Beleidsnota 2014 - 2018
Inhoud Deel 1 Procesbeschrijving beleidsplanning ............................................................................................................5 Deel 2 Missie en visie .....................................................................................................................................................6 Deel 3 Analyse..................................................................................................................................................................7 Interne analyse ...................................................................................................................................................7 Het museum..................................................................................................................................................7 Historiek .........................................................................................................................................................8 Collectie ...................................................................................................................................................... 10 Huidige werking van het museum ..................................................................................................... 12 Management ............................................................................................................................................. 16 Huidige middelen..................................................................................................................................... 17 Eindevaluatie Vlaamse Gemeenschap .............................................................................................. 20 Evaluatie lopend beleidsplan ............................................................................................................... 20 Externe analyse ............................................................................................................................................... 22 Belanghebbenden .................................................................................................................................... 22 Omgevingsanalyse ...................................................................................................................................23 Swotelementen ......................................................................................................................................... 25 Deel 4 Strategisch plan ............................................................................................................................................. 27 Strategische doelstelling 1 Laagdrempelig en gediversifieerd aanbod ....................................... 27 Strategische doelstelling 2 Ontsluiten van de collectie .................................................................... 27 Strategische doelstelling 3 Liefde, respect en verwondering opwekken voor de natuur ....... 27 Strategische doelstelling 4 Netwerk uitbouwen .................................................................................. 28 Deel 5 Planning 2014 - 2018.................................................................................................................................... 28 Tentoonstellingen............................................................................................................................................ 29 Activiteiten ........................................................................................................................................................ 29 Collectie .............................................................................................................................................................30 Presentatie ........................................................................................................................................................30 Communicatie ..................................................................................................................................................30 Management .................................................................................................................................................... 31 Samenwerking .................................................................................................................................................. 31 Deel 6 Opvolging .......................................................................................................................................................... 32 Implementatie beleidsplan .......................................................................................................................... 32 Evaluatie en bijsturing................................................................................................................................... 32 Bijlagen............................................................................................................................................................................. 33
3
Algemene gegevens naam van het museum adres beheerder telefoon fax e-mail rekening 4
De wereld van Kina Sint-Pietersplein 14 | 9000 GENT Annemie Van Gijseghem 09/244 73 73 09/244 73 74
[email protected] 091-0002777-90
Procesbeschrijving beleidsplanning
Deel 1 Procesbeschrijving beleidsplanning Voor het opstellen van een beleidsplan voor de periode 2014-2018 werden voorbereidende vergaderingen gehouden met: Jan Schiettekatte, directeur Educatieve diensten Annemie Van Gijseghem, beheerder Anne Cockaerts, educatief medewerker Renée Van Baelenberghe, wetenschappelijk medewerker Er werd een werkgroep “beleidsplanning” samengesteld bestaande uit: Jan Schiettekatte, directeur Educatieve diensten Annemie Van Gijseghem, beheerder Anne Cockaerts, educatief medewerker Renée Van Baelenberghe, wetenschappelijk medewerker Marleen Coppens, adjunct van de directie Veerle De Vis, decorateur Sara Thooft, consulente Jo Luycx, consulent De werkgroep heeft tot taak de overige medewerkers te informeren en te betrekken bij het opstellen van de beleidsnota. Via de heer Jan Schiettekatte werd regelmatig contact genomen met de schepen van Onderwijs en Opvoeding Rudy Coddens (tot eind 2012) en de schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd Elke Decruynaere (vanaf 2013). Het beleid van het museum wordt beïnvloed door het beleid van de Vlaamse Gemeenschap, het beleid van de stad Gent, het beleid van de schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd en het beleid van de schepen van Cultuur en afgestemd op het beleid van de andere culturele instellingen uit de regio. Het museum houdt rekening met de strategische doelstellingen van de minister van Cultuur Gent wil de meest kindvriendelijke stad van het land worden en een voortrekkersrol blijven spelen in innoverend onderwijs. Onderwijs moet de sleutel zijn tot emancipatie, persoonlijke ontplooiing en sociale en economische participatie. Het moet maximale onderwijskansen creëren en jongeren met minder kansen zoveel mogelijk ondersteunen. Het museum richt zich in hoofdzaak naar kinderen en jongeren en zal in de toekomst, net zoals in het verleden, aandacht hebben voor diversiteit, gelijke kansen en kansengroepen. Om het beleid te kunnen afstemmen op de bezoekers heeft De wereld van Kina een beperkt publieksonderzoek georganiseerd (vanaf zomer 2012). De resultaten hiervan werden meegenomen in de analyse van de werking van het museum. De wereld van Kina maakt samen met de schoolhoeve De Campagne en de School van Toen deel uit van de Educatieve diensten. Onder impuls van de directeur Educatieve diensten werden de werkplekken doorgelicht. Er werden werkgroepen opgericht die de verschillende aspecten van de activiteiten doorlichtten (museale werking en erfgoedbeheer, publiekswerking, educatieve werking, promotie, organisatie en veiligheid). Alle medewerkers maakten deel uit van minstens 1 werkgroep. Alle werkgroepen rapporteerden aan de regiegroep. De meeste leden van de werkgroep ter voorbereiding van de beleidsnota maakten deel uit van deze regiegroep. 5
De werkgroepen brachten de relevante stakeholders in kaart en verzamelden zoveel mogelijk nuttige gegevens over het museum. De doorlichting van de Educatieve diensten resulteerde in het opstellen van een strategisch plan voor de periode 2012-2024. Dit plan werd gepubliceerd onder de naam Synergie en samenwerking (bijlage 14). De werkgroep “beleidsplanning” kwam op geregelde tijdstippen samen. Na overleg met de nieuwe schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd werd, rekening houdende met de aandachtspunten van de schepen, het beleidsplan uitgeschreven.
Deel 2 Missie en visie De bestaande missie en visie werden door de werkgroep grondig bekeken. De werkgroep kan zich nog steeds vinden in de omschrijving van de missie en visie. Deze kaderen volledig binnen de missie en visie van de Educatieve Diensten zoals geformuleerd in het strategisch plan 2012-2024 (bijlage 14 pag. 9-10).
Missie De wereld van Kina is een natuurwetenschappelijk museum voor kinderen en jongeren. We ontsluiten de collectie op een speelse manier en met verrassende invalshoeken. Kennis en verwondering zijn onze troeven. We inspireren en motiveren om de natuur te koesteren.
Visie De wereld van Kina is een wereld in beweging. Om kinderen en jongeren greep te laten krijgen op de snel veranderende wereld, bieden wij hen de verrekijker aan om die wereld te leren observeren en begrijpen. We willen onze unieke natuurhistorische collectie digitaal en door middel van boeiende tentoonstellingen, kindvriendelijke publicaties, vernieuwende projecten en verrassende activiteiten ontsluiten voor een breed publiek om kennis te verspreiden, verwondering te wekken en respect bij te brengen voor de natuur.
Het monumentale Huis met zijn excentrieke collectie wordt een oord om in te (ver)dwalen. De Tuin is door zijn ligging in de dichtbevolkte, multiculturele, 19de eeuwse gordel een unieke plaats om kinderen en volwassenen op een ontspannende manier kennis te laten maken met de inheemse en uitheemse plantenwereld en met de dieren die zich op een kleine oppervlakte ontwikkelen.
6
Interne analyse
Deel 3 Analyse Interne analyse Het museum De wereld van Kina is een natuurwetenschappelijk museum voor kinderen en jongeren, dat behoort tot het Departement Onderwijs en Opvoeding van de stad Gent. Het vormt samen met De school van Toen en de schoolhoeve De Campagne de Educatieve diensten. Het museum is open van maandag tot vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur en op zondag en wettelijke feestdagen van 14.00 tot 17.30 uur.
Het museum is gehuisvest op 2 locaties: een afdeling is ondergebracht in de Sint-Pietersabdij (2010 m² tentoonstellingsruimte) Sint-Pietersplein 14 , de andere afdeling is gelegen in het Berouw 55 (1010 m² tentoonstellingsruimte en 7600 m² tuin).
Het museum geeft op een interactieve manier een overzichtelijk beeld van het ontstaan en de bouw van de aarde en de evolutie van het leven op aarde. De biodiversiteit wordt hierbij benadrukt. De grote variatie, de uitgebreidheid van de tentoongestelde collecties en de prachtige presentatie in een historisch kader spreken een gevarieerd publiek aan.
7
Interne analyse
Historiek 1909 De Gentse schepen van Onderwijs Felix Cambier stelt een collectie didactisch materiaal ter beschikking van de stadsscholen. Die collectie krijgt al gauw de naam ‘Schoolmuseum’. 1922 De Gentse gemeenteraad beslist om het Schoolmuseum uit te bouwen. De keuze valt hierbij op een oude vakschool in het Berouw 75 (nu 55) in Gent. 1923 Leo-Michel Thiery, een onderwijzer van het Stedelijk Onderwijs, wordt aangesteld als conservator van het Schoolmuseum. Hij bouwt het museum uit tot een natuureducatief en cultureel centrum. 1924 Met de onderwijscollectie van Cambier, de persoonlijke verzamelingen stenen, fossielen en gedroogde planten van Leo Michel Thiery, de collectie opgezette dieren van professor Willem en de zeewierencollectie van professor Mac Leod wordt het museum op 25 oktober 1924 officieel geopend. De tuin was ondertussen getransformeerd tot de eerste publieke heemtuin van Vlaanderen en Nederland. 1932 “Mijnheer, uw museum is enig in zijn soort.” Deze uitspraak door de vooraanstaande Zwitserse pedagoog professor Ed. Claparède van het Institut J.J. Rousseau toont duidelijk aan dat het museum een voorbeeld was voor heel Europa. 1942 Het museum had toen de volgende zalen: Zaal J. Mac Leod: schelpen Zaal Victor Willem dierkunde: opgezette zoogdieren, vogels en vissen Zaal André Dumont: aard- en delfstofkunde Zaal Henri Fabre: insectenleer: insecten (collecties Michel Thiery en Mac Leod) gedroogde vruchten en planten uit de tuin herbarium geschonken door Prof Leboucq Zaal Karel Van Hulthem: plantkunde, honderdtal herbaria Zaal J. en F. Plateau: natuurkunde, scheikunde, anatomie van de mens en dierkunde (met o.a. een honderdtal voorbeelden van mimicry uit de collectie van Plateau), volkenkunde, hygiëne, kinderverzorging, warenkennis
Zaal Mercator: Zaal Henri Pirenne: Kongozaal: Gehoorzaal
en huishoudkunde aardrijkskunde maquette van de zeehaven van Gent natuurlijke streken van België verschillende fases van de beschavingsgeschiedenis keramiek, beelden, muziekinstrumenten, wapens,… voor lezingen, film- en diavoorstellingen
In de tuin stonden er toen meer dan 1.000 verschillende plantensoorten elk voorzien van een bordje met daarop zowel de Nederlandse, Franse als Latijnse naam. Naast vele natuurlijke groeperingen in miniatuurlandschappen met kenmerkende flora (het bos, het moeras…) waren er ook een aantal kunstmatige groeperingen: geneeskrachtige kruiden, snijbloemen, groenten, boomgaard… De vijver werd bewoond door een waterschildpad, salamanders, kikkers, padden, poelslakken, schijfhoorns e.d.
8
Interne analyse
In de tuin stonden 3 bijenkorven opgesteld. Verder bood de tuin onderdak aan Nelly, een grote landschildpad, een geit en een aantal eenden. 1943 De onderwijzer Robert Piette volgt Leo Michel Thiery op als conservator. 1960 Roland Verstraelen, bekend van de schoolradio en schooltelevisie, wordt de nieuwe conservator. 1961 De vzw De Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery wordt opgericht. 1970 Op 27 mei 1970 opent het museum zijn deuren op het Sint-Pietersplein met de zalen geologie, mineralogie, paleontologie, protozoa, porifera, coelenterata en malacologie. 1976 Het Schoolmuseum Michel Thiery ontvangt de Duitse Cultuurprijs. 1980 De Raad van Europa onderscheidt het museum met de Europese museumprijs. 1983 Annemie Van Gijseghem wordt beheerder van het museum. Het museum opent zalen zoals ‘Evolutie van de mens’, ‘biologie van de mens’ en de computerzaal. De maquette Gent en Keizer Karel wordt geïntegreerd in het museum. 1987 De plantentuin en het oorspronkelijke museum in het Berouw worden opnieuw opengesteld voor het publiek. Die afdeling wordt Hortus Michel Thiery genoemd, terwijl de afdeling op het Sint-Pietersplein als Schoolmuseum Michel Thiery aangeduid wordt. In een latere fase worden hier de tentoonstellingen Bijen, Plant-aardig, Plant-beeldig en Spinnen-Spinsels uitgewerkt. 2001 Het Schoolmuseum Michel Thiery (beide afdelingen) wordt erkend op regionaal niveau. 2003 Het Schoolmuseum verandert van naam. De afdeling op het Sint-Pietersplein wordt voortaan ‘De wereld van Kina: het Huis’ genoemd, terwijl de afdeling in het Berouw ‘De wereld van Kina: de Tuin’ wordt. 2006 Het museum krijgt een perceel grond (1400 m²) ter beschikking van AZ Sint-Lucas. Op die strook, die grenst aan het kinderdagverblijf Beregoed, wordt een zintuigentuin voor kleuters aangelegd. Deze opent in 2013. 2011 Jan Schiettekatte wordt directeur van de Educatieve diensten (omvat De wereld van Kina, De school van toen en schoolhoeve De Campagne)
2012: De wereld van Kina krijgt de museumprijs / kinderjury
9
Interne analyse
Collectie Gepresenteerde collectie Deze collectie kan onderverdeeld worden in: een collectie fossielen (590), replica’s van fossielen (25), modellen (89) en artefacten (112) die de evolutie van het leven op aarde illustreren. De biodiversiteit van het leven op onze planeet wordt belicht aan de hand van: • een levende collectie: 1.000 plantensoorten waaronder enkele oude bomen zoals de ginkgo, catalpa, Canadapopulier en balsempopulier, 4 bijenkolonies en 23 vogelspinnen. • gepreserveerde dieren: sponsen (16), koralen (43), schelpen (1.375), insecten (140) en vogels (225). spinnen: referentiecollectie van de Belgische spinnen bestaande uit 252 soorten, verzameld in de periode 1970 - 1980 door Professor J. Hublé. • driedimensionele modellen: de cel, planten, eencelligen, holtedieren, insecten, menselijk lichaam, evolutie van de mens (120 in het totaal).
• archeologische objecten: representatieve selectie (112) van prehistorische artefacten en (42) artefacten uit Beneden-Kongo verzameld door Professor Dr. Cornet.
De maquette van de stad Gent ten tijde van Keizer Karel (150 m²) is sinds 1987 te bezichtigen in het Huis. De voorstellingen (klank- en lichtspel) kunnen uitgevoerd worden in het Nederlands, Frans, Duits, Engels, Spaans of Italiaans. Ter herinnering aan de eerste conservator is in de Tuin een bureau met persoonlijke bezittingen van Michel Thiery ondergebracht met 109 voorwerpen.
Collectie in depot mineralen: 3.200 gesteenten: 1.700 fossielen: 8.210 koralen: 100 weekdieren: 8.000 schelpen van voornamelijk tropische weekdieren waaronder enkele zeldzame soorten zoals bepaalde Pleurotomaria’s (4), Calcitrapessa leeani (Muricidae), uitzonderlijk uitgebreide collecties zoetwaterbivalven (Unionidae en Mytilidae) en landslakken. insecten: zeer omvangrijke verzameling bestaande uit Belgische en exotische insecten (aantal 15.000). Het museum is in bezit van de collectie Malfliet. Deze collectie is verzameld tussen 1900 en 1935 en is de enige geregistreerde vlindercollectie in Oost-Vlaanderen vóór WO II. Ze is het tastbare bewijs dat bepaalde vlindersoorten die nu niet meer in België voorkomen hier vroeger wel aanwezig waren. andere geleedpotigen: kleine verzameling tropische duizendpoten, miljoenpoten, schorpioenen, kreeften en krabben. collectie dieren in alcoholoplossing: 730. vogels: 630 opgezette vogels uit België voornamelijk bestaande uit de collectie Caemerman, in 1998 geschonken door het Provinciaal Molenmuseum in Wachtebeke. In 2012 werden 19 vogels teruggeschonken voor de tentoonstelling in het nieuwe bezoekerscentrum in Puyenbroeck. Het zijn vogelsoorten die veelvuldig in Wachtebeke waar te nemen zijn. 10
eieren: 92 soorten eieren, waarvan 72 behoren tot de collectie Goethals, verzameld in België rond de jaren 1950. zoogdieren: vleermuizen, marterachtigen... herbarium: ongeveer 1.500 planten, verzameld eind 19e eeuw, begin 20e eeuw. Het herbarium omvat onder andere de verzameling van Professor Dr. H. Leboucq en de collectie M. en A. Stuyvaert. Deze laatste bestaat uit een 150-tal mossen en korstmossen verzameld in 1880 in de omgeving van Diest. Het herbarium heeft niet alleen een historische, maar ook een wetenschappelijke waarde. archeologische collectie: 1070 voornamelijk prehistorische artefacten aangevuld met een aantal objecten uit de Metaaltijden, Romeinse, middeleeuwse en recente periodes. In 2008 werd een langdurige bruikleen van 82 objecten toegestaan aan de vakgroep archeologie van UGent (Prof. Crombé). etnografische collectie: de collectie van Professor Biebuyck bestaat uit 162 gebruiksvoorwerpen (kammen, sieraden, messen, aarden potjes, muziekinstrumenten) van de Banyangastam uit Wanianga Kivu. De collectie, geschonken door de heer Rogghé, omvat naast een bonte verzameling etnografisch materiaal, een uitgebreide collectie wapens. Die laatste vormt interessant studiemateriaal. Hoewel de etnografische collecties niet direct passen binnen het huidige kader van het museum is het onmogelijk om ze af te stoten daar ze in permanente bruikleen geschonken werden door Professor Thiery. In 2009-2010 werden 114 objecten van deze verzameling tijdelijk tentoongesteld in Baobab Airport. didactische modellen: eencelligen, delen van het menselijk lichaam, planten... wandplaten: 1.100 didactische wandplaten hoofdzakelijk i.v.m. biologie, aardrijkskunde en geschiedenis, waarvan de oudste dateren van begin 1900. documentatiecollectie: omvat boeken en tijdschriften i.v.m. de collectie, waarvan de recente exemplaren door het publiek geraadpleegd kunnen worden. Daarnaast beschikt het museum over negatieven, foto’s, dia’s, tapes, cd’s, films, cd-roms enz.
Collectie in zaal en depot
Belang van de collectie De collectie van De wereld van Kina is cultureel erfgoed en wint met het verloop der jaren aan waarde. De collectie omvat interessant studiemateriaal en heeft niet alleen een archieffunctie maar is vooral een bron voor kennisverspreiding en een middel om verwondering te wekken. Zoals alle natuurhistorische collecties is ook deze collectie niet alleen uniek door het eigene van de soort waarop het object betrekking heeft, maar ook door de factoren plaats en tijd waarop de betreffende objecten verzameld zijn. De reeksen van dezelfde soort waarover het museum beschikt, zijn van belang voor wetenschappelijke studies in verband met beschrijving van variaties binnen een soort en veranderingen in het verspreidingspatroon der soorten in de loop der tijd. De collectie van De wereld van Kina is uniek in Vlaanderen en we kunnen zelfs stellen dat ze van internationaal belang is. De collectie is omvangrijk. Zonder de documentatiecollectie omvat ze meer dan 45.000 objecten. De collectie omvat deelcollecties die alleen al door hun omvang bijzonder zijn (insecten, mineralen, fossielen…).
Ze is tevens gedifferentieerd (gesteenten, mineralen, fossielen, dieren, planten…), omvat zeldzame (bepaalde Pleurotomaria’s en Muricidae) en zelfs unieke exemplaren (Krokodil van Maransart), collecties met historische waarde (insectencollecties en herbaria van rond de jaren 1900, wandplatencollectie van begin de jaren 1900) en een referentiecollectie van Belgische spinnen verzameld in de periode 1970 - 1980 door Professor Jan Hublé, een gerenommeerd spinnenkenner. De meerderheid der objecten is eigendom van De wereld van Kina en bijgevolg van de stad Gent. Slechts een klein percentage van de collectie (minder dan 5%) werd in permanente bruikleen genomen van Professor Thiery, het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en de Universiteit Gent. 11
Interne analyse
Huidige werking van het museum Verzamelen Sinds het ontstaan van het museum is de collectie voornamelijk gegroeid door schenkingen en legaten zowel van privépersonen als van verenigingen, bibliotheken, andere musea, de Universiteit van Gent, de Nationale Plantentuin in Meise, enz. Terwijl in het verleden bijna alle schenkingen en legaten aanvaard werden, worden nu voor schenkingen en legaten dezelfde criteria gehanteerd als voor aankopen. Als de schenkingen niet in het wervingsbeleid van De wereld van Kina passen, maar waarschijnlijk wel in dat van andere musea, worden de schenkers doorverwezen naar andere musea. De overige schenkingen worden eerst onder voorbehoud aangenomen alvorens al dan niet definitief aanvaard te worden. Door deze werkwijze blijft er ruimte om te overleggen. Aankopen door De wereld van Kina of de vzw De Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery gebeuren zeer gericht. In de eerste plaats horen die voorwerpen in het museum thuis die in verband staan met het ontstaan en de bouw van de aarde, aspecten van de evolutie van het leven op aarde illustreren of de biodiversiteit van onze planeet benadrukken. De afgrenzing gebeurt dus naar thema en niet naar tijd, ruimte of plaats. Bij het bepalen van het verzamelbeleid wordt rekening gehouden met de bestaande collecties en de rol en de uitstraling van het museum. De aankopen gebeuren voornamelijk in functie van uitbreiding van het museum, vernieuwing van permanente tentoonstellingsruimten of opvulling van hiaten in de collectie. Belangrijke criteria hierbij zijn de representatieve en educatieve en/of esthetische waarde van de objecten. Daar het museum reeds over een uitgebreide collectie met meer dan 45.000 objecten beschikt, worden er slechts in beperkte mate aankopen verricht. Het verwervingsbeleid wordt in eerste instantie bepaald door de beheerder in overleg met de collectieverantwoordelijke en het wetenschappelijk personeel. Indien mogelijk wordt het advies van deskundigen ingewonnen Ook de aankopen door de vzw De Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery gebeuren in overleg met de beheerder en het wetenschappelijk personeel. Elke aankoop door de vzw wordt onmiddellijk geschonken aan het museum en wordt zo automatisch eigendom van de stad. Jaarlijks wordt een budget van 6.000 euro voorzien voor de aankoop van collectiestukken. De praktijk leert wel dat de gezochte stukken niet altijd verkrijgbaar zijn of soms te duur zijn. (zie ook bijlage: Collectieplan).
Bewaren De verzameling authentieke natuurhistorische objecten vormt het belangrijkste medium voor de beoogde kennisoverdracht, is onontbeerlijk voor de presentatie en vormt het onderwerp van het wetenschappelijk onderzoek. Het conserveren van de collectie is bijgevolg een essentiële voorwaarde voor het in stand houden van het museum. De bewarende functie maakt bovendien deel uit van de maatschappelijke rol van het museum. Om de uitgebreide collectie zo optimaal mogelijk te bewaren worden continue registraties van temperatuur en vochtigheid uitgevoerd in de tentoonstellingsruimtes en in het depot. De uv-straling wordt zoveel mogelijk beperkt. De tapijt- en museumkeverpopulatie wordt onder controle gehouden door de vriesmethode toe te passen op de collectiestukken en door regelmatige controle van de insectenvallen. De oplossingen van de natte collectie wordt regelmatig gecontroleerd en eventueel aangevuld. De erfgoedbewakers zorgen dat er geen schade berokkend wordt aan de tentoongestelde stukken. Geleidelijk aan worden ook de oude presentatiekasten vervangen door nieuwe kasten die beter voldoen aan de normen om de collectie te bewaren. Al die maatregelen zijn noodzakelijk om de gevarieerde collectie zo goed mogelijk te bewaren en te ontsluiten. Jaarlijks wordt een budget van 2.000 euro voorzien voor de aankoop van rekken, diepvriezers, insectenvallen, zuurvrije dozen, ibicel, gedistilleerd water, alcohol, enz. Voor de bewaarfunctie van het museum wordt het equivalent van 1 fulltime medewerker ingezet. 12
Interne analyse
Wetenschappelijk onderzoek Om de collectie volledig te kunnen ontsluiten is het noodzakelijk wetenschappelijk onderzoek te verrichten op de collectiestukken. Alle collectiestukken werden al genummerd. De stukken worden eventueel geprepareerd, gedetermineerd, de naamgeving van al de gedetermineerde stukken wordt gecontroleerd en eventueel aangepast aan de nieuwe nomenclatuur. Uiteindelijk worden de stukken gemeten, beschreven en gefotografeerd en in het programma Adlib ingevoerd. De provincie Oost-Vlaanderen stelde 2 licenties voor Adlib ter beschikking van het museum. Vijf computers worden voor de registratie van de collectiestukken gebruikt. Drie personeelsleden werken gemiddeld 1 dag per week aan het onderzoek van de collectie. Een beperkt aantal collectiestukken wordt toegankelijk gemaakt via www.erfgoedinzicht.be.
Presenteren en informeren Inleiding Het museum werd in 1923 als Schoolmuseum voor de Gentse scholen opgericht en heeft zijn educatief karakter en goede band met het onderwijs bewaard. In de loop der jaren is het publiek sterk uitgebreid. De naamsverandering, de betere communicatie en de nieuwe openingsuren hebben er toe geleid dat het museum meer individuele bezoekers over de vloer krijgt. Omdat we het belangrijk vinden om de bezoekers op een aangename en leerrijke manier kennis te laten maken met de museumcollectie wordt het grootste deel van het budget, namelijk 150.000 euro, gespendeerd aan de publiekswerking. Hiermee worden wetenschappelijk onderbouwde tentoonstellingen uitgewerkt, verouderde presentaties vernieuwd, speurtochten, educatieve pakketten, workshops, voordrachten, spinnenweekend, kindertheatervoorstellingen en activiteiten voor erfgoeddag en krokuskriebels gefinancierd. Het educatieve team omvat voornamelijk werknemers met een onderwijsdiploma. Zij geven rondleidingen over verschillende onderwerpen; op verschillende niveaus; organiseren filosofie- en poëzieprojecten en projecten met andere instellingen. In het totaal werkt het equivalent van 5 fulltime werknemers aan het facet publiekswerking.
13
Interne analyse
Bereikbaarheid De beide afdelingen van het museum zijn vlot bereikbaar. Het Huis is gelegen op het Sint-Pietersplein. Het museum is vlot te voet te bereiken vanuit het centrum. Hiervoor volgt men de voetgangersbewegwijzering naar het Kunstenkwartier / Sint-Pieterspleinsite / SintPietersabdij. Het Sint-Pietersstation bevindt zich op wandelafstand van het museum en bovendien is er ook een vlotte busverbinding tussen het Sint-Pietersstation en de Heuvelpoort. (34, 35, 36, 55, 55S, 57, 58, 70, 71, 72, 73, 74, 76, 77). Bus 5 heeft een halte op het Sint-Pietersplein en maakt een vlotte verbinding mogelijk tussen het Huis en de Tuin. De dichtstbijzijnde tramhalte is gesitueerd aan de Verlorenkost. (tramlijn 1). De nabijheid van zowel de stadsring als de afrit van de autosnelwegen E17 en E40 zorgt voor een vlotte bereikbaarheid met de wagen of bus. Onder het Sint- Pietersplein bevindt zich een parkeergarage (P10). De Tuin is gelegen in het centrum van de stad. Bus 5 heeft een halte in de nabijgelegen Tolhuislaan Tram 4 heeft een halte aan de nabijgelegen Blaisantvest en staat in voor een vlotte bereikbaarheid van het museum vanaf het Sint-Pietersstation. De nabijheid van de stadsring bevordert de bereikbaarheid voor automobilisten. De stad Gent heeft voor alle musea een duidelijke en uniforme bewegwijzering voorzien ter hoogte van de invalswegen en vanuit het centrum van de stad.
Toegankelijkheid Er wordt aandacht besteed aan de toegankelijkheid van beide afdelingen. De Tuin is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Zowel in de tuin zelf als in het museum van de Tuin zijn er geen problematische niveauverschillen. Enkel de toiletten dienen nog aangepast te worden. In de afdeling het Huis werden verschillende liften en mobiele liften geplaatst om de niveauverschillen te overbruggen. Deze afdeling beschikt ook over een aangepast toilet voor personen met een lichamelijke beperking. In beide afdelingen worden regelmatig rondleidingen gegeven voor personen met een mentale of lichamelijke beperking. In het Huis worden rondleidingen georganiseerd voor blinden waarbij de bezoekers collectiemateriaal mogen betasten. In de tentoonstelling over vogels zijn de knoppen bij de vogelgeluiden voorzien van braillenummers. In een begeleidend brailleboekje staan de vogelnamen. Beide afdelingen organiseren ook aangepaste rondleidingen voor anderstalige nieuwkomers.
Openingsuren Het museum is open van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur en op zondag en wettelijke feestdagen van 14.00 tot 17.30 uur. Het museum is gesloten op zaterdag, op 25 en 26 december en op 1 en 2 januari. Het museum is in het weekend dus slechts een halve dag geopend in plaats van een hele dag. Daar tegenover staat dat het museum elke werkdag geopend is, inclusief de maandag. De ervaring heeft geleerd dat er op zaterdag duidelijk minder bezoekers naar het museum komen dan op zondag en dat in het weekend de meeste bezoekers (voornamelijk families met kinderen) na de middag komen.
14
Interne analyse
Publieksvoorzieningen In beide afdelingen zijn er voorzieningen voor het publiek • vestiaire voor individuele bezoekers en voor groepen • sanitair (ook voor personen met een beperking in het Huis) • infostand met affiches en folders in verband met culturele activiteiten • onthaal • museumwinkel • lunchkamer voor groepen • cafetaria • filmzaal (de Tuin) • zitplaatsen in de Tuin en op de binnenkoer van het Huis • bibliotheek met leeszaal (enkel in het Huis)
Presentatie De presentatie in De wereld van Kina is gericht op een breed publiek. De opstellingen zijn zowel inhoudelijk als didactisch zodanig uitgewerkt dat iedereen er zijn gading kan vinden. De nadruk wordt hierbij gelegd op educatie in het algemeen en meer in het bijzonder op het milieubewustzijn. De attractieve vormgeving en het harmonisch kleurdesign in de presentatieruimten zijn het werk van het decoratieteam. In de presentatie blijft de hoofdrol weggelegd voor authentieke natuurhistorische objecten. De museale collectie wordt gezien als het belangrijkste medium voor de beoogde kennisoverdracht. De totale presentatieoppervlakte bedraagt 2010 m² in het Huis en 1.010 m² in de Tuin, terwijl de tuin zelf een oppervlakte van 7600 m² in beslag neemt. In het Huis wordt gewerkt aan een nieuwe presentatie over mineralen, gesteenten en aarde. Naast de vaste presentatie worden geregeld tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd. De meeste tentoonstellingen – zowel vaste als tijdelijke – zijn eigen werk.
Baobab Airport • Spinnen-Spinsels • Goede Minnaars • 1001 Stippen
15
Interne analyse
Publiekswerking en educatieve activiteiten Van bij de oprichting van het museum staat de educatieve werking centraal in het beleid. Alle mogelijke doelgroepen komen in aanmerking voor die educatieve werking. Het museum heeft een jarenlange traditie in het aanbieden van aangepaste onderwijsleergesprekken op verschillende niveaus over uiteenlopende thema’s die nauw aansluiten bij de leerplannen. Het museum biedt rondleidingen aan leerlingen van het kleuteronderwijs, basisonderwijs (gewoon en buitengewoon), secundair onderwijs (ASO, BSO, TSO, BuSO en deeltijds), hoger onderwijs (o.a. pedagogische en medische richtingen) als uit de volwassenvorming (sociale promotie, specifieke lerarenopleiding (SLO), tweedekansonderwijs). In beide afdelingen zijn verschillende speurtochten op meerdere niveaus voorhanden en worden er op regelmatige basis activiteiten, workshops, algemene rondleidingen en rondleidingen achter de schermen, voordrachten, enz. georganiseerd.
Pandora Pixel • 1001 Stippen • Bzzz’T
Rol van het museum in de omgevende context In het Vlaamse museumlandschap neemt De wereld van Kina ongetwijfeld een unieke plaats in door zijn educatieve grondslag, de gedifferentieerde en omvangrijke natuurwetenschappelijke collectie en de toegankelijkheid voor een breed publiek. Door middel van permanente en tijdelijke tentoonstellingen speelt het museum in op plaatselijke evenementen, actuele gebeurtenissen, problemen en noden. Het museum vervult zijn maatschappelijke rol door de wervende kracht die uitgaat van deze activiteiten en die uiteindelijk een ruime doorsnede van de bevolking bereiken. Het museum levert zijn bijdrage aan de culturele en toeristische uitstraling van de stad Gent. Door zijn ervaringsgerichte, interactieve en dynamische publiekswerking werkt het museum cultuur bevorderend en ontwikkelend in de regio en zelfs ver daarbuiten.
Stekjes nemen • Trekpaardenweek • Kruidenwandeling met Winiefred van Killegem
Management De wereld van Kina is een stedelijk museum dat ressorteert onder het departement Onderwijs en Opvoeding. Het beleid wordt bepaald door de stad Gent en de schepen van Onderwijs, Opvoeding en jeugd. De uiteindelijke beslissingsmacht ligt bij de Gentse Gemeenteraad. De leiding van het museum is in handen van de beheerder Annemie Van Gijseghem. Voor de afdeling de Tuin wordt de beheerder voor het beleid bijgestaan door een adviescommissie ‘Commissie Hortus’. Het museum vormt samen met de schoolhoeve De Campagne en De school van Toen de Educatieve diensten onder leiding van de directeur Jan Schiettekatte. Het strategisch plan 2012-2024 voor de “Educatieve diensten” focust op synergie en samenwerking. Het management van het museum wordt voornamelijk bepaald door de stad Gent en het departement Onderwijs en Opvoeding. Enerzijds brengt dit met zich mee dat er rekening gehouden moet worden met veel administratieve richtlijnen en vooral beperkingen, maar anderzijds geeft de stad ook financiële zekerheid aan het museum. De personeelsleden werken voornamelijk in teamverband. 16
Interne analyse
Huidige middelen Financiële middelen Jaarlijks ontvangt het museum: Als erkend museum op regionaal niveau ontvangt De wereld van Kina 125.000 euro van de Provincie Oost-Vlaanderen. De Stad Gent geeft 26.092 euro voor de werkingskosten en 1.370.000 euro voor de personeelskosten. Verwarming , verlichting van de gebouwen en telefoonkosten worden betaald door het Departement Onderwijs en Opvoeding (110.000 euro). Hiernaast staat de Stad Gent ook in voor het onderhoud van de gebouwen. Naargelang de noden van het museum - in het verleden voornamelijk voor het aankopen van collectiestukken op beurzen of onderzoeksmateriaal - wordt er een beroep gedaan op de vzw De vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery. De vzw werd opgericht in 1961 en stelt zich tot doel om sympathisanten rond het museum te verenigen en de verzameling van het museum te verrijken. De concrete ondersteuning bestaat uit: schenkingen aan het museum • organiseren van lezingen, voordrachten en andere activiteiten • uitgave van de Nieuwsbrief • aanwerven van vrijwillige medewerkers • aankopen van materiaal • organiseren van museumwinkel Het museum beschikt niet over een structurele sponsor.
Begroting 2013 Uitgaven Personeelsuitgaven • Bezoldigingen • Sociale vergoedingen • Werkgeversbijdragen en pensioenfonds Aankopen van niet-duurzame goederen en diensten • Erelonen en vergoedingen van niet-gemeente personeel • Administratieve werkingskosten • Technische werkingskosten Aankoop uitrusting Totaal uitgaven
Bedrag in Euro 1.143.252 82.132 273.897 2.725 17.250 88.139 135.000 1.742.395
Inkomsten Werkingsontvangsten werkingstoelage Provincie Premie gesubsidieerd personeel
18.000 125.00 133.796
Totaal inkomsten
276.796
17
Interne analyse
Infrastructuur De gebouwen en de tuin -Sint-Pietersplein 14 en Berouw 55 in Gent- waarin het museum gehuisvest is, zijn eigendom van de stad. Ze worden ter beschikking gesteld van het museum. Zowel het onderhoud van de gebouwen als de nutsvoorzieningen worden door de stad gedragen. De Sint-Pietersabdij, waarin het Huis gehuisvest is, is een beschermd monument. De gevel en de tuin van de afdeling de Tuin zijn sinds 1980 door de Vlaamse Gemeenschap geklasseerd als stadsgezicht. De wereld van Kina beschikt over voldoende ruimte om de verschillende museumfuncties te kunnen uitvoeren. Voorlopig blijft de klimatisering van het depot nog een knelpunt. Dit zal echter opgelost worden met het gemeenschappelijk depot dat binnenkort opgericht zal worden en waarin het museum zijn collecties kan onderbrengen.
Personeel Het museum beschikt over een uitgebreid en gevarieerd personeelsbestand van statutairen, contractuelen en gesubsidieerde contractuelen. De stad Gent biedt sinds de oprichting van de cel Vorming en Personeelsbegeleiding een breed gamma van opleidingen aan haar personeel. Jaarlijks verspreidt de dienst Vorming, Personeels- en Loopbaanbegeleiding van de stad onder haar personeelsleden een vormingsbrochure met alle mogelijke opleidingen. Het museum beschikt over: • administratief personeel • educatief personeel • wetenschappelijk personeel • een decoratieteam • bibliothecaris • werklieden • erfgoedbewakers • onthaalbedienden • schoonmaaksters Het personeel is onderworpen aan het personeelsreglement van de Stad Gent. Verder wordt de deontologische code van ICOM gevolgd. Personeelsuitgaven • Bezoldigingen • Sociale vergoedingen • Werkgeversbijdragen en pensioenfonds
1.143.252 82.132 273.897
Bovendien wordt het museum ondersteund door verschillende stadsdiensten waaronder Facility Management, dienst Gebouwen, Groendienst, Digipolis en dienst Veiligheid. Verder kan het museum ook een beroep doen op dienst Werk en de vzw Labeur. Voor onderzoek op bepaalde delen van de collectie wordt een beroep gedaan op vrijwilligers.
18
Interne analyse
Personeelslijst 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
naam Bottelberghe Braeckman Cockaerts Coppens De Brabander De Smedt De Timmerman De Vis Demeyer Devisschere Eeckhautte Gryffroy Herman Luycx Mattens Mion Rogier Thooft Van Baelenberghe Van Braeckel Van Coppenolle Van de Sompele Van Gijseghem Van Parys Vandermeersch Van Haecke Vanlaer Vermassen Vleurick
voornaam Jessica Luc Anne Marleen Nadine Fréderick Mario Veerle Martine Etienne Danny Frank Erwin Jozef Ilse Annika Vera Sara Renée Erik Stéphanie Didier Anne Wilfried Roland Patricia Caroline Chantal An
functie vol- deeltijds onderhoudsvrouw 1/2 coördinator 4/5 pedagogisch medewerker 1 adjunct van de directie 4/5 erfgoedbewaker 4/5 tuinman 1 decorateur 4/5 decorateur 1 administratief medewerker 1 erfgoedbewaker 1 erfgoedbewaker 1 decorateur 1 elektricien 1 consulent 1/2 pedagogisch medewerker 4/5 administratief medewerker 1/2 erfgoedbewaker 1 consulent 1 hoofdadministratief medewerker 1 tuinman 4/5 administratief medewerker 1/2 erfgoedbewaker 1 adjunct van de directie 1 adjunct van de directie 4/5 hoofderfgoedbewaker 1 administratief medewerker 1/2 onthaalbediende 1 coördinator 4/5 pedagogisch medewerker 1 20 1/5
diploma hoger onderwijs hoger onderwijs hoger onderwijs hoger onderwijs
hoger onderwijs A2 hoger onderwijs hoger onderwijs hoger onderwijs hoger onderwijs hoger onderwijs A2 hoger onderwijs hoger onderwijs hoger onderwijs
hoger onderwijs hoger onderwijs
statuut GESCO GESCO onderwijsstatuut GESCO statutair GESCO GESCO GESCO GESCO statutair statutair GESCO GESCO GESCO onderwijsstatuut GESCO statutair contractueel GESCO statutair statutair statutair GESCO statutair contractueel contractueel GESCO onderwijsstatuut
19
Interne analyse
Eindevaluatie Vlaamse Gemeenschap In de eindevaluatie van 2008 feliciteerde de commissie het museum voor zijn uitstekende werking. Het museum deelt zijn expertise met de sector zowel binnen de Stad Gent als in de ruimere regio.
Evaluatie lopend beleidsplan Het museum heeft een divers publiek. Het spreekt zowel gezinnen als schoolgroepen aan. De meeste bezoekers komen uit de provincie Oost-Vlaanderen (80%). Bij speciale evenementen zoals museumnacht bereikt het museum vooral jongeren. Ondanks het invoeren van de maximumfactuur in het basisonderwijs en het stijgende aantal educatieve initiatieven, wist De wereld van Kina zijn bezoekersaantal voor schoolgroepen te handhaven. Het publieksonderzoek dat het museum uitvoerde toont aan dat de bezoekers zeer tevreden zijn over hun bezoek. Dit gaat zowel over de algemene sfeer, het onthaal, de netheid als het aanbod. Het museum zorgt voor een goede ontsluiting van de collectie. De tentoonstelling Zapland kadert binnen de reorganisatie van een aantal zalen in het museum. Om het tijdelijk verdwijnen van een aantal vaste collectieopstellingen (fossielen, insecten, schelpen) op te vangen werd een nieuwe tentoonstelling in de ontvangstzaal van het museum ontworpen. Zapland laat je rondneuzen in drie verschillende werelden. De dino’s stappen met je mee en laten je hun wereld van lang geleden ontdekken. Het gezoem van insecten lokt je naar een wonderland waar zelfs je fantasie te klein voor is. Voor je het weet zap je alweer naar iets anders. In een echt zee-land vertellen schelpen en zeedieren hun verhaal. Met de tentoonstelling Baobab Airport heeft het museum een deel van de etnografische collectie ontsloten dat reeds 60 jaar in depot stond. De tentoonstelling bood een hedendaagse ontsluiting op maat van een jong publiek. Aansluitend werden specifieke workshops aangeboden voor schoolgroepen. Bij speciale activiteiten werden ook gezinnen aangespoord om deze collectie op een aangename manier te ontdekken. Via de website www.erfgoedinzicht.be wordt een groot deel van de collectie digitaal ontsloten. Het museum heeft zich verder geïntegreerd in de culturele sector. Het nam deel aan verschillende culturele projecten zoals Shaping 24, het Maeterlinckjaar en Track. In het kader van het Europees project Shaping 24 vond van 23 tot en met 27 april 2012 het drakenproject Drakina plaats in de wereld van Kina: het Huis. Aan dit project namen 40 leerlingen van de tweede graad kunstonderwijs deel. De leerlingen kwamen van het Stedelijk Kunstinstituut en de Kunsthumaniora SintLucas. Doel van het project was jongeren de kans geven om een volledige week rond het thema “draken” te werken. Een internationaal team bestaande uit educatieve medewerkers en vormgevers van De wereld van Kina samen met twee educatieve medewerkers en een kunstenaar van Dragonhall uit Norwich hebben de jongeren begeleid. De opdrachten werden zoveel mogelijk allemaal in het Engels gegeven. Hierdoor kregen de leerlingen praktisch Engels aangeboden door native speakers. De activiteiten vonden plaats in de ruimten van De wereld van Kina: het Huis maar werden ook aangevuld met o.a. een bezoek aan het belfort. Het was duidelijk een vakoverschrijdende activiteit. Het project was een samenwerking met het Departement Cultuur en Sport en het Departement Strategie en Coördinatie van de Stad Gent. In het kader van het Maeterlinckjaar werd door CIRCA een insectenfestival georganiseerd in De wereld van Kina: de Tuin. Tijdens het festival konden kinderen genieten van de wonderlijke insectenwereld aan de hand van tal van workshops, een luisterparcours met indrukwekkende cocons gemaakt door vier verschillende kunstenaars, een theatervoorstelling, filmvoorstellingen, een dolkomisch weetjesparcours, tentoonstellingen en zoveel meer in het prachtige tuin van De wereld van Kina. Zo’n 2000 kinderen namen deel aan dit evenement. 20
Interne analyse
Track was een kunstproject in de openbare en semiopenbare ruimte in Gent georganiseerd door het S.M.A.K. 41 internationale kunstenaars werden uitgenodigd om nieuw werk te creëren. Het parcours werd ingedeeld in zes clusters. De wereld van Kina: de Tuin werd binnen de cluster Tolhuis uitgekozen als locatie voor het werk van de Franse kunstenaar Erwan Mahéo. Tussen de perken presenteerde Mahéo een kleine bronzen sculptuur, een ‘vlot’ op een vijf meter hoge paal. Door dit project ontdekten heel wat nieuwe bezoekers De wereld van Kina: de Tuin Talrijke projecten droegen bij tot het opwekken van liefde, respect en verwondering voor de natuur. Drakina was een educatief project voor leerlingen van de tweede graad basisonderwijs. Groepen leerlingen werden gedurende een halve dag meegenomen in de fictieve wereld van de draken. Door draken in detail te bekijken, kregen de leerlingen een betere kijk op een aantal natuurlijke kenmerken zoals de bouw van vleugels, huidbedekkingen, vormen van voortplanting, enz.... Naast de wetenschappelijke kennis werd ook een creatieve workshop gehouden waarbij de leerlingen elk een eigen draakje konden ontwerpen met zijdepapier. De leerlingen konden hun creatie een Latijnse naam geven gebaseerd op de aanwezige kenmerken. Daarna werd een identificatiefiche opgemaakt met daarop een gescande foto van het werk. 773 leerlingen namen deel aan deze activiteit die de verwondering voor de natuur deed opleven. Voor de allerkleinsten werd de fantasierijke tentoonstelling 1001 stippen uitgebouwd. Ze dompelt de kleuters onder in de wereld van de paddenstoelen. Aan de hand van kleuren, vormen en geuren ontdekken de bezoekertjes veel informatie over dit boeiende onderwerp. De Tinkeltuin is een zintuigentuin voor jonge kinderen die een sprookjesachtige sfeer uitstraalt. Elfjes stimuleren de jonge bezoekertjes om de verschillende subtuintjes te ontdekken. Zo is er de voeltuin met Roosje, de smaaktuin met Peer, de geurtuin met Tijm, de zientuin met Anemoon en de hoortuin met Lotus.
Baobab Airport • Drakina • Shaping 24
Tinkeltuin
Zapland
1001 Stippen • Track
21
Externe analyse
Externe analyse Belanghebbenden Van belang voor de middelen Vlaamse Gemeenschap, Provincie Oost-Vlaanderen, Stad Gent, Schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd, Schepen van Milieu, Schepen van Cultuur, vzw Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery, Dienst Werk, Universiteit Gent, Groendienst, Dienst Gebouwen, Instituut Bert Carlier, Monumenten en Landschappen, Logo (lokaal gezondheidsoverleg), schenkers.
Van belang in relatie tot het aanbod Schoolgroepen, gezinnen, studenten, individuele bezoekers, toeristen, personen van vreemde origine, personen met een beperking.
Culturele omgeving Gentse musea, “School van Toen”, Schoolhoeve “De Campagne”, Gentse universitaire musea, Historische huizen Gent, Wock, Stedelijke Bibliotheek, Sterrenwacht Armand Pien, Onderwijsmuseum Rotterdam, Huis van de Student, Monumenten en Landschappen, dienst Toerisme, dienst Feestelijkheden, Bourgoyen, Zoo van Antwerpen, Natuurpunt, Logo, Vooruit, Herita, Onderwijsinstellingen, stagiaires van Arteveldehogeschool, uitgeverij De Sikkel, uitgeverij De Vier Windstreken, Freetime, Ideekids, Scouts, Chiro, KAJ, Gezinsbond, Mutualiteit, Muziekacademie, AVS.
Onrechtstreekse invloed Nabijheid Sint-Pietersstation (Huis), bushaltes, tramhaltes, parkeergarages, heraangelegd Sint-Pietersplein (Huis), goede verbinding met het openbaar vervoer tussen beide afdelingen, Bootjes van Gent, nabijheid parken (Huis), nabijheid SMAK (Huis), Museum voor Schone Kunsten (Huis), de Sint-Pietersabdij (Huis), Kinepolis (Huis), Universiteit Gent (Huis), in dicht bevolkte wijk met veel allochtonen (Tuin) , Museum over Industrie, Arbeid en Textiel (Tuin), Huis van Alijn (Tuin), Psychiatrisch centrum Sint-Jan de deo, AZ Sint-Lucas met kinderdagverblijf Beregoed.
Relatie met de belanghebbenden De scholen, gezinnen en toeristen zijn de bezoekers en dus de bestaansreden van het museum. De scholen en de leerkrachten beïnvloeden de werking van het museum doordat het museum rekening houdt met de leerplannen en de eindtermen. De gezinnen tonen aan wat populair is en wat niet. De politici en de schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd zorgen voor de bestaanszekerheid. De Vlaamse Gemeenschap, de Provincie Oost-Vlaanderen en de Stad Gent zorgen voor de financiële zekerheid. Alle overheden die ons de nodige middelen geven, samen met de Schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd het personeel zijn noodzakelijk. Sinds 2007 heeft het museum een nauwe samenwerking met het Departement Cultuur. Het museum neemt deel het gemeenschappelijk project voor het depot en voor het beleidsplanningproject. De beleidsplanning van het museum wordt beïnvloed door de accenten van de Vlaamse Gemeenschap. Als natuurmuseum voert De wereld van Kina een duurzaam beleid. Het museum initieert eco-cultuur. Zo wordt o.a. een project opgestart “Pandora-pixel” dat tot doel heeft de museumbezoeker te confronteren met de invloed van de mens op de natuur. Het project gaat op zoek naar samenhang en evoluties in de natuur. 22
Externe analyse
Het museum gaat verder op de weg van de digitalisering, zowel voor registratie als presentatie. Competentieverwerving en –waardering worden actief gestimuleerd. Participatie en diversiteit wordt door het Gentse beleid ondersteund. Gent wil de meest kindvriendelijke stad van het land worden en een voortrekkersrol blijven spelen in innoverend onderwijs. Onderwijs moet de sleutel zijn tot emancipatie, persoonlijke ontplooiing en sociale en economische participatie. Het moet maximale onderwijskansen creëren en jongeren met minder kansen zoveel mogelijk ondersteunen. Het museum richt zich in hoofdzaak naar kinderen en jongeren en zal in de toekomst, net zoals in het verleden, aandacht hebben voor diversiteit, gelijke kansen en kansengroepen. Bij het opstellen van het beleidsplan werd rekening gehouden met de resultaten van het CAF-onderzoek (2009) voor de interne werking, de bezoekersenquête (2012-2013) en ook met de reacties in het gastenboek voor de externe werking. De meeste belanghebbenden zijn enthousiast over het museum maar vinden dat de communicatie van het museum beter kan.
Omgevingsanalyse De wereld van Kina is een uniek begrip in Vlaanderen. Door zijn educatieve grondslag, zeer gedifferentieerde en omvangrijke natuurwetenschappelijke collectie, esthetische presentatie en toegankelijkheid voor een breed publiek, neemt De wereld van Kina in het Vlaamse Gewest een unieke plaats in. In tegenstelling tot de talrijke natuureducatieve centra, die meestal gericht zijn op één enkel biotoop, biedt De wereld van Kina een breed gamma van onderwerpen aan. Bovendien zijn de observaties in De wereld van Kina niet seizoengebonden (uitgezonderd levende collectie), noch toevallig of kortstondig. Zowel de elementaire basisbegrippen als de ingewikkelde relaties in de natuur worden aan de hand van de uitgebreide en gevarieerde collecties verklaard. Er zijn maar weinig musea die zo toegankelijk zijn voor kinderen, zo sterk op educatie van een breed publiek gericht zijn én over een uitgebreide waardevolle natuurwetenschappelijke collectie beschikken. De wereld van Kina kan bijvoorbeeld moeilijk vergeleken worden met het museum van de Gentse universiteit dat slechts voor een zeer beperkt publiek toegankelijk en begrijpbaar is. Musea en instellingen in de wijde regio met natuur- en / of natuurhistorische collecties: • Universiteit Gent met museum voor dierkunde en plantentuin • Nationale Plantentuin van België • Zoo van Antwerpen • Zoo van Planckendael • KBIN (Brussel) • Noord-Brabants Natuurmuseum (Tilburg) Wetgevende context: • erfgoeddecreet • stadswetgeving • politiek (visie Minister van Cultuur, Minister van Onderwijs)
23
Externe analyse
Kenmerken van de regio van het museum: • cultuurhistorisch centrum (Kunsthal, Gent cultuurstad, LARF, WOCK) • toeristische regio • museumstad (SMAK, MSK, STAM, Design museum, Huis van Alijn, MIAT, Museum Dr. Guislain) • scholenstad • studentenstad (Universiteit Gent) • multiculturele stad
Algemene trends en ontwikkelingen • Demografische trends Vergrijzing Veel jonge kinderen Meer gezinnen blijven in de stad wonen Migratie verschuift van voornamelijk Turkije naar Oost-Europa • Ecologische trends Verhoogde aandacht voor natuur, ecologie, lokaal groen Aandacht voor beschikbare groene ruimte (RUP fietspad tuin) Recyclage Klimaatsveranderingen Gezonde voeding Fairtrade • Sociologische trends Eenoudergezinnen (zondagsbezoek) Ouders actiever bezig met kinderen Tewerkgestelde migranten Levenslang leren Aandacht voor erfgoed Aandacht voor esthetiek+ • Technologische trends Klimatisatie Informatica: gulden middenweg, toon echt materiaal Communicatie wordt goedkoper • Economische trends Levenstandaard daalt Besparingen op personeel Verhouding werk/vrije tijd • Politieke trends Stad Kindvriendelijkste stad van het land
24
Externe analyse
Swotelementen • Collectie + unieke uitgebreide collectie met historisch en wetenschappelijk belang + gevarieerde collectie + collectie spreekt een groot publiek aan (leeftijd, culturele achtergrond enz…) - onderzoek is arbeidsintensief en vereist verschillende gespecialiseerde vakmensen - goede klimatologische omstandigheden creëren vereist grote budgetten. - aankoop van collectie is duur, de stukken zijn soms moeilijk te vinden • Aanbod +uitgebreid en gevarieerd op gebied van collectie, educatie en presentatie • Bezoekers + groot en gevarieerd publieksbereik • Presentatie + Verzorgde presentatie door eigen decoratieteam + aangepaste teksten door educatieve medewerkers - enkel Nederlandstalige teksten - presentatie is arbeidsintensief - gebruik van nieuwe technologieën maakt presentatie duur • Personeel + Educatieve medewerkers met onderwijsdiploma + Eigen decoratieteam + Eigen elektricien en tuinman + Veel expertise aanwezig - Hoge gemiddelde leeftijd van het personeel - Niet alle personeelsleden worden vervangen bij pensionering - Geen eigen schrijnwerker (na pensionering vorige schrijnwerker) • Externe communicatie + externe communicatie via drukwerk - nog geen vernieuwde website - niet aanwezig op nieuwe media (facebook, twitter...) • Gebouw + prachtig gebouw met veel ruimte (Huis) + gelegen in Kunstenkwartier + ligging in dichtbevolkte multiculturele wijk (Tuin) + gelegen aan evenementenplein (Huis) + aanwezigheid ondergrondse parking (Huis) - duur in onderhoud - moeilijk en duur om ideale klimatologische omstandigheden voor de collectie te creëren • Vrijwilligers - weinig vrijwilligers ter ondersteuning van de werking
25
Externe analyse
Bepalen beleidsprioriteiten Belangrijkste punten 8 collectie 7 aanbod 6 presentatie 5 bezoekers 4 externe communicatie 3 personeel 2 gebouw 1 vrijwilligers
Prioriteiten 8 bezoekers 7 aanbod 6 collectie 5 presentatie 4 personeel 3 externe communicatie 2 gebouw 1 vrijwilligers
Totaal 49 aanbod 42 collectie 40 bezoekers 30 presentatie 12 externe communicatie 12 personeel 4 gebouw 1 vrijwilligers
Conclusies • Collectie: Door digitaliseren voor groter publiek ontsloten, Profiteren van de trends die meer aandacht schenken aan natuur, ecologie, esthetiek, technologie Samenwerking met de milieu-educatiedienst van het Departement Leefmilieu van de Stad Gent • Aanbod Afspraken maken met universiteit (wie doet wat) • Presentatie Presentatie voortzetten rekening houden met heersende trends en gebruik makend van nieuwe technieken • Bezoekers gebruik maken van aandachtspunten stadsbestuur en heersende trends • Externe communicatie gebruik maken van heersende trends goedkopere communicatie mogelijk opzetten nieuwe website duur • Personeel Voor de vervanging en aanwerving van nieuwe personeelsleden zijn we afhankelijk van de stad Gent en zijn financiële mogelijkheden. • Gebouw Voor onderhoud gebouwen zijn we afhankelijk van diverse stadsdiensten en hun budget. • Vrijwilligers We gaan actiever op zoek naar vrijwilligers. • Management We waken erover dat de synergie met de Educatieve diensten de eigenheid van het museum niet schaadt en de werkdruk verhoogt.
26
Strategische doelstellingen
Deel 4 Strategisch plan Strategische doelstelling 1 Laagdrempelig en gediversifieerd aanbod Operationele doelstellingen • Tentoonstellingen en workshops aanbieden waarin maatschappelijke thema’s aan bod komen (aandacht voor natuur, ecologie, milieu...)
• Aanbieden van workshops voor scholen • Uitwerken van verschillende manieren om het museumbezoek aangenaam en interessant te maken (vb. speurtochten) • Inspelen op evenementen die plaatsvinden op het Sint-Pietersplein • Gebruik van nieuwe media om het aanbod te ontsluiten • Deelnemen aan wijk- en buurtactiviteiten • Aandacht voor minderheidsgroepen bij de werking (allochtonen, personen met een handicap…) Effecten en resultatenindicatoren • Evaluatie van de bezoekersgegevens • Evaluatie van gebruik nieuwe digitale communicatie
Strategische doelstelling 2 Ontsluiten van de collectie Door de collectie te ontsluiten in tentoonstellingen en via de website laten we zoveel mogelijk mensen kennis maken met de uitgebreide collectie van het museum Operationele doelstellingen • Nieuwe tentoonstellingen met collectiemateriaal: gesteenten en mineralen • Digitale ontsluiting van de collectie via Adlib en ”erfgoedinzicht”. • Kindvriendelijke ontsluiting van de collectie Effecten en resultatenindicatoren • Aantal ontsloten collectiestukken in de tentoonstellingen • Aantal ontsloten collectiestukken via Adlib en “erfgoedinzicht”
27
Strategische doelstellingen
Strategische doelstelling 3 Liefde, respect en verwondering voor de natuur Operationele doelstellingen • Ontsluiten van de collectie in fantasierijke, interactieve tentoonstellingen • Profileren van de tuin als een oase van rust in de 19e eeuwse gordel • Aandacht voor duurzaamheid • Initiëren van ecocultuur Effecten en resultatenindicatoren Aantal gerealiseerde initiatieven
Strategische doelstelling 4 Netwerk uitbouwen Operationele doelstellingen • Onze expertise op het gebied van ontsluiten van collectie voor kinderen en jongeren delen • Specifieke communicatie naar scholen uitwerken • Gerichte contacten uitbouwen met verschillende organisaties • (natuurverenigingen, verenigingen voor verzamelaars van natuurhistorische objecten, jeugdorganisaties, gezinsbond, seniorenverenigingen)
• • • •
Overleg en delen van expertise met de universiteit i.v.m. de Universitaire musea Engageren voor het gemeenschappelijke depot van de Stad Gent Deelnemen aan cultuurevenementen en gezamenlijke activiteiten van de Gentse musea Overleg en delen van expertise met stadsdiensten, zoals de milieu-educatiedienst
Effecten en resultatenindicatoren • Overlegmomenten met de verschillende partners • Gezamenlijke acties en/of tentoonstellingen
28
Planning 2014 - 2018
Deel 5 Planning 2014 - 2018 Tentoonstellingen 2014 2015 2016 2017 2018
Pandora Pixel opbouw aarde en gesteenten floraliën tweehonderdjarig universiteitsjubileum mineralen
5000 200.000 50.000
Activiteiten • Pandora Pixel is een tijdelijke tentoonstelling die inspeelt op de aanpassingen van de natuur aan o.a. de opwarming van het klimaat. Voor de bezoekende gezinnen wordt een speelse zoektocht doorheen het museum uitgewerkt. • Aanbieden van workshops voor scholen (vb. Pandora Pixel) • Uitwerken van verschillende manieren om het museumbezoek aangenaam en interessant te maken (verderzetten) • Inspelen op evenementen die plaatsvinden op het Sint-Pietersplein (verderzetten) • Deelname “De schatten van de Vlieg” (jaarlijks) • Gebruik van nieuwe media om het aanbod te ontsluiten (vanaf 2014) • Deelnemen aan wijk- en buurtactiviteiten (verderzetten) • Aandacht voor minderheidsgroepen bij de werking • (personen van vreemde origine , personen met een beperking…) (verderzetting) • Een open kenniscentrum uitbouwen (start 2015) • Buurtactiviteit “tuutjesboom” (jaarlijks) 500 euro • Deelname erfgoeddag (jaarlijks) • Deelname museumnacht (jaarlijks ) • Aanbieden workshop voor kinderen tijdens de Gentse Feesten (jaarlijks) De activiteiten worden gemiddeld door een equivalent van 1,5 fulltime medewerkers uitgevoerd.
Erfgoeddag • demonstratie taxidermist• Tuutjesboom
29
Planning 2014 - 2018
Collectie • • • •
Nieuwe tentoonstellingen met collectiemateriaal: gesteenten en mineralen Afwerken digitale registratie (voortzetten) Collectie verder ontsluiten via erfgoedinzicht Kindvriendelijke ontsluiting van de collectie o.a. via tijdelijke tentoonstellingen voor kleuters (opvolging voor 1001 stippen)
• Voorbereiden verhuis collectie naar nieuw centraal erfgoeddepot
Presentatie • • • •
Uitwerken en uitvoeren van nieuwe tentoonstellingen Opfrissen van permanente tentoonstellingsruimten: schelpenzaal (2014) Uitwerken van nieuwe werkblaadjes en speurtochten Opfrissen van bestaande werkblaadjes (nieuwe lay-out, kleuruitvoering)
Communicatie • • • • • • • • •
Publicatie Kinaboek “Thiery” (2014) Deelname cultuurmarkt (jaarlijks) Gezamenlijke communicatie met de Educatieve diensten Gezamenlijke communicatie met Gentse Musea Participeren aan buurtwerking (‘Tuutjesboom’) Flyers voor elke tentoonstelling en activiteit Opzetten facebookpagina en tweeteracount Communiceren via website opmaak van een communicatieplan
Gezamenlijke communicatie Educatieve diensten
Externe communicatie
30
Planning 2014 - 2018
Management • Opstellen van een beheersplan voor de botanische tuin • Aankaarten niet systematisch vervangen van pensioengerechtigde personeelsleden • Volgen van diverse cursussen. Het budget voor opleidingen worden beschikbaar gesteld door de dienst Personeelsbeheer van de stad Gent. • Het museum staat open voor allochtone personeelsleden, maar voorlopig is er nog geen invulling van onze vacatures bij gebrek aan kandidaten. • Verderzetten van het renovatieproject tuinierswoning. Onder impuls van de directeur Educatieve Diensten, Jan Schiettekatte, kwam een renovatiesamenwerking tot stand met het Centrum voor Leren en Werken (CLW) en het Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO). Het zijn opleidingstrajecten dag- en avondonderwijs van het Departement Onderwijs en Opvoeding. De Tuinierswoning zal na de renovatie ingepast worden in de publiekswerking van de Tinkeltuin, de zintuigentuin in aanleg. Opvang van schoolgroepen, startplaats van rondleidingen voor volwassenen, workshoplokaal voor kleuters… de mogelijkheden na de renovatie zijn erg veelzijdig. • Het museum zet verder in op de veilig zowel voor bezoekers als personeel
Samenwerking • Synergie met de Educatieve diensten. De actiepunten van De wereld van Kina werden afgestemd op de actiepunten van de Educatieve Diensten (bijlage 13). • Deelnemen voorbereiding centraal depot • Actief deelnemen aan het Adlib-move project voor het opstellen van de thesaurus • (natuurhistorische collecties) • Samenwerking met de Gentse musea en de Gentse universitaire musea • Lid Vereniging voor Botanische tuinen en arboreta • Samenwerking met NME (natuur en milieueducatie)
Evenementen
31
Opvolging
Deel 6 Opvolging Implementatie beleidsplan Aan de hand van de meerjarenplanning worden jaarlijks de actieplannen opgesteld met de strategische en operationele doelstellingen als leidraad. Het actieplan wordt opgesteld in samenspraak met de directeur van de Educatieve diensten, dhr. Jan Schiettekatte en doorgenomen met het bevoegd gezag. Per project wordt een lijst opgesteld met timing, financiële middelen, vereist aantal personeelsleden, doelstellingen en resultaatindicatoren. De beheerder duidt verantwoordelijken aan voor een bepaalde taak of opdracht vb. bijhouden bezoekersgegevens of stelt een werkgroep samen voor een project, vb. een tentoonstelling. Die werkgroep bestaat in dit geval uit leden van het educatief personeel en decoratieteam mogelijks uitgebreid met externen. De werkgroep werkt het project uit en houdt de beheerder en de directeur van de Educatieve diensten op de hoogte van de vorderingen en eventuele problemen. Tijdens de vergaderingen kunnen andere invalshoeken bekeken worden, kan er bijgestuurd worden, wordt de praktische en financiële uitvoerbaarheid bekeken, krijgen bepaalde personeelsleden opdrachten (offertes opvragen, bestellingen uitvoeren, opzoeken…) voor het project. Op regelmatige basis wordt het overige personeel door de beheerder op de hoogte gehouden van de vorderingen. De projecten worden voorgesteld en geëvalueerd door een dienstoverschrijdende werkgroep voorgezeten door de directeur Educatieve diensten.
Evaluatie en bijsturing Tijdens de maandelijkse vergaderingen van de werkgroep die betrokken was bij het tot stand komen van het beleidsplan, wordt het actieplan opgevolgd en worden de opdrachten en lopende projecten geëvalueerd aan de hand van de effecten- en resultatenindicatoren. Van de samenkomst van de werkgroep wordt een verslag opgemaakt dat via mail verspreid wordt naar de overige werknemers. Ook gerealiseerde projecten worden op latere tijdstippen opnieuw geëvalueerd en indien nodig bijgestuurd. Voor de bijsturing wordt er overlegd met de personeelsleden en indien nodig met de consulenten van de provincie Oost-Vlaanderen. Het museum speelt echter ook in op nieuwe kansen die zich aanbieden. Nieuwe voorstellen worden door de werkgroep getoetst aan de vooropgestelde strategische doelstellingen. Indien ze kaderen binnen het vooropgestelde beleidsplan en realiseerbaar zijn zonder de vooropgestelde actiepunten in gevaar te brengen, worden de nieuwe actiepunten, na goedkeuring van het bevoegde gezag, aan het lopende actieplan toegevoegd.
32
Bijlagen Bijlage 1
Identificatie en statuut van het museum
34
Bijlage 2
Eigendomsrecht van de gebouwen
35
Bijlage 3 Plannen
36
Bijlage 4
41
Folder van het museum
Bijlage 5 Organogram
42
Bijlage 6
Statuten vzw “Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery”
43
Bijlage 7
Samenstelling Commissie Hortus
45
Bijlage 8
Collectieplan 2014 - 2018
46
Bijlage 9
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
54
Bijlage 10
Tentoonstelling aarde en gesteenten
61
Bijlage 11
Tentoonstelling mineralen
62
Bijlage 12
Bruikleen perceel grond vzw Beregoed
63
Bijlage 13
64
Actiepunten Educatieve Diensten Korte termijn Middellange termijn Lange termijn
Bijlage 14
Strategisch plan Educatieve Diensten (boekje)
33
Bijlage 1
Identificatie en statuut van het museum
Naam Museum of Samenwerkingsverband: De wereld van Kina (voorheen Schoolmuseum Michel Thiery) Datum erkenning: 23 mei 2001 Indeling: regionaal Erkend Structureel Samenwerkingsverband: neen Adresgegevens van de verschillende entiteiten van het samenwerkingsverband of van de verschillende panden van het museum: Naam entiteit 1: De wereld van Kina: het Huis Straat: Sint-Pietersplein Postcode: 9000
Huisnr: 14 Gemeente: Gent
Naam entiteit 2: De wereld van Kina: de Tuin Straat: Berouw Postcode: 9000
Huisnr: 55 Gemeente: Gent
Correspondentiegegevens: Straat: Sint-Pietersplein Nummer: 14 Postcode: 9000 Hoofdgemeente: Gent Telefoon: 09/244 73 73 Fax: 09/244 73 74 E-mail:
[email protected] Internetadres: www.dewereldvankina.be Naam conservator: Van Gijseghem Telefoon conservator: 09/244 73 73 Naam contactpersoon: Van Gijseghem Telefoon: 09/ 244 73 73 E-mail:
[email protected]
Voornaam: Annemie Fax conservator: 09/244 73 74 Voornaam contactpersoon: Annemie Fax: 09/244 73 74
Statuut van het museum: gemeentelijk Naam bevoegd gezag: stadsbestuur Gent Contactpersoon bevoegd gezag: Straat: stadhuis Botermarkt Postcode bevoegd gezag: 9000 Telefoon: 09/266 50 00 E-mail:
[email protected]
rechtspersoonlijkheid Burgemeester Daniël Termont Huisnr: 1 Gemeente: Gent Fax: 09/266 50 19
Titularis rekeningnummer: Stadsbestuur Gent Rekeningnr: 091-0002777-90
34
Bijlage 2
Eigendomsrecht van de gebouwen
35
Bijlage 3 Plannen
Situering van De wereld van Kina: het Huis en de Tuin
36
Grondplan van De wereld van Kina: het Huis
37
Grondplan van De wereld van Kina: het Huis
38
Grondplan van De wereld van Kina: het Huis
39
Grondplan van De wereld van Kina: het Huis
1 bos 2 schaduwplanten 3 randbeplanting 4 geneeskrachtige planten 5 geneeskrachtige planten 6 Geneeskrachtige planten 7 geneeskrachtige planten 8 geneeskrachtige planten 9 geneeskrachtige planten 10 randbeplanting 11 sierplanten (rozen) 12 sierplanten (blauw) 13 sierplanten (geel) 14 sierplanten (wit) 15 sierplanten (roze) 16 moestuin 17 moestuin 18 keukenkruiden 19 moestuin 20 moestuin 21 boomgaard 22 randbeplanting 23 kalkgrasland 24 bijenhal 25 muurvegetatie 26 droogbloemen 27 oudere bloemsoorten 28 verfplanten 29 snijbloemen 30 vlinderplanten 31 duinen 32 ardennen 33 bijenweide 34 akker 35 hooiweide 36 vijver 37 leemstreek 38 polders 38 sloot 39 vochtige heide 40 droge heide 41 droge weide 42 moeras 42a groot hoefblad 43 berm 44 arboretum 45 arboretum 46 arboretum 47 arboretum 48 arboretum 49 mediterraan gebied 50 eetbare bloemen 51 randbeplanting 51a randbeplanting 52 randbeplanting 53 randbeplanting 54 grassen 55 serre 56 bessen 57 ruigte - natte weide 57a grasland 58 eilandje 59 ruigte 60 wilde berm 61 mandengracht 62 vijvermanden 63 blauwe lis 64 bijenplanten 65 voelen 66 proeven 67 ruiken 68 zien 69 horen 70 Linneus 71 araucaria & meidoorn 72 hooiweide 73 pergolaperk 74 composteerplaats 75 inheemse bosschage 76 tuiniersterras
Een 'Tuin' met vele hoekjes en kantjes Spinnen-Spinsels
Tinkeltuin
Tinkeltuin
PlantAardig-PlantBeeldig
1001 Stippen
1001 Stippen
1b
De Honingbij
1a
Bloemmodellen Filmzaal
75
3
76
69
68 Tinkeltuin
67
73
7
8
9
10
4
5
6
N
65
66
15
13
14
11
12
21 2 23
20
19
17
18
16
22
24tmp
26
71
25
28
42a
30
27
70 24
29
41
56
33
32
31
45
42
62
64
58
47
59
74
43 57a 55
34
61
36
60
35
44
63
48
46
57 37
38a
54 53
40 38
39
51a
51 52
49a 1001 stippen
49b
40
72
50
Bijlage 4
Folder van het museum
41
42
dienstchef
Dienst Administratie Onderwijs dienstchef
Dienst Kinderopvang
Departementsstaf
departementshoofd
Onderwijsinstellingen
dienstchef
Pedagogische begeleidingsdienst
De Wereld van Kina : de Tuin
De Wereld van Kina : het Huis
De School van Toen
Ecologisch centrum en schoolhoeve De Campagne
dienstchef
Educatieve diensten
CLB Centrum voor LeerlingenBegeleiding
Departement Onderwijs en Opvoeding
Bijlage 5 Organogram
Bijlage 6
Statuten vzw “Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery”
“De Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery” te 9000 Gent Identificatienummer 4190/61 WIJZIGING VAN DE STATUTEN Gecoördineerde tekst Op voorstel van de raad van bestuur heeft de algemene vergadering van de vereniging, daartoe speciaal opgeroepen en samengekomen op ……, beslist de statuten van de vereniging, die opgericht werd op 22 januari 1961, zoals blijkt uit de publicatie van het Belgisch Staatsblad van 9 november 1961, onder het identificatienummer 4190/61, te wijzigen zoals volgt. Hoofdstuk I . -Benaming, zetel, doel, aansluiting Artikel 1. De Vereniging zonder winstoogmerk draagt de naam “De Vrienden van het Schoolmuseum Michel Thiery”. Artikel 2. De maatschappelijke zetel is gevestigd te 9000 Gent, Aan de Bocht 6, gerechtelijk arrondissement Gent. Hij kan door eenvoudige beslissing van de raad van bestuur naar een ander adres overgebracht worden. Artikel 3. De vereniging heeft tot doel: Het bevorderen en het ontwikkelen van “De wereld van Kina”: het Huis (Sint Pietersplein 14, 9000 Gent) en de Tuin (Berouw 55, 9000 Gent), natuurmuseum voor kinderen en jongeren, tot 2002 respectievelijk Schoolmuseum Michel Thiery en Hortus Michel Thiery; bijdragen tot de vulgarisatie van de natuurwetenschappen in het Vlaamse landsgedeelte in dienst van de volksontwikkeling. Het helpen bij de uitbouw van voornoemd natuurmuseum tot cultureel jeugdcentrum. Het verzamelen van de nodige fondsen om dit doel zowel op materieel als op geestelijk gebied te verwezenlijken. Alle middelen benutten, die het mogelijk maken de materiële medewerking van derden tot de uitbouw van het natuurmuseum aan te wenden. Door het uitgeven van natuurwetenschappelijke publicaties de aandacht vestigen op het natuurmuseum, zijn activiteiten en zijn opvoedkundige rol. Deze opsomming is beschrijvend, maar niet beperkend. Artikel 4. De vereniging bestaat uit werkende leden, toegetreden leden, steunende en ereleden. Artikel 5. Toegetreden lid is de persoon die jaarlijks een lidgeld betaalt. De lidgelden worden bepaald door de raad van bestuur en mogen de som van € 500 per jaar niet overtreffen. Kan als werkend lid toegelaten worden iedereen die zich in overeenstemming met deze statuten als toegetreden lid heeft aangegeven. Om als werkend lid in de vereniging te worden opgenomen moet men de bijdrage betaald hebben en aanvaard worden door de raad van bestuur. Het aantal werkende leden is onbegrensd, zonder minder te mogen zijn dan drie. Groeperingen kunnen geen werkend lid van de vereniging worden. Artikel 6. De steunende leden zijn deze die een extra bijdrage betalen. Ereleden zijn degenen die een bijzondere prestatie aan het natuurmuseum geleverd hebben. Aritikel 7. Het staat ieder lid vrij zijn ontslag in te dienen bij de raad van bestuur. De ontslagname geschiedt van rechtswege voor ieder lid dat weigert zijn lidgeld te betalen. De uitsluiting kan voor een andere reden slechts door de algemene vergadering worden uitgesproken en met een meerderheid van twee derden van de stemmen. Artikel 8. Het ontslagnemend of uitgesloten lid en de erfgenamen of rechthebbenden van de overleden leden hebben geen recht op het maatschappelijk bezit en kunnen de terugbetaling van de gestorte bijdragen niet eisen. Artikel 9. De vereniging mag van haar leden, van elke andere vereniging of van elke natuurlijke rechtspersoon giften of legaten ontvangen, bestemd om de realisatie van haar doel te vergemakkelijken. Zij zal zowel in vruchtgebruik als in naakte en volle eigendom roerende en onroerende goederen mogen bezitten, nodig tot de realisatie van haar doel. Hoofdstuk II. – Het bestuur Artikel 10. De vereniging is vertegenwoordigd en wordt door een raad van bestuur van minstens drie en maximum zeven leden. Zij duiden in hun midden een voorzitter aan. Artikel 11. De leden van de raad van bestuur worden gekozen door de algemene vergadering onder de werkende leden. Zij worden aangesteld voor drie jaar en zijn herkiesbaar. Het mandaat van de bestuurders wordt niet vergoed. Artikel 12. De raad van bestuur heeft onbeperkte bevoegdheid voor het bestuur van de vereniging. Iedere beslissing die door de wet of de statuten niet uitdrukkelijk aan de algemene vergadering is voorbehouden, valt onder zijn bevoegdheid. Zijn beslissingen worden genomen bij gewone meerderheid van stemmen. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend.
43
Artikel 13. Alle voor de vereniging bindende akten, behalve die van het dagelijks bestuur, worden door twee bestuurders ondertekend, na goedkeuring door de meerderheid van de raad van bestuur. Artikel 14. De raad van bestuur vergadert op bijeenroeping van zijn voorzitter of op verzoek van drie zijner leden. Artikel 15. Ieder jaar legt de raad van bestuur de jaarrekening van het voorbije boekjaar, alsook de begroting van het volgende boekjaar ter goedkeuring aan de algemene vergadering voor. Artikel 16. De vereniging staat onder toezicht van twee commissarissen, die op de algemene vergadering worden aangeduid. De commissarissen moeten aan de algemene vergadering verslag over hun opdracht geven, met eventuele opmerkingen. Het mandaat van commissaris wordt niet vergoed. Hoofdstuk III. – De algemene vergaderingen Art. 17. De algemene vergaderingen bestaan uit alle werkende, toegetreden en steunende leden. Ereleden kunnen uitgenodigd worden, doch hebben geen stemrecht. Behoren uitsluitend tot haar bevoegdheid: Wijziging van de statuten Benoeming en afzetting van de bestuurders en commissarissen Uitsluiting van de leden Goedkeuring van de rekening en de begroting Kwijting aan de bestuurders en commissarissen Vaststelling van de bijdrage van de leden Ontbinding van de vereniging Artikel 18. De statutaire algemene vergadering komt van rechtswege bijeen drie maanden na het afsluiten van het boekjaar en uiterlijk eind juni, in de maatschappelijke zetel of in een ander lokaal vermeld in de oproepbrief. Ze wordt voorgezeten door de voorzitter van de raad van bestuur of, bij ontstentenis, door de ondervoorzitter of door een ander lid van de raad van bestuur. De raad van bestuur kan een buitengewone algemene vergadering bijeen roepen telkens dit in het belang van de vereniging noodzakelijk is. De raad van bestuur is verplicht die bijeenroeping te doen op de geschreven aanvraag van drie werkende leden. Art. 19 De uitnodiging tot een algemene vergadering vermeldt de dagorde en wordt over de post minstens acht dagen op voorhand tot de leden gericht. Ieder voorstel ondertekend door minstens drie werkende leden moet op de dagorde gebracht worden. Het moet, te dien einde, tenminste twee weken voor de algemene vergadering aan de voorzitter van de raad van bestuur kenbaar gemaakt worden. Art. 20. De leden kunnen zich op de algemene vergadering laten vertegenwoordigen door een ander lid. Elk lid mag maximaal over drie volmachten beschikken. Alle leden hebben gelijk stemrecht op de algemene vergadering. De beslissingen worden genomen bij meerderheid van de stemmen. Art. 21. Punten die niet op de dagorde voorkomen kunnen slechts onderworpen worden aan de algemene vergadering met instemming van de aanwezige leden van de raad van bestuur. Art. 22. Over een statutenwijziging kan de algemene vergadering alleen op geldige wijze beraadslagen en besluiten wanneer de wijzigingen uitdrukkelijk zijn vermeld in de oproeping en wanneer tenminste twee derden van de leden op de vergadering aanwezig of vertegenwoordigd zijn. Een wijziging kan alleen worden aangenomen met een meerderheid van twee derde van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde leden. Wanneer de wijziging evenwel betrekking heeft op het doel waarvoor de vereniging is opgericht, kan zij alleen worden aangenomen met een meerderheid van vier vijfde van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde leden. Ingeval op de eerste vergadering minder dan twee derde van de leden aanwezig of vertegenwoordigd zijn, kan een tweede vergadering worden bijeengeroepen, die geldig kan beraadslagen en besluiten alsook de wijzigingen aannemen met de meerderheden bedoeld in het tweede of derde lid ongeacht het aantal aanwezige of vertegenwoordigde leden. De tweede vergadering mag niet binnen vijftien dagen volgend op de eerste vergadering worden gehouden. Hoofdstuk IV. – Duur en ontbinding Artikel 23. De duur der vereniging is onbepaald. Artikel 24. Het maatschappelijk jaar begint op 1 januari en eindigt op 31 december. Artikel 25. De ontbinding van de vereniging kan door de algemene vergadering slechts uitgesproken worden onder de voorwaarden voorzien voor wijziging van de statuten. Wanneer de vergadering de ontbinding stemt, zal ze een of meer vereffenaars aanduiden. De vergadering zal beslissen aan welke vereniging, met gelijkaardige doeleinden, het maatschappelijk bezit, na aftrek van het passief, zal overgemaakt worden. Opgemaakt te Gent………….. (handtekeningen)
44
Bijlage 7
Samenstelling Commissie Hortus
De Schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd van de Stad Gent, Elke Decruynaere, voorzitter De heer Jan Schiettekatte, directeur Educatieve diensten Mevrouw Annemie Van Gijseghem, beheerder, De wereld van Kina Professor dr. Paul Goetghebeur, directeur Plantentuin, Universiteit Gent Mevrouw ing. Chantal Dugardin, hortulana, Plantentuin Gent De heer dr. Gert Ausloos, hoofd educatie, Nationale Plantentuin van België De heer Johan Heirman, redacteur Oase Professor dr.em. Marcel De Cleene, wetenschapsvoorlichter, Universiteit Gent De heer Geert Heyneman, Groendienst, Stad Gent Mevrouw Sara Thooft, consulent, De wereld van Kina: de Tuin De heer Luc Braeckman, coördinator, De wereld van Kina: de Tuin De heer Erik Van Braeckel, tuinier, De wereld van Kina: de Tuin
45
Bijlage 8
Collectieplan 2014 - 2018
Collectieplan 2014 - 2018
46
Collectiebeschrijving Collectiegeschiedenis Om het schrijnend tekort aan didactisch materiaal in de gemeentescholen op te vangen liet de vooruitstrevende liberale onderwijsschepen Felix Cambier in de periode 1909 - 1913 een onderwijscollectie aanleggen. Deze verzameling van muurplaten, muurkaarten en instrumenten voor fysica, in de wandelgang ‘Schoolmuseum’ genoemd, kreeg onderdak in de lagere hoofdschool in de Sleepstraat in Gent. Tijdens de oorlog 1914 - 1918 verhuisde dit materiaal naar 2 zaaltjes bij de stadsdienst van het Openbaar Onderwijs. Deze lokalen waren te klein om het materiaal overzichtelijk tentoon te stellen voor het onderwijzend personeel. In 1922 dienden de lokalen van het Natuurhistorisch Museum van de Universiteit Gent in de Voldersstraat ontruimd te worden, zodat professor doctor Victor Willem een onderdak zocht voor de bonte verzameling opgezette dieren waarvoor hij verantwoordelijk was. Hij stelde zijn zoölogische collectie ter beschikking van de stad Gent. Op aandringen van schepen D’Asseler besloot de Gentse gemeenteraad op 16 oktober 1922 het Schoolmuseum opnieuw in te richten en over te brengen naar de lokalen van de voormalige Beroepsschool van het Boek, een oude vakschool voor letterzetters, gelegen in het Berouw. De zoölogische collectie van de universiteit zou in bruikleen genomen worden en geïntegreerd worden in het museum. Tijdens dezelfde zitting werd besloten om het Schoolmuseum niet alleen open te stellen voor de gemeentescholen, maar ook voor de leerlingen en het onderwijzend personeel van de vrije scholen. Op bepaalde dagen zou het Schoolmuseum eveneens toegankelijk zijn voor individuele bezoekers. Er werd een zaal voorzien voor het houden van voordrachten met filmvoorstellingen. Aan het hoofd van deze inrichting diende een onderwijzer geplaatst te worden met een uitgebreide pedagogische en natuurwetenschappelijke kennis die voordrachten zou organiseren voor de leerlingen en nuttige inlichtingen verstrekken aan het onderwijzend personeel. Onderwijsschepen J. D’Asseler omschrijft de taak van het museum als volgt: “pour propager parmi la jeunesse le goût des sciences naturelles et des saines occupations”. Op 29 oktober 1924 werd het Schoolmuseum officieel geopend met de onderwijscollectie van Cambier, de collectie opgezette dieren van professor doctor Victor Willlem, de persoonlijke verzameling stenen, fossielen en gedroogde planten van Michel Thiery en de zeewierenverzameling van professor. Mac Leod, die in 1919 door weduwe Mac Leod geschonken werd aan Michel Thiery. Het braakliggend terrein rond het museum was toen al getransformeerd in de eerste publieke heemtuin van Vlaanderen en Nederland
Gepresenteerde collectie De kerncollectie van het museum bestaat hoofdzakelijk uit een gevarieerde verzameling natuurwetenschappelijk materiaal. Deze collectie kan onderverdeeld worden in: Een collectie fossielen (590), replica’s van fossielen (25), modellen (89) en artefacten (112) die de evolutie van het leven op aarde illustreren. De biodiversiteit van het leven op onze planeet wordt belicht aan de hand van: • een levende collectie: 1.000 plantensoorten waaronder enkele oude bomen zoals de Ginkgo, Catalpa, Canadapopulier en Balsempopulier, 4 bijenkolonies en 23 spinnen. • gepreserveerde dieren: sponsen (16), koralen (43), schelpen (1.375), insecten (140) en vogels (225) • spinnen: referentiecollectie van de Belgische spinnen bestaande uit 252 soorten, verzameld in de periode 1970 - 1980 door Professor J. Hublé. • driedimensionele modellen: de cel, planten, eencelligen, holtedieren, insecten, menselijk lichaam, • evolutie van de mens (120 in het totaal) • archeologische objecten: representatieve selectie (112) van prehistorische artefacten (42) en artefacten uit Benden-Kongo verzameld door Prof. Dr. Cornet. 47
Collectieplan 2014 - 2018
De maquette van de stad Gent ten tijde van Keizer Karel (150 m²) is sinds 1987 te bezichtigen in het Huis. De voorstellingen (klank- en lichtspel) kunnen uitgevoerd worden in het Nederlands, Frans, Duits, Engels, Spaans of Italiaans. Ter herinnering aan de eerste conservator is er in de Tuin een bureau met persoonlijke bezittingen van Michel Thiery ondergebracht met 109 voorwerpen.
Collecties in depot mineralen: 3.200 gesteenten: 1.700 fossielen: 6.000 koralen: 100 weekdieren: 8.000 schelpen van voornamelijk tropische weekdieren waaronder enkele zeldzame soorten zoals bepaalde Pleurotomaria’s (4), Calcitrapessa leeani (Muricidae), uitzonderlijk uitgebreide collecties zoetwaterbivalven (Unionidae en Mytilidae) en landslakken. insecten: omvangrijke verzameling bestaande uit Belgische en exotische insecten (aantal 15.000) andere geleedpotigen: kleine verzameling tropische duizendpoten, miljoenpoten, schorpioenen, kreeften en krabben. collectie dieren in alcoholoplossing (730). vogels: 630 opgezette vogels uit België voornamelijk bestaande uit de collectie Caemerman, geschonken door het Provinciaal Molenmuseum in Wachtebeke in 1998. In 2012 werden 19 vogels teruggeschonken voor de tentoonstelling in het nieuwe bezoekerscentrum in Puyenbroeck. Het zijn vogelsoorten die veelvuldig in Wachtebeke waar te nemen zijn. eieren: 92 soorten eieren, waarvan 72 behoren tot de collectie Goethals, verzameld in België rond de jaren 1950. zoogdieren: vleermuizen, marterachtigen... herbarium: ongeveer 1.500 planten, verzameld eind 19e eeuw, begin 20e eeuw. Het herbarium omvat o.a. de verzameling van Professor Dr. H. Leboucq en de collectie Stuyvaert M. en A. Deze laatste bestaat uit een 150-tal mossen en korstmossen verzameld in 1880 in de omgeving van Diest. Het herbarium heeft niet alleen historische, maar ook een wetenschappelijke waarde. archeologische collectie : 1070 voornamelijk prehistorische artefacten aangevuld met een aantal objecten uit de Metaaltijden, Romeinse en middeleeuwse en recente periodes. In 2008 werd een langdurige bruikleen van 82 objecten toegestaan aan de vakgroep archeologie van UGent (Prof. Crombé). etnografische collectie: de collectie van Professor Biebuyck bestaat uit 162 gebruiksvoorwerpen (kammen, sieraden, messen, aarden potjes, muziekinstrumenten) van de Banyangastam uit Wanianga Kivu. De collectie geschonken door de heer Rogghé omvat naast een bonte verzameling etnografisch materiaal, een uitgebreide collectie wapens. Deze laatste vormt interessant studiemateriaal. Alhoewel deze etnografische collecties niet direct passen binnen het huidige kader van het museum is het onmogelijk om ze af te stoten daar ze in permanente bruikleen geschonken werden door Professor Thiery. In 2009-2010 werden 114 objecten van deze verzameling tijdelijk tentoongesteld in de tentoonstelling “Baobab airport”. didactische modellen: eencelligen, delen van het menselijk lichaam, planten... wandplaten: 1.100 didactische wandplaten hoofdzakelijk i.v.m. biologie, aardrijkskunde en geschiedenis, waarvan de oudste dateren van begin 1900. documentatiecollectie: omvat boeken en tijdschriften i.v.m. de collectie, waarvan de recente exemplaren door het publiek geraadpleegd kunnen worden. Daarnaast beschikt het museum over negatieven, foto’s, dia’s, tapes, cd’s, films, cd-rom’s enz.
48
Collectieplan 2014 - 2018
Positionering van de collectie De collectie van het museum bestaat uit een uitgebreide natuurhistorische collectie aangevuld met enkele deelcollecties. Positie ten opzichte van andere musea binnen de regio Binnen de regio is de natuurhistorische collectie van de wereld van Kina uniek. Nergens is een verzameling van dergelijke verscheidenheid en omvang samengebracht. De wereld van Kina is het enige natuurhistorische museum in Vlaanderen. Het feit dat het museum zich richt naar kinderen en jongeren maakt het nog uitzonderlijker. Positie ten opzichte van de Gentse universiteitscollecties De Gentse universiteit bezit verschillende collecties die ook in De wereld van Kina voorkomen. Deze collecties zijn uit een totaal verschillend oogpunt verzameld. Het zijn studieverzamelingen die in veel gevallen niet voor het grote publiek toegankelijk zijn en een aangepaste presentatie missen. Positie ten opzichte van het KBIN Het Koninklijk Belgische instituut voor natuurwetenschappen is een federale instelling. Ze bewaart en bestudeert de natuurwetenschappelijke collecties van de Staat. De collectie is qua omvang (37miljoen objecten) niet te vergelijken met deze van De wereld van Kina. De collecties dienden hier in de eerste plaats als ondersteuning van het wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast biedt het museum een kijk op een deel van de collectie. Bij de collectievorming wordt niet gestreefd naar volledigheid, maar naar representatieve, thematische deelcollecties. Bij aankopen krijgen representatieve aanwinsten voorrang op rariteiten.
Collectievorming Bij het uitbouwen van nieuwe presentaties of tentoonstellingen wordt de collectie indien mogelijk uitgebreid. Zo wordt momenteel uitgekeken naar aanvullingen voor de collectie mineralen voor de geplande permanente opstelling. Door de aankoop van mineralen met opvallende kenmerken zoals duidelijke kristallen, dubbelbreking, fluorescentie, magnetisme, kleur, glans… is het de bedoeling om verwondering op te wekken bij bezoekers die over geen of slechts weinig kennis over dit onderwerp beschikken. Een aantal objecten zal ook gehanteerd mogen worden om bepaalde eigenschappen zoals hardheid en streep te ontdekken of om te determineren. Aanvullend worden ook representatieve modellen aangekocht. Op die manier wordt de collectie toegankelijk voor een breed publiek: kinderen, jongeren en ook mensen met een visuele of mentale handicap. Voor de geplande presentatie over gesteenten over gesteenten wordt uitgekeken naar een aanvulling van enkele ontbrekende Belgische marmers, Belgische zandstenen enz. Hierdoor neemt de wetenschappelijke waarde van de collectie toe en wordt de tentoonstelling aantrekkelijk voor bezoekers die reeds over een uitgebreide kennis beschikken. Het museum kijkt steeds uit naar objecten die een waardevolle aanvulling zijn voor de collectie en binnen het budget passen. De wereld van Kina krijgt geregeld schenkingen. Tot voor kort werden alle schenkingen aanvaard. In het algemeen pasten de objecten goed in het verzamelbeleid, maar bij omvangrijke schenkingen moest het museum ook objecten aanvaarden die niet beantwoorden aan de doelstellingen van het museum. Nu wordt het verwerven van niet relevante collectiestukken vermeden door schenkingen eerst voorlopig te aanvaarden en het hanteren van duidelijke criteria zowel bij schenkingen als bij aankopen. • de toestand van het object • de waarde van het object als betekenisdrager • het opvullen van lacunes in de tentoonstellingen en in de collecties • de financiële haalbaarheid • de beschikbare depotruimte • de aanwezigheid in andere Belgische musea Gezien de fragiliteit van de collectie en het feit dat natuurobjecten op zich steeds uniek zijn, worden ook meerdere identieke exemplaren aanvaard bij schenkingen. Afstoten wordt beschouwd als een uitzonderingsmaatregel die in functie staat tot het verbeteren van de kwaliteit en het beheer van de collectie. 49
Collectieplan 2014 - 2018
selecteren en afstoten Elke beslissing tot het afstoten van een object of een verzameling, door schenking, bruikleen of vernietiging, wordt zorgvuldig afgewogen en wordt slechts uitgevoerd na goedkeuring van de beheerder. De af te stoten objecten worden in eerste instantie eerst aan andere musea, universiteiten of stadsdiensten aangeboden. Voor verworven objecten heeft het museum een afstotingsbeleid opgesteld met volgende krijtlijnen: • voorwerpen in uitzonderlijk slechte staat worden verwijderd • voorwerpen die niet beantwoorden aan de doelstellingen van het museum worden afgestoten
(Voorbeelden: Gezien de vogelcollectie in De wereld van Kina zich beperkt tot Belgische exemplaren, werden de 6 Afrikaanse vogels, die het museum door schenking verworven had, geschonken aan het Koninklijk museum voor Midden-Afrika in Tervuren; De computers die opgesteld stonden in de computerklas werden geschonken aan het Centrum voor deeltijds onderwijs van de Stad Gent omdat hun oorspronkelijke functie, namelijk inspelen op een actuele nood, ondertussen voorbijgestreefd is; De IBM computers die de evolutie van de computers gedurende de laatste decennia illustreerden in de tentoonstellingsruimte werden in permanente bruikleen geschonken aan de Stichting Industrieel en Wetenschappelijk Erfgoed vzw.)
• objecten die in het museum niet zonder gevaar gestockeerd kunnen worden, worden verwijderd (Bijvoorbeeld: De wereld van Kina beschikt niet over een stockeerruimte die voldoet aan de veiligheidsnormen voor het opslaan van radioactieve mineralen en gesteenten. Ze werden geschonken aan de Universiteit Gent, die wel over een dergelijke ruimte beschikt.)
50
Collectieplan 2014 - 2018
Behoud en beheer Preventieve conservering Zowel in de presentatieruimtes als in het depot worden alle mogelijke inspanningen gedaan om de passieve conservering te optimaliseren. • permanente registratie van temperatuur, relatieve vochtigheid, uv-straling en lichtintensiteit • beperken van de temperatuurschommelingen door het afschaffen van het dag- en nachtritme van de verwarming en het installeren van thermostatische kranen op de radiatoren • streven naar minimale belichting in de presentatieruimten en in het depot (onder andere door uv-filters op de ramen van het depot)
• installatie van een modern brandbeveiligingssysteem • regelmatig onderzoeken van de collectiestukken op aantasting door schimmels en/of ongedierte • regelmatig grondige schoonmaak om stofophoping te vermijden • de suppoosten melden eventuele beschadigingen of veranderingen in toestand van de museumstukken.
Actieve conservering Door continu verder te werken aan de conservering kunnen alle collectiestukken van zowel de presentatieruimten als van het depot tweejaarlijks behandeld worden op een aangepaste manier. In een natuurwetenschappelijk museum is de actieve conservatie een arbeidsintensieve opgave, waarvan de hierna vermelde handelingen deel uitmaken. • detectie van ongedierte aan de hand van insectenvallen zowel in de presentatieruimtes en het depot, die regelmatig gecontroleerd worden. • bestrijding van ongedierte door de collectiestukken regelmatig te ontdoen van stof door middel van een stofzuiger en nadien in de diepvries te behandelen, regelmatig aanbrengen van insecticiden in de insectendozen en in de vitrines met opgezette dieren. • regelmatig vervangen van de alcoholoplossing van de natte collecties • prepareren van nieuwe aanwinsten • behandelen van fossielen met houtlijm • inpakken van didactische wandplaten in zuurvrij materiaal • jaarlijkse behandeling van de gepresenteerde insecten met een alcoholoplossing • onderzoeken en behandelen van nieuwe aanwinsten of stukken die tijdelijk in het museum gepresenteerd worden alvorens ze te integreren in de bestaande collecties.
Restauratie Gezien de aard van de collectie is restauratie in de meeste gevallen niet mogelijk. Kleine restauraties aan opgezette dieren worden indien mogelijk door het eigen personeel uitgevoerd, voor grotere ingrepen wordt er beroep gedaan op gespecialiseerde firma’s. Er wordt dan ook zo goed mogelijk geconserveerd om restauratie te vermijden. Beschadigingen aan didactische panelen, modellen, maquettes en dergelijke worden gerestaureerd door het decoratieteam.
51
Collectieplan 2014 - 2018
Collectieregistratie De collectie van het museum omvat verschillende deelcollectie. Elke deelcollectie vereist een specifieke aanpak. Voor er gestart wordt aan het invoeren van de gegevens van een deelcollecties, wordt door de registratoren overlegd. Het invulboek van MovE is niet altijd toereikend omdat de typische velden voor natuurhistorische collecties nog niet volledig uitgewerkt zijn. De wereld van Kina is momenteel het enige museum met natuurhistorische collecties in Vlaanderen dat registreert met Adlib. Er is overleg gepland met enkele musea in Nederland om tot een eenvormig invullen te komen. Dit overleg wordt gecoördineerd door MovE en enkele museumconsulenten uit Nederland. Door het geringe aantal begunstigden krijgt dit overleg niet de nodige prioriteit. Het museum legt per deelverzameling vast wat waar en hoe moet ingevuld worden. Elke registrator heeft dus een vastgelegde handleiding. Voor een volledig overzicht van de collectieregistratie zie “collectieregistratieplan”.
Gebruik van de collectie De collectie van De wereld van Kina wordt in de eerste plaats gebruikt om de missie van het museum te vervullen. Door de collectie op een boeiende manier te ontsluiten voor een breed publiek verspreid het museum kennis en wekt het verwondering voor de natuur. Het museum wil op die manier het inzicht bijbrengen dat de mens onverbrekelijk verbonden is met de natuur. Enkel door kennis van de omgeving waarin wij leven, kunnen we onze attitudes ten overstaan van het milieu en de natuur ook daadwerkelijk veranderen.
Onderzoek van de collectie Het onderzoek van de collectie richt zich in de eerste plaats op de deelcollecties die in nieuwe tentoonstellingen gepresenteerd worden. Bij nieuwe presentaties worden de objecten die tentoongesteld zijn en de objecten in depot bestudeerd. Dit omvat o.a. het nakijken van de determinatie (wetenschappelijke naamgeving van het object). Eerst wordt de correctheid van de naamgeving gecontroleerd. Foutieve naamgeving kan door foutieve determinatie (het object is niet wat men dacht dat het was) of door het veranderen van de wetenschappelijke naam. Dit komt voor wanneer in de literatuur een oudere beschrijving van het specimen opduikt. Daarna worden de bovenliggende termen gecontroleerd. Door de doorbraak van het DNA-onderzoek komen geregeld veranderingen in de toewijzing van verwantschappen voor. Daar vloeit een andere systematische indeling uit voort. Dit impliceert aanpassingen aan het taxonomiebestand.
De presentatie van de collectie Bij de vernieuwde aanpak en de naamsverandering van het museum in 2003 is ervoor gekozen de permanente opstellingen in het museum systematisch aan te passen. Hierbij heeft het museum oog voor een kind- en jongerenvriendelijke presentatie. De collectie en het verhaal rond de objecten vormen samen een aantrekkelijke presentatie. In 2009-2010 werden 114 objecten van de etnografische collectie tijdelijk tentoongesteld in de tentoonstelling “Baobab airport”. De collectie in al zijn diversiteit dient ook als uitgangspunt voor het filosoferen met kinderen. Bij de presentatie worden de behoudscriteria nooit uit het oog verloren. Er wordt rekening gehouden met de omgevingsomstandigheden van het object. Er is steeds overleg tussen de vormgevers en de wetenschappelijk medewerkers. 52
Collectieplan 2014 - 2018
Bruikleenverkeer Het museum staat steeds open voor vragen van andere instellingen om objecten in bruikleen te geven. In 2008 werd een langdurige bruikleen van 82 objecten van de archeologische collectie toegestaan aan de vakgroep archeologie van UGent (Prof. Crombé). In 2012 werden 19 vogels van de collectie Caemerman teruggeschonken aan de Provincie Oost-Vlaanderen voor de tentoonstelling in het nieuwe bezoekerscentrum in Puyenbroeck. Het zijn vogelsoorten die veelvuldig in Wachtebeke waar te nemen zijn. De collectie wandplaten is niet toegankelijk voor het publiek. Door het project “Picture This”, een actieve catalogus van wandplaten is de collectie digitaal ontsloten voor collega’s die ook een dergelijke verzameling hebben. Dit project gesteund door de universiteiten van Leuven en Gent, kreeg als ondertitel het educatieve geheugen van Vlaanderen. Aanvragen tot ontlening door leerkrachten, studenten en particulieren worden individueel bekeken. Toestemming tot ontlenen hangt af van de zeldzaamheid van het object, maar vooral de fragiliteit. Bij ontleningen worden steeds de quarantaineregels in acht genomen: d.w.z. dat ontleende objecten niet onmiddellijk terug in het depot geplaatst worden maar eerst een diepvriesbehandeling ondergaan. Voor tijdelijke tentoonstellingen ontleent het museum ook zelf objecten o.a. aan het K.B.I.N., de Zoo van Antwerpen, het Zwin, en enkele particulieren. Hierbij gelden dezelfde quarantainemaatregelen.
53
Bijlage 9
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Collectieregistratieplan 2014- 2018
54
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Collectieregistratie De collectie van het museum wordt digitaal geregistreerd in Adlib. Het museum heeft bij de keuze voor het registratieprogramma Adlib rekening gehouden met de mogelijkheid tot uitwisseling van gegevens met andere musea. De wereld van Kina is sinds de oprichting actief in het project MovE. MovE staat voor ‘Musea OostVlaanderen in Evolutie’ . Het is een initiatief van het Provinciaal Museumconsulentschap (directie Cultuur en Monumentenzorg) en eGov van de provincie Oost-Vlaanderen. MovE ging van start in 2003. MovE is een samenwerkingsverband van Musea in Oost-Vlaanderen. MovE werkt aan de verbetering van digitale collectieregistratie en wil de Oost-Vlaamse museumcollecties ontsluiten via een centrale objectencatalogus op het internet. In 2007 kreeg De wereld van Kina toestemming van het stadsbestuur Gent om de objectgegevens van het museum centraal te stockeren op een server van de Provincie Oost-Vlaanderen. Zo kan het museum rechtstreeks werken op de centrale objectcatalogus van MovE. Na controle van de objectregistratie publiceert het museum de objecten op het internet via www.erfoedinzicht.be. MovE ontwikkelt en onderhoudt ook hulpmiddelen voor de registratie zoals het Invulboek. Handleiding bij digitale collectie- en objectregistratie’ en de AM-MovE thesaurus. Deze worden op het internet gepubliceerd en zijn voor iedereen gratis toegankelijk. Een personeelslid van het museum was actief betrokken bij het tot stand komen van het invulboek. De aard van de collectie van het museum maakt De wereld van Kina dikwijls tot een buitenbeentje. De registratie van Natuurhistorische objecten verschilt enigszins van de registratie van cultuurhistorische objecten. Binnen het programma Adlib was dan ook een aanpassing nodig om de objecten te kunnen beschrijven. Zo is binnen het tabblad “identificatie” een rubriek “taxonomie” bijgevoegd en is een tabblad “vondstomstandigheden” bijgemaakt. Hier kunnen o.a. de gegevens over de vindplaats genoteerd worden. Ook de stratigrafische gegevens die o.a. van belang zijn voor het beschrijven van fossielen worden hier vastgelegd.
Toelichting bij taxonomiebestand Bij de registratie van planten en dieren is het van belang de soort te definiëren (determineren). Deze objectgegevens worden ingevoerd op het tabblad identificatie bij taxonomie. Hier komt de wetenschappelijke naam met vermelding van de taxonomische rang. De wetenschappelijke naam die ingevoerd wordt tijdens de objectregistratie komt terecht in het taxonomiebestand. Dit bestand is het best te vergelijken met het thesaurusbestand.Hier wordt de wetenschappelijke naam gekoppeld met de taxonomische rang en met de populaire naam (indien die bestaat). De wetenschappelijke naam wordt telkens gekoppeld aan de bovenliggende en/of onderliggende term.
Vb: de Ekster Soort Geslacht Familie Orde Klasse Stam
Pica pica Pica Corvidae Passeriformes Aves Chordata Animalia
Ekster Kraaien Zangvogels Vogels Chordadieren Dieren 55
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Deze koppelingen zijn noodzakelijk voor een natuurhistorische collectie. Zo moet het museum niet alleen kunnen zoeken op ekster, maar moet het ook alle vogels uit de collectie kunnen terugvinden of een inventaris kunnen maken van alle dieren binnen de collectie. Om de objectregistratie optimaal te kunnen benutten is een goed onderhouden taxonomiebestand noodzakelijk. Bij het invoeren van nieuwe objecten wordt gelijktijdig het taxonomiebestand bijgewerkt. Het bestand bevat ook alle termen die bij de conversie van vorige digitale collectieregistraties meegekomen zijn. Deze termen missen de link naar boven- en/of onderliggende termen. De wereld van Kina zorgde met een inhaaloperatie voor de nodige linken. Momenteel is het volledige taxonomiebestand op een correcte manier gelinkt. De velden vervaardiger en datering zijn hier niet van toepassing. De collectie van het museum omvat verschillende deelcollectie. Elke deelcollectie vereist een specifieke aanpak. Voor er gestart wordt met het invoeren van de gegevens van een deelcollectie, wordt door de registratoren overlegd. Het invulboek van MovE is niet altijd toereikend omdat de typische velden voor natuurhistorische collecties nog niet volledig uitgewerkt zijn. De wereld van Kina is momenteel het enige museum met natuurhistorische collecties in Vlaanderen dat registreert met Adlib. Er is overleg gepland met enkele musea in Nederland om tot een eenvormig invullen te komen. Dit overleg wordt gecoördineerd door MovE en enkele museumconsulenten uit Nederland. Door het geringe aantal begunstigden krijgt dit overleg niet de nodige prioriteit. Het museum pleegt overleg met het museum voor morfologie van de faculteit Diergeneeskunde van UGent. De collectie van dit museum vertoont een aantal gelijkenissen met deze van De wereld van Kina. Beide musea overleggen over thesaurustermen. Het museum legt per deelverzameling vast wat waar en hoe moet ingevuld worden. Elke registrator heeft dus een vastgelegde handleiding. Bij de registratie wordt voorrang gegeven aan collecties die gebruikt worden voor nieuwe vaste opstellingen of tijdelijke tentoonstellingen. Op die manier kan maximaal gebruik gemaakt worden van de voordelen van een goede registratie voor het opstellen. Het is essentieel om te weten wat in het museum aanwezig is en in welke toestand het zich bevindt. Wanneer objecten geselecteerd worden, wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt om ze te fotograferen en afmetingen vast te leggen. Dit zijn gegevens die o.a. voor het vormgevingteam noodzakelijk zijn. Zo kunnen ze een zicht krijgen op de tentoon te stellen objecten. De collectie mineralen is ondertussen volledig geregistreerd in Adlib. De objecten die tentoongesteld zullen worden in de nieuwe opstelling zijn allemaal gefotografeerd. Ter voorbereiding van de tentoonstelling over de opbouw van de aarde en de gesteenten werd de verzameling gesteenten volledig geregistreerd in Adlib (1739 objecten). Om plaats te maken voor de tentoonstelling Aarde, gesteenten en mineralen, werd een halve vleugel van het museum leeggemaakt. Het betreft de fossielen van het Trias, Jura en Krijt (110 objecten), en de collectie insecten (1300 objecten). Alle fossielen die naar het depot werden, zijn eerst gefotografeerd en de registratie in Adlib is bijgewerkt. De objecten zijn gepubliceerd via www.erfgoedinzicht.be. Hierdoor zijn deze fossielen digitaal toegankelijk voor het publiek. Alle 1300 insecten zijn al geregistreerd in Adlib, hier werd de standplaats aangepast. Insecten zijn zeer broze objecten. Door het manipuleren kan mogelijk schade toegebracht worden. De toestand van de objecten werd dan ook herbekeken. In 2008 werd gestart met het digitaliseren van de etnografische collectie van het museum. Ondertussen werden alle 1377 objecten digitaal geregistreerd. 718 objecten zijn ontsloten via www.erfgoedinzicht.be. Hiervan werden 144 objecten tentoongesteld in de tijdelijke tentoonstelling “Baobab airport”. Het museum bezit ongeveer 6.500 boeken. Deze zijn allemaal ingebracht in Adlib. Daarnaast worden sinds 2005 artikels uit 22 tijdschriften geïnventariseerd in Adlib. Het project erfgoedinzicht voorziet in de toekomst het publiceren van bibliotheekcollecties. 56
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Registratie per deelcollectie Mineralen Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
0 3200 3200 3200 1979
Registratie in Adlib betreft een basisregistratie Zonder Extra Foto Vervaardiger (niet relevant) Datering (niet relevant) Strunzcode * Kristalstelsel *De strunzcode (onderverdeling in groepen op basis van samenstelling en kristalstructuur) wordt opgenomen in het thesaurusbestand. De registratie in Adlib is afgerond. Op regelmatige basis is voorzien de collectie mineralen verder te fotograferen (nog 1200 objecten). Wanneer de foto’s aan hun object gelinkt zijn worden ze vrijgegeven voor publicatie op www.erfgoedinzicht.be.
Gesteenten Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
0 1739 1739 1739 238
De collectie wordt verder gefotografeerd en vrijgegeven voor publicatie op www.erfgoedinzicht.be.
Fossielen Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
590 8210 8800 8800 141
Het betreft een minimale registratie Zonder Extra Titel Taxonomische naam en rang Afmetingen Vindplaats Stratigrafie Voor fossielen tentoongesteld in het museum foto en korte beschrijvende tekst voor publicatie in www. erfgoedinzicht.be. Fossielen in depot. De meest representatieve fossielen zullen voor publicatie vrijgegeven worden. 57
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Vogels Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be Het betreft een basisregistratie Zonder Beschrijving afmetingen
194 630 824 824 55 Extra Foto
Voor een kenner zijn de beschrijving en de afmetingen van een bepaalde vogel meestal niet relevant. Iedereen kan opzoeken hoe een wielewaal er uitziet. Daarom zijn de gegevens niet onmiddellijk opgenomen. Het museum kiest ervoor eerst zoveel mogelijk objecten digitaal te registreren. Vanaf eind 2007 worden alle conserveringsbehandelingen (diepvriesmethode) opgenomen in het bestand. Gepland: Fotograferen van vogels in depot (2014). Wanneer het veld toegevoegd is, wordt het record vrijgegeven voor publicatie op www.erfgoedinzicht.be. In een latere fase wordt een publieksvriendelijke beschrijving toegevoegd en worden de afmetingen opgenomen.
Planten (levendecollectie) Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be Het betreft een minimale registratie Zonder Verwerving meestal niet van toepassing
1677 1677 1677 22 Extra taxonomische gegevens verschijningsvorm (kruid, struik, boom) een- of meerjarige plant
Verantwoording: Voor een kenner zijn de beschrijving en de afmetingen van een bepaalde plant meestal niet relevant. Iedereen kan opzoeken hoe een dotterbloem er uitziet. Daarom zijn de gegevens niet onmiddellijk opgenomen. Het museum kiest ervoor eerst zoveel mogelijk objecten digitaal te registreren. Gepland: In een eerste fase wordt voor uitzonderlijke planten in de tuin (vb. Canadapopulier) een beschrijving, afmetingen en foto voorzien. Mogelijke conserveringsbehandelingen worden ook opgenomen. Wanneer de planten voorzien zijn van deze gegevens worden ze vrijgegeven voor publicatie op www.erfgoedinzicht.be. Op langere termijn zullen meer records aangevuld worden met beschrijvingen, afmetingen en foto’s. Zo kan men een zicht krijgen op een plant in bloei, een plant met vruchten… Alle mogelijke gegevens (vb. geneeskrachtige plant) zullen dan bijgevoegd worden zodat het geheel zeer gebruiksvriendelijk wordt. Het museum zoekt een manier om een kaart met aanduiding van de verschillende tuinperken te koppelen aan de objecten. Dit geeft de gebruikers van het bestand een duidelijker beeld op de standplaats. Momenteel biedt Adlib geen kantklare oplossing voor het linken van een kaart aan het object. Taxonomiebestand voor planten OK 58
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Insecten Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
140 14160 14300 6500 58
Het betreft een minimale registratie Zonder Extra Objectnaam Titel taxonomische naam en rang vindplaats
Schelpen en zee Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
1100 10000 11100 10160 7
Het betreft een minimale registratie Zonder Extra Objectnaam Titel taxonomische naam en rang vindplaats
Spinnen Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
269 0 269 269 0
Het betreft een minimale registratie Zonder Extra Objectnaam Titel taxonomische naam en rang vindplaats
Bloemmodellen Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
125 0 125 36 13
Het betreft een minimale registratie Zonder Extra Objectnaam foto Titel taxonomische rang en naam van de voorgestelde plant oud nummer 59
Collectieregistratieplan 2014 - 2018
Wandkaarten Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be Het betreft een basis registratie Zonder Beschrijving ering meestal niet gekend
0 1168 1168 1168 21 Extra Foto Iconografie: hoofdmotief, afgebeeld persoon of onderwerp
Verwerving meestal niet gekend
Ethnografische collectie Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
0 1071 1071 1071 718
Archeologische collectie Huidige toestand: Tentoongesteld In depot Totaal Adlib www.museuminzicht.be
150 1070 1220 1030 79
Samenvatting en planning De wereld van Kina heeft in de afgelopen beleidsperiode verdergewerkt aan de digitale registratie van haar collectie. Hierbij werd vooral gewerkt op de deelcollecties die bij nieuwe tentoonstellingen gebruikt werden en waarmee nieuwe presentaties gerealiseerd werden. Het museum maakt systematisch gebruik van elke manipulatie van de objecten om indien nodig de digitale registratie te verwezenlijken of bij te werken. Het museum is van plan deze systematische aanpak te blijven volgen. Daarnaast worden zoveel mogelijk objecten gefotografeerd. Het fotomateriaal wordt dan gelinkt met de digitale registratie waarna het museum de records vrijgeeft voor publicatie op de website www.erfgoedinzicht.be.
60
Bijlage 10
Tentoonstelling aarde en gesteenten
Aarde en gesteenten Bij de herinrichting van het museum werd de collectie gesteenten en mineralen tijdelijk opgeborgen om plaats te maken voor het vernieuwde onthaal en de museumshop. Deze collecties vinden een nieuwe plaats op de eerste verdieping van het museum. In deze vleugel wordt aandacht geschonken aan de opbouw van de aarde, de gesteenten en de mineralen waaruit ze zijn opgebouwd.
De tentoonstelling over de aarde en gesteenten In de eerste zone (gang) brengt een lift ons virtueel naar het centrum van de aarde. Zo ontdek je de verschillende lagen van de aarde. Voor het vervolg van de tentoonstelling concentreren we ons op de aardkorst. Deze bestaat uit verschillende platen die ten opzichte van elkaar bewegen. De bewegingen van de aardkorst geven een verklaring voor aardbevingen en vulkanen. In de tentoonstelling kan je onder andere aan de lijve een aardbeving meemaken en ontdekt je alles over vulkanen. Daarna maakt je kennis met de verschillende soorten gesteenten (stollingsgesteenten, afzettingsgesteenten en metamorfe gesteenten). Drie mijnwagentjes focussen elk op een verschillende groep en hun gebruik. Op de skyline van Gent staan vijf viewmasters. Ze zoemen in op het gebruik van verschillende gesteenten in Gentse monumenten die je kan ontdekken in 3 dimensies. Uiteraard zijn de gebruikte gesteenten te zien (en aan te raken) in de opstelling. Er is eveneens een kleine collectie stenen ornamenten te bewonderen die ontleend werden uit de collectie van de Historische Huizen. Extra aandacht is er voor de gesteentecyclus. Een heuse machinekamer laat je ontdekken welke processen verantwoordelijk zijn voor de continue gesteentecyclus. Deze tentoonstelling richt zich naar schoolgroepen (in hoofdzaak basisonderwijs) en individuele bezoekers (zowel gezinnen als verzamelaars).
Metamorfe gesteenten • afzettingsgesteenten • stollingsgesteenten
Installatie ‘keuken van de aarde’
61
Bijlage 11
Tentoonstelling mineralen
Tentoonstelling mineralen Bij de herinrichting van het museum werd de collectie gesteenten en mineralen tijdelijk opgeborgen om plaats te maken voor het vernieuwde onthaal en de museumshop. Deze collecties vinden een nieuwe plaats op de eerste verdieping van het museum. In deze vleugel wordt aandacht geschonken aan de opbouw van de aarde, de gesteenten en de mineralen waaruit ze zijn opgebouwd. Een eerste zone van de mineralententoonstelling is de collectiekamer. Hier wordt de uitgebreide collectie mineralen van het museum gepresenteerd. De grote variatie aan vormen en kleuren wekken verwondering bij de bezoekers. Aanraakschermen geven extra info. Een tweede zone gaat in op de typische eigenschappen van mineralen (kleur, hardheid, vorm, breuk, doorzichtigheid, glans, magnetisme, fluorescentie...). Deze ruimte is vooral een doeruimte waar de bezoeker zelf experimenten kan uitvoeren. De derde en laatste zone is de “schatkamer” waar wordt gefocust op halfedelstenen. Het museum heeft speciaal voor deze zone verschillende halfedelstenen laten verwerken tot juwelen. In een verduisterde ruimte wordt de collectie fluorescente mineralen getoond. Hier wordt geopteerd voor een feeërieke sfeer. Deze tentoonstelling richt zich zowel naar schoolgroepen (in hoofdzaak basisonderwijs) als individuele bezoekers (zowel gezinnen als verzamelaars).
Schatkamer
Collectie mineralen
62
Bijlage 12
Bruikleen perceel grond vzw Beregoed
STAD GENT DEPARTEMENT ONDERWIJS EN OPVOEDING DE WERELD VAN KINA DWVK/AVG/CLB. De Wereld van Kina: de Tuin, Berouw 55 te 9000 Gent. In bruikleen nemen van een stuk grond in het kader van het onderwijsproject van de Stad Gent van de vzw Beregoed. Bekrachtiging. De heer Rudy Coddens, schepen van Onderwijs en Opvoeding, Feiten en historiek van het dossier Het college van burgemeester en schepenen gaf in de zitting van 16 maart 2006 haar goedkeuring aan het in bruikleen nemen van een stuk grond in het kader van een onderwijsproject van de Stad Gent van de vzw Beregoed. In de tuin worden reeds veel rondleidingen gegeven aan de verschillende leeftijdsgroepen en krijgt de bezoeker verhalen te horen over bloemen, bomen, zaaien, stekken, bijen, spinnen…. De heer Schepen en de personeelsleden van Kina wensen de tuin verder uit te breiden voor een didactisch bloemenproject, gekoppeld aan de zintuigen. Daarvoor is het noodzakelijk dat de tuin uitgebreid wordt met een stukje grond. Bijgevoegde nota bij de collegebeslissing beschrijft wie de eigenaar van het respectievelijk perceel is, alsook welk juridisch model het best van toepassing is voor de overeenkomst. DE RAAD Overwegende dat het wenselijk is de Tuin uit te breiden in het kader van een didactisch bloemenproject, gekoppeld aan de zintuigen; Overwegende dat de Tuin hiervoor wordt uitgebreid met een stukje grond dat toebehoort aan de vzw Beregoed; Overwegend dat de stad Gent zal instaan voor het plaatsen en onderhouden van een afsluiting en een afsluitbare toegang tot de tuin langs het kinderdagverblijf, zodat ook de Beregoed-kinderen van het perceel gebruik kunnen maken; Gelet op voorliggend ontwerp van gebruiksovereenkomst; Gelet op de nieuwe gemeentewet; Op voorstel van het college van burgemeester en schepenen: BESLUIT Enig Artikel: Het besluit van het college van burgemeester en schepenen van 16 maart 2006 betreffende het in bruikleen nemen van een stuk grond in het kader van het onderwijsproject van de Stad Gent van de vzw Beregoed en de daaraan verbonden gebruiksovereenkomst worden bekrachtigd.
63
Bijlage 13
Actiepunten Educatieve Diensten
Actiepunten
Educatieve Diensten 64
65
apart budget reserveren voor promotie op de werkingsmiddelen van de instellingen uitwerken van gezamenlijke algemene introductiedrukwerkjes met sfeerbeelden en contactgegevens voor elke instelling uitwerken van algemene infoleaflet over de educatieve diensten, hun visie en missie, overkoepelend. onderzoeken hoe de website Wereld van Kina interactiever kan gemaakt worden
methode afspreken voor regelmatige update bestaande websites methode afspreken voor regelmatige update aanwezigheid stedelijke website onderling in de instellingen het aanbod van de collega’s promoten, info meegeven door eenvoudige leuke drukwerkjes (leaflets, bladwijzers, alternatieve visitekaartjes …) bijkomend promoten van de educatieve diensten naar het stedelijke net Visibiliteit op bussen Visibiliteit op schoolagenda’s Gerichte mailings
3
7 8 9
meewerken met buurtevenementen buurtevenementen organiseren collectoritems ontwikkelen (marketing – pins, kaartspel, museumwaaier…)
21 22 23
14 15 16 17 18 19 20
promotiebundel over de educatieve diensten opstellen voor (stads-)scholen aanbod buiten de schooluren en vrij bezoek bijkomend promoten promotionele samenwerking zoeken met organisatoren van evenementen in de nabijheid van de educatieve diensten evenementenkalender Sint Pietersplein opvragen voor Kina promotie voeren via de Gentse bibliotheken specifieke promo naar studenten toe die de abdijtuin gebruiken gericht contact met studentenambtenaar over aanbod educatieve diensten gericht contact met radio Urgent onderzoeken hoe we tijdschrift “Klasse”beter kunnen gebruiken publieksenquête opmaken en online en op papier verspreiden
11 12 13
10
6
5
4
een werkgroep promotie oprichten voor de drie instellingen samen
2
actiepunt korte termijn 2013-2014
een stafmedewerker fulltime vrijmaken om rond promotie te werken voor de drie instellingen samen
1
promotie promotie promotie
promotie promotie promotie promotie promotie promotie promotie
promotie promotie promotie
promotie
promotie promotie promotie
promotie
promotie
promotie
promotie
promotie
promotie
werkgroep
x
x x x x
x
x x x
x
x x x
x
x
x
x
C
x x x
x
x x x
x x
x
x
x
x
x
KI
x x x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x
x
x x
x
x
x
x
SVT CA
Actiepunten korte termijn (2012-2013)
gestart
gestart
gestart
gestart
gestart gestart gestart
gestart
start
alle instellingen : in gebruik sedert januari 2012 marian regina,luc marian,regina Pins ontwikkeld voor Kina in omloop sedert eind 2011
Annemie
adressen ingezameld, contact: frederik rousseau
Renée, Guy
inhoud: marian,veerleWilfried ontwerp: Mario
Johan, Veerle Annemie, Jan
trekkers
afgewerkt
Beeindigd. Graag suggesties uit de werkgroep.
afgewerkt rapportering door jan
afgewerkt
Afgewerkt ( zie punten 4 en 5)
afgewerkt
afgewerkt
To do voor Jan Schiettekatte, uitleg vragen aan Guy Denis ivm. financiele middelen. Huisstijl van Kina moet blijven in de nieuwe website.
Afgewerkt.
Niet mogelijk wegens personeelstekort, actiepunt wordt niet doorgevoerd om die reden. Nieuwe werkgroep promotie samenstellen, 2-maandelijks samenkomen. In de werkgroep de groene punten bespreken. Behouden als aandachtspunt, voorlopig afgewerkt. Afgewerkt.
66
evaluatieformulier ontwikkelen over educatief aanbod voor bezoekende leerkrachten educatieve eindwerken gerealiseerd in het verleden nagaan op bruikbaarheid en toepasbaarheid nieuwe interactieve workshops en doe-activiteiten ontwikkelen
bijkomende doeactiviteiten ontwikkelen
nagaan van de mogelijkheden tot uitbouw van de bibliotheek en ontsluiting ervan
nagaan hoe de databases van de collecties in depot ontsloten kunnen worden via educatieve Ict-toepassingen
nagaan hoe we kunnen participeren aan de beelddatabank van de Stad Gent met onze collectiebestanden huidige illustratiemateriaal updaten huidige werkblaadjes en educatieve pakketten opfrissen, inhoudelijk en qua vorm/ lay-out. afstemmen van het aanbod rond natuureducatie met Departement Leefmilieu
evaluatieactie voor het educatieve aanbod voor kinderen en jongeren bedenken, uitvoeren en resultaten verwerken en implementeren meer doeactiviteiten ontwikkelen rond specifieke collectieonderdelen, zalen of thema’s, educatieve werking ondersteunen met méér workshops, labo’s … in de instellingen aanwezigheid op educatieve portaalsites nagaan en optimaliseren
25
28
29
30
31
35
37
36
34
32 33
27
26
toepassen van de ontwikkelde criteria voor de evaluatie van het educatieve aanbod – procedure voor evaluatiemomenten educatief aanbod afspreken
24
actiepunt korte termijn 2013-2014
educatie
x
educatie
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
KI
x
x
C
educatie
educatie
educatie educatie
educatie
educatie
educatie
educatie
educatie
educatie
educatie
educatie
werkgroep
x
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
?
x
x
x
x
SVT CA
Actiepunten korte termijn (2012-2013)
gestart
gestart
gestart
gestart
gestart
start
Nagaan binnen teamoverleg en educatief overleg van de werkplekken hoe de bepaalde criteria in een evaluatiemethode kunnen gevat worden ( bv. Om de 2 jaar) Te bespreken in educatief overleg
afgewerkt
Jan stuurgroep milieueducatie
Rudy,Mario,Marian
maart 2013 : in onderzoek
gevraagd ICT 2013
Toewijzen aan de werkgroep promotie.
regelmatig overleg , Ria Tommelein gedetacheerd naar Milieu , volgt op en rapporteert , momenteel lopen projecten in 4 scholen. Jan Schiettekatte volgt dit op. Moeilijk realiseerbaar. Beslist wordt dit punt af te voeren Te bespreken in educatieve teams
Annemie vraagt Jo naar de stand van zaken. Op het volgend DOO verslag Jo + suggesties uitbouw bib.. In Kina wordt dit constant bijgewerkt in adlib. To do voor Jan Schiettekatte, navragen bij Guy Denis wat daarrond kan gebeuren de komende maanden. Uitgesteld door het niet opgestart raken van de beelddatabank. Opvolgen Opvolgen
Afgewerkt. Toepasbaarheid bespreken in educatief overleg Anne , Ann ,Frank , Jo ,Marian Voorlopig afgewerkt. Blijft permanent aandachtspunt. voorlopig afgewerkt, blijft aandachtspunt.
ilse,johan
annemie bespreekt
trekkers
67
inventariseren logistieke taken die gezamenlijk kunnen georganiseerd worden planning optimaliseren over de werkplekken heen en binnen de werkplekken (verlofperiodes, aanbod, wederzijdse ondersteuning)
vertaling werkgroepen strategische oefeningen in organisatiestructuur realiseren : - instellingsoverschrijdend overleg - thematische conceptuele werkgroep - ontwerpcel - werkgroep promotie - veiligheidsoverleg Opstarten regelmatig veiligheidsoverleg inventarisatie bestaande noodplannen, evacuatieplannen, blusmiddelen edm inventarisatie bestaande richtlijnen personeel
inventarisatie noden veiligheid infrastructuur gebouwen
47 48
49
53
50 51 52
44 45 46
39 40 41 42 43
oplijsten gespecialiseerde knowhow personeel ; wederzijdse ondersteuningsmogelijkheden nagaan oplijsten aanwezig materiaal – uitleenmogelijkheden in kaart brengen interne briefing do’s en don’ts onthaalpersoneel en suppoosten verbeteren infodoorstroming educatieve teams- onthaalpersoneel infopakket nieuwe medewerkers grondig up-daten regelmatig (wekelijks) overleg per werkplek ; interne communicatie daarover optimaliseren regelmatig inhoudelijk planningsoverleg over de instellingen heen opstarten interne communicatie daarover optimaliseren nagaan van gezamenlijke aankoopmogelijkheden
38
actiepunt korte termijn 2013-2014
veiligheid
veiligheid veiligheid veiligheid
organisatie
organisatie organisatie
organisatie organisatie organisatie
organisatie organisatie organisatie organisatie organisatie
organisatie
werkgroep
x
x x x
x x
x x x
C
x
x x
x x
x
x x x x x
x
KI
x
x x
x x
xx
x x
x x
x
x x
x
x
x
x
x
x
SVT CA
Actiepunten korte termijn (2012-2013)
gestart
gestart
gestart
start
Jan Jan, Wilfried, Luc, Johan, Jan, Wilfried, Luc, Johan, Veerle Jan, Wilfried, Luc, Johan, Veerle
info wordt samengebracht en getoetst
Permanent agendapunt voor DOO.
voor de campagne aangevat door Johan sedert februar 2013
gerealiseerd sedert juni 2012 aangevat in januari 2013 aangevat in februari 2013
Afgewerkt ; permanent aandachtspunt. Afgewerkt ; permanent aandachtspunt. Bij aankoop van nieuw materiaal communiceren met elkaar.
Afgewerkt. afgewerkt Afgewerkt ; permanent aandachtspunt. Afgewerkt Afgewerkt ; permanent aandachtspunt.
Jan denkt na over mogelijkheden
afgewerkt
Jan Stéphanie
johan. Annemie, Jan Annemie, Jan Annemie, Jan, Renée Johan , Annemie, Luc, Jan
trekkers
68
realisatie van een overzichtsfolder voor het geheel gestructureerde inventarisatie van mogelijke infopunten voor verspreiding van gezamenlijk promotiemateriaal (promotie) nadenken over gezamenlijke thema’s en gezamenlijke aanwezigheid op evenementen nagaan mogelijkheid gelijkschakelen openingsuren alle werkplekken in elke werkplek een gastenboek en ideeënbus/klachtenbus opstart publieksenquête en feedback erover op teamoverleg alle werkblaadjes een kindvriendelijke lay-out geven informatiedoorstroming over aanbod en reservaties naar onthaalmedewerkers optimaliseren inventarisatie publiekswerking andere musea, inspiratiebron voor good practices Thema 1914-2014 uitwerken voor School van Toen
62 63
71
70
65 66 67 68 69
64
61
60
59
58
57
56
55
Collectiefotografie : middelen voorzien voor foto-installatie voor collectiefotografie bruikbaar in alle instellingen Collectiebeheer : Ontwikkelen van duidelijke criteria voor verwerving / afstoting op alle werkplekken uitwisselingsmogelijkheden collectieonderdelen tussen de werkplekken onderzoeken (collectiemobiliteit) Erfgoedbeheer : - voor De Campagne contacten leggen om de werking rond levend erfgoed vorm te geven en op te starten Voor de wereld van Kina wordt een contactpersoon aangeduid om de Tuin te vertegenwoordigen bij de Vereniging voor Botanische Tuinen en Arboreta Collectieregistratie : de collectieregistratie in Adlib wordt blijvend uitgebouwd en gefinaliseerd voor de Wereld van Kina en De School van Toen Ontsluiting van de collectiedepots voor het brede publiek via aangepaste ICT toepassingen tussentijdse evaluatie werking erfgoedbewakers doorvoeren
54
actiepunt korte termijn 2013-2014
pubwerking
pubwerking
pubwerking pubwerking pubwerking pubwerking pubwerking
pubwerking
pubwerking pubwerking
mus/erfgoed
mus/erfgoed
x
x
x
x
x x x x
x
x
x
x
mus/erfgoed
x
x
KI
x
x x
x
C
mus/erfgoed
mus/erfgoed
mus/erfgoed
mus/erfgoed
mus/erfgoed
werkgroep
x
x
x x x
x
x
x
x
x
x
x x x
x
x
x
SVT CA
Actiepunten korte termijn (2012-2013)
gestart
gestart
gestart
start
Jan
Marian ; wordt opgenomen in Wereld ook
Jan, Annemie,einde kalenderjaar maart 2013 in ontwerp
lieven ; stichting levend erfgoed Erik
trekkers
eerste nota ingediend eind februari 2012 ; contact met Birmingham ; rapportering vrijwilligers opgestart
afgewerkt
gerealiseerd sedert zomer 2012
afgewerkt
69
actualisering en interactief maken van website De School van Toen
maximaliseren van het gebruik van elektronische nieuwsbrieven
onderzoek van de opportuniteiten van het gebruik van sociale media (Facebook, Twitter, Skype, Netlog…)
digitale nieuwsbrieven voor de scholen,
activiteiten plannen naar specifieke verenigingen toe en deze promoten promotie via adresbestanden Vlaamse gemeenschap en Provincie onderzoeken
7
8
9
10
11 12
promotie promotie
promotie
promotie
promotie
promotie
promotie promotie promotie
ontwikkelen van een huisstijl voor De School van Toen aanwezigheid op educatieve portaalsites systematisch nagaan en opvoeren actualisering en interactiever maken website De Campagne
4 5 6
3
2
opmaak van een gezamenlijk promotieplan voor de educatieve diensten, promotie inventarisatie van de te gebruiken media gezamenlijke promotie van gezamenlijk thematisch aanbod over de instellingen promotie heen actualisering van de huisstijl van De Campagne promotie
werkgroep
1
actiepunt middellange termijn 2014-2016
x x
x
x
x
x
x
x
C
x
x
x
KI
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
SVT CA
start
frederic rousseau policy stad Gent uiteengezet aan medewerkers januari 2013 door Jan schiettekatte frederic rousseau ism Jan , annemie e, johan
laatstejaarsstu dente maakt ontwerp Guy denis
frederik rousseau ism Jan schiettekatte
trekkers
status Maart 2013 : wordt systematisch gebruikt door de Campagne en Kina
status maart 2013:opgenom en in ict behoefteplan
eerste voorstellen gerealiseerd januari 2013
afgewerkt
70
gerichte adresbestanden uitbouwen van leerkrachten, vakleerkrachten, promotie basisonderwijs,kleuterjuffen, biologie, aardrijkskunde, land-en tuinbouw, andere …)
educatie
21
22
25
24
23
nagaan welke educatieve werkvormen niet meer gebruikt worden, evalueren waarom en ze desgevallend actualiseren onderzoeksmogelijkheden over educatieve methodes oplijsten. Opstellen van mogelijke onderzoeksthema’s naar gebruikte methodieken. Contacten uitbouwen Faculteit Pedagogische wetenschappen UGent en Hogescholen. onderzoek naar nieuwe educatieve technieken en integratie van deze technieken in de werking ontwikkelen van lespakketten die ambulant zijn, die outdoor, in de scholen … kunnen gebruikt worden. Ontwikkelen van technieken om het aanbod in scholen te kunnen presenteren.
acties (evenementieel) opzetten naar specifieke doelgroepen toe (leerkrachten) promotie
educatie
educatie
educatie
promotie promotie promotie promotie promotie
promotie
20
15 16 17 18 19
14
promotie
contacten uitbouwen met peerorganisaties (natuurmusea, milieueducatie, erfgoed…) adresbestanden geïnteresseerde bezoekers uitbouwen en uitwisselen ; geregeld direct mailing uitbouwen contacten met gidsenverenigingen méértalige publicaties uitbouw contacten met toeristische sector visibiliteit – aanmaak specifiek promomateriaal voor evenementen nadenken over deelname aan speciale projecten (vb. Cleaning day, transition towns)
werkgroep
13
actiepunt middellange termijn 2014-2016
x
x x x
x
x
C
x
x
x
x
x
x
x x x x x
x
x
KI
x
x
x
x
x
x
x x x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x
x
x
SVT CA
start
eerste project : International Fascination of Plants Day mei 2013 preview Tinkeltuin
afgewerkt
Opgenomen in Jan Schiettekatte departemental e werkgroep infodoorstromi ng 2012
Erik van Braeckel , Sara Thooft voor Tuin
trekkers
71
“dag voor de leerkracht”organiseren evaluatieformulieren voor leerkrachten en leerlingen ontwikkelen en systematisch gebruiken en verwerken meer thematische educatieve koffers ontwikkelen synergie van de verschillende bibliotheken en ontsluiting ervan uitbouwen educatief aanbod ontwikkelen dat uitwisselbaar is tussen de instellingen onderzoek van educatieve werkvormen in andere (culturele) instellingen en uitwisseling /bruikbaarheid ervan nagaan ontwikkeling van een educatief museumspel voor individuele bezoekers met kinderen. educatieve Ict-toepassingen, publiek toegankelijk, in elk museum
halfjaarlijks planningsoverleg eindejaarsevaluatie en informatieactiviteit met al het personeel
onderzoek mogelijke reservatieprocedures online Wereld van Kina : Beleidsnota 2013-2018 opmaken
29 30
37 38
39 40
36
35
31 32 33 34
27 28
Nieuwe themawandelingen ontwikkelen per seizoen. Deze geïntegreerd toepassen in de instellingen realisatie van themaweken over de instellingen heen. educatief aanbod op zondagnamiddag en woensdagnamiddag uitbouwen (films, lezingen, buurtgerichte doeactiviteiten voor (groot-)ouders en kinderen)
26
actiepunt middellange termijn 2014-2016
organisatie organisatie
organisatie organisatie
educatie
educatie
educatie educatie educatie educatie
educatie educatie
educatie educatie
educatie
werkgroep
x
x x
x x x
x x
x
C
x
x x
x
x
x x x x
x x
x x
x
KI
x x
x
x
x x x x
x x
x
x
x x
x
x
x x x x
x x
x x
x
SVT CA
gestart
gestart
start
gestart door Renéé en Annemie
sedert 2011 zowel nieuwjaarsacti viteit als einde schooljaar als infomomenten ingevoerd
opgenomen in behoeftenplan ict 2013
trekkers
werkgroep wordt opgestart maart 2013
afgewerkt
afgewerkt
72
infrastructuurdossiers realiseren (Hoeve ; masterplan omgeving De Campagne ; restauratie tuinierswoning ; restauratie gevel-en dak Kina Huis ; restauratie gevel School van toen) grondige oplijsting mogelijke stageplaatsen voor opleidingsvormen en uitbouw contacten grondige oplijsting mogelijkheden “werkplekleren” en praktijkstages en uitbouw contacten daartoe opmaak aanvullende risicoanalyse per werkplek uitwerken gedetailleerde actiesteekkaarten en concrete scenario’s voor personeel per werkplek onderzoek mogelijkheden cameratoezicht Tuin / tinkeltuin nagaan optimalisatie collectiebeveiliging nagaan mogelijkheden evacuatieoefening nagaan sleutelplannen Voorzien van een budget voor restauratie collectieobjecten inventariseren coördinaten specialisten restauratie Meertaligheid in collectie-presentatie realiseren Nagaan voor Wereld van Kina hoe bewaring, taxidermie en restauratie structureel kan opgevolgd worden Collecties beter bekendmaken in wetenschappelijke kringen uitlenings- en uitwisselingsmogelijkheden met externe partners worden in kaart gebracht Onderzoek hoe het werkterrein van “oral history” kan geïntegreerd worden in de werking van de educatieve diensten. (getuigenissen, leven en werk relevante wetenschappers, stichters …)
44
59
57 58
49 50 51 52 53 54 55 56
47 48
46
45
Collectieplan School van Toen – opstart erkenningsdossier Sponsordossiers uitwerken en opvolgen ; uitbouw fundraisingnetwerk Structurele aanpak vrijwilligerswerk, takenpakket, afsprakennota’s, aansturing
41 42 43
actiepunt middellange termijn 2014-2016
mus/erfg
mus/erfg mus/erfg
veiligheid veiligheid veiligheid veiligheid mus/erfg mus/erfg mus/erfg mus/erfg
veiligheid veiligheid
organisatie
x
x x
x x x x x x x x
x x
x
x
organisatie
x x
KI
x
C
organisatie
organisatie organisatie organisatie
werkgroep
x
x x
x x x x x x
x x
x
x
x
x x x
x
x
x x
x x
x
x
x
x x
SVT CA opgestart
start
Jan S Johan G Luc B
jan schiettekatte
trekkers
werking SVT aangestuurd sedert 2011 met maandelijks vrijw.overleg maart 2013 afsprakennota gefinaliseerd
afgewerkt
73
onderzoek of het aanbod kan uitgebreid worden tijdens vakantieperiodes inventarisatie van mogelijks in de werking geïnteresseerde verenigingen, aanleg van adresbestanden en op regelmatige tijdstippen informeren ervan vertaling van overzichtsfolder voor het geheel themawandelingen in elke instelling uitwerken die bruikbaar zijn voor de individuele bezoeker zonder begeleiding méér activiteiten ontwikkelen die aansluiten bij het profiel en de interesses van de buurtbewoners van elke instelling selectie uit de collectie, producten ontwikkelen door reproductie van mooie collectie-items als verzamelaarobject / marketingitem handwerkworkshops op woensdagnamiddag (School van Toen) voorleesactiviteiten op woensdagnamiddag voor kinderen (School van toen) peter- en meterschap voor dieren De Campagne stage dierenzorg uitbouwen De Campagne
66 67
72 73 74 75
71
70
68 69
63 64 65
62
61
Onderzoek naar passende reizende tentoonstellingen, aanduiding van voor prospectie verantwoordelijke stafmedewerker. Uitgangspunt is dat de reizende tentoonstellingen naadloos moeten passen in de concepten van de educatieve diensten Aanvullende subsidiemogelijkheden hiervoor onderzoeken (onder andere stadsmarketingfonds, Koning Boudewijnstichting, Europese programma’s) “Out of the box” denken : onderzoeken hoe vanuit de educatieve diensten in andere culturele huizen kan worden geëxposeerd nazicht op volledigheid van het publieksaanbod per instelling. (elk product voor het publiek inventariseren) onderzoek hoe het aanbod kan uitgebreid worden voor specifieke doelgroepen of tijdens (zomer)vakantieperiodes(vbden : workshops ism Velt,lezingen door specialisten, filmvoorstellingen, moestuinwerking, serreactiviteit, tentoonstellen levend materiaal door verzamelaars, plantenbeurs…)
60
actiepunt middellange termijn 2014-2016
pubwerking pubwerking pubwerking pubwerking
pubwerking
pubwerking
pubwerking pubwerking
pubwerking pubwerking
pubwerking pubwerking pubwerking
mus/erfg
mus/erfg
mus/erfg
werkgroep
x
x
x
C
x
x
x
x x x
x
KI
x x
x
x
x x x
x
x x
x
x
x
x x x
x
SVT CA
start
trekkers
afgewerkt
74
13 14 15
12
10 11
9
8
4 5 6 7
uitbouw adresbestanden thematisch geïnteresseerde verenigingen en gerichte mailings ernaartoe.(senioren, buurthuizen,kunstscholen,mindervaliden,biologen,heemkundige kringen, erfgoed, pedagogische instellingen…) gerichte contacten uitbouwen met deze instellingen en verenigingen mogelijke promotiestunts naar tieners toe onderzoeken en ontwikkelen onderzoek aanmaak DVD-Blue Ray over de diensten en collecties tweedelijns-, special interest - en lifestyle pers inventariseren en contacten uitbouwen vakoverschrijdende educatieve werking uitbouwen. (Samenwerking met o.a. kunst- en muziekonderwijs, net- en vakoverschrijdend) educatieve dagpakketten ontwikkelen in samenwerking met musea / culturele instellingen in de buurt leeftijdsgebonden educatief aanbod uitbreiden en diversifiëren nagaan of educatieve activiteiten kunnen uitgebouwd worden over “werking achter de schermen” van de instellingen ontwikkelen van educatieve samenwerking en delen van knowhow met buitenlandse educatieve instellingen werkbezoeken aan internationale instellingen voor de educatieve teams educatief aanbod tijdens schoolvakanties uitbreiden formatie optimaliseren (cfr.opgelijste noden)
3
educatie educatie organisatie
educatie
educatie educatie
educatie
educatie
promotie promotie promotie promotie
promotie
onderzoek van de mogelijkheden voor virtueel bezoek aan de educatieve promotie diensten door kinderen en van interactieve communicatiemogelijkheden online
werkgroep
2
actiepunt lange termijn 2017-2024
onderzoek van opportuniteit gezamenlijke portaalsite voor educatieve diensten promotie
1
x x
x
C
x x x
x
x x
x
x
x x x
x
x
KI
x x x
x
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x
x
x
x
x
x
SVT CA
start
afgewerkt
jan s bereidt ontwerp aanvraag uitgeschreven formatieaanpa maart 2013 ssing voor
trekkers
75
beheersplan De Campagne uitwerken
veiligheidsoverleg en werkgroep veiligheid wordt permanent onderdeel van onze organisatiestructuur Voor De Campagne nagaan hoe de collectie landbouwgereedschappen optimaal kan worden tentoongesteld Voor de wereld van Kina structureel de erkenningcriteria handhaven.
Voor de School van Toen mogelijkheden verwerving regionale erkenning mus/erfgoed onderzoeken. De problematiek van restauratie en renovatie van de infrastructuur permanent mus/erfgoed onder de aandacht van de bevoegde instanties brengen
Afwerking nieuwe vleugel Mineralen in de wereld van Kina
Integratie en uitwerking van thema’s “evolutietheorie” en “klimaatproblematiek mus/erfgoed “ in de wereld van Kina. (Antarctica / poolbasis Elisabeth is opportuniteit en case ; thema voegwetenschappelijke denkers eveneens)
realisatie meertalig infomateriaal onderzoek kostprijs audio-gidsen
20
23
25
26
27 28
24
22
21
pubwerk pubwerk
mus/erfgoed
mus/erfgoed
mus/erfgoed
veiligheid
organisatie
organisatie
19
18
organisatie organisatie
pedagogisch statuut uitdovend maken bij vervanging pensioneringen collectieplannen optimaliseren en mogelijkheden voor wetenschappelijk onderzoek inventariseren en systematisch communiceren ; publicaties daarover uitbouwen beheersplan Kina – de Tuin uitwerken
werkgroep
16 17
actiepunt lange termijn 2017-2024
x
x
C
x
x
x
x
x
x x
KI
x
x
x
x
x x
x
x
x
x
x
SVT CA
gestart 2011
gestart
gestart
gestart
start
permanent geagendeerd in bilateraal overleg fm vitrines af 2012 ; verdere planning wordt opgemaakt maart 2013
permanent opgevolgd
maart 2013 voorontwerp masterplan gerealiseerd
trekkers
ontwerp nadert voltooiïng maart 2013
afgewerkt