Beleidsplan

Protestantse Gemeente te Wageningen

Beleidsplan AK versie 20100609

Protestantse gemeente te Wageningen Beleidsplan 2010-2015

Samenvatting De Algemene Kerkenraad (AK) ging eind 2007 akkoord met de begroting van het College van Kerkrentmeesters (KRM) voor 2008, onder voorwaarde dat KRM op korte termijn met een plan zou komen dat voorzag in het wegwerken van het forse tekort op deze begroting. KRM heeft in het vroege voorjaar van 2008 een analyse ingediend die aangaf welke mogelijkheden er zijn om aan de opdracht van de AK te voldoen. Naar aanleiding van deze analyse is in de AK besloten tot het opstellen van een beleidsplan. Hierin komt niet slechts het opheffen van het begrotingstekort aan de orde, maar ook mogelijkheden om het functioneren van de gemeente te bevorderen. Hierdoor wordt voorkomen dat de beperking van de verliezen leidt tot een verminderde kerkelijke activiteit. Dit beleidsplan is opgesteld door de AK. Het is gebaseerd op de afspraken rond de plaatselijke vereniging en is niet in tegenspraak met de beleidsplannen van de afzonderlijke wijken. Het plan heeft betrekking op de periode van juli 2010 tot en met december 2015. Tijdens de totstandkoming van dit beleidsplan zijn meerdere initiatieven uit de gemeente aangedragen om tot een verbetering van het financieel resultaat te komen. Deze initiatieven zijn taakstellend in dit plan opgenomen. Het uitgangspunt van de benodigde begrotingsbijstelling is de begroting voor 2010 gecorrigeerd op grond van de meest recente inzichten: meerinkomen uit levend geld, besparingen op grond van te verwachten vacatures, minderkosten aan salarissen en minderinkomen uit rente. De beleidsdoelen in dit plan dienen te leiden tot het wegwerken van het aldus berekende tekort van € 82.000. Vanaf 2010 zal worden getracht via geïntensiveerde geldwerving de opbrengst aan levend geld te verhogen. Het streven is een reële toename van 1% per jaar, plus een toename van 3% per jaar ter compensatie van de inflatie. Het beleidsplan bevat tevens de systematiek om het aantal predikantsplaatsen vast te stellen. Deze benadering wordt in de meerjarenbegroting gevolgd. Omdat de omvang van de formatie o.a. wordt gekoppeld aan de inkomsten uit levend geld, wordt als uitgangspunt genomen de situatie die wordt voorzien na realisering van de doelstelling in de toename van het levend geld. Het is wenselijk dat enkele taken gemeentebreed worden uitgevoerd (bijv. werk onder studenten / jeugd en diaconale activiteiten). Vooralsnog wordt hiervoor 0,4 fte vrijgemaakt, in te vullen door een 60% dienstverband voor een Hbo’er. Het pastoresteam zal als volgt worden ingezet: FTE op basis levend geld (%) FTE op basis gemeenteleden (%) Gemiddeld (%) Verdeling 4,4 FTE

Mattheüs 17,0 20,8 18,9 0,80

Markus 14,7 20,8 17,8 0,80

toekenning algemene taken Formatie totaal

Lukas 68,3 58,4 63,4 2,80

Totaal 100 100 100 4,40 0,40 4,80

Het beleid voorziet in handhaving van de drie gemeentecentra Grote Kerk/Dienstgebouw, Bevrijdingskerk en Vredehorst. Taakstellend is hierbij een verbeterd exploitatieresultaat.

1



Inhoud pag Samenvatting

1

Inhoud

2

PGtW: Ontstaan en missie

3

Ontwikkeling van onze gemeente

4

Doelstellingen

5

De organisatie

7

De uitvoering

9

Verwacht effect van de beleidsvoornemens op de financiën van de gemeente

Bijlage 1: Formatie-profielplan en gemeenteopbouwplan Bijlage 2: Werkplan geldwerving Bijlage 3: Werkplan OdK Bijlage 4: Werkplan Vrienden van de Grote Kerk Bijlage 5: Werkplan Dienstgebouw Bijlage 6: Werkplan Bevrijdingskerk Bijlage 7: Werkplan Vredehorst Bijlage 8: Calculatie kerkrentmeesters Bijlage 9: Overzicht van acties die voortkomen uit dit beleidsplan

2

13



PGtW: Ontstaan en missie Ontstaan De Protestantse Gemeente te Wageningen is sinds januari 2007 een verenigde plaatselijke gemeente van de Protestantse Kerk in Nederland. Zij bestaat uit de hervormd-gereformeerde wijkgemeente Mattheüs, de hervormde wijkgemeente Markus, de protestantse wijkgemeente Lukas en het studentenpastoraat In de Wereld SP 3 (waarbinnen de PGtW, de RK-kerk en de Doopsgezinde Gemeente in Wageningen samenwerken). Met deze vereniging geven we vóór alle andere motieven gevolg aan de bede van Jezus Christus, dat allen die in Hem geloven, één zullen zijn (Joh. 17:21). Deze eenheid is niet zonder grote verscheidenheid die onze protestantse gemeente kenmerkt. In analogie tot de delta van de Rijn, waaraan onze gemeente ligt, kan in geestelijk opzicht onze gemeente als een tweestromenland worden gezien. Er is een orthodoxe stroming in de wijkgemeenten Mattheüs en Markus en een meer liberale stroming in de wijkgemeente Lukas. Het studentenpastoraat richt zich op alle studenten in het hoger onderwijs, ongeacht hun kerkelijke achtergrond of levensbeschouwing.

Missie In en met deze verscheidenheid zien wij onszelf als één geloofsgemeenschap waarin een ieder de ander meer acht dan zich zelf (Phil.2:5). In dit licht bieden wij elkaar de ruimte om aan de wijkgemeenten te bouwen op basis van wederzijdse erkenning en in verantwoordelijkheid voor elkaar. Vanuit verschillende geloofsbelevingen laten wij ons voeden door de verlossende liefde van Christus in zorg en hulp voor elkaar. In het cultureel en maatschappelijk veelkleurige Wageningen willen wij een dienstvaardige en uitnodigende kerkgemeenschap zijn. Wij voelen ons als gemeente van Christus tot dienst aan God en onze medemensen geroepen. Daartoe willen wij o.a. het onderlinge geloofsgesprek bevorderen met het doel onszelf en onze medegelovigen beter te verstaan. We zullen niet nalaten te zeggen en te doen wat het onderlinge vertrouwen dient en onze gemeenschap opbouwt. We kunnen en willen elkaar helpen bij het zien van aspecten die we op grond van ons eigen blinde vlek niet goed waarnemen of verkeerd inschatten (Matt. 7,3-5). Niet alleen apart, maar ook in onze gezamenlijkheid willen wij als dienende gemeente zichtbaar zijn in onze stad, hetzij met een missionaire activiteit of door diakonaal handelen. Zoals wij zelf met begrip benaderd willen worden, willen ook wij andersgelovigen in het oecumenische en interreligieuze veld open en voorkomend benaderen en ons inzetten voor een klimaat van tolerantie en vrije uiting van godsdienst en mening (Matt. 7,12).

3



Ontwikkeling van onze gemeente 1960 tot nu De Protestantse Gemeente te Wageningen omvatte in 2009 ongeveer 5.000 leden. Onze herkenbare aanwezigheid in de burgerlijke gemeente is duidelijk afgenomen ten opzichte van de situatie in de jaren 1960 – 1980. Toen telden de Hervormde gemeente en de Gereformeerde Kerk in Wageningen samen zo’n 12.000 leden. Elke zondag werden negen goedbezochte diensten gehouden in vier kerkgebouwen. De afname van de omvang van onze gemeente over de afgelopen 40 jaar bedroeg 1,5 tot 2% per jaar. Dit proces heeft zich vooral in de eerste helft van genoemde periode voltrokken toen een groot aantal doopleden hun geringe betrokkenheid bij de kerk tot uiting brachten in het beëindigen van het lidmaatschap. In de laatste jaren lijkt de afname minder te worden, maar nog steeds is er sprake van een daling. Dit blijkt met name uit de afname van het aantal bijdragende leden voor de vrijwillige bijdrage. In de huidige tijd hebben kerken geen vanzelfsprekende plaats meer in de samenleving. Het is echter wel onze missie om niet alleen een naar binnen gerichte gemeenschap te zijn, maar een dienstbare en getuigende plaats in de wereld in te nemen. De situatie anno 2009, basis voor nieuw beleid In 2009 is een onderzoek uitgevoerd naar de situatie in onze gemeente. Het onderzoek had betrekking op de activiteiten in de wijkgemeenten, de huidige inzet van beroepskrachten en vrijwilligers, en het gebruik van de gebouwen. Uit genoemd onderzoek blijkt dat onze PGtW een dynamische gemeente is. In de drie wijkgemeenten worden tal van activiteiten georganiseerd. De aard van de activiteiten wordt sterk bepaald door het beleid van de afzonderlijke wijkgemeenten. Nu onze gemeente getalsmatig minder aanwezig is in de samenleving dienen nieuwe wegen te worden gezocht om invulling te geven aan onze missie, met name met betrekking tot het werk buiten onze eigen gemeente.

Een financieel gezonde gemeente? Hoewel wij nastreven dat onze gemeente gaat groeien op grond van de Boodschap die wij in woord en daad uitdragen, is het realistisch om uit te gaan van een prognose van maximaal een gelijkblijvende omvang, en een geringe stijging van de bijdrage uit levend geld. De begroting van de PGtW voor het jaar 2010 laat een tekort zien van circa € 130.000. In bijlage 8 wordt een overzicht gegeven van de resultaten van de laatste vier jaren. De gemeente heeft voldoende reserves om dit tekort gedurende enige tijd te dragen. Zo spoedig mogelijk moet echter gezocht worden naar oplossingen die leiden tot een gezonde basis voor het kerkelijk handelen op langere termijn. Uit het hiervoor genoemde onderzoek kunnen de behoeftes van de gemeente worden afgeleid. Uit de begrotingen van de laatste jaren kunnen de posten worden geselecteerd die voldoende omvang hebben om aan een substantiële beïnvloeding van het begrotingsresultaat bij te dragen. In de periode dat gewerkt is aan het beleidsplan zijn vanuit de gemeente op dit punt meerdere suggesties gedaan. Daarnaast heeft een tweetal gemeenteadviseurs ideeën aangedragen. De conclusie uit deze suggesties luidt dat niet uitsluitend de noodzakelijke bezuiniging de beleidsmaatregelen voor de komende jaren bepaalt. De beleidsmaatregelen dienen te leiden tot een actief en betrokken kerkelijk leven waarin optimaal gebruik gemaakt wordt van de ons ten dienste staande middelen. Indien in de gemeente initiatieven worden aangedragen, dienen deze waar mogelijk een kans te krijgen. Zo wordt voorkomen dat een krimpklimaat in de gemeente gaat heersen en wordt juist gestimuleerd dat wij met elkaar aan onze gemeente bouwen.

4



Doelstellingen Wij willen de ontwikkeling van ons kerkelijk handelen voor de komende jaren richten op de volgende hoofdlijnen:

De opbouw en organisatie van onze gemeente: Veel zal hierbij in wijkgemeenteverband worden bepaald. De taak van de Algemene Kerkenraad is op dit punt het kennis nemen van hetgeen er gebeurt en het bevorderen van samenwerking waar dat mogelijk is. De AK fungeert hierbij vooral als stimulator die ervoor zorgt dat uit de samenwerking een betere kerkelijke praktijk groeit dan bij gescheiden optrekken van de wijkgemeenten.

Het geloofsgesprek bevorderen Per jaar organiseert de AK (initiërend) in samenwerking met het ministerie minimaal twee avonden, waar actuele thema’s met elkaar kunnen worden besproken. Dit kan op het niveau van ambts- en taakdragers, maar ook op het niveau van de gehele gemeente. Gedacht kan worden aan jaarthema’s waaraan ook in de eredienst aandacht kan worden geschonken.

Gemeenschap vormen en de onderlinge band onderhouden en verstevigen De AK draagt zorg voor overleg tussen de wijkgemeentes, gericht op optimale samenwerking. De AK wil ook een forum zijn waar ideeën worden ingebracht, gehoord en gerealiseerd. Dit kunnen zijn: gezamenlijke V+T-programma’s, gemeentebrede uitnodigingen via de afzonderlijke wijkbrieven voor activiteiten op wijkgemeenteniveau of verdergaande structurele vormen van samenwerking. De AK zal er op toezien dat waar mogelijk krachten worden gebundeld. Een voorbeeld bij dit actiepunt is het project ‘renovatie koor Grote Kerk’: alle wijkgemeentes zijn betrokken bij de beoordeling van de plannen, hand- en spandiensten bij de uitvoering en noodzakelijke geldwerving. Ziende op de vergrijzing in onze gemeente kan nog worden gedacht aan bijzondere vormen van wijkoverschrijdend seniorenpastoraat. Er is ook aanleiding tot extra inzet op jongerenpastoraat. Dergelijke specialistische taken dienen in de beschrijving van de persoonlijke- en groepstaken van het predikantenteam te worden vastgelegd. Hiertoe wordt een formatieprofielplan / gemeenteopbouwplan opgesteld.

Aanwezigheid en dienstbaarheid in de samenleving De missie van onze gemeente op alle niveaus (stad, land en ZWO; dat is Zending, Werelddiaconaat, Ontwikkelingshulp), richt zich op dienstbaarheid en het uitdragen van het evangelie van Christus. Dit betekent dat onze gemeente waar mogelijk naar buiten treedt om haar missie uit te dragen. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan de volgende mogelijkheden:  Indien binnen de eigen gemeente onderwerpen als ethische kwesties, milieu, ZWO en dergelijke aan de orde komen worden waar mogelijk zusterkerken, maatschappelijke organisaties en de Wageningse bevolking als geheel uitgenodigd.  Het beschikbaar stellen van onze gebouwen voor maatschappelijke activiteiten binnen de voor deze gebouwen opgestelde gebruikscriteria. Dit betreft met name uitbreiding van de openstelling de Grote Kerk om een laagdrempelige kennismaking met onze gemeente mogelijk te maken.  Het bieden van een luisterend oor: diaconaal inloophuis, omzien naar mensen met een psychiatrische problematiek, rouwverwerkingsgroepen, vluchtelingenwerk, etc. Aan dit aspect van ons werk dient ruime bekendheid te worden gegeven. Samenwerking met andere kerken en maatschappelijke- / welzijnsorganisaties wordt gestimuleerd. Deze worden zo nodig op hun verantwoordelijkheid aangesproken.  De Protestantse sectie van het Studentenpastoraat is een onderdeel van onze gemeente. Hiermee is onze gemeente medeverantwoordelijk voor het werk onder onze studenten. Nu inkrimping van de personele bezetting in het studentenpastoraat zeer waarschijnlijk is, zal mogelijk van onze gemeente een grotere inbreng in dit werk worden gevraagd.

5


  


Als de voorgaande activiteiten leiden tot behoefte aan nazorg, dan wordt hieraan uiting gegeven door ons pastoraal en diaconaal handelen en, zonodig, verwijzing naar hulpverleners buiten onze kerkelijke gemeente. We voeren de diaconale dienst uit volgens het beleidsplan van onze diaconie. De AK dient voortdurend te zoeken naar meerdere mogelijkheden om de dienstbaarheid van onze gemeente vorm te geven.

Vergroting aanwezigheid van PGtW in de Wageningse samenleving Diaconale hulpverlening geschiedt zo veel mogelijk gezamenlijk en met onderling contact tussen de ambts- en taakdragers uit de verschillende wijkgemeentes. De afzonderlijke wijkgemeentes kunnen verschillende activiteiten uitvoeren, maar dienen op de hoogte te zijn van wat in andere wijkgemeentes gebeurt. Ook met andere kerken en instanties wordt op dit veld royaal samengewerkt (platform Wmo (= Wet maatschappelijke ondersteuning); platform Ons Pardon etc. (zie hiervoor verder beleidsplan College van Diakenen en ZWO-commissie).

Duidelijke en aansprekende publiciteit Er wordt een commissie publiciteit ingesteld die initiatieven neemt tot en zorg draagt voor een goede presentatie van onze gemeente. Deze commissie richt zich onder meer op het opzetten en onderhouden van de website, bevordering van ICT-toepassingen, bevordering van informatie-uitwisseling tussen de wijkgemeenten, onderhouden van contacten met de plaatselijke huis-aan-huisbladen, zorg voor foldermateriaal etc.

6



De organisatie Mensenwerk in onze gemeente Er wordt in onze gemeente veel en veelzijdig werk gedaan. Er zijn beheerstaken, administratie en bestuur, en het inhoudelijke werk dat bestaat uit groeps- en kringwerk, bezoekwerk, verzorgen van erediensten en (crisis)pastoraat. De namenlijsten in de wijkgidsen omvatten meer dan 250 personen die op enigerlei wijze een taak in onze gemeente vervullen. Ondanks dit grote aantal werkers is er vaak het gevoel dat er werk blijft liggen. De jaren na 2010 zullen om financiële redenen in het teken staan van een reorganisatie in onze gemeente. Gezocht moet worden naar een organisatie van het kerkenwerk die leidt tot een nieuwe, frisse aanpak waarin gemeenteleden ieder naar zijn of haar kunnen met enthousiasme bezig zijn. De kerkenraden van de drie wijkgemeenten vervullen samen met de colleges van diakenen en kerkrentmeesters een belangrijke taak in de coördinatie van het werk dat gedaan moet worden. Het ministerie zal, op grond van de specifieke kennis die beroepskrachten kunnen inbrengen, hierbij kadervormend en adviserend een belangrijke bijdrage leveren.

Ruimtes voor ontmoeting Onze gemeente beschikt over drie gebouwen die over de stad verspreid liggen, t.w. Grote Kerk/Dienstgebouw, de Bevrijdingskerk en Vredehorst. De gemeente kan zich hierdoor op herkenbare plaatsen profileren. De gebouwen zullen in eerste instantie voor het gemeentewerk beschikbaar zijn, en daarnaast voor niet-kerkelijke activiteiten. Zij hebben een functie in de openbare ruimte. Ook dit hoort tot kerkelijke dienstverlening. In de bijlage “Analyse gebruik gebouwen” zijn argumenten genoemd voor de keuze voor gemeentecentra in Bevrijdingskerk en Vredehorst, verhuur van het Dienstgebouw en inzet van de Grote Kerk voor voornamelijk de erediensten van de drie wijkgemeenten (voor Markus de “thuisbasis”). Ook is de eigendomsvorm voor Vredehorst onderzocht. Uit het overzicht op bladzijde 14 van het beleidsplan blijkt dat het gebruik van elk van de drie kerkelijke centra geld kost. Dit houdt in dat afstoten van één van deze centra altijd leidt tot een vermindering van kosten mits de exploitatie of verhuur van de overige gebouwen hierdoor niet negatief wordt beïnvloed. Het geheel van maatregelen die in het beleidsplan worden genoemd kan leiden tot een sluitende begroting. Dit betekent dat het mogelijk is met genoemde gemeentecentra de gemeente (centraal en per wijkgemeente) mogelijkheden te bieden voluit kerk te zijn. Elk van deze gebouwen heeft specifieke kwaliteiten waarvan bij de realisering van de doelen gebruik kan worden gemaakt:

Grote Kerk/Dienstgebouw: -

-

Huidige activiteiten cq kenmerken: Grote Kerk: erediensten van de drie wijkgemeenten, culturele activiteiten, evangelisatie door Open Kerk en marktdagdiensten, herdenkingsbijeenkomsten (b.v. Bevrijdingsconcert), herkenbare aanwezigheid in centrum. Dienstgebouw: wijkactiviteiten Markus, kerkelijk bureau, incidentele verhuur. Uitbreiding activiteiten: Grote Kerk: meer en betere beschikbaarheid van het kerkgebouw voor niet kerkelijke activiteiten (hierin wervend bezig zijn; wel kaders stellen voor toe te laten activeiten). Hierdoor bij de totale Wageningse bevolking een grotere betrokkenheid bij de Grote Kerk bevorderen. Om dit te realiseren dient een beheersgroep Grote Kerk te worden gevormd (b.v. als “Vrienden van de Grote Kerk”). Deze werkgroep heeft als taken: promotie en fondsenwerving. Het beheer blijft onder verantwoordelijkheid van de kerkrentmeesters.

7



Het Dienstgebouw kan worden bestemd als diaconaal centrum (inloophuis) of worden vrijgemaakt van kerkelijke activiteiten en vervolgens worden verhuurd (of verkocht). Dit laatste zou inhouden dat het kerkelijk bureau naar één van de andere gebouwen (VH of BK) verhuist. Er dient dan tevens een oplossing te worden gezocht voor de activiteiten van wijkgemeente Markus die aan het Dienstgebouw zijn gebonden (m.n. de kindernevendienst).

Bevrijdingskerk: -

-

Huidige activiteiten cq kenmerken: Erediensten wijkgemeente Lukas, meeste wijkactiviteiten Lukas, centrale vergaderingen AK, KRM en diakonie, ruime verhuur aan derden waaronder evangelische gemeente Vineyard. Uitbreiding activiteiten: Aanwezigheid in de wijk benadrukken: b.v. concerten. Dient te passen in de visie van wijkgemeente Lukas. Intensiveren zaalbezetting; actie Lukas-beheer, doelen: meer herkenning en, secundair, verbetering exploitatieresultaat.

Vredehorst: -

-

Huidige activiteiten cq kenmerken: Erediensten wijkgemeente Mattheüs, alle wijkactiviteiten Mattheüs en enkele van Markus en Lukas, aanwezig in de wijk door huis aan huis uitnodiging voor b.v. Vakantie Bijbelweek en concerten, thuisbasis van zustergemeenten Amazing Grace Parish (Afrikaans) en Jesus Loves (Shrilankees), ruime verhuur (vooral aan maatschappelijk georiënteerde organisaties). Uitbreiding activiteiten: Aanwezigheid in de wijk verder uitbouwen: b.v. door enkele activiteiten per jaar te organiseren waarvoor alle omwonenden van Vredehorst worden uitgenodigd. Intensiveren zaalbezetting; actie beheerscommissie Vredehorst, doelen: ook hier: meer herkenning en verbetering exploitatieresultaat.

8



De uitvoering Gezonde financiën (begrotingstekort op termijn van vijf jaar wegwerken) In bijlage 8 is een doorrekening opgenomen waarin het verwachte effect van de beleidsmaatregelen wordt weergegeven. Dit betreft de volgende punten:  Vanaf 2010 zal worden getracht via geïntensiveerde geldwerving de opbrengst aan levend geld te verbeteren. De commissie geldwerving is daartoe uitgebreid. Het doel is door gerichte acties te komen tot een stijging in inkomen uit levend geld van 4% per jaar. Hiervan mag 1% worden toegerekend aan de vermindering van het begrotingstekort, het overige dient ter compensatie van de inflatie.  Gerichte initiatieven uit de gemeente een kans geven. Voorbeelden zijn: instellen van een beheerscommissie Vrienden van de Grote Kerk, advertenties in Om de Kerk, verbetering exploitatie Vredehorst.  Bezuiniging op personeelskosten is onvermijdelijk. Marginaal kan bezuinigd worden op de kosten van koster/beheerders. Een grote besparing dient te worden gerealiseerd door beperking van het aantal predikantsplaatsen. De AK zal in samenwerking met het ministerie een plan maken op welke wijze deze maatregel pastoraal (gemeenteopbouw, missionaire presentie) verantwoord kan worden doorgevoerd (formatie-profielplan). Dit plan is toegevoegd als bijlage 1.

De inzet van mensen Bij het opstellen van beleid is gekozen voor vaststelling van het aantal fte voor het pastoresteam op grond van twee criteria: aantal gemeenteleden en inkomen uit levend geld. Op grond van deze kenmerken is berekend dat het werk in onze gemeente met minder beroepskrachten zal moeten worden gedaan (bijlage 1). Dit betekent dat werk herverdeeld moet worden. Ook dient (in de wijkgemeenten) te worden onderzocht of reeds lang bestaande werkwijzen nog wel effectief zijn. De beperking van de beschikbaarheid van de eigen predikant zal leiden tot een meer afgebakende omschrijving van werkzaamheden. Er dient door de kerkenraad een werkplan te worden opgesteld dat aangeeft welke activiteiten van de predikant worden verwacht binnen de beschikbare tijd (uiteraard in overleg met de predikant). Ook zal door de kerkenraad moeten worden aangegeven op welke wijze de werkzaamheden, die niet meer tot de taken van de predikant gaan behoren, worden uitgevoerd. Door het herstructureren van werk zal worden bevorderd dat het kerkenwerk wordt geïntensiveerd; door begeleiding van het werk (kerkenraad, predikant, extern) zal enthousiasme en betrokkenheid worden opgewekt. De omvang van het pastoresteam wordt bepaald op basis van de criteria “inkomen uit levend geld” en “aantal gemeenteleden”. Door hanteren van het criterium “aantal gemeenteleden” wordt uiting gegeven aan de solidariteit tussen de wijkgemeenten. Hierdoor ondersteunen wijkgemeentes die veel grote bijdragers omvatten wijkgemeentes die meer kleine bijdragers onder hun leden hebben. Bij de uitwerking van het formatie-profielplan kan fte-ruimte nodig worden geacht voor aanstelling van (een) kerkelijk werker(s) t.b.v. specifieke taken (diakonaal, jeugdwerk etc). Dit is mogelijk mits dit gebeurt binnen de formatietoewijzing die in dit beleidsplan is opgenomen. Bij inwerkingtreding van dit beleidsplan wordt voor de looptijd van dit plan de omvang en verdeling van de formatie over de wijkgemeenten vastgesteld. Volgens het schema in het formatie-profielplan (bijlage 1) worden de omvang en verdeling van de formatie berekend. Op grond van de situatie bij inwerkingtreding van het beleidsplan zal een vermindering van het aantal predikanten met 0,6 tot 0,9 fte nodig zijn. Een bijzonder aandachtsgebied is de situatie rond het studentenpastoraat. Door de landelijke kerk wordt een drastische vermindering van de formatie voor dit werk doorgevoerd in onze gemeente. Bij ongewijzigd subsidiebeleid betekent dit dat de eigen bijdrage van de gemeente aan het studentenpastoraat ook vermindert. Het kan echter ook nodig blijken vanuit het pastoresteam menskracht beschikbaar te stellen voor dit werk.

9



Tevens is het wenselijk dat meerdere taken gemeentebreed worden uitgevoerd (b.v. werk onder studenten / jeugd en diaconale activiteiten). Vooralsnog wordt hiervoor 0,4 fte vrijgemaakt. Omdat dit veelal projectmatige activiteiten zijn kan worden overwogen deze ruimte in te vullen door aanstelling van een Hbo’er op basis van een 60% dienstverband. Op grond van het voorgaande en de specificatie in bijlage 1 zal het pastoresteam dan als volgt worden ingezet: FTE op basis levend geld (%) FTE op basis gemeenteleden (%) Gemiddeld (%) Verdeling 4,40 FTE

Mattheüs 17,0 20,8 18,9 0,80

Markus 14,7 20,8 17,8 0,80

Toekenning algemene taken Formatie totaal

Lukas 68,3 58,4 63,4 2,80

Totaal 100 100 100 4,40 0,40 4,80

De gekozen omvang van de formatie is groter dan op grond van genoemde criteria is vastgesteld (4,55, zie bijlage 1). Bij het tot stand komen van dit beleidsplan is gebleken dat het terugbrengen van de formatie een ingrijpend effect heeft op het functioneren van de gemeente. Indien de overige beleidsmaatregelen het gewenst effect hebben bieden de financiën de mogelijkheid tot een meer geleidelijke vermindering van het aantal pastores. In deze beleidsperiode zal dan wel vroegtijdig moeten worden vastgesteld of een verdere vermindering op termijn nodig is. In het formatie-profielplan / gemeenteopbouwplan dient te worden vastgesteld op welke wijze het pastoresteam wordt ingezet, zowel ziende op de situatie in de wijkgemeenten als op de taken die bovenwijks dienen te worden uitgevoerd. Hiertoe zal aan een door de AK in te stellen commissie gemeenteopbouw worden gevraagd uiterlijk 31 december 2010 een plan in te dienen.

Geldwerving De commissie geldwerving maakt gebruik van de Kerkbalansadviseur van de Raad voor de Plaatselijke Geldwerving. Doel is om zowel bij de aktie Kerkbalans als in een nazorgtraject het geefgedrag te verbeteren. Uit een analyse van de commissie is duidelijk gebleken waar groepen gemeenteleden gemiddeld tekortschieten. Door kleinschalige, gerichte acties zullen gemeenteleden worden benaderd om te komen tot een verbetering van de inkomsten uit levend geld. Het doel is een jaarlijkse stijging van 4% waarvan 3% moet worden aangemerkt als compensatie van de inflatie en 1% als een reële toename mag worden beschouwd. (Bijlage 2: Werkplan geldwerving)

De inzet van ons kerkblad “Om de Kerk” Met ons kerkblad heeft de gemeente een middel in huis om contact te zoeken met onze gemeenteleden die geen abonnee zijn en ook minder intensief meeleven (advies van Kerkbalansadviseur van de Raad voor de Plaatselijke Geldwerving). Hiertoe zullen de nummers voorafgaande aan Kerst en Pasen in kleur worden uitgegeven en aan alle adressen in ons ledenbestand worden bezorgd. Aan de abonnees zal een tariefsverhoging worden gevraagd (van € 3,- per jaar) om dit te bekostigen met als motivatie dat wij hiermee de band met al onze leden willen versterken. Het is tevens mogelijk dat de uitgave van “Om de Kerk” een bijdrage levert aan de financiële positie van onze gemeente door het opnemen van advertenties. (Bijlage 3: Werkplan OdK)

Beheer gebouwen en landerijen algemeen Op grond van de inventarisatie van de activiteiten in de wijkgemeenten en in de kerkelijke gebouwen wordt in dit beleidsplan gekozen voor handhaving van de drie kerkelijke centra Grote kerk, Bevrijdingskerk en Vredehorst. Dit beleidsvoornemen is onderzocht op financiële haalbaarheid (pagina 13 en bijlagen 4 t/m8). Het beheer van het onroerend goed moet continu worden gevolgd door het college van kerkrentmeesters. Dit gebeurt al in de huidige situatie. Aan de huidige praktijk moet worden

10



toegevoegd een jaarlijks overleg met de beheerscolleges uit de wijkgemeenten. Dit kan worden gekoppeld aan een gecombineerde bespreking van rekening en begroting. De beheerscolleges zijn respectievelijk: College van Kerkrentmeesters Vrienden van de Grote Kerk (voorstel) Lukas Beheer/KRM wijkgem. Lukas Beheerscommissie Vredehorst

Grote Kerk / Dienstgebouw Promotie Grote kerk Bevrijdingskerk, pastorieën R. Bosweg, Koenenlaan, O. van Gelreweg Vredehorst, pastorie Costerweg

Beheer Grote Kerk De beheerscommissie “Vrienden van de Grote Kerk” wordt ingesteld en krijgt als taak de Grote Kerk “op de kaart” te zetten. Dit betekent dat het gebruik van de kerk wordt bevorderd. Door de herinrichting van het koor worden meer mogelijkheden geschapen, ook voor kleinschaliger gebruik. Tevens zal tot de taken van deze commissie behoren het zoeken naar inkomensbronnen ten behoeve van vooral het onderhoud van de kerk. Te denken valt aan het aanboren van fondsen en het voeren van acties onder de lokale bevolking. Het bouwkundig en installatietechnisch beheer blijft een taak van het College van Kerkrentmeesters. (Bijlage 4: Werkplan VrGK)

Beheer Dienstgebouw Het gebruik van het Dienstgebouw dient te worden geïntensiveerd. Onderzocht wordt of het gebouw kan worden ingezet als inloophuis. Dit is een diaconale activiteit die gedragen wordt door meerdere kerkgenootschappen in Wageningen. Hieruit volgt dat de diaconie een huurbedrag voor het gebruik betaalt aan de centrale kas. Bij deze optie kunnen het kerkelijk bureau en de kindernevendienst van Markus in het dienstgebouw blijven. Indien het gebruik als inloophuis niet doorgaat zal verhuur aan derden tot een verbetering van het exploitatieresultaat van dit gebouw dienen te leiden. Afhankelijk van de omvang van de verhuur zullen oplossingen voor het kerkelijk bureau en de kindernevendienst moeten worden gevonden. (Bijlage 5 Werkplan DG)

Beheer Bevrijdingskerk Het gebruik van de Bevrijdingskerk leidt in de huidige situatie tot een goed exploitatieresultaat. Er is nog wel een intensivering van de verhuur mogelijk; de mogelijkheden hiertoe dienen te worden onderzocht in de jaarlijkse bespreking van de rekening en de begroting. (Bijlage 6 Werkplan BK)

Beheer Vredehorst Het gebruik van Vredehorst kan in beperkte mate nog toenemen. Dit geldt zowel kerkelijke activiteiten als de beschikbaarheid in de buurt. Deels volgt de toename van kerkelijke activiteiten uit het voorgenomen gewijzigd gebruik van het Dienstgebouw. Samen met de toenemende samenwerking tussen de wijkgemeenten Mattheüs en Markus zal dit leiden tot een groter beslag op dit gebouw. Het is tevens denkbaar dat wijk west van wijkgemeente Lukas meer van Vredehorst gebruik gaat maken. Het vasthouden en uitbreiden van gebruik van Vredehorst voor activiteiten buiten de eigen gemeente is gewenst. Dit betreft zowel het toenemende gebruik door de christengemeenten Amazing Grace Parish en Jezus Loves, als ook de verhuur aan allerlei maatschappelijke organisaties. Deze laatsten zijn een goede link naar de burgerij van Wageningen. Vredehorst kent op dit moment een achterstand in onderhoud. Uit een bouwkundig onderzoek is gebleken dat dit vooral de afwerking betreft; bouwkundig is het gebouw in goede staat. Om

11



het gebouw een aantrekkelijke plaats voor activiteiten te maken dient een inhaalslag te worden gemaakt. Hierbij dient onder meer gedacht te worden aan vervanging van de toiletten en keuken, schilderwerk, vloerbedekking en wandafwerking in de zalen en de aanschaf van een aantal kasten en tafels. Met inzet van vrijwilligers kan volstaan worden met een investering van € 150.000. Het exploitatieresultaat moet worden verbeterd. O.a. een grotere inzet van vrijwilligers bij het beheer (zoals het geval is bij de Bevrijdingskerk) dient te leiden tot een beter resultaat. (Bijlage 7 Werkplan VH)

Beheer Bevrijdingskerk, Grote Kerk en Vredehorst gezamenlijk De Bevrijdingskerk en Vredehorst kennen ieder een eigen beheerder (Brons en De Ruiter). In de Grote Kerk zijn twee kosters actief. Onderzocht dient te worden of op termijn aanstelling van één beheerder voor alle gebouwen tot een vermindering van loonkosten kan leiden.

De instelling van een commissie Beleidsuitvoering. Dit beleidsplan mikt op haalbare doelen. Wel moet ter realisering van deze doelstellingen op veel fronten actie worden ondernomen. Dit is van wezenlijk belang voor het toekomstig functioneren van onze gemeente, zowel inhoudelijk als financieel. Door de AK wordt een driemanschap ingesteld dat zich op de hoogte stelt van de voortgang van de diverse projecten, en hierover rapporteert in de AK-vergaderingen. Tot deze commissie behoren minimaal één lid van het moderamen AK en één lid uit het college van krm. Een derde lid behoeft geen ambtsdrager te zijn.

12



Verwacht effect van beleidsvoornemens op financiën van de gemeente Het uitgangspunt van de benodigde begrotingsbijstelling is de begroting voor 2010. Deze kent een tekort van € 130.000. In mei 2010 is het jaarresultaat over 2009 bekend geworden. Deze bood nieuwe inzichten waardoor het verwachte begrotingstekort is bijgesteld tot € 110.000. Daarnaast is duidelijk geworden dat vacatures in de gemeente een vrijwel structureel effect hebben op het jaarresultaat van onze gemeente: vastgesteld is dat vanaf 1970 gedurende een periode van 40 jaar meer dan 20 predikanten in onze gemeente zijn ingetreden. De vacante periode die aan elke predikantswissel verbonden is (gemiddeld één jaar of “uitgesmeerd” over alle jaren een half jaar) leidt tot een effect op de rekening van gemiddeld € 35.000 per jaar. In dit beleidsplan is dit effect voor de komende jaren bijgesteld tot € 28.000 omdat er een tendens is dat predikanten langer in een gemeente blijven. Indien dit effect wordt meegenomen in de doelstelling betekent dit dat deze wordt bijgesteld tot € 82.000 (€ 110.000 -/- € 28.000). In dit beleidsplan wordt ervoor gekozen dit effect mee te nemen in de doelstelling, immers ook op dit moment is sprake van vacatures en ook in de nabije toekomst wordt voorzien dat vacatures ontstaan (bijv. in 2012 in wg Markus). In bijlage 9 is een uitgebreide onderbouwing van dit beleidsvoorstel opgenomen. Het realiseren van de beleidsdoelen in dit plan dient te resulteren in het wegwerken van dit tekort. Tijdens de totstandkoming van dit beleidsplan zijn meerdere initiatieven uit de gemeente aangedragen om tot een verbetering van het financieel resultaat te komen. Deze initiatieven zijn taakstellend in dit plan opgenomen. Het beleidsplan bevat tevens een systematiek om het aantal predikantsplaatsen vast te stellen. Deze benadering wordt in de meerjarenbegroting gevolgd. Omdat de omvang van de formatie o.a. wordt gekoppeld aan de inkomsten uit levend geld, wordt als uitgangspunt genomen de situatie die wordt voorzien na realisering van de doelstelling in de toename van het levend geld (5 jaar ad 1% boven het inflatiepercentage). Gestreefd wordt naar een neutraal begrotingsresultaat over 5 jaar. Indien gedurende deze periode uit de te nemen maatregelen een afnemend begrotingstekort ontstaat, dan zou na 5 jaar het effect als volgt kunnen worden weergegeven: Posten Pastoraat

Begroting 2010 5,4 fte

Effect vacatures Levend geld

Doelstelling meerjarenbegroting

Effect na 5 jaar op begrotingsresultaat

-/- 0,4 fte ad. € 86.000

+/+

34.000

0,4 fte ad. € 70.000

+/+

28.000

470.000

1 % stijging / jaar, bijlage 9

+/+

24.000

-

Zie bijlage 8 werkplan OdK

+/+

10.000

Zie bijlage 4: werkplan VrGK

+/+

5.000

Exploitatie OdK Stichting Vrienden GK Exploitatie DG

-/-

5.000

Zie bijlage 5 werkplan DG

+/+

9.000

Exploitatie BK

-/- 10.000

Zie bijlage 6 werkplan BK

+/+

2.000

Exploitatie VH

-/- 15.000

Zie bijlage 7 werkplan VH

+/+

6.000

Rente / dividenden

78.000

Onttrekkingen

Stimuleringsfonds

22.000

2,5%stijging / jaar

Resultaat

-/- 130.000

-/-

pm +/+

13

29.000

89.000



Het verwachte effect ligt € 7.000 boven de doelstelling. Dit is wenselijk omdat van een aantal maatregelen nog moet blijken wat het effect zal zijn. Wel lijkt met dit maatregelenpakket te kunnen worden voldaan aan de doelstelling. Een toelichting op deze posten is opgenomen in bijlage 8.

14



Bijlage 1 Formatie-profielplan en gemeenteopbouwplan Vaststelling omvang van de formatie voor de gehele gemeente. Criterium 1 predikant per 1.000 gemeenteleden: Omvang gemeente in 2010 / 2011:

4.800

Verwachte krimp gedurende 5 jaar ad plm 1% Omvang gemeente in 2015 / 2016:

300 4.500

Berekend fte predikantsplaatsen op basis omvang gemeente

4,5

Aantal gemeenteleden is inclusief studenten, dan mag ook de studenten pastor worden toegerekend ten behoeve van de pastorale zorg 0,2 Fte predikanten nodig voor zorg in de wijkgemeenten (2015)

4,3 idem 2010

Criterium 80% van het levend geld voor pastoraat:

4,5

doelstelling 2015 € 531.000

aangepaste begroting 2010 € 507.000

Beschikbaar voor pastoraat 80%

€ 425.000

€ 406.000

Vervangende diensten, minder fte is meer vervanging

€ 14.000

€

Beschikbaar voor totale formatie pastores

€ 411.000

€ 397.000

Levend geld

9.000

Kosten pastoraat totaal (aangepaste begroting 2010)

€ 416.000

Af: kosten overig pastoraat en vervangende diensten 2010

€ 10.000

Totaal kosten 4,5 pastores + 20% à 20% SP= 4,54 fte

€ 406.000 € 89.000

Kosten per predikantsplaats

€

89.000

Omvang pastoraal team op basis levend geld volgens doelstelling: € 425.000 / 89.000 *) =

4,8

Dezelfde berekening op basis levend geld volgens begroting 2010 komt uit op: € 406.000 / 89.000 *)=

4,6

*) de kosten per fte zijn in beide situaties gelijk omdat het effect van de inflatie niet is meegenomen in de verwachte inkomstenstijging uit levend geld.

Uit de toepassing van beide criteria volgt dat op basis van de huidige situatie het gemiddelde van beide uitkomsten leidt tot een formatie van 4,55 fte plus 0,2 fte studentenpastor (op voorwaarde dat de bijdragen voor het studentenpastoraat niet worden verminderd). Gekozen wordt voor een beleidsvoornemen ad. 4,8 fte + 0,2 fte SP te bereiken in 2015 / 2016. Dit is een reductie van 0,6 fte in de formatie t.b.v. de wijkgemeenten. Dit wijkt af van de hiervoor gegeven berekening. Omdat de financiële ruimte aanwezig is wordt gekozen voor een minder drastische vermindering van het aantal predikantsplaatsen. Van deze formatie zal 0,4 fte worden bestemd voor werk in het geheel van de gemeente (bijvoorbeeld: aanvulling bezetting studentenpastoraat, jeugdwerk, diaconale activiteiten). Voor het werk in de wijkgemeenten blijft dan 4,4 fte over.

15



De verdeling van de predikantsplaatsen over de wijkgemeenten. Ook hiervoor worden beide criteria gehanteerd, inbreng levend geld en aantal gemeenteleden. Bij de vaststelling van de inbreng aan levend geld wordt uitgegaan van de opbrengst van de vrijwillige bijdrage 2009, vermeerderd met de opbrengst uit collecten (rekening 2008). Mattheüs

Markus

Lukas

Totaal

65.800 8.500 74.300 17,0

55.800 8.500 64.300 14,7

280.700 17.000 297.700 68,3

402.300 34.000 436.300 100

Verdeling op basis aantal gemeenteleden: Aantal gemeenteleden 1.000 In procenten 20,8

1.000 20,8

2.800 58,4

4.800 100

Verdeling op basis levend geld: Vrijwillige bijdrage 2009 Collecte/giftenopbrengst 2008 Per saldo In procenten

Verdeling op basis gemiddelde van beide criteria: FTE op basis levend geld (%) 17,0 14,7 FTE op basis gemeenteleden (%) 20,8 20,8 Gemiddeld (%) 18,9 17,8 Verdeling 4,40 FTE 0,80 0,80 Toekenning algemene taken: Toedeling formatie totaal 0,80 0,80 *) eventueel in te vullen door een HBOer met een 60% aanstelling

68,3 58,4 63,4 2,80 2,80

100 100 100 4,40 0,40 *) 4,80

Formatie-profiel-plan inhoudelijk (dit deel in te vullen door de in te stellen commissie gemeenteopbouw. Punten die in de cie beleid aan de orde zijn geweest en /of in de bijdragen van het ministerie zijn genoemd (voorbeeldselectie): Uitgangspunt: Per wijkgemeente door de kerkenraad vast te stellen functiebeschrijving en tijdbesteding. Organisatie werk: Samenwerking gemeentebreed: seniorenpastoraat, jeugdwerkopbouw, diaconaal werk. Organisatie binnen wijkgem: Lukas…………….. Mattheüs en Markus: uitwisselen van preekbeurten, gezamenlijk pastoraat, etc

16



Bijlage 2: werkplan geldwerving

Bijlage 3: werkplan OdK

Bijlage 4: werkplan Vrienden van de Grote Kerk

Bijlage 5: werkplan Dienstgebouw

Bijlage 6: werkplan Bevrijdingskerk

Bijlage 7: werkplan Vredehorst

17



Bijlage 8: Financiële analyse resultaat voorgaande jaren analyse resultaat voorgaande jaren In de tabel op bladzijde 19 en 20 tabel zijn de jaarcijfers vanaf 2006 naast elkaar gezet. Getracht is hieruit een verklaring te vinden voor de oorzaak van de teruglopende resultaten van onze gemeente. Een duidelijke trent kan uit deze cijfers op het eerste gezicht niet worden gevonden. Dit vindt mede zijn oorzaak in de ontwikkeling van de opstelling van deze cijfers vanaf 2006 (b.v. in 2006 werden inkomsten en uitgaven per gebouw gespecificeerd in de rekening opgenomen, later is alleen het saldo inkomsten/uitgaven uit de deelrekeningen van de gebouwen overgenomen). Ook de verkoop van Ons Huis leidt tot cijfers die zonder uitleg niet vergelijkbaar zijn: minder inkomsten uit gebouwen, meer uit rente. In het overzicht valt met name het slechte resultaat van 2008 op. Naast tegenvallende inkomsten uit levend geld zijn het vooral de personele lasten (de posten pastoraat en salarissen) die hieraan debet zijn. De verklaring is, dat in 2008 de predikantsformatie volledig was bezet inclusief de kerkelijk werker wiens salaris onder de post “salarissen” is geboekt. De grote invloed van het wel of niet volledig bezet zijn geeft een belangrijke indicatie: immers uit het overzicht van de jaren 2006-2009 blijkt dat het resultaat gemiddeld bijna € 30.000 beter is dan begroot. Terugziend naar de cijfers uit het verdere verleden blijkt in ieder geval dat in de Hervormde gemeente dit beeld zich ook toen al voordeed. De verklaring is mogelijk als volgt: de begroting wordt opgesteld op basis van volledige bezetting, de rekening op grond van de werkelijke kosten. Vanaf 1970 zijn in de Gereformeerde Kerk en de Hervormde gemeente meer dan 20 predikanten aangetreden. Hieraan voorafgaand is er dan een vacaturetijd van gemiddeld één jaar geweest. In een jaar dat een formatieplaats vackant is wordt bespaard op salarissen, op dit moment € 90.000. Hiertegenover staan kosten: verhuis- en inrichtingskosten en kosten voor vervanging, samen globaal € 20.000. Eens per twee jaar is er dan een “vacaturevoordeel” van € 70.000, cq € 35.000 gemiddeld per jaar. Dit beeld bestaat nog steeds: over 2010 heeft het college van kerkrentmeesters een begroting opgesteld op basis van de huidige inzichten. Deze is in het vervolg van deze analyse opgenomen. Hieruit blijkt dat bij volledige bezetting er over 2010 een tekort wordt verwacht van € 110.000. Echter, tengevolge van de vacatures (wg Lukas: 50% predikant en 50% kerkelijk werker) zal het werkelijk tekort globaal € 30.000 bedragen. Op grond van voorgaande lijkt het wenselijk bij het vaststellen van beleid rekening te houden met de invloed van vacatureperiodes op het resultaat. Uit de situatie in de voorgaande 40 jaar zou dit betekenen een gemiddelde van eens per twee jaar ofwel een gemiddelde besparing van € 35.000 per jaar. Rekening houdend met de trent dat predikanten langer in gemeentes blijven staan is het gewenst dit getal naar de toekomst wat naar beneden bij te stellen. In dit beleidsplan is daarom opgenomen dat het verwachte “vacaturevoordeel” niet wordt gebaseerd op een gemiddelde van 0,5 fte maar op 0,4 fte vacant per jaar. Hierdoor bedraagt de gemiddeld te verwachten besparing € 28.000 per jaar.

18



Jaarrekeningen 2006 t/m 2009

rekening 2006

rekening 2007

rekening 2008

rekening 2009

baten € €

126.961 66.517 428.230

€ € € €

70.145 71.187 11.668 451.852

€ € € €

68.109 80.644 16.494 430.794

€ € € €

30.494 98.587 69.947 500.345

€

€ totaal baten €

131.237 752.946

€ €

109.141 713.993

€ €

143.269 739.311

€ €

160.818 860.191

€ €

118.408 1.902

€ €

34.351 291

€ €

55.738 2.057

€ €

60.695 8.415

€ € € € € € totaal lasten €

440.053 13.645 38.679 63.591 21.721 650 698.649

€ € € € €

452.839 29.277 36.351 68.043 28.797

€ € € € €

501.204 26.366 34.337 104.423 24.615

€ € € € €

476.924 31.929 34.526 108.559 23.908

€

649.949

€

748.740

€

744.956

€

-9.429

€

80

baten onroerende zaken

81 82 83 84 85

rentebaten en dividenden opbrengsten uit stichtingen/kassen en fondsen bijdragen levend geld door te zenden collecten subsidies en bijdragen

40 41 42 43 44 45 46 47 48

lasten lasten kerkelijke gebouwen excl. afschrijvingen lasten overige eigendommen en inventarissen afschrijvingen pastoraat lasten kerkdiensten, catechese, etc. verplichtingen/bijdragen andere organen salarissen kosten beheer en administratie rentelasten/bankkosten

Saldo baten - lasten €

19

54.297

€

64.044

115.235



rekening 2006

rekening 2007

rekening 2008

rekening 2009

€

67.700

€

79.500

€

79.404

€

62.663

€

823

€

2.372

€

22.293

€

13.367

totaal €

68.522

€

81.872

€

101.697

€

76.030

Resultaat *) €

-14.225

€

-17.828

€

-111.126

€

39.205

Resultaat Stimuleringsfonds *) €

1.427

€

65.069

€

10.671

€

54.784

Resultaat excl. Stimuleringsfonds *) €

-14.225

€

-17.828

€

-121.797

€

-15.579

begrotingsuitgangspunt €

-16.497

€

-55.741

€

-91.538

€

-122.368

53

toevoegingen aan fondsen en voorzieningen

54

onttrekkingen aan fondsen en voorzieningen

56

streekgemeenten

57

aandeel in lasten federatie

58

overige lasten en baten

*) in 2006 en 2007 werd het resultaat van het Stimuleringsfonds nog niet in de jaarrekening opgenomen

gemiddelde van de jaren 2006 t/m 2009 resultaat excl Stimuleringsfonds € -42.357 begroot € -71.536

20


Beleidsplan AK 2009 Geredigeerde versie 20100216

Berekening ombuigingsdoelstelling Door het college van kerkrentmeesters is het te verwachten resultaat berekend voor het boekjaar 2010 uitgaande van de begroting voor dit jaar, maar rekening houdend met de inzichten die voortkomen uit de jaarcijfers over 2009. Dit leidt tot een bijstelling van de begroting zoals hieronder in tabel is weergegeven. De belangrijkste factoren die tot bijstelling hebben geleid en die als structureel mogen worden aangemerkt zijn in ronde getallen: -

inkomsten uit levend geld inkomsten uit rente kosten pastoraat

+/+ -/+/+

€ 34.000 € 9.000 € 4.000

Prognose resultaat 2010

verwacht resultaat 2010

begroting 2010

baten 80 81 82 83 84 85

€ € € €

18.231 68.900 -2.000 507.241

€ € € €

18.231 78.288 -2.000 473.096

€ €

23.957 616.329

€ €

23.957 591.572

€ €

41.769 1.715

€ €

41.769 1.715

€ € € € € €

415.835 29.577 35.570 107.176 26.327 653.968

€ € € € € €

411.468 29.577 35.570 107.176 26.327 653.601

Saldo baten - lasten €

-37.639

€

-62.029

€

59.397

€

59.397

€ totaal €

8.747 68.144

€ €

8.747 68.144

-109.783

€

-130.173

baten onroerende zaken rentebaten en dividenden opbrengsten uit stichtingen/kassen en fondsen bijdragen levend geld door te zenden collecten subsidies en bijdragen totaal baten

lasten 40 41 42 43 44 45 46 47

53 54 58

lasten kerkelijke gebouwen exclusief afschrijvingen lasten overige eigendommen en inventarissen afschrijvingen Pastoraat (incl 20% bijdrage in kosten stud.past.) lasten kerkdiensten, catechese, etc. verplichtingen/bijdragen andere organen salarissen kosten beheer en administratie totaal lasten

toevoegingen aan fondsen en voorzieningen onttrekkingen aan fondsen en voorzieningen overige lasten en baten

Resultaat €

Het berekende resultaat is gebaseerd op volledige bezetting. In de analyse is berekend dat een structureel effect van minderkosten door vacatures reëel is. Hieruit volgt dat een ombuigingsdoelstelling ad. € 110.000 -/- € 28.000 - € 82.000 voldoende is om te komen tot een sluitend resultaat.

21



Verwachte effecten van beleidsmaatregelen op financieel resultaat. Gestreefd wordt naar een neutraal begrotingsresultaat over 5 jaar. Indien gedurende deze periode uit de te nemen maatregelen een afnemend begrotingstekort ontstaat, dan zou na 5 jaar het effect als volgt kunnen worden weergegeven : Posten

Begroting 2010

Pastoraat

5,4 fte

Effect vacatures Levend geld

Exploitatie VH

-/- 0,4 fte ad. € 86.000

+/+

34.000

1

)

0,4 fte ad. € 70.000

+/+

28.000

2

)

1 % stijging / jaar, bijlage 9

+/+

24.000

3

)

-

Zie bijlage 8 werkplan OdK

+/+

10.000

4

)

Zie bijlage 4: werkplan VrGK

+/+

5.000

5

Zie bijlage 5 werkplan DG

+/+

9.000

6

Zie bijlage 6 werkplan BK

+/+

2.000

7

)

Zie bijlage 7 werkplan VH

+/+

6.000

8

)

29.000

9

Stichting Vrienden GK

Exploitatie BK

Effect na 5 jaar op begrotingsresultaat

470.000

Exploitatie OdK

Exploitatie DG

Doelstelling meerjarenbegroting

-/-

5.000

6

)

-/- 10.000 -/- 15.000

8

)

Rente / dividenden

78.000

Onttrekkingen

Stimuleringsfonds

22.000

2,5%stijging / jaar

Resultaat

-/- 130.000

-/-

pm +/+

10

) )

)

)

89.000

Toelichtingen: 1)

Zie bijlage 1: formatie-profielplan en gemeenteopbouwplan

2)

Zie analyse resultaten voorgaande jaren.

3)

Het beleidsvoornemen is een jaarlijkse stijging van 4% aan inkomsten uit levend geld. Hiervan 3% ter compensatie van de inflatie en 1% toe te voegen als reële stijging gedurende 5 jaar. Zie bijlage 9; werkplan geldwerving.

4)

Idee aangereikt door redactie OdK. Effect bescheiden begroot omdat tegenover de verwachte meeropbrengst ook extra kosten staan (meer pagina’s). Zie bijlage 3; werkplan OdK.

5)

Al vaker voorgesteld idee, waard om uit te werken. Financieel effect voorzichtig begroot. Zie bijlage 4; werkplan VrGK.

6)

Om eenduidig te begroten t.o.v. BK is aan DG toegerekend € 4.000 uit de algemene reservering groot onderhoud. Zie bijlage 5; werkplan DG.

7)

Genoemd resultaat is inclusief reservering groot onderhoud en kosten koster/beheerder. De exploitatie van de BK geeft in de huidige situatie een zeer bevredigend beeld te zien. Onderzocht dient te worden of enige verbetering haalbaar is. Zie bijlage 6; werkplan BK

8)

Om eenduidig te begroten t.o.v. BK is aan VH toegerekend € 8.000 uit de algemene reservering groot onderhoud. Zie bijlage 7; werkplan VH.

9)

Rentederving door onttrekking vermogen gebaseerd op calculatie college van kerkrentmeesters: de onttrekkingen betreffen het aflopende rekeningtekort over 5 jaren ( -/- € 80.000  0) + de eenmalige onttrekking voor de renovatie Vredehorst (€ 150.000). Deze post wordt sterk beïnvloed door het effect van de maatregelen die in de eerste jaren van de komende beleidsperiode worden gerealiseerd.

10)

De bijdrage van het Stimuleringsfonds is gebonden aan de mogelijkheden die de Statuten bieden.

22



Bijlage 9: Analyse gebruik gebouwen Inzet van gemeentecentra De beleidscommissie heeft een inventarisatie gemaakt van alle kerkelijke activiteiten die in de wijkgemeenten plaatsvinden. Dit overzicht is aan deze bijlage toegevoegd. Hieruit blijkt dat het overgrote deel van de gemeentelijke activiteiten plaatsvindt in de gebouwen Bevrijdingskerk en Vredehorst. Het Dienstgebouw wordt slechts beperkt gebruikt. De Grote Kerk wordt voor de eredienst ingezet en voor “getuigende” activiteiten (Open Kerk etc.). Ook wijkgemeente Markus maakt, doordat veel activiteiten samen met wijkgemeente Mattheüs worden gedaan, veelvuldig gebruik van Vredehorst. Daarmee vinden de kerkelijke activiteiten in onze gemeente zondags plaats in drie, maar doordeweeks grotendeels in twee gemeentecentra die daarmee een belangrijke plaats innemen in het kerkelijk leven. De keuze die gemaakt moet worden is daarmee niet tussen twee of drie, maar tussen één of twee centra. Immers het Dienstgebouw is bij uitstek geschikt om te verhuren en daarnaast ook te klein om als kerkelijk centrum voor de wijken M en M gezamenlijk te dienen. Een tweede afweging om voor behoud van Grote Kerk, Bevrijdingkerk én Vredehorst te kiezen stoelt op de stelling in het begin van het Beleidsplan, dat het plan zal worden gebaseerd op de afspraken die bij de plaatselijke vereniging zijn gemaakt en hiermee niet in strijd zal zijn. Het eindrapport van de commissie Jobse geeft hierbij aan dat het beleid met betrekking tot aanhouden/afstoten van gebouwen dient te worden bepaald op grond van de mate waarin deze voor het gemeentewerk worden gebruikt. Voor die eigendommen welke niet of slechts beperkt gebruikt worden door de eigen gemeente dient bepaald te worden of deze moeten worden aangehouden op grond van de financiële bijdrage die deze eigendommen leveren. Ook is in de afsluitende vergadering rond het rapport Jobse uitgesproken dat de autonomie per wijkgemeente, zoals deze in de aanbiedingsbrief wordt genoemd, betekent dat iedere wijkgemeente mag blijven bestaan binnen de verenigde kerk zoals voor de vereniging de situatie was. Uit eerder genoemde inventarisatie blijkt het intensief kerkelijk gebruik van Vredehorst. Daarnaast heeft wijkgemeente Mattheüs in een aan de beleidscommissie geschreven visie aangegeven Vredehorst als een zeer belangrijk element in het functioneren van de wijkgemeente te zien. Op grond van deze argumenten heeft onze commissie de keuze voor behoud van beide kerkelijke centra, Bevrijdingskerk en Vredehorst naast de Grote Kerk, gemaakt. Hierbij is tevens meegewogen dat initiatieven uit de gemeente om te komen tot een verbetering van het totale functioneren een kans dienen te krijgen. De Beheerscommissie Vredehorst heeft een dergelijk initiatief gepresenteerd en ook al gedeeltelijk in uitvoering genomen. Omdat de omvang van het gebouwenbestand financieel een belangrijke factor is in de begroting zijn enkele opties met betrekking tot het eigendom van Vredehorst overwogen: a. Verkoop en verplaatsen van de activiteiten naar Bevrijdingskerk en/of Grote Kerk / Dienstgebouw: De omvang van de kerkelijke activiteiten in Vredehorst maakt verplaatsing naar het Dienstgebouw niet goed mogelijk. Verplaatsing naar de Bevrijdingskerk zou kunnen maar de grootte van de groepen zou een flink beslag op de zijzaal van de kerkzaal leggen. Het financiële voordeel van verkoop moet worden afgewogen tegen de mindere verhuurmogelijkheden cq toenemende exploitatiekosten in de gebouwen die in plaats van Vredehorst worden gebruikt. b. Sell and lease back : Deze optie is het onderzoeken waard is. Voor de praktijk van het kerkelijk functioneren hoeft dit geen grote consequenties te hebben bij voldoende beschikbaarheid van het gebouw. Dit geldt niet alleen voor de zondagse eredienst, maar vooral ook voor doordeweekse activiteiten. Het is voor wijkgemeente Mattheüs (zeker ook bij toenemende samenwerking met wijkgem. Markus) belangrijk een eigen “honk” te behouden.

23



c. Doorgaan in eigen beheer. Indien het gebouw in eigen beheer wordt behouden zal renovatie moeten plaatsvinden. Eind 2007 is er tussen het college van kerkrentmeesters en de beheerscommissie Vredehorst overleg gevoerd m.b.t. de renovatie van het gebouw. De eerste, door de beheerscommissie gepresenteerde plannen zagen op een investering van rond € 200.000. Later is dit bedrag verhoogd tot € 450.000 doordat plannen voor een meer luxe renovatie werden geopperd (suggestie door het college als reactie op de verkoop van Ons Huis). Dit uitgebreider plan is door het college ook geaccepteerd, maar in het licht van de oplopende begrotingstekorten weer in de ijskast gezet. De beheerscommissie Vredehorst heeft thans een voorstel gereed dat ziet op een onttrekking van globaal € 150.000. Aan regulier groot onderhoud is op korte termijn werk aan het dak te verwachten. In volgorde van urgentie betreft het onderhoud/renovatie de volgende posten: Renovatie/achterstallig onderhoud Renovatie dak geschat op herinrichting magazijn (als eerste nodig om werkruimte voor de volgende stappen te scheppen) uitvoering vrijwilligers renovatie keuken, toiletten, installatie invalidentoilet uitvoering beperkt vrijwilligers, vnl. profs zalen: schilderwerk, vloerbedekking, meubilair uitvoering vrijwilligers en stoffeerder vloer “kuip” troffelvloer of hardstenen tegels uitvoering profs assist vrijwilligers vervanging puien (offerte Wijnveen) onvoorzien totaal bijdrage Stimuleringsfonds 30% over renovatiedeel uit reserves t.b.v. de renovatie

€

25.000

€

3.000

€

50.000

€

30.000

€ 10.000 € 80.000 € 6.000 € 204.000 € 54.000 € 150.000

Het effect van deze investering op de begroting van de gemeente bedraagt bij een renteniveau van 2,5% € 3.750. De uitvoering kan projectmatig worden uitgevoerd waarbij met name de grote post voor het vervangen van de puien niet op korte termijn hoeft te worden uitgegeven (deze maatregel leidt overigens wel tot aanzienlijke energiebesparing).

Exploitatieresultaat Het beleidsvoornemen betreft voor de gebouwen een verbetering van het exploitatieresultaat op de gebouwen met € 17.000. In het overzicht op blz. 14 van het beleidsplan is dit als volgt gespecificeerd: Verbetering resultaat Dienstgebouw: ziende op het beperkte gebruik in de huidige situatie (inventarisatie activiteiten wijkgemeenten) leent dit gebouw zich bij uitstek voor verhuur. Hierbij kan zowel gedacht worden aan verhuur t.b.v. het inloophuis als aan verhuur aan een niet kerkelijke organisatie. De huuropbrengst van de bovenverdieping in ogenschouw nemend lijkt een huuropbrengst ad. € 9.000 voorzichtig begroot. Verbetering resultaat Bevrijdingskerk. De bezettingsgraad van de zalen van de BK maakt een toename van verhuur mogelijk. Onze commissie heeft een overzicht betreffende de ontwikkeling van de verhuur in dit gebouw ontvangen waaruit blijkt dat er ook sprake is van een regelmatige verbetering van de verhuur. Op grond van de ontwikkeling van de voorgaande jaren lijkt een geringe stijging van de verhuuropbrengst ( € 2.000 begroot) een haalbaar doel. Verbetering resultaat Vredehorst. Voor dit gebouw heeft de beheerscommissie VH maatregelen gezocht om tot verbetering van het resultaat te komen. Doorgevoerd is nu reeds een verhoging van de prijzen met 10 tot 15% waaruit verwacht mag

24



worden dat de marge op consumpties met plm. € 3.000 zal verbeteren. Ook de verhuurtarieven zijn aangepast. Deze aanpassing van tarieven is met de grootste huurders vooraf besproken. Tevens is de beloning van de beheerder naar beneden bijgesteld waardoor deze meer in overeenstemming is met de huidige taakomvang. Hiertegenover staat de inzet van een hulpkracht die op basis van vrijwilligersvergoeding hand en spandiensten verricht. Samenvattend zijn nu reeds maatregelen doorgevoerd die kunnen leiden tot realisatie van 50 tot 60% van de nagestreefde verbetering van € 6.000 op het resultaat. Het overige moet vooral worden gezocht in een verdere beperking van de arbeidskosten door het inzetten van vrijwilligers analoog aan de situatie in de Bevrijdingskerk.

25



Bijlage 10: Overzicht van acties die voortkomen uit dit beleidsplan Actie

Door

Gereed d.d.

Instellen coördinatiegroep Instellen cie beleidsuitvoering Instellen cie gemeenteopbouw Instellen cie publiciteit Instellen cie Vrienden van de Grote Kerk Opstellen werkplan geldwerving Opstellen werkplan Om de Kerk

AK AK AK AK KRM Cie geldwerving Redactie OdK

Juni 2010 sept 2010 sept 2010 2010 2010 2010 2010

26

Beleidsplan

Recommend Documents