Beleidsplan

Beleidsplan 2012-2016

Beleidsplan Hervormde Gemeente Goudriaan (2012-2016)

INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk

Pagina

0. Inleiding 1. Beleidsplan 2. Organisatie en samenstelling van de gemeente 3. Rondom de eredienst 4. Apostolaat 5. Pastoraat 6. Vorming en toerusting 7. Diaconaat 8. Jongerenwerk 9. College van Kerkrentmeesters Bijlage

2 4 10 13 18 22 25 27 29 31 34

28 november 2012

pag.1


0. INLEIDING 0.1 Aanleiding, werkwijze en doelstelling van het beleidsplan Het moment van verlopen van het oude beleidsplan en het aantreden van een aantal nieuwe ambtsdragers, heeft de kerkenraad aangegrepen om zich te bezinnen op een toekomstvisie voor de Hervormde gemeente Goudriaan. In september 2011 is daar tijdens een bezinningsdag een begin mee gemaakt. N.a.v. Markus 9 vers 14-29 verkenden we een aantal ‘grondlijnen’ van het gemeente-zijn. 1 Op basis daarvan hebben we geprobeerd de actuele situatie van onze gemeente in kaart te brengen. Daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van de opbrengst van de startzondag (2011), waarop u als gemeente gevraagd werd aan te geven waarvoor u, met het oog op onze gemeente, zou willen danken en waarover u droomt. In een voorlopig visiedocument heeft de kerkenraad geprobeerd iets van dat denken bezinningsproces weer te geven en op grond daarvan enkele beleidsprioriteiten te formuleren. Dit ‘praatstuk’ is op vele huiskringen besproken en becommentarieerd, waarna op een gemeenteavond dit stuk, aangevuld met de ‘oogst’ vanuit de huiskringen, nader uitgewerkt is. Op grond van dit alles is de kerkenraad verder gaan denken, wat heeft geresulteerd in het onderhavige beleidsplan dat op 28 november 2012 door de kerkenraad is vastgesteld. De kerkenraad is dankbaar voor het breed gedragen proces om tot dit nieuwe plan te komen en legt het dan ook met vreugde voor u neer. ‘Door zijn genade bent u nu immers gered, dankzij uw geloof. Maar dat dankt u niet aan uzelf; het is een geschenk van God en geen gevolg van uw daden, dus niemand kan zich erop laten voorstaan. Want hij heeft ons gemaakt tot wat wij nu zijn: in Christus Jezus geschapen om de weg te gaan van de goede daden die God heeft voorbereid. (…) Vanuit Hem groeit het hele gebouw, steen voor steen, uit tot een tempel die gewijd is aan Hem, de Heer, in wie ook u samen opgebouwd wordt tot een plaats waar God woont door zijn Geest’. Deze verzen uit Efeze 2 verwoorden de diepste verwachting voor onze Hervormde Gemeente Goudriaan. In dit perspectief willen we, met elkaar en voortdurend, zoeken naar de wil van God. Totdat Hij komt. 0.2 Leeswijzer Om de leesbaarheid van het beleidsplan te vergroten, is ervoor gekozen dit stuk in twee delen uiteen te laten vallen. Hoofdstuk 1 kunt u beschouwen als het officiële beleidsplan. Hierin vindt u een analyse van de actuele situatie van onze gemeente, een reeks gesignaleerde kansen en bedreigingen en enkele daaruit voortvloeiende beleidsprioriteiten, die aan het werken van de 1

Zie de bijlage van dit beleidsplan

28 november 2012

pag.2


kerkenraad de komende jaren richting willen geven. De hoofdstuk 2 tot en met 9 zijn te meer te beschouwen als ‘naslagwerk’. We verwoorden er het gemeenteleven in zoals dat op dit moment onder ons vorm en inhoud krijgt. 0.3 Gemeente van Jezus Christus en het beleidsplan Als gemeente van Christus onderscheiden wij ons van andere gemeenschappen (clubs, verenigingen, politieke partijen enz.), doordat wij niet onszelf uitgevonden hebben. We bestaan op initiatief van Christus. Hij roept zijn gemeente tot zich. Het ontstaan (en ook het voortbestaan!) van de gemeente ligt dus niet in onze eigen hand, maar in de hand van de HEER van de Kerk. Gemeentezijn houdt daarom in dat wij gespitst zijn op wat Christus door Zijn Woord en Geest onder ons doet. Daardoor laten wij ons leiden en meenemen. Want Christus handelt en spreekt zo, dat wij door Hem betrokken en ingeschakeld worden. Als de gemeente dus in de eerste plaats gemeente van en rondom Christus is, zou je haar roeping met de volgende vier kernwoorden kunnen samenvatten: o

o

o

o

Horen. Gemeente-zijn begint met samen luisteren naar wat God tot ons te zeggen heeft. Dit gebeurt met name in de verkondiging, de bediening van de sacramenten en de catechese. Antwoorden. De woorden van God vragen om een reactie. Tijdens de eredienst gebeurt dit in de vorm van lofprijzing en gebed. Daarbuiten in de dingen die in de volgende twee kernwoorden worden samengevat. Overwegen. ‘Onderzoek wat de wil van de HEER is’ (Efeze 5,10). Dat kan niemand van ons op z’n eentje. Daar hebben we elkaar voor nodig (Efeze 3,18). Dit gebeurt met name in het kringwerk en het overige vormings- en toerustingswerk. Gehoorzamen. De daadwerkelijke geloofsgehoorzaamheid krijgt op heel veel manieren gestalte. In de gemeente is te denken aan het omzien naar elkaar (pastoraat, diaconaat), het getuige-zijn naar buiten (zending, missionair werk). Daarnaast is er voor ieder persoonlijk de roeping een ‘leesbare brief van Christus’ (2 Kor. 4) te zijn.

De kerkenraad beschouwt het als haar taak om de gemeente bij haar roeping te houden. U mag daarom verwachten dat de kerkenraad alles doet wat in haar vermogen ligt om de verkondiging van het Evangelie en alle daaruit voortvloeiende activiteiten voortgang te laten vinden. De rol van de kerkenraad is dienend, stimulerend, coördinerend en (als getuige van Christus) waar nodig opbouwend-kritisch. Het hieronder volgende beleidsplan wil niet anders doen dan daar een bescheiden bijdrage aan bieden.

28 november 2012

pag.3


1. Beleidsplan 1.1 Terugblik beleidsprioriteiten 2007-2011 In deze paragraaf wordt een aantal beleidsprioriteiten uit het vorige beleidsplan tegen het licht van de actualiteit gehouden en van een kort commentaar voorzien. o

o

o

o

o

o

Communicatie: De kerkenraad constateert dat dit een blijvend aandachtspunt moet zijn. Op ad hoc basis zijn de afgelopen jaren verschillende gemeenteavonden georganiseerd om zo een beter beeld te krijgen van wat er binnen de gemeente leeft. De gemeenteavonden die georganiseerd werden ter voorbereiding van het huidige beleidsplan hebben het belang en de waarde ervan voor de huidige kerkenraad echter alleen maar onderstreept. Er lijkt op dit moment geen reden om opnieuw een discussie te starten over de bijdrage die onze gemeente, naast de wekelijkse nieuwsbrief, levert aan de regionale Kerkbode. De kerkbode brengt geen kosten met zich mee (alle kosten worden uit het abonnementsgeld betaald) en het werk dat onze predikant eraan heeft is nihil. Bovendien is er een blijvende groep gemeenteleden die de Kerkbode graag leest. Het plan om ook een website te starten is in de afgelopen jaren gerealiseerd. Eredienst: De rol van de diakenen bij de viering van het Heilig Avondmaal is in de afgelopen jaren verder doordacht en deze plannen zijn tot uitvoer gebracht. Over het gebruik van de liturgische formulieren is nagedacht en dit heeft tot nieuwe keuzes geleid. In deel 2 van dit beleidsplan worden de gangbaar geworden praktijken nader beschreven. Over het gebruik van de Bijbelvertaling is in de afgelopen jaren nog geen definitief besluit genomen. Pastoraat: Inmiddels functioneren de pastorale teams ter ondersteuning van het bezoekwerk van de wijkouderlingen al enige jaren. Het ‘met regelmaat evalueren om te leren of en waar verbeteringen mogelijk zijn’ is in de afgelopen twee jaar weliswaar gebeurd, maar niet structureel. De huidige kerkenraad wil dit weer oppakken. Vorming en toerusting: De hernieuwde aandacht voor de doop en opvoeding van kinderen heeft momenteel gestalte in het aanbieden van een uitgebreide doopcatechese ter voorbereiding op een doopdienst. De kerkenraad is voornemens middels ouderavonden hier verder op voort te bouwen. De huiskringen functioneren op dit moment goed, voor anders organiseren van het kringwerk lijkt op dit moment geen noodzaak. College van Diakenen: De diaconie heeft zich de afgelopen jaren georiënteerd op meer regionale (classicale) samenwerking. Rondom de invoering van de WMO is dit ook gebeurd. De diaconie staat open voor verdere samenwerking waar nodig, maar neemt op dit punt zelf vooralsnog geen initiatieven. College van Kerkrentmeesters: De kerkrestauratie heeft van het college van Kerkrentmeesters en onze gemeente de afgelopen jaren zeer veel aandacht en energie gevraagd. Op dit moment is de restauratie ten einde en mogen we zeer dankbaar terugzien op een intensieve tijd en als gemeente genieten van het resultaat. Naast de kerk is ook de pastorie grondig opgeknapt en heeft het college van Kerkrentmeesters besloten voorlopig van de huidige pastorie geen afstand te doen.

28 november 2012

pag.4


1.2 Gemeente-zijn: analyse van de actuele situatie Met de in de inleiding genoemde vier kernwoorden in het achterhoofd heeft de kerkenraad geprobeerd om de actuele situatie van de gemeente wat in kaart te brengen. Dit met de volgende twee doelen. a) Dankbaar benoemen wat wij als gemeente van Christus ontvangen (hebben). b) Nagaan waar wij onze roeping (nog) niet of onvoldoende verstaan. Zegeningen Onze gemeente … o is een gemeente ‘rondom het Woord’ en is gezegend met prediking met diepgang, met veel afwisseling door het relatief grote aantal gastpredikanten. o wordt gedragen door veel gebed. o heeft een voltallige kerkenraad. o zingt graag en stevig. o is rijk aan (huis)kringen. o toont hartelijkheid, medeleven en dienstbaarheid. Niet alleen in de binnenste cirkels van het gemeente-zijn, maar ook daarbuiten. o is gezegend met veel kinderen en jongeren. Via breed opgezet jongerenwerk is er veel contact met een ruime leeftijdsgroep (van 4-30). Er zijn veel catechisanten (> 40!) en recent kon de 16+ groep een doorstart maken. o kent openheid, verdraagzaamheid, is redelijk flexibel en biedt ruimte aan diversiteit. o beschikt over een prachtig gerestaureerd en functioneel heringericht kerkgebouw. Zorgen Onze gemeente … o is zich van haar zegeningen soms onvoldoende bewust. Dit blijkt bijvoorbeeld uit een bepaalde mate van vrijblijvendheid en een kritische inslag (echter meestal positief bedoeld). o heeft op zich de beschikking over voldoende (toekomstig) kader, maar schenkt aan de toerusting (kennis en vaardigheden) te weinig aandacht. o hechtte in de afgelopen jaren niet zoveel waarde aan de bredere verbanden van kerk-zijn (relatie met Ottoland, werkgemeenschap, classis), waardoor het gevaar van een zeker isolement dreigde. o heeft een (nieuwe) bezinning op haar missionaire roeping nodig. o loopt het gevaar van binnenuit uit te hollen, wanneer we het zicht op de kern van het Evangelie kwijt raken. o constateert de afgelopen jaren meerdere gemeenteleden uit het zicht te zijn verloren, soms bijna ongemerkt, via de ‘achterdeur’. 1.3 Gemeente-zijn: kansen & bedreigingen Gemeente-zijn speelt zich af in het volle leven, waarbij de grenzen tussen ‘gemeente’ en ‘wereld’ soms vloeiend zijn. Dit brengt kansen met zich mee, maar vraagt ook om alertheid. Hieronder 28 november 2012

pag.5


probeert de kerkenraad enkele van deze zaken te benoemen. Het gaat om zaken waar wij niet zozeer iets aan kunnen doen, maar wel iets mee kunnen of moeten doen. Kansen Onze gemeente … o is de enige kerkelijke gemeente in onze kleine dorpsgemeenschap. Vanuit onze persoonlijke contacten hebben wij korte lijnen met andere sociale verbanden als de school en de diverse verenigingen, maar ook met individuele personen via (spontane) pastorale en diaconale contacten. o beschikt over een multifunctioneel kerkgebouw, dat naast het gebruik voor de eredienst ook breder ingezet kan worden. o merkt dat de vele jeugd behoefte heeft aan ontmoetingsplekken en momenten van wezenlijk contact. o bemerkt ook in andere lagen van de bevolking een toenemende behoefte aan gemeenschapszin, een zoektocht naar rust en geborgenheid in onze individualistische en snel veranderende samenleving. o kan een plek zijn waar de zegen van gemeenschap (zowel in vreugde als verdriet) en gezamenlijke geloofsbeleving ervaren wordt. o beschikt over mensen die handig kunnen omgaan met nieuwe media en die wellicht ten dienste van de gemeente in kunnen zetten. Bedreigingen Onze gemeente … o merkt dat de kleinschaligheid van de gemeente/het dorp ook hinderen kan. ‘Anoniem’ naar de kerk gaan, is eigenlijk onmogelijk. Voor mensen ‘van buiten’ blijkt de drempel van de kerk toch vaak nog hoog. o merkt er ter plaatse (nog) niet heel veel van, maar zou ook hinder kunnen krijgen van een toenemende kritische kijk op kerk en geloof in de breedte van de samenleving. o merkt dat de brede trend van de individualisering ook van invloed is op ons denken en handelen. o bevindt zich in een financiële positie die op zich niet zorgelijk is, maar evenmin riant, en daarom voortdurende aandacht vraagt. o moet waken voor een overheersende aandacht voor de financiële kant van het gemeentezijn, die ons krampachtig kan maken, afleiden van onze kerntaak en veel vreugde en creativiteit kan wegnemen. 1.4 Beleidsprioriteiten Op grond van het bovenstaande formuleert de kerkenraad vier beleidsthema’s, die in de komende jaren naar ons inzicht extra aandacht verdienen. De kerkenraad wil in haar beleid zowel de zegeningen proberen te versterken/uitbouwen als de zorgen proberen weg te nemen. 28 november 2012

pag.6


o

Gemeenschap: Als gemeente samengeroepen rondom Jezus Christus willen wij een levende en betrokken kerkelijke gemeenschap zijn. Een missionaire gemeenschap die ook anderen in onze dorpsgemeenschap vanuit de liefde van Christus aandacht en ontmoetingsplek wil bieden. Gemeenschapsversterkende activiteiten worden gestimuleerd en uitgebouwd. Voor gemeenschapsbedreigende krachten wordt gewaakt. De komende jaren proberen we aan deze beleidsprioriteit vorm te geven, door:  Meer koffie te drinken na de dienst, nu ons kerkgebouw daarvoor beter geschikt is .  Het gesprek tussen verschillende generaties te stimuleren.  Een onderzoek te doen naar de matige betrokkenheid van twintigers en dertigers in onze diensten.  Helder en eenduidig te communiceren, waarbij iedereen bereikt wordt.  In de regel gebruik (te blijven) maken van de Nieuwe Bijbelvertaling, die verstaanbaar is en bijdraagt aan de vertolking van het Evangelie.  Jaarlijks één à twee gemeenteavonden te organiseren, die een platform zullen zijn voor toerusting en geloofsgesprek, én voor het contact tussen kerkenraad en gemeente.  Ervoor te zorgen dat bijzondere diensten recht doen aan de diversiteit in onze gemeente en toch voor iedereen herkenbaar zijn.  Jaarlijks één à twee ouderenmiddagen te organiseren, waarbij jongeren van de gemeente ingeschakeld worden in het kader van hun maatschappelijke stage.  Gemeenschappelijke activiteiten te organiseren (maaltijden, sportactiviteiten)  Nader onderzoek te doen naar de manier waarop ons kerkgebouw ook buiten de zondagen open kan zijn.  Met de jongeren de mogelijkheid van een diaconale reis te onderzoeken en wanneer daar behoefte aan bestaat die dan vervolgens te ondersteunen.  Te onderzoeken op welke wijze wij als gemeente missionair present (willen) zijn in ons dorp.

o

Groeien: Wij willen door het geloofsgesprek groeien in onze persoonlijke relatie met Jezus Christus en zo Zijn liefde ervaren en delen. Daarom willen wij investeren in meer vorming en toerusting voor ouders en voor ons (toekomstige) kader, door:  Met elkaar in gesprek te gaan over geloofsopvoeding, in vervolg op de doopcatechese (ouderavonden voor De Opstap, Follow Me/Rock Solid en Solid Friends).  Toerusting van (toekomstige) leidinggevenden om zo ook te voorzien in toekomstig kader (eventueel samen met werkers van HGJB/YfC).  De tweede dienst waar mogelijk te gebruiken voor vorming en toerusting en het gesprek daarover.  Het stimuleren van aanwezigheid van kinderen bij huisbezoek.  Het nadenken over de rol van de sacramenten in het geloofsleven van de gemeente.  Het samenwerken met buurgemeenten, Ottoland in het bijzonder.

28 november 2012

pag.7




Onderzoek te doen naar de wenselijkheid van een commissie Vorming & Toerusting, zodat een en ander helderder gecoördineerd kan worden en de verantwoordelijkheid niet telkens bij (dezelfde) individuen ligt.

o

Houding: Groeien in geloof, gemeenschap en wellicht getal kan alleen in een geestelijke houding die door het Evangelie gevormd is, en waarop wij ook voor elkaar aanspreekbaar zijn. Zo’n houding kenmerkt zich onder andere door: danken voor de zegeningen die we ontvangen, in afhankelijkheid bidden om Gods leiding in ons gemeentewerk en persoonlijk leven, graag willen leren van de ander (binnen en buiten de gemeente). In de komende jaren doen wij dat door:  Als kerkenraad stimulerend en dienend ons werk te doen.  Te zijn waar de mensen in ons dorp zijn.  Korte lijnen met de school en andere gemeenschappen in ons dorp te onderhouden.  Aandacht te hebben voor lief en leed in ons dorp.  Het stimuleren van gezamenlijke momenten van gebed en meditatie (gebedsweek, stille week, huiskring etc.)  Het regelmatig vragen naar elkaars inspiratie, motieven, wensen en welzijn.  Het toerusten van ambtsdragers en bezoekteams in het voeren van het geloofsgesprek en pastoraat.

o

(Hulp)middelen: Wij zijn blij met de (hulp)middelen die ons als gemeente ter beschikking staan en willen die waar mogelijk beter en bewuster benutten voor het werk in onze gemeente. Daarbij gaat het om onze financiële middelen, ons vernieuwde kerkgebouw, nieuwe media en de verscheidenheid aan talenten onder onze gemeenteleden. In de komende jaren willen wij dat doen door:  Voort te bouwen op het financiële bewustzijn in onze gemeente en ons daarbij vooral te richten op jonge gemeenteleden.  Het beter inzichtelijk maken van wat er in onze gemeente gebeurt en wat dat kost.  Beter gebruik te maken van de mogelijkheden van onze website, zoals het integreren van de Nieuwsbrief en het gebruik van sociale media.  Het opstellen van een Talentendatabank van gemeenteleden, die graag hun steentje willen bijdragen aan het werk in de gemeente (jeugdwerk, diaconaat, pastoraat enz.) of aan het praktisch ondersteunen van elkaar (klussen, boodschappen, respijtzorg enz.).  Een optimaal gebruik van onze kerkelijke gebouwen, te beginnen met een onderhoudsplan voor de Pastorie en Kerkzicht

28 november 2012

pag.8


1.5 Uitvoering De kerkenraad wil in 2013 en 2014 de bovengenoemde beleidsprioriteiten uitvoeren. Daartoe worden de beleidsprioriteiten opgenomen in de jaaragenda’s van de kerkenraad. Halverwege de periode van het beleidsplan, eind 2014, zal een tussentijdse evaluatie van het beleidsplan plaatsvinden.

28 november 2012

pag.9


2. Organisatie en samenstelling van de gemeente 2.1 Kerkenraad De kerkenraad bestaat uit de predikant, de ouderlingen, de ouderling-kerkrentmeesters en de diakenen. De kerkenraad spreekt en besluit over alle zaken die het werk in de gemeente aangaan. Voor bijzondere en spoedeisende zaken komt het moderamen bijeen. Het moderamen bestaat uit de predikant, een ouderling, een ouderling-kerkrentmeester, een diaken en de scriba. Predikant Onze gemeente deelt een predikant met de Hervormde gemeente van Ottoland. Hij gaat in minimaal veertig diensten voor. Voor de andere diensten worden gastpredikanten uitgenodigd. De kerkenraad streeft ernaar om deze gastpredikanten in een zekere regelmaat voor de diensten uit te nodigen. Hierdoor wordt de wederzijdse betrokkenheid tussen gastpredikanten en gemeente vergroot. Consistorie Het consistorie bestaat uit de predikant, de ouderlingen en de jeugdouderling. Het pastoraat en het geestelijk welzijn van de gemeente is primair de verantwoordelijkheid van het consistorie. Het consistorie vergadert ondermeer na een avondmaalsviering. Een van de ouderlingen draagt zorg voor de uitnodiging van de gastpredikanten. De jeugdouderling draagt verantwoordelijkheid voor de coördinatie en de voortgang van het jongerenwerk. Diaconie De diaconie draagt zorg voor hen die lichamelijk, psychisch, materieel of in maatschappelijk opzicht (nood)lijdend zijn, binnen en buiten de gemeente. In hoofdstuk 9 wordt nader ingegaan op de verantwoordelijkheden en taken van de diaconie. College van Kerkrentmeesters Het College van Kerkrentmeesters heeft tot taak het beheren van de materiële zaken van de kerkelijk gemeente, op zodanige wijze dat hiermee het geestelijk welzijn van de gemeente wordt gediend. In hoofdstuk 11 wordt verder ingegaan op de verantwoordelijkheden en taken van het College van Kerkrentmeesters.

2.2 Organisatie binnen de eredienst Binnen de eredienst is een aantal taken verdeeld tussen de ouderling en de diakenen. Bij iedere dienst dient minimaal één ouderling en één diaken aanwezig te zijn. De ouderlingen, de jeugdouderling en de ouderling-kerkrentmeesters fungeren om de beurt een week als ouderling van dienst. De ouderling van dienst draagt de verantwoordelijkheid voor de afkondigingen en de gebruikelijke werkzaamheden in die week. De diakenen hebben eveneens om de beurt een week dienst. Daarnaast is de diaken van dienst

28 november 2012

pag.10


verantwoordelijk voor inzameling van de gaven. Hij wordt hierbij geassisteerd door enkele jongeren uit de gemeente. In het geval de predikant niet aanwezig is en er ook geen vervangend predikant is, wordt de dienst geleid door één of meer ouderlingen. Ouderlingen kunnen overigens de Heilige Doop of het Heilig Avondmaal niet bedienen. In rouw- en huwelijksdiensten doet bij voorkeur de desbetreffende wijkouderling dienst.

2.3

Contacten

Contacten binnen de gemeente Gemeenteleden worden wekelijks geïnformeerd per Nieuwsbrief en Kerkbode. De inhoud van de Nieuwsbrief bestaat uit actuele informatie die voor de gemeente van belang is. Verder zijn er gemeenteavonden, waarop zaken van de gemeente kunnen worden besproken. Het werk in de gemeente wordt gecoördineerd door de kerkenraad en uitgevoerd door diverse commissies. De contacten met de verschillende commissies in de gemeente verlopen vaak via de kerkenraadsleden, die hierin participeren. De kerkenraad kan ook commissies uitnodigen voor een gesprek.

Contacten met de Hervormde Gemeente van Ottoland Aangezien onze gemeente gezamenlijk een predikant deelt met de Hervormde Gemeente van Ottoland, overleggen de beide kerkenraden jaarlijks over het werk van de predikant. Zij maken zo het de predikant mogelijk om beide gemeenten met respect voor hun eigenheid te dienen. Hiervoor en voor het beroepingswerk is het van belang dat de kerkenraad elkaar informeren over de (beleids)ontwikkelingen in hun gemeente. Elke gemeente bepaalt afzonderlijk haar eigen beleid. Overige contacten De gemeente maakt deel uit van de Protestantse Kerk in Nederland en behoort tot de classis Alblasserdam. Een afvaardiging van de kerkenraad bezoekt de vergaderingen van de classis. Verder heeft de Hervormde gemeente van Goudriaan contacten met andere kerkelijke gemeenten uit de regio. Deze samenwerking beperkt zich momenteel tot het evangelisatiewerk. Op het gebied van het diaconaat werkt onze gemeente ook samen met de burgerlijke gemeente Molenwaard.

2.4 Samenstelling van de gemeente Deze paragraaf geeft een beeld van de samenstelling en omvang van de kerkelijke en plaatselijke gemeente. Daarbij zijn de aantallen van de voorgaande beleidsplannen opgenomen om een beeld te geven van de ontwikkeling in samenstelling.

28 november 2012

pag.11


De Hervormde gemeente van Goudriaan telt 470 leden (peildatum 31 december 2012). Naar leeftijd gerekend is de samenstelling van de gemeente als volgt: Leeftijdscategorie Van 0 tot 10 jaar Van 10 tot 20 jaar Van 20 tot 30 jaar Van 30 tot 40 jaar Van 40 tot 50 jaar Van 50 tot 60 jaar Van 60 tot 75 jaar 75 jaar en ouder

Leden 2012 50 68 57 56 79 61 75 24

Leden 2007 45 62 51 70 55 77 61 25

Leden 2002 69 69 59 82 69 71 67 25

Leden 1997 69 84 87

Mannen Vrouwen

245 225

233 213

258 253

273 254

Totaal

470

446

511

527

201 57 29

Het aantal leden kan worden onderverdeeld in:

Belijdende leden Doopleden Overige leden Pastorale eenheden

Leden 2012 143 264 63

Leden 2007 146 255 45

Leden 2002 175 285 51

Leden 1997 163 283 81

197

192

206

204

2.5 De burgerlijke gemeente De kern Goudriaan behoort tot de burgerlijke gemeente Molenwaard. Goudriaan heeft 1.024 inwoners en 367 woningen (peiljaar 2012). In 2006 bedroeg het aantal inwoners nog 843. Naar verhouding is daarom onze kerkelijke gemeente gedaald in aantal leden (van 53% naar 46% van het aantal inwoners). Naar verwachting zal het aantal woningen in de komende jaren niet uitbreiden, waardoor het aantal inwoners op termijn eerder zal dalen dan groeien. Dat zal ook gevolgen hebben voor onze kerkelijke gemeente.

28 november 2012

pag.12


3. RONDOM DE EREDIENST 3.1 Inleiding Staande in een lange traditie worden er op zondag erediensten gehouden. Deze diensten zijn niet zomaar samenkomsten. In een eredienst gebeurt eigenlijk erg veel. We ervaren de kerkdienst vaak als heel gewoon of we verengen de kerkdienst tot een enkel liturgisch onderdeel: de preek, het zingen of het samenkomen. Het is daarom goed de gemeente steeds weer bewust te maken van de rijkdom van de kerkdienst: de ontmoeting tussen God en mensen in alle onderdelen van de dienst om daaruit kracht te putten voor het leven van alle dag. In de kerkdienst komt de Here God tot ons door middel van de prediking. Vandaar dat we onze kerkdienst ook wel noemen: dienst des Woords. In dat Woord maakt God zich bekend. In dat Woord komt Hij tot ons met Zijn beloften en Zijn geboden. Door het geloof in dat Woord krijgen wij deel aan Zijn heil: de vergeving van zonden, de vernieuwing van ons leven. Dat Woord brengt ons door de Heilige Geest tot het geloof. Het geloof is uit het gehoor en het gehoor is door het Woord Gods (Romeinen 10,7). Vandaar dat onze kerkdienst opgebouwd is rondom het gesproken Woord. Daarom heen staan de andere onderdelen van de kerkdienst. Die vormen het antwoord van de gemeente op het Woord van God. Die onderdelen van schuldbelijdenis, lofprijzing, gebed en offerande mogen een reactie zijn van de gemeente op het gesproken en gehoorde Woord. Elke kerkdienst mag een levende ontmoeting zijn in Woord en antwoord, een ‘liturgie’. In Handelingen 13,2 wordt het Griekse woord ‘leitourgein’ vertaald met ‘de Here dienen’. Dit is ten diepste de functie van de liturgie of orde van dienst. 3.2 Liturgie of orde van dienst Onze gemeente wil een open gemeente zijn rondom het Woord en staan in de reformatorische traditie van Schrift en belijdenis. De liturgie is sober, eenvoudig, gericht op de kern, met een duidelijke lijn. Binnen deze structuur en eenvoud is er is ook flexibiliteit en ruimte voor andere vormen en bijdragen. Votum, groet en zegen De hele kerkdienst staat in het teken van de afhankelijkheid van de Drie-enige God. Het votum is een proclamatie: God schenkt ons Zijn hulp. In de groet komt de Drie-enige God ons tegemoet met Zijn Vredegroet. De ontmoeting tussen God en de gemeente is alleen mogelijk dankzij Gods genade in Jezus Christus. De ontmoeting met God wordt afgesloten met de gave van Zijn zegen. Wie in geloof deze zegen ontvangt, mag weten van Gods liefde, de genade van Jezus Christus en de gemeen schap met de Heilige Geest in de dagen die komen. Uit eerbied voor God worden intochtslied en slotlied staande gezongen. Ook votum en groet worden staande ontvangen. De zegen wordt beantwoord door de gemeente met een driemaal gezongen

28 november 2012

pag.13


‘Amen’. Wetslezing en geloofsbelijdenis In de morgendienst is er een wetslezing. De wet is een spiegel, die ons laat zien wie we in feite zijn, zondaren voor God. De lezing kan gevolgd worden door de schuldbelijdenis door middel van het zingen van een lied. De schuldbelijdenis is een heel wezenlijk onderdeel in de kerkdienst, want de ontmoeting tussen God en de gemeente is niet vanzelfsprekend. Wie God ontmoet, belijdt schuld. Daarom mag het element van schuldbelijdenis niet ontbreken in de kerkdienst. Dankzij de vergevende liefde van God mag die ontmoeting er zijn. De wetslezing mag ook zijn bedoeld als een leefregel, waarnaar we uit dankbaarheid leven. De wetslezing kan uit Exodus 20 of andere passende teksten uit oude en Nieuwe Testament. Doorgaans wordt in de avonddienst het geloof beleden. In deze belijdenis is het geloof van de kerk van alle eeuwen en plaatsen verwoord en mag de gemeente zich verbonden weten met alle gelovigen voor ons, met ons en na ons. Het geloof kan worden beleden met de Apostolische geloofsbelijdenis (12 artikelen), de geloofsbelijdenis van Nicea, fragmenten uit de reformatorische belijdenisgeschriften of (in een dienst van voorbereiding voor het Heilig Avondmaal) het Avondmaalsformulier. Schriftlezing en prediking In onze kerkdiensten staat het Woord centraal. In het bijzonder krijgt het spreken van God gestalte in de Schriftlezingen en de prediking. De Schriftlezing is goed beschouwd het hoofdmoment van de kerkdienst. God spreekt daarin rechtstreeks tot ons. Daarom is het goed de Schriftlezingen te besluiten met: ‘Zalig zijn zij die het Woord van God horen en bewaren’. De prediking ontspringt aan de Schriftlezing. Zij legt de Schrift uit en past de Schrift toe in onze situatie. In de prediking komt Christus tot ons. Daarom is prediking geen vrijblijvende zaak. Er wordt een geloofsantwoord gevraagd van de hoorders. De gemeente hecht grote waarde aan een verstaanbare en concrete vertolking van het Evangelie en maakt daartoe in de regel gebruik van de Nieuwe Bijbelvertaling. De gebeden Aan de Schriftlezing en de prediking gaat vooraf het gebed om de opening van het Woord en de verlichting door de Heilige Geest. Hiermee belijden prediker en kerkganger geheel afhankelijk te zijn van de Heilige Geest, Die het woord voor ons wil openen en Die ons van nature gesloten hart wil openen voor het Woord. Ook het persoonlijke, stille gebed voorafgaande aan de dienst mag deze inhoud hebben. In het laatste gebed van de kerkdienst klinkt de dank voor het ontvangen Woord door. Daarnaast heeft dit gebed de bijzondere functie van voorbede. De gemeente heeft een priesterlijke taak om voorbede te doen voor elkaar en voor de wereld. Het is een beoefening van gemeenschap om noden en zorgen, maar ook blijdschap van gemeenteleden op te dragen in het gebed. Daarnaast is het goed

28 november 2012

pag.14


om voortdurend te bidden om de wereldwijde verspreiding van het Evangelie, om wijsheid voor overheden, om vrede en gerechtigheid in deze wereld, om de komst van Gods Koninkrijk. Dit gemeenschappelijk gebed mag een ruime plaats hebben in de kerkdienst. De voorbeden worden opgesteld door de ouderling van dienst en de predikant. Aandachtspunten vanuit de gemeente zijn vanzelfsprekend altijd welkom. Inzameling van de gaven Dit aspect van de kerkdienst is een antwoord op de prediking. In dankbaarheid voor het ontvangen evangelie en in navolging van het offer van Christus wordt ons een offer gevraagd in dienstbetoon (Rom. 12,1). De eerste collecte heeft een diaconale bestemming en de tweede collecte is bestemd voor het werk in eigen gemeente. Beide collecten worden gehouden in de dienst, voor het slotlied. Daarnaast is er een deurcollecte, bestemd voor de kerkelijke gebouwen, en een zendingsbus in de kerkhal . Het lied Een andere wijze van antwoorden op het gehoorde Woord is het zingen van het lied. De gemeentezang is een wezenlijk onderdeel in de eredienst en vraagt daarom bijzondere zorg en aandacht. Onze gemeente is vanouds een psalmzingende gemeente en wil dat ook blijven. De Psalmen vertolken het geloof in lofprijzing, klacht en schuldbelijdenis op een onnavolgbare wijze. Het instemmen met deze liederen vertolkt onze verbondenheid met Israël, het volk van God, in wie wij als gemeente uit de heidenen ingelijfd zijn (Rom. 9-11). Naast de Psalmen put de gemeente ook uit de schat aan liederen die de kerk der eeuwen heeft voortgebracht en nagelaten. Uitgangspunt voor het zingen tijdens de diensten is het Liedboek voor de Kerken. In diensten met een bijzonder karakter of diensten waarvoor een specifieke liturgie wordt samengesteld, kunnen ook liederen uit andere bundels gezongen worden. Sacramenten Bij de Heilige Doop en het Heilig Avondmaal gaat het eveneens om een ontmoeting tussen God en de gemeente. Wat God in Zijn Woord op onzichtbare wijze toezegt, wordt zichtbaar in de bediening en viering van de sacramenten. Hij biedt ons daarin op zichtbare wijze Zijn heil aan en door er aan deel te nemen wordt de gemeente daadwerkelijk bij dat heil van God betrokken. In diensten waar de sacramenten worden bediend, worden door de landelijke kerk aangereikte en door de kerkenraad aangewezen formulieren gebruikt. o

De Heilige Doop. Deze betrokkenheid geldt heel bijzonder voor het dopen van de kinderen van de gemeente. God handelt vanuit het verbond met Zijn volk en van daaruit dienen kinderen gedoopt te worden, omdat ze tot de gemeente behoren. Het Woord van God wil beantwoord worden ook in de keuze voor de doop van kinderen. Doopdiensten vinden in principe plaats tijdens morgendiensten waarin de eigen predikant voorgaat. De ouders ontvangen bij de doop van hun kind uit handen van de ouderling van dienst een doopkaars als levende herinnering aan dit belangrijke moment. De bediening van de Heilige

28 november 2012

pag.15


Doop wordt vooraf gegaan door een doopcatechese van drie avonden onder leiding van de predikant. Hierin wordt ingegaan op de betekenis van de doop vanuit God gezien, op de verantwoordelijkheden die doopouders op zich nemen wanneer zij hun kind ten doop houden, en op een aan de doop ontspringende geloofsopvoeding. Rondom de bediening van de heilige doop worden vragen gesteld, zowel aan de ouders als aan de gemeente. Aan de ouders, omdat zij bijzondere verantwoordelijkheid dragen voor de opvoeding van hun kinderen. Aan de gemeente, omdat de doop immers de plechtige opname van de dopeling in de gemeenschap van de kerk betekent, waarvan de plaatselijke gemeente gestalte is. Daarom wordt er gedoopt in aanwezigheid van de gemeente, in een reguliere kerkdienst. De gehele gemeente moet getuige zijn van de doopbediening en dient daarom zoveel mogelijk aanwezig te zijn. Principieel gezien is het de gedoopte gemeente die ten doop houdt. En de ouders zijn in de eerste plaats verbijzonderde gemeenteleden. De gedachte dat de gemeente functioneert als eerste doopgetuige wordt liturgisch vertolkt door middel van een vraag aan de gemeente. De doop vindt plaats krachtens de gezamenlijke belijdenis van heel de verzamelde gemeente. Hierdoor worden de ouders met hun kinderen gedragen. Het ‘ja’ van de ouders rust in het ‘ja’ van de gemeente. o

Het Heilig Avondmaal. Vijf keer per jaar wordt het Avondmaal in het midden van de gemeente bediend. Vier keer over het jaar verspreid, en één keer op Witte Donderdag. De avondmaalstafel staat open voor belijdende leden. Voorafgaande aan de viering is er een voorbereidingsdienst en na de viering is er een dankzeggingsdienst. In de week die vooraf gaat aan de viering van het Heilig Avondmaal is er gelegenheid om eventuele zaken die deelname zouden kunnen verhinderen bij de kerkenraad kenbaar te maken (censura morum). Het is goed om de eenheid tussen voorbereiding, viering en dankzegging vast te houden. De voorbereiding zal in de avonddienst voorafgaande aan de Avondmaalsviering plaatsvinden. Vanwege de gedeelde predikantsplaats met Ottoland wordt de voorbereiding in het algemeen gehouden met een gastpredikant. Tijdens de viering van het Avondmaal wordt het brood rondgedeeld door de diakenen. Op deze wijze wordt hun dienende taak gesymboliseerd. De wijn wordt door de predikant uitgereikt aan degenen die direct naast hem zitten. Na afloop van de dienst waarin de bediening plaats heeft is er indien gewenst gelegenheid voor zieken en hen die aan huis gebonden zijn het Avondmaal aan huis te vieren. Daarbij zijn de predikant, de ouderling van dienst en de diaken van dienst aanwezig.

Bloemengroet Het is goed om na de eredienst een bloemengroet namens de gemeente te sturen naar zieken, ouderen, eenzame gemeenteleden en bij bijzondere gebeurtenissen. Ook 'rand- en buitenkerkelij28 november 2012

pag.16


ken' worden hiervan niet uitgezonderd. Op deze manier zien we om naar elkaar en komt de betrokkenheid en het meeleven duidelijk tot uiting. De praktische uitvoering van de bloemengroet wordt verzorgd door een team van gemeenteleden. Kindernevendienst Kinderen maken een volwaardig onderdeel uit van onze gemeente. Iedere zondag is er in de morgendienst een kindernevendienst. Het doel van de kindernevendienst is kinderen vanaf 4 jaar te leren de kerkdienst bij te wonen en in hun eigen taal uit de Bijbel te horen. De nevendienst is gericht op kinderen in de basisschoolleeftijd en vindt plaats tijdens de schriftlezing en de preek. Er wordt gebruik gemaakt van de methode ‘Vertel het maar’. Daarnaast kunnen praktische zaken op het niveau van de kinderen besproken worden. Te denken is aan de voorbede en de doelen van de collecte. Zo raken de kinderen meer betrokken bij alles wat er in de gemeente gebeurt. Na binnenkomst wordt door de gemeente een kinderlied gezongen.

3.3 ‘Bijzondere’ kerkdiensten Naast de ‘gebruikelijke’ zondagse erediensten zijn er kerkdiensten met een bijzonder karakter. Bijvoorbeeld vanwege hun plek in het kerkelijk jaar of hun plek in het leven van de gemeente. In deze diensten zijn afwijkingen van de gebruikelijke liturgie mogelijk en werken soms (plaatselijke) koren mee. Hierbij denken we aan diensten op bid- en dankdag (’s avonds), belijdenisdienst, kerstzangdienst, diensten op oudejaarsavond en nieuwjaarsmorgen, jeugddiensten, themadiensten (inclusief opening en sluiting winterwerk), diensten in de advents- en lijdensweken en andere hoogtijdagen van de kerk, huwelijksdiensten en rouwdiensten.

28 november 2012

pag.17


4 . APOSTOLAAT De gemeente van Jezus Christus is geroepen en heeft de opdracht om in de wereld te getuigen van Gods geboden en beloften en om het heil in Jezus Christus te verkondigen (Handelingen 2:8). Deze roeping en opdracht is er ook voor onze gemeente. Ook onze gemeente zal op alle terreinen, en zeker in haar directe omgeving, Zijn Naam moeten verkondigen. Diverse commissies, met verschillende werkterreinen, zijn in onze gemeente bezig om aan deze apostolische opdracht vorm en inhoud te geven én om deze uit te voeren. Belangrijk is ook dat de gemeente zich bewust is van haar roeping en opdracht. Deze is er voor ieder gemeentelid. Het werk van de commissies is ook steeds weer gericht op de gemeente om het missionair bewustzijn te versterken. In onze gemeente zijn er vier commissies die aan het apostolaat gestalte geven: 1. 2. 3. 4.

Evangelisatiecommissie Vakantiebijbelclub Dabar Zendingscommissie

(interkerkelijk) (interkerkelijk) (interkerkelijk)

In deze volgorde is er per werkgroepcommissie een inventarisatie gemaakt om zo inzicht te krijgen in hun werk en functioneren. In het apostolaat worden we gedreven door het Evangelie van Jezus Christus en weten ons door Zijn opdracht geroepen tot getuigen. Daarnaast voelen we ons ook bewogen met onze medebewoners in Goudriaan. In het apostolaat werken wij graag samen met (leden van) andere kerkelijke gemeenten. We willen daarin niet verhullen dat er verschillen tussen kerken zijn, maar we menen dat ons getuigenis krachtiger is als we als christenen één zijn. Zo willen wij onze gemeente een plaats laten zijn waar mensen zich geborgen weten en waar ook rand- en buitenkerkelijken voelen dat ze welkom zijn. Het apostolaat kan niet zonder gebed. Zo is het apostolaat niet alleen iets voor de leden van de commissies maar een opdracht voor al onze gemeenteleden. 4.1 Evangelisatiecommissie De evangelisatiecommissie is ingesteld door de kerkenraden van de Hervormde gemeenten van Goudriaan en Ottoland en de Gereformeerde kerk te Ottoland. Leden kunnen worden voorgedragen door de commissie of door een van de kerkenraden. Ook leden van andere kerken, die in Goudriaan of Ottoland wonen, kunnen lid worden van de evangelisatiecommissie. In alle gevallen zal eerst overleg worden gevoerd met een van de kerkenraden. Het doel van de evangelisatiecommissie is het uitdragen van het Evangelie in Goudriaan en Ottoland. 28 november 2012

pag.18


De evangelisatiecommissie organiseert ondermeer de volgende activiteiten:    

  

Commissievergaderingen - bezinning, inspiratie, motivatie, evaluatie en gebed zijn belangrijke onderdelen van deze vergaderingen. Om de maand wordt het evangelisatieblad Echo onder rand- en buitenkerkelijken verspreid. Verspreiding van een evangelisatieblad huis aan huis met Kerst en Pasen. Namens de gezamenlijke kerken wordt een welkomstgroet, in de vorm van een presentje, bezorgd bij nieuw-ingekomenen en pasgetrouwden. Aan de kerkenraden wordt verslag gedaan van de afgelegde bezoeken. Commissieleden verkopen jaarlijks huis aan huis christelijke boeken, Cd’s enz. Het organiseren van en/of het bevorderen van de deelname aan een Alpha cursus. Tijdens de zomermaanden wordt informatie over de kerkdiensten verstrekt aan de waterrecreanten bij de aanlegplaats Slingeland en de aanlegplaats achter Ottoland.

De evangelisatiecommissie onderhoudt contacten met IZB en Agapè. De financiële middelen van de commissie worden verkregen door middel van bijdragen van de Hervormde gemeenten van Goudriaan en Ottoland en de Gereformeerde kerk van Ottoland, alsmede uit de winst op de boekenmand. 4.2 Vakantiebijbelclub Kinderevangelisatiewerk in onze gemeente vindt plaats door de Vakantiebijbelclub. De commissie voor dit werk is interkerkelijk samengesteld. Het doel van dit werk is om zoveel mogelijk kinderen uit onze gemeenschap in de vakantieperiodes met het evangelie in aanraking te brengen. De doelgroep zijn de kinderen in de basisschoolleeftijd, opgesplitst in twee groepen:  Kinderen van groep 1 tot en met groep 4  Kinderen van groep 5 tot en met groep 8 In de voorjaars- en najaarsvakantie wordt er een middag- en avondprogramma aangeboden. In de zomervakantie is er een vakantiebijbelclub-week van 3 dagen. Deze week wordt afgesloten in het bijzijn van ouders. Financieel wordt dit werk gedragen door onze gemeente. Er wordt jaarlijks een financieel verslag aangeboden aan de kerkenraad. 4.3 Dabar Onze gemeente participeert in het evangelisatie-recreatiewerk van Dabar op camping "De Put" te Ottoland. Voor dit werk is commissie "De Put" actief namens diverse Hervormde en Gerefor meerde gemeenten in de regio. Onze gemeente is vertegenwoordigd in deze commissie. De werkperiode van de uit jongeren samengestelde Dabarteams is 4 weken tijdens de zomervakantie en in ieder geval een weekend in het voor - en/of najaar. Het Dabarwerk is onder te 28 november 2012

pag.19


verdelen in: - kinderwerk - jongerenwerk - campingdienst - recreatiewerk - dagsluiting - gesprekswerk Daarnaast is er in de zomerperiode ook een campingpastor. Betrokkenheid van onze gemeenten is zeer belangrijk, omdat dit voluit gemeentewerk is. Deze betrokkenheid wordt bereikt door: - publiciteit in de kerkbode en Nieuwsbrief - voorbeden in de kerkdiensten tijdens het werk - collecteren voor het werk - bij toerbeurt functioneren als "adoptiegemeente" - bezoek van gemeenteleden aan de teams of campingdiensten - vergadering met afgevaardigden van de deelnemende kerken (1x per jaar)

4.4 Zendingscommissie De doelstelling van de zendingscommissie is om de zaken betreffende zending in Nederland en daar buiten binnen de gemeente te behartigen. Dit betekent ook dat de commissie tot taak heeft de gemeente betrokken te laten zijn bij het zendingswerk. Bewust wording van de gemeente voor haar missionaire opdracht is dan ook één van de doelstellingen van de commissie. De zendingscommissie heeft zich ten doel gesteld de betrokkenheid van de gemeenteleden bij de zending te vergroten. Dit kan worden gerealiseerd door onder andere langdurige projecten te kiezen (bijvoorbeeld zogenaamde projectadoptie). De zendingscommissie verricht haar werkzaamheden voor en met behulp van:  de Gereformeerde Zendingsbond in de Nederlands Hervormde Kerk (de GZB)  de Inwendige Zendingsbond (de IZB)  zending en werelddiaconaat van de PKN De activiteiten van de zendingscommissie zijn de navolgende (in willekeurige volgorde):  inzamelen van gelden (bijvoorbeeld door middel van collecten)  contacten onderhouden met bovengenoemde instanties en projecten waarvoor en waarmee de commissie haar werkzaamheden verricht  het geven van informatie aan de gemeente  bezinning in eigen vergaderingen (vragen van missionaire aard)  het organiseren van zendingsavonden  ledenwerving voor IZB en GZB 28 november 2012

pag.20


o bezoeken regionale zendingsavonden De commissie heeft geen eigen inkomsten. Voor eventuele kosten (van administratie en toerusting) kan er een beroep worden gedaan op het College van Kerkrentmeesters. Elk jaar wordt een jaarverslag gemaakt ter verantwoording aan de kerkenraad.

28 november 2012

pag.21


5. PASTORAAT 5.1 Inleiding De kerkenraad hecht aan zorgvuldig, trouw en intensief pastoraat. Het pastoraat is een zaak van de hele gemeente, maar predikant, kerkenraad en daarvoor aangestelde bezoekmedewerkers hebben een speciale verantwoordelijkheid. 5.2 Pastoraat door de predikant De predikant is naast leraar ook herder van de gemeente. Bij de volgende vormen van pastoraat is de predikant de eerstverantwoordelijke. Crisispastoraat Rondom ziekte, relatieproblematiek, stervensbegeleiding, rouw en overige zaken die zich als ‘crisis’ aandienen. Het rouwpastoraat krijgt ook aandacht in de vorm van een pastorale brief die voor de laatste zondag van het kerkelijk jaar aan de nabestaanden van hen die een verlies hebben geleden, wordt aangeboden. De predikant schrijft deze brief. Pastoraat aan ouderen Gemeenteleden van 80 jaar en ouder worden zo mogelijk jaarlijks door de predikant bezocht. Aangezien het ouderenbeleid van de overheid er momenteel op gericht is ouderen zo lang mogelijk ‘thuis’ te houden zal er ook in onze gemeente wellicht sprake zijn van een lichte toename van het ouderenpastoraat met zijn specifieke vragen en zorgen. Pastoraat op de kruispunten van het leven Naast situaties van sterven en rouw is ook op andere kruispunten van het leven (doop, huwelijk) voor de predikant een belangrijke rol weggelegd. Zie hierover verder onder 4.3. Algemeen pastoraat Naast het bovengenoemde heeft de predikant samen met de kerkenraad ook de opdracht om te zien naar de gemeente in al haar geledingen. Pastorale zorg is: omzien naar en oog hebben voor elkaar, niet alleen in crisissituaties, maar in alle gevallen waarin nood geconstateerd wordt, of waarin op de predikant een beroep wordt gedaan. 5.3 Pastoraat door de kerkenraad Het pastoraat door de pastorale ouderlingen krijgt hoofdzakelijk gestalte in het huisbezoek. De bedoeling van huisbezoek is dat zo uitdrukking wordt gegeven aan de onderlinge band in de gemeente. Inhoudelijk gaat het erom de gemeenteleden bij te staan en te bemoedigen vanuit het Woord. Vast onderdeel van het huisbezoek is daarom de Schriftlezing en het gebed. Ook de betrokkenheid op het leven van de gemeente (erediensten, sacramenten) vormt een wezenlijk onderdeel van het gesprek. Door samen te luisteren naar de Bijbel en te bidden zoeken we naar de 28 november 2012

pag.22


weg die de Heilige Geest ons wijst. De gemeente is ingedeeld in drie wijken. Aan iedere wijk zijn een ouderling en een diaken verbonden. Zij streven ernaar iedere twee (hooguit drie) jaar elk adres in hun wijk te bezoeken. Naast het reguliere huisbezoek ondersteunen de pastorale ouderlingen het werk van de predikant waar nodig. 5.4 Pastoraat door gemeenteleden De ambtsdragers worden op hun beurt ondersteund door hiervoor aangestelde gemeenteleden, die het zogenaamde ‘aandachtspastoraat’ voor hun rekening nemen. Zij verzorgen bijvoorbeeld de attenties die zieken ontvangen na hun thuiskomst en ouderen rondom hun verjaardag en aan het einde van het jaar (kerstattentie). Het werk van de bezoekteams wordt gecoördineerd door de wijkouderling en de wijkdiaken. 5.5

Pastoraat op de kruispunten van het leven

Rondom geboorte en doop Wanneer bij de kerkenraad melding wordt gemaakt van de geboorte van een kind, wordt een bezoek gebracht waarbij een kinderbijbel wordt overhandigd (bij eventueel tweede en volgende kinderen wordt een andere attentie gegeven). Wanneer de ouders de bediening van de Heilige Doop aan hun kind wensen, nemen zij daarvoor contact op met de predikant (zie verder onder 5.3 ‘doopvoorbereiding’). Rondom het huwelijk De kerkenraad is dankbaar dat er in ons midden steeds weer (jonge) mensen zijn die in het huwelijk treden en het verlangen hebben dat hun huwelijk wordt bevestigd en ingezegend in een kerkdienst. In de Bijbel staat de huwelijksvoltrekking altijd in relatie met de woorden trouw en verbond. Op deze twee begrippen rust ook de relatie tussen God en Zijn volk. Het huwelijk tussen man en vrouw is dan een afspiegeling van de relatie die God onderhoudt met de Kerk, Zijn bruid. Als we dat beeld vasthouden voor het huwelijk tussen twee mensen, dan is de keuze voor leden van de christelijke gemeente niet moeilijk. We kunnen hierin niet anders dan God volgen in zijn trouw. Liefde en trouw vinden hun plaats in de totaalrelatie die het huwelijk is. Wij worden in deze tijd meer en meer geconfronteerd met andere samenlevingsvormen dan het huwelijk. Het is niet uit te sluiten dat wij te maken krijgen met het feit dat samenwonenden bevestiging en inzegening vragen van hun alsnog te sluiten huwelijk. De kerkenraad spreekt zich, met een beroep op de Bijbel, nadrukkelijk uit als voorstander van het huwelijk als meest Bijbelse samenlevingsvorm. Toch wil de kerkenraad verzoeken tot huwelijksbevestiging en inzegening na een periode van samenwonen, met name vanuit een pastoraal oogpunt, niet direct afwijzen. In de gesprekken voorafgaand aan de huwelijksdag zal gesproken worden over het specifiek christelijke karakter van het huwelijk. Daarnaast wordt nagegaan op grond van welke motieven men een huwelijksinzegening wenst. Mochten er situaties zijn waarin om wat voor reden dan ook niet tot een kerkelijke bevestiging en inzegening van een huwelijk kan worden overgegaan, dan neemt de kerkenraad daarover de 28 november 2012

pag.23


beslissing. Rondom begraven Wij belijden in verbondenheid met de algemene christelijke Kerk van alle plaatsen en tijden dat Jezus Christus is gestorven, begraven en opgestaan. In navolging van Hem bepleit de kerkenraad het begraven als meest Bijbelse vorm van lijkbezorging. Wij begraven in het vooruitzicht van de lichamelijke opstanding. Ter aarde bestellen is in wezen: niet prijsgeven aan de vernietiging, maar zaaien met het oog op de grote Oogst, wanneer Jezus Christus op de wolken terugkomt. Bij zijn terugkomst wordt niet alleen onze geest vernieuwd, maar ook ons lichaam. Om die reden kan de kerkenraad geen voorstander van crematie zijn. Bij cremeren gaat het immers om een (bewuste) vernietiging van het lichaam, door Paulus ‘een tempel van de Heilige Geest’ genoemd. Het meest passend acht de kerkenraad een begrafenis met daaraan voorafgaand een samenkomst in de kerk, het sterfhuis of een andere openbare ruimte, waarin het Woord en het gebed centraal staan. De voorkeur gaat uit naar een rouwdienst in de kerk. De rouwdienst wordt in principe geleid door de eigen predikant.

28 november 2012

pag.24


6.

VORMING EN TOERUSTING

6.1 Inleiding De gemeente van Jezus Christus is gefundeerd op het Woord van God. Daarop moet steeds weer gebouwd worden. De vorming en toerusting in de gemeente is daaraan dienstbaar. Bij vorming en toerusting van de gemeente gaat het om de opbouw van de persoonlijke relatie tot God, maar het gaat ook om de opbouw van het gemeente-zijn: het oog en hart hebben voor elkaar, het beleven van de kerkdienst en het diaconaal en missionair dienstbaar zijn in deze wereld. Dit alles mag naast de zondagse erediensten gevoed worden in catechese en verschillende groepen en kringen. 6.2 Kringwerk De volgende vormen van kringwerk zijn binnen de gemeente aanwezig:  Bijbelkring  Bijbelkring voor ouderen  Gesprekskring  Huiskringen  Gebedsgroepen  Avondgebed 6.3 Overige activiteiten Daarnaast zijn er de volgende activiteiten. Belijdeniscatechese Het doel van de belijdeniscatechese is om ouderen en jongeren voor te bereiden op het afleggen van openbare geloofsbelijdenis. De belijdeniscatechese wordt gegeven door de predikant. Gebedsweek Jaarlijks wordt er een nationale week van gebed uitgeschreven. In de betreffende week vindt dagelijks 's avonds in de kerk een gebedssamenkomst plaats. Avonden over geloofsopvoeding De kerkenraad constateert met dankbaarheid dat er elk jaar weer een aantal kinderen wordt gedoopt. Tegelijk blijkt uit de doopgesprekken dat sommige ouders zich nauwelijks rekenschap geven van de inhoud en de betekenis van de doop. Daarom zoekt de kerkenraad naar manieren om de doop in het leven van de gezinnen van de gemeente blijvend betekenis te geven. Gemeenteschool Eén keer per jaar wordt een gemeenteschool rondom een bepaald actueel onderwerp georganiseerd. De organisatie van de gemeenteschool gebeurt onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad en in samenwerking met de Hervormde gemeente en Gereformeerde Kerk uit Ottoland.

28 november 2012

pag.25


Toerusting ambtsdragers en predikant Voor ambtsdragers wordt er vanuit de classis toerustingsavonden georganiseerd. De predikant neemt in zijn derde dienstjaar deel aan de verplichte nascholingsweken, georganiseerd door de PThU. Daarna valt de predikant onder de verplichtingen van de Permanente Educatie, een door de kerk geboden mogelijkheid om zich verder te bekwamen in de theologie en zijn kennis te verdiepen, ten dienste van het werk in de gemeente.

28 november 2012

pag.26


7. Diaconaat 7.1 Inleiding Romeinen 12 wijst ons op de onderlinge liefde en verantwoordelijkheid voor de naaste. De Gemeente mag navolger zijn van Jezus Christus die, geheel naar Gods bedoeling, omzag naar de zwakken en minder bedeelden. Concreet mogen we als Gemeente zorg dragen voor hen die lichamelijk, psychisch, materieel of in politiek maatschappelijk opzicht (nood)lijdend zijn. De diaconie wil vanuit deze visie het diaconale werk van de Hervormde Gemeente van Goudriaan, zoals geformuleerd in de volgende paragrafen, vorm en inhoud geven. 7.2

Zorg voor de naaste

De naaste dichtbij Deze zorg richt zich onder meer op gehandicapten, zieken, ouderen en mensen aan de onderkant van onze samenleving. Bij de laatst genoemde groep valt te denken aan zorgelijke situaties (stille armoede) bij eenoudergezinnen, langdurig werklozen en arbeidsongeschikten. De diaconale zorg bestaat zowel uit financiële ondersteuning als praktische hulpverlening. Ook bij inschakeling van deskundige instanties (bijvoorbeeld maatschappelijk werk) kan de diaconie een rol spelen. De diaconie is hiertoe in staat omdat met diverse instanties contacten worden onderhouden. De diakenen maken ook gebruik van de bezoekteams. Hierdoor wordt de reikwijdte van het diaconale werk vergroot. Mensen kunnen minder snel vergeten worden. Ook beschikt de diaconie op deze wijze over een extra instrument om problemen te signaleren. De diaconie ziet het ook als haar taak een bijdrage te leveren aan de opvang en het integratieproces van vluchtelingen (asielzoekers) in de gemeente Molenwaard. De diaconie heeft samen met andere diaconieën contact met de gemeente Molenwaard. Dat contact heeft tot doel om te komen tot een uniform (financieel) beleid, een groter draagvlak en beter in te spelen op de huidige en toekomstige situaties. De naaste regionaal en landelijk De hulp aan noodlijdende personen in onze regio en in ons land vragen veelal specifieke en deskundige hulp. Daarom ondersteunt de diaconie met financiële middelen een groot aantal organisaties die, vaak op vrijwillige basis, deze nood proberen te lenigen. De diaconie zal blijven trachten flexibel en tijdig in te spelen op acute vragen om ondersteuning d.m.v. giften en/of acties. De diaconie is in het bijzonder betrokken bij het werk van de Voedselbank en het Hospice in Gorinchem.

28 november 2012

pag.27


De naaste wereldwijd De grootste nood zien we veelal buiten onze landsgrenzen. Via de media worden we dagelijks geconfronteerd met de grote gevolgen van oorlog, natuurrampen en honger. De diaconie probeert via verschillende wegen de Gemeente een (bescheiden) bijdrage te laten leveren aan het oplossen of verzachten van deze grote noden. Het werk van het werelddiaconaat neemt hierbij een belangrijke plaats in. De diaconie zal voor het creëren van binding met het werk van het werelddiaconaat, indien mogelijk, steeds werken met een zorgvuldig uitgekozen project. Deze keuze wordt gemaakt uit het werelddiaconale programma van Kerkinactie en/of Luisterend Dienen. Bij hulpvragen die niet structureel van aard zijn, zoals bij natuurrampen e.d., zal de diaconie blijven trachten flexibel en tijdig te reageren. Hierbij zal altijd naar een mogelijkheid gezocht worden om een inzameling te organiseren die de reguliere collecten niet verdringen. Immers noodhulp mag structurele hulpverlening niet in de weg staan. 7.3 Kerktelefoon De diaconie verzorgt ook de kerktelefoonvoorziening. Deze voorziening wordt aangeboden aan gemeenteleden die door ziekte, ouderdom of andere redenen de kerkdiensten (tijdelijk) niet meer kunnen bezoeken. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van externe diensten. Luisteraars kunnen luisteren via het internet of via speciale luisterkasjes. De luisterkastjes kunnen tegen kostprijs bij de diaconie gehuurd worden. Indien de financiële draagkracht van de luisteraar niet toereikend is, zal de diaconie deze kosten voor haar rekening nemen. 7.4 Informatievoorziening Diaconaat is een opdracht van de gehele Gemeente. Daarom acht de diaconie het van belang het diaconaal bewustzijn te bevorderen. Een middel dat hierbij gehanteerd wordt is publiciteit in Kerkbode en de Nieuwsbrief. Ook het beleggen van gemeenteavonden rondom projecten of diaconale onderwerpen kan als mogelijkheid benut worden. Belangrijk is de aandacht die moet worden gegeven aan de voorbede voor de naaste dichtbij en ver weg. 7.5 Financiën Een goede financiële ondersteuning van de vele diaconale doelen vraagt om een transparant beheer van de aan de diaconie toevertrouwde gelden. Jaarlijks ligt de jaarrekening ter inzage bij de penningmeester van de diaconie. 7.6 Kerkauto De diaconie coördineert de planning van de kerkauto(‘s) en maakt daartoe jaarlijks afspraken met gemeenteleden om een jaarrooster vast te stellen. De kerkauto stelt gemeenteleden die zelf geen vervoer hebben in staat de kerkdiensten bij te wonen.

28 november 2012

pag.28


8. JONGERENWERK 8.1 Inleiding De gemeente van Jezus Christus is een diverse gemeente met leden van alle leeftijden. Onze gemeente wil ook jongeren actief betrekken en een volwaardige plaats geven. De betrokkenheid van jongeren bij Jezus Christus en Zijn gemeente kan onder meer worden bevorderd door eenvoud en toegankelijkheid in de invulling van de diensten en andere bijeenkomsten. 8.2 Doelstellingen Onze gemeente heeft voor het jongerenwerk de volgende doelstellingen geformuleerd: 1. Jongeren stimuleren en ondersteunen bij het maken van een persoonlijke keuze voor Jezus Christus. 2. Het bevorderen van de groei in het geloof van jongeren. 3. Jongeren weerbaar maken en helpen om te gaan met vragen en verleidingen die zij in onze samenleving tegenkomen. 4. De jongeren bewust maken dat ze deel uitmaken van de plaatselijke christelijke gemeente, welke op haar beurt weer met andere kerken deel uitmaakt van die ene Kerk. 5. Jongeren attenderen op de grote voorrechten van het behoren bij de gemeente van Jezus Christus. 6. Het jongerenwerk te activeren door jongeren te betrekken bij gemeentelijke activiteiten en het organiseren daarvan. 7. Het betrekken van niet-kerkelijke en minder gemotiveerde jongeren bij het jeugdwerk. 8.3

Jongerenwerk binnen gemeente

Jeugdraad De jeugdraad is het uitvoerend orgaan van de kerkenraad voor het jeugdwerk. Het doel van de jeugdraad is om in samenwerking met de kerkenraad, het beleid voor het jongerenwerk uit te stippelen. Een belangrijke functie van de jeugdraad is het coördineren van het totale jongerenwerk. In de jeugdraad participeren de verschillende clubs en verenigingen. Doelgroepen Momenteel kan het jongerenwerk worden onderscheiden in een aantal doelgroepen, welke hieronder nader worden uitgewerkt. De periode waarin de meeste activiteiten plaatsvinden, is van september t/m mei. o

Catechese / Follow Me. Het doel van de catechese is om jongeren vanuit het Evangelie te leren, te vormen en hen te brengen tot een persoonlijke geloofsrelatie met Jezus Christus om staande te kunnen blijven in deze maatschappij. Catechese wordt gegeven door de predikant. Daarin wordt hij bijgestaan door mentoren. Zij maken gebruik van de methode Follow Me van de HGJB. De catechese is ingedeeld in verschillende leeftijdsgroepen en komt

28 november 2012

pag.29


tweewekelijks bijeen. In de andere weken is er club (Rock Solid en Solid Friends). Met de leiding van deze clubs vindt goede afstemming plaats, waardoor de jongeren het als een geheel aan activiteiten beschouwen. o Jeugdclubs. Er zijn vier clubs, te weten: 1. De Opstap voor 9 en 10 jarigen, 2. Rock Solid voor 11- en 12-jarigen, 3. Solid Friends voor 13 tot 16-jarigen, 4. 16+ club. De leiding wordt door de kerkenraad benoemd, op voordracht van de clubleiding en jeugdouderling. Het contact tussen clubs en kerkenraad wordt onderhouden door de jeugdouderling. De jeugdouderling heeft een stimulerende en bemoedigende taak ten dienste van het jeugdwerk. Door het clubwerk wordt dankbaar gebruik gemaakt van het materiaal van HGJB en Youth for Christ. 8.4 Financiën Het jongerenwerk wordt financieel gedragen door de eigen gemeente via collecten, contributies van de deelnemers, acties en ondersteuning van het College van Kerkrentmeesters.

28 november 2012

pag.30


9. COLLEGE VAN KERKRENTMEESTERS De taken van het College van Kerkrentmeesters (CvK), worden behartigd door de kerkrentmeesters onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Het CvK bestaat uit drie ouderlingenkerkrentmeester en één kerkrentmeester. De kerkrentmeester is geen lid van de kerkenraad en dient een lidmaat van de gemeente te zijn. Beleidsvoorstellen van het CvK worden na overleg met de kerkenraad door de voltallige kerkenraad vastgesteld. Het CvK wenst voor zo veel mogelijk taken vrijwilligers in te zetten. Een brede kring van gemeenteleden is op deze wijze actief betrokken bij de uitvoering van tal van praktische zaken. Het CvK heeft een aantal taken die in de volgende paragrafen worden beschreven. 9.1 Beheer van kerkelijke gebouwen Het CvK heeft tot taak het beheren en onderhouden van de materiële zaken van de kerkelijk gemeente, op zodanige wijze dat hiermee het geestelijk welzijn van de gemeente wordt gediend. De kerkelijk goederen bestaan uit het kerkgebouw, het verenigingsgebouw ‘Kerkzicht’ en de pastorie. Het college laat zich indien nodig bijstaan door adviseurs. Kerkgebouw Er wordt gewerkt met een meerjarenonderhoudsplan dat de basis is voor de onderhoudswerkzaamheden. Het beheer en onderhoud van het monumentale kerkgebouw vindt plaats in overleg en mogelijk na rapportage van de ‘Monumentenwacht’. De Monumentenwacht inspecteert jaarlijks het kerkgebouw en adviseert ten aanzien van onderhoud en voert kleine reparaties direct uit. Verenigingsgebouw ‘Kerkzicht’ Het beheer van het verenigingsgebouw wordt in belangrijke mate ondersteund door de commissie Kerkzicht. Deze commissie draagt onder verantwoordelijkheid van het CvK zorg voor het bijeenbrengen van middelen die de exploitatiekosten van het gebouw dekken. Het dagelijks beheer en de verhuur vindt plaats door de commissie Kerkzicht onder verantwoordelijkheid van het CvK. Pastorie en predikantsplaats Het CvK voert indien nodig overleg met het CvK van de Hervormde Gemeente van Ottoland. De volgende punten worden gezamenlijk besproken:  Verhuizing van nieuwe predikant  Inrichting van pastorie bij overkomst van nieuwe predikant  Traktement en pensioenregeling De onderhoudskosten van de pastorie zijn voor rekening van het CvK van Goudriaan. Het CvK van Ottoland betaalt een jaarlijkse, geïndexeerde bijdrage aan de onderhoudskosten. Alleen de kosten van inrichting van de pastorie bij overkomst van een nieuwe predikant worden verdeeld over beide 28 november 2012

pag.31


gemeentes. 9..2 Financieel beheer Jaarlijks stelt het CvK de begroting en de jaarrekening op. Een extern accountant controleert de jaarrekening. De begroting en de jaarrekening worden ter inzage gelegd voor de gemeente en ter kennisgeving aangeboden aan de commissie van bijstand. De kerkenraad stelt de begroting en de jaarrekening vast. Overeenkomstig de kerkorde stelt het CvK tevens een meerjarenbegroting op. Het financieel beleid richt zich vooral op een stevige basis uit de opbrengsten van de actie vrijwillige bijdrage en de constante stroom van inkomsten uit de collecten. Dit zijn samen met de giften de belangrijkste pijlers voor de geldwerving voor het CvK. Het CvK zal indien mogelijk gebruik maken van de subsidiemogelijkheden die bestaan voor monumentale gebouwen. Voor het reguliere onderhoud van de kerkelijke gebouwen is een 'onderhoudsfonds' geformeerd. 9.3

Zaken onder verantwoordelijkheid van het College van Kerkrentmeesters

Bijhouden ledenbestand Het ledenbestand van de gemeente wordt door het CvK bijgehouden, in overleg met de scriba van de kerkenraad. Commissie van bijstand De commissie van bijstand vervult een belangrijke ondersteunende taak. Daarbij worden de volgende taken uitgevoerd door de commissieleden, waarbij het CvK de voorbereidingen treft:  Ophalen vrijwillige bijdrage  Ophalen solidariteitskas  Ophalen abonnementsgelden  Onderhoudswerkzaamheden  Tellen collecten m.b.v. collectanten Het CvK vergadert minimaal 2 maal per jaar met de commissie van bijstand. Kerkelijke werkers Tot de taak van het CvK behoort het beleid t.a.v. de kosters, schoonmakers, organisten, verjaringsfonds en uitgifte van collectebonnen voor wat betreft aanstellingen en de eventueel uit te betalen vergoedingen. Het CvK staat daarbij een ruime mate van taakinvulling voor ten aanzien van het kosterschap. De koster is de eerst verantwoordelijke voor de dagelijkse en zondagse gang van zaken in het kerkgebouw. De taakinvulling van de organisten tijdens de erediensten en andere samenkomsten van de gemeente staat ter beoordeling van de kerkenraad.

28 november 2012

pag.32


Praktische uitvoering van communicatie naar gemeente De gemeente wordt geïnformeerd door middel van de Nieuwsbrief, de Kerkbode, de website en de Gemeentegids met behulp van redactieraden.

28 november 2012

pag.33


Bijlage ‘Dit soort kan alleen door gebed worden uitgedreven’ (meditatie bij Markus 9:29, door ds. W.P. Vermeulen, verschenen in Kontekstueel, mei 2012) Hartverscheurend tafereel. Een wanhopige vader brengt zijn geteisterde zoon bij Jezus’ leerlingen, in de hoop dat zij iets met hem kunnen beginnen. Maar nee. Ze staan machteloos. Hoe vaak is dit een beeld van de kerk? Machteloos tegenover de vragen en de nood van de naaste. Totdat Jezus zelf aantreedt. De ‘eigen aard van de kerk’ als leesvrucht van een aangrijpende ontmoeting. Het loont de moeite de situatie zoals Markus die in hoofdstuk 9 vers 14 schildert, uit te tekenen. Gewoon, als een schets, met een stift op een stuk papier. Wat zie je dan? Je ziet een kring van mensen. Leerlingen, schriftgeleerden en een grote menigte mensen daar omheen. In het midden een vader en een zoon. De interacties tussen de verschillende (groepen) mensen, kun je met pijlen weergeven. Er wordt gediscussieerd, staat er. In de tekening gaan er dus pijlen van de leerlingen naar de schriftgeleerden en andersom. Dat zijn de twee elkaar met woorden bestokende partijen. De menigte doet niet mee, is slechts figurant in het geheel. Navrant: ook de beide lijdende voorwerpen, de vader en de zoon, zijn in feite buiten beeld. Er wordt letterlijk over hun hoofden heen gesproken. Er komt verandering in de situatie wanneer Jezus nadert. Hij heeft in de tekening tot nog toe geen plek, of hooguit aan de rand, want hij was er niet bij op het moment dat de vader zijn zoon bij de leerlingen bracht. Met Petrus, Jacobus en Johannes bevond Hij zich op de berg waar zojuist de transfiguratie plaatsvond. De verhitte debaters hebben het nog zo druk met zichzelf, dat de menigte Jezus’ komst als eerste opmerkt. De ‘verbazing’ van de menigte (NBV), is een zwakke uitdrukking. Het hier gebruikte werkwoord is zeldzaam en wordt door Markus verder slechts gereserveerd voor de angst en de ontzetting waarmee Jezus zelf in de hof van Getsémané bevangen wordt (14:33), en voor de totale ontreddering die de vrouwen overvalt bij de aanblik van het lege graf (16:5,6). Dit doet het vermoeden opkomen dat de transfiguratie sporen na heeft gelaten, zoals ook van Mozes wordt gezegd dat zijn gezicht een hemelse glans had na zijn ontmoeting met God op de Sinaï (Ex. 34:30). Hoe dan ook, des te opvallender is het te zien dat deze menigte na de aanvankelijke schrik des te harder op Jezus afloopt om Hem te begroeten, alsof ze een gast begroet die al veel te lang op zich heeft laten wachten. Met één vraag licht Jezus vervolgens de impasse rondom de vader en de zoon uit zijn voegen. Aan de schriftgeleerden vraagt Hij waar de discussie met de leerlingen over ging. Aan de leerlingen stelt Hij straks in een ander verband ook die vraag (9:33). In beide gevallen is de vraag van Jezus een shattering question, die op de debaters een ontnuchterende uitwerking heeft. Waar de discussie precies over ging? Markus vermeldt het niet eens. Veel belangrijker voor hem is dat het feit dat er zo uitvoerig gediscussieerd werd tot gevolg had dat de nood van de menigte, in het bijzonder die van de wanhopige vader en zijn geteisterde zoon, niet onderkend werd.

28 november 2012

pag.34


Wanneer ik de beginsituatie van deze perikoop op me in laat werken, word ik niet vrolijk. Ik herken er een beeld van de kerk in. De kerk als plek van eindeloos gedebatteer (theologen voorop), zonder oog te hebben voor de werkelijke nood van individuen (een vader, een zoon, een tienermoeder, een alleenstaande oma) en grote groepen mensen (‘Henk & Ingrid’, gezinnen onder druk, jongeren zonder richtingsbesef). Om het trouwens toch nog even op te nemen voor de leerlingen en de Schriftgeleerden: misschien is die debatcultuur ook wel weer een begrijpelijke reactie. De problemen waar kerk en samenleving mee worden geconfronteerd zijn dermate omvangrijk en complex, dat je soms ook werkelijk niet zou weten wat en hoe je als kerk iets zou kunnen betekenen. Dan kan de vlucht in het debat een welkome bliksemafleider zijn. Zoals ik zelf ook wel eens merk hoe verleidelijk het is een middag door te brengen met het lezen van een (ongetwijfeld goed) boek of het schrijven van een (ongetwijfeld nuttig) stuk, waardoor ik die lastige pastorale ontmoeting toch weer voor me uitschuif. Natuurlijk. De kerk heeft grote behoefte aan goede theologie. Laat die er vooral (blijven) komen. En goede theologie kan niet zonder het onderlinge gesprek, het debat zo u wilt. Een enkele keer kan een wat bedrijfsmatiger aanpak wellicht ook uitkomst bieden, hoewel ik daar een gezonde dosis achterdocht bij koester. Markus 9 laat me zien dat het bewaren van de ‘eigen aard van de kerk’ van veel fundamenteler belang is. Waar bestaat die ‘eigen aard’ uit? Laten we naar vers 28 en 29 kijken. Opnieuw is het de moeite waard om de daar door Markus beschreven situatie uit te tekenen. Je ziet dan opnieuw een kring. Dit keer een kring van alleen leerlingen. In het midden zit Jezus. Tussen de leerlingen en Hem is interactie. Er kunnen over en weer pijlen worden getekend. Maar waar is de menigte gebleven en vooral, waar is de wanhopige vader met zijn zoon? In letterlijke zin zijn zij niet aanwezig. In figuurlijke zin des te meer. Want het gesprek tussen Jezus en zijn leerlingen is geen oeverloos debat zonder wezenlijke inhoud, maar een gesprek over de nood van de ander. In een wijdere kring rondom de leerlingen kun je dus gerust de vader en zijn zoon tekenen. En ook de menigte met haar nood mag daar een plek hebben. Dit plaatje toont ons in één oogopslag de ‘eigen aard van de kerk’, lijkt me. De kerk namelijk als gemeenschap van leerlingen rondom Jezus. Samenkomend om met Hem over de nood van de naaste te spreken. Hij in het midden, wij eromheen. In een huis (9:28). Zonder de bescherming van het huis (de zichtbare gemeenschap in Woord & Sacrament) zijn we weerloos. Maar het huis heeft wel ramen. Open vensters naar de ander. Naar de wereld om ons heen. Waarom konden wij die geest niet uitdrijven, vragen de leerlingen. Waarom waren wij zo krachteloos, waarom schoot ons vermogen tot aanpakken zo schromelijk tekort? Het antwoord va n Jezus is even beslissend als bevrijdend: Dit soort kan alleen door gebed worden uitgedreven. Bij het facen van de problemen waarmee de gemeente van Christus zich geconfronteerd weet, helpt alleen een gerichtheid op Hem die machtig is om meer dan overvloedig te doen, boven bidden en denken (Ef. 3:20). In het gelovige besef dat wanneer wij niet weten wat te bidden, dat de Geest dan onze zwakheid te hulp komt en voor ons pleit met onuitsprekelijk zuchten. 28 november 2012

pag.35

Beleidsplan

Recommend Documents