Beleidsplan 2008 – 2011 Hervormde Gemeente Waddinxveen Wijkgemeente Oost 'De Brugkerk'
Voorwoord Voor u ligt het beleidsplan 2008 – 2011 dat is opgesteld door de beleidsplancommissie van de Hervormde gemeente Waddinxveen, wijkgemeente Oost. In dit beleidsplan wordt de huidige situatie geschetst (AD 2007) en de beleidsvoornemens voor de komende periode (AD 2011). Daarnaast zijn voor de komende periode ook onderwerpen van bezinning of actuele aandachtspunten benoemd. Hiermee wil de wijkkerkenraad een richting aangeven waar wij als wijkgemeente in de komende 4 jaar willen staan binnen de kerk en in de maatschappij, om gehoorzaam aan de Heilige Schrift een zoutend zout en een stad op een berg te zijn tot opbouw en uitbreiding van de gemeente des Heeren te Waddinxveen, als onderdeel van de wereldwijde Kerk van onze Heere Jezus Christus. Het plan is thematisch opgezet, maar niet alle aspecten van de huidige wijkgemeente worden tot in detail besproken. Voor de details wordt verwezen naar de 'Gemeentegids van de Hervormde Gemeente te Waddinxveen'.
v 0.7
1
Index 1.
De gemeente...................................................................................................4
1.1 1.2 1.3 1.4
Profielschets.........................................................................................................................................................4 Eenheid en verscheidenheid..........................................................................................................................5 Perforatie...............................................................................................................................................................6 Geografische ligging........................................................................................................................................7
2.
De kerkenraad.................................................................................................7
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Samenstelling en taken...................................................................................................................................8 Sectie indeling....................................................................................................................................................8 Verkiezingen........................................................................................................................................................9 Vergaderingen.....................................................................................................................................................9 Communicatie.....................................................................................................................................................9 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................10
3.
Diaconaat......................................................................................................10
3.1 3.2 3.3
Plaats binnen de gemeente........................................................................................................................11 Activiteiten.........................................................................................................................................................11 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................12
4.
College van kerkrentmeesters.......................................................................12
5.
De eredienst..................................................................................................13
5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
De inrichting.....................................................................................................................................................13 De Sacramenten...............................................................................................................................................15 Het huwelijk......................................................................................................................................................16 Het levenseinde...............................................................................................................................................19 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................19
6.
Pastoraat.......................................................................................................21
6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10 6.11 6.12
Organisatie.........................................................................................................................................................21 Huisbezoek........................................................................................................................................................21 Ouderenpastoraat ..........................................................................................................................................22 Jongerenpastoraat...........................................................................................................................................22 Rouwpastoraat..................................................................................................................................................22 Pastoraat aan zieken en gemeenteleden in crisissituaties.............................................................23 Bijstand in het pastoraat.............................................................................................................................23 Kraambezoek....................................................................................................................................................24 Bezoekdames....................................................................................................................................................24 Jubileum bezoek..............................................................................................................................................24 Nieuw ingekomenen.......................................................................................................................................24 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................24
7.
Catechese......................................................................................................25
7.1 7.2 7.3
Doel van de catechese.................................................................................................................................25 Organisatie & methodiek.............................................................................................................................26 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................28
8.
Vorming en toerusting..................................................................................28
8.1 8.2 8.3
Doel van de bijeenkomsten........................................................................................................................28 Huidige status vorming en toerusting .................................................................................................29 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................30
v 0.7
2
9.
Jeugdwerk......................................................................................................31
9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6
Doel......................................................................................................................................................................31 Organisatie structuur.....................................................................................................................................31 Wijkgebonden jongerenwerk.......................................................................................................................33 Taak van de jeugdouderling......................................................................................................................33 Jongerenpastoraat...........................................................................................................................................34 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................37
10. Evangelisatie..................................................................................................38 10.1 Situatieschets....................................................................................................................................................38 10.2 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................39
11. Gemeente-zijn in een multiculturele samenleving........................................40 11.1 Situatieschets....................................................................................................................................................40 11.2 Theologisch kader..........................................................................................................................................40 11.3 Beleidsvoornemens.........................................................................................................................................40
A.
Appendix: Kaders voor de themadiensten.....................................................42
v 0.7
3
Organisatie 1. De gemeente De gemeente van de Brugkerk mag een verschijningsvorm zijn van de universele gemeente van Jezus Christus. Principieel is dat zij ‘kuriake’ is, d.w.z. van de Heere. Zij is door Hem geroepen uit de wereld om Zijn eigendom te zijn. Hij immers kocht haar met Zijn bloed en als haar Hoofd leidt Hij haar tot het eind der tijden door Zijn Geest. Alle activiteiten binnen de gemeente, onder jongeren en ouderen, op zondag en doordeweeks, dienen gericht te zijn op deze Heere van de kerk. Van Hem zijn wij afhankelijk en Hem willen wij gehoorzamen in al ons doen en laten.
1.1
Profielschets
Rond de totstandkoming van de Protestantse Kerk in Nederland is door de kerkenraad de zogenaamde ‘verklaring inzake verbondenheid aan het gereformeerd belijden’ ondertekend: Verklaring inzake verbondenheid aan het gereformeerd belijden Als kerkenraad van de hervormde gemeente te Waddinxveen weten we ons door onze Nederlandse Hervormde Kerk gebracht op een weg die wij niet hebben begeerd en waarover wij in het geweten bezwaard zijn. Wij erkennen dat wij delen in de schuld van onze kerk. Gedachtig aan het woord van de apostel: 'Indien wij ontrouw zijn, Hij blijft getrouw' (2 Tim. 2:13) weten wij ons echter, zelf levend van Gods trouw, verschuldigd binnen de kerk trouw te zijn aan de roeping waarmee de Koning der Kerk, Jezus Christus ons geroepen heeft. Met de kerk belijden wij dat 'Christus een eeuwig Koning is, die zonder onderdanen niet zijn kan' (art. 27 Ned. Geloofsbelijdenis) en dat Hij Zijn kerk bewaart. Daarom beloven wij dat wij ons in gehoorzaamheid zullen onderwerpen aan het juk van Christus. Wij begeren ons te houden aan de verkondiging van Zijn Evangelie, de sacramenten te bedienen naar Zijn inzetting en de kerkelijke tucht te oefenen om elkaar te bewaren bij Zijn ontferming. Wij beloven ons te houden aan het betrouwbaar Woord van God en alle dingen te verwerpen die daar tegen zijn, houdende Jezus Christus voor het enige Hoofd. Als wij zo als gemeente met vreze en beven onze plaats innemen binnen het geheel van de verenigde kerk, verklaren wij ons gebonden te weten aan de gereformeerde belijdenis. Met Gods hulp zullen wij weerspreken en weren al wat met dit belijden in strijd is. Bij de inrichting van het leven der gemeente zullen wij ons houden aan de instellingen die met deze belijdenis overeenstemmen. In de gemeente zal de nodiging tot het Heilig Avondmaal en de roeping tot het ambt uitgaan naar hen die tot de openbare belijdenis des geloofs zijn gekomen. In de gemeente zal geen andere levensverbintenis worden ingezegend dan een huwelijk van man en vrouw dat wettig voor de overheid is gesloten. Omdat wij ons schuldig weten onze gaven 'ten nutte en ter zaligheid der andere lidmaten gewillig en met vreugde aan te wenden' (antw. 55 Heid. Cat.) zullen wij de kerk en elkaar blijven oproepen om in overeenstemming met de gereformeerde belijdenisgeschriften van de kerk de weg van gehoorzaamheid aan God en Zijn Woord te gaan.
In deze verklaring wordt uitgesproken dat wij ons als gemeente gebonden weten aan de gereformeerde belijdenis zoals die in het bijzonder is verwoord in de catechismus van Heidelberg, de Nederlandse Geloofsbelijdenis en de Dordtse Leerregels. Wijkgemeente Oost wil dus bewust staan in de gereformeerde traditie en die traditie in de taal van deze tijd bewaren en doorgeven. De drie sola’s van de Reformatie geven helder weer waar het in deze gereformeerde traditie om gaat:
v 0.7
4
1.2
●
Sola scriptura: alleen door de bijbel, het Woord van God, wordt ons duidelijk wie God is en wat Hij van ons vraagt.
●
Sola fide: alleen door het geloof in God de Vader, de Zoon en de Heilige Geest kunnen wij voor Hem bestaan.
●
Sola gratia: alleen door Gods onverdiende genade worden wij gered.
Eenheid en verscheidenheid
Onze belijdenis (HC zondag 21) zegt dat de eenheid van de gemeente ligt ‘in de eenheid van het ware geloof’. Alle oprechte gelovigen herkennen elkaar in de kernen van het geloof. Het geloof in de ene God, de God van de bijbel, de God van Israel, de Vader van Jezus Christus. Als leden van de gemeente zijn wij tot die eenheid geroepen (zie Joh. 17). Heel bewust, wel 4 keer, horen we de Heere Jezus hier om eenheid bidden. Hij vraagt om onderlinge verbondenheid tussen de gelovigen, om eenheid in waarheid en liefde. En die eenheid heeft alles te maken met de eenheid van God Zelf. De eenheid van de gelovigen is gefundeerd in de eenheid tussen de Vader en de Zoon. Het gaat dus om de gemeenschap der heiligen, dat is gemeenschap met Christus en met elkaar (HC zondag 21). We kunnen daarbij denken aan het kruis: de verticale lijn en de horizontale lijn; ze kunnen niet zonder elkaar! De horizontale lijn tussen de gelovigen onderling wordt gedragen door de verticale lijn tussen Christus en de gelovigen. Naarmate de band met Christus warmer en hechter is, is ook de onderlinge band tussen de gelovigen sterker. Vanuit onze gemeenschappelijke verbondenheid met Christus hebben we als gemeenteleden oog voor elkaar en willen we elkaar tot een hand en een voet zijn (1 Kor.12). Naast de eenheid is er een legitieme verscheidenheid. We moeten de eenheid niet zoeken in uniformiteit maar in pluriformiteit. Belangrijk is daarom steeds weer dat we het wezenlijke onderscheiden van bijkomende dingen. Een oude uitspraak zegt: “In de noodzakelijke dingen eenheid, in de nietnoodzakelijke dingen vrijheid, in alle dingen liefde”. We hoeven niet perse alles hetzelfde te doen of hetzelfde te denken, om toch één te kunnen zijn. We zullen daarom moeten aangeven wat ons als gemeenteleden onderling verbindt en waarin we elkaar de vrijheid laten. De bijbel laat duidelijk zien dat er ruimte is voor een bepaalde verscheidenheid in het leven van gemeenten. Denk in dit verband aan 1 Kor. 9 waar Paulus zegt dat hij de Joden geworden is als een Jood, en hen die zonder de wet zijn, als zonder de wet. Met dit doel: om hen te winnen. Daarom vertolkte hij bijvoorbeeld het evangelie op de Areopagus anders dan in de synagogen. Er is dus een legitieme verscheidenheid waarin we elkaar als gemeenteleden vasthouden. En waarin niet de een zijn of haar mening wil doorzetten ten koste van die van de ander. Daarom zullen we telkens weer het gesprek met elkaar zoeken, omdat het in de praktijk niet altijd makkelijk is om grenzen aan te geven. De basis daarbij is dat we allen aanspreekbaar zijn en blijven op het ene evangelie van Jezus Christus en Die gekruisigd en opgestaan. Vanuit deze houding binnen onze eigen wijkgemeente nemen we ook onze plek in binnen het geheel van de Centrale Hervormde Gemeente van Waddinxveen. Ook daar mag er sprake zijn van een legitieme verscheidenheid in beleid, beleving van het geloof en liturgie. We zullen daarin elkaar als verschillende wijkgemeenten waarderen en respecteren. Onze wijkgemeente neemt binnen dit centrale geheel haar eigen plaats in. Ze mag daarin haar eigen gestalte en kenmerken hebben. Tegelijk zullen we in het licht van de eenheid van het ware geloof in Christus ons niet welbewust willen onderscheiden van de andere wijkgemeenten. Voorkomen moet worden dat we elkaar in een v 0.7
5
bepaalde hoek plaatsen en op elkaar neerzien. Ook mag de verscheidenheid niet leiden tot vormen van consumentisme bij de leden van de Hervormde Gemeente. Daarom moet er blijvend een appèl worden gedaan op de kerkenraden en de gemeenteleden om de eenheid in de breedte van de centrale gemeente te blijven zoeken.
1.3
Perforatie
Landelijk gezien is vanaf 1 mei 2004 overschrijving (perforatie) uitsluitend een zaak tussen de kerkenraden van woongemeente en voorkeursgemeente en zijn geografische beperkingen niet meer van toepassing. Door een overschrijving behoort iemand voluit tot de voorkeursgemeente en heeft daar precies dezelfde rechten en plichten als alle andere leden van die gemeente. De kerkenraad van wijkgemeente Oost hanteert als basisprincipe dat de wijkgemeente bestaat uit alle leden van de Centrale Hervormde Gemeente binnen de Protestantse Kerk in Nederland die binnen de centraal vastgestelde grenzen van de wijk hun vaste woonplaats hebben (geografisch principe). Dit principe kan echter niet in alle omstandigheden worden doorgevoerd. Daarom kunnen leden zich aansluiten bij een andere (wijk)gemeente. Voor overschrijving worden de volgende overwegingen gebruikt: a) Er dienen overwegingen van pastorale aard te zijn, of b) Er is behoefte aan een andere toonaard van prediking, liturgische traditie of gemeente opbouw dan binnen de geografische wijkgemeente wordt gevonden, of c) Er is sprake van een combinatie van bovenstaande overwegingen. Overwegingen van pastorale aard (a)
Uit de motivering van het verzoek moet blijken dat er sprake is van overwegingen van pastorale aard en niet van persoonlijke sympathieën of antipathieën. Een historisch gegroeide situatie kan grond vormen voor het bestaan van overwegingen van pastorale aard (bijvoorbeeld iemand wordt opgenomen in een verpleeghuis, maar wil met de thuisgemeente blijven meeleven). Daarnaast gelden onderstaande criteria als richtlijn bij het behandelen van een perforatieverzoek: ●
Het betreffende gemeentelid is volledig betrokken op de voorkeursgemeente.
●
Deze betrokkenheid beslaat een langere periode van minimaal een half jaar.
●
En is geheel onafhankelijk van de persoon van de predikant in de voorkeursgemeente.
●
De betrokkenheid moet tot uiting komen in consistent en duurzaam gedrag met betrekking tot deelname aan het kerkelijk leven en trouw in de kerkgang van de voorkeursgemeente.
Andere toonaard van prediking, liturgische traditie en gemeenteopbouw (b)
Een perforatieverzoek op grond van een andere toonaard in prediking, liturgische traditie of gemeenteopbouw is toetsbaar met als uitgangspunt de hervormdgereformeerde traditie waarin de gemeente staat. Ook hier geldt dat er niet slechts sprake kan zijn van persoonlijke sympathieën of antipathieën, maar moeten inhoudelijke argumenten de basis vormen.
v 0.7
6
Procedure
De kerkenraad toetst een perforatieverzoek aan de hand van de hierboven omschreven overwegingen en criteria. Gemeenteleden die willen perforeren ontvangen bezoek van de sectieouderling. Deze legt uit dat de kerkenraad perforatie niet wil bevorderen maar dat op grond van bovenstaande overwegingen een perforatieverzoek in behandeling kan worden genomen.
1.4
Geografische ligging
Wijkgemeente Oost omvat het geografische gebied van de gemeente Waddinxveen ten oosten van de spoorlijn Alphen – Waddinxveen – Gouda met als noordelijke grens met wijkgemeente Noord: ●
de Prins Bernhardlaan, zijnde de zuidzijde deel van Oost en de noordzijde deel van Noord
●
de Souburghlaan met aanliggende delen, geheel gerekend tot de wijkgemeente.
Ter aanvulling wordt tot de wijkgemeente uitdrukkelijk gerekend: ●
de Noordkade
●
het gehele gebied ten oosten van de Gouwe
●
de wegen in het verlengde van de Zuidkade, de Kanaaldijk en de Zuidelijke Dwarsweg die de eerder genoemde spoorlijn kruisen.
2. De kerkenraad Vanuit de Schrift, met name in de pastorale brieven, komt naar voren dat we kunnen spreken van drie ambten binnen de gemeente. Naast de diakenen (1 Tim. 3:813 en Hand. 6:17) wordt gesproken over de ouderlingen of opzieners1 (1 Tim. 3:17; Titus 1:59 en Hand. 20:1732). Op grond van 1 Tim. 5:17 mag gezegd worden dat er ouderlingen zijn die pastoraal leiding geven aan de gemeente, en andere die “voornamelijk arbeiden in het Woord en in de leer“. De predikant mag daarom, als de bijzondere ouderling, gezien worden als vertegenwoordiger van het derde ambt. Op grond van het drievoudige ambt van Christus, als Profeet, Priester en Koning, dat weer teruggaat op de drie ambten in het Oude Testament, mag men spreken van de aanwezigheid van Christus in de drie ambten binnen de gemeente. Het profetische getuigenis klinkt door in de arbeid van de predikant, de priesterlijke bewogenheid in dat van de diakenen, en de koninklijke regering in dat van de ouderlingen. Uit dit alles blijkt dat Christus, door de drie ambten, Zijn gemeente leidt, regeert en verzorgt. Zoals Christus Zijn gemeente diende in Zijn overgave tot de dood, zo hebben de ambtsdragers de gemeente te dienen in zelfverloochening en vrijwillige overgave. Tevens dient er op gewezen te worden dat een nauwe samenhang bestaat tussen de ambten en de charismata (de gaven) in de gemeente (het zogenoemde ambt van alle gelovigen). De Heere wil Zijn gemeente leiden en dienen met ambtsdragers die begiftigd zijn met de daarvoor benodigde gaven (Rom. 12:38 en 1 Kor. 12).
1
Een ouderlingkerkrentmeester is bijbels gezien een ouderling. Deze heeft als bijzondere taak het beheer van de stoffelijke belangen van de gemeente.
v 0.7
7
2.1
Samenstelling en taken
De kerkenraad bestaat uit de predikant, 11 ouderlingen, 3 ouderlingenkerkrentmeester en 4 diakenen. Zie voor de exacte samenstelling, omvang en structuur de gemeentegids. Voor de volgende ambten worden mannelijke belijdende leden uit de gemeente verkozen middels een verkiezing door de gemeente: ●
diaken
●
ouderling
●
bejaardenouderling
●
evangelisatieouderling
●
jeugdouderling
●
ouderling kerkrentmeester
De kerkenraad wijst uit haar midden broeders aan voor de volgende taken: ●
praeses
●
assessor
●
scriba
●
toegevoegd lid moderamen (predikant in geval deze geen praeses is)
●
afgevaardigden naar de algemene kerkenraad
●
afgevaardigden naar de classis
Scriba, ouderlingenkerkrentmeester en ouderlingen met bijzondere opdracht zijn vrijgesteld van een aantal reguliere taken van een ouderling (o.a. huisbezoek). Bij spoedeisende zaken handelt het moderamen zo veel mogelijk overeenkomstig het door de kerkenraad vastgestelde beleid, en informeert hierover voorafgaande aan de eerstvolgende vergadering. Het moderamen fungeert voorts als klankbord voor de predikant. Incidentele taken worden zo veel mogelijk gelijkelijk over de ambtsdragers verdeeld. Aangezien ambtdragers ook een belangrijke taak thuis hebben, wordt er naar gestreefd dat de gemiddelde belasting niet groter is dan twee avonden per week. Bij bijzondere, persoonlijke omstandigheden is individuele vrijstelling van bepaalde taken mogelijk. Ter ondersteuning van nieuwe kerkenraadsleden bestaat de mogelijkheid om een cursus te volgen georganiseerd door het Landelijk Diensten Centrum. Daarnaast kan toerusting op specifieke zaken plaats vinden op initiatief van het moderamen.
2.2
Sectie indeling
De kerkenraad gaat de secties in de wijk opnieuw in te delen in januari 2008. Er is in de afgelopen jaren ‘scheefgroei’ ontstaan waardoor sommige secties veel gezinnen bevatten en andere daarentegen maar enkele. Er komen zes secties met elk een eigen sectieouderling.
v 0.7
8
Ook de diakonie en de (wijkgebonden) evangelisatiecommissie werken sectie gericht. Samen met een vertegenwoordiger uit deze organen vormt de sectieouderling het sectieteam. De samenstelling van het sectieteam staat vermeld in de Gemeentegids; zie verder het hoofdstuk over pastoraat (H6.1).
2.3
Verkiezingen
Ook bij de laatstgehouden 6jaarlijkse stemming (eind 2004), heeft de gemeente de kerkenraad gemachtigd dubbeltallen op te stellen voor de verkiezing van ambtsdragers na kennisname van de aanbevelingen door de gemeenteleden. De gemeente maakt van het recht tot voordrachten (beperkt) gebruik. Mede op grond van de tijdens de huisbezoeken opgedane informatie zoekt de kerkenraad naar mannen die de opbouw en toerusting van de gehele gemeente op het oog hebben. De kerkenraad zoekt daarbij naar gaven (charismata) aan de gemeente geschonken. Anderzijds beseft zij dat God de geroepene ook bekwaam maakt. De kerkenraad acht de binding tussen trouwe kerkgang, deelname aan de sacramenten en het ambt principieel onlosmakelijk. Vanuit de huisbezoeken weten wij hoe er in de gemeente soms geworsteld wordt om inzicht hierin. Vooral voor een eerste keer lijken de drempels voor deelname aan het Heilig Avondmaal soms zo hoog. In de praktijk is gebleken dat de roep tot het ambt de roep tot het Heilig Avondmaal zo kan intensiveren, dat ziende op Christus de schroom alsnog overwonnen wordt. Op grond van deze ervaring kan en wil de kerkenraad dan ook niet gemakkelijk voorbijgaan aan aanbevelingen uit de gemeente van personen die (nog) niet deelnemen aan het sacrament van het Heilig Avondmaal. Het streven is dat de gemeente als geheel zich vertegenwoordigd weet door de kerkenraad. Hoewel de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland dit niet verhindert, zal de kerkenraad in principe geen broeders op dubbeltal zetten als dat erin zou resulteren dat familieleden tot in de 2e graad van verwantschap in de kerkenraad zitten, te weten: broers, en vader en zoon. Op bijbelse gronden, o.a. 1 Tim. 2:1013, ziet de kerkenraad geen mogelijkheden voor vrouwelijke ambtdragers. De kerkenraad is wel overtuigd van de zeer grote waarde betreffende de inzet van vrouwen in de verschillende soorten van gemeenteopbouw, zoals catechese, zondagsschool, jeugdwerk, evangelisatie en zending en wil dit zo veel mogelijk stimuleren.
2.4
Vergaderingen
De gang van zaken rond kerkenraadsvergaderingen is op hoofdlijnen vastgelegd in de “Plaatselijke Regeling van de Hervormde Gemeente Waddinxveen in de Protestantse Kerk in Nederland”. Iedere maand wordt er een reguliere wijkkerkenraadsvergadering gehouden. Tijdens de inleiding op de vergadering wordt er ingegaan op een vooraf gekozen thema. De te behandelen thema's worden vastgesteld in de kerkenraadsvergadering. Ieder kerkenraadslid kan tevoren agendapunten aandragen bij het moderamen. De rondvraag is alleen bestemd voor informatie zonder besluitvorming.
2.5
Communicatie
De meest gebruikte vormen van communicatie in onze gemeente zijn de kerkbode, de zondagse afkondigingen in de dienst en de gemeentegids. v 0.7
9
In de wekelijkse kerkbode is voldoende ruimte beschikbaar om actuele onderwerpen uitvoerig te beschrijven en de gemeente te informeren over onderwerpen en thema’s vanuit de kerkenraad. Verder is de kerkenraad bezig met het uitwerken van een communicatieplan voor het benutten van de nieuwe website. De website kan dienen als een platform voor het uitwisselen van informatie waarvan het karakter zich niet leent voor een (wekelijkse) nieuwsbode. De kerkenraad wil de gemeente betrekken bij vragen en thema’s van praktische aard, waarbij het van belang wordt geacht te weten hoe er binnen de gemeente over wordt gedacht. Dit kan vorm krijgen in de huisbezoeken als ook in andere vormen van gesprekken, zoals tijdens de verschillende contact momenten die er in de gemeente georganiseerd worden.
2.6
Beleidsvoornemens ➢
De kerkenraad heeft de intentie om de komende tijd diverse aandachtsgebieden volgens een vastgesteld schema een plaats te geven binnen de kerkenraadsvergaderingen. Deze aandachtsgebieden komen minimaal 1x per jaar als agendapunt aan de orde. Onder aandachtsgebieden kan onder andere worden verstaan: 1. catechese 2. diakonie 3. evangelisatie 4. zending 5. gemeenteavonden 6. vorming & toerusting (kringwerk) 7. winterwerk in het algemeen 8. jeugdwerk 9. kerkelijk beheer
➢
De kerkenraad heeft de intentie om door middel van een enquete onder de gemeenteleden zich een beeld te vormen hoe er binnen de gemeente over verschillende zaken wordt gedacht.
3. Diaconaat Vanuit de priesterlijke bewogenheid van Christus met de naaste in nood, zowel lichamelijk als ook geestelijk, is de gemeente geroepen om aan deze barmhartigheid gestalte te geven. In haar grondbetekenis heeft het diakonaat te maken met het griekse woord “diakonein“, dat “dienen“ betekent. Vanwege het feit dat Christus gekomen is ‘als Eén die dient’ (Joh. 13), heeft het diakonaat ook de zorg om de gemeente op te roepen tot onderling dienstbetoon en het verlenen van bijstand, verzorging of bescherming aan hen die dat behoeven. In de door de Heere Jezus zelf vertelde gelijkenis van de barmhartige Samaritaan wordt dit duidelijk weergegeven: niet voorbijgaan aan de overzijde van de weg, maar knielen en de medemens tot helper zijn.
v 0.7
10
3.1
Plaats binnen de gemeente
De wijkdiaconie maakt deel uit van een groter geheel: de centrale diaconie. De centrale diaconie bestaat uit een moderamen (dagelijks bestuur met een voorzitter, secretaris, en penningmeester) en afgevaardigden uit de diverse wijken. Conform de landelijke richtlijnen van de Protestantse Kerk in Nederland wordt er jaarlijks een jaarrekening en begroting opgesteld, waarin verantwoording wordt afgelegd van het gevoerde en goedkeuring gevraagd voor het te voeren beleid. Het beleid dient wel te passen in de financiële kaders die zijn geschapen binnen het geheel van de centrale gemeente. Voor het diaconaat kunnen onderstaande uitgangspunten worden geformuleerd: 1. De basis van het diaconaat is de Woordbediening en het Woord van God zelf. 2. De gemeente dient op haar diaconale roeping gewezen te worden, gestimuleerd te worden om invulling te geven aan die roeping en geholpen te worden bij het uitvoeren van haar roeping. Deze diaconale opdracht kent geen grenzen, noch die van de eigen (wijk)gemeente, noch die van de eigen woonplaats of land. In het diaconale handelen worden we geleid door de vraag "wie zal de naaste zijn van degenen die (dreigen te) bezwijken", wie zij ook zijn of waar zij ook wonen. Naast de zorg voor de “eigen” kerkelijke en burgerlijke gemeente zal steun aan landelijke en particuliere organisaties onverminderd dienen te worden voortgezet op een wijze als in achterliggende jaren is gebeurd. De nadruk zal (blijvend) worden gelegd op activiteiten van organisaties, die binnen de gereformeerde gezindte op een brede steun mag rekenen. Ook worden organisaties en instellingen gesteund, die vanuit Gods Woord activiteiten ontplooien op diaconaal gebied in binnen en buitenland.
3.2
Activiteiten
De wijkdiaconie kent diakenen die allen verantwoordelijk zijn voor één of meerdere taken. De taken van de diaconie zijn voor onze wijkgemeente als volgt kort te omschrijven: 1. Het inzamelen van de gaven van de gemeente voor het diaconale werk: plaatselijk, landelijk en wereldwijd. 2. Het bijstaan van hen die door materiële en lichamelijke noden zorg hulp nodig hebben. 3. Het bijstaan van hen die sociale, economische of maatschappelijke problemen hebben. 4. Het dienst doen aan de avondmaalstafel. 5. Gerichte diaconale huisbezoeken in situaties van materiële, sociale en lichamelijke noden. 6. Het bezoeken van mensen bij een huwelijksjubileum. Waar noodzakelijk kan en zal de diaconie professionele hulp inschakelen bij de voornoemde punten zoals maatschappelijk werk (o.a de Vluchtheuvel). In het licht van de genoemde taken is een goede samenwerking met de pastorale ouderling in veel gevallen onontbeerlijk. Hiertoe zijn de sectieteams samengesteld zoals vermeld in de Gemeentegids (zie ook H6.1).
v 0.7
11
Als zeer belangrijk ziet de diaconie haar taak de gemeente bewust te maken van de noden die er zijn, zowel plaatselijk, landelijk als wereldwijd. Tot lediging van de noden worden collecten bestemd en/of acties georganiseerd. Daarnaast wordt aan diakenen en gemeenteleden gevraagd, oog te hebben voor de stille noden in de gemeente, zodat op de juiste plaats en tijd hulp geboden kan worden.
3.3
Beleidsvoornemens ➢
Diaconale nood in de wijk opsporen: door samen met de ouderlingen te overleggen in de sectieteams. De diakenen hebben een overzicht van gemeenteleden waarvoor zij diaconaal verantwoordelijk zijn (zie ook H6.1).
➢
De verwachting is dat financiële noden slechts in beperkte mate voor zullen komen in onze secties. Eenzaamheid onder ouderen komt wel voor. Hiervoor schakelen de diakenen de bezoekdames en andere gemeenteleden in.
➢
Het inzetten van klaagvrouwen m.b.v. stichting Pastorale Psychologische Hulpverlening PPH gevestigd te Veenendaal.
➢
Gemeenteleden bewust maken van diaconale nood in de gemeente en daar buiten door een werk groep op te starten met uit iedere wijk een diaken. Deze werkgroep onderzoekt wat er zoal gebeurd, wat er verder gedaan kan worden en hoe dit verder vorm te geven met betrekking van gemeenteleden.
➢
Gemeenteleden oproepen om naar elkaar om te zien om ook langs deze weg diaconale nood in de gemeente op te sporen. Dit kan vorm gegeven worden door hier aandacht aan te geven in de prediking, in de bijbelkringen en door een avond te beleggen met als thema “omzien naar elkaar”.
➢
Gemeenteleden inschakelen voor diaconaal werk in de gemeente, onder andere voor: ouderen bezoeken en gezinshulp.
➢
De diakenen houden zich op de hoogte van ontwikkelingen betreffende diaconale problematiek in de samenleving en de kerk in het algemeen en in de eigen wijkgemeente in het bijzonder. Hiervoor wordt contact onderhouden met het College van Diakenen en worden de Algemene Vergaderingen van Diakenen bijgewoond en wordt zonodig contact gezocht met het Landelijk Diensten Centrum en met externe organisaties zoals Vluchtheuvel en Eleos.
4. College van kerkrentmeesters Het college van kerkrentmeesters is centraal georganiseerd en heeft geen wijkspecifiek beleid. Voor het kerkrentmeesterlijk beleid wordt verwezen naar het beleidsplan van de Algemene Kerkenraad.
v 0.7
12
De dienst 5. De eredienst Alhoewel de Schrift spaarzaam is in haar gegevens over de eredienst, weten we op grond van 1 Kor. 16:1 en Hebr. 10:25 dat de christenen geregeld samenkwamen. In deze samenkomsten stonden het Woord en de sacramenten centraal. Aanvankelijk ging men nog naar de tempel (Hand. 3:1) en naar de synagogen. Al snel echter kwam men, door de breuk tussen het Christendom en het Jodendom, zelfstandig als christenen bijeen. Ondanks het feit dat bij de inrichting van de eredienst aansluiting is gezocht bij de gebruiken in de synagoge, komt de christelijke gemeente, in onderscheid van het Jodendom, op de eerste dag der week (de zondag) bijeen als herinnering aan Christus’ opstanding. Het meest centrale waar het in de eredienst om gaat is de ontmoeting tussen God en mens. Gods Woord klinkt en de gemeente die samenkomt, mag antwoorden. In gebed, samenzang, inzameling van de gaven en belijden geeft de gemeente gestalte aan haar reactie op Gods verkondigde Woord. Door Woord en Geest wil de Heere in het midden van Zijn gemeente aanwezig zijn. Hier wordt om gebeden en tegelijk wordt het heel sterk ervaren, zoals de bijbel spreekt dat daar waar twee of drie in de Naam van de Heere bijeen zijn de Heere Zelf er wil zijn. Tenslotte hebben wij te beseffen dat vanuit de zondagse eredienst het leven heel de week, in al haar facetten, gestalte krijgt. Niet voor niets wordt volgens Rom. 12:1, 2 het leven van een christen ook een eredienst genoemd.
5.1
De inrichting
5.1.1
Preekbeurten
De predikant verzorgt ca. 45 preekbeurten (exclusief de huwelijks of rouwdiensten) per jaar in de eigen wijkgemeente, en daarnaast 25 preekbeurten in de andere wijkgemeenten. Voor de overige beurten worden gastvoorgangers aangezocht. Dit geschiedt centraal voor alle vier de wijkgemeenten. Hierbij wordt met gebruik van het adresboekje van de GB, c.q. het preekbeurtenbureau gestreefd naar een evenwichtige spreiding. 5.1.2
Momenten van samenkomst
Iedere zondag zijn er twee diensten, aanvang 09:30 en 17:00 uur. Tijdens de diensten is er crèche in “Het Anker” voor kinderen van 06 jaar. 5.1.3
Zingen
Bij het zingen wil de kerkenraad zo veel mogelijk aansluiten bij de Bijbel, en wel bij het boek der Psalmen. Tijdens de erediensten worden de Psalmen en “De Enige Gezangen” gezongen in de berijming van 1773. Voorafgaand aan de ochtend en avonddienst worden Psalmen gezongen volgens een door de hervormde scholen op te geven rooster.
v 0.7
13
Op de morgen van eerste kerstdag, eerste paasdag, eerste pinksterdag en van de zgn. themadiensten worden er vóór de kerkdienst gedurende ca. 15 minuten vrije liederen gezongen. De keuze van vrije liederen wordt bepaald door een commissie in samenspraak met de predikant. Ook voorafgaand aan de morgendiensten op bid en dankdag worden enkele vrije liederen gezongen met het oog op de kinderen van de scholen. Op de zondag na koninginnedag zingen we na de dienst het Wilhelmus, en rond Hervormingsdag het Lutherlied. 5.1.4
Schriftlezing
Het Woord van de Heere God vergt een vertaling die zo getrouw mogelijk de oorspronkelijke tekst van de bijbel is, en ook zo goed mogelijk verstaanbaar is, opdat het inderdaad zal zijn: “een lamp voor onze voet en een licht op ons pad.” Op grond van de betrouwbaarheid van de vertaling wordt nog steeds in de eredienst gebruik gemaakt van de Statenvertaling2. 5.1.5
Wetslezing / geloofsbelijdenis
Op de zondagochtenden wordt de Wet des Heeren gelezen volgens Exodus 20:117 of Deuteronomium 5:121, meestal gevolgd door de samenvatting zoals Christus die gegeven heeft volgens Matth. 22:3740. ‘s Avonds wordt het Algemeen Ongetwijfeld Christelijk Geloof beleden, meestal volgens de Apostolische Geloofsbelijdenis. Ook wordt wel gebruik gemaakt van de twee andere oudchristelijke geloofsbelijdenissen, dan wel van de drie reformatorische belijdenissen. Het geheel van de gemeente wordt bepaald bij de nut en noodzaak van het lezen van de Wet des Heeren en de belijdenissen. ➢
De intentie bestaat om tijdens een dienst uit te leggen aan de gemeente waarom de Wet des Heeren en de apostolische geloofsbelijdenis gelezen en beleden worden in de dienst.
In de diensten van bediening van het Heilig Avondmaal wordt ‘s morgens het geloof beleden en ‘s avonds als leefregel der dankbaarheid de Wet gelezen. 5.1.6
De dienst der gebeden
Naast allerlei andere belangrijke elementen in het gebed, zoals de schuldbelijdenis en de lof en dankzegging, is de voorbede een onmisbaar element. Zoals de priester in het oude Israël voorbede deed voor het volk, de concrete noden van het volk opdroeg aan de Heere, zo mag dat ook nu in de dienst der gebeden gedaan worden. In navolging van Christus, Die onze voorbidder is bij de Vader, mogen wij de noden en zorgen van ieder afzonderlijk en van heel de wereld, brengen voor het aangezicht van God. Het is daarbij belangrijk om in het gebed concreet situaties en personen te benoemen. Naast deze voorbede mag er ook gebeden worden voor hen die op verantwoordelijke posten staan (overheid en vorstenhuis), en voor de voortgang en doorbraak van het Evangelie onder ons Nederlandse volk, onder Israël en onder de overige volken (zending en evangelisatie). 5.1.7
De dienst der offerande
Voorafgaand aan de prediking is er de dienst der offerande die bestaat uit 2 collecten. Eens per maand wordt er een extra collecte gehouden voor een vooraf bekendgemaakt doel. 2
Zie ook paragraaf 5.5.1
v 0.7
14
Het rooster van collectedoelen wordt centraal vastgesteld met daarin een evenwichtige verdeling tussen diaconale en kerkrentmeesterlijke doeleinden. 5.1.8
De prediking
Het centrum van de eredienst is de prediking. Het Woord van God vormt daarvoor de bron en norm. Door de prediking van het Woord wordt het geloof gewekt en versterkt. In de prediking, als de verkondiging van het Evangelie, vindt de dienst der verzoening plaats. Vanwege het centrale gegeven dat Christus ons gegeven is ter verzoening, staat Zijn Naam en werk centraal in de prediking. Ondanks deze christocentrische concentratie mag de prediking niet eenzijdig zijn. Zowel heel de Schrift, in haar breedte en diepte, als ook het volle leven, moet haar aandacht krijgen. Dat betekent dat op alle terreinen van het leven en temidden van allerlei ontsporingen en eenzijdigheden binnen de gemeente, de Schrift het hoogste gezag heeft. Alles moet getoetst worden aan het Woord. Vanwege de nauwe verstrengeling van Woord en Geest is de prediking een spanningsvol gebeuren. In de prediking treedt God op de mens af om hem, ondanks veel oppervlakkigheid en weerstand, in te winnen voor Zijn Koninkrijk. Onder de prediking verkeert men daarom nooit vrijblijvend. Er wordt gebogen voor het Woord of men verwerpt het. We staan een appellerende en tijdbetrokken prediking voor in eigentijds taalgebruik, waarbij ellende, verlossing en dankbaarheid een praktische vertaling krijgen naar het leven van elke dag. In de morgendiensten komt doorgaans “vrije stof“ aan de orde. Van tijd tot tijd wordt er vervolgstof uit een bepaald bijbelboek gepreekt. Er wordt ook rekening gehouden met de gang van het kerkelijk jaar. In de avonddiensten wordt de gemeente geleerd aan de hand van de Heidelbergse Catechismus, eventueel afgewisseld door de Ned. Geloofsbelijdenis of de Dordtse Leerregels.
5.2 5.2.1
De Sacramenten Het Heilig Avondmaal
De sacramenten, in het bijzonder het Heilig Avondmaal, zijn van God geschonken middelen tot versterking van het geloof. Daarbij erkennen wij de gereformeerde lijn ‘doop – belijdenis – avondmaal’ als meest bijbelse orde. Daarom hebben alleen belijdende leden toegang tot het Heilig Avondmaal. De bediening van het Heilig Avondmaal vindt vier keer per jaar plaats in een ochtenddienst, meestal in de maanden maart, juni, september en december. Zondag daaraan voorafgaand is er de voorberei dingsdienst. In de avonddienst van de avondmaalszondag is er dankzegging en nabetrachting op het sacrament. In de week van voorbereiding is er ’s avonds een bezinningsuur en wordt er censura morum gehouden voorafgaand aan de kerkenraadsvergadering. De bedoeling van censura morum is om toe te zien en te bevorderen dat het sacrament in heiligheid gehouden kan worden. Daartoe kunnen eventuele verhinderingen die de kerkenraad bekend zijn of gemeld worden, worden behandeld door pastorale zorg en/of vermaning. Op belijdeniscatechese en tijdens huisbezoeken krijgt de deelname aan de sacramenten pastorale aandacht. v 0.7
15
5.2.2
De Heilige Doop
Op grond van het genadeverbond van God, opgericht met Abraham en zijn zaad, waarin na Pinksteren ook de heidenen zijn ingelijfd, wordt de doop bediend, zoals voorheen de besnijdenis, aan de jonge kinderen van de gemeente. De Heilige Doop is teken en zegel van de afwassing van onze zonden door het bloed en de Geest van Jezus Christus. Zij die als kind niet gedoopt zijn, ontvangen dit sacrament op volwassen leeftijd, na voorafgaand belijdenis van het geloof te hebben afgelegd. Wanneer één ouder dooplid is of beide ouders dooplid zijn, zullen zij worden aangespoord tot het afleggen van openbare belijdenis van het geloof omdat in het doopformulier deze belijdenis verondersteld wordt. De heilige doop wordt zo mogelijk op de laatste zondag van de even maanden bediend. Voorafgaand vindt doopaangifte plaats en doopzitting in Het Anker waar de ouders onderwezen worden in de leer van de Heilige Doop aan de hand van het doopformulier. Daarnaast zal het geheel van de gemeente in de doopdiensten bepaald worden bij de betekenis, de voorrechten en de verantwoordelijkheden van dit teken van Gods genadeverbond. 5.2.3
Volwassendoop en herdoop
Door allerlei ontwikkelingen in onze Centrale Hervormde Gemeente wordt de vraag naar de legitimiteit van de volwassendoop steeds meer gesteld. Als kerkenraad zullen we hierin een duidelijke visie richting de gemeente moeten communiceren om verwarring te voorkomen. Daarbij zijn de volgende zaken belangrijk: 1. Dat we in het NT hoofdzakelijk de doop van volwassenen tegenkomen heeft alles te maken met de zendingssituatie waarin heidenen tot geloof kwamen in de Messias van Israël. De doorgaande lijn met het OT waar kinderen werden besneden, vinden we in het NT terug: we lezen dat hele gezinnen worden gedoopt (Hand. 10 en 16). 2. Niet onze beslissing en ons geloof gaat bij de doop voorop, maar Gods beslissing. Hij wil werken in de lijn van het verbond en vraagt naar ons, voordat wij naar Hem vragen. Daarom werden de kinderen in Israël al besneden als teken van het verbond. Zou dat in het NT anders zijn geworden? Is Gods genade er minder op geworden? Bovenstaande betekent dat voor ons de kinderdoop het primaat heeft boven de volwassendoop. Wanneer gemeenteleden die als kind gedoopt zijn, zich op latere leeftijd opnieuw laten dopen, is er nog weer iets anders aan de hand. Deze herdoop is een streep halen door wat God gedaan heeft in ons leven. In feite ontkennen we het verbond dat Hij met ons is aangegaan. We overschatten onze eigen geloofskeuze en doen tekort aan Gods genade.
5.3 5.3.1
Het huwelijk Definitie
De bedoeling van de Heere God met het huwelijk is een levenslang verbond tussen man en vrouw. Alleen het burgerlijk huwelijk tussen één man en één vrouw sluit daar principieel bij aan. Bij het begin van zo’n huwelijk, waarbij twee mensen samen verder gaan, past het om Gods zegen te vragen. Zo’n ‘drievoudig snoer’ (man, vrouw, God) is volgens Pred. 4:12 nauwelijks te verbreken. v 0.7
16
5.3.2
Huwelijk en samenwonen
Omdat het huwelijk een heilige instelling van God is, kunnen we niet namens de Heere God een zegen uitspreken over andere samenlevingsvormen. Op grond van de Schrift is er geen ruimte om een zegen te verbinden aan levensverbintenissen tussen twee personen van gelijk geslacht3. Ook een verzoek tot inzegening van een huwelijk na samenwonen kunnen we in principe niet honoreren. Niettemin hebben we als gemeente ook de pastorale zorg voor gemeenteleden die een dergelijk verzoek tot ons richten. We willen onderscheid maken tussen ‘de zaak’ en ‘de personen’. Daarmee gaan we in het spoor van de Heere Jezus. Hij wees de zonde aan, maar had de zondaar lief. Denk aan de geschiedenis met de overspelige vrouw (Joh. 8). Dit betekent enerzijds eerlijkheid en duidelijkheid over wat niet goed is, anderzijds bewogenheid met de mens daarachter. Die bewogenheid is erop gericht mensen terug te brengen bij God en een leven naar Zijn wil. Dat is ook ten diepste de betekenis van het bijbelse begrip ‘vermanen’. Het is gericht op behoud, maar wijst de zonde terecht. Bij de Heere is er altijd een weg terug en dus ook in Zijn gemeente. Zodra het verkeerde als zondig wordt ingezien en als schuld beleden, dan komt er plaats voor vergeving en vernieuwing. Oprechte erkenning van schuld, komt dan ook openbaar in daden. Voor ieder die hierbij betrokken is, betekent dit diepgaande gesprekken. Daarbij is wijsheid en bovenal de doorwerking van Gods Woord en Geest nodig. Het proces van inkeer en ommekeer (bekering ten diepste), zal niet altijd plaatsvinden op het moment dat wij mensen dit willen. 5.3.3
De huwelijksdienst
Na een verzoek tot inzegening van een huwelijk heeft de predikant ca. een maand voor de huwelijksdatum in ieder geval een pastoraal gesprek over huwelijk en gezin. In principe zal de eigen predikant de dienst leiden. De huwelijksdienst staat onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Hierbij is naast de predikant een ouderling en diaken aanwezig. Er wordt in principe dezelfde liturgie gevolgd als in de zondagse erediensten. Wel kan er op verzoek een vrij lied gezongen worden. Tijdens de kerkdienst overhandigt de ouderling van dienst de huwelijksbijbel. Tijdens de kerkdienst wordt er niet gefotografeerd, wel kan dit voorafgaand of aansluitend aan de dienst. Vanaf de orgelgalerij mag er vanaf een statief een videoopname gemaakt worden, mits dit op geen enkele wijze storend is. De kerkenraad stelt het op prijs als de huwelijksdienst op een zodanig tijdstip gehouden wordt dat de gemeente beter in de gelegenheid is daarbij aanwezig te zijn, zodat het huwelijk wordt ingezegend “in het midden van de gemeente”. 5.3.4
Echtscheiding en hertrouwen
De bijbel kent één wettige reden tot echtscheiding en hertrouwen, namelijk overspel. Daarnaast benoemt de bijbel de situatie van kwaadwillige verlating. In alle overige gevallen dient een christen alles in het werk te stellen om een echtscheiding ongedaan te maken door zich met de ander te verzoenen. Als die ander dat niet wil, wijzen onze Heiland en de apostel Paulus de weg van ongetrouwd blijven. Nochtans kunnen er situaties zijn als lichamelijke en psychische mishandeling binnen het huwelijk waardoor het voortbestaan daarvan grote schade aan echtgenoten en kinderen kunnen aanbrengen. 3
Zie de plaatselijke regeling.
v 0.7
17
Dan kan echtscheiding nodig zijn. In concrete situaties zal de kerkenraad altijd doorverwijzen naar professionele hulpverlening. In situaties van echtscheiding zal in ieder geval, zolang de echtscheidingsprocedure nog loopt, aan betreffende gemeenteleden, deelname aan het Heilig Avondmaal en andere activiteiten in het gemeentewerk ontraden worden. De kerkenraad stelt zich daarnaast zeer terughoudend op ten aanzien van het hertrouwen en inzegenen van gescheiden gemeenteleden. In bijzondere situaties waar bijbelse richtlijnen geen uitsluitsel geven, kan eventueel in huiselijke kring wel om een zegen worden gevraagd. 5.3.5
Homofilie en homosexualiteit
Vanuit Gen. 1 en 2 en ook vanuit het onderwijs van Christus aan zijn discipelen blijkt duidelijk dat de bijbel de uniekheid van het huwelijk leert en dat God de stroom van de sexualiteit wil leiden in de bedding van het huwelijk, als levensomvattende relatie van een man en een vrouw. Dit is Gods plan met de menselijke sexualiteit. In de bijbel vinden we dan ook een verbod ten aanzien van homosexuele praktijken. We beseffen met deze houding in onze maatschappij en kerk een minderheidsstandpunt uit te dragen. Immers, tegenwoordig wordt veelal homosexualiteit geaccepteerd in een relatie van liefde en trouw. Vandaar ook de mogelijkheid in de huidige kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland om een dergelijke relatie te zegenen in de kerk. Vanuit onze gebondenheid aan de Schrift als Woord van God en onze belijdenisgeschriften kunnen we hierin echter niet meegaan. Een andere vraag is hoe we als gemeente met onze homofiele medemens dienen om te gaan. Wat is de weg die Gods Woord wijst om te gaan? Als gemeenteleden hebben we een pastorale taak ten opzichte van elkaar. Herderlijk, vol zorg, zodat mensen ook uitgenodigd worden om hun verhaal te vertellen. De houding van de pastor en het gemeentelid is er een van: luisteren. Hij moet het homofiele gemeentelid laten merken dat hij hem of haar accepteert zoals hij of zij is. Dat hij of zij er mag zijn als mens. Het is voor degene die echt met homofiele gevoelens rondloopt noodzakelijk dat hij niet alleen erkent dat hij deze gevoelens heeft, maar ook dat hij deze gevoelens aanvaardt. Alleen als hij deze gevoelens onder ogen ziet en ze aanvaardt, kan hij ermee leren omgaan. Het hebben van homofiele gevoelens is niet zondig. Je kunt er als mens niets aan doen, het is een gevolg van de gebrokenheid vanwege de zonde. Daarin staan we als hele mensheid schuldig voor God. We mogen er als kerkenraad vooral op wijzen dat ook de homofiele mens zich aanvaard mag weten door Christus. Vanuit die aanvaarding door en in Christus mag een mens gaan werken aan de aanvaarding van zichzelf. Hij mag leren zien dat hij als mens uniek is en zoveel waard dat de Heere Jezus Zelf Zijn leven heeft willen geven om hem of haar vrij te kopen. Vrij van de zonden en de gevolgen van de zonde. Hij of zij heeft onze ondersteuning hard nodig bij het gaan van de weg. Als gemeente dienen we een toevluchtsoord voor onze homofile medemens te zijn, waar ze zich veilig weten en niet afgewezen. Daarnaast is het van belang dat de problematiek en de worsteling van homofielen aan de orde komt in de prediking en de eredienst. En daar in de eredienst vindt ook de voorbede plaats. Ook de voorbede voor hen die worstelen met hun anderszijn.
v 0.7
18
5.4
Het levenseinde
5.4.1
Begrafenis of crematie
De christelijke kerk belijdt dat het lichaam in de aarde gezaaid wordt, om op de dag van Christus’ wederkomst te worden opgewekt. En daarom zal een christen in navolging van de Meester begraven willen worden. Op grond van deze belijdenis wordt crematie dan ook afgewezen. In voorkomende gevallen zal deze moeite ook worden aangegeven. Indien we als gemeente gevraagd worden onze medewerking te verlenen, zijn we uit pastorale overwegingen wel bereid een rouwdienst in Het Anker te leiden, maar in de gang naar het crematorium zullen we niet meegaan. Zo kunnen we tegelijk principieel zijn én pastoraal. 5.4.2
De rouwdienst
De rouwdienst heeft in wijkgemeente Oost (nog) niet het karakter van een ambtelijke dienst. In principe wordt er dezelfde liturgie gevolgd als in de zondagse erediensten. Wel kan er op verzoek een vrij lied gezongen worden. Verzoeken tot een andere invulling dan gebruikelijk, vereisen toestemming van het moderamen. De plaatselijke predikant heeft de leiding over de rouwplechtigheid. Bij zijn afwezigheid zal de bijstand in het pastoraat (of de consulent) deze verantwoordelijkheid overnemen. Op verzoek van de familie kan in bijzondere situaties hiervan worden afgeweken. Daarvoor is eerst toestemming van het moderamen vereist. 5.4.3
Rondom de begrafenis
Na de begrafenisplechtigheid, weer terug in de kerk of in het rouwcentrum, zal in overleg met de familie met Schriftlezing en gebed worden afgesloten.
5.5
Beleidsvoornemens
5.5.1
Rond de eredienst
Met wijzigingen in de liturgische vormgeving van de diensten wordt zorgvuldig omgegaan. Daarbij is breed draagvlak binnen de kerkenraad en de gemeente wenselijk. Om die reden dient aan vernieuwingen hierin bezinning in de kerkenraadsvergadering vooraf te gaan. Met ingang van 2008 wordt in de kerkenraadsvergaderingen ter bezinning het boek “Als wij samenkomen” van professor van de Velde besproken. Aan de hand van deze bezinning kan de kerkenraad besluiten tot bijstelling op kleine punten van de bestaande liturgie. We kunnen daarbij denken aan de gemeentezang en de te hanteren bijbelvertaling. ➢
In onze wijkgemeente wordt tot nu toe nietritmisch gezongen. De kerkenraad zal in overleg met de organisten bevorderen dat het zangtempo in iedere dienst gelijk is en niet te langzaam. Invoering van ritmisch zingen vindt de kerkenraad verantwoord als daarvoor voldoende historische argumenten zijn en als er draagvlak is binnen de kerkenraad en de wijkgemeente. v 0.7
19
➢
Tot nu toe wordt in de erediensten de Statenvertaling gelezen als zeer betrouwbare vertaling. Inmiddels is eind 2006 het Nieuwe Testament in de Herziene Statenvertaling beschikbaar gekomen. Daaruit blijkt dat deze vertaling enerzijds nauw aansluit bij de Statenvertaling (brontaalgericht, gestempeld door de gereformeerde geloofsovertuiging), anderzijds dat de verstaanbaarheid duidelijk beter is dan die van de Statenvertaling. Eind 2009 zal de hele bijbel, naast het Nieuwe Testament ook het Oude Testament, in de Herziene Statenvertaling gereed zijn. In de tussenliggende tijd willen we ons als kerkenraad bezinnen op het gebruik van de Herziene Statenvertaling in de erediensten en in de verschillende activiteiten van het gemeentewerk.
➢
De kerkenraad wil er naar streven om de rouwdienst in de gemeente het karakter te geven van een ambtelijke dienst.
5.5.2
Rond de sacramenten
➢
Het is het streven om eens in de twee jaar een drietal avonden doopcatechese te geven voor die ouders die in de tussenliggende tijd gedoopt hebben. Dit vanwege het feit dat er over het algemeen onduidelijkheid bestaat m.b.t. de inhoud van het sacrament van de Heilige Doop.
➢
Het is het streven om i.p.v. de huidige gezamenlijke doopzitting over te gaan tot doopbezoeken bij de ouders thuis door bij voorkeur de predikant en sectie ouderling, zodat meer persoonlijk en van hart tot hart gesproken kan worden over geloofsopvoeding, kerkgang en Heilig Avondmaal.
➢
De kerkenraad zal zich bezinnen over overdoop met als startpunt: Voor iemand van wie overdoop bekend is, zal, zonder dat hierover gesproken is met de kerkenraad, geen toegang zijn tot het Heilig Avondmaal en tot ambten en bedieningen binnen de gemeente.
➢
De kerkenraad wil zich verder bezinnen op wegen die de keuze voor het huwelijk (zonder voorafgaand samenwonen) bevorderen. Vanwege de grote waarde van het huwelijk zal ernaar gestreefd worden jaarlijks huwelijkscatechese aan te bieden. Deelname hieraan wordt sterk gestimuleerd voor wie in het lopend jaar in het huwelijk wil treden.
5.5.3
Rond de bijzondere diensten
Op de kerkenraadsvergadering van 16 juni 2003 is het voorstel aanvaard omtrent de invulling van de zogenaamde 'themadiensten'. Het oogmerk van een themadienst is "het geloofsgesprek tussen oud en jong in de gemeente te bevorderen". Hiertoe is een themadienstcommissie gevormd die bestaat uit de predikant, een ambtsdrager, een gemeentelid, twee jongeren en de ouderling van dienst. De themadienstcommissie krijgt een bepaalde vrijheid om de themadienst in te richten, waarbij de kaders bepalend zijn zoals die zijn aangegeven in de Appendix. ➢
Het streven is om in de komende beleidsplanperiode volledig uitvoering te geven aan bovengenoemde opzet van de themadiensten
➢
en bezien in hoeverre ook andere diensten met een liturgie kunnen worden ingevuld conform bovenstaande opzet (bijvoorbeeld de diensten rondom de feestdagen van Kerst, Pasen en Pinksteren, de belijdenisdienst en de jeugddienst). Dat houdt ook in bezien of er draagvlak is binnen de gemeente.
v 0.7
20
Werk in de gemeente 6. Pastoraat Pastoraat is afgeleid van het woord ‘Pastor’, dat ‘herder’ betekent. In het pastoraat gaat het om het geven van herderlijke zorg in navolging van de Goede Herder. We willen pastoraat op de volgende wijze verwoorden: “Pastoraat is het onder de hoede van de Goede Herder, in gehoorzaamheid aan Zijn Woord, in de kracht van de Heilige Geest, binnen en vanuit de gemeente van Jezus Christus omzien naar mensen op hun levens en geloofsweg binnen de context van de samenleving”. De opdracht daartoe vinden we in de bijbel zelf, in bijzonderheid in Galaten 6:110. Het pastoraat dient te geschieden vanuit de liefde zoals de Heere Jezus ons geleerd heeft als de goede herder. Deze herderlijke zorg geschiedt door de ambtsdragers, maar vindt ook onderling onder de gemeenteleden plaats. Opdat de gemeente ook werkelijk pastorale gemeente zal zijn. Grond gedachte bij de pastorale gemeente is namelijk dat iedere gelovige als schaap van de Goede Herder zelf een kleine herder wordt. De ene broeder of zuster is pastor, herder voor de ander. Binnen de kudde zijn de schapen herders van en voor elkaar4. Zie hiervoor o.a. Hand. 2:42, 1 Kor. 12, Ef. 4, 1 Thess. 4:18, Kol. 3:16, Jac. 5:1920.
6.1
Organisatie
De kerkenraad heeft vooral via de prediking de taak de gemeente bij haar pastorale roeping te bepalen en het onderlinge pastoraat te stimuleren. Naast dit algemene pastoraat heeft de kerkenraad de verantwoordelijkheid voor het bijzondere pastoraat door de predikant, de ouderlingen en de diakenen. Sinds 2004 functioneren er in de wijken sectieteams, bestaande uit de sectieouderling en contactpersonen namens respectievelijk de diaconie en evangelisatiecommissie. Naast bezoekwerk hebben de leden van het sectieteam ook een taak in het signaleren van stille kerkverlating en situaties waarin aanvullende pastorale zorg geboden is. Al de sectieteams komen één keer per jaar bij elkaar in de maand maart. Op deze avond wordt gesproken over de secties in het algemeen en wordt er als sectie op zich informatie uitgewisseld.
6.2
Huisbezoek
Het doel van het huisbezoek is vanuit de Reformatie in de eerste plaats: vruchten zoeken op de prediking. Hoe is het gesteld met het geestelijk welzijn van de gemeente Gods, de kudde die aan de zorg van de ambtsdragers is toevertrouwd? Vanuit Gods Woord zal door de ambtsdragers geestelijk leiding en richting worden gegeven opdat gemeenteleden dicht zullen leven bij de Bron. Bij dit alles mag van de ambtsdragers belangstelling verwacht worden voor de concrete levenssituatie van mensen, zich uitend in de zorg voor hen naar lichaam en ziel. Het periodieke huisbezoek vindt vooral in de maanden september t/m april plaats. De sectieouderlingen, soms bijgestaan door een bezoekbroeder, bezoeken in twee jaar tijd alle adressen. 4
Zie J. Hoek, "Gemeentezijn dat houdt wat in", 1999, p.49.
v 0.7
21
Om goed pastoraat te kunnen bedrijven is het van belang dat de ouderlingen ook zelf regelmatig worden toegerust. Zij worden immers tijdens het bezoekwerk geconfronteerd met zaken van de meest uiteenlopende aard. Hiervoor is verdieping door het lezen van hierop betrekking hebbende literatuur van groot belang. Concreet betekent dit dat van de sectieouderlingen verwacht wordt dat zij zich zullen bezinnen op thema’s over het geloofsleven maar ook maatschappelijke onderwerpen (zoals zij ook aangespoord worden door het bevestigingsformulier). Zodat de pastor als herder een deel van de kudde kan voor gaan en sturing kan geven. De kerkenraad wil zo lang mogelijk de band onderhouden met allen die als hervormd lid staan ingeschreven. In de eerste plaats door hen zo lang mogelijk te blijven benaderen voor het periodieke huisbezoek. Het uitschrijven uit de registers van de kerk gebeurt alleen op uitdrukkelijk verzoek van betrokkenen.
6.3
Ouderenpastoraat
Het ouderen bezoekwerk wordt in wijkgemeente Oost verzorgd door de bejaardenouderling en een bezoekbroeder specifiek voor sectie 11 (zorgcentrum Souburgh) en aanleunwoningen. Tevens is er een bijstand in het pastoraat voor het zorgcentrum en aanleunwoningen. De bijstand in het pastoraat en de bezoekbroeder hebben gezamenlijk de pastorale zorg voor de gemeenteleden die woonachtig zijn in zorgcentrum Souburgh en de (aanleun)woningen aan de Prins Bernhardlaan. Deze pastorale zorg omvat het bezoeken van de gemeenteleden, het leiden van een bijbelkring en het leiden van begrafenissen. De taken die hierboven benoemd zijn worden onderling door de bijstand in het pastoraat en de bezoekbroeder verdeeld. Ook kan op verzoek van de predikant gevraagd worden aan de bijstand in het pastoraat om ook buiten het zorgcentrum en sectie 11 bezoeken af te leggen. De ouderling met bijzonder opdracht inzake het ouderenwerk bezoekt de gemeenteleden die buiten sectie 11 en in verzorgingshuis Souburg wonen en de leeftijd hebben bereikt van 75 jaar en ouder. Voor de ouderen tot 75 jaar is extra pastorale zorg de taak van de sectie ouderlingen. 6.3.1
Verjaardagsbezoeken
Alle ouderen vanaf 75 jaar worden rond hun verjaardag door de ouderling met een bijzonder opdracht voor het ouderenenwerk bezocht. De mensen woonachtig in “Souburgh” en de aanleunwoningen worden bezocht door de bijstand in het pastoraat en de bezoekbroeder. De predikant bezoekt tussentijds de ouderen van 80 jaar en ouder. Weduwen, weduwnaren worden eveneens bezocht rond hun verjaardag na onderling overleg door de predikant, ouderling met bijzonder opdracht of de sectieouderling.
6.4
Jongerenpastoraat
Het jongerenpastoraat staat beschreven in hoofdstuk 9.5.
6.5
Rouwpastoraat
Bij overlijden is het de predikant die als eerste het gezin bezoekt en het eerste contact legt met familie en nabestaande. Ook de sectieouderling gaat bij de betrokken familie op bezoek of op v 0.7
22
condoleancebezoek samen met de ouderling of bezoekbroeder waarmee hij op huisbezoek gaat. De diaconie gaat 2 tot 6 maanden na het overlijden van de partner op bezoek bij weduwe of weduwnaar. Normaliter gaat de sectieouderling in de eerste dagen op bezoek om uiting te geven van meeleven aan de gemeenteleden in rouw. Daarbij kan hij aanbieden om bij de familie langs te gaan en de avond af te sluiten met het lezen van een bijbelgedeelte en gebed. Na de condoleance zorgt de sectie ouderling dat desgewenst de avond wordt afgesloten met gebed. De predikant verzorgt de dienst bij de begrafenis. De ouderling sluit desgewenst de maaltijd na de begrafenis af.
6.6
Pastoraat aan zieken en gemeenteleden in crisissituaties
De predikant doet de reguliere ziekenhuisbezoeken (gewoonlijk 1x per week). Van hen worden meestal de namen in het kerkblad vermeld. Op verzoek wordt voorbede gedaan in de zondagse eredienst. Wie thuiskomt uit het ziekenhuis wordt door de sectieouderling bezocht in de week van thuiskomst of de week erna. Deze schat in of een vervolgbezoek wenselijk lijkt en geeft dit door aan de sectiediaken of predikant. De diaconie gaat bij gemeenteleden op bezoek die één tot drie weken in het ziekenhuis hebben gelegen, dit gebeurt in de 4e week na opname. Is het verblijf in het ziekenhuis rond drie tot zes weken dan wordt het bezoek in het ziekenhuis gebracht. Bij langdurig bijzonder pastoraat worden er afspraken gemaakt tussen predikant en sectieouderling, en eventueel de wijkdiaken over ieders bijdrage en de bezoekfrequentie. Bij chronisch zieken ligt de bezoekfrequentie lager. Daarbij is het hele sectieteam betrokken. Wie in een verzorgingstehuis verblijft krijgt circa 2x per jaar bezoek door bezoekbroeder of bijstand in pastoraat. Vanuit het sectieteam en bezoekdames kan eventueel extra bezoek plaatsvinden. Voor hen die langdurig niet in staat zijn de erediensten te bezoeken, is er de mogelijkheid van meeleven via een geluidsverbinding. De predikant zorgt voor het pastorale contact met gemeenteleden die in een crisissituatie in hun leven verkeren. De predikant zal indien mogelijk en naar gelang de noodzaak de sectieouderling in deze situatie betrekken. Mogelijk kan de sectieouderling in het traject erna het bezoekwerk van de predikant overnemen. Als kerkelijke gemeente en gemeenteleden gezet in het ambt, dienen we in acht te nemen wat onze roeping is. Vanuit die gedachte is het goed om te beseffen dat we in het ambt de geestelijke ondersteuning bieden aan gemeenteleden die zich in crisissituaties bevinden in hun leven. Daarom is het goed om mensen door te verwijzen, indien noodzakelijk, naar hulpverlenede instanties.
6.7
Bijstand in het pastoraat
De kerkenraad acht het van belang dat de predikant zijn pastorale aandacht over de gehele gemeente kan spreiden. Gezien het aantal ouderen en het toenemend en tijdvragend crisispastoraat is dit een onmogelijke taak. Sinds 2004 wordt de predikant daarin bijgestaan door een pastoraal medewerker. Qua profiel zoekt de kerkenraad hierbij naar een emeritus predikant die het specifieke ouderenpastoraat zou kunnen verzorgen gedurende 1 dag per week.
v 0.7
23
6.8
Kraambezoek
Er wordt een bezoek gebracht bij de familie waar een kind is geboren. Dit gebeurt indien mogelijk in de kraamtijd en wordt door de predikant gedaan.
6.9
Bezoekdames
Een aantal dames bezoekt de gemeenteleden, van 75 jaar en ouder, met hun verjaardag. Ook delen zij het blad “Licht in de avond” uit aan mensen die aan het criterium voldoen dat de diaconie stelt. Dit blad verschijnt 6x per jaar. Het streven is om dit in ieder geval enkele keren per jaar te combineren met een bezoek. Eens per jaar ontvangen de ouderen het boekje: ‘Als de avond nadert’.
6.10
Jubileum bezoek
De predikant bezoekt de mensen die een jubileum te vieren hebben, dit zijn de vieringen van huwelijken bij 25, 40, 50, 55 en 60 jaar. Aan die gemeenteleden wordt een dagboek overhandigd. De diaconie bezorgt bij mensen een bloementje als zij 25 jaar getrouwd zijn. Na een 40 jarig huwelijksjubileum wordt er iedere vijf jaar een bezoek gebracht en een bloemetje overhandigd.
6.11
Nieuw ingekomenen
Zodra de gegevens via de SMRA zijn binnengekomen volgt er een kennismakingsbezoek door een sectieouderling of de scriba. De (administratieve) gegevens worden indien van toepassing doorgegeven aan de scriba. Indien dit mogelijk is, vindt er spoedig daarna een regulier huisbezoek plaats. Nieuw ingekomen mensen in de gemeente krijgen een exemplaar van de gemeentegids.
6.12
Beleidsvoornemens ➢
Jaarlijks zal het functioneren van het pastoraat (bezoekwerk) worden geëvalueerd in de zogenoemde consistorie vergadering.
➢
Streven is om twee keer per jaar als sectie teams bij elkaar te komen. Waarvan 1 gezamenlijk en 1 sectie individueel.
➢
Er zal t.z.t. ook nagedacht moeten worden over een opvolger voor ds. Burger, omdat hij naar verwachting in deze beleidsperiode zijn werkzaamheden zal beëindigen.
➢
Het zou goed zijn om in het komende beleidsplanperiode een programma te maken waarin bij te houden is wanneer een gemeentelid bezoek heeft gehad en door wie. Zodat de ouderling, zeg maar de coördinator van het sectie team, weet wanneer een predikant, diaken, evangelisatieouderling, bejaardenouderling, jeugdouderling, bijstand in pastoraat, bezoekdame een bezoek heeft gebracht in zijn sectie. Dit om te voorkomen dat er gemeenteleden van jong tot oud en van randkerkelijk tot trouwmeelevend geen of te weinig bezoek ontvangen.
➢
Er wordt naar gestreefd om ieder die langdurig ziek is of in een revalidatieproces verkeert eenmaal per maand te bezoeken, om beurten door predikant en sectieouderling (of wijkdiaken).
v 0.7
24
➢
Er wordt naar gestreefd om gemeenteleden een pastor te laten zijn voor andere gemeenteleden.
7. Catechese Vanuit o.a. Deut. 6 en Ps. 78, waar gewezen wordt op de overdracht van de grote daden van de Heere en de geloofsomgang met Hem aan het volgende (jonge) geslacht, en vanuit de opdracht die Jezus vlak voor Zijn hemelvaart aan Zijn discipelen geeft om de wereld in te gaan en de volkeren tot discipelen te maken, en hen te dopen en te leren onderhouden al datgene wat Christus hen geboden heeft (Matth. 28:19), vindt ook binnen de Hervormde Gemeente te Waddinxveen catechese plaats. Vanuit de veelheid van bijbelse gegevens komen we tot de volgende definitie van catechese: “Catechese is het leerproces van de gemeente in het kader van Gods Verbond, waardoor mensen leren de relatie met God te beantwoorden in geloof en bekering”. De belangrijkste kenmerken van een bijbelse c.q. gereformeerde catechese: ●
Catechese kunnen we typeren als een inwijding van met name de jongeren van de gemeente in de gaven en opgaven van Gods Verbond.
●
Het leren omvat de hele mens; het cognitieve (hoofd), het affectieve (hart) en het actieve (handen). Het raakt de hele mens in zijn relatie tot God.
●
Het leren is pastoraal van aard (relatie Herder en kudde). Ten diepste is het de Heere Zelf, Die Zijn volk wil leren Hem te volgen, de weg achter Hem aan te gaan.
●
Overzien we het geheel van de leerinhoud, dan blijkt het uiteindelijk te gaan om de vanouds in de Kerk bekende vierslag: Geloof, Gebod, Gebed en Sacramenten.
●
Het leren in het gezin en de gemeente zijn op elkaar betrokken, zoals twee brandpunten van een ellips.
Vanuit de Schrift en onze gereformeerde traditie wordt duidelijk dat de gemeente medeverantwoordelijk is voor het geloofsonderricht aan de kinderen van de gemeente (Deut. 6:68, Ef. 6:4, Kol. 3:16). Catechese is naar reformatorisch inzicht een taak van de hele gemeente en niet alleen van de predikant.
7.1
Doel van de catechese
De Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland spreekt in artikel XI.6 over het doel van de catechese: ●
Het leren leven uit Gods beloften en naar Zijn geboden
●
De toerusting tot het christelijk getuigenis in de wereld
●
Het ontdekken en leren aanwenden van de gaven voor de opbouw van de gemeente van Christus
●
De voorbereiding op de openbare belijdenis van het geloof en de toeleiding tot de bediening van doop en avondmaal
v 0.7
25
7.2
Organisatie & methodiek
De catechese wordt al enkele jaren gegeven in de vorm van de mentor catechese. De predikant die samen met mentoren de catechisanten onderwijs geeft dit omdat juist in onze gereformeerde traditie de gezamenlijke verantwoordelijkheid van gezin en gemeente zo werd benadrukt. Vanaf de begintijd van de Reformatie hebben daarom ook nietpredikanten catechisatie gegeven5. Vanuit de Schrift geloofde men dat de Heilige Geest aan mensen verschillende gaven (charismata) geeft. In de catechese wilde men zowel het ambtelijke (kerkenraad) als het charismatische (gemeente) aspect op elkaar betrekken als elkaar ondersteunend. De catechese begint na de 3e zondag in september, de zondag waarop het “winterseizoen” wordt geopend. Er wordt naar gestreefd 20 lessen te geven. Het vroege tijdstip van beginnen maakt mogelijk op bijzondere data een les te laten vervallen. De catechese wordt in “Het Anker” gegeven. 7.2.1
Catechese voor de leeftijd 1216 jaar
Sinds september 2003 is de opzet van de catechese op bovengenoemde gegevens gebaseerd. Zij geeft ons de gelegenheid om de gemeente, c.q. de ouders meer verantwoordelijk te maken voor de catechese. Daarom wordt gewerkt met mentoren die na de centrale les door de predikant in hun groepjes zorg dragen voor de verwerking. Samen met de predikant vormen zij het catecheseteam. Van het catecheseteam wordt een goede bijbelkennis gevraagd, trouwe kerkgang, een pastorale houding en een bereid zijn zich in te leven in de belevingswereld van onze jongeren. Tegelijk blijft het ambtelijke aspect voluit staan: de predikant verzorgt de centrale lesinhoud voor de catechisanten en draagt zo vanuit zijn theologische kennis zorg voor de overdracht. De nieuwe methode ziet er als volgt uit: op maandagavond zijn alle catechisanten van 1217 jaar aanwezig in het Anker. De opening bestaat uit: zingen, bidden, en bijbellezen. De centrale les wordt gegeven via een visuele presentatie. Hierna volgt de verwerking in groepen in verschillende zalen. Elke groep bestaat uit ongeveer 8 personen onder leiding van een mentor. Hierbij wordt gewerkt aan verdieping, aan het toetsen van geloof en levenshouding. De afsluiting gebeurt door de mentor in de groep. Wat zijn de voordelen van deze opzet?
5
●
De inbreng van de theologisch geschoolde predikant én het inzetten van gemeenteleden met hun gaven.
●
Kleine groepen met een vaste mentor zijn positief voor de interactie, de individuele aandacht en de groepsbinding.
●
De verwerking is voor een ieder geschikt: voor jongen of meisje, vmbo of vwo, 12 of 17 jaar, overtuigd of zoekend etc.
●
Ordeproblemen kunnen voorkomen worden door de aanwezigheid van de mentoren en door de sociale controle van jongeren uit hetzelfde gezin.
●
Catechisanten uit hetzelfde gezin zijn bij de centrale les gelijktijdig aanwezig. Dit bevordert in de gezinnen de gesprekken over de lesstof, de groepsverwerking, de voorvallen.
Zie het onderzoek van Prof. Dr. W. Verboom, in zijn boeken "De catechese van de Reformatie en Nadere Reformatie" en "Leren kennen".
v 0.7
26
●
De mentoren geven zelf geen les. Maar hebben zich wel goed ingelezen in de stof. Zij krijgen voorbereidingsmateriaal en concentreren zich op de verwerking.
●
Na elke les is er een evaluatie met elkaar als mentoren.
●
De predikant kan een deel van zijn tijdbesparing aanwenden voor een goede centrale les.
7.2.2
Catechese 17 jaar en ouder
Omdat er qua ontwikkeling, kennis, communicatie en ordehandhaving op een gegeven moment toch een verschil ontstaat tussen jongeren onderling, is besloten de catechese opzet alleen te doen gelden voor jongeren in de leeftijd 1216 jaar. Aan de jongeren vanaf 17 jaar wordt nu catechese gegeven aan de hand van de methode "Reflector" van ds. M. van Campen. Van belang is dat het een methode is die aansluit op de catechese voor 1216 jarigen en die bij onze gemeente past. 7.2.3
Belijdeniscatechese
Belijdeniscatechisatie wil enerzijds een voorbereiding zijn voor het doen van openbare geloofsbelijdenis. Anderzijds is het bedoeld om de kennis van de inhoud van het christelijk geloof te vergroten. Dit betekent niet dat deelname aan deze catechisatie leidt tot verplichting van openbare geloofsbelijdenis. Halverwege het seizoen en aan het einde van het seizoen vindt een persoonlijk gesprek plaats tussen catechisant en predikant waarin duidelijk wordt of de catechisant toe is aan het afleggen van openbare geloofsbelijdenis. Voor hen die nog niet ten volle overtuigd zijn hun ja woord te kunnen geven, is er de mogelijkheid het volgende seizoen opnieuw deel te nemen, alvorens belijdenis van het geloof af te leggen. Wanneer iemand zich geroepen weet zijn of haar geloof te belijden in het midden van de gemeente, dan betekent dat: ●
Jazeggen tegen Christus
●
Beamen van de Heilige Doop
●
Toegang ontvangen tot het Heilig Avondmaal
●
Medearbeiden in de gemeente
Aannemingsavond
De kerkenraad mag navraag doen naar de vier bovengenoemde punten tijdens de aannemingsavond. Ook na het geven van het jawoord mag de kerkenraad de belijdende leden aanspreken op hun gedane belofte. Ook zal de kerkenraad omzien naar taken binnen de gemeente, die aansluiten bij de gaven die een belijdend lid ontvangen heeft, om zo ook invulling te geven aan het ‘medearbeiden’. Verder zal gewezen worden op de mogelijkheid tot het volgen van een bijbelkring. De belijdenisdienst
De openbare geloofsbelijdenis vindt plaats in het midden van de gemeente. Tijdens de dienst wordt gebruik gemaakt van de orde van dienst zoals deze vermeld is in het dienstboek. De lidmaten wordt de mogelijkheid geboden om binnen de kaders van het vastgestelde beleid hun wensen wat betreft v 0.7
27
het zingen kenbaar te maken aan de predikant. De bevestiging van de lidmaten zal plaatsvinden onder handoplegging. Na de bevestiging worden de lidmaten door de gemeente toegezongen. Hierna zal de predikant de bevestiging afsluiten met een persoonlijk woord. Alleen na het volgen van belijdeniscatechese en het afleggen van (openbare) geloofsbelijdenis kunnen doopleden of mensen die van origine buitenkerkelijk zijn, onder de belijdende leden worden opgenomen.
7.3
Beleidsvoornemens ➢
Er naar streven om kinderen van de gemeente zoveel mogelijk te betrekken bij de catechese. Wellicht is hiervoor een meer persoonlijke benadering nodig, om te voorkomen dat we jongeren uit het oog verliezen zonder te weten van de achterliggende motieven.
➢
De betrokkenheid van ouders bij de catechese (als onderdeel van de geloofsopvoeding) willen we vergroten. Het is van belang dat ouders hun medeverantwoordelijkheid hiervoor inzien.
➢
In het begin van het termijn waar dit beleidsplan geldig is, is het noodzakelijk om de catechese van een nieuw leerplan te voorzien. Zodat we inzicht hebben in de inhoud van de geloofskennis en geloofsoverdracht bij de jongeren van de gemeente.
8. Vorming en toerusting Door heel de geschiedenis heen lees je dat er verlangen was om ook als gemeente in kleine groepen bij elkaar te komen. Ook in het Nieuwe Testament wordt vanaf het begin al een belangrijke plaats toe bedeeld aan de kleine groep. Dat zien we ook bij Jezus. Op meerdere plaatsen zien we Jezus spreken voor een grote schare. Gewoon onderweg of op sabbat in de synagoge. Hiernaast had Jezus ook vele persoonlijke ontmoetingen nu eens in de bijgebouwen van de tempel dan weer in particuliere huizen (Hand. 2). Veel tijd investeerde Hij echter in de kleine groep van discipelen. Hij onderwees hen vaak apart van de ‘schare’. We lezen in Handelingen 2 dat de eerste christenen bij elkaar kwamen om samen te leren, te delen, maaltijd te houden en te bidden. Ook elders in de Bijbel komen we voorbeelden van kleine kringen tegen, bijvoorbeeld in Rom. 16:5, 10 en 11, Filemon 2 en ook Hand. 17:11.
8.1
Doel van de bijeenkomsten
De diverse gemeenteopbouw activiteiten kunnen verschillende doelen hebben. Sommigen zijn meer voor het leggen van het eerste contact met mensen aan de rand. Anderen zijn meer gericht op verdieping, persoonlijke geloofsopbouw en toerusting. Weer anderen zijn er juist op gericht om de gemeente als geheel, zowel jong als oud, met elkaar te laten ervaren wat gemeente zijn werkelijk inhoud. Namelijk om elkaar te ontmoeten, te leren kennen en waar nodig elkaar te ondersteunen en te bemoedigen. Dit mogen we doen met een geopende Bijbel, om met elkaar te ontdekken wat God daarin tot ons te zeggen heeft en van ons vraagt. De doelstelling van de verschillende bijeenkomsten bepaalt mede de inhoud en de vorm. De leiding zal hier voldoende rekening mee moeten houden. Het uiteindelijke doel van alle gemeenteopbouw activiteiten is om mensen te leiden tot een persoonlijke relatie met Jezus Christus. En waar mogelijk hen te helpen groeien tot discipelen, die v 0.7
28
zich weer beschikbaar willen stellen voor de dienst van God (zie bijv. Efeze 4:1114 en Matth. 28:19). Dat voorkomt een passieve en consumptieve houding, maar wil mensen juist aanzetten om betrokken te zijn en zich te laten gebruiken voor de dienst in Gods Koninkrijk.
8.2
Huidige status vorming en toerusting6
Jonge lidmatenkring
Doelgroep: Jongeren die belijdenis hebben gedaan. Frequentie/locatie: 1x per 2 weken, bij de leden thuis. Deze kring werkt aan de hand van een thema. Gemeente Bijbelkring
Doelgroep: Iedereen met interesse voor bijbelstudie. Frequentie/locatie: 1x per maand, “Het Anker”. Deze kring werkt aan de hand van een bijbelstudieboekje. Huisbijbelkringen
Doelgroep: Alle gemeenteleden uit meerdere sectie bij elkaar. Frequentie/locatie: 1 x maand, bij leden thuis. Deze kringen werken aan de hand van diverse thema’s/ studieboekjes. Moedergroep 1
Doelgroep: Alle moeders met kinderen van 0 – 10 jaar. Frequentie: 10 avonden + één centrale avond met spreker. Locatie: Bij de moeders thuis. Deze kring werkt aan de hand van diverse thematische boekjes. Moedergroep 2
Doelgroep: Alle moeders met kinderen van 10 – 18 jaar. Frequentie/locatie: 10 avonden, bij moeders thuis. Deze kring gebruikt een Bijbelstudieserie. Voorbereidingsavond Heilig Avondmaal
Doelgroep: Alle gemeenteleden die zich voorbereiden op het Heilig Avondmaal, zowel die aangaan als die niet aangaan aan het Heilig Avondmaal. 6
Najaar 2007
v 0.7
29
Frequentie/locatie: In de week voorafgaande het Heilig Avondmaal, “Het Anker”. Deze avond staat in het teken van een bewustere viering van het Heilig Avondmaal. Gebedskring
Doelgroep: Alle gemeenteleden die mee willen bidden. Frequentie/locatie: 4x per jaar, in “Het Anker”. Koffieochtenden
De koffieochtend is een ontmoetingsplaats voor de dames van onze wijkgemeente en wordt, met uitzondering van de zomermaanden, in het algemeen op de tweede dinsdag van elke maand in het Anker gehouden. De koffieochtenden hebben een ontspannend karakter en beogen met name de onderlinge contacten van de zusters van de gemeente te verstevigen. Men is tussen 10 en 12 uur hartelijk welkom. Het onderlinge gesprek neemt een belangrijke plaats in. Een steeds weerkerende activiteit is het met elkaar zingen van psalmen, gezangen en geestelijke liederen. Preekbespreking
Doelgroep: Alle gemeenteleden. Frequentie/locatie: Na een themadienst, minimaal 3 keer per jaar. De preekbespreking heeft als functie het gesprek over de prediking te bevorderen. Koffie drinken na de dienst
Doelgroep: Alle gemeenteleden van de gemeente. Frequentie/locatie: 10 keer per jaar, bij voorkeur de laatste zondag van de maand, “Het Anker”. Gemeentedag
Doelgroep: Alle gemeenteleden. Frequentie/locatie: 1 keer per jaar, bij voorkeur op Hemelvaartsdag, diverse plekken. Programma voor alle gemeenteleden. De definitieve data van bovenstaande activiteiten worden in het kerkblad bekend gemaakt.
8.3
Beleidsvoornemens
Het is belangrijk dat er verschillende activiteiten zijn binnen onze gemeente. Zodat de onderlinge bijeenkomsten zowel op zondag als in de week er toe bijdragen dat we leren omzien naar elkaar. En elkaar kunnen bemoedigen en toerusten in de vragen van ons leven en de vragen van deze tijd. In de bijbel lezen we dat toerusting in de bijbelse waarheid noodzakelijk is en daarom zijn kringen onmisbaar binnen de christelijke gemeente. Van daaruit willen we stimuleren dat zoveel mogelijk gemeenteleden ook daadwerkelijk mee gaan draaien in kringen. Het ideaal zou zijn, wanneer ieder v 0.7
30
gemeentelid meedraait in een kring. Zeker wanneer we kijken naar alle ontwikkelingen om ons heen, zullen we elkaar als christenen steeds harder nodig hebben, om staande te kunnen blijven in allerlei verleidingen die op ons afkomen. Kringen helpen daarbij, om samen vanuit Gods Woord te ontdekken en te leren wie God is en wie Hij voor ons wil zijn. Maar ook om te ontdekken wat Hij van ons vraagt en aan ‘het werk’ te gaan. Niet in eigen kracht, maar in de kracht van de Heilige Geest. Tot opbouw van Zijn gemeente. Doelstellingen: ➢
Voor de komende 4 jaar streven we er naar dat meer dan 150 (verschillende!) leden participeren in de kringen. Daarbij zal er een variatie aan aanbod zijn, voor zowel kleine kringen aan huis als ook grotere kringen in Het Anker (vaak meer thematisch gericht). Ook zouden de sectieteams er naar moeten streven om meer wijkgericht te gaan functioneren en een sectieBijbelkring op te zetten binnen de sectie. Dit biedt bijvoorbeeld extra mogelijkheden om gericht en zichtbaar in de wijk aanwezig te zijn.
➢
Het zou goed zijn om de verbondenheid binnen alle kringen te versterken door met elkaar na te denken over een bepaald jaarthema. Dit zal de verbondenheid met elkaar én het geloofsgesprek bevorderen binnen de gemeente.
➢
Verder blijft het verzorgen van een breed en gevarieerd aanbod van vorming en toerusting een bijzonder aandachtspunt, omdat we binnen de gemeente en ons dorp ook met een hele brede en diverse doelgroep te maken hebben.
9. Jeugdwerk Vanuit het gegeven dat de Heere krachtens Zijn verbond aandacht en zorg heeft voor de kinderen en jongeren vindt er in de gemeente, zowel wijkgebonden als centraal jeugdwerk plaats.
9.1
Doel
De gemeente, erkennend dat zij naast de ouders medeverantwoordelijkheid draagt voor de jongeren van de gemeente, heeft in haar jeugdwerk met name de volgende taak: 1. De jongeren bewaren bij en in aanraking te brengen met het Evangelie van Jezus Christus. 2. Leiding en daadwerkelijke bijstand te geven bij haar ontwikkeling, arbeidsleven, ontspanning en besteding van vrije tijd. 3. Toerusting van opvoeders in haar taak, zowel in prediking als in pastoraat.
9.2
Organisatie structuur
De zorg voor het jeugdwerk behoort tot de verantwoordelijkheid van de gemeente en van de algemene kerkenraad daar waar het gaat om alle centraal georganiseerde vormen van jeugdwerk. Voor het wijkgebonden jeugdwerk geldt dit voor zowel de gemeente als de wijkkerkenraad. Ons (centrale) jeugdwerk is als volgt georganiseerd:
v 0.7
31
●
Alle jeugdouderlingen samen vormen het jeugdouderlingen overleg, dit overleg bepaalt hoofdzakelijk de agenda van de jeugdraad.
●
Vanuit alle wijken vormt één jeugdouderling samen met de secretaresse, de penningmeester en twee leden uit de jeugdraad (zitting voor een jaar) het dagelijks bestuur van de jeugdraad.
●
Het dagelijks bestuur draagt zorg voor sturing van de dagelijkse gang van zaken.
●
De jeugdraad bestaat uit alle jeugdouderlingen, de secretaresse, de penningmeester, de verantwoordelijke diaken (deze heeft als taak diaconaal bewustzijn bij de jongeren te bevorderen), de adviserend predikant en alle voorzitters van de verschillende onderdelen van het jeugdwerk.
Alle jeugdouderlingen hebben een of meerdere van deze onderdelen van jeugdwerk binnen hun werkveld, aangevuld met taken in projectvorm. De structuur van het jeugdwerk is in het geheel van de centrale gemeente helder vorm gegeven. Maar ook in onze eigen wijkgemeente wordt hier structuur aan gegeven. Het jeugdwerk in onze wijk is in verschillende onderdelen te onderscheiden, met elk hun eigen doel en doelgroep. De catechese en zondagschool is gericht op kennis en geloofsoverdracht aan jongeren. De jonge lidmatenkring, maar ook het nog op te starten jongeren pastoraat, is er om met de jongeren het gesprek aan te gaan over het geloof en andere maatschappelijke vragen. De clubs zorgen naast een bijbelse boodschap ook voor een verantwoorde vrijetijdsbesteding. Het open jeugdwerk wil gestalte geven aan een nuttige vrijetijdsbesteding. Voor de rand en buitenkerkelijken zijn er de tentdagen in de vakantie die een bijdrage leveren aan het geheel van al het jeugdwerk binnen de gemeente. In dit beleidsplan willen we vooral aangeven wat er in onze wijk aan jeugd en jongerenwerk wordt gedaan omdat we van mening zijn dat het geheel van het jeugdwerk beschreven staat in het jaaroverzicht wat ieder jaar door de jeugdraad wordt uitgegeven. Het streven van de jeugdraad is te bereiken dat alle vormen van jeugdwerk blijvend op elkaar aansluiten waardoor ‘onderweg’ geen leden verloren gaan en buiten zicht raken.
v 0.7
32
9.3
Wijkgebonden jongerenwerk
Jonge Lidmatenkring
Aan de hand van een gekozen boekje wordt met elkaar het geloofsgesprek aangegaan. De avonden worden gehouden in huiselijke sfeer. Doel van deze avonden is elkaar op te bouwen in het geloof en de jonge lidmaten mee te laten groeien met de gemeente tot lidmaten. Doelgroep zijn die jongeren die in de afgelopen jaren belijdenis van het geloof hebben afgelegd. Jongeren themadiensten
Recent is besloten om centraal 4 x per jaar jongeren themadiensten te organiseren, als wijk is nog niet inhoudelijk gesproken over de concrete invulling rond deze diensten. We willen daarbij rekening houden met de identiteit van onze wijk.
9.4
Taak van de jeugdouderling
De taak van de jeugdouderling is niet altijd zichtbaar binnen onze wijk. Dit komt omdat het jeugdwerk in onze hervormde gemeente centraal wordt aangestuurd. Door deze centrale aansturing krijgen jeugdouderlingen taken die ook meer op het centrale niveau liggen. Dit is een positief uitgangspunt omdat we weten dat al onze jongeren over alle wijken heen het jeugdwerk bezoeken. Dit bevordert de gedachte maar ook de noodzaak dat we als vier wijken op elkaar betrokken blijven. Nu is er in het jaar 2007 het besluit genomen om een tweede jeugdouderling aan te stellen en daarom willen we in deze beleidsplanperiode er naar streven dat de jeugdouderlingen meer betrokken raken op de wijk waar zij deel van uit maken. Het genoemde jongeren pastoraat is hier een voorbeeld van en daarom is het een beleidsvoornemen om hier ook daadwerkelijk een start mee te maken. We streven ernaar om te beginnen met de organisatie van het opzetten van het jongeren pastoraat. Op deze wijze laten we de jongeren uit onze wijk ook merken dat we betrokken zijn op hen van uit de wijk waar ze toe behoren. De jeugdouderling mag in goed contact met predikant, andere ambtsdragers en leidinggevenden extra zorg hebben voor de jeugd. Als contactpersoon kan hij signalen opvangen en bespreken bijvoorbeeld over: prediking, catechese, jeugdwerk en vrije tijdsbesteding van jongeren. Opsomming van taken: ●
Jongeren helpen met het vinden van een plaats in de gemeente
●
Contactpersoon zijn tussen kerkenraad en jeugdraad
●
(Mede) aangever van knelpunten die in de kerkenraad besproken worden in zake jongeren
●
Stimuleren en draagvlak creëren bij gemeente en ambtsdragers tot betrokkenheid bij jongeren en bij jongerenwerk.
●
Aandragen van onderwerpen voor de prediking bij de predikant
●
Lid van de jeugdraad
●
Mede beleidsbepaler in de jeugdraad
●
Overleg met kerkenraad en predikant, bezinning over catechese (inhoud en methodiek) v 0.7
33
●
Organiseren van activiteiten voor jongeren (b.v. opening winterwerk, catechese, avond over de doop)
●
Jongerenpastoraat
9.5
Jongerenpastoraat
In onze wijk is nog geen sprake van gestructureerde vorm van jongerenpastoraat. Het is daarom goed om eerst te weten wat we nu werkelijk onder jongerenpastoraat verstaan. Onder jongerenpastoraat wordt verstaan: pastorale zorg voor jongeren in de breedste zin van het woord. Van kerkdienst tot catechese en van clubwerk tot bezoekwerk. Daarom is dit een beleidsvoornemen voor de komende vier jaar en wordt het opgenomen in het beleidsplan. Waarom het voornemen om te starten in onze wijk met jongeren pastoraat? Het betreft de totale herderlijke zorg voor de lammeren en de jonge schapen van de kudde (Ezechiël 34, Johannes 10:121; 21:15, 1 Petrus 5:14). Daarnaast blijkt het ook dat er veel vragen leven bij jongeren, geactiveerd door de maatschappelijke ontwikkelingen. Nu wordt er al veel gedaan om jongeren aan te spreken of met elkaar te zoeken naar antwoorden zoals in de prediking, op de catechisatie en op de clubs. Toch blijkt iedere keer weer dat de jeugd in de groep niet erg open is over wat er leeft in het diepst van het hart. De groepsprocessen spelen hierin een hele belangrijke rol. Door allerlei sociologische processen blijken er barrières te zijn waardoor de echte vragen, ondanks de grote openheid, niet zonder meer worden gesteld. Het blijkt echter in de vragen die er wel komen dat er veel leeft en dat er onder die vragen wezenlijke levensvragen verborgen zijn. Het is dan de bedoeling dat de jongeren als het ware aan de hand genomen worden om ze zo te brengen aan de voeten van Christus. Want dat is toch het doel dat we voor ogen hebben als het gaat om pastoraat bij jongeren. Bij dit werk zijn een paar zaken van fundamenteel belang. Jongeren zoeken authenticiteit onder de ouderen die hen leren. Vanuit dit oogpunt is het van fundamenteel belang dat jongerenpastoraat gebeurt door mensen die een levende relatie hebben met Christus om vanuit de ‘echtheid’ van hun hart van Hem te getuigen. Jongeren pastoraat kan ook goed vorm krijgen in de verschillende takken van jongerenwerk die er al zijn. Maar ook in de praktijk van het pastoraat onder jongeren is gebleken dat juist het persoonlijke gesprek erg wordt gewaardeerd. Het jongeren pastoraat is er juist voor die enkeling. We kunnen denken aan de volgende situaties: ●
Jongeren, die het huis uit gaan.
●
Zieke jongeren (thuis en in het ziekenhuis).
●
Speciale aandacht voor kinderen, van wie één van de ouders sterft.
●
Bijzondere zorg voor kinderen, waarvan de ouders gaan scheiden of al gescheiden zijn.
●
Meeleven bij blijde gebeurtenissen: slagen of zakken voor een examen, verloving, etc.
●
Pastoraal gesprek bij het belijdenis doen.
In onderstaande paragraven willen we dieper ingaan op de noodzaak en mogelijkheid van het bedrijven van pastoraat. Het is van belang dat we jongeren blijvend motiveren om betrokken te zijn bij de gemeente. Dit omdat ook zij deel zijn van het éne lichaam van Christus zijn en daarom v 0.7
34
verbonden met allen die actief zijn binnen de gemeente. Laten wij hen erop wijzen dat het éne lichaam meerdere leden heeft en dat zij dus er volledig toe doen en deelgenoot zijn van de gemeente. De volgende middelen moeten we verder en dieper benutten in het pastoraat onder jongeren. Kerkdienst
Juist in de eredienst is het noodzakelijk dat de jongeren erbij worden betrokken. Dat de prediking aansluiting vindt bij de jongeren en dat ook zij mogen ervaren dat het gesproken Woord kracht en waarde heeft. Daarin moeten we de plaats van jongeren bezien in het geheel van de gemeente. Want als de gemeente samenkomt is dit met zowel ouderen als jongeren. Ook rond de inhoud en invulling van de jeugddiensten die door de algemene kerkenraad zijn aangenomen in het najaar 2007. Deze diensten zouden aanleiding moeten geven om aan de hand van een thema ook na de dienst met de jongeren verder het gesprek aan te gaan. Kerkboekje
Iedere zondag ligt er bij de hoofdingang een kerkboekje voor de kinderen. Hierin staan vragen die door de kinderen kunnen worden beantwoord en die betrekking hebben op prediking, schriftlezing en de psalmen die gezongen worden. Het doel is de jonge kinderen meer te betrekken bij de eredienst en ouders de mogelijkheid te geven om thuis nog eens over de vragen na te spreken. Crèche
Iedere zondagmorgen en zondagmiddag is er crèche voor de jonge kinderen van de leeftijd 0 tot 6 jaar. De groep 04 jaar zit in het catecheseruimte en de andere groep met de leeftijd 4 tot 6 jaar in het “Anker”. De oudste groep zit eerst in de kerk met als doel hen betrokken te doen zijn bij de eredienst. Deze groep gaat na de collecte naar de crèche en krijgt daar een Bijbelverhaal te horen en een knutselwerk te doen over een bepaald thema. Catechese
Samen luisteren naar het Woord en naar elkaar. Catechese is een mooie kans voor de predikant om jongeren te leren kennen en te ‘herderen’. En... is het programma goed afgestemd op jongeren? Is er tijd voor informele gesprekjes? Kan er een relatie groeien? Vinden er echte ontmoetingen plaats? De nieuwe vorm van catechese, waarbij de predikant samen met mentoren de catechese verzorgt, biedt hierbij nieuwe kansen. Huisbezoek
Het huisbezoek is bij uitstek bedoeld als herderlijke zorg. Van Ruler zei eens: ‘Hoe staan de plantjes erbij’. Is het huisbezoek echt gezinspastoraat of alleen bedoeld voor de ouders? Vraag bij het afspreken van het huisbezoek of de kinderen er ook even bij kunnen zijn. ‘Groot’ huis bezoek voor jongeren
Weinig bekend en toegepast is groepspastoraat bij de predikant, of (jeugd)ouderling of leidinggevenden aan huis. Ook na afloop van het catecheseuur is er soms een goede mogelijkheid voor. Hierbij worden enkele jongeren per keer uitgenodigd voor een wat persoonlijker gesprek in v 0.7
35
kleine kring. Een groepsgesprek is minder ‘bedreigend’ dan een tweegesprek. Net als bij het ‘groot’ huisbezoek, waar alleen de ouders komen, zou het ook een mogelijkheid zijn om alleen jongeren te ontmoeten uit de verschillende secties. Vereniging of club
De club of vereniging kan ‘kudde’ zijn, waarbij de leider/leidster herder(in) mag zijn. De pastorale kant van de gesprekjes rond de Bijbel en de mogelijkheden tot persoonlijk contact worden te weinig onderkend. Meer contact hierover tussen ambtsdragers en leidinggevenden is dringend gewenst. Het is ook een taak voor de jeugdouderling om hier blijvend in te investeren. Mogelijk kan hij ook zorgen voor ondersteuning van leidinggevenden d.m.v. het geven van handreikingen en handvatten voor een pastoraal gesprek met de jongeren. Toegespitst op de specifieke doelgroep en leeftijd van de betreffende jongeren. Via het gezin
Meer aandacht voor het christelijk huwelijk en de geloofsopvoeding van kinderen in het gezin is een indirecte vorm van pastoraat aan de jeugd van de christelijke gemeente. Pastorale zorg voor de jeugd kan zo heel vroeg beginnen. Preventieve zorg is vaak effectiever dan noodhulp. Daarom is er in onze gemeente ook aandacht voor huwelijksvoorbereiding, doopcatechese, gespreksavonden voor (jonge) ouders over geloofsopvoeding thuis. Briefpastoraat/email
Ook deze vorm van pastoraat kan in veel gevallen van grote waarde zijn. Brieven worden gelezen, herlezen en nog eens herlezen. Op papier kan iedereen zich vaak beter ‘vrijer’ uiten en zo openlijker ‘spreken’. Wel moeten we hier zorgvuldig zijn… dingen staan ‘zwart op wit’. Digitale pastoraat
In onze huidige samenleving is de ecommerce niet meer weg te denken. Dit geldt ook voor onze jongeren van de gemeente, die net als wij ouderen midden in de samenleving staan. Veel jongeren maken hier dan ook veelvuldig gebruik van. We moeten dan denken aan het versturen van sms berichten, maar ook de programma’s als MSN en Hyves zijn zeer populair. We moeten als wijkgemeente geen kans onbenut laten om ook op deze wijze het contact met de jongeren aan te gaan. Juist door deze vormen van communicatie te zoeken kan het contact gelegd worden met jongeren. Want uit de praktijk blijkt dat voor velen dit een belangrijk deel van hun leven is geworden. Dus we hebben hier een dubbele taak, namelijk om jongeren te wijzen op het onpersoonlijke aspect van deze vorm van contact, en aan de andere kant ook de mogelijkheid om met jongeren in gesprek te komen.
v 0.7
36
9.6
Beleidsvoornemens ➢
De belangrijkste doelstelling voor het jongerenwerk van onze wijk is om het jongerenpastoraat op te zetten en hier ook gemeenteleden bij in te schakelen. Zie ook het vorige hoofdstuk.
➢
Het streven van de jeugdraad is ervoor te zorgen dat alle vormen van jeugdwerk blijvend op elkaar aansluiten waardoor ‘onderweg’ geen leden verloren gaan en buiten zicht raken.
➢
Het verder invullen van de jongeren themadiensten zowel tijdens de dienst als tijdens de preekbespreking.
➢
Bezinning op de leeftijdsgrens van 6 jaar van de creche.
➢
Het afstemmen van het kinderkerkboekje en creche op de prediking en het kerkelijk jaar.
v 0.7
37
Werk buiten de gemeente 10. Evangelisatie Alhoewel er, bijbels gezien, geen waterdichte scheiding loopt tussen het zendingswerk en het evangelisatiewerk in en vanuit de gemeente, weten we dat in de Schrift, en met name in het Nieuwe Testament, gesproken wordt over het betuigen van het Evangelie aan hen die enig godsdienstig besef hebben (Hand. 17), en aan hen die reeds in aanraking zijn gekomen met het Evangelie. Voor dit laatste wijzen we vooral op de appelerende plaatsen in de NieuwTestamentische brieven, waar gepoogd wordt om hen die dreigen weg te drijven van het fundament gelegd in het verlossingswerk van Christus, opnieuw de kracht ervan te doen verstaan.
10.1
Situatieschets
Het evangelisatiewerk binnen de wijkgemeente moet gezien worden in het bredere perspectief van het evangelisatiewerk binnen de Centrale Hervormde Gemeente van Waddinxveen. Centraal worden veel activiteiten ondernomen en bestaan er veel mogelijkheden om vanuit de wijk daarbij aansluiting te zoeken. Denk hierbij aan den verschillende vormen van het Alfawerk, de tentweek, het campingwerk, etc. Bij de centrale activiteiten is een behoorlijk aantal gemeenteleden betrokken. Wijkgemeente Oost heeft op dit moment geen evangelisatie beleid beschreven staan. Dat wil gelukkig niet zeggen dat er geen activiteiten worden ondernomen binnen de wijkgemeente op het gebied van evangelisatie. De meest zichtbare evangelisatieactiviteiten bínnen de wijkgemeente bestaan uit het organiseren van een ‘straatactie’ in het voorjaar in het winkelcentrum ‘De Passage’ en een deurtotdeuractie rond de kerstdagen. Daarnaast wordt maandelijks het evangelisatieblad ‘Echo’ verspreid bij geïnteresseerden binnen de wijk. De afgelopen jaren is binnen de evangelisatiecommissie steeds meer de behoefte en het verlangen ontstaan om actiever werkzaam te zijn onder de ‘kaartenbakleden’ van de gemeente en daarbij ook steeds meer de meelevende gemeenteleden bij te betrekken. De evangelisatiecommissie is een zelfstandig functionerend orgaan binnen de wijkgemeente. De evangelisatieouderling is de voorzitter van de commissie. De evangelisatieouderling vormt de schakel tussen de kerkenraad en de commissie. Hoewel evangelisatiewerk standaard op de agenda staat bij de kerkenraadsvergadering, zijn de evangelisatiecommissie en de kerkenraad niet complementair. Daar waar intensieve samenwerking tussen de commissieleden en de sectieouderlingen en sectiediaken noodzakelijk is, komt dit tot op heden onvoldoende uit de verf (zie ook de beleidsvoornemens in hoofdstuk 6.12). De evangelisatiecommissie probeert de gemeente actief te betrekken bij het evangelisatiewerk. Er zijn aanwijzingen dat de gemeente steeds meer haar roeping verstaat. Anderzijds blijft actieve deelname aan evangelisatieactiviteiten vooralsnog beperkt tot een kleine groep actieve meelevende gemeenteleden.
v 0.7
38
10.2
Beleidsvoornemens
De doelstellingen van de evangelisatiecommissie binnen wijkgemeente Oost zijn tweeledig. De doelstellingen zijn te onderscheiden in naarbinnengerichte doelstellingen en naarbuitengerichte doelstellingen. In het algemeen kan de doelstelling als volgt omschreven worden: Het is ons verlangen dat er de komende jaren in Waddinxveen een groot aantal mensen, zowel insiders als outsiders (dichter) bij Jezus Christus gebracht worden en leren discipel te zijn van de Meester. Wij geloven dat zondaren uit genade gerechtvaardigd (moeten) worden. Gezegend is de gemeente als zij in eenvoudige navolging van Jezus Christus leeft uit kostbare genade en gehoorzaam is aan haar roeping om heen te gaan tot de verloren schapen. Om niet hebt gij het ontvangen, geeft het om niet. Concreet wil de evangelisatiecommissie deze doelstelling (die hetzelfde is als de doelstelling van de Centrale Evangelisatiecommissie) als volgt vertalen:
7
➢
In de periode van 2008 – 2011 worden alle ‘kaartenbakleden’ (3 – 5) persoonlijk benaderd in nauwe samenspraak met de sectieouderling en het sectieevangelisatiecommissielid7. Hiertoe wordt door de kerkenraad en de evangelisatiecommissie in 2008 een concreet plan ontwikkeld en in de periode 2008 – 2011 uitgevoerd.
➢
De evangelisatiecommissie doet voorstellen aan de kerkenraad om het missionair bewustzijn binnen de gemeente te bevorderen. Doelstelling is dat zo veel mogelijk individuele meelevende gemeenteleden actief zijn in hun straat met het uitvoeren van de doelstelling, zoals is hierboven is omschreven.
➢
De kerkenraad beraadt zich in 2008 over de mogelijkheden om de kerk een maatschappelijke functie te geven binnen de wijk. Voorbeelden hiervan zijn openstelling van het kerkgebouw voor bijvoorbeeld gebed, exposities van bijv. Jan Neven en Paula van Doorn etc. , huiswerkbegeleiding in ‘Het Anker’ etc. Dit werkt drempelverlagend en stimuleert contacten met buitenkerkelijken en buurtbewoners.
➢
Om vast te stellen of de beleidskeuzes daadwerkelijk vorm krijgen of eventueel aanpassing behoeven, is het van belang om evaluatiemomenten vast te leggen.
➢
De evangelisatiecommissie zal jaarlijks in september een bondig jaarverslag aanleveren bij de kerkenraad. In de oktobervergadering van de kerkenraad zal ieder jaar (een afvaardiging van) de evangelisatiecommissie aanschuiven om gezamenlijk de evaluatie concreet vorm te geven.
De sectie teams staan vermeld in de gemeentegids.
v 0.7
39
11. Gemeentezijn in een multiculturele samenleving ‘en zoek de vrede van de stad…en bidt voor haar tot de HEERE, want in haar vrede zal uw vrede gelegen zijn’ (Jer. 29:7). ‘Ik vermaan dan voor alle dingen, dat gedaan worden smekingen, gebeden, voorbiddingen, dankzeggingen, voor alle mensen; (…) Want dat is goed en aangenaam voor God, onzen Zaligmaker; Welke wil, dat alle mensen zalig worden, en tot kennis der waarheid komen’ (1 Tim 2: 14).
11.1
Situatieschets
Onze cultuur raakt steeds meer vervreemd van haar wortels. Dit komt onder andere doordat andere, zich uitbreidende vreemde godsdiensten grote invloed op het openbare leven hebben. Het fundament aan eeuwenlange gemeenschappelijke waarden en normen lijkt te worden ontnomen. In het licht van de toenemende onzekerheid is het van belang dat wij als gemeente deze ontwikkelingen en ‘nieuwe’ godsdiensten aan de Bijbel toetsen, met elkaar in gesprek gaan en deze zaken in onze omgeving bespreekbaar maken en uit dragen. Dit betekent geen minachting van andere religies en hun culturele waarden. Ons drijft het verlangen dat alle mensen zalig worden en tot kennis van de waarheid komen.
11.2
Theologisch kader
Wij geloven en erkennen op grond van de Bijbel dat de niet christelijke religies door drie factoren worden bepaald: 1. Het geduldige werk van God in Zijn algemene openbaring ter voorbereiding van de heilsopenbaring, 2. De religieuze praktijken van de mens (Rom.1), 3. De verleidende werkzaamheden van de satan en zijn demonen. Ook ons eigen christelijk bestaan wordt voortdurend door religieuze ontaarding bedreigt. Dat besef moet ons bewaren voor een zelfverzekerde of arrogante houding in de confrontatie met niet christelijke religies. Temeer als wij beseffen dat wij ook vanuit ‘het heidendom’ zijn geroepen tot het christelijke geloof.
11.3
Beleidsvoornemens
Het vraagstuk over de multiculturele samenleving en meer specifiek over de rol van de gemeente richting onze moslimnaasten is niet eenvoudig. De islam daagt ons uit tot een indringende ontmoeting. Ze daagt ons uit tot een pittige politieke discussie, tot een fundamentele theologische dialoog en de intensieve persoonlijke ontmoeting. Het dichtst bij huis voor onze gemeente ligt dan het persoonlijk gesprek met onze moslimburen. Om dit gesprek, deze persoonlijke ontmoeting aan te kunnen en durven gaan, dient te gemeente hiervoor toegerust te worden. Hierbij kan het boekje ‘christenen ontmoeten moslims’ van ds. H. Veldhuizen (Groen, Heerenveen, 2007) goede diensten bewijzen. v 0.7
40
➢
De komende jaren zal in de prediking aandacht geschonken worden aan het wezen van deze andere godsdiensten en aan de mogelijkheden om met onze moslimburen in gesprek te gaan. (bijv. tijdens de leerdiensten)
➢
Daarnaast is het van belang om binnen het geheel van de gemeente en de kerkenraad aandacht te vragen voor ons staan als christelijke gemeente binnen de multiculturele samenleving met al zijn uitdagingen en bedreigingen. Daarbij zullen we onze houding moeten bepalen ten opzichte van bijv. de vreemdeling in ons midden, maar ook ten opzichte van andere ontwikkelingen in onze samenleving. We kunnen daarbij denken aan de verhouding overheidburger, individugemeenschap, pluraliteit en waarheid, omgang met de media, zondagsarbeid en de verhouding man – vrouw.
➢
Deze onderwerpen dienen ook tijdens het onderdeel “bezinning” op de kerkenraadsvergaderingen aan de orde te komen.
v 0.7
41
A. Appendix: Kaders voor de themadiensten Woordverkondiging
De verkondiging moet centraal blijven staan. Daarnaast spelen gemeenteopbouw en het bevorderen van het geloofsgesprek tussen jong en oud een belangrijke rol. Suggesties: ●
een preekbespreking organiseren aansluitend aan de preek of
●
’s avonds vragen n.a.v. de preek afdrukken op een uit te reiken liturgie
Liturgie
Er zal voor de aanwezigen een liturgie worden verzorgd met de orde van dienst, de te zingen liederen en het bijbelgedeelte. Suggesties: ●
het Bijbelgedeelte afdrukken vanuit de Statenvertaling en de Herziene Statenvertaling.
●
Psalmen afdrukken in oude (1773) of nieuwe berijming (1968); per psalm keuze maken tussen beide, dus niet allebei afdrukken (kan leiden tot verwarring bij het zingen en bovendien is de nummering van de coupletten in beide versies soms afwijkend)
●
Vragen n.a.v. de preek afdrukken op de liturgie
Muziekinstrumenten
Het orgel blijft het hoofdinstrument. Desgewenst kan een aanvullend instrument worden gebruikt om de gemeentezang te begeleiden zoals trompet, (dwars)fluit etc. Geen aparte opvoering van muziekstukken en geen zanggroepjes. Liedkeuze
Er worden Psalmen gezongen en desgewenst één lied uit de bundel "Op Toonhoogte" als dat bij het thema past. Indien een lied uit "Op Toonhoogte" wordt gekozen kan dit het introituslied zijn. Tijdens de preekbespreking kunnen meer liederen uit "Op Toonhoogte" worden gezongen.
v 0.7
42