland met uitstekende vervoersmogelijkheden er naartoe. In deze centra werken scholen van diverse identiteiten samen met elkaar en met instellingen voor kinderopvang, peuterspeelzalen en /of andere jeugd- en sportvoorzieningen. Er wordt aan kinderen een dagarrangement geboden waarin ruimte is voor cultuur, sport en muziekonderwijs. Daarbij wordt steeds de prioriteit gelegd bij de kwaliteit van het aanbod. Ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheden: scholen voor goed onderwijs, gemeente en overige instellingen voor de andere voorzieningen.


De gemeente stimuleert het leggen van verbindingen tussen ondernemers en voortgezet onderwijs, middelbaar, - en hoger beroepsonderwijs in sectoren die voor onze gemeente van groot belang zijn. Het gaat dan vooral om de zorg, het toerisme, de land- en tuinbouw en de visserij. Met de aanleg van het kustlaboratorium en de samenwerking met Pontes Pieter Zeeman, Edudelta, hogescholen en de universiteit Wageningen werkt de gemeente bijvoorbeeld actief aan een nieuwe duurzame bedrijfstak in de zilte sector.

3 Duurzaam wonen, tijdelijk of permanent De toename van het aantal ouderen en de versterking van onze aantrekkingskracht op vestigers vraagt om een inzet op kwaliteit. Van meer naar anders houdt in dat we de bestaande woningvoorraad vooral moeten verduurzamen. De gemeente maakt prestatie-afspraken met de woningcorporatie over het energiezuiniger maken van de huurvoorraad. Daken van complexen worden benut voor het collectief opwekken van zonne-energie om de totale woonlasten voor de bewoners te helpen beheersen. Bij nieuwbouw wordt rekening gehouden met de mogelijkheid om het zorgen voor elkaar eenvoudiger te maken. Voor burgers met een acute woonbehoefte en arbeidsmigranten werkt de gemeente in samenwerking met de woningcorporatie aan een voorziening voor tijdelijk verblijf, zoveel mogelijk in de eigen omgeving. De gemeente werkt actief om verkrotting in de dorpen tegen te gaan. Deeltijd wonen wordt overal mogelijk maar niet in recreatieparken. Deeltijd inwoners zien we als gewone inwoners en nodigen we uit om zich ook formeel in de onze gemeente te vestigen. Juist om hun betrokkenheid te versterken nodigt de gemeente hen ook bijvoorbeeld uit voor de bijeenkomst voor nieuwe inwoners. De gemeente geeft ruimte voor experimentele woonvormen, ook op bijzondere plekken.

4 Gastvrij in de meest brede zin Iedere gast heten we meer dan welkom op Schouwen-Duiveland. Dat doen we, als gemeente, burgers en ondernemers, met elkaar en met de gemeenten om ons heen. Uiteraard geldt onze gastvrijheid ook voor vluchtelingen die zich noodgedwongen in onze gemeente vestigen. Keuzes moeten leiden tot meer bestedingen per gast. Dat betekent een impuls in de kwaliteit van ons aanbod, maar vooral ook in de versterking van ons imago als gastvrij vakantie-eiland met passende voorzieningen. Naast de natuurlijke, culturele en culinaire kwaliteiten die ons eiland aan onze gasten te bieden heeft, willen we ook investeren in goed ‘gastheerschap’ in de meest brede zin van het woord en het uitdragen hiervan. Zo heten we bij de entree van het eiland iedere gast bijvoorbeeld welkom en zeggen we “tot ziens” bij het verlaten. Uiteraard ook in het Duits, Frans en Engels. De beperkte mogelijkheden om het toerisme uit te breiden moeten leiden tot een kwaliteitsverbetering. Dit alles zonder in te willen boeten op de kernkwaliteiten van ons eiland: de eigenheid van onze inwoners, de unieke (ring) dorpen en historische steden, de rust, de ruimte en de 14

duisternis. Hiervoor stimuleert de gemeente vernieuwing van het bestaande aanbod door nieuwe vormen van verblijf. Maar niet aan het strand. Dat is uniek en dat willen we zo houden. Om onze aantrekkingskracht voor de watersporter te vergroten zoeken we naar mogelijkheden om het zicht vanaf het water op datgene wat ons eiland te bieden heeft, te verbeteren. De verbetering van de kwaliteit van het water in het Grevelingenmeer verdient de hoogste prioriteit. De gemeente zet in op een nieuwe verbinding met de zee waardoor eb en vloed terugkeert en het ook weer mogelijk wordt om om Schouwen-Duiveland heen te varen. We zetten daarbij de voor- en nadelen van deze optie voor de watersport en waterkwaliteit van het Grevelingenmeer af tegen een bijdrage aan het graven van het halskanaal op Goeree-Overflakkee.

5 Het eiland als leverancier van energie en lokale producten Schouwen-Duiveland beschikt over veel water, zon en wind en de ruimte om de kansen van deze energiebronnen te benutten. Het eiland moet in de komende periode zoveel energie duurzaam opwekken als nodig is om zowel in de vraag van onze eigen bevolking als die van onze gasten te voorzien. Een vakantie naar Schouwen-Duiveland is dan werkelijk een duurzame vakantie. We stimuleren ondernemers, onderwijsinstellingen en burgers om met ideeën te komen hoe we deze doelen kunnen realiseren. Voorbeelden zijn de aanleg van een getijdencentrale in de Brouwersdam en een proef met de kweek van slijkgras langs de dijken om elektriciteit uit dat gras op te wekken. De gemeente stelt haar daken beschikbaar voor de opwekking van zonne-energie. Naast de natuurlijke bronnen van energie biedt ons eiland ook tal van streekproducten. We stimuleren het bedrijfsleven deze producten ook lokaal te vermarkten en de productie van voeding verder te verduurzamen, bijvoorbeeld door samenwerking in de voedselketen te bevorderen.

6 Mobiliteit en veilige wegen Op Schouwen-Duiveland kun je met de auto overal snel zijn. Zeker wanneer voorzieningen meer en meer op eilandelijk niveau worden georganiseerd, is het zaak ook oog te hebben voor de bereikbaarheid. Lang niet iedereen beschikt immers over een auto. Vervoer dient betaalbaar te blijven. Dit vraagt om een herontwerp van het systeem voor het gesubsidieerd vervoer en verschuiving van budgetten, ook van voorzieningen naar mobiliteit. We gaan hierbij uit van de behoefte van de diverse groepen reizigers. De gemeente ondersteunt burgers om met elkaar in de mobiliteitsbehoefte te voorzien en helpt deze te vergroenen. We kiezen voor creatieve oplossingen in plaats van voor meer asfalt. De gemeente stimuleert smart mobility, het delen van auto’s en het beschikbaar stellen van haar eigen wagenpark voor gebruik door de inwoners. Waar mogelijk stapt de gemeente over naar elektrisch aangedreven voertuigen.

Op Schouwen-Duiveland gebeuren nog te veel ongelukken in het verkeer. De gemeente werkt actief aan de verkeersveiligheid. Door wegbeheerders en gebruikers actief te wijzen op hun verantwoordelijkheid. Op de doorgaande wegen leidt de combinatie van langzaam en doorgaand verkeer tot veel gevaarlijke situaties. We willen voor het langzaam verkeer tussen Zierikzee en Haamstede een alternatieve route organiseren. De inwoners van Bruinisse bieden we een oversteekplaats over de N59. Bijzondere aandacht verdienen onze jongere verkeersdeelnemers. De verkeersveiligheid rondom en in de richting van de scholen –denk aan de rotonde bij de Pontes Pieter Zeeman- wordt verbeterd. We stimuleren maatregelen Zierikzee verder autoluw te maken. Bovendien gaan wij voor een sluitend netwerk van fietspaden met een goede dekking van oplaadpunten voor de elektrische fiets. Vervoer van gevaarlijke stoffen per schip langs Bruinisse via de Krammersluizen kan tot gevaarlijke situaties leiden voor de bewoners en het milieu. De gemeente zorgt dat de veiligheidsregio actief over de risico’s communiceert en ons vertelt wat te doen als zich een calamiteit voordoet.

7 Unieke zorg voor onze hulpvragende inwoners Zelfstandig blijven wonen in jouw eigen woning. Wie wil dit nu niet? Om dit mogelijk te maken voor een inwoner met beperkingen is een actieve vraaggerichte inzet van de gemeente nodig. De gemeente werkt hiervoor samen met inwoners, vrijwilligers en aanbieders op het terrein van wonen, welzijn, zorg en service aan unieke arrangementen. Voor de inwoners heeft deze alliantie één gezicht, één aanspreekpunt. Bij de één is dat een professional, bij de ander kan dat de buurvrouw zijn. Hoe dan ook, indien nodig is professionele zorg gegarandeerd. Keuzevrijheid voor inwoners de eigen hulpverlener te kiezen en een gelijk speelveld voor alle aanbieders staat daarbij voorop. De professionals geven we vooral de ruimte hun werk te doen. Daar hoort een goede beloning bij. De gemeente stimuleert het ontstaan van nabuurschap en het omkijken van burgers naar elkaar. Dit doet zij onder andere door het scholen van vrijwilligers en het ondersteunen van netwerken.

8 Ruimte voor de jeugd om te spelen en te sporten Ons eiland is een unieke plek om in op te groeien. Hoe plezieriger en beter het er spelen en leren is, hoe groter de kans dat de jeugd terugkeert na studie en jonge gezinnen zich op ons eiland blijven vestigen. Een investering in de jeugd is daarom een investering in de toekomst van ons eiland. We bieden de jeugd de ruimte zelf initiatieven te ontplooien om van het eiland een nog prettiger leefomgeving te maken. Dat doen we onder andere met een jaarlijkse prijsvraag 15

waarvoor we € 10.000,- beschikbaar stellen. ‘Sport en bewegen’ zijn vanzelfsprekend op ons eiland en maken onderdeel uit van een gezonde leefstijl. De gemeente geeft ruimte voor zowel de recreatieve sportbeoefening als voor topsport(evenementen). Naast dat sporten goed is voor de gezondheid vervult sport ook een belangrijke sociale functie voor veel inwoners van onze gemeente. De gemeente ziet sportverenigingen daarom als belangrijke speler in het maatschappelijk netwerk.

9 Natuur en cultuur om te beleven Er zit in vele opzichten muziek in Schouwen-Duiveland. Natuur en cultuur inspireren tot nieuwe ideeën en dragen bij aan onze welvaart. De gemeente investeert in het vergroten van de betrokkenheid van haar inwoners en gasten, van jong tot oud met de natuur en cultuur. Geen afgesloten terreinen maar vrij toegankelijke gebieden voor alle inwoners en recreanten. De gemeente ziet de cultuur en culturele voorzieningen als economische pijler die ze faciliteert en stimuleert. Bijvoorbeeld door verbindingen te leggen tussen het grote aantal culturele initiatieven en activiteiten om zoveel mogelijk mensen ervan te kunnen laten genieten. De op het eiland aanwezige cultuurhistorie wordt gekoesterd en wordt gebruikt bij het “promoten” van ons eiland. Eigenaren worden gestimuleerd de aanwezige cultuurhistorie in stand te houden. Diversiteit in het landschap, zowel binnen als buiten de bebouwde kern, maakt dat meer van de natuur kan worden genoten. Via een diversiteit aan wegen, routes, ervaarplaatsen en inspiratieplekken worden jong en oud geprikkeld om van de natuur te genieten en te leren.

10 Voldoende werk en inkomen Ons uitgangspunt is dat iedereen in zijn eigen levensbehoefte kan voorzien. Voor degene die dit niet kan, voorziet de gemeente in een activerend vangnet. Bijzondere aandacht wordt besteed aan kinderen die in armoede moeten opgroeien. Om schuldenproblematiek te voorkomen werkt de gemeente actief aan signalering van problematiek, preventie en budgetvoorlichting. Procedures om voor bijstand of hulp in aanmerking te komen zijn eenvoudig en kort. Als het gaat om werkgelegenheid kan Schouwen-Duiveland zich het beste focussen op haar sterke kanten. We richten ons daarom vooral op het behoud en uitbreiding van de meer kleinschalige bedrijvigheid. Nieuwe kansen liggen er op het terrein van zorg, nieuwe energie en zakelijke dienstverlening. Ook in de zilte landbouw en aquateelt. Alles met oog voor duurzaamheid. We kiezen ervoor lokale (startende) ondernemers te ondersteunen bij hun groei in plaats van te investeren in actieve acquisitie. We vragen deze ondernemers ambassadeur te zijn voor onze gemeente. De gemeente stimuleert en faciliteert in de aantrekkelijkheid van de Zierikzeese binnenstad, ook als onderdeel van het toeristisch product.


Nu

16

Beleidsprogramma D66 Schouwen-Duiveland voor de gemeenteraadsverkiezingen 2014

Recommend Documents