BELEIDSPLAN LEERLINGONDERSTEUNING VOOR EN VAN HET SINT-JANSLYCEUM
’S-HERTOGENBOSCH, voorjaar 2015 versie 6
1
Inhoud H1
DE HOOFDLIJNEN VAN HET BELEIDSPLAN ............................................................................................... 4 1.1 1.2 1.3 1.4 2.1 2.2
H3
IN DE KLAS: NIVEAU 1 ............................................................................................................................. 9 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
H4
ZORG ADVIES TEAM (ZAT) ............................................................................................................................ 18 GGD (SCHOOLARTS, JEUGDVERPLEEGKUNDIGE) ................................................................................................ 18 SCHOOLMAATSCHAPPELIJK WERK (SMW) ........................................................................................................ 19 DE LEERPLICHTAMBTENAAR (LP)..................................................................................................................... 19 POLITIE ...................................................................................................................................................... 20
BUITEN SCHOOL: NIVEAU 5 ................................................................................................................... 21 7.1 7.2
H8
DE ZORGCOÖRDINATOR (ZC) ......................................................................................................................... 15 VERLENEN VAN FACILITEITEN (O.A. DYSLEXIE, DYSCALCULIE) ................................................................................. 15 ZORG INTERN TEAM (ZIT) ............................................................................................................................. 15 MAATWERKTRAJECT DOOR INTERN BEGELEIDER (IB) ........................................................................................... 15 REMEDIAL TEACHER (RT) .............................................................................................................................. 16 AMBULANTE ONDERSTEUNER (AO) ................................................................................................................ 16 CASEMANAGER ........................................................................................................................................... 16 HET ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF (OPP).......................................................................................................... 16
ROND DE SCHOOL: NIVEAU 4 ................................................................................................................ 18 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5
H7
SOCIALE VAARDIGHEDEN (SOVA TRAINING)...................................................................................................... 10 CONCENTRATIE-EN TAAKAANPAK .................................................................................................................... 10 ORGANISATIE-EN PLANNINGSPROBLEMEN (STUDIECOACH) ................................................................................... 10 ALGEMENE ONDERSTEUNING VOOR (ALLOCHTONE) LEERLINGEN / TUTORPROJECT .................................................... 11 ANTI-STRESS TRAINING/EXAMENVREESTRAINING ................................................................................................ 11 VERRIJKINGSLESSEN...................................................................................................................................... 12 STEUNLESSEN.............................................................................................................................................. 12 VAKSPECIFIEKE PROBLEMEN (PEERSUPPORT) ..................................................................................................... 12 BEGAAFDHEIDS PROFIEL SCHOOL LESSEN (BPS) / ONDERPRESTEERDERS ................................................................. 12 INDIVIDUELE HULPVRAAG (VERTROUWENSGROEP) ......................................................................................... 13 KINDEREN GECONFRONTEERD MET SCHEIDING .............................................................................................. 13 KINDEREN GECONFRONTEERD MET ROUW/VERDRIET ...................................................................................... 14 HUISWERKKLAS....................................................................................................................................... 14
OP SCHOOL: NIVEAU 3 .......................................................................................................................... 15 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8
H6
RESPECTVOL OMGAAN MET ELKAAR ................................................................................................................... 9 DE VAKLESSEN ............................................................................................................................................... 9 MENTORLES ................................................................................................................................................. 9 DE LEERLINGBESPREKING ................................................................................................................................. 9 LOOPBAANORIËNTATIE (LOB) .......................................................................................................................... 9
OM DE LESSEN HEEN: NIVEAU 2 ............................................................................................................ 10 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13
H5
INLEIDING..................................................................................................................................................... 4 DE MISSIE VAN HET SINT-JANSLYCEUM INZAKE LEERLINGONDERSTEUNING ................................................................. 4 DE VISIE VAN HET SINT-JANSLYCEUM INZAKE LEERLING ONDERSTEUNING .................................................................. 4 GRENZEN IN DE ONDERSTEUNING ...................................................................................................................... 5 SCHEMA VAN DE LEERLING ONDERSTEUNING VAN HET SINT-JANSLYCEUM ................................................................. 6 TAAKOMSCHRIJVING MET BETREKKING TOT DE ZORG VOOR LEERLINGEN .................................................................... 7
ADVIES EN CONSULTATIETEAM DE MEIERIJ (ACT) ............................................................................................. 21 ZORGARRANGEMENTEN ................................................................................................................................ 21
PROTOCOLLEN ...................................................................................................................................... 22 8.1
HET ZIEKTEVERZUIMPROTOCOL ....................................................................................................................... 22
2
8.1.1 Inleiding en begripsbepaling ......................................................................................................... 22 8.1.2 Kortdurende (max. 10 lesdagen) afwezigheid door ziekte ............................................................ 23 8.1.3 Langdurende (minimaal 11 lesdagen) afwezigheid door ziekte .................................................... 24 8.1.4 Veelvuldig herhaalde kortdurende afwezigheid door ziekte of opvallend verzuim ....................... 25 8.1.5 Slot................................................................................................................................................. 26 8.2 Het pestprotocol .................................................................................................................................... 26 8.2.1 De afspraken van het SJL inzake respectvol omgaan met elkaar .................................................. 26 8.2.2 Hoe we te werk willen gaan als niet-respectvol omgaan met elkaar verwordt tot pestgedrag. .. 27 8.2.3 De aanpak van pestgedrag. .......................................................................................................... 30 8.2.4 Leidraad voor een eerste gesprek met een gepeste leerling(en) ................................................... 30 8.2.5 Leidraad voor een gesprek met een leerling die voor het eerst in verband wordt gebracht met pestgedrag ................................................................................................................................................... 31 8.2.6 Checklist met aandachtspunten voor een plan van aanpak bij pestgedrag .................................. 32 8.3 Dyslexie en dyscalculie ....................................................................................................................... 33 8.3.1 Motiveren ...................................................................................................................................... 34 8.3.2 Compenseren ................................................................................................................................. 34 8.3.3 Remediëren ................................................................................................................................... 35 8.3.4 Dispenseren ................................................................................................................................... 35 8.3.5 Algemeen ...................................................................................................................................... 36
3
H1 De hoofdlijnen van het beleidsplan 1.1
Inleiding
We kiezen voor de term ‘ondersteuning’ om daarmee tot uitdrukking te brengen dat de intentie van de medewerkers van het Sint-Janslyceum is om leerlingen, die om welke redenen dan ook geconfronteerd worden met beperkingen in hun leerproces, te ondersteunen in het verder ontplooien van hun ontwikkelingspotentieel. Ondersteunen wil zeggen: faciliteren, dingen mogelijk maken. 1.2
De missie van het Sint-Janslyceum inzake leerlingondersteuning
Het Sint-Janslyceum is een reguliere school voor voortgezet onderwijs. Wij streven ernaar als school om het onderwijs zo passend mogelijk aan te bieden aan de leerlingen om zo ondersteuning buiten de lessen tot een minimum noodzakelijk te maken. De missie van het Sint-Janslyceum inzake leerling ondersteuning verwoordt waarom en waartoe het SJL in aanvulling op en ter ondersteuning van zijn onderwijsopdracht voor zichzelf ook een opdracht ziet om leerlingen die belemmeringen ervaren bij het volgen van het onderwijs te ondersteunen. Onze MISSIE inzake leerlingenondersteuning: Het Sint-Janslyceum biedt leerlingen ondersteuning die er toe bijdraagt dat leerlingen ondanks beperkingen hun opleiding op het Sint-Janslyceum af kunnen sluiten met een diploma. Van deze leerlingen mag worden aangenomen dat ze cognitief het geboden onderwijs en het gevraagde onderwijsniveau aankunnen. 1.3
De visie van het Sint-Janslyceum inzake leerling ondersteuning
In de visie van het Sint-Janslyceum inzake leerling ondersteuning worden de basisvoorwaarden verwoord van het ondersteuningsaanbod van het SJL aan zijn leerlingen. Die basisvoorwaarden achten wij nodig om onze missie te kunnen verwezenlijken. Basisvoorwaarden van onze visie inzake leerling ondersteuning zijn: Zorgvuldige intake van alle leerlingen die om toelating vragen. Tijdige signalering van leerlingen die wellicht ondersteuning nodig hebben. De instemming van ouders aan deelname van het voorgestelde begeleidingsaanbod en –traject (uitgezonderd bij inzet van de vertrouwenspersoon). Individuele ondersteuning na bespreking van de leerling in het ZIT en/of ZAT. Ondersteuning van leerlingen vindt plaats op basis van handelingsplannen per leerling of groep. Onderkenning van de grenzen van haar ondersteuningsmogelijkheden en tijdige doorverwijzing naar zorgvoorzieningen of andere instanties. Toereikende scholing en deskundigheidsbevordering van alle personeelsleden.
4
1.4
Grenzen in de ondersteuning
Het is in het belang van de leerling die om toelating vraagt en in het belang van de school om zorgvuldig af te wegen of een leerling met een bepaalde beperking toelaatbaar is. De school moet afwegen of zij de ondersteuning kan bieden die de leerling nodig heeft en of die op redelijke wijze inpasbaar is in het totale schoolgebeuren, de leerling c.q. zijn ouders moeten zich afvragen of de school de leerling kan bieden wat die nodig heeft. Denken wij als school de zorg niet te kunnen bieden dan zal het Sint Janslyceum samen met de ouders zoeken naar een passende onderwijsplek. Dezelfde zorgvuldige afweging zal gemaakt worden bij leerlingen die gedurende hun schoolloopbaan dreigen vast te lopen en waarvoor het Sint-Janslyceum niet de zorg kan bieden die de leerling nodig heeft.
5
H2 Structuur van de leerlingondersteuning 2.1
Schema van de leerling ondersteuning van het Sint-Janslyceum
① vakdocent – mentor –jlc --decaan
② begeleidingsgroepen
③ ZIT (zc, jlc,ao)
③ zorgcoördinator
④ ZAT (schoolarts, smw, leerplicht, zc)
⑤ externen (ACT, zorgarrangement)
6
2.2
Taakomschrijving met betrekking tot de zorg voor leerlingen Vakdocent: De docent houdt zoveel als mogelijk is rekening met de bijzonderheden van zijn leerlingen en laat merken dat hij/zij begrip heeft voor problemen die leerlingen ondervinden bij het zich eigen maken van de leerstof. De docent houdt zich aan de afspraken zoals deze gemaakt zijn met betrekking tot zorgleerlingen binnen de vakgroep. Deze afspraken staan op papier en zijn bekend bij de docenten, JLC, ZC, mentoren en schoolleiding. De docent is verantwoordelijk voor het onderwijsproces van zijn vak en geeft feedback op proefwerken en overhoringen. Mentor: Elke klas (brugklas, MAVO-2,3,4, HAVO-2,3 en VWO-2,3,4) of elke leerling (andere afdelingen) beschikt over een mentor. Deze vervult een cruciale rol in de begeleiding van leerlingen, de communicatie met ouders en het opzetten en uitvoeren van afdelingsactiviteiten. De mentor van de zorgleerling informeert naar de voortgang, controleert of de juiste voorzieningen voor de leerling worden getroffen. Indien nodig worden aanpassingen besproken met de zorgcoördinator en doorgegeven aan de vakdocenten. De mentor zorgt voor de juiste informatieverstrekking aan de docenten en informeert de JLC. De mentor is verantwoordelijk voor het inbrengen van de juiste informatie tijdens de rapportvergadering/leerlingbespreking. De mentor signaleert eventuele problemen en zoekt hiervoor gepaste oplossingen in samenspraak met de JLC. Jaarlaagcoördinator (JLC) Elke afdeling is onderverdeeld in jaarlagen. Elke jaarlaag van de afdeling heeft een JLC. De JLC is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken en onderhoudt intensief contact met de mentor. De JLC woont de ZIT vergaderingen bij. De JLC is verantwoordelijk voor het juist informeren van zowel de zorgcoördinator als de mentor. De JLC ziet er op toe dat de zorgleerlingen tijdens de rapportvergadering en/of leerlingbespreking besproken worden.
7
Zorgcoördinator (ZC) De zorgcoördinator coördineert de ondersteuning van leerlingen. De zorgcoordinator doet dat zowel binnen de school als in de contacten van de school met buitenschoolse instellingen of behandelaars die betrokken zijn of betrokken zouden moeten worden bij de ondersteuning van leerlingen. Casemanager Het Sint-Janslyceum beschikt over twee casemanagers, die de verantwoordelijkheid hebben te zorgen voor een goede vervolgopleiding, als deze niet door het Sint-Janslyceum geboden kan worden. Zij voeren daartoe overleg met ontvangende scholen en overkoepelend binnen het samenwerkingsverband. Daarnaast houden zij voeling met afleverende en ontvangende scholen. Onderwijsondersteunend personeel (OOP) Het OOP is in staat om te gaan met de ondersteuningsbehoeften van individuele leerlingen. Daarnaast dient een lid van het OOP duidelijk te zijn in handhaven van regels binnen de school en daarin een signalerende en corrigerende rol te spelen. De adjunct-sectordirecteur (ASD) De ASD spreekt een individueel personeelslid aan, als deze zich niet houdt aan afspraken. De ASD monitort de algemene gang van zaken op de afdeling, ook wat de omgang met zorgleerlingen betreft. Eén lid van de schoolleiding is verantwoordelijk voor de voorbereiding van, de uitvoering en het toezicht op het beleid inzake de ondersteuning van leerlingen. Schoolleiding en management team De schoolleiding en het managementteam (MT) faciliteren alle medewerkers, zorgen ervoor dat de voorwaarden voor goed onderwijs en goede ondersteuning optimaal zijn en onderhouden daarover de contacten met medewerkers, leerlingen, ouders en externe partijen.
Voor uitgebreide taakomschrijvingen zie bijlage H9 2.2
8
H3 In de klas: niveau 1 3.1
Respectvol omgaan met elkaar
Op het Sint-Janslyceum willen wij dat respect naar waarde wordt geschat. Dat willen we omdat omgaan met elkaar met respect (jonge) mensen in hun waarde laat, mensen heel laat, mensen ruimte geeft om te zijn wie en hoe ze willen zijn. Allen die betrokken zijn bij het Sint-Janslyceum, leerlingen, ouders en medewerkers, kunnen daar hun eigen, unieke bijdrage aan leveren. Er is sprake van respectvol omgaan met elkaar als je,
bereid bent ieder ander de ruimte te geven die je zelf ook zou willen krijgen; bereid bent om in je gedrag rekening te houden met de grenzen die iemand waarmee je omgaat stelt; bereid bent een ander te behandelen zoals je zelf behandeld zou willen worden; en dit je in je feitelijk gedrag laat zien.
In H8.2 ‘Het pestprotocol’ vindt u een nadere uitwerking van deze uitgangspunten. 3.2
De vaklessen
De vakdocent heeft allereerst de taak zijn vak op een professionele wijze aan leerlingen over te dragen en vervult daarnaast een rol in het signaleren van ondersteuningsbehoeften. Hij dient om te kunnen gaan met de op onze school voorkomende leer- en gedragsproblemen. De docent weet welke leerlingen zorgleerlingen zijn in zijn klas en benadert de leerling positief. 3.3
Mentorles
In de mentorles wordt aandacht besteed aan o.a. de groepsvorming, leren leren, metacognitie, plannen en organiseren, studietechnieken, motivatie, voorbereiden van excursies. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de loopbaanontwikkeling. Denk hierbij aan keuzes maken voor de profielkeuze en vervolgopleiding. 3.4
De leerlingbespreking
Tweemaal per jaar vindt er een leerlingbespreking plaats. De mentor vraagt informatie op bij de vakdocenten en bepaalt aan de hand van de verkregen informatie en de al in zijn/haar in bezit zijnde informatie welke leerlingen voor de leerlingbespreking in aanmerking komen. Tijdens de leerlingbespreking wordt een plan van aanpak vastgesteld. 3.5
Loopbaanoriëntatie (LOB)
Het Sint-Janslyceum heeft 3 decanen (voor de mavo, havo en vwo). Als de leerling geconfronteerd wordt met individuele keuzes rond het vakkenpakket, de sector of het profiel, staan de decanen klaar. Zij zijn speciaal opgeleid om samen met de leerling vragen te beantwoorden. Ook verzorgen de decanen het programma wat leerlingen of klassikaal met de mentor of individueel d.m.v. stages af leggen. 9
H4 Om de lessen heen: niveau 2 Trainingen: alle trainingen vinden plaats in het banduur waarin ook de steunlessen en verrijkingslessen plaatsvinden. 4.1
Sociale vaardigheden (SOVA training)
Doelgroep: brugklasleerlingen De SOVA training is bedoeld voor leerlingen die om een of andere reden sociaal minder goed functioneren in de klas. De leerlingen krijgen in de cursus instrumenten aangereikt om zicht te krijgen op hun eigen handelen en de vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn om op een adequate wijze om te gaan met de interacties uit de omgeving. De leerlingen worden op basis van inschatting door de mentor en na overleg met ouders of op verzoek van ouders geplaatst in de training. De training wordt verzorgd door een trainster van Oosterpoort en een docent van de school. Er wordt gestart met een bijeenkomst met ouders en kinderen. Daarna vinden de trainingen plaats binnen het banduur. Daar de training 75 minuten duurt, wordt er soms gebruik gemaakt van de pauze of de laatste les van de dag met uitloop. De training wordt afgesloten met een individueel evaluatie gesprek. Start van de training: tweede periode van de steunlessen. Aantal bijeenkomsten: 7 á 8. 4.2
Concentratie-en taakaanpak
Doelgroep: brugklasleerlingen. Deze training is voor leerlingen die moeite hebben om zich te concentreren, snel afgeleid zijn en/of moeite hebben om structuur aan te brengen. Het doel van de training is dat leerlingen zich bewust worden dat ze zelf iets aan de concentratie kunnen doen. Tijdens de trainingen wordt veel structuur geboden. De taakaanpak wordt aan de orde gesteld. Er is veel aandacht voor het opdoen van ervaringen. Start van de training: tweede periode van de steunlessen. Aantal bijeenkomsten: 7 á 8. 4.3
Organisatie-en planningsproblemen (studiecoach)
Doelgroep: brugklasleerlingen Leerlingen die een moeilijke start hebben gemaakt in de brugklas van het SintJanslyceum krijgen tijdens het banduur op donderdag tijdens de tweede periode 10
(dec-mrt) een studiecoach. Dit is een mentor of vakdocent die met de leerlingen 1 op 1 of in heel kleine groepjes wekelijks een uur werkt en oplossingen gaat zoeken voor de planningsproblematiek. De docenten werken aan de hand van een speciaal voor deze leerlingen ontworpen boekje. Start van de training: tweede periode van de steunlessen. Aantal bijeenkomsten: 7 á 8. 4.4
Algemene ondersteuning voor (allochtone) leerlingen / tutorproject
Doelgroep: (allochtone) leerlingen in de brugklas en Mavo 2. Oudere leerlingen (tutoren) helpen jongere leerlingen (tuti’s) met huiswerk, plannen en uitvoeren van studietaken. Voor de (allochtone) leerlingen van de brugklas is dit bedoeld om ze op hun niveau te kunnen laten presteren. Vaak vormt de Nederlandse taal een struikelblok. Voor de leerlingen van mavo 2 is het meedoen aan het project een stimulans qua motivatie. De tutoren volgen een cursus voordat begeleiding start. Informatie kan verkregen worden bij de ASD van de brugklas en de Mavo. Start van de training: variabel Aantal bijeenkomsten: variabel 4.5
Anti-stress training/examenvreestraining
Anti-stresstraining Doelgroep: brugklas en tweede klasleerlingen in groepsverband, in andere leerjaren bestaat de mogelijkheid voor individuele gesprekken. Doel van de training is dat leerlingen hun gedrag en/of gedachten weten te sturen bij het leveren van schoolse prestaties en/of bij de omgang met andere leerlingen. De leerlingen worden via de schoolvragenlijst gesignaleerd maar kunnen ook via ouders, mentor of docenten of via de leerling zelf aangemeld worden voor de training. Er vindt een intake gesprek plaats waarna de beslissing wordt genomen of de leerling wel of niet geplaatst wordt in de training. Ouders worden via de mentor hiervan op de hoogte gesteld. Start van de training: tweede periode van de steunlessen. Aantal bijeenkomsten: 7 à 8 Examenvreestraining Doelgroep: examenleerlingen
11
Examenleerlingen kunnen deelnemen aan de examenvreestraining. Deze vindt plaats in het examenjaar en start in het najaar. De leerlingen vullen een vragenlijst in en worden op basis van de uitkomst benaderd door een lid van de werkgroep. Start van de training: najaar Aantal bijeenkomsten: afhankelijk van de hulpvraag 4.6
Verrijkingslessen
Doelgroep: De brugklasleerlingen en mavo 2 en 3 leerlingen. A/G brugklasleerlingen die niet deelnemen aan een steunles of een training, worden geplaatst in de verrijkingsles. In periode 3 worden ook leerlingen van H/V geplaatst. Voor goede mavo 2 en mavo 3 leerlingen geldt een dergelijke regeling. Start van de training: elke start van een steunlesperiode Aantal bijeenkomsten: 7 à 8 4.7
Steunlessen
Doelgroep: leerlingen van de brugklas en leerlingen van mavo 2 en 3. Na de herfstvakantie tot aan de meivakantie worden de steunlessen gegeven. De lessen vinden plaats op een ingeroosterd uur. Leerlingen kunnen zelf aangeven voor welk aanbod ze in aanmerking willen komen voor de steunles maar ook vakdocenten en mentoren geven aan welke leerlingen zij graag in de steunles geplaatst willen hebben. Start van de training: 3x in bovenstaande periode Aantal bijeenkomsten: 7à 8 4.8
Vakspecifieke problemen (peersupport)
Doelgroep: leerlingen van de onderbouw. Leerlingen van de onderbouw kunnen huiswerkbegeleiding krijgen van leerlingen van de bovenbouw. Leerlingen maken zelf afspraken met elkaar. Hiervoor wordt een kleine vergoeding gevraagd. Informatie kan verkregen worden bij de JLC van de afdeling. Start van de training: op aanvraag Aantal bijeenkomsten: naar behoefte. 4.9
Begaafdheids Profiel School lessen (BPS) / onderpresteerders
Doelgroep: Alle leerlingen die een IST uitslag hebben van 105 of hoger. 12
Het Sint-Janslyceum is aspirant-lid van de vereniging Begaafdheids-Profiel Scholen (BPS). De VWO afdeling ontwikkelt beleid om kwalitatief hoogwaardig onderwijs en begeleiding te bieden aan de specifieke doelgroep (hoog) begaafde leerlingen. In de brugklassen A/G en H/V wordt de IST en de FES afgenomen. Start van de bijeenkomsten: tweede helft van het schooljaar Aantal bijeenkomsten per project: 6 Leerlingen kunnen op basis van de uitslag en behalade cijfers in een groepje onderpresteerders worden geplaatst. Voor deze groep is een specifieke training ontwikkeld. Start van de training: tweede periode steunlessen Aantal bijeenkomsten: 7à 8 4.10 Individuele hulpvraag (vertrouwensgroep) Doelgroep: iedereen De vertrouwensgroep bestaat uit 4 docenten (2 mannen en 2 vrouwen) die hulp bieden aan leerlingen die niet op de eerste plaats met hun studie, maar meer met zichzelf in de knoop zitten. De vertrouwenspersoon luistert naar de leerling en zal dan samen met de leerling kijken hoe de leerling weer stabieler in het leven kan staan. De leerling kan zelf een afspraak maken met een vertrouwenspersoon of het kan via zijn/ haar mentor geregeld worden. Start van de training: variabel Aantal bijeenkomsten: maximaal 8 4.11 Kinderen geconfronteerd met scheiding Doelgroep: kinderen van gescheiden of scheidende ouders De werkgroep organiseert bijeenkomsten voor leerlingen die behoefte hebben om met andere leerlingen te bespreken waar ze mee zitten. Door middel van allerlei opdrachten werken de leerlingen aan datgene waar ze mee zitten en worden mogelijkheden geboden om met de situaties om te gaan. De leerlingen helpen ook elkaar door ervaringen en ideeën uit te wisselen. Leerlingen ervaren dat ze er niet alleen voor staan en komen sterker uit de situatie. Aanmelden kan via de mentor of rechtstreeks bij de leden van de werkgroep (zie Jeetje posters). Start van de training: eind januari / 2e helft van het schoolgroep Aantal bijeenkomsten: 7 met een terugkom bijeenkomst later in het jaar
13
4.12 Kinderen geconfronteerd met rouw/verdriet Doelgroep: leerlingen van het Sint-Janslyceum die in hun naaste omgeving een familielid hebben verloren. NB: in geval van overlijden van een medeleerling wordt een speciaal protocol gevolgd. Doel van de werkgroep: leerlingen ondersteuning bieden in de zoektocht om hun verdriet een plaats te geven in hun bestaan. Aanmelding kan gedaan worden door de leerling zelf, ouders, mentor, JLC, vertrouwenspersoon of zorgcoördinator. Er wordt een intake gedaan door een van de leden van de werkgroep. De leden van de werkgroep informeren ouders/verzorgers. De groepsgrootte is maximaal 8 leerlingen. Er wordt gewerkt met verschillende werkvormen, denk aan gesprekken, instructie en oefeningen. Start van de training: loop van het jaar Aantal bijeenkomsten: 8 bijeenkomsten van 1½ uur op de avond. 4.13 Huiswerkklas Doelgroep: leerlingen onderbouw Het Sint-Janslyceum biedt leerlingen de mogelijkheid om het huiswerk na school onder toezicht te maken. Hiervoor wordt een kleine vergoeding gevraagd. De JLC van de afdeling kan meer informatie geven. Start bijeenkomsten: aansluitend aan herfstvakantie. Aantal bijeenkomsten: variabel.
14
H5 Op school: niveau 3 5.1
De zorgcoördinator (ZC)
Het Sint-Janslyceum beschikt over twee zorgcoördinatoren. Een voor mavo en havo en een voor vwo. De zorgcoördinator (ZC) is de verbindende schakel tussen enerzijds de ondersteuning binnen de school en anderzijds externe betrokkenen. 5.2
Verlenen van faciliteiten (o.a. dyslexie, dyscalculie)
Leerlingen die wettelijk gezien recht hebben op faciliteiten tijdens hun schoolloopbaan en tijdens hun eindexamen komen in aanmerking voor een zorgpas. Voorwaarde is wel dat de school in het bezit is van een verklaring en/of onderzoeksrapport van een daartoe gekwalificeerd orthopedagoog, psychiater of arts. De zorgcoördinator beheert de dossiers, verleent de faciliteiten en geeft het zorgpasje uit. Voor meer informatie over dyslexie en dyscalculie: zie H8.3 ‘protocol dyslexie, dyscalculie’. 5.3
Zorg Intern Team (ZIT)
Per afdeling is er een intern zorgoverlegteam (ZIT). Deelnemers aan het ZIT zijn: de JLC, de ZC en de Ambulante Ondersteuner. Ieder ZIT komt eens in de maand bij elkaar. Hiervoor worden 3 vergaderingen belegd. Een vergadering voor de brugklas mavo, m/h en de mavo afdeling, een vergadering voor de h/v brugklas en de havo afdeling en een vergadering voor de gymnasium brugklas en de vwo afdeling. Leerlingen worden ingebracht door de JLC of de ZC door middel van een aanmeldformulier. Ook worden de leerlingen besproken die in de ZAT vergadering besproken worden. Leerlingen die extra ondersteuning krijgen van de AO of van een intern begeleider worden in het ZIT gevolgd evenals de leerlingen die door de schoolarts of jeugdverpleegkundige gezien worden en de leerlingen die bij het SMW bekend zijn. De agenda wordt opgesteld door de ZC. Van de vergadering wordt verslag gemaakt. De JLC is verantwoordelijk voor de terugkoppeling van informatie naar de mentor. Zie bijlage H9 5.3 5.4
Maatwerktraject door intern begeleider (IB)
Doelgroep: Leerlingen met een diagnose ADHD, ADD of ASS die problemen hebben met plannen en organiseren en extra ondersteuning nodig hebben op school. Na overleg tussen mentor en JLC kan besloten worden om de leerling aan te melden voor het ZIT. De leerling wordt besproken in het ZIT en na bestudering van de aanmelding en de beschikbare gegevens kan het besluit genomen worden om de leerling een intern begeleider toe te wijzen voor een periode. De intern begeleider is een docent die verbonden is aan school en deze extra taak wil doen.
15
Is de problematiek te zwaar voor de intern begeleider dan kan deze ondersteund worden door de AO. Ook dit wordt in het ZIT besloten. 5.5
Remedial Teacher (RT)
Doelgroep: leerlingen met dyslexie en dyscalculie. In sommige gevallen zal de ZC een leerling met dyslexie of dyscalculie doorverwijzen naar de R.T. Het betreft een zeer kort traject (1 á 2 lesuren) gericht op een specifieke hulpvraag. 5.6
Ambulante Ondersteuner (AO)
De school kan de AO inzetten om docenten en mentoren te ondersteunen hoe zij het beste om kunnen gaan met ASS leerlingen en leerlingen met AD(H)D of andere gedragsproblemen. Ook kunnen zij ingezet worden om de leerling zelf te ondersteunen of de intern begeleider die de leerling extra begeleiding geeft. De AO zal tijdens de ZIT vergadering verslag doen van de voortgang en de gekozen insteek zal besproken worden. De AO onderhoudt nauw contact met de ZC. De ambulante ondersteuning wordt verzorgd door het Speciaal Onderwijs. Middelen die ingezet kunnen worden door de AO zijn b.v. observaties tijdens de les, Video Interactie en gesprekken. Ook is het mogelijk om specialistische ondersteuning in te zetten voor leerlingen die langdurig ziek zijn. De specialistische ondersteuning wordt verzorgd door de Mytylschool. Vanuit Viataal is ondersteuning aan te vragen voor leerlingen die doof of slechthorend zijn en vanuit ZION kan hulp komen voor leerlingen die zeer slecht ziend zijn of blind. 5.7
Casemanager
De casemanager is ervoor verantwoordelijk, dat elke leerling, die het SintJanslyceum verlaat en nog leerplichtig is, op een andere school geplaatst is voordat deze wordt uitgeschreven op het Sint-Janslyceum. In het bijzonder geldt dit voor leerlingen die vanwege een gebrek aan cognitieve capaciteiten vanuit de brugklas of 2e klas de school moeten verlaten of die vanwege ernstige gedragsproblemen van school gestuurd worden. 5.8
Het ontwikkelingsperspectief (OPP)
Voor leerlingen voor wie individuele ondersteuning wordt ingezet door een ambulant ondersteuner en waarvoor afgeweken wordt van een groepsaanpak en voor leerlingen voor wie een wijziging in het lesprogramma een verandering in het uitstroomniveau betekent, moet een OPP opgesteld worden. Het OPP is een document dat behalve algemene gegevens ook gegevens bevat over de intelligentie, eventuele huidige (medische) diagnose, betrokken instanties, de ontwikkeling van de leerling met de belemmerende en bevorderende factoren op de volgende gebieden: cognitief, leerattitude, sociaal/emotioneel functioneren, me16
disch/fysiek, invloeden vanuit thuis/buiten school. De benodigde ondersteuning wordt vermeld die nodig is om het uitstroomniveau te halen, evenals de zienswijze van de ouders. Zie bijlage H9 5.8
17
H6 Rond de school: niveau 4 6.1
Zorg Advies Team (ZAT)
Het onderwijs is mede verantwoordelijk voor de opvoeding en ontwikkeling van kinderen en jongeren en geeft daar, naast de onderwijsgevende taak, samen met gemeenten onder meer invulling aan door het inrichten en in stand houden van zorgteams op scholen. Het Sint-Janslyceum heeft daarvoor het ZAT ingericht. Een leerling wordt aangemeld voor het ZAT als de hulpvraag de mogelijkheden van de school overstijgt en de ondersteuning van externe partners gewenst is. Deelnemers: Intern: Zorgcoördinator Extern Schoolarts Schoolmaatschappelijk werk Taken en verantwoordelijkheden: De voorzitter: De zorgcoördinator De notulant: De zorgcoördinator De zorgcoördinator maakt verslag en stuurt dit naar de schoolarts en schoolmaatschappelijk werk en informeert de JLC. Werkwijze: Het ZAT komt op vastgestelde tijden bij elkaar. Leerlingen kunnen ingebracht worden door de JLC, de schoolarts, schoolmaatschappelijk werk, de leerplichtambtenaar, de vertrouwensgroep. Zij vragen aan de ouders toestemming om hun kind te bespreken in het ZAT. Dit wordt ook aan de leerling gevraagd, in ieder geval als hij 16 jaar of ouder is. Indien deze toestemming niet verkregen wordt, wordt de leerling anoniem ingebracht. Leerlingen worden ook in het ZAT besproken als zij gemeld zijn bij de schoolarts in verband met regelmatig verzuim door ziekte of na melding bij de leerplichtambtenaar i.v.m. regelmatig schoolverzuim. Ouders worden van deze meldingen op de hoogte gesteld. Voor meer informatie: zie bijlage H9 6.1 6.2
GGD (Schoolarts, Jeugdverpleegkundige)
De GGD heeft 2 speerpunten: 1. De screening van de tweede klas leerlingen. Alle leerlingen van de tweede klas worden gescreend. Zij worden gewogen en gemeten en de leerlingen en 18
mentoren vullen een vragenlijst in. Acties die voortvloeien uit deze screening worden door de schoolarts en jeugdverpleegkundige uitgevoerd in overleg met ouders en school. Ouders wordt van te voren toestemming gevraagd voor deelname aan deze screening. 2. Terugdringen van het schoolverzuim. Bij veel of regelmatige afwezigheid door ziekte van de leerling is de school verplicht dit te melden bij de schoolarts. De schoolarts zal de leerling (met ouder) oproepen voor een gesprek om een inschatting te maken van de situatie. De schoolarts maakt een inschatting van de situatie en zal de school adviseren hoe met de situatie om te gaan. Als de afwezigheid niet verklaard kan worden door ziekte zal de schoolarts doorverwijzen naar de leerplichtambtenaar van de gemeente. De schoolarts en/of de jeugdverpleegkundige neemt deel aan het ZAT. Leerlingen die ingebracht zijn door school worden besproken. De jeugdverpleegkundige heeft een spreekuur op school. Leerlingen kunnen hier terecht met vragen over o.a. hun gezondheid, gewicht en risicovol gedrag. Ook mentoren en JLC kunnen hier terecht met vragen. Voor meer informatie: zie bijlage H9 6.2 6.3
Schoolmaatschappelijk werk (SMW)
Juvans verzorgt het schoolmaatschappelijk werk. De schoolmaatschappelijk werkster heeft haar werkplek op school zodat hij/zij goed bereikbaar is voor de leerlingen. Schoolmaatschappelijk werk kan ingezet worden door de ZC via het ZAT of kan ingezet worden door een andere hulpverleningsinstantie. De zorgcoördinator zal dan op de hoogte gebracht worden door SMW. Voor aanmelding bij SMW is toestemming van ouders en/of leerling nodig. Voor meer informatie: zie bijlage H9 6.3 6.4
De leerplichtambtenaar (LP)
De leerplichtambtenaar heeft de taak tot handhaving van de leerplichtwet. De volgende primaire taken zijn o.a. controle van het absoluut verzuim, afhandeling van gemeld relatief verzuim, afhandelen van beroep op vrijstelling leerplicht, verlenen van verlof, goedkeuring van vervangende leerplicht, opmaken van proces-verbaal, melden bij de raad van kinderbescherming. Het Sint-Janslyceum meldt derhalve leerlingen die te vaak te laat komen, afwezig zijn van school zonder reden of thuiszitten bij de leerplichtambtenaar. De LP heeft elke maand een spreekuur op school. De JLC bespreekt met de conrector leerlingzaken welke leerlingen hiervoor aangemeld worden en welke leerlingen gemeld worden bij de LP ambtenaar van de gemeente waarin de leerling woonachtig is. Is er sprake van zorg dan zal de ZC contact onderhouden met de LP. Ouders worden op de hoogte gesteld van de meldingen. De ZC meldt thuiszitters ook altijd bij het ACT van de Meierij (zie H7.1). Leerlingen die vaak of regelmatig ziek zijn worden doorverwezen naar de schoolarts. Indien de
19
schoolarts van mening is dat schoolgang wel mogelijk is, zal de schoolarts doorverwijzen naar de LP. De LP ambtenaar zal betrokken blijven bij een leerling totdat een leerling een startkwalificatie heeft behaald. 6.5
Politie
De school heeft nauw contact met de schoolcontactpersoon van de politie. De contacten verlopen via het daartoe aangewezen lid van de schooldirectie.
20
H7 Buiten school: niveau 5 7.1
Advies en Consultatieteam De Meierij (ACT)
Het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs de Meierij is verantwoordelijk voor de interne (onderwijs)ondersteuning. De gemeente is verantwoordelijk voor de externe ondersteuning, de zorg voor kinderen en jongeren, inclusief het inzetten van jeugdhulp op maat, indien noodzakelijk. De gemeente faciliteert daarom SMW. Het samenwerkingsverband heeft, om deze interne onderwijsondersteuning vorm te geven, het ACT ingesteld. Het ACT kan door de ZC benaderd worden voor consultatie. Het ACT kan meedenken met de ZC, vragen beantwoorden over routes en procedures. De ZC kan ook na toestemming van ouders, een leerling aanmelden bij het ACT. De ZC vult daarvoor een aanmeldformulier in, maakt een ontwikkelingsperspectief (OPP) en levert een compleet dossier aan. Het ACT maakt een dossieranalyse, spreekt met ouders en leerling, ZC, en eventueel andere partijen en komt tot een voorlopig advies wat in een overleg met alle partijen besproken wordt. Daarna wordt een definitief advies opgesteld. 7.2
Zorgarrangementen
Het ACT kan advies geven om gebruik te maken van een zorgarrangement. Een voorbeeld van een zorgarrangement is de Boven Schoolse Voorziening (BSV). Als de school in handelingsverlegenheid is, kan een leerling op de BSV geplaatst worden in overleg met het ACT, ouders en school. De leerling blijft aan de zelfde lesstof werken maar daarnaast is er tijd voor onderzoek en observatie. Na drie maanden wordt de leerling of weer teruggeplaatst op school met handelingsadviezen of er komt een advies om de leerling aan een ander traject te laten deelnemen of op een andere school te plaatsen.
21
H8 Protocollen 8.1
Het ziekteverzuimprotocol
8.1.1 Inleiding en begripsbepaling Iedere school krijgt te maken met leerlingen die tijdelijk niet naar school kunnen komen omdat ze ziek zijn. De aard van de ziekte kan heel verschillend zijn: een griepje, een levensbedreigende ziekte, een ongeval, een chronische ziekte of psychosomatische klachten. Het is als school goed om afspraken te maken hoe te handelen wanneer een dergelijke situatie zich voordoet. Op grond van de missie en de visie van het Sint-Janslyceum wil, zal en kan de school leerlingen ondersteunen, die vanwege ziekte het onderwijs niet of slechts gedeeltelijk op normale wijze kunnen volgen. De bestaande regelgeving geeft daar ook aanleiding toe. De verantwoordelijkheid voor het onderwijs aan een leerling, ziek of niet, ligt altijd bij de school waar het kind ingeschreven staat. Voor de invulling van de verantwoordelijkheid voor het onderwijs geldt nog sterker dan in gewone situaties, dat die invulling niet goed kan plaatsvinden als de ouders daarin geen rol spelen en hun verantwoordelijkheid niet nemen. Hoe de school de rol van de ouders en andere verantwoordelijken ziet zal hierna worden omschreven. Indien het gevoel leeft dat het verzuim van een leerling niet zozeer medisch is, maar meer op grond van andere redenen (huissituatie, sociaal-psychisch, onvoldoende ondersteuning door ouders) dan handelt de school volgens een protocol, dat toegevoegd is als bijlage (zie document bijlagen H9 8.1). Een thuiszitter wordt altijd gemeld bij het samenwerkingsverband De Meierij. Voor leerlingen die langdurig en/of chronisch ziek zijn, kan de school de ondersteuning inzetten van de ambulant ondersteuner vanuit de Mytylschool. Dit traject verloopt via de ZC. De ondersteuner maakt een inschatting van de situatie, neemt indien nodig contact op met het ziekenhuis of andere instantie en stelt het handelingsplan op. De ondersteuner begeleidt de mentor, de leerling en ouders bij het uitvoeren van dit plan. Indien er afgeweken wordt van het normale programma van het leerjaar zal een OPP opgesteld worden. Ook kan het zijn dat een consulent ondersteuning onderwijs aan zieke leerlingen, werkzaam bij een onderwijsbegeleidingsdienst of bij een educatieve voorziening van een academisch ziekenhuis, betrokken is bij de leerling. Een consulent ondersteuning onderwijs aan zieke leerlingen kan de school helpen bij het opstellen en uitvoeren van een handelingsplan voor de zieke leerling. Alle partijen kunnen informatie geven over de mogelijke gevolgen van de ziekte, medicatie en/of de behandeling op leren en/of gedrag en de consulent kan in beperkte mate het onderwijs aan de zieke leerling verzorgen. Voor de leerling wordt onderwijs op maat geleverd, waarbij zorgvuldige afwegingen gemaakt worden samen met ouders en leerling bij de te nemen keuzes.
22
8.1.2 Kortdurende (max. 10 lesdagen) afwezigheid door ziekte De taak en de verantwoordelijkheid van de leerling De leerling probeert tijdens zijn ziekte zoveel als mogelijk is op de hoogte te blijven van de besproken lesstof en geleerde vaardigheden en maakt daarvoor gebruik van Magister. De leerling meldt zich na terugkeer bij de JLC met een schriftelijke bevestiging van de ouders van zijn ziekte. Na terugkeer zal de leerling bij de diverse docenten nagaan welke toetsen hij heeft gemist en afspraken maken om deze toetsen op redelijke termijn in te halen. Indien de leerling problemen ervaart bij het inhalen van lesstof zal deze het initiatief nemen om, indien gewenst in overleg met de JLC met zijn docent(en) te overleggen over extra hulp, binnen of buiten de les. De taak en verantwoordelijkheid van de ouders Ouders melden hun kind telefonisch via de receptie van de school ziek op de ochtend van de eerste ziektedag. Ouders bespreken met hun kind de mogelijkheden, om thuis zoveel mogelijk lesstof bij te houden en stimuleren hun kind hiertoe. Ouders bevestigen bij terugkeer schriftelijk het verzuim door ziekte van hun kind. Ouders houden na de periode van ziekte in de gaten of hun kind zodanige hiaten heeft dat extra hulp nodig is. Indien het kind dit niet zelf aan de orde durft te stellen, zullen de ouders contact opnemen met de JLC van de afdeling. De taak en verantwoordelijkheden van de JLC De JLC administreert begin en einde van de ziekteperiode en gaat bij twijfel de reden van afwezigheid na. Bij een ziekte, langer dan enkele dagen informeert hij de mentor. De JLC stimuleert de leerling in zijn taken en verantwoordelijkheden (zie hierboven).
23
De taak en verantwoordelijkheden van de mentor De mentor neemt contact op met de ouders, indien hij wordt geïnformeerd over de wat langere afwezigheid van een leerling. In zijn contacten met de ouders zal hij enerzijds belangstellend zijn, anderzijds ouders en leerling wijzen op hun taken en verantwoordelijkheden. De mentor zal na terugkeer van de leerling deze begeleiden en indien nodig ondersteunen in de contacten van de leerling met zijn docenten betreffende inhalen van leerstof en toetsen. 8.1.3 Langdurende (minimaal 11 lesdagen) afwezigheid door ziekte De taak en de verantwoordelijkheid van de leerling De leerling probeert tijdens zijn ziekte zoveel als mogelijk is op de hoogte te blijven van hetgeen in de gemiste lessen aan de orde is geweest. De leerling meldt zich na terugkeer bij de JLC met een schriftelijke bevestiging van de ouders van zijn ziekte. Indien de leerling in een zorginstelling verblijft en aldaar onderwijs wordt aangeboden, zal de leerling zoveel als medisch mogelijk is, dit onderwijs volgen. De leerling zal zich, zoveel als medisch mogelijk is, houden aan afspraken gemaakt door hem met mentor en ouders over te verrichten leerwerk. De taak en verantwoordelijkheid van de ouders Ouders melden hun kind telefonisch ziek op de ochtend van de eerste ziektedag; daarbij kan later telefonisch of per e-mail een toelichting worden gegeven, waarbij aangegeven wordt dat het verzuim langer kan duren. Ouders bespreken met hun kind de mogelijkheden om thuis zoveel mogelijk lesstof bij te houden en stimuleren hun kind hiertoe. Ouders bevestigen bij terugkeer schriftelijk het verzuim door ziekte van hun kind. Ouders nemen, zodra duidelijk is dat de ziekte langdurig zal zijn, contact op met de mentor van de leerling, teneinde afspraken te maken over mogelijkheden van het volgen van onderwijs. Ouders houden zich aan afspraken, gemaakt over communicatie en onderwijsverplichtingen, en hebben een inspanningsverplichting ook hun kind te houden aan gemaakte afspraken.
24
De taak en verantwoordelijkheden van de JLC
De JLC administreert begin en einde van de ziekteperiode en gaat bij twijfel de reden van afwezigheid na. De JLC houdt de mentor op de hoogte van door hem verkregen informatie. De JLC bewaakt in overleg met de mentor de gemaakte afspraken en of er knelpunten zijn in de communicatie tussen ouders en school. De JLC bepaalt, na overleg met de mentor en in overleg met de zorgcoördinator, of de leerling in het ZIT of ZAT ingebracht zal worden om te zorgen voor extra ondersteuning van de ambulant ondersteuner of de inzet van de schoolarts. De JLC heeft de bevoegdheid, na verkregen toestemming van en in overleg met de ASD van de afdeling en het directielid leerlingzaken, afspraken te fiatteren die betrekking hebben op de aangeboden lesstof of aangepaste overgangsregels. Gemaakte afspraken worden door de JLC vastgelegd en gecommuniceerd met alle betrokkenen.
De taak en verantwoordelijkheden van de mentor De mentor neemt contact op met de ouders en heeft tijdens de ziekteperiode regelmatig contact met de ouders en de leerling. Onderwerpen van bespreking zijn in ieder geval: mogelijkheden van de leerling en mogelijkheden van de school en (indien van toepassing) afstemming met extern onderwijs. De mentor meldt de problematiek bij de JLC. De mentor informeert de betreffende docenten, overlegt welke vakken noodzakelijk zijn en welke stof van elk vak in ieder geval aan de orde moet komen wanneer de leerling ziek thuis is of in een ziekenhuis is opgenomen. Hierbij kan aangegeven worden welke toetsmomenten belangrijk zijn. De ingewonnen informatie geeft de mentor door aan de JLC. De mentor overlegt met docenten of communicatie met de leerling via telefoon en via e-mail tot de mogelijkheden behoort. De mentor bespreekt na overleg met de leerling en de ouders één en ander met de klas en stimuleert klasgenoten contacten te onderhouden en mede verantwoordelijk te zijn voor blijvende betrokkenheid van de klas. Daarnaast kunnen de klasgenoten een rol spelen bij het overdragen van het leerprogramma. De mentor informeert de JLC met regelmaat over de situatie en voortgang. De mentor bewaakt het proces op leerlingenniveau, meldt de betreffende docenten een eventuele beëindiging van de ondersteuning van de consulent, overlegt wat er aan leerstof ingehaald moet worden en welke proefwerken alsnog gemaakt moeten worden. De mentor neemt, alvorens mogelijkheden van aangepaste leerstof, aantal vakken of overgangsregels aan te kaarten in het overleg met de ouders, eerst contact op met de JLC, om na te gaan of dergelijke aanpassingen haalbaar zijn. 8.1.4 Veelvuldig herhaalde kortdurende afwezigheid door ziekte of opvallend verzuim De mentor neemt contact op met de leerling en de ouders en gaat het gesprek aan indien het verzuim voldoet aan onderstaande criteria:
25
In een periode van 2 maanden drie keer (of meer) één of twee dagen ziek gemeld. Onduidelijk ziekteverzuim van meer dan 10 schooldagen achtereen. Meer dan 4 dagen ziek gemeld verspreid over de afgelopen maand. Opvallend ziekteverzuim. Bijvoorbeeld regelmatig ziek naar huis, ziekteverzuim bij specifieke vakken. Als naar het oordeel van de mentor de redenen echt medisch zijn, zal gehandeld worden als onder kortdurende ziekte staat beschreven; als de mentor andere redenen vermoedt zal hij de zorgcoördinator vragen de leerling te melden bij de schoolarts. De schoolarts kan dan een oordeel geven. Afhankelijk van dit oordeel kan besloten worden tot het inzetten van gerichte hulp (zie bij langdurige afwezigheid door ziekte) of melding bij de afdeling leerplicht (als het een vermoeden van spijbelen betreft). De mentor zal de resultaten van zijn gesprek met ouders met de JLC bespreken. Het oordeel van de schoolarts zal teruggekoppeld worden aan de zorgcoördinator. Zie bijlage H9 8.1.4 8.1.5 Slot De school voelt zich verantwoordelijk voor het welbevinden en voor een optimale voortgang van het onderwijs aan alle leerlingen, ook als deze ziek zijn en daardoor niet aan het normale onderwijsproces kunnen deelnemen. Een duidelijke handelwijze is zeer gewenst. Dit protocol is daarin hopelijk behulpzaam.
8.2 Het pestprotocol 8.2.1 De afspraken van het SJL inzake respectvol omgaan met elkaar Van medewerkers en leerlingen van het Sint-Janslyceum verwachten wij dat zij handelen in overeenstemming met de volgende uitspraken:
Ik intimideer een ander(en) niet. Ik scheld (steeds dezelfde) andere(n) niet uit. Ik stuur geen haatmails, haat-sms’jes e.d. Ik bedreig een ander(en) niet. Ik blijf van anderen af. Ik gebruik geen geweld. Ik gebruik geen hulpmiddelen om een ander(en) daarmee (lichamelijk) te bewerken. Ik blijf van de spullen van een ander(en) af. Ik respecteer de grenzen die een ander(en) aangeeft(ven). Ik stop met pesten van een ander(en) als die ander aangeeft dat hij/zij bepaald gedrag als pesten ervaart Ik sluit niet steeds dezelfde persoon(personen) buiten. Ik gebruik internet niet voor cyberpesten. Ik respecteer de privacy van een ander.
26
Als ik pestgedrag waarneem informeer ik daar mijn mentor over of een andere medewerker/vertrouwenspersoon.
Van medewerkers of leerlingen die zich gepest voelen verwachten wij dat zij handelen in overeenstemming met de volgende uitspraken:
Ik laat een ander (duidelijk) weten wanneer ik vind dat mijn grenzen zijn overschreden. Ik vraag een ander te stoppen met het overschrijden van de grens die ik heb aangegeven. Ik stap naar degene binnen de school waarin ik vertrouwen heb om deze te informeren welk gedrag ik als pestgedrag ervaar.
8.2.2 Hoe we te werk willen gaan als niet-respectvol omgaan met elkaar verwordt tot pestgedrag. Betrokken partijen Bij het aanpakken van pestgedrag kunnen meerdere partijen betrokken zijn: de gepeste leerling(en), de pester(s), een zwijgende middengroep, meelopers, medewerkers en ouders. Om pesten aan te pakken is het nodig eerst enig zicht te krijgen op de positie van genoemde betrokkenen. Dit zicht komt naar voren uit onderzoek naar pestgedrag.
de gepeste leerling
Elke leerling loopt het risico gepest te worden maar sommige leerlingen hebben een grotere kans om gepest te worden dan anderen. Dat kan komen door uiterlijke kenmerken. Maar het heeft vaker te maken met vertoond gedrag, de wijze waarop gevoelens worden beleefd en de manier waarop die worden geuit. Kinderen die gepest worden hebben vaak andere interesses dan de meeste leeftijdgenoten. Of ze doen dingen anders of het is duidelijk dat ze niet mee willen gaan in wat anderen gangbaar vinden. Of ze vallen op omdat ze (erg) goed zijn in bepaalde vakgebieden of juist niet. Bijvoorbeeld omdat ze motorisch opvallen, afstand nemen of houden van wat voor andere leerlingen spel is. Veel kinderen die gepest worden hebben een beperkte weerbaarheid. Ze zijn niet in staat daadwerkelijk actie te ondernemen tegen de pestkoppen en stralen dat dan ook uit. Vaak zijn ze angstig en onzeker in een groep en durven ze weinig of niets te zeggen omdat ze bang zijn om uitgelachen te worden. Deze angst en onzekerheid worden verder versterkt door het ondervonden pestgedrag, waardoor het gepeste kind in een vicieuze cirkel komt waar het zonder hulp zeker niet uit komt. Gepeste leerlingen voelen zich vaak eenzaam, hebben in hun gepeste omgeving geen vrienden om op terug te vallen en kunnen soms beter met volwassenen opschieten dan met hun leeftijdgenoten. Jongens die worden gepest horen bijna nooit tot de motorisch beter ontwikkelde kinderen. Een kind dat wordt gepest, praat er thuis en op school niet altijd over. Redenen hiervoor kunnen zijn:
27
o o o o
schaamte angst dat de ouders met de school of met de pester gaan praten en dat het pesten dan nog erger wordt het probleem lijkt onoplosbaar het idee dat je niet mag praten over gedrag van anderen waar jij (veel) last van hebt omdat dat wordt beschouwd als klikken
de pester
Pestende leerlingen zijn vaak fysiek en/of verbaal de sterksten. Meisjes pesten in drie kwart van de gevallen door middel van psychisch geweld (buitensluiten, roddelen), voor de rest door middel van fysiek geweld. Bij jongens is het andersom: in driekwart van de gevallen door middel van fysiek geweld en voor de rest door psychisch geweld. Vaak lijkt het erop dat pesters populair zijn in een klas, zij ‘dwingen’ hun populariteit in de groep af door te laten zien hoe sterk ze zijn en wat ze allemaal durven. Ze kunnen het zich permitteren zich agressief op te stellen. Pesters krijgen vaak andere kinderen mee, want wie meedoet, loopt zelf de minste kans om slachtoffer te worden. Naast de mededoeners zijn er de meelopers, waarvan de rol verderop wordt beschreven. Doorgaans voelen pesters zich niet schuldig omdat in hun ogen het slachtoffer er om vraagt gepest te worden, hij/zij roept het over zichzelf af. Op grond van onderzoek naar pestgedrag worden de volgende oorzaken voor pestgedrag genoemd: o o o o o
o o o o
Eigen gevoel van onzekerheid dat gecompenseerd wordt door te proberen zichzelf groter te maken door een ander kleiner te maken. Een vaak gevoelde anonimiteit (ik besta niet); als een pester zich verloren voelt binnen een grote groep, kan hij zich belangrijker maken door een ander omlaag te drukken. Het moeten spelen van een niet-passende rol. Een voortdurende strijd om de macht in de klas. Een niet-democratisch leefmilieu binnen de school; iemand is autoritair of heeft de neiging dominant te willen zijn en laat op een onprettige wijze blijken dat hij de baas is. Dergelijke spanningen kunnen op een zondebok worden afgereageerd. Een gevoel van incompetentie op school (slechte cijfers of een laag niveau). Een zwak gevoel van autonomie (te weinig zelfstandigheid en verantwoordelijkheid) of juist een te sterk gevoel voor autonomie. Een negatief zelfbeeld, weinig eigenwaarde. Een problematische thuissituatie, negatief voorbeeldgedrag van ouders/verzorgers.
Echte pesters zijn niet alleen agressief en fysiek sterker dan de rest van de klas, ze hebben ook weinig empathisch (invoelend) vermogen, zijn impulsief en domineren graag andere kinderen. 28
Een 'succesvolle' pester heeft niet geleerd zijn agressie op een andere manier te uiten dan door het ongewenste pestgedrag te vertonen. Ook pesters hebben op de langere termijn last van hun pestgedrag. Door hun verkeerde en vooral beperkte sociale vaardigheden hebben ze vaak moeite om een vriendschap op te bouwen en te onderhouden op andere gronden dan die van macht en het delen in die macht. Pesters maken vaak een onevenwichtige sociale ontwikkeling door met alle gevolgen van dien voor de pester zelf.
de zwijgende middengroep en de meelopers
De zwijgende middengroep: de meeste leerlingen zijn niet direct betrokken bij pesten in de actieve rol van pester. Er zijn leerlingen die niet eens merken dat er gepest wordt. Andere leerlingen hebben het wel in de gaten, maar behouden afstand en nemen het ook niet op voor de gepeste. Dat kan te maken hebben met onverschilligheid, maar ook het gevolg zijn van groepsdwang of intimidatie door de pesters: als je je mond niet houdt, dan…. Veel leerlingen houden zich ook afzijdig als er wordt gepest, maar als ze in de gaten hebben dat er gepest wordt, voelen ze zich wel vaak schuldig over het feit dat ze niet in de bres springen voor het slachtoffer of hulp inschakelen. Het is belangrijk deze leerlingen tot helpers te maken. De meelopers: daartoe rekenen we leerlingen die incidenteel meedoen aan het pesten uit angst of uit berekening; bijvoorbeeld uit angst vrienden of vriendinnen te verliezen of vanwege de angst om zelf in een slachtofferrol te geraken of omdat ze stoer gedrag wel interessant vinden en denken daardoor op de populariteit van de pester in kwestie mee te liften.
de medewerkers
Pesten is vaak een goed bewaard groepsgeheim: (bijna) iedere leerling weet dat in de groep wordt gepest, toch durft niemand het aan docent of ouder te vertellen. De medewerkers weten dus ook vaak niet dat er in de groep wordt gepest. En zien ze ongewenst gedrag, dan wordt het lang niet altijd als pesten geïnterpreteerd. Het is dus van belang dat als een medewerker ongewenst gedrag waarneemt van de ene leerling naar een andere leerling, dat hij/zij bij enig vermoeden dat het om meer dan een incident of een plaagstootje gaat alert is, zelf navraag doet of een signaal neerlegt bij de mentor(en) van de betrokken leerlingen.
de ouders
Wat voor docenten geldt is vaak ook waar voor ouders: kinderen die worden gepest, durven vaak niet aan hun ouders te vertellen dat hen dit overkomt of het duurt heel lang voordat ze er iets over vertellen. Ook ouders zijn dus vaak onwetend. De redenen waarom een kind dat gepest wordt stil zwijgt zijn hierboven al genoemd onder het kopje ‘de gepeste leerling’.
29
Zijn ouders wel op de hoogte, dan is het uiteraard van belang dat zij hun kind proberen te steunen, met hun kind bespreken welke weg ze willen bewandelen om te bereiken dat het pestgedrag ophoudt en dat ze contact zoeken met de school i.c. de mentor om het pestgedrag aan te kaarten en eventueel samen met de school naar een effectieve aanpak te zoeken. Zie bijlage H9 8.2 voor een signaleringslijst voor ouders. 8.2.3 De aanpak van pestgedrag.
Signalen of meldingen van pestgedrag kunnen langs allerlei wegen binnen de school bekend worden. Maar waar of bij wie het ook bekend wordt, het signaal of de melding moet zo snel mogelijk doorgeleid naar de mentor(en) en/of de JLC van de leerling(en) die bij het pestgedrag betrokken zijn. In het algemeen is de mentor de eerst aan te spreken persoon, indien hij/zij niet beschikbaar is neemt de JLC zijn/haar taak waar. De mentor bespreekt op zo kort mogelijke termijn = binnen uiterlijk 5 werkdagen na het signaal of de melding, het veronderstelde pestgedrag met de gepeste leerling(en). Voor dit gesprek is een leidraad beschikbaar. Zie bijlage. Op basis van het principe hoor en wederhoor voert de mentor op zo kort mogelijke termijn = binnen twee werkdagen na het gesprek met de gepeste(n) ook een gesprek met de pester(s). Voor dit gesprek is een leidraad beschikbaar. Zie bijlage. Op basis van de gesprekken met gepeste(n) en pester(s) stelt de mentor een plan van aanpak op. Dit plan van aanpak bespreekt hij/zij met de JLC; zo nodig wordt het bijgesteld. Daarna gaat de mentor en/of de JLC over tot uitvoering van het plan van aanpak. Een plan van aanpak zal van geval tot geval verschillen en zal dus niet altijd dezelfde elementen bevatten. We kiezen voor een checklist met mogelijke aandachtspunten. Het is zoals gezegd aan de mentor om samen met de afdelingscoördinator die elementen in te zetten die in de gegeven casus van belang lijken te zijn. Vanzelfsprekend kan daarbij ook sprake zijn van voortschrijdend inzicht en kunnen interventies die aanvankelijk achterwege zijn gebleven op een later tijdstip alsnog worden uitgevoerd. Zolang het om interventies gaat die wij denken te kunnen uitvoeren zonder (externe) deskundige hulp is het aan mentor en JLC om onderling af te spreken wie de regierol neemt. Voor de checklist zie bijlage.
8.2.4 Leidraad voor een eerste gesprek met een gepeste leerling(en) Indien het om meerdere gepeste leerlingen gaat verdient het aanbeveling het eerste gesprek individueel te voeren. Daardoor zal niet alleen een completer en zuiverder beeld ontstaan van wat er speelt, maar is ook beter in te schatten wat het pestgedrag voor impact heeft op die ene individuele leerling en wat die leerling voor ondersteuning nodig heeft. Biedt een luisterend oor. Geef aan dat je graag wilt weten wat er precies aan de hand is, want dan ben jij ook beter in staat om de leerling(en) te steunen en de aanpak uit te stippelen die zo snel en zo goed mogelijk als resultaat heeft dat het pestgedrag effectief wordt aangepakt. Stel een aantal vragen om duidelijk te krijgen wat er aan de hand is: 30
o o o o o o o o o
Klopt het dat je gepest wordt? (h)erkenning van het probleem. Door wie word je gepest? (doorvragen: zijn er nog meer?) Waar word je gepest? (doorvragen: zijn er nog meer plekken?) Hoe vaak word je gepest? Hoe lang speelt het pesten al? Vraag je jezelf af: waarom pesten ze mij? Weten je ouders of andere personen dat je gepest wordt? Heb je zelf tot nu toe aan het pesten iets proberen te doen? Zijn er jongeren die jou wel eens proberen te helpen? Bespreek: Wat wil je dat er nu gebeurt? Probeer daarbij ook in te schatten of je de leerling kunt vragen of hij/zij zelf al iets kan doen tegen het pesten. Probeer daarbij de volgende aspecten in te schatten:
o o o
Hoe communiceert de leerling met anderen? Welke lichaamstaal speelt evt. een rol? Hoe gaat de leerling om met zijn gevoelens en hoe maakt hij deze kenbaar aan anderen? Heeft de leerling genoeg vaardigheden om weerbaarder gedrag te tonen naar de pester? Zeg tegen de leerling dat na dit gesprek eerst een gesprek gevoerd gaat worden met de pester(s). Leg uit dat hoor en wederhoor bij elkaar horen. Spreek met de leerling af dat je zo snel mogelijk na het gesprek met de pester(s) weer in gesprek wilt om af te spreken hoe je het pestgedrag aan wilt gaan pakken.
o o o
8.2.5 Leidraad voor een gesprek met een leerling die voor het eerst in verband wordt gebracht met pestgedrag
Het eerste gespreksonderwerp is checken: zonder namen te noemen helder zien te krijgen of de leerling die je voor je hebt inderdaad betrokken is bij pestgedrag, in het bijzonder met betrekking tot de leerling waarvan je weet dat die gepest is. Geef aan dat je graag wilt weten wat er precies aan de hand is: o wie heb je gepest? o hoe lang speelt dit? o wat heb je gedaan? o hoe heb je gepest? o was je alleen of samen met anderen? o wie waren die anderen? o was er een bepaalde aanleiding, is er iets gebeurd dat aanleiding gaf om bepaalde leerlingen te gaan pesten? Geef aan waar jij als mentor/JLC staat: laat merken dat je het kwalijk vindt dat betrokkene zich niet-respectvol heeft gedragen en dat hij zich niet heeft gehouden aan de afspraken inzake respectvol gedrag. En als er al iets was dat hem/haar dwars zat, dan had er een andere weg bewandeld moeten worden. Vraag aan de leerling of hij/zij bereid is om zich aan de schoolafspraken inzake respectvol gedrag te houden. Vraag aan de leerling hoe hij de situatie denkt op te lossen en welke hulp hij/zij daarbij nodig heeft.
31
Laat de leerling weten dat je de inhoud van het gesprek voorlegt aan de JLC en dat de leerling van de coördinator te horen krijgt of en zo ja in welke vorm er een begeleidingstraject voorgesteld zal worden, een straf wordt opgelegd, excuus aanbieden, enz. Laat de leerling weten dat in zijn/haar dossier een aantekening wordt opgenomen over het gebeurde. Laat de leerling weten dat de school zijn ouders/verzorgers zal informeren over het gebeurde, over de aantekening in het dossier, over het standpunt van de school inzake respectvol omgaan met elkaar en dat het pestgedrag dient te stoppen. Maak met de leerling een vervolgafspraak voor tenminste één gesprek na enige tijd en dat je in dat gesprek wilt bespreken hoe de voorbije periode is verlopen.
N.B.: een gesprek met een leerling die niet voor het eerst betrokken is bij pestgedrag heeft een ander karakter. Als na de check is vastgesteld dat er sprake is van herhaling zal altijd een bepaalde straf worden opgelegd. Welke straf op zijn plaats lijkt zal van geval tot geval beslist worden. 8.2.6 Checklist met aandachtspunten voor een plan van aanpak bij pestgedrag Mogelijke interventies richting gepeste leerling:
De mentor of JLC regelt een gesprek tussen de gepeste leerling(en) en de pester(s) en probeert tot goede afspraken te komen. De mentor of JLC neemt contact op met de ouders van de gepeste leerling en informeert de ouders over het gebeurde en de genomen maatregelen. De mentor of JLC neemt contact op met de ouders van de pester en betrekt hen bij de oplossing. De mentor of JLC neemt contact op met de ouders van de pester en de gepeste en betrekt hen bij de oplossing; De mentor of JLC adviseert deelname aan een training om de weerbaarheid te vergroten, de sociale redzaamheid te verbeteren e.d. Dit uiteraard altijd in samenspraak met de ouders die toestemming moeten geven. De mentor of JLC legt contact met een (interne) vertrouwenspersoon. De mentor of JLC adviseert aangifte te doen bij de politie of laat een melding doen bij de politie door het directielid leerlingzaken. De mentor of de JLC adviseert de hulplijn van Pestweb te bellen. De mentor of de JLC beloont de leerling en helpt zijn/haar zelfrespect terug te krijgen. De mentor of de JLC adviseert de ouders digitale pesterijen bij de provider te melden en checkt of daarbij ondersteuning nodig is.
Mogelijke interventies richting pester:
De mentor maakt de pester duidelijk dat het maken van excuses richting gepeste leerling vereist is. De mentor of JLC regelt een gesprek tussen de gepeste leerling(en) en de pester(s) en probeert tot goede afspraken te komen. De mentor houdt vervolggesprekken om beter zich te krijgen op het waarom van het pestgedrag. 32
De mentor of JLC neemt contact op met de ouders van de pester en de gepeste en betrekt hen bij de oplossing. De mentor probeert het empathisch vermogen van de pester te vergroten. Middelen hiertoe zijn: o De leerling opdracht geven een (gedeelte van een) boek over pesten te lezen en, na de opdracht te hebben uitgevoerd, de inhoud van het boek te vertellen o De leerling zich laten aanmelden bij het forum van de website www.pestweb.nl en daar te zien wat kinderen en volwassenen aan elkaar over de gevolgen van pesten te vertellen hebben. o Een opstel over pesten en de gevolgen ervan laten maken. De JLC legt een straf op; dat kan iedere straf zijn die deel uit maakt van het strafrepertoire van de school. De mentor of JLC legt contact met een (interne) vertrouwenspersoon. De mentor of de JLC adviseert de ouders externe deskundigheid in te roepen om de pester te helpen zijn / haar gedrag te veranderen, evt. via het ZAT. De JLC verlangt van de ouders dat zij de leerling een sociale vaardigheidstraining gaat volgen teneinde schorsing of verwijdering te voorkomen, evt. via het ZAT.
Mogelijke interventies richting de klas:
De mentor praat met de klas. Dit is belangrijk in verband met het herstellen van de groepssfeer en om te benadrukken welke verantwoordelijkheid ieder groepslid heeft. Aandachtspunten hierbij kunnen zijn: o wie was op de hoogte, wie was meeloper? o welke bijdrage kan iedere leerling leveren om het voor iedereen veiliger te maken? o wat betekent het om de ander respectievelijk een gepeste leerling serieus te nemen. Wat is het verschil met zielig vinden? o hoe kijken we nu naar de afspraken inzake respectvol gedrag die we als school in acht willen nemen? o kunnen wij naar de toekomst toe met elkaar afspraken maken als het gaat om respectvol gedrag?
8.3
Dyslexie en dyscalculie
Het Sint-Janslyceum leidt leerlingen op tot een volwaardig diploma. Gezien de eisen die de overheid daaraan stelt, betekent dat, dat alle leerlingen uiteindelijk, afgezien van mogelijke vrijstellingen, aan dezelfde eisen moeten voldoen, ook leerlingen met dyslexie of dyscalculie, hierna kortweg zorgleerlingen genoemd. De school helpt zorgleerlingen te voldoen aan deze vereisten ondanks hun handicap/leerprobleem. Met andere woorden: de school faciliteert en stimuleert de leerling zelf oplossingen te vinden, zodat de leerling gemotiveerd blijft en zelf zijn oplossingen vindt om met zijn leerprobleem om te gaan. De leerling is uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor zijn leerproces. De basis voor het verstrekken van (extra) hulp is altijd de officiële dyslexie- / dyscalculieverklaring, waarin de gewenste interventies staan omschreven.
33
Er is door school ingezet op drie algemene terreinen (motiveren/ compenseren/ remediëren) en een meer vakspecifiek terrein (dispenseren). De zorgcoördinator is degene die binnen de school zorg draagt voor het goed uitvoeren van het vastgestelde beleid, de mentor is de voor ouders en leerlingen eerst aanspreekbare persoon bij de praktische uitvoering van het beleid. Maar ook anderen hebben binnen de school hun rol. Van ouders en de leerling mag worden verwacht dat ze alle inspanningen zullen doen om te leren omgaan met de handicap. 8.3.1 Motiveren Onder motiveren wordt verstaan alles wat een docent of school kan doen wat ook de gewone leerling, maar in het bijzonder de zorgleerling, helpt in zijn leerproces. Huiswerk wordt altijd in Magister (bij de les of in de ELO) opgegeven, het verwerken van een eventuele studieplanner in de ELO is hiermee gelijkwaardig; daarnaast kan het huiswerk als service op het bord worden geschreven. In de bovenbouw wordt gewerkt met PTA’s (Programma van Toetsing en Afsluiting). Deze zijn te vinden op de site van het Sint-Janslyceum (www.sjl.nl). Klassikale overhoringen worden altijd op schrift aangeboden, tenzij het gaat om luistervaardigheid (waaronder ook een dictee valt) of spreekvaardigheid. Elke schriftelijke toets wordt aangeboden in voldoende groot lettertype (onderbouw minimaal 13, bovenbouw minimaal 12). Een gemaakt werk en de opgaven worden ter inzage gegeven aan de leerling. Leerlingen wordt op hun verzoek duidelijk gemaakt waar ze extra aandacht aan moeten besteden om bij volgende toetsen met betere resultaten te kom en welk onderdeel nog eens extra bestudeerd moet worden. Indien gewenst kan het werk worden ingezien op school door ouders of externe begeleiders. De docenten zorgen voor een overzichtelijke lay-out en duidelijk leesbaar lettertype (Arial of Verdana) bij toetsen en zelfontwikkeld materiaal. De docent houdt zoveel als mogelijk is rekening met de bijzonderheden van zijn leerlingen en laat merken dat hij/zij begrip heeft voor problemen die leerlingen ondervinden bij het zich eigen maken van de leerstof. 8.3.2 Compenseren Spellingfouten worden dyslectische leerlingen niet aangerekend tenzij specifiek de spelling wordt getoetst. Denk er wel om: dyslectische leerlingen worden in hun examenjaar net zo beoordeeld als alle andere leerlingen. Dyslectische leerlingen krijgen geen onaangekondigde leesbeurt voor een cijfer. Luistertoetsen die meetellen voor het cijfer van het eindexamen worden bij dyslectische leerlingen gescheiden afgenomen als de leerling in aanmerking wil komen voor verlengde toetstijd. De leerling krijgt verlengde leestijd voor de vragen.
34
Het gebruik van een Daisy-speler in de les tijdens het leerproces (niet bij toetsen) is toegestaan mits deze faciliteit is toegekend. De aanschaf dient door de ouders te gebeuren. Het lesmateriaal dat nodig is voor het gebruik van de daisy-speler kan via school gratis verkregen worden; de school geeft aan welk materiaal daarvoor in aanmerking komt. Een zorgleerling wordt indien nodig op regelmatige tijden tijdens leerlingenbesprekingen besproken. Zorgleerlingen hebben recht op extra toetstijd, indien hen deze faciliteit is toegekend. Tijdens de normale schoolweken zal de docent een adequate regeling treffen. Tijdens de toetsweken zitten de leerlingen in aparte hiervoor ingerichte ruimten en zijn de tijden aangepast. De informatie is te vinden op de website van het Sint-Janslyceum onder
. Het gebruik van een laptop tijdens het leerproces (dus niet bij toetsen) kan worden toegestaan na overleg met de JLC en de zorgcoördinator. Bij het toestaan ervan spelen de ernst van de dyslexie (zoals blijkt uit het rapport) en de ontwikkeling van het handschrift en de fijne motoriek een rol. Ouders zijn verantwoordelijk voor de aanschaf van de laptop. De leerling is zelf verantwoordelijk voor de laptop en het vervoer van en naar school. Daar onze school gehuisvest is in een wat ouder gebouw is het aantal wandcontactdozen zeer beperkt. Er zal dus veelal gewerkt moeten worden met een goed opgeladen apparaat. De leerling is hier zelf verantwoordelijk voor. Bij misbruik van de laptop kan deze faciliteit ontzegd worden. 8.3.3 Remediëren Het Sint-Janslyceum kent verschillende vormen van vakinhoudelijke begeleiding afhankelijk van het leerjaar en afdeling. Daarnaast is op enkele afdelingen specifieke begeleiding in groepsverband voor leerlingen mogelijk; de mogelijkheden daarvan zijn bekend bij de JLC. Als dit voor een zorgleerling onvoldoende is, zullen ouders individuele hulp extern moeten organiseren. De zorgcoördinator kan ouders bij het vinden ervan behulpzaam zijn. Gebruik maken van het RT-spreekuur. Er is de mogelijkheid voor zorgleerlingen om hulp in te vragen van een RT-er op school. Deze hulp bestaat uit een kortdurend traject (1 à 2 gesprekken) Indien dit onvoldoende blijkt, zullen ouders buiten school zelf hulp moeten organiseren. 8.3.4 Dispenseren Van dispenseren is sprake als aan een zorgleerling andere eisen gesteld worden dan aan de andere leerlingen. Omdat uiteindelijk bij het eindexamen elke leerling, ook een zorgleerling, aan dezelfde eisen zal moeten voldoen, zullen dispenserende maatregelen in de loop van de schoolcarrière minder moeten worden. Voor dyslectische leerlingen van Mavo 2 bestaat de mogelijkheid om in plaats van het vak Frans ondersteuningslessen in taal te volgen. Tijdens de eindrap-
35
portvergadering van de brugklas wordt per zorgleerling besloten of deze mogelijkheid wordt toegestaan. In de bovenbouw HAVO en VWO bestaat voor dyslectische leerlingen de mogelijkheid om een moderne vreemde taal te laten vervallen. De decaan is op de hoogte van de mogelijkheden en kan hierover meer duidelijkheid geven. Elke zorgleerling wordt tijdens de eindrapportvergadering besproken. 8.3.5 Algemeen Elke zorgleerling krijgt een zorgpas. Deze pas kan de leerling gebruiken tijdens toetsmomenten om aan te geven dat hij/zij verlengde toetstijd nodig heeft. Bij verlies van de zorgpas is een nieuwe pas te verkrijgen tegen betaling van € 2,50 bij de balie van de mediatheek. De leerling kan met zijn zorgpas een langere uitleentermijn krijgen bij de bibliotheek op school. Een aantal leesboeken zijn als gesproken boek te leen voor dyslectische leerlingen in de schoolbibliotheek. Tijdens schrijftoetsen in de bovenbouw van de moderne vreemde talen en Nederlands, die een standaardlengte hebben van 1½ uur of langer, mag een dyslectische leerling gebruik maken van een laptop met spellingscorrectie bij het schrijven. Als een zorgleerling naar zijn eigen mening goed geleerd heeft en ervan overtuigd is de stof goed te beheersen, maar toch een onvoldoende heeft behaald, dan mag hij binnen een korte tijd na de oorspronkelijke toets een extra mondelinge overhoring vragen. Deze overhoring moet dan afgelegd worden in de eigen tijd van de leerling. De leerling moet het initiatief nemen voor dit extra mondeling en kan dit niet eisen, maar slechts vragen.
36