BELEIDSNOTA

BELEIDSNOTA 2014-2017 juni 2014

2

FOS Open Scouting

BELEIDSNOTA 2014-2017 3

BELEIDSNOTA 2014-2017

4

Inhoud

FOS Open Scouting

INLEIDING : BN14-17

7

HOOFDSTUK 1: De inhoudelijke identificatie & situering

8

DEEL 1. POSITIONERING EN PROFILERING VAN FOS OPEN SCOUTING IN HET VELD 1.1. 1.2. 1.3. 1.4.

FOS Open Scouting is een jeugdbeweging FOS Open Scouting is een scoutsen gidsenbeweging FOS Open Scouting is een actief pluralistische jeugdbeweging FOS Open Scouting en Scouts & Gidsen Vlaanderen

DEEL 2. ONTSTAANSGESCHIEDENIS & RECENTE EVOLUTIES VAN FOS OPEN SCOUTING 2.1. 2.2. 2.3.

Ontstaansgeschiedenis Recente evoluties & gebeurtenissen Recente beleidskeuzes

DEEL 3. KERNTAKEN 3.1. 3.2.

Visie Kerntaken

DEEL 4. DOELGROEP EN BEREIK VAN FOS OPEN SCOUTING 4.1. 4.2.

Doelgroep Bereik

10 10 10 11 11 12 12 12 12 14 14 14 16 16 16

DEEL 5. ORGANIGRAM VAN FOS OPEN SCOUTING

18

DEEL 6. TOTSTANDKOMING BELEIDSNOTA 14-17 FOS OPEN SCOUTING

22

HOOFDSTUK 2: Doelstellingen voor de beleidsperiode

21

DEEL 1. VOORAF: HET GROTERE VERHAAL DEEL 2. DOELSTELLINGEN

HOOFDSTUK 3: Begroting DEEL 1. INKOMSTEN DEEL 2. UITGAVEN DEEL 2. RESULTAAT

HOOFDSTUK 4: Bijlagen BIJLAGE 1: FUNDAMENTEN VAN FOS OPEN SCOUTING BIJLAGE 2: OVERZICHT VAN DE AANGESLOTEN LOKALE AFDELINGEN

22 23

39 40 41 43

45 46 52


INHOUD

5

6

FOS Open Scouting

BN14-17 Deze beleidsnota is het resultaat van een intensief traject met onze nationale vrijwilligers. Het resultaat wordt gedragen door de gehele beweging. Uit de vele evaluatie-, overleg- en inspraakmomenten kwamen de ingrediënten voor dit grotere verhaal: een duidelijke en coherente visie op lange termijn. Centraal in dit groter verhaal staat de relatie tussen onze eenheden en onze nationale structuur. Een symbiotische relatie waarrond deze beleidsnota werd opgebouwd. Symbiose is het harmonisch samenleven van twee levensvormen. Beide partners zijn zo goed op elkaar ingespeeld, dat de samenwerking meer oplevert dan de optelsom van één plus één. Een metafoor uit de natuur, die we bij FOS Open Scouting graag volgen. Want ook wij halen samen met onze eenheden het beste uit kinderen en jongeren. Er zijn veel gekende voorbeelden van symbiotische relaties in de dierenwereld. Zo zijn er dieren die andere dieren helpen door ze schoon te houden. De schoonmaker wordt dan voor zijn diensten “betaald” met het voedsel dat hij van zijn klant haalt. Een toonbeeld van dergelijke samenwerking is de relatie tussen een kleine vogel, de ossenpikker, en de neushoorn.

Neushoorns hebben last van stekende insecten. Om hier vanaf te komen, werken ze samen met de ossenpikker. Deze zit op de rug van de neushoorn en eet de insecten en teken van zijn rug op. Zo heeft de vogel te eten en is de neushoorn van die insecten af. De neushoorn heeft dus baat bij het verwijderen van parasieten en de vogel heeft voldoende eiwitrijk voedsel. Tussen eenheden en structuur bestaat er ook een soort symbiotische relatie. Een goede wisselwerking tussen eenheden en structuur is voor beide noodzakelijk. Eenheden kunnen niet zonder de ondersteuning vanuit de structuur. De structuur kan pas waardevolle ondersteuning bieden als de eenheden voldoende betrokken zijn. Beide noden kwamen duidelijk naar voor gedurende de analyseoefening die aan deze beleidsnota voorafging. Ze werden de ingrediënten van een nieuw verhaal, de motor van een nieuw parcours, de speerpunten van deze beleidsnota...

Met vriendelijke scoutsgroeten, Pieter Monsart, Federaal Verantwoordelijke, FOS Open Scouting


Inleiding

7

8

FOS Open Scouting

DE INHOUDELIJKE IDENTIFICATIE & SITUERING


Hoofdstuk 1

DEEL 1. POSITIONERING EN PROFILERING VAN FOS OPEN SCOUTING IN HET VELD

FOS Open Scouting

1.1. FOS Open Scouting is een jeugdbeweging

10

FOS Open Scouting is een jeugdbeweging. Net als de andere jeugdbewegingen in Vlaanderen draaien onze lokale groepen op vrijwilligers, komen ze wekelijks in het weekend samen en organiseren ze daarnaast ook weekends en kampen. Via haar lokale groepen richt FOS Open Scouting zich naar kinderen en jongeren en werken we met hen in leeftijdsgebonden subgroepen die elk een eigen aanpak krijgen. Door een gevarieerd programma werken we aan de integrale ontwikkeling van onze leden. Dat is wat ons bindt met de andere jeugdbewegingen. Maar net als de andere jeugdbewegingen hebben we natuurlijk ook enkele specifieke kenmerken die ons uniek maken en onderscheiden. Die benoemen we in onze missie.

FOS Open Scouting is een scoutsen gidsenbeweging. Het is een plezierige vrijetijdsbesteding waarin scouts & gidsen zin geven aan hun eigen leven en hun ontwikkeling zelf sturen. We helpen elkaar groeien en bouwen vanuit onze unieke kwaliteiten actief mee aan een betere wereld. FOS Open Scouting is een actief pluralistische jeugdbeweging die ontmoeting tussen kinderen en jongeren centraal stelt. Samen vormen we een groep waarin we allen uniek zijn en uniek blijven. Met open blik laten we onszelf verrijken door de anderen.

MISSIE van FOS Open Scouting

1.2. FOS Open Scouting is een scoutsen gidsenbeweging WERELDWIJD HETZELFDE DOEL VOOR OGEN FOS Open Scouting is een scoutsen gidsenbeweging. Al meer dan 100 jaar streven scoutsen gidsenbewegingen wereldwijd hetzelfde doel na: jongeren stimuleren en ondersteunen om zin te geven aan hun eigen leven, om zich zo volledig mogelijk te ontwikkelen en vanuit hun mogelijkheden actief mee te bouwen aan een betere wereld.

SCOUTSMETHODE Allemaal gebruiken we de scoutsmethode om dit doel na te streven. De scoutsmethode is een samenhangend geheel, bestaande uit verschillende elementen (wet & belofte, persoonlijke groei, leren door te doen, teamwork, symbolen/thema’s/ceremonies, natuur en begeleiding) die samen zorgen voor een stimulerende leeromgeving.

PLEZIERIGE VRIJETIJDSBESTEDING Kinderen en jongeren nemen deel aan scouting omdat ze willen spelen, zich willen amuseren en avonturen willen beleven met vrienden en vriendinnen. Plezier staat voorop. Groeien en leren gebeuren binnen FOS Open Scouting steeds in een speelse context.

ZINVOL & ZELFSTUREND Activiteiten hebben pas een invloed op de ontwikkeling van kinderen en jongeren als zij ze als zinvol ervaren. Kennis en vaardigheden moeten bruikbaar zijn in het gewone leven en hen helpen om grote en kleine uitdagingen het hoofd te bieden. Net daarom is scouting gebaseerd op het concept van zelfeducatie. Scouts en gidsen bepalen in de eerste plaats zelf wat ze willen kunnen en willen weten. Ze hebben de wil en de mogelijkheid om zelf richting te geven aan hun ontwikkeling en er actief aan te werken.

STIMULERENDE LEEROMGEVING Kinderen en jongeren zijn in hun ontwikkeling in grote mate afhankelijk van wat hun omgeving hen te bieden heeft. Daarom willen we onze leden een stimulerende leeromgeving aanbieden. Ze krijgen de kans om hun eigen doelstellingen te formuleren en na te streven. Ze worden gestimuleerd om zelf, op eigen tempo, op verkenning te gaan en hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Leren gebeurt met vallen en opstaan. FOS Open Scouting voorziet een experimentele omgeving waarbinnen leden fouten mogen maken. Door dit leerproces kunnen leden op een veilige manier hun grenzen ontdekken en verleggen.

BOUWEN AAN EEN BETERE WERELD Scouting wil kinderen en jongeren stimuleren om zich op alle gebieden te ontwikkelen en vanuit die unieke kwaliteiten mee te bouwen aan de groep en de samenleving. Op die manier bouwen scouts en gidsen mee aan een betere wereld. FOS Open Scouting heeft een duidelijk beeld van hoe die betere wereld eruit moet zien. Dat beeld wordt bepaald door onze waarden. FOS Open Scouting gelooft in een pluralistische samenleving waarin iedereen gelijkwaardig en respectvol samen kan leven. Iedereen heeft er het recht om binnen de grenzen van gelijkwaardigheid en respect eigen waarden, waarheden en ideeën te vormen en uit te dragen.

1.4. FOS Open Scouting en Scouts & Gidsen Vlaanderen

Dat we een scoutsen gidsenbeweging zijn, onderscheidt ons op zich van bijna alle andere jeugdbewegingen. Bovendien zijn we ook een actief pluralistische jeugdbeweging. We zijn er als organisatie van overtuigd dat de combinatie van beide ons nog steeds uniek maakt in het Vlaamse jeugdwerklandschap.

Als levensbeschouwelijk neutrale organisatie laten we iedereen vrij om te kiezen voor één zingevingsverhaal (het christendom, de islam, een wereld zonder of met een heel pak goden, …). Maar als groep, als beweging maken we hier geen keuze in. Dit is en blijft een duidelijk onderscheid met Scouts en Gidsen Vlaanderen. Zolang deze tegenstelling niet is weggewerkt, blijven FOS Open Scouting en Scouts en Gidsen Vlaanderen twee scoutsen gidsenbewegingen met een wezenlijk levensbeschouwelijk onderscheid.

Actief pluralistisch zijn betekent voor ons dat we zowel in onze eigen werking als in de samenleving het gelijkwaardig en respectvol samenleven willen stimuleren. Bovendien willen we uit de diversiteit in de samenleving zoveel mogelijk meerwaarde halen. Door onze leden in contact te brengen met verschillende waarden, waarheden en ideeën, willen we verrijking creëren en bijdragen tot individuele en maatschappelijke vooruitgang. We bieden hen alle kansen om anderen te ontmoeten. Dit contact met ideeën van anderen laat toe hun eigen visie te verrijken.

ONTMOETING CENTRAAL Om dat te bereiken plaatsen we ontmoeting in onze werking centraal. Een pluralistische vereniging heeft één kerngedachte: iedereen is welkom. Maar actief pluralistisch zijn betekent zoveel meer: ¬¬ We gaan actief om met de bestaande diversiteit in onze groep. ¬¬ We voeren een actief beleid om een bredere diversiteit aan kinderen en jongeren te bereiken. ¬¬ We gaan op zoek naar ontmoetingen met anderen buiten de groep.

EEN LEVENSBESCHOUWELIJK NEUTRALE ORGANISATIE Het is onze vaste overtuiging dat dit alles enkel mogelijk is als we als scoutsen gidsenbeweging geen levensbeschouwelijk ideaal naar voor schuiven. We kiezen ervoor om zingeving een belangrijke plaats in onze werking te geven, maar niet om één verhaal naar voor te schuiven waaruit we al onze antwoorden halen. Binnen een actief pluralistisch kader kunnen verschillende mensen wereldbeschouwingen met elkaar geconfronteerd worden zonder dat dit een strijd wordt. Levensbeschouwingen krijgen dus zeker een plaats binnen het werken rond zingeving, maar we verkennen steeds meerdere mogelijke antwoorden. Op die manier laten we kinderen en jongeren bewust worden van verschillende antwoordmogelijkheden. Uit al die antwoordmogelijkheden een bewuste keuze maken, daar draait het om.

EEN ACTIEF PLURALISTISCHE HOUDING Elkaar binnen zo’n open arena tegemoet komen, vergt een specifieke ingesteldheid. We dagen onze leden uit om een eigen mening te vormen en die constructief uit te dragen. We ondersteunen hen in het ontwikkelen van een actief pluralistische houding, d.w.z. dat ze respectvol in dialoog treden met anderen, luisteren naar de mening en overtuiging van de ander, hun eigen visie in vraag durven stellen en deze eventueel bijsturen.

Los van onze ideologische verschillen zijn er nog heel wat andere punten die de twee scoutsen gidsenorganisaties in Vlaanderen uniek maken. Maar het spreekt voor zich dat er natuurlijk veel meer is dat ons bindt dan dat ons scheidt. De laatste jaren zijn we als organisaties dan ook structureler gaan samenwerken. Zo werd er een stevige basis gelegd voor de samenwerking tussen de twee vormingsploegen en ook op het vlak van internationale activiteiten en de ondersteuning voor buitenlandse kampen werd reeds intensief samengewerkt. Dit soort samenwerkingen willen we ook in de beleidsperiode 2014-2017 verder uitbouwen. Naast het intensifiëren van de bestaande samenwerkingen willen we ook nieuwe samenwerkingen op poten zetten, bijvoorbeeld op het vlak van productontwikkeling. Bij de aanvang van de beleidsperiode 2010-2012 leefde het gevoel dat de tijd rijp was om bovenop de verschillende samenwerkingen ook een stap verder te gaan. Als resultaat hiervan werd in de beide beleidsnota’s een actie opgenomen om “de mogelijkheden te onderzoeken om tot één scoutsen gidsenbeweging in Vlaanderen te komen (inhoudelijk, administratief en organisatorisch)”. Deze actie werd door onze beide Algemene Vergaderingen met een grote meerderheid goedgekeurd. Zo gezegd, zo gedaan. In de beleidsperiode 2010-2012 werden de verschillende aspecten van de beide werkingen onder de loep genomen. Dit onderzoekstraject werd in 2013 afgerond met een swot-analyse waarin we de lokale groepen betrekken. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zullen de beide Algemene Vergaderingen eind 2013 een intentiebeslissing nemen: hebben we de intentie om de beide bewegingen te doen samensmelten tot één scoutsen gidsenbeweging? Indien de beide bewegingen deze intentie uitspreken, wordt in 2014 en 2015 een traject uitgestippeld en uitgevoerd. Doel van dit traject is te komen tot een gefundeerd plan waarin de stappen uitgewerkt worden die moeten ondernomen worden om tot een samensmelting te komen. Op basis van dit stappenplan nemen beide bewegingen eind 2015 een finale beslissing. Indien dit plan voldoende gedragenheid heeft, worden de daarop volgende twee jaar de eerste concrete stappen voorbereid. In dit hele traject blijft het principe overeind dat we niet te hard van stapel willen lopen. Een verreikende beslissing zoals deze, vraagt een groot draagvlak binnen beide organisaties. Dit alles vraagt tijd en een zeer goede communicatie met leiding en nationale vrijwilligers. Zij moeten de kans krijgen om zich goed te informeren en zich een onderbouwde mening te vormen over de meerwaarde en mogelijkheden van één scoutsen gidsenbeweging. Het is aan hen om te beslissen hoe scouting en guiding er in Vlaanderen in de toekomst moeten uitzien. Een grote uitdaging, maar eentje die we graag en met veel enthousiasme aangaan!


1.3. FOS Open Scouting is een actief pluralistische jeugdbeweging

11

DEEL 2. ONTSTAANSGESCHIEDENIS & RECENTE EVOLUTIES VAN FOS OPEN SCOUTING

FOS Open Scouting

2.1. Ontstaansgeschiedenis

12

De scoutsen gidsenbeweging werd in 1907 door Lord Baden-Powell of Gilwell gesticht. Ze kende niet alleen in Engeland maar ook in Europa en in de overige werelddelen een groeiend succes. In 1910 kwam in Brussel de eerste scoutsgroep op het vasteland tot stand. Dit werd meteen de start van onze beweging, de “Boy-Scouts van België” (BSB) die in de loop van hetzelfde jaar werd opgericht. In 1914 ontstond de eerste seascoutsgroep in Antwerpen. De Boy-Scouts van België behoren tot de medestichters van de wereldorganisatie voor scouting, het hoogste overkoepelend orgaan op internationaal vlak. In 1919 werd de vereniging der Girl-Guides van België (GGB) opgericht, die in 1928 medestichtster werd van het wereldbureau voor Guiding (WAGGGS). In 1945 versmolten de Open Guides- en Scoutsbeweging tot één enkele vereniging: de “Boy-Scouts en GirlGuides van België” (BSB-GGB) die Open Scouting in ons land vertegenwoordigt. In 1964 werd in BSB-GGB de autonomie per taalgewest voorbereid, die in 1966 uitmondde in 2 autonome verenigingen “La Féderation des Eclaireuses et Eclaireurs”, nu “Scouts et Guides Pluralistes” en de “Federatie voor Open Scoutisme”, nu “FOS Open Scouting”. Op 22 maart 1981 fusioneerde de vereniging van Sea-Scouts en Sea-Guides van België (SSB-SGB) met de Federatie voor Open Scoutisme.

2.2. Recente evoluties & gebeurtenissen FOS Open Scouting ging in 2005 en 2006 door ongetwijfeld de moeilijkste periode in haar op dat moment bijna 100-jarig bestaan. De federatie werd begin 2005 medeaansprakelijk gesteld voor een ongeluk waarbij in 1994 tijdens een scoutskamp een leider en leidster permanent gehandicapt raakten. Aangezien er een grote kans was dat het uiteindelijke bedrag van de schadevergoeding de dekking van onze verzekering en de financiële middelen van onze organisatie zou overstijgen, stond onze scoutsen gidsenbeweging dicht bij een vereffening. Na vele maanden van onderhandelen slaagden we er begin 2007 uiteindelijk in via een minnelijke schikking een aanvaardbare oplossing te vinden voor alle betrokken partijen. De grote onzekerheid waarin onze organisatie vertoefde, zorgde voor een negatieve spiraal bij ons vrijwilligers- en personeelsbestand (75% van ons pedagogisch personeel inclusief de eindverantwoordelijke nam ontslag). De daaropvolgende periode stond dan ook vooral in het teken van een doorstart, de brokken lijmen en iedereen terug op de sporen krijgen.

In 2007 vierden we samen met de vier andere Belgische scoutsen gidsenbewegingen “100 jaar Scouting”; een gigantisch feestjaar met als klap op de vuurpijl Kamp100 en JAMbe, een evenement waarbij meer dan 93.000 scouts en gidsen de hoofdstad overspoelden en het Koning Boudewijnstadion tot tweemaal toe deden vollopen. FOS Open Scouting slaagde erin om meer dan 60% van haar leden te mobiliseren voor deze dag. We koppelden er, net zoals Scouts en Gidsen Vlaanderen, ook nog een aanloopje aan. Van 27 tot 29 april ging Kamp100 in Hoeilaart door, ons ‘centenary-event’ voor onze oudste leeftijdsgroepen voor ruim 2.000 deelnemers ofte 75% van de leden in deze doelgroep. “100 jaar scouting” bleek de ‘klik’ te zijn die FOS Open Scouting nodig had om voorbij de ellende van de rechtszaak te geraken. Op 18 oktober 2007 wijzigde de naam van de vzw “Federatie voor Open Scoutisme” definitief naar het moderne “FOS Open Scouting”. Dit was enerzijds een bewuste keuze om de termen “Open Scouting” en “FOS” formeel aan elkaar te linken, anderzijds een poging om het amalgaam aan verschillende benamingen dat werd gebruikt in onze organisatie een halt toe te roepen. In de laatste beleidsperiodes kenden we volgende mijlpalen: er werd een nieuwe leeftijdsindeling ontwikkeld en goedgekeurd (2008), we maakten komaf met de oude huisstijl en ons oude logo (vernieuwd sinds 2008), we ontwikkelden een nieuw concept voor ons startweekend voor leiding (sinds 2010), we investeerden met succes nieuwe energie in het omgaan met diversiteit met het project ‘Solidariteit op Maat’ (SOM, 2012) en we keurden na een boeiend traject de vernieuwde ‘Fundamenten van FOS Open Scouting’ goed (2012). Anno 2012 is FOS Open Scouting een bloeiende beweging met meer dan 8000 leden gespreid over 50 afdelingen in Vlaanderen. Nog nooit eerder in haar geschiedenis telde FOS Open Scouting zoveel leden. Wereldwijd zijn vandaag meer dan 38 miljoen scouts en gidsen uit zo’n 216 landen en gebieden aangesloten bij de wereldorganisaties van scouts (World Organisation of the Scout Movement of WOSM) en gidsen (World Association of Girl Guides and Girl Scouts of WAGGGS).

2.3. Recente beleidskeuzes ¬¬ 2006-nu: vernieuwing cursusaanbod: Er wordt blijvend gesleuteld aan onze kadervorming. Zo werden onze verschillende cursussen grondig hervormd, worden ze op regelmatige basis bijgestuurd, ontwikkelden we een cursus voor eenheidsleiding (eindverantwoordelijken van onze eenheden, met een apart traject voor beginnende en ervaren eindverantwoordelijken), introduceerden we weekendcursussen (2009) en werd de basis gelegd voor een

¬¬ 2007 – nu: vernieuwing pedagogisch programma: In 2007-2008 ontwikkelden we een nieuwe indeling in leeftijdsgroepen. Deze nieuwe indeling werd na een participatietraject in april 2008 officieel goedgekeurd door onze Algemene Vergadering. Daarna gingen we aan de slag om aan de hand van een internationale methodiek een nieuw pedagogisch kader voor onze beweging uit te tekenen. Dit werk leidde alvast tot een hernieuwde versie van de ‘Fundamenten van FOS Open Scouting’, die in 2012 door onze Algemene Vergadering werd goedgekeurd. Deze Fundamenten vormen de basis voor een heleboel pedagogische producten die in de volgende beleidsperiode vorm zullen krijgen. Evaluatie: Het proces was complex en tijdrovend voor onze beweging, maar legt wel een solide en bruikbare basis voor de komende beleidsjaren. ¬¬ 2008-nu: investeren in kennismanagement: Reeds enkele jaren is kennismanagement binnen FOS Open Scouting een belangrijk aandachtspunt. De Grote Raad vroeg om systemen te ontwikkelen om de bestaande kennis rond scouting zoveel mogelijk te verspreiden en te verankeren in onze federatie. Direct resultaat hiervan is de FOSwiki (wiki.fos.be); een online systeem dat enerzijds de gehele nationale visie rond scouting bevat en anderzijds onze leiding de kans geeft om eigen ‘good practices’ toe te voegen. Daarnaast werd ook de Scoutsmap ontwikkeld, een productenlijn die ervoor zorgt dat we op een uniforme manier informatie kunnen doorgeven aan de leiding. Evaluatie: De FOSwiki is een bijzonder bruikbaar instrument. We slagen erin om heel veel pedagogisch materiaal online te brengen. Onze eenheden zien hierin in de eerste plaats een bruikbare bron van spelmateriaal, en in de tweede plaats een veelheid aan informatie over heel uiteenlopende scoutsen gidsenthema’s. Een grotere participatie van onze eenheden & nationale structuur is wel een uitdaging. We hebben het participatieve uitgangspunt ietwat overschat. We willen de nodige energie investeren om de FOSwiki bruikbaar te houden in 2014-2017. ¬¬ 2007-nu: zoektocht naar diversiteit: Als actief pluralistische jeugdbeweging willen we het gelijkwaardig en respectvol samenleven stimuleren en vinden we het belangrijk om uit de diversiteit in onze samenleving zoveel mogelijk meerwaarde te halen. Om dat te bereiken plaatsen we ontmoeting centraal in onze werking. We willen actief omgaan met de diversiteit in onze groepen, een actief beleid voeren om een bredere diversiteit aan kinderen en jongeren te bereiken en op zoek gaan naar ontmoetingen met anderen buiten de groep. In het verleden werden reeds verschillende stappen gezet om binnen onze organisatie actief met diversiteit aan de slag te gaan. Zo was er onder andere een intense samenwerking met allochtone kansengroepen die evenwel niet

leidde tot het verhoopte resultaat. Anno 2012 beseffen we dat we dit thema ten volle willen inbedden in onze beweging, maar dat het hiervoor een extra ‘energieboost’ nodig heeft. Er werd tijdelijk een stafmedewerker diversiteit aangenomen (50%) (2012-2013) die o.a. het project ‘Solidariteit Op Maat’ op poten zette en ook in het breder werkveld de nodige inspanningen levert. Evaluatie: De keuze om extra energie en middelen in dit thema te investeren, hebben we ons tot nog toe niet beklaagd: we hebben nu reeds het gevoel dat deze investering rendeert. Gedurende de komende beleidsjaren moeten we evenwel op zoek gaan naar hoe we de aandacht voor diversiteit blijvend kunnen verankeren in onze werking. ¬¬ 2010-2011: FOSàfolie, de afgelasting van een nationale ledenactiviteit: Op de Algemene Vergadering (2008) kwam in een prioriteitenoefening een nationale ledenactiviteit (in navolging van 100 jaar scouting) duidelijk bovenaan het lijstje te staan. In 2009 werd door de AV het concept voor deze activiteit goedgekeurd, waarna de organisatie in 2010 van start ging. Een maand voor het evenement werd FOSàfolie afgelast wegens te weinig inschrijvingen. Na de afgelasting bezon onze beweging zich uitgebreid over de keuze voor en de organisatie van dergelijke grootschalige evenementen. Evaluatie: Participatie is een belangrijk kenmerk van onze beweging. Een gebeurtenis zoals deze afgelasting heeft ons echter wel doen bezinnen over de manier waarop we die participatie op dit moment organiseren. In 2014-2017 willen we de deelname aan participatiemomenten verhogen, maar willen we ook de vorm en aanpak evalueren en eventueel bijsturen opdat de resultaten van deze participatiemomenten optimaal bruikbaar zijn. ¬¬ 2011-2012: hervorming management: In 2010 bood Federaal Verantwoordelijke David Berg zijn ontslag aan waarna de zoektocht naar een nieuwe FV van start ging. Robin Decoster werd in december 2010 verkozen, maar gaf zes maanden later in onderling overleg zijn ontslag. Enkele maanden later vonden we een waardige opvolger. Pieter Monsart nam in januari 2012 de functie van Federaal Verantwoordelijke op. De vele wissels veroorzaakten even een moeilijke periode, maar zorgden anderzijds ook voor een nieuwe kijk & organisatie van het management van FOS Open Scouting. Evaluatie: We zijn van een tweekoppige naar een eenkoppige structuur gegaan (de FV heeft nu de eindverantwoordelijkheid in pedagogische én bestuurszaken). Het Federaal Bestuur blijft dit van nabij opvolgen. Periodes zonder eindverantwoordelijke hebben zonder twijfel een grote weerslag op de beweging.


visie & een actieplan betreffende een vormingsaanbod voor Seniors, onze oudste leden (2012). Evaluatie: Ons tevredenheids- en deelnamepercentage blijft erg hoog; wat ons vertrouwen geeft dat we op de goede weg blijven met onze kadervorming. Toch merken we al verschillende jaren een daling van het aantal deelnemers, iets wat zeker onze aandacht verdient. Door ons aanbod voldoende te differentiëren naar verschillende doelgroepen en verschillende vormen (week, weekends, modules, vorming op maat), willen we de hoge scores die we halen op bereik en tevredenheid tenminste op peil houden. Inhoudelijk wint de focus op procesmatige begeleiding en op maatgericht en competentiegericht werken steeds meer aan belang.

13

DEEL 3. KERNTAKEN

FOS Open Scouting

De kerntaken van FOS Open Scouting anno 2014-2017 komen voort uit een duidelijke visie. We weten waar we als organisatie in 2017 willen staan. Deze visie kwam tot stand op basis van enerzijds input van de leiding uit onze eenheden en de vrijwilligers uit onze nationale structuur, en anderzijds door een analyse van maatschappelijke tendensen waar wij als organisatie midden in de samenleving onwillekeurig mee worden geconfronteerd. Deze visie werd door een werkgroep - representatief voor onze organisatie herkauwd en verwerkt tot een duidelijk richtinggevend verhaal dat de oorspronkelijke interne en externe noden geenszins verloochent. Het is dit verhaal dat de blauwdruk vormt van deze beleidsnota en daarom ultiem de kerntaken van onze organisatie definieert.

14

3.1. Visie FOS OPEN SCOUTING IN 2017: KWALITEIT VOOR EN DOOR EENHEDEN Centraal binnen de visie die aan het richtinggevende verhaal voorafgaat is kwaliteit voor en door eenheden. Tussen eenheden en een vrijwilligersstructuur & -organisatie bestaat een symbiotische relatie: de één kan niet zonder de ander. Bovendien is een evenwaardige en kwaliteitsvolle relatie tussen beiden noodzakelijk als basis voor een kwaliteitsvolle wisselwerking. Eenheden kunnen met andere woorden niet functioneren zonder de structuur, de structuur kan pas waarde(n)vol functioneren wanneer de eenheden voldoende betrokken zijn. Hieruit kunnen twee essentiële doelstellingen worden afgeleid: ¬¬ Het bewerkstelligen van een optimale betrokkenheid van en het actief meedenken door eenheden op structuurniveau. ¬¬ Het optimaal afstemmen van de structuur op de noden van de eenheden, waarbij de klemtoon wordt gelegd op het ontwikkelen van eenheden tot zelfredzame en kritische entiteiten meer dan op ondersteuning as such.

FOS OPEN SCOUTING IN HET HEDENDAAGSE JEUGDBEWEGINGSLANDSCHAP De visie die aan de basis ligt van het richtinggevende verhaal is geen doorslag van navelstaarderij. Uit de interne en externe noden kwam namelijk duidelijk naar voor dat FOS Open Scouting zich tegen 2017 duidelijk moet positioneren en profileren binnen het jeugd(bewegings)landschap. Een diepgaande zoektocht naar wat ons verschillend maakt van andere jeugdbewegingen, maar evenzeer de erkenning van gelijkenissen zal uitmonden in een weloverwogen richting. Het belang van dit traject mag daarbij niet worden onderschat, gezien dit zal bepalen met welke koers FOS Open Scouting het einde van dit decennium tegemoet vaart.

3.2. Kerntaken Op basis van bovenstaande visie formuleren we de volgende kerntaken voor FOS Open Scouting:

1. VERBINDEN VAN EENHEDEN EN STRUCTUUR DOOR AANSLUITING EN PARTICIPATIE (DE KRACHT VAN DE JEUGDBEWEGING ZIT IN HET GEZAMENLIJKE): Of je nu actief bent binnen een eenheid, dan wel binnen de nationale vrijwilligersstructuur van FOS Open Scouting, er is één kenmerk dat verbindt: je bent beiden scout of gids. Een sterke verbondenheid tussen eenheden en structuur kan, gebaseerd op deze gemeenschappelijke identiteit, niets anders dan kansen bieden. Toch merken we dat de bestaanswereld van eenheden soms nog te ver ligt van die van de structuur. Een bewering die andersom even waar is. De kloof tussen eenheden en structuur kan gedicht worden door beiden dichter bij elkaar te brengen – hen te verbinden, iets waar we als jeugdbeweging sterk in geloven. Een krachtig en transparant participatiebeleid – zonder voorgekauwde beslissingen – moet kinderen, jongeren, leiding en eenheden de kans geven om problemen te signaleren, maar tegelijkertijd samen met de structuur constructief mee te denken en te werken aan oplossingen. Zo wordt FOS Open Scouting nog meer dan vandaag een gedeelde verantwoordelijkheid. Terzelfdertijd zijn en blijven vrijwilligers de hoeksteen van onze organisatie. FOS Open Scouting moet enthousiastelingen afkomstig uit de eenheden betrekken, behouden, stimuleren en groeikansen bieden om zich verder te ontwikkelen tot actieve, breeddenkende en maatschappelijk betrokken jongvolwassenen. De fundamenten van het vrijwilligersbeleid worden daartoe verder uitgewerkt en tastbaar in de praktijk gebracht.

2. HERZIEN VAN DE STRUCTUUR: FOS Open Scouting staat met haar voeten midden in de maatschappelijke realiteit, gekenmerkt door constante voortgang en beweging. Kinderen, jongeren, leiding, vrijwilligers en onze omgeving ontwikkelen zich aan een razendsnel tempo waaraan wij ons als organisatie moeten kunnen aanpassen. Tegelijkertijd moeten we als organisatie in staat zijn een kwaliteitsverhaal op te bouwen door een verbinding tussen eenheden en structuur op organisatieniveau mogelijk te maken. Samen beschouwd moet een herziening van de structuur toelaten om sneller en beter in te spelen op veranderende behoeften. Dit veronderstelt evenwel geen tabula rasa: bestaande taakverdelingen tussen verschillende spelers binnen de organisatie worden herbekeken. Inhoudelijke uitdagingen veronderstellen namelijk meer en meer een transversale aanpak, iets wat in het huidige orga-

3. ONTWIKKELEN VAN EENHEDEN TOT LERENDE EN ZELFREDZAME ENTITEITEN: Meer dan eenheden organisatorisch en praktisch ondersteunen (van verzekeringen en juridische kwesties tot ledenadministratie) willen we hen ontwikkelen tot lerende en zelfredzame entiteiten. Inhoudelijke coaching en tools om vaardigheden te verwerven en te verankeren moeten eenheden in staat stellen om uitdagingen niet alleen bewust en doordacht aan te pakken, maar tegelijkertijd als ontwikkelingskans aan te grijpen. Door hen intensief te coachen en te bezoeken, door helder en duidelijk met hen te communiceren en door hun kansen op inspraak aanzienlijk te verhogen, versterken we hun betrokkenheid bij de organisatie en stimuleren we hen om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen ontwikkeling. Een bewustzijn voor diversiteit en laagdrempelig werken wordt centraal geplaatst. Nautische eenheden, kleine eenheden en eenheden in de grootsteden krijgen extra aandacht. Door voor en met alle eenheden pro-actief, op maat en op vraag aan de slag te gaan krijgen alle eenheden volwaardige ontwikkelingskansen.

4. POSITIONERING VAN FOS OPEN SCOUTING IN DE MAATSCHAPPIJ OP BASIS VAN IDENTITEIT: De identiteitsoefening die wordt afgerond in de beleidsperiode 2012-2013 vormt de basis voor een vertaling van de visie van FOS Open Scouting. Op pedagogisch niveau zal dit zich uiten door het ontwikkelen van tastbare en bruikbare handvatten voor zowel eenheden als structuur. Tegelijkertijd verbreden en dragen we onze kennis over actief pluralisme – als een van de kernwaarden van FOS Open Scouting – intern en extern verder uit. Dezelfde oefening zal bepalend zijn voor de plaats die we als organisatie innemen binnen de jeugd(werk)sector en binnen de bredere maatschappij. De keuze voor een focus op wat ons als beweging uniek maakt, dan wel wat ons op vlak van identiteit verbindt met andere spelers binnen de sector zal in grote mate richtinggevend zijn. Deze positionering zal niet enkel plaatsvinden op het niveau van de structuur, eenheden worden eveneens gestimuleerd en ondersteund om op lokaal niveau een duidelijke positie te kunnen innemen.

5. SAMENWERKING MET PARTNERS BINNEN EN BUITEN DE JEUGD(BEWEGING)SECTOR: Als kleine organisatie hebben we een draagvlak nodig om vragen en behoeften van de kinderen en jongeren die lid zijn van onze beweging te kunnen vertalen naar het beleid. Niet enkel op nationaal niveau, maar ook op lokaal en internationaal niveau doen we al jaren inspanningen om als constructieve partner gemeenschappelijke platformen te creëren. We kiezen bovendien bewust voor samenwerking om de waarde van ons pedagogisch project in de verf te zetten, maar ook omdat we geloven in de meerwaarde van gedeelde belangen, consensus en compromis. Op nationaal, Europees en wereldniveau werken we actief mee aan de verdere ontplooiing en uitbouw van scouting en guiding.


nisatiemodel niet altijd even evident is. Het primair beleidsorgaan van FOS Open Scouting komt hierbij centraal te staan: van een plek van waar uit verschillende takken van de organisatie inhoudelijke thema’s en vragen op tafel komen, tot een actieve denktank waarbinnen de verschillende geledingen zich buigen over pedagogische items en transversale vraagstukken. Door van hieruit projectmatige impulsen te sturen naar de rest van de organisatie wordt niet alleen efficiënt gebruik gemaakt van de aanwezige expertise binnen FOS Open Scouting, maar kan ook sneller en beter ingespeeld worden op veranderende noden en omstandigheden.

15

DEEL 4. DOELGROEP EN BEREIK VAN FOS OPEN SCOUTING 4.1. Doelgroep

Gemiddeld genomen worden eenheden dan ook steeds groter. Waar in het werkjaar 2001-2002 een eenheid gemiddeld uit zo’n 125 leden bestond, is dit voor het werkjaar 2011-2012 gestegen tot 160 leden.

16

4.2. Bereik

Onderstaande grafiek geeft de evolutie weer van twee leeftijdscategorieën: in groen het aantal 6-10 jarigen (de twee jongste leeftijdsgroepen samengeteld) en in blauw de 11-18 jarigen (de drie oudste leeftijdsgroepen samengeteld).

3800

200%

3600

190%

3400

180%

3200

170%

3000

160%

2800

150%

2600

140%

2400

130%

2200

120%

2000

110%

1800

100%

1600 1400

8300

60

8100

58

7900

56

7700

54

7500

52

7300

50

7100

48

6900

46

6700

44

6500

01-02 02-03 03-04 04-05 05-06 06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 11-12

AANTAL EENHEDEN

AANTAL LEDEN

ALGEMENE LEDENEVOLUTIE

42

aantal eenheden aantal leden

Het ledenaantal blijft in stijgende lijn gaan. Kijken we naar de laatste tien jaar dan is er een gemiddelde jaarlijkse groei van 150 leden. Het is duidelijk dat het werkjaar 06-07 (feestjaar 100 jaar Scouting) een uitschieter was met een aangroei van 465 leden. Daarna stagneerde de groei om vanaf het werkjaar 2008-2009 terug in stijgende lijn te gaan. Op tien jaar tijd groeide onze organisatie met 20% en de kaap van de 8.000 leden werd overschreden. Opvallend is dat deze groei gerealiseerd wordt, ondanks het feit dat in de laatste jaren enkele eenheden hun werking stopgezet hebben.

VERKLEUTERINGSINDEX

We onderscheiden in onze werking vijf leeftijdsgroepen: Bevers-Zeehonden (6 & 7 jaar), Welpen (8, 9 & 10 jaar), Jongverkenners/Jonggidsen–Aspiranten (11, 12 & 13 jaar), Verkenners/Gidsen-Juniors (14 & 15 jaar) en Seniors (16 & (eventueel) 17 jaar). Naast deze vijf takken heb je ook nog de leiding en de Stam. Beide staan voor het overgrote deel van de tijd in functie van de overige vijf, maar natuurlijk hebben ook deze scouts & gidsen plezier op maat naast de wekelijkse activiteiten en praktische beslommeringen.

EVOLUTIE PER LEEFTIJDSCATEGORIE

6-10 (B+W) 11-18 (JVG+VG+S)

FOS Open Scouting

FOS Open Scouting is er voor alle kinderen en jongeren vanaf 6 jaar. We splitsen onze werking op in ‘takken’. Een tak focust zich op een leeftijdsgroep waardoor het makkelijker is om de activiteiten af te stemmen op de leefwereld en de mogelijkheden van de scouts en gidsen. Elke tak heeft een eigen stijl, met specifieke afspraken, ideeën en activiteiten. Op die manier kunnen we onze Fundamenten vertalen naar concrete activiteiten op maat van elke leeftijdsgroep.

90% 01-02 02-03 03-04 04-05 05-06 06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 11-12

80%

aantal ledenstippellijn op bovenstaande grafiek is een weergave De blauwe van deeenheden verkleuteringsindex. Deze index geeft de verhouding weer aantal tussen het aantal jonge leden (6-10 jarigen) en het aantal oudere leden (11-18 jarigen). Het streefdoel is een index van 100 %. Op dat punt is er een evenwicht tussen de jonge en de oude leden. We achten het als jeugdbeweging erg belangrijk om een evenwicht tussen jonge en ‘oude’ leden te hebben.

Enkele jaren terug was dit evenwicht verstoord. We zijn er echter in geslaagd het tij te keren en de laatste twee werkjaren bedraagt de verkleuteringsindex 130%. Deze situatie is nog steeds niet ideaal, maar het gaat wel de goede kant op.

11-18 (JVG+VG+S)

VERHOUDING LEIDING-LEDEN

6,5 6,0

5500

5,5

5000

5,0

4500

4,5

4000

4,0

3500

3,5

3000

3,0

2500

2,5

2000

2,0

1500

1,5

1000

1,0

500

0,5

0

01-02 02-03 03-04 04-05 05-06 06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 11-12

0,0

SPREIDING OVER VLAANDEREN De ledengroei is algemeen en dus in alle provincies merkbaar. Toch zijn er duidelijke verschillen. In Antwerpen en West-Vlaanderen kunnen we de laatste tien jaar slechts van een heel geringe groei spreken (5 à 7%). In de provincie Oost-Vlaanderen, waar FOS Open Scouting traditioneel een sterke verankering heeft, is er op tien jaar tijd een stijging van 22% merkbaar. Kleiner broertje Vlaams-Brabant* deed echter nog beter: 48% extra leden sinds werkjaar 20012002. * Onder de provincie Vlaams-Brabant rekenen we ook onze eenheden uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en onze enige eenheid uit Limburg. De sterke groei in Vlaams-Brabant en Oost-Vlaanderen heeft gevolgen voor de procentuele verhouding tussen onze provincies. Alhoewel het ledenaantal in Antwerpen en West-Vlaanderen in absolute cijfers niet daalt, vertegenwoordigen zij verhoudingsgewijs een kleiner aandeel in de ledenpopulatie van FOS Open Scouting dan enkele jaren geleden. 60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

01-02 02-03 03-04 04-05 05-06 06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 11-12 ANTWERPEN BRABANT / LIMBURG WEST-VLAANDEREN OOST-VLAANDEREN


6500 6000

LEDEN VS LEIDING

LEDEN (KINDEREN) LEIDINGGEVEND KADER ONDERSTEUNEND KADER

De groei van onze beweging situeert zich niet enkel bij de leden. Ook het aantal leid(st)ers gaat opnieuw in stijgende lijn. Daardoor blijft de verhouding leiding-leden op peil en kunnen we gemiddeld rekenen op één leid(st)er per vier leden. Ook het ondersteunend kader (comitéleden, kookouders, nationale vrijwilligers, ...) blijft min of meer stabiel.

17

DEEL 5. ORGANIGRAM VAN FOS OPEN SCOUTING Grote Raad

Algemene Vergadering

¬¬1x om de 2 jaar (2013, 2015, 2017) ¬¬Alle +16-jarigen welkom

¬¬Min. 2x per jaar ¬¬3 stemmen per eenheid

Federaal Bestuur van FOS Open Scouting FOS Open Scouting

max. 15 bestuurders (waarvan 1 Federaal Verantwoordelijke), rechtstreeks verkozen door onze AV

Beleidscommissie

Beheerscommissie

Commissie Eenheden

(A)EL-Netwerk Oost-Vlaanderen

(A)EL-Netwerk West-Vlaanderen

Ploeg LOGISTIEK

Ploeg COMMUNICATIE

Werkgroep ICT

Werkgroep FINANCIES

Ploeg INTERNATIONAAL

Ploeg VLOOT

Ploeg EVENEMENTEN

Ploeg PRODUCTEN

Ploeg TRAVO

Ploeg VISIE

18

(A)EL-Netwerk Antwerpen

50 Eenheden van FOS Open Scouting

(A)EL-Netwerk Vl.-Bra., Limburg en Brussel

DEEL 6. TOTSTANDKOMING BELEIDSNOTA 14-17 FOS OPEN SCOUTING

DECEMBER 2011

Ter voorbereiding van de werkgroep voor de beleidsnota wordt op een weekend voor alle nationale vrijwilligers een denkoefening gemaakt rond onze missie als koepelorganisatie. Deze staat naast onze missie als scoutsbeweging die in een ander traject geüpdatet wordt.

FEBRUARI 2012

Onze regionale netwerken worden in februari gebruikt als ‘focusgroepen’ waarbij we rechtstreeks de basis bevragen rond de noden, behoeften & kansen die zij zien voor de toekomst. Deze input wordt één van de belangrijke invalshoeken om verder het beleidsplan uit te werken.

17 FEBRUARI 2012

De “Werkgroep Beleidsnota”, samengesteld uit mensen vanuit de verschillende geledingen van FOS Open Scouting, komt samen voor een eerste werkdag. Op de agenda: introductie in beleidsplanning, maken van interne analyses, verwerken van input focusgroepen, verwerken van externe analyses. Via verschillende methodieken nemen we onze beweging & de context waarin ze zich beweegt onder de loep. De input wordt achteraf verwerkt tot één omvattende SWOT-analyse.

4 MAART 2012

Tweede werkdag voor de werkgroep. Op basis van de SWOT-analyse worden door de werkgroep de thema’s gekozen waarop we de komende jaren willen inzetten. Ideeën worden geopperd, met elkaar geconfronteerd en beargumenteerd. Op het einde van de dag komen we tot een doordachte keuze van vijf grote thema’s voor FOS Open Scouting. De Federaal Verantwoordelijke verwerkt op basis van die input deze thema’s tot vijf weloverwogen beleidsopties.

16-17 MAART 2012

De werkgroep bediscussieert en amendeert de voorgestelde beleidsopties. We komen uiteindelijk tot vijf beleidskeuzes. Deze zijn bepalend voor de verdere uitwerking van de beleidsnota. Vervolgens gaan we aan de slag om de beleidskeuze te vertalen in werkdomeinen. Wat we nu als FOS Open Scouting doen wordt hierbij als vertrekpunt genomen. Deze werkdomeinen zijn richtinggevend als de beleidskeuzes in een verdere fase door onze structuur worden geoperationaliseerd.

15 APRIL 2012

De werkgroep komt opnieuw samen om de beleidskeuzes en de daarbinnen gekozen werkdomeinen te vertalen naar een strategisch & operationeel doelstellingenkader. Binnen dat kader geeft de werkgroep ook al wat wenken en aandachtspunten mee op actieniveau.

MEI-JUNI 2012

In heel onze structuur wordt vervolgens dit kader verder ingevuld op actieniveau. Ploegen, commissies en andere organen gaan hiermee aan de slag en uiteindelijk wordt alles gebundeld.

JULI-AUGUSTUS 2012

Op basis van de bundeling van alle inhoudelijke oefeningen binnen de structuur, werkt de Federaal Verantwoordelijke een gecoördineerd voorstel uit. Begin september buigt onze Beleidscommissie, de vergadering die instaat voor ons pedagogisch beleid, zich over dit voorstel. Een eerste blauwdruk op actieniveau ligt klaar.

SEPTEMBER 2012

Op basis van een voorbereidende oefening door de stafmedewerkers wordt in de verschillende geledingen van onze structuur een budgettaire oefening gehouden. Op elke actie wordt het nodige budget geplakt & dit wordt samengelegd tot het totaalbudget dat nodig is om deze blauwdruk uit te voeren.

13 OKTOBER 2012

Het totale budget dat wordt berekend, maakt de grote ambitie duidelijk van onze structuur. Het maken van keuzes dringt zich dan ook op. We kiezen er bewust voor om realistische keuzes te maken en niet alleen ons budget in te krimpen. De werkgroep buigt zich nog eens over de blauwdruk en geeft aan waar de prioriteiten liggen. Vervolgens wordt dit door de Federaal Verantwoordelijke verwerkt tot een voorstel dat naar de Beleidscommissie en het Federaal Bestuur gaat.

NOVEMBER 2012

Uiteindelijk wordt de beleidsnota 2014-2017 goedgekeurd door onze Algemene Vergadering op 10 november 2012.

DECEMBER 2012

Redactiewerk.


Om het proces duidelijk weer te geven, geven we op een tijdsbalk weer welke acties vooraf zijn gegaan aan de totstandkoming van deze beleidsnota.

19

20

FOS Open Scouting

DOELSTELLINGEN VOOR DE BELEIDSPERIODE


Hoofdstuk 2

21

DEEL 1. VOORAF: HET GROTERE VERHAAL Via deze inleiding willen we het “grotere verhaal” toelichten, het kader waarbinnen de komende jaren zal gedacht en gewerkt worden, de krijtlijnen die ons beleidsterrein duidelijk afbakenen. Een “groter verhaal” is noodzakelijk om alle elementen met elkaar te verbinden. Zie het als een kompas dat ons een duidelijke richting aanwijst. Het is de blauwdruk voor een concreet scenario. Dit groter verhaal zorgt ervoor dat het uitgestippelde beleid een logische samenhang bevat. Het formuleert een coherente toekomstvisie waaronder alle thema’s een duidelijke plaats hebben gekregen. Dit geheel is meer dan de som van de delen.

Ons beleidsverhaal voor 2014 – 2017 bevat twee heel duidelijke speerpunten, twee uitgesproken doelstellingen1: ¬¬ Kwaliteitsvolle eenheden ¬¬ Kwaliteitsvolle (vrijwilligers)structuur en organisatie Tussen eenheden en structuur bestaat een soort symbiotische relatie. Een goede wisselwerking tussen eenheden en structuur is voor beiden noodzakelijk. Eenheden kunnen niet zonder de ondersteuning vanuit de structuur. De structuur kan pas waardevolle ondersteuning bieden als de eenheden voldoende betrokken zijn. Beide noden kwamen duidelijk naar voor gedurende de analyse-oefening die aan deze beleidsnota vooraf ging.

FOS Open Scouting

Onderstaand schema kan dit “grotere verhaal” verduidelijken. Om de voornoemde doelstellingen te halen, dienen we dus twee significante zaken te optimaliseren2: ¬¬ Betrokkenheid van de eenheden op / binnen de structuur ¬¬ Ondersteuning vanuit de structuur naar de eenheden toe FOS Open Scouting moet er eerst en vooral zijn voor de eenheden en daarom de komende jaren tegelijkertijd en sterk inzetten op beide facetten!

Missie en visie ontplooiing kinderen en jongeren [3]

Kwaliteitsvolle eenheden

22

[1]

Ondersteuning Ontwikkeling

Betrokkenheid Actief meedenken

[2]

De verschillende elementen die samen dit verhaal vormen, worden in dit doelstellingenkader telkens verder uitgediept aan de hand van strategische doelstellingen, operationele doelstellingen en acties.

Kwaliteitsvolle vrijwilligersstructuur en organisatie

Expertise Vorming Inovatie

Veranderende realiteit, middelen, maatschappij

2012, 2013 2010, 2011

2010, 2011, 2012, 2013

[1]

Vrijwilligersbeleid Personeelsbeleid Pedagogisch Beleid

Los van de focus op eenheden mag FOS Open Scouting de snel veranderende maatschappij waarbinnen zij zich situeert niet uit het oog verliezen. We dienen uit te klaren waar we ons binnen 5 jaar in het jeugdbewegingslandschap willen positioneren en hoe we ons willen profileren. Wat is onze eigenheid? Willen we ons toespitsen op wat ons verschillend maakt of net op zoek gaan naar de gelijkenissen, naar wat ons kan binden? Een inhoudelijk traject dat zich afspeelt binnen dit spanningsveld3 dringt zich op.

DEEL 2. DOELSTELLINGEN FOS OPEN SCOUTING INNOVEERT TEGEN 2017 HAAR PARTICIPATIEBELEID VOOR LEIDING EN NATIONALE STRUCTUUR MET AANDACHT VOOR TRANSPARANTIE, TOEGANKELIJKHEID EN AANTREKKELIJKHEID.

1.1.1.

We werken nieuwe, transparante en laagdrempelige beslissings- en participatieprocessen uit doorheen onze organisatie en verankeren deze.

1.1.2.

We ontwikkelen op jaarbasis een overzicht van alle mogelijke participatiemomenten en gebruiken deze gericht in functie van thema’s waar we momenteel en prioritair op werken (via EL-Netwerken, structuurweekend, Cava & Kubb, …).

1.1.3.

We hebben aandacht voor representatieve vertegenwoordiging van onze eenheden in onze participatieprocessen.

1.1.4.

We stimuleren maximale deelname vanuit de hele organisatie (eenheden & nationale structuur) aan alle participatiemomenten door gerichte communicatie.


1.1.

1.1.5.

We innoveren onze online participatiemogelijkheden (FOSwiki, www.fos.be, social media).

23

De kracht van een jeugdbeweging zit juist in het gezamenlijke. We hebben allen dezelfde boodschap met betrekking tot wat we voor de wereld willen betekenen. In de beleidsperiode 2014 – 2017 gaan we daarom meer inzetten op verbondenheid met FOS Open Scouting als landelijke organisatie. In de praktijk betekent dit meer en betere communicatie en verdergaande samenwerking tussen de structuur en de eenheden. Uiteraard zonder de unieke eenheidsidentiteiten uit het oog te verliezen. We willen leiding via een krachtig participatiebeleid beter betrekken om actief mee te denken en constructief mee te werken. De verantwoordelijkheid van leiding ligt er dan in dat zij FOS Open Scouting mee vorm geven en van de nodige input voorzien. Leiding kan dan snel problemen signaleren, maar ook mee zoeken naar concrete oplossingen.

1.1.6.

We organiseren jaarlijks 1 interactief voortraject in de aanloop naar een beslissings- of participatiemoment.

1.1.7.

We organiseren tenminste tweemaal per jaar een AV en innoveren deze tot een laagdrempelig beslissingsorgaan waar we ook inzetten op inputvergaring en uitwisseling tussen nationale structuur en eenheden.

1.1.8.

We organiseren tweejaarlijks een inhoudelijk en participatief congres voor alle leiding gefocust op ons pedagogisch programma (Grote Raad).

1.1.9.

We onderzoeken de mogelijkheid om onze participatiemomenten meer regionaal te spreiden.

Specifiek zetten we in op transparante participatieprocessen waarbij beslissingen niet voorgekauwd worden. Het vrijwilligersbeleid, waartoe in 2012 en 2013 de hoekstenen werden gelegd, moet worden uitgevoerd en tastbaar in praktijk worden gebracht. Vrijwilligers aantrekken en opleiden is zilver, ze behouden en blijven stimuleren is goud.

1.1.10. We communiceren belangrijke data naar alle eenheden door middel van een gedetailleerde federatiekalender.

SD1: FOS Open Scouting investeert tot 2017 continu in een sterkere binding met en tussen de eenheden om via een actieve participatie bewegingsbreed te bouwen aan ons gezamenlijk pedagogisch project.

De eenheden zijn op dit moment nog te vaak op zichzelf gericht. Ze hebben te weinig oog voor andere eenheden en zijn bovenal nog te weinig betrokken op het groter geheel, het “grotere verhaal”, de organisatie FOS Open Scouting. Als ‘kleine’ jeugdbeweging moeten we erin slagen deze kloof te dichten. Dit zou onze sterkte moeten zijn! Dat samenbrengen rond één verhaal is een gedeelde taak tussen de nationale structuur en eenheden

FOS Open Scouting is gebaat bij interne verbinding. Tussen eenheden onderling én eenheden met de landelijke organisatie. De komende jaren staan in het teken van meer direct contact met en tussen eenheden, Door beter te luisteren naar eenheden.

Indicatoren: 1.1.1. Jaarlijks is 70% van de eenheden aanwezig op de participatiemomenten. 1.1.2. 75% van de participerende leden is tevreden over de manier waarop de participatiemomenten zijn georganiseerd

FOS Open Scouting

1.2.

24

FOS OPEN SCOUTING REALISEERT TEGEN 2017 EEN STIJGING VAN HET AANTAL NATIONALE VRIJWILLIGERS EN HUN TEVREDENHEID DOOR DE INNOVATIE VAN HAAR VRIJWILLIGERSBELEID.

1.3.

FOS OPEN SCOUTING ONTWIKKELT TEGEN 2017 EEN SPECIFIEK AANVULLEND VRIJWILLIGERSBELEID GERICHT NAAR SLEUTELVRIJWILLIGERS IN HAAR NATIONALE STRUCTUUR.

1.2.1.

We evalueren en innoveren onze actieve en gerichte werving van vrijwilligers voor de nationale structuur.

1.3.1.

We organiseren een specifiek onthaal-/intromoment voor nieuwe sleutelvrijwilligers.

1.2.2.

We zetten in op grotere herkenbaarheid van de werking van de nationale structuur (o.a. vormingsaanbod, FOS2Nights, …).

1.3.2.

We voorzien vorming & coaching op maat (eventueel extern) van sleutelvrijwilligers in de nationale structuur.

1.2.3.

We zetten in op ploegoverschrijdende werving en toeleiding naar een engagement in de nationale structuur op maat van ieders competenties.

1.3.3.

We voorzien tijdens elk engagement van sleutelvrijwilligers voldoende feedbackmomenten, met het oog op specifieke coaching, vorming of heroriëntering waar nodig.

1.2.4.

We innoveren verder ons onthaalbeleid voor nieuwe nationale vrijwilligers.

1.2.5.

We zetten bewust in op kleine startengagementen om zo vrijwilligers beter toe te leiden naar langetermijnengagementen.

1.2.6.

We organiseren jaarlijks een startmoment voor vrijwilligers op ploeg/commissieniveau.

1.2.7.

We voorzien vorming op maat van nationale vrijwilligers.

1.2.8.

We voorzien vorming op maat van onze vormingsploeg, gecombineerd met een ontspannend moment (NTTT).

1.2.9. We voorzien vorming op maat van ervaren instructeurs (IC+).

Indicatoren 1.3.1. Tegen eind 2015 is er een coachingstraject voor sleutelvrijwilligers.

1.4.

1.4.1.

We organiseren contactmomenten tussen de nationale structuur en eenheden op regionaal niveau (EL-Netwerken, taknetwerken, peter/meterschap tussen eenheden).

1.4.2.

We hebben bij de organisatie van nationale activiteiten aandacht voor ontmoetingskansen tussen eenheden en de nationale structuur.

1.4.3.

We investeren in de betrokkenheid van seascoutseenheden in de werking van de Vloot en het nationale aanbod.

1.4.4.

We organiseren jaarlijks een bedankingsactiviteit (Saamdagen) voor alle leiding van onze eenheden met aandacht voor ontmoeting, teambuilding en een pedagogisch luik.

1.4.5.

We houden de vinger aan de pols bij onze eenheden door hen regelmatig te bezoeken en maken hiervan gebruik om ons aanbod voor te stellen. Voor nautische eenheden wordt expliciet iemand van de Vloot betrokken.

1.4.6.

We zetten in op een goede provinciale spreiding van vrijwilligers in de Commissie Eenheden met het oog op een sterke vinger-aan-de-polsfunctie.

1.2.10. We voorzien vorming op maat, zowel pedagogisch als nautisch-technisch, voor nautische instructeurs. 1.2.11. We zetten in op coaching van vrijwilligers op ploeg/ commissieniveau. 1.2.12. We voorzien een jaarlijks evenement voor nationale vrijwilligers, gefocust op vorming & teambuilding (Structuurweekend). 1.2.13. We organiseren bedankings- en teambuildingsmomenten op ploeg/commissieniveau. 1.2.14. We organiseren een bedankingsmoment voor nationale vrijwilligers op nationaal niveau. 1.2.15. We sturen ons vrijwilligersbeleid constant bij op basis van de evoluerende noden van onze organisatie.

Indicatoren 1.2.1. Elke ploeg/commissie werft jaarlijks nieuwe vrijwilligers zodat iedere ploeg tegen 2017 minimum 6 leden telt. 1.2.2. Elk jaar evalueert iedere ploeg/commissie het vrijwilligersbeleid en formuleert verbeteringspunten.

FOS OPEN SCOUTING CREËERT EEN STERKERE BINDING TUSSEN NATIONALE STRUCTUUR EN EENHEDEN DOOR TE INVESTEREN IN MEER RECHTSTREEKS CONTACT.

Indicatoren 1.4.1. Met elke eenheid is er tenminste tweejaarlijks rechtstreeks contact.

FOS OPEN SCOUTING CREËERT TEGEN 2017 EEN STERKERE BINDING TUSSEN EENHEDEN ONDERLING DOOR HET FACILITEREN EN ONDERSTEUNEN VAN VERBINDENDE INITIATIEVEN.

1.5.1.

We voorzien ruimte voor ervaringsuitwisseling binnen ons vormingsaanbod.

1.5.2.

We organiseren nationale nautische takactiviteiten (Gele en Blauwe Wimpel).

1.5.3.

We organiseren een jaarlijkse activiteit om seascouting in de kijker te zetten.

1.5.4.

We stimuleren eenheden om regionale activiteiten te organiseren voor leden en leiding.

1.5.5.

We faciliteren en ondersteunen regionale activiteiten voor leden en leiding op voorwaarde dat ze bijdragen tot het uitdragen van het pedagogisch project van FOS Open Scouting en een sterkere binding tussen eenheden teweeg brengen.

Indicatoren 1.5.1. De vereniging ondersteunt vanaf 2015 jaarlijks minstens 4 regionale activiteiten die eenheden onderling verbinden.

1.6.

FOS OPEN SCOUTING ONTWIKKELT TEGEN 2017 VERDER EEN HELDER EN INNOVATIEF INFORMATIEEN COMMUNICATIEBELEID VOOR LEIDING EN OUDERS.

1.6.1.

We hebben een transparant communicatiebeleid dat regelmatig wordt geëvalueerd en bijgestuurd.

1.6.2.

We stimuleren eenheden om de ouders van onze leden beter te betrekken bij en te informeren over onze organisatie.

1.6.3.

We innoveren ons communicatiekanaal voor leiding.

1.6.4.

We innoveren ons communicatiekanaal voor eenheidsleiding.

1.6.5.

We innoveren ons communicatiekanaal voor nationale vrijwilligers.

1.6.6.

We zetten in op nieuwe media en verdere digitalisering van onze communicatiekanalen.

1.6.7.

We innoveren onze website www.fos.be als digitaal medium voor scoutsen gidsenleiding.

1.6.8. We kiezen prioriteiten binnen ons communicatiebeleid op basis van noden en behoeften van onze eenheden en zetten hier actief op in.

1.6.9. We innoveren verder ons netwerk, expertise, tools en ondersteuning voor het verwerven van lokale en nationale persaandacht. 1.6.10. We voeren doordacht promotie rond ons vormingsaanbod naar onze eenheden. 1.6.11. We voeren doordacht promotie rond ons productenaanbod naar onze eenheden. 1.6.12. We voeren doordacht promotie rond ons evenementenaanbod naar onze eenheden. 1.6.13. We voeren doordacht promotie rond ons ondersteuningspakket voor eenheidsleiding. 1.6.14. We zorgen voor intern advies in onze nationale structuur inzake communicatiebeleid rond en promotie van producten binnen de organisatie. 1.6.15. We hebben een duidelijk plan inzake crisiscommunicatie.

Indicatoren 1.6.1. De vereniging bereikt jaarlijks met haar communicatiekanalen: ¬¬ 60% van de leiding. ¬¬ 70% van haar eenheidsleiding. ¬¬ 80% van de nationale vrijwilligers. 1.6.2. 70% van de doelgroepen (leiding, eenheidsleiding, nationale vrijwilligers) vindt de communicatie van FOS Open Scouting helder en duidelijk.


1.5.

25

2.1.

2.1.1.

We doorlopen een traject waarbij we de huidige structuur evalueren, een optimale organisatie identificeren en de huidige werking hieraan aanpassen, met een accent op projectmatig en ploegoverschrijdend werken.

2.1.2.

We ontwikkelen een ploegoverschrijdend orgaan dat: ¬¬ de participatie van ploegen en commissies in het totaalbeleid van de organisatie coördineert; ¬¬ transversale thema’s binnen de organisatie coördineert, met focus op vrijwilligers-, participatie- diversiteits- en competentiebeleid; ¬¬ de bruikbaarheid van ons aanbod (producten, vormingen, activiteiten, …) aftoetst aan de verwachtingen van de eenheden; ¬¬ de samenwerkingsmogelijkheden met andere organisaties bekijkt.

2.1.3.

FOS Open Scouting is net zoals de samenleving waarin ze zich situeert: constant in beweging, constant in ontwikkeling. We moeten gelijke tred kunnen houden met ontwikkelingen bij jongeren, bij leiding, binnen de eenheden, in de maatschappij.

We hebben een orgaan dat het pedagogisch project in onze organisatie coördineert.

2.1.4.

We hebben een orgaan dat interne communicatie en externe relaties in onze organisatie coördineert.

2.1.5.

Naast deze flexibiliteit moet ook werk worden gemaakt van een structuur die efficiënt en kwalitatief werk levert. Zodoende kunnen we sneller en beter inspelen op veranderende behoeften.

We hebben een orgaan dat eenheidsbegeleiding- en ontwikkeling in onze organisatie coördineert.

2.1.6.

We herbekijken de aansturing van ons beheersmatig beleid.

2.1.7.

We hebben een orgaan dat het beheersmatig aspect van onze organisatie coördineert.

2.1.8.

We hebben een Raad van Bestuur die de organisatie leidt op strategisch niveau.

2.1.9.

We voeren wijzigingen door in onze nationale structuur op basis van ons vernieuwd participatiebeleid.

SD2: FOS Open Scouting heeft tegen 2017 een nationale structuur die door een optimale interne werking en kwalitatief beheer de juiste voorwaarden creëert om haar eenheden te ondersteunen.

In de beleidsperiode 2014 – 2017 hervormen we de nationale structuur met als doelstelling om

FOS Open Scouting

¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬

26

FOS OPEN SCOUTING HERVORMT TEGEN 2015 HAAR STRUCTUUR MET HET OOG OP MEER FLEXIBILITEIT EN EEN VERBETERDE INTERNE WERKING.

meer kwaliteitsvol te werken, meer aansluiting met eenheden te realiseren, een aantrekkelijk vrijwilligersbeleid te implementeren, als organisatie vlot en flexibel te kunnen inspelen op veranderende omstandigheden in onze omgeving.

Ploegen en commissies mogen geen afzonderlijke eilanden zijn en moeten beter kunnen samenwerken. Bepaalde problemen of inhoudelijke thema’s moeten ploegoverschrijdend worden aangepakt4. Een pedagogische visie kan niet in stukken worden gekapt en in hokjes worden opgedeeld. Vastgeroeste taakverdelingen moeten we durven herbekijken. Om dit te bereiken vertrekken we vanuit de huidige structuur & optimaliseren deze continu om zodoende meer kwaliteitsvol te werken, meer aansluiting te vinden met eenheden en ons vrijwilligersbeleid te optimaliseren. Op die manier willen we het ‘continu leren’ binnen FOS Open Scouting blijvend stimuleren en onze expertise terzake vergroten. Ook de beleidscommissie krijgt een nieuwe functie. Deze zal evolueren van een orgaan waarin alle ploegen vertegenwoordigd zijn en hun interne projecten op tafel leggen naar een actieve denktank waarin alle ploegen zich samen buigen over pedagogische items en vraagstukken. Zodoende gaat iedere ploeg of commissie aan de slag rond dezelfde thema’s met een coherent verhaal als resultaat. Een verhaal waarin alle aanwezige expertise binnen de organisatie effectief en efficiënt wordt benut.

2.1.10. We evalueren de werking van de Vlootraad, zowel intern als binnen de nationale structuur, en optimaliseren deze op basis hiervan.

Indicatoren 2.1.1. Tegen 2015 heeft de vereniging een nieuwe nationale structuur (die inspeelt op de noden van de eenheden).

FOS OPEN SCOUTING INNOVEERT TEGEN 2017 HAAR SYSTEMEN VOOR HET OVERDRAGEN EN BORGEN VAN KENNIS.

2.4. FOS OPEN SCOUTING HEEFT TEGEN 2017 EEN TRANSPARANT EN EFFICIËNT PERSONEELSBELEID. 2.4.1.

We continueren en optimaliseren waar nodig ons personeelsbeleid en verankeren dit met behulp van het arbeidsreglement en de personeelsgids.

2.4.2.

We betrekken de nationale sleutelvrijwilligers bij de opmaak of het bijschaven van de functie- en competentieprofielen van personeelsleden.

2.2.3. We innoveren ons bestaand “collaboration platform” voor de nationale structuur (Intranet).

2.4.3.

We voorzien jaarlijks functionerings- en evaluatiegesprekken met alle personeelsleden.

2.2.4. We bouwen onze info- en speelotheek verder uit als kenniscentrum voor de nationale structuur en eenheden.

2.4.4. We coachen personeelsleden a.d.h.v. persoonlijke ontwikkelingsplannen (pop).

2.2.5. We innoveren ons huidig systeem voor de inventarisatie van historische beslissingen (Besluitenlijsten).

2.4.5.

Indicatoren 2.2.1. Gedurende deze beleidsperiode is er een stijgende lijn inzake het bijdragen aan de inhoud van FOSwiki en het raadplegen van bestaande artikelen.

2.4.6. We buigen ons minimaal eenmaal per beleidsperiode over het globale verloningspakket van ons personeel en toetsen dit af aan de heersende verwachtingen.

2.2.1.

We hebben een digitaal en fysiek medium waarmee we continu binnen alle ploegen en commissies kennis verzamelen en ontsluiten (FOSwiki & Scoutsmap).

2.2.2. We ondernemen jaarlijks een actie om het gebruik van de FOSwiki te stimuleren.

2.4.7.

2.3.

FOS OPEN SCOUTING BLIJFT INVESTEREN IN EVALUATIEKANALEN EN HAAR KWALITEITSBELEID OP NATIONAAL NIVEAU.

2.3.1.

We innoveren verder onze expertise rond evaluatiekanalen (bevragingen, enquêtes).

2.3.2.

We evalueren elke activiteit binnen de 3 maanden.

2.3.3.

We sturen jaarlijks ons beleid, aanbod en werking bij aan de hand van bevragingen en evaluaties.

2.3.4.

We evalueren in deze beleidsperiode tenminste tweemaal de werking van elke ploeg/commissie en sturen bij waar nodig.

2.3.5.

We hebben een kwaliteitscoördinator.

2.3.6.

We evalueren ons huidige kwaliteitsbeheer en optimaliseren het waar nodig.

2.3.7.

We voorzien de nodige tijd en middelen voor het uitschrijven van een nieuwe beleidsnota (2018-2021).

2.3.8.

We hebben tegen 2017 een operationeel competentiebeleid en verankeren dit structureel in ons vrijwilligers- en personeelsbeleid.

Indicatoren 2.3.1. De vereniging stuurt jaarlijks haar beleid en werking bij aan de hand van verbeterpunten uit bevragingen en evaluaties. 2.3.2. De vereniging beschikt tegen 2017 over een operationeel competentiebeleid en verankert dit structureel in haar vrijwilligers- en personeelsbeleid.

We bekijken jaarlijks het takenpakket van ieder personeelslid om draagkracht en draaglast in evenwicht te houden.

We organiseren jaarlijks met het personeel een moment waar we focussen op de werking van het Landelijk Secretariaat als geheel (staftweedaagse).

2.4.8. We organiseren jaarlijks twee teambuildingsmomenten voor het personeel. 2.4.9. We streven ernaar dat elk personeelslid minimaal 2x per jaar vorming volgt in functie van de noodzakelijke competenties binnen het gehele personeelsbestand. 2.4.10. We zetten ons personeel efficiënt in en onderzoeken hiertoe de mogelijkheden van thuiswerken, projectmatige rapportering en personeelsdeling via sectoroverleg en samenwerkingsverbanden.

Indicatoren 2.4.1. Iedere stafmedewerker volgt jaarlijks twee vormingen in het kader van een doordacht VTO-beleid.

2.5.

FOS OPEN SCOUTING HEEFT EEN KWALITEITSVOL ADMINISTRATIEF, FINANCIEEL, VERZEKERINGS-, JURIDISCH EN LOGISTIEK BELEID.

2.5.1.

We innoveren ons administratief beleid.

2.5.2.

We innoveren ons lidkaartmechanisme voor leden & leiding.

2.5.3.

We innoveren ons financieel beleid.

2.5.4.

We zorgen voor voldoende expertise binnen de Raad van Bestuur inzake budgetcontrole en kwartaalbegroting.

2.5.5.

We ondersteunen onze nationale structuur bij het opstellen van begrotingen en het beheren van haar budgetten.


2.2.

27

2.5.6.

We zorgen voor een duidelijke en transparante rapportering rond ons financieel beleid op onze Algemene Vergadering en naar onze nationale structuur toe.

2.5.7.

We vergaren de nodige kennis en onderzoeken de mogelijkheden inzake fondsenwerving.

2.5.8.

We bestendigen onze samenwerking met het boekhouden revisorenbureau.

2.5.9.

We bestendigen onze dienstverlening rond projecten belastingsvrije giften voor onze nationale structuur en onze eenheden.

FOS Open Scouting

2.5.10. We beheren een verzekeringsportefeuille die zo optimaal mogelijk aansluit bij de noden van onze eenheden, nationale structuur en Landelijk Secretariaat.

28

2.5.11. We ontwikkelen de nodige procedures om ervoor te zorgen dat alle boten binnen onze nautische werking beschikken over de gepaste verzekering en registratiedocumenten. 2.5.12. We zorgen voor een duidelijk aanspreekpunt voor verzekeringsvragen van onze eenheden, nationale structuur en Landelijk Secretariaat. De meest gestelde vragen worden consequent geïntegreerd in onze jaarlijkse admibundel. 2.5.13. We innoveren ons juridisch beleid en voorzien juridische ondersteuning en advies voor onze eenheden en nationale structuur. 2.5.14. We innoveren ons logistiek beleid. 2.5.15. We onderhouden, beheren en investeren in duurzaam materiaal voor onze grote evenementen. 2.5.16. We hebben een Landelijk Secretariaat voor onze medewerkers met de nodige vergaderfaciliteiten voor onze nationale structuur. 2.5.17. We innoveren ons ICT-beleid en toetsen nieuwe technologieën af op bruikbaarheid en implementeren deze waar wenselijk. 2.5.18. We zorgen ervoor dat het computerpark op ons Landelijk Secretariaat goed onderhouden en up-to-date blijft met recente evoluties.

Indicatoren 2.5.1. Tegen 2017 gebruikt 100% van de eenheidsleiding de online ledenadministratie en het aanbod inzake verzekeringen. 2.5.2. Tegen 2017 is 70% van de eenheidsleiding tevreden over de online ledenadministratie, verzekeringen en juridische ondersteuning.

SD3: FOS Open Scouting begeleidt en ondersteunt haar lokale eenheden om zich te ontwikkelen tot kwaliteitsvolle, lerende en groeiende eenheden.

Hier wordt bewust gekozen voor het woord ‘eenheidsontwikkeling’ in plaats van ‘eenheidsondersteuning’. Eenheidsontwikkeling is een ruimer begrip waar oa eenheidsondersteuning onder valt. FOS Open Scouting wil naast organisatorisch en praktisch ondersteunen, ook inhoudelijk coachen en beide vaardigheden structureel verankeren in de eenheden. We signaleren dat groepen deze steun nodig hebben op vlak van: pedagogisch programma, vrijwilligers, bestuur en organisatie, accommodatie, materiaal en financiën. Om een sterke jeugdbeweging te blijven, zullen we dus nog meer moeten investeren in de ontwikkeling van eenheden. Zodat in 2017 een substantieel groter deel van de groepen zelfredzaam is. Diversiteit (in de ruime zin van het woord) en laagdrempelig werken blijft een expliciete focus binnen de ontwikkeling van onze eenheden. Daarnaast vormt ook seascoutswerking een specifiek accent deze beleidsperiode. We willen dat eenheden continu blijven werken aan hun eigen ontwikkeling. Daarom blijven we hen ondersteunen, communiceren we helder en correct en gaan we regelmatig bij hen langs. Zo stimuleren we eenheden om een lerende organisatie te worden en nog meer verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen ontwikkeling. Deze aanpak geeft alle eenheden volwaardige kansen. Grote aandacht gaat hierbij naar lobbywerk, ondersteuning op maat, pro-actief werken, kleine eenheden en eenheden binnen een grootstedelijke context. De (A)EL-netwerken willen we verder uitbouwen en een duidelijke plaats geven binnen deze eenheidsontwikkeling.

FOS OPEN SCOUTING BRENGT HAAR PEDAGOGISCH PROGRAMMA OP EEN BRUIKBARE MANIER NAAR EENHEDEN AAN DE HAND VAN VORMING.

3.1.1.

We hebben een ploeg die het vormingsbeleid in onze organisatie coördineert (Travo).

3.1.2.

We organiseren tenminste 2x per jaar een competentiegericht vormingstraject dat leidt tot het attest ‘animator in het jeugdwerk’ (BC).

3.1.3.

We organiseren tenminste 1x per jaar een competentiegericht vormingstraject dat leidt tot het attest ‘hoofdanimator in het jeugdwerk’ (LC).

3.1.4.

We organiseren jaarlijks een competentiegericht vormingsaanbod of uitwisselingsmoment specifiek gericht naar beginnende en ervaren eindverantwoordelijken van eenheden (ELC).

3.1.5.

We nemen jaarlijks het initiatief tot promotie en organisatie van een vormingsaanbod specifiek gericht naar toekomstige en beginnende instructeurs. Deze vorming leidt tot het attest “Instructeur in het Jeugdwerk” (IC).

3.1.6.

We nemen jaarlijks het initiatief tot promotie en organisatie van een vormingsaanbod specifiek gericht naar de noden van ons kader op dat moment (Joker-cursus).

3.1.7.

We nemen jaarlijks het initiatief tot promotie en organisatie van een specifieke vorming rond identiteit en zingeving (Gilwell).

3.1.8.

We organiseren deze beleidsperiode tweemaal een competentiegericht vormingsaanbod specifiek gericht op noden die opborrelen uit eenheden inspraakmomenten, cursuservaringen en de vormingsnoden van onze structuurvrijwilligers (A La Carte).

3.1.9.

We nemen jaarlijks het initiatief tot promotie en organisatie van een vormingsaanbod specifiek gericht naar Seniors.

3.1.10. We hebben een ploeg die het nautisch vormingsbeleid in onze organisatie coördineert (Vloot). 3.1.11. We organiseren een nautisch vormingsaanbod rond roeien op stilstaand water gericht naar beginners. 3.1.12. We organiseren een nautisch vormingsaanbod rond roeien op stilstaand water gericht naar gevorderden. 3.1.13. We organiseren een nautisch vormingsaanbod rond roeien op getijdenwater gericht naar gevorderden. 3.1.14. We organiseren een nautisch vormingsaanbod rond zeilen op stilstaand water gericht naar beginners. 3.1.15. We organiseren een nautisch vormingsaanbod rond zeilen op stilstaand water gericht naar gevorderden.


3.1.

29

3.1.16. We organiseren een nautisch vormingsaanbod rond zeilen op getijdenwater gericht naar gevorderden. 3.1.17. We organiseren jaarlijks tenminste één vormingsmoment rond het gebruik van VHF om deelnemers voor te bereiden op het overheidsexamen. 3.1.18. We onderzoeken de mogelijkheid van modulaire, flexibele vormingstrajecten en experimenteren hiermee binnen de mogelijkheden van de attesteringsvoorwaarden.

FOS Open Scouting

3.1.19. We innoveren continu ons vormingsaanbod, met bijzondere aandacht voor procesbegeleiding & ervaringsleren. We stemmen dit aanbod continu af op de noden van de eenheden en de pedagogische actualiteit.

30

3.1.20. Waar relevant ontwikkelen en/of vernieuwen we een schriftelijke neerslag voor deelnemers aan ons vormingsaanbod, waar mogelijk geïntegreerd in het bestaande productenaanbod van FOS (Scoutsmap, FOSwiki). Attestencursussen zijn hierin prioritair.

Indicatoren 3.1.1. FOS Open Scouting informeert jaarlijks de betreffende doelgroep voor ieder vormingsaanbod. 3.1.2. De vereniging bereikt met haar vormingsaanbod jaarlijks minstens 55% van de eenheden.(2013: 50%) 3.1.3. Jaarlijks evalueert de vereniging haar vormingsaanbod op bruikbaarheid voor de doelgroep, en formuleert verbeteringspunten.

3.2.

FOS OPEN SCOUTING BIEDT HAAR EENHEDEN BEGELEIDING EN ONDERSTEUNING INZAKE HAAR PEDAGOGISCH PROGRAMMA MET BEHULP VAN BRUIKBARE PRODUCTEN EN ACTIVITEITEN.

3.2.1.

We hebben een ploeg die het pedagogisch programma in onze organisatie coördineert (JaHoe!?).

3.2.2.

We verwerken het pedagogische programma jaarlijks in 2 gebruiksvriendelijke producten op maat van de eenheden.

3.2.3.

We toetsen nieuwe producten steeds aan gelijkaardige binnen- en buitenlandse producten, en aan de bruikbaarheid voor eenheden. Hiertoe wordt deze beleidsperiode een procedure uitgewerkt, in gebruik genomen en geëvalueerd.

3.2.4.

We actualiseren op regelmatige basis de reeds ontwikkelde pedagogische producten.

3.2.5.

We hebben een ploeg die de jaarlijkse nationale activiteit voor leiding coördineert (Saamdagen).

3.1.25. We bieden coaching aan nautische instructeurs om op een kwaliteitsvolle wijze inhouden te kunnen overbrengen aan een bepaalde doelgroep.

3.2.6.

We geven op onze jaarlijkse bedankingsactiviteit voor leiding (Saamdagen) impulsen aan de deelnemers rond het pedagogisch programma.

3.1.26. We blijven inzetten op de officiële erkenning van nautisch-technische vormingen.

3.2.7.

We voorzien aandacht voor show, expressie en spektakel.

3.2.8.

We nemen jaarlijks het initiatief tot de uitwerking van een product of activiteit specifiek gericht op Seniors. Dit gebeurt in een samenwerkingsverband met de seniormoderatoren.

3.1.21. We gaan op zoek naar specifieke vaardigheden & kennis om ons vormingsaanbod te verbreden en te verbeteren. 3.1.22. We ontwikkelen specifieke communicatie rond de competenties waarop gewerkt wordt in ons vormingsaanbod. 3.1.23. We bieden een instrument aan voor ons kader om te leren en te groeien doorheen een leid(st)erscarrière (Groeiboekje 2.0). 3.1.24. We bouwen de samenwerking tussen ons algemeen en nautisch vormingsaanbod verder uit in functie van kwalitatieve vorming.

3.1.27. We bouwen een digitaal archief uit van Vlootcursussen en nautische brevetten. 3.1.28. We ontwikkelen een draaiboek voor de organisatie van de verschillende Vlootcursussen en brengen deze jaarlijks up-to-date.

3.2.9. We toetsen alle activiteiten georganiseerd door de nationale structuur aan het pedagogisch programma (Fundamenten).

3.1.29. We actualiseren onze nautische cursusmappen naargelang van de wijzigingen aangebracht in de nautische wetgeving.

Indicatoren 3.2.1. De vereniging ontwikkelt jaarlijks minimum 3 producten. 3.2.2. Uit een jaarlijkse enquête blijkt dat minstens 70% van de eenheidsleiding deze nieuwe producten kent. 3.2.3. Jaarlijks evalueert de vereniging het productaanbod op bruikbaarheid voor leiding, en formuleert verbeteringspunten.

3.1.30. We stimuleren onze instructeurs om specifieke vormingen te volgen bij (buitenlandse) externe organisaties. 3.1.32. We vullen ons didactisch verbruikmateriaal aan naar noodzaak. 3.1.33. We investeren jaarlijks een beperkt budget in duurzaam didactisch materiaal.

3.3.1.

FOS OPEN SCOUTING STIMULEERT HAAR EENHEDEN OM BEWUST WERK TE MAKEN VAN INTERN KWALITEITSBELEID EN BIEDT DAARTOE DE NODIGE HANDVATTEN. We ontwikkelen, gebruiken en evalueren een instrument waarmee eenheden de kwaliteit van hun interne werking kunnen meten.

3.3.2. We ontwikkelen een databank waarin noden en groeipijnen van de verschillende eenheden worden geïnventariseerd om zodoende vorming/begeleiding op maat uit te werken en aan te bieden. 3.3.3.

3.3.4.

We werken in samenspraak met de eenheden de nodige ondersteuning uit om op eenheidsniveau te investeren in kwaliteitsverbetering. We zetten in op een sterke wisselwerking tussen eenheden en nationale structuur om onze Fundamenten actueel te houden.

Indicatoren 3.3.1. In 2014 ontwikkelt de vereniging een instrument waarmee eenheden de kwaliteit van hun interne werking kunnen meten. 3.3.2. Het instrument waarmee eenheden de kwaliteit van hun interne werking kunnen meten, wordt samen met de databank in gebruik genomen vanaf 2015. 3.3.3. In 2017 wordt het meetinstrument voor eenheden samen met de databank geëvalueerd.

3.4.7.

We hebben een ploeg die de logistieke ondersteuning van evenementen coördineert (Logistiek).

3.4.8. We proberen samen met andere landelijke jeugdwerkorganisaties groepsaankopen te organiseren om materiaal goedkoper aan onze eenheden te kunnen aanbieden. 3.4.9. We bestendigen het noodlijnsysteem voor eenheden en voorzien hiervoor geregelde bijscholing voor personeel en bestuursleden opdat zij op een adequate manier kunnen optreden bij een noodoproep. 3.4.10. We voorzien permanent materiaal waarmee eenheden aan de slag kunnen om leden en/of leiding te werven. 3.4.11. We stimuleren eenheden tot het uitwisselen van competenties en de verhuur van beschikbaar materiaal. 3.4.12. We bezorgen jaarlijks aan alle eenheidsleiding een bundeling van administratieve tools (admibundel).

Indicatoren 3.4.1. 80% van de eenheidsleiding kent het aanbod ter ondersteuning op praktisch en organisatorisch vlak (jaarlijks te bevragen). 3.4.2. 70% van de eenheidsleiding die er gebruik van maakt, is tevreden over het aanbod (jaarlijks te bevragen).


3.3.

31 3.5.

FOS OPEN SCOUTING BIEDT SPECIFIEKE ONDERSTEUNING AAN EENHEDEN: PROACTIEF, OP VRAAG EN OP MAAT.

3.4. FOS OPEN SCOUTING ONDERSTEUNT EN BEGELEIDT HAAR EENHEDEN OP PRAKTISCH EN ORGANISATORISCH VLAK.

3.5.1.

We bieden naargelang de beschikbaarheid van de instructeurs een op maat gesneden en vraaggestuurd aanbod voor eenheden (vorming op maat).

3.4.1.

We hebben in onze competentie- en doelgroepgerichte vorming aandacht voor de praktisch-organisatorische ondersteuning van eenheden.

3.5.2.

We ontwikkelen een ondersteuningsaanbod voor ervaren leid(st)ers die deelnemen aan het vormingsaanbod ‘begeleiden binnen de eenheid’ (stagementors).

3.4.2.

We organiseren jaarlijks een vormings- en uitwisselingsvoormiddag voor eenheidsondersteuners (Infovoormiddag Eenheidsondersteuning).

3.5.3.

3.4.3.

We ontwikkelen in het kader van organisatie-ondersteuning van eenheden gebruiksvriendelijke en bruikbare producten op maat (administratie, participatie in de eenheid, externe communicatie, budgetbeheer, …).

We voorzien begeleiding op maat voor eenheden met heel specifieke vragen of uitgesproken pijnpunten. We brengen hiervoor de mensen met de juiste expertise samen (ploegoverschrijdend) om zodoende een gepast antwoord te formuleren.

3.5.4.

We voorzien begeleiding en ondersteuning op maat voor eenheden die kampen met interne of externe conflicten (conflictbemiddeling).

3.4.4. We voorzien een systeem van kampregistratie en -controle en formuleren duidelijke verwachtingen omtrent kwaliteitsvereisten naar de eenheden toe.

3.5.5.

We voorzien extra begeleiding en ondersteuning op maat voor (zeer) kleine eenheden.

3.4.5.

We volgen jaarlijks de registratie op van nautische kampen met bijzondere aandacht voor de veiligheidssituatie.

3.5.6.

We voorzien extra begeleiding en ondersteuning op maat voor eenheden in een grootstedelijke context.

3.4.6. We ondersteunen eenheden in de organisatie van buitenlandse kampen.

3.5.7.

We onderhouden proactief contacten met jachthavens (jaarlijks & naar noodzaak) & andere relevante organisaties om een goed verblijf van nautische eenheden mogelijk te maken.

Indicatoren 3.5.1. 80% van de binnenkomende ondersteuningsvragen wordt jaarlijks beantwoord met een ondersteuning op maat. 3.5.2. 70% van de ondersteuningen wordt door de eenheidsleiding jaarlijks als zinvol ervaren. 3.5.3. Jaarlijks voorziet de vereniging extra begeleiding en ondersteuning op maat voor minstens 3 kleine eenheden of eenheden in grootstedelijke context.

FOS Open Scouting

3.6.

32

FOS OPEN SCOUTING BEGELEIDT HAAR EENHEDEN IN HET BEWUST OMGAAN MET DIVERSITEIT.

3.6.1.

Onze eenheden zijn zich bewust van diversiteit binnen de eigen eenheid en dragen de visie mbt diversiteit van FOS Open Scouting verder uit

3.6.2.

We stimuleren ontmoeting, uitwisseling en samenwerking met diverse organisaties op lokaal niveau

3.6.3.

3.6.6. Jaarlijks hebben we 2 momenten waarin we onze kennis en expertise delen met andere partners. 3.6.8. Tegen december 2015 gaan alle ploegen en stafmedewerkers actief aan de slag met diversiteit 3.6.9. Tussen januari 2014 en december 2015 zijn er 2 momenten waarin onze vrijwilligers in contact komen met externe organisaties 3.6.10. Tegen december 2015 denkt onze BELCOM actief mee rond diversiteit binnen de verschillende ploegen en dragen zij de visie van FOS Open Scouting verder uit

3.7.

FOS OPEN SCOUTING BIEDT ONDERSTEUNING AAN DE ANTWERPSE EENHEDEN EN IS ACTIEF BETROKKEN BINNEN HET ANTWERPS JEUGDBELEID.

3.7.2.

FOS Open Scouting biedt jaarlijks meerdere activiteiten aan gericht op leden van eenheden uit de provincie Antwerpen

We concretiseren in relevante cursussen wat diversiteit betekent voor de lokale eenheden en geven concrete handvaten om hier op eenheidsniveau mee aan de slag te gaan

3.7.3.

FOS Open Scouting voorziet een ondersteunend aanbod voor leiding uit de provincie Antwerpen (vorming, startpakketten, groepsbevorderende activiteiten)

3.6.4. We stimuleren eenheden om actief aandacht te besteden aan de veranderende maatschappelijke realiteit en voorzien daartoe voldoende informatie

3.7.4.

FOS Open Scouting voert een promotie- en zichtbaarheidsbeleid gericht op het verhogen van bekendheid van de organisatie in de provincie Antwerpen

3.6.5.

We stimuleren en bieden door middel van een fonds de mogelijkheid aan zelf initiatief te nemen om te werken aan diversiteit

3.7.5.

FOS Open Scouting voorziet ruimte en middelen voor de werking van de Antwerpse provinciale tussenstructuur

3.7.6. 3.6.6.

We wisselen expertise en ervaring uit met andere jeugdbewegingen of relevante partners rond het thema diversiteit

3.6.8.

We nemen diversiteit als richtinggevend aandachtspunt mee doorheen alle geledingen van de organisatie

Specifieke eerstelijnsondersteuning: De nadruk van de inspanningen van de stadsondersteuner ligt bij de ondersteuning van lokale eenheden van FOS Open Scouting binnen de stad Antwerpen. Deze ondersteuning kan zowel inhoudelijk als praktisch worden ingevuld en gebeurt op maat en op vraag van de eenheden zelf of nationale vrijwilligers afkomstig uit de stad Antwerpen

3.6.9.

Onze vrijwilligers treden in dialoog met externe organisaties en trachtten op alle mogelijke momenten relevante informatie uit te wisselen

3.7.7.

Speciefieke tweedelijnsondersteuning voor Antwerpse eenheden

3.6.10. We ondersteunen onze vrijwilligers bij het ontwikkelen van een eigen visie en zorgen ervoor dat ze ownership verwerven over diversiteit in het jeugdwerk

3.7.8.

Specifieke derdelijnsondersteuning voor Antwerpse eenheden

3.6.11. Actieve deelname aan de expertisegroep diversiteit

Indicatoren 3.7.1. De stadsondersteuner heeft tweemaal per jaar persoonlijk contact met de lokale verantwoordelijken (eenheidsleiding) van de lokale eenheden. Dit gebeurt bij voorkeur op de plek waar hun werking doorgaat, om een beter zicht te krijgen op hun lokale problematiek. De inhoud van het gesprek gaat over noden van de eenheid en verwachtingen ten aanzien van de stadsondersteuner, FOS Open Scouting en/of het respectievelijk district en/of stad Antwerpen. 3.7.2. Eenheden met een ondersteuningstraject krijgen extra aandacht en begeleiding. Samen met vrijwilligers uit de nationale structuur wordt intensief ingezet op het coachen van de (eenheid)leidingploeg. In 2014 – 2015 gaat het om 80e FOS Kludde (district Berendrecht-Zandvliet-Lilo) 3.7.3. Eenheden worden op de hoogte gebracht van het bestaan van subsidies en worden aangemoedigd om hier gebruik van te maken:

3.6.12. Voldoende inzetten op communicatie

Indicatoren 3.6.1. Tegen december 2015 hebben we het draagvlak van 50 % van onze eenheden in kaart gebracht 3.6.2 Jaarlijks zijn er op zijn minst 3 eenheden die een traject hebben aangegaan 3.6.3. Tegen 2015 is het thema diversiteit opgenomen in onze cursussen en aangepast aan de verschillende doelgroepen. Indien nodig worden er cursussen op maat aangeboden. 3.6.4. Tegen december 2015 hebben we 3 infomomenten waarin we onze eenheden doen stilstaan bij de maatschappelijke realiteit en voorzien tevens 1 diversiteitsproduct. We bereiken hiermee 70 % van onze eenheden

worden besproken bij het eerste persoonlijke gesprek en moeten bijdragen tot het opbouwen van een lange termijnvisie door de eenheid zelf. 3.7.12. In het kader van het (verder) uitbouwen van een (professioneel) netwerk heeft de stadsondersteuner: ¬¬ Contact met de jeugdconsulenten van de districten waar één of meerdere eenheden hun werking hebben. Beiden ontmoeten elkaar minstens 1 keer in het jaar 2014, waarbij wordt nagegaan hoe de aangeboden ondersteuning op mekaar kan afgestemd worden. Op vraag wordt informatie over lokale eenheden uitgewisseld met de jeugdconsulenten. ¬¬ Contact met andere jeugdwerkorganisaties en hun stedelijke vertegenwoordigers in Antwerpen. ¬¬ Contact met andere relevante actoren binnen de Antwerpse stedelijke context. 3.7.13. In 2014 zal extra aandacht gaan naar de bekendmaking van FOS Open Scouting in de stad Antwerpen. 3.7.14. De stadsondersteuner maakt als beroepskracht deel uit van de Commissie eenheden (nationale vrijwilligersploeg voor eenheidsondersteuning) en ondersteunt de Antwerpse vrijwilliger(s) specifiek in hun ondersteuningstaken ten aanzien van de lokale eenheden in stad Antwerpen. 3.7.15. De stadsondersteuner onderhoudt structureel contact met de vzw FOS Antwerpen, die de eenheden in de provincie Antwerpen overkoepelt en specifiek inzet op het organiseren van provinciale activiteiten, ontmoetings- en uitwisselingsmomenten ter versterking van het ‘FOS-gevoel’ in de provincie. Beiden houden elkaar op de hoogte van elkaars activiteiten en stemmen eventuele ondersteuningen op elkaar af. 3.7.16. De stedelijke jeugddienst heeft de betrokkenheid nodig van de jeugdwerkpartners in de voorbereiding en uitvoering van haar beleid. De stadswerker doet dit in 2014 door : ¬¬ actief deel te nemen aan de werkgroepen ondersteuning van het jeugdwerk ¬¬ in de verenigingendatabank actief aan de slag te gaan met de opvolgingdossiers van de FOS eenheden groepen. ¬¬ eenheden te stimuleren actief deel te nemen aan het vitaliteitsonderzoek van de stedelijke jeugddienst. 3.7.17. De stadsondersteuner neemt deel aan het stadswerkersoverleg.


¬¬ Er wordt reclame gemaakt voor de subsidieavond van de stedelijke jeugddienst ¬¬ Er wordt, indien nodig, rechtstreeks contact opgenomen met eenheden om hen: a) te herinneren aan een belangrijke deadline b) aan te sporen hun dossier te vervolledigen wanneer een aanvraag onvolledig is ingediend ¬¬ Op vraag kan de stadsondersteuner eenheden ondersteunen bij het opmaken van hun subsidieaanvra(a)g(en) 3.7.4. Eenheden (eenheidsleiding en leiding) worden gestimuleerd om deel te nemen aan de districtsjeugdraden. 3.7.5. Leiding wordt aangespoord om kadervorming te volgen: ¬¬ (Assistent-)eenheidsleiding wordt persoonlijk uitgenodigd om deel te nemen aan ‘Begeleid je eenheid met TRAVO’ (ELC) ¬¬ Leiding wordt gestimuleerd om deel te nemen aan cursus animator (AC) en/of hoofdanimator (HAC) ¬¬ In samenwerking met de vormingsploeg van FOS Open Scouting (TRAVO) kan vorming op maat worden voorzien voor eenheden in de stad Antwerpen, al dan niet over thema’s die nauw aansluiten bij de stedelijke context. 3.7.6. De stadsondersteuner werkt intensief aan de bewustwording in verband met de lokalenproblematiek bij de lokale eenheden. ¬¬ Eenheden worden gestimuleerd om hun huisvestingssituatie te verbeteren ¬¬ Er wordt extra aandacht besteed aan: o Dossier 17e FOS Prins Albert (binnen kader van park Groot Schijn, Deurne) o Dossier 1e FOS Lange Wapper (binnen kader van SIGMA-plan, Linkeroever) 3.7.7. 5 keer per jaar organiseert de stadsondersteuner samen met (een) vrijwilliger(s) uit Commissie Eenheden een uitwisselingsmoment (AEL-netwerk) tussen (assistent-)eenheidsleiding uit de stad Antwerpen. Naast informatie van de stadsondersteuner voor de eenheidsleiding en omgekeerd wordt er tijd vrijgemaakt voor het behandelen van een centraal thema, bepaald door de eenheden zelf. Er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk eenheden en (assistent-) eenheidsleiding te bereiken met deze uitwisselingsmomenten. 3.7.8. De eenheden worden gestimuleerd om bewust aan de slag te gaan omtrent diversiteit. Dit gebeurt o.a. door: ¬¬ Promotie te maken voor het SOMfonds (Solidariteit op Maat) en het aanbod van FOS Open Scouting betreffende diversiteit ¬¬ Promotie te voeren voor projectsubsidies waar het wegwerken van drempels in het jeugdwerk één van de beoordelingscriteria is ¬¬ Op vraag van de stedelijke jeugddienst of andere stedelijke diensten, en in samenwerking met de stafmedewerker diversiteit van FOS Open Scouting individuele jongeren toe te leiden naar een lokale eenheid. Waarbij zowel de jongere als de ontvangende eenheid op ondersteuning kan rekenen. 3.7.9. De stadsondersteuner moedigt lokale eenheden aan en ondersteunt hen bij het uitbouwen van hun lokaal netwerk ((brede)scholen in de buurt, andere jeugd(werk)organisaties, …). 3.7.10. De stadsondersteuner stimuleert de groepen om zich te abonneren op de jeugdwerknieuwsbrief van de stedelijke jeugddienst. 3.7.11. De stadsondersteuner maakt gebruik van ledencijfers- en piramides om verborgen noden te detecteren. Deze cijfers

33

4.1.

FOS Open Scouting

SD4: FOS Open Scouting heeft tegen 2015 een duidelijke identiteit die intern en extern uitgedragen wordt.

34

Bij de opmaak van het beleidsplan 2014 – 2017 gaan we ervan uit dat de “interne identiteitsoefening” (hieronder verstaan we het eventueel herformuleren en bijschaven van de fundamenten, de verduidelijking van de missie en visie en het daarop afstemmen van ons pedagogisch programma) reeds is afgerond eind 2013. In de beleidsperiode 2014 – 2017 plannen we wel het vervolg in de vorm van een “bruikbaarheidsoefening” en een “profileringsoefening”. Het prioritaire accent hier ligt sowieso op de bruikbaarheidsoefening en de concrete vertaling van het geheel naar eenheden. De bruikbaarheidsoefening Onder de paraplu van onze visie en de vertaling ervan op pedagogisch niveau (2010-2013) moet nu werk worden gemaakt van tastbare en bruikbare handvatten voor de eenheden. Het integreren van pedagogische pakketten voor eenheden en op maat van eenheden. De profileringsoefening Hoe willen we dat de maatschappelijke omgeving ons identificeert? Hoe willen we ons in de jeugdwerksector profileren? Hoe en met wat willen we op langere termijn naar buiten komen? Wat is onze eigenheid? Hoe willen we ons onderscheiden binnen het jeugdbewegingslandschap? Of dienen we ons met FOS Open Scouting net te focussen op de gelijkenissen met anderen? Zijn er nog verschillen? Welke koers willen we varen? Waar willen we staan binnen 5 jaar? Vragen waar we als organisatie die midden in de maatschappij staat een antwoord op moeten hebben. Antwoorden waar we de komende jaren naar op zoek moeten gaan aan de hand van een doordacht traject waarbij eenheden nauw worden betrokken. Over Scouts & Gidsen Vlaanderen ¬¬ We nemen de resultaten van de bruikbaarheids- en profileringsoefening mee in het verdere toenaderingsproces ten aanzien van Scouts en Gidsen Vlaanderen. ¬¬ We moeten hiertoe explicieter en transparanter communiceren met onze eenheden en hen via de nodige inspraakmomenten nauwer betrekken in dit toenaderingsproces.

FOS OPEN SCOUTING VERTAALT TEGEN 2015 HAAR VERNIEUWDE FUNDAMENTEN EN DE RESULTATEN VAN DE IDENTITEITSOEFENING (IN 2013) NAAR PRAKTISCHE INSTRUMENTEN (PRODUCTEN, VORMING, BEGELEIDING, ACTIVITEITEN) DIE BRUIKBAAR ZIJN OP TAK-, EENHEIDS- EN NATIONAAL NIVEAU.

4.1.1.

We implementeren de vernieuwde Fundamenten en de resultaten van de identiteitsoefening in relevante vormingen.

4.1.2.

Op ons nationaal leidingsweekend geven we een voor de eenheden bruikbare impuls om ook in hun werking rekening te houden met de fundamenten.

4.1.3.

We zetten onze inspanningen voort om bruikbare tools uit te werken die eenheden kunnen aanwenden om rond de Fundamenten aan de slag te gaan.

4.1.4.

We hanteren de vernieuwde Fundamenten als toetssteen voor de vertaling van het pedagogisch programma en bewaken het ‘grotere verhaal’ en de bruikbaarheid voor de eenheden.

4.1.5.

We hebben een hedendaagse visie op en ondersteunen eenheden in het gebruik van de scoutsmethode.

4.1.6.

We verbreden onze expertise rond actief pluralisme door kennisuitwisseling in binnen- en buitenland.

Indicatoren 4.1.1. Tegen 2015 kent 80% van de leiding de fundamenten van FOS Open Scouting

4.2. FOS OPEN SCOUTING ONDERSTEUNT HAAR EENHEDEN BIJ PROFILERING EN (HER)KENBAARHEID OP LOKAAL NIVEAU. 4.2.1.

We stimuleren en faciliteren eenheden om hun regionale zichtbaarheid te vergroten.

4.2.2.

We rusten eenheden uit met info en tools om de FOS-visie te kunnen uitdragen op lokaal niveau.

4.2.3.

We voorzien eenheden van de nodige infomatie en begeleiding om met eigen acties de lokale media te bereiken.

4.2.4. We ondersteunen onze nautische eenheden bij een betere profilering van de methodiek van seascouting binnen de ruimere scoutscontext.

4.2.5.

We werken in 2015 een feestjaar uit rond het 50-jarig bestaan van FOS Open Scouting. De verbondenheid tussen en de zichtbaarheid van de eenheden staat hier centraal.

4.2.6. We organiseren in 2016 een feestjaar rond het 50-jarig bestaan van FOS Open Scouting.

Indicatoren 4.2.1. Binnen 70% van de eenheden wordt jaarlijks gebruik gemaakt van minimum 1 van de ontwikkelde tools.

4.3.1.

We innoveren onze huisstijl op basis van de resultaten van de identiteitsoefening en voorzien bruikbaarheid op eenheidsniveau.

4.3.2.

We hebben aandacht voor kansen die zich aanbieden inzake media-aandacht en standpuntinname.

Indicatoren 4.3.1. Tegen 2016 innoveert de vereniging haar huisstijl op basis van de resultaten van de identiteitsoefening en voorziet bruikbaarheid op eenheidsniveau.

4.4. FOS OPEN SCOUTING ONDERZOEKT SAMEN MET SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN DE MEERWAARDE EN MOGELIJKHEDEN VAN ÉÉN SCOUTS- EN GIDSENBEWEGING IN VLAANDEREN. 4.4.1.

Als vervolg op de in 2013 geplande intentiebeslissing inzake een mogelijke fusie met Scouts en Gidsen Vlaanderen, wordt in 2014 en 2015 een duidelijk traject uitgestippeld en uitgevoerd met een gefundeerd stappenplan tot doel. Zodoende kunnen beide bewegingen eind 2015 een finale beslissing nemen en mits gedragenheid de daarop volgende twee jaar de eerste concrete stappen voorbereiden.

4.4.2. Binnen dit traject wordt tijdig en correct gecommuniceerd met leiding en nationale vrijwilligers.


4.3. FOS OPEN SCOUTING NEEMT TEGEN 2015 OP BASIS VAN HAAR IDENTITEIT EEN DUIDELIJKE POSITIE IN BINNEN HET JEUGDWERKLANDSCHAP.

35

5.1.

SD5: FOS Open Scouting werkt samen met andere organisaties en instanties ter verrijking en ondersteuning van zowel de nationale werking als de eenheidswerking.

FOS Open Scouting

Samenwerken met externe partners blijft een expliciete beleidskeuze van FOS Open Scouting. We blijven inzetten op het realiseren van een gemeenschappelijk platform om beleidseisen te realiseren voor kinderen & jongeren (samen met de jeugdbewegingen, jeugdsector in het algemeen, binnen scouting in België en internationaal, …).

FOS OPEN SCOUTING WERKT SAMEN MET ANDERE ORGANISATIES EN INSTANTIES IN FUNCTIE VAN EEN BETERE EENHEIDSONDERSTEUNING.

5.1.1.

We werken aan een betere en functionele samenwerking met de FOS-shop inzake praktische dienstverlening aan onze eenheden.

5.1.2.

We integreren het pedagogisch aanbod van onze wereldbewegingen in onze eigen pedagogische werking en stimuleren vrijwilligers uit de nationale structuur om deel te nemen aan Europese en wereldwijde vormingscursussen.

5.1.3.

We werken continu aan een goede doorstroming van de informatie uit onze nationale en internationale vertegenwoordigingen.

5.1.4.

We zetten in op samenwerking met de pedagogische ploegen van andere jeugdbewegingen.

5.1.5.

We werken samen met Jint & Wegwijzer inzake de ondersteuning van buitenlandse kampen.

5.1.6.

We organiseren de deelname van een contingent 14- tot 18-jarigen aan de Wereldjamboree in samenwerking met GSB.

5.1.7.

We participeren jaarlijks aan de Dag van de Jeugdbeweging.

5.1.8.

We nemen deel aan de Nautische Jeugdraad.

5.1.9.

We overleggen jaarlijks met relevante nautische overheden i.f.v. regelgeving & afspraken voor sea scoutsboten en communiceren hierover naar de eenheden.

36

5.1.10. We onderhouden samenwerkingsverbanden met Scouting Nederland op nautisch vlak.

5.2.

5.2.1.

FOS OPEN SCOUTING INVESTEERT IN SAMENWERKINGSVERBANDEN, NETWERKEN EN PARTNERSHIPS IN FUNCTIE VAN EEN KWALITATIEVE NATIONALE WERKING. We zijn lid van de koepelbeweging van scouts en gidsen in België (GSB) en hebben frequent overleg met de andere Belgische federaties.

We zijn lid van de wereldbewegingen WOSM en WAGGGS en gaan actief met hen in dialoog op zoek naar good practices.

5.2.3.

We nemen op basis van relevantie deel aan seminaries van onze wereldbewegingen WOSM en WAGGGS.

5.2.4.

We nemen in 2016 deel aan de Europese conferenties van de wereldkoepels van scouting en guiding (WOSM & WAGGGS).

5.2.5.

5.3.

FOS OPEN SCOUTING BEKIJKT IN OVERLEG MET SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN DE MOGELIJKHEDEN VAN GLOBALE EN SPECIFIEKE SAMENWERKINGSVERBANDEN.

5.3.1.

We bestendigen onze structurele samenwerking met de vormingsploeg van Scouts en Gidsen Vlaanderen (ViS) door regelmatig overleg.

We nemen deel aan het Europees Sea Scoutsnetwerk Eurosea en nemen daarin een voortrekkersrol op (via Odysseusgroep).

5.3.2.

We bekijken regelmatig samen met ViS de mogelijkheden om concrete projecten gezamenlijk vorm te geven, bvb het organiseren van gezamenlijke cursussen.

5.2.6.

We ondersteunen het uitbouwen van een seascoutswerking in Kroatië.

5.3.3.

We starten samenwerkingsverbanden met andere ploegen (dan de ViS) van Scouts en Gidsen Vlaanderen.

5.2.7.

We participeren binnen de beslissingsorganen van de Vlaamse Jeugdraad en het Steunpunt Jeugd (AV of Commissie Jeugdwerk).

5.3.4.

De eindverantwoordelijken van FOS Open Scouting en Scouts en Gidsen Vlaanderen zitten structureel tweemaal per jaar samen om de bestaande structurele samenwerkingsverbanden te evalueren en bij te sturen waar nodig.

5.2.8.

We participeren in concrete samenwerkingsverbanden met het bredere socio-culturele werkveld, met een accent op jeugdwerk.

5.3.5.

We toetsen jaarlijks met Scouts & Gidsen Vlaanderen de mogelijkheden af om zowel ad hoc als structureel samenwerkingsverbanden aan te gaan op gebied van productontwikkeling en vorming in ons gedeeld pedagogisch programma.

5.3.6.

We continueren het gesprek met Scouts en Gidsen Vlaanderen over samenwerking op gebied van deelname aan internationale activiteiten (ondersteuning buitenlandse kampen, Jamborees, ...).

5.2.9. We hebben regelmatig overleg met de coördinatoren van de andere jeugdbewegingen (JOS). 5.2.10. We hebben regelmatig overleg met Sociare (werkgeversfederatie). 5.2.11. We werken een systeem uit dat zowel kwaliteit als kwantiteit van internationaal, nationaal en sectoriaal overleg/ samenwerking bewaakt met het oog op efficiëntie binnen de structuur en bruikbaarheid voor de eenheden. Tweejaarlijks wordt dit systeem geëvalueerd.

Indicatoren 5.2.1. FOS Open Scouting is jaarlijks in minimum 8 overlegorganen, samenwerkingsverbanden of platforms vertegenwoordigd. 5.2.2. De vereniging is binnen Scouting en Guiding vertegenwoordigd op de internationale inspraakmomenten tot op Europees niveau.

Indicatoren 5.3.1. FOS Open Scouting heeft tijdens deze beleidsperiode tenminste 5 concrete samenwerkingsverbanden met Scouts en Gidsen Vlaanderen.


5.2.2.

37

38

FOS Open Scouting

Hoofdstuk 3


BEGROTING

39

DEEL 1. INKOMSTEN

FOS Open Scouting

INKOMSTEN ALGEMEEN

40

BUDGET 2014

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

¤¤201.944,00

¤¤210.021,76

¤¤210.021,76

¤¤210.021,76

731000

Lidgelden

732100

Schenkingen met fiscaal attest

¤¤12.500,00

¤¤12.500,00

¤¤12.500,00

¤¤12.500,00

737300

Bedrag subsidieovereenkomst

¤¤465.000,00

¤¤465.000,00

¤¤465.000,00

¤¤465.000,00

703000

Bedrag WOSM (Diversiteit)

¤¤17.000,00

¤¤17.000,00

-

-

703000

Bedrag KBS

¤¤4.515,00

-

-

-

7373400

Sociale Maribel + VIA

¤¤52.063,00

¤¤52.063,00

¤¤52.063,00

¤¤52.063,00

737350

Andere

¤¤2.760,00

¤¤2.760,00

¤¤2.760,00

¤¤2.760,00

751000

Opbrengsten vlottende activa

¤¤4.239,37

¤¤3.904,69

¤¤3.570,00

¤¤3.315,00

757000

Diverse financiële opbrengsten Overgedragen resultaat Extra fondsenwerving

¤¤5.000,00 ¤¤3.693,17 -

¤¤5.000,00 -

¤¤5.000,00 ¤¤20.000,00

¤¤5.000,00 ¤¤10.000,00

BUDGET 2014

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

INKOMSTEN UIT DOELSTELLINGEN 700000

Inkomsten educatieve activiteiten

¤¤35.000,00

¤¤35.000,00

¤¤35.000,00

¤¤35.000,00

701000

Ontvangsten vormingsinitiatieven

¤¤10.000,00

¤¤10.000,00

¤¤10.000,00

¤¤10.000,00

¤¤825.214,54

¤¤824.749,45

¤¤827.414,76

¤¤817.159,76

BUDGET 2014

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

¤¤40.000

¤¤40.000

¤¤45.000

¤¤45.000

¤¤3.000

¤¤3.000

¤¤3.000

¤¤3.000

TOTAAL ONTVANGSTEN

DEEL 2. UITGAVEN UITGAVEN OVERHEAD 14-17 610000

Huur secretariaat

610200

Onderhoud secretariaat

610300

Energie

¤¤7.500

¤¤7.500

¤¤7.500

¤¤7.500

611000

Communicatie

¤¤8.000

¤¤8.000

¤¤8.000

¤¤8.000

611100

Secretariaat verzendingskosten

¤¤2.500

¤¤2.500

¤¤2.500

¤¤2.500

611200

Secretariaat- Drukwerk&publicaties

¤¤10.000

¤¤10.000

¤¤10.000

¤¤10.000

611300

Secretariaat kantoormaterieel

¤¤3.000

¤¤3.000

¤¤3.000

¤¤3.000

611400

Secretariaat-kantoorbehoeften

¤¤400

¤¤400

¤¤400

¤¤400

611500

Representatiekosten en geschenken

¤¤1.000

¤¤1.000

¤¤1.000

¤¤1.000

612000

Verzekering BA

¤¤400

¤¤400

¤¤400

¤¤400

612100

Verzekering andere dan personeel en BA

¤¤600

¤¤600

¤¤600

¤¤600

612200

Honorarium bedrijfsrevisor/accountant

¤¤9.000

¤¤9.000

¤¤9.000

¤¤9.000

612400

Honorarium anderen

¤¤0

¤¤0

¤¤0

¤¤0

623000

Beheerskosten sociaal secretariaat

¤¤3.500

¤¤3.500

¤¤3.500

¤¤3.500

623100

Beheerskosten medisch secretariaat

¤¤500

¤¤500

¤¤500

¤¤500

630900

Toevoeging geraamde afschrijvingen

¤¤9.000,00

¤¤10.500,00

¤¤9.000,00

¤¤10.500,00

640000

Bedrijfsbelastingen

¤¤400

¤¤400

¤¤400

¤¤400

650010

Bankkosten

¤¤600

¤¤600

¤¤600

¤¤600

664000

Andere uitzonderlijke kosten We innoveren ons administratief beleid Hosting website taksen en belastingen

¤¤265 ¤¤2.500 ¤¤1.000 ¤¤3.000

¤¤265 ¤¤2.500 ¤¤1.000 ¤¤3.000,00

¤¤265 ¤¤2.500 ¤¤1.000 ¤¤3.000,00

¤¤265 ¤¤2.500 ¤¤1.000 ¤¤3.000,00

¤¤106.165,00

¤¤107.665,00

¤¤111.165,00

¤¤112.665,00

TOTAAL OVERHEAD

UITGAVEN PERSONEEL 14-17

BUDGET 2014

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

620200

Brutolonen bedienden

¤¤288.324,78

¤¤288.324,78

¤¤275.124,78

¤¤275.124,78

620210

Eindejaarspremie bedienden

¤¤29.403,00

¤¤29.403,00

¤¤28.303,00

¤¤28.303,00

620220

Vakantiegeld bedienden

¤¤24.634,76

¤¤24.634,76

¤¤22.610,76

¤¤22.610,76

620230

Verpl.tussenk.woon/werk bedienden

¤¤2.900,00

¤¤2.900,00

¤¤2.700,00

¤¤2.700,00

621000

Werkgeversbijdrage R.S.Z. bedienden

¤¤111.205,00

¤¤111.205,00

¤¤106.200,00

¤¤106.200,00

623400

Andere personeelskosten

¤¤4.830,54

¤¤4.830,54

¤¤4.830,54

¤¤4.830,54

461.298,08

461.298,08

439.769,08

439.769,08

TOTAAL PERSONEEL

De kosten voor personeel werden niet geïndexeerd

UITGAVEN DOELSTELLINGEN 14-17

BUDGET 2014

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

1. FOS Open Scouting realiseert tegen 2017 een sterkere binding met en tussen de eenheden om via een actieve participatie bewegingsbreed te bouwen aan ons gezamenlijk pedagogisch project.

¤¤73.000,00

¤¤78.500,00

¤¤73.150,00

¤¤82.700,00

1.1. FOS Open Scouting innoveert tegen 2017 haar participatiebeleid voor leiding en nationale structuur met aandacht voor transparantie, toegankelijkheid en aantrekkelijkheid.

¤¤6.250,00

¤¤7.700,00

¤¤6.000,00

¤¤7.700,00

1.2. FOS Open Scouting realiseert tegen 2017 een stijging van het aantal nationale vrijwilligers en hun tevredenheid door de innovatie van haar vrijwilligersbeleid.

¤¤13.300,00

¤¤13.600,00

¤¤13.300,00

¤¤12.800,00

1.3. FOS Open Scouting ontwikkelt tegen 2017 een specifiek aanvullend vrijwilligersbeleid gericht naar sleutelvrijwilligers in haar nationale structuur.

¤¤200,00

¤¤200,00

¤¤200,00

¤¤200,00

1.4. FOS Open Scouting creëert een sterkere binding tussen nationale structuur en eenheden door te investeren in meer rechtstreeks contact.

¤¤47.500,00

¤¤47.500,00

¤¤47.500,00

¤¤47.500,00

1.5. FOS Open Scouting creëert tegen 2017 een sterkere binding tussen eenheden onderling door het faciliteren en ondersteunen van verbindende initiatieven.

¤¤2.000,00

¤¤1.750,00

¤¤2.150,00

¤¤2.250,00

1.6. FOS Open Scouting ontwikkelt tegen 2017 verder een helder en innovatief informatieen communicatiebeleid voor leiding en ouders.

¤¤3.750,00

¤¤7.750,00

¤¤4.000,00

¤¤12.250,00

2. FOS Open Scouting heeft tegen 2017 een nationale structuur die door een optimale interne werking en kwalitatief beheer de juiste voorwaarden creëert om haar eenheden te ondersteunen.

¤¤88.150,00

¤¤87.150,00

¤¤97.400,00

¤¤93.150,00

2.1. FOS Open Scouting hervormt tegen 2015 haar structuur met het oog op meer flexibiliteit en een verbeterde interne werking.

¤¤3.950,00

¤¤3.950,00

¤¤3.950,00

¤¤3.950,00

2.2. FOS Open Scouting innoveert tegen 2017 haar systemen voor het overdragen en borgen van kennis.

¤¤1.450,00

¤¤1.450,00

¤¤3.200,00

¤¤7.450,00

2.3. FOS Open Scouting blijft investeren in evaluatiekanalen en haar kwaliteitsbeleid en op nationaal niveau.

¤¤500,00

¤¤500,00

¤¤3.000,00

¤¤500,00

2.4. FOS Open Scouting heeft tegen 2017 een transparant en efficiënt personeelsbeleid.

¤¤4.750,00

¤¤4.750,00

¤¤4.750,00

¤¤4.750,00


De halftijdse job voor diversiteit, wordt niet meer voorzien vanaf 2016, tenzij daar extra middelen voor gevonden worden.

41

FOS Open Scouting 42

2.5. FOS Open Scouting heeft een kwaliteitsvol administratief, financieel, verzekerings-, juridisch en logistiek beleid.

¤¤77.500,00

¤¤76.500,00

¤¤82.500,00

¤¤76.500,00

3. FOS Open Scouting begeleidt en ondersteunt haar lokale eenheden om zich te ontwikkelen tot kwaliteitsvolle, lerende en groeiende eenheden.

¤¤89.945,00

¤¤76.895,00

¤¤70.725,00

¤¤65.075,00

3.1. FOS Open Scouting brengt haar pedagogisch programma op een bruikbare manier naar eenheden aan de hand van vorming.

¤¤43.275,00

¤¤37.775,00

¤¤43.275,00

¤¤39.625,00

3.2. FOS Open Scouting biedt haar eenheden begeleiding en ondersteuning inzake haar pedagogisch programma met behulp van bruikbare producten en activiteiten.

¤¤14.000,00

¤¤14.000,00

¤¤14.000,00

¤¤14.000,00

3.3. FOS Open Scouting stimuleert haar eenheden om bewust werk te maken van intern kwaliteitsbeleid en biedt daartoe de nodige handvatten.

¤¤4.000,00

¤¤3.250,00

¤¤1.350,00

¤¤1.350,00

3.4. FOS Open Scouting ondersteunt en begeleidt haar eenheden op praktisch en organisatorisch vlak.

¤¤6.050,00

¤¤9.850,00

¤¤6.050,00

¤¤5.050,00

3.5. FOS Open Scouting biedt specifieke ondersteuning aan eenheden: proactief, op vraag en op maat.

¤¤4.050,00

¤¤4.050,00

¤¤4.050,00

¤¤4.050,00

3.6. FOS Open Scouting begeleidt haar eenheden in het bewust omgaan met diversiteit.

¤¤14.570,00

¤¤4.970,00

¤¤0,00

¤¤0,00

3.7. FOS Open Scouting heeft een provinciale tussenstructuur in de provincie Antwerpen die op diverse manieren ondersteuning biedt aan eenheden in die provincie [voordien gefinancierd met provinciale middelen].

¤¤4.000,00

¤¤3.000,00

¤¤2.000,00

¤¤1.000,00

4. FOS Open Scouting heeft tegen 2015 een duidelijke identiteit die intern en extern uitgedragen wordt.

¤¤1.000,00

¤¤2.000,00

¤¤20.500,00

¤¤1.500,00

4.1. FOS Open Scouting vertaalt tegen 2015 haar vernieuwde Fundamenten en de resultaten van de identiteitsoefening (in 2013) naar praktische instrumenten (producten, vorming, begeleiding, activiteiten) die bruikbaar zijn op tak-, eenheids- en nationaal niveau.

¤¤500,00

¤¤500,00

¤¤500,00

¤¤500,00

4.2. FOS Open Scouting ondersteunt haar eenheden bij profilering en (her)kenbaarheid op lokaal niveau.

¤¤500,00

¤¤1.500,00

¤¤11.000,00

¤¤1.000,00

4.3. FOS Open Scouting neemt tegen 2015 op basis van haar identiteit een duidelijke positie in binnen het jeugdwerklandschap.

¤¤0,00

¤¤0,00

¤¤9.000,00

¤¤0,00

5. FOS Open Scouting werkt samen met andere organisaties en instanties ter verrijking en ondersteuning van zowel de nationale werking als de eenheidswerking.

¤¤13.350,00

¤¤12.700,00

¤¤20.440,00

¤¤13.200,00

5.1. FOS Open Scouting werkt samen met andere organisaties en instanties in functie van een betere eenheidsondersteuning.

¤¤1.350,00

¤¤1.350,00

¤¤1.350,00

¤¤1.350,00

5.2. FOS Open Scouting investeert in samenwerkingsverbanden, netwerken en partnerships in functie van een kwalitatieve nationale werking.

¤¤11.750,00

¤¤11.100,00

¤¤18.840,00

¤¤11.600,00

5.3. FOS Open Scouting bekijkt in overleg met Scouts en Gidsen Vlaanderen de mogelijkheden van globale en specifieke samenwerkingsverbanden.

¤¤250,00

¤¤250,00

¤¤250,00

¤¤250,00

TOTAAL DOELSTELLINGEN

¤¤265.445,00

¤¤257.245,00

¤¤282.215,00

¤¤255.625,00

UITGAVEN TOTAALOVERZICHT 14-17

BUDGET 2014

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

Uitgaven Overhead

¤¤106.165,00

¤¤107.665,00

¤¤111.165,00

¤¤112.665,00

Uitgaven personeel

¤¤461.298,08

¤¤461.298,08

¤¤439.769,08

¤¤439.769,08

Uitgaven Doelstellingen

¤¤265.445,00

¤¤257.245,00

¤¤282.215,00

¤¤255.625,00

832.908,08

826.208,08

833.149,08

808.059,08

BUDGET 2015

BUDGET 2016

BUDGET 2017

TOTAAL UITGAVEN

Resultaat

BUDGET 2014

TOTAAL IN

¤¤825.214,54

¤¤824.749,45

¤¤827.414,76

¤¤817.159,76

TOTAAL UIT

¤¤832.908,08

¤¤826.208,08

¤¤833.149,08

¤¤808.059,08

-7.693,54

-1.458,63

-5.734,32

9.100,68

TOTAAL UITGAVEN


DEEL 3. RESULTAAT

43

44 FOS Open Scouting

Hoofdstuk 4


BIJLAGEN

45

BIJLAGE 1. FUNDAMENTEN VAN FOS OPEN SCOUTING In de ‘Fundamenten van FOS Open Scouting’ verdiepen we ons in de essentie van onze scoutsen gidsenwerking. De Fundamenten geven je het antwoord op ‘Waar staat FOS Open Scouting voor?’, ‘Wat wil FOS Open Scouting bereiken?’ en ‘Hoe bereikt FOS Open Scouting dat?’. De tekst wil je een spiegel voorhouden en op die manier bijdragen tot een stevig onderbouwde scoutsen gidsenwerking.

FOS Open Scouting

No 1 Waar staat FOS Open Scouting voor?

46

MISSIE FOS Open Scouting is een scoutsen gidsenbeweging. Het is een plezierige vrijetijdsbesteding waarin scouts & gidsen zin geven aan hun eigen leven en hun ontwikkeling zelf sturen. We helpen elkaar groeien en bouwen vanuit onze unieke kwaliteiten actief mee aan een betere wereld. FOS Open Scouting is een actief pluralistische jeugdbeweging die ontmoeting tussen kinderen en jongeren centraal stelt. Samen vormen we een groep waarin we allen uniek zijn en uniek blijven. Met open blik laten we onszelf verrijken door de anderen.

VISIE yy SCOUTS- EN GIDSENBEWEGING Wereldwijd hetzelfde doel voor ogen FOS Open Scouting is een scoutsen gidsenbeweging. Al meer dan 100 jaar streven scoutsen gidsenbewegingen wereldwijd hetzelfde doel na: jongeren stimuleren en ondersteunen om zin te geven aan hun eigen leven, om zich zo volledig mogelijk te ontwikkelen en vanuit hun mogelijkheden actief mee te bouwen aan een betere wereld. Scoutsmethode Allemaal gebruiken we de scoutsmethode om dit doel na te streven. De scoutsmethode is een samenhangend geheel, bestaande uit verschillende elementen (wet & belofte, persoonlijke groei, leren door te doen, teamwork, symbolen/thema’s/ceremonies, natuur en begeleiding) die samen zorgen voor een stimulerende leeromgeving. Lees meer hierover in deel 3 ‘Hoe werkt FOS Open Scouting’. Plezierige vrijetijdsbesteding Kinderen en jongeren nemen deel aan scouting omdat ze willen spelen, zich willen amuseren en avonturen willen beleven met vrienden en vriendinnen. Plezier staat voorop. Groeien en leren gebeuren binnen FOS Open Scouting steeds in een speelse context. Zinvol & zelfsturend Activiteiten hebben pas een invloed op de ontwikkeling van kinderen en jongeren als zij ze als zinvol ervaren. Kennis en vaardigheden moeten bruikbaar zijn in het gewone leven en hen helpen

om grote en kleine uitdagingen het hoofd te bieden. Net daarom is scouting gebaseerd op het concept van zelfeducatie. Scouts en gidsen bepalen in de eerste plaats zelf wat ze willen kunnen en willen weten. Ze hebben de wil en de mogelijkheid om zelf richting te geven aan hun ontwikkeling en er actief aan te werken. Stimulerende leeromgeving Kinderen en jongeren zijn in hun ontwikkeling in grote mate afhankelijk van wat hun omgeving hen te bieden heeft. Daarom willen we onze leden een stimulerende leeromgeving aanbieden. Ze krijgen de kans om hun eigen doelstellingen te formuleren en na te streven. Ze worden gestimuleerd om zelf, op eigen tempo, op verkenning te gaan en hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Leren gebeurt met vallen en opstaan. FOS Open Scouting voorziet een experimentele omgeving waarbinnen leden fouten mogen maken. Door dit leerproces kunnen leden op een veilige manier hun grenzen ontdekken en verleggen. Bouwen aan een betere wereld Scouting wil kinderen en jongeren stimuleren om zich op alle gebieden te ontwikkelen en vanuit die unieke kwaliteiten mee te bouwen aan de groep en samenleving. Op die manier bouwen scouts en gidsen mee aan een betere wereld. yy DE WAARDEN VAN FOS OPEN SCOUTING FOS Open Scouting heeft een duidelijk beeld voor ogen hoe die betere wereld eruit moet zien. Dat beeld wordt bepaald door onze waarden. Deze waarden leggen we voor aan onze leden en leiding, maar ook aan onszelf als organisatie. FOS Open Scouting gelooft in een pluralistische samenleving waarin iedereen gelijkwaardig en respectvol samen kan leven. Iedereen heeft er het recht om zich binnen de grenzen van gelijkwaardigheid en respect eigen waarden, waarheden en ideeën te vormen en uit te dragen. Gelijkwaardigheid Iedereen is anders: vrouwen en mannen, autochtoon en allochtoon, gelovig of atheïstisch, arm of rijk, progressief of behoudsgezind, .... We hoeven niet te doen alsof iedereen gelijk is, maar willen er wel naar streven iedereen een gelijkwaardige plaats in de groep en in de samenleving te bieden. Scouting wil kinderen en jongeren stimuleren om zich op alle gebieden te ontwikkelen en vanuit die unieke kwaliteiten mee te bouwen aan de groep en samenleving. Op die manier willen we onze leden de kans geven om een volwaardige plaats op te nemen in de groep en de samenleving. We gunnen die plaats ook aan anderen. Daarom leren we onze leden om op te komen voor hun eigen rechten en voor die van anderen. Respect voor jezelf, de ander en de omgeving FOS Open Scouting stimuleert scouts en gidsen om een eigen waardenkader te ontwikkelen. In die ontwikkeling geven we onze

Geëngageerd Een scout of gids probeert steeds op een actieve en positieve manier bij te dragen aan de eigen ontwikkeling, de groep en in ruimere zin aan de samenleving. Scouts en gidsen staan kritisch en met open geest tegenover de samenleving. Door deze in vraag te stellen, mee naar oplossingen te zoeken voor maatschappelijke problemen en initiatief te nemen, bouwen ze actief mee aan een betere en meer pluralistische (leef)wereld.

mening en overtuiging van de ander, hun eigen visie in vraag durven te stellen en deze eventueel bijsturen. Actief pluralisme is een begrip in beweging. Het is dan ook logisch dat we er op alle niveaus binnen de beweging geregeld over discussiëren en daar conclusies uit durven trekken.

No 2 Waar wil FOS Open Scouting op inzetten? Elke scout en gids is uniek en dat willen we ook zo houden! FOS Open Scouting wil kinderen en jongeren stimuleren om zich op verschillende gebieden te ontwikkelen en hun eigen mogelijkheden volledig te ontplooien. Daarom willen we in onze werking prikkels, uitdagingen en groeikansen aanreiken op heel verschillende gebieden: identiteit, verbondenheid, engagement, samenwerking, mening, gevoelens, lichaam en probleemoplossend denken.

yy ACTIEF PLURALISME Op basis van deze waarden kiest FOS Open Scouting ervoor om een actief pluralistische jeugdbeweging te zijn. Dit betekent dat we zowel in onze eigen werking als in de samenleving het gelijkwaardig en respectvol samenleven willen stimuleren. Bovendien willen we uit de diversiteit in de samenleving zoveel mogelijk meerwaarde halen. Door onze leden in contact te brengen met verschillende waarden, waarheden en ideeën, willen we verrijking creëren en bijdragen tot individuele en maatschappelijke vooruitgang. We bieden hen alle kansen om anderen te ontmoeten. Deze aanraking met ideeën van anderen laat toe hun eigen visie te verrijken.

IDENTITEIT

Ontmoeting centraal Om dat te bereiken plaatsen we ontmoeting in onze werking centraal. Een pluralistische vereniging heeft één kerngedachte: iedereen is welkom. Maar actief pluralistisch zijn betekent zoveel meer: ¬¬ We gaan actief om met de bestaande diversiteit in onze groep. ¬¬ We voeren een actief beleid om een bredere diversiteit aan kinderen en jongeren te bereiken. ¬¬ We gaan op zoek naar ontmoetingen met anderen buiten de groep. Lees meer hierover in deel 3 ‘Hoe werkt FOS Open Scouting’.

VERBONDENHEID

Een levensbeschouwelijk neutrale organisatie Het is onze vaste overtuiging dat dit alles enkel mogelijk is als we als scoutsen gidsenbeweging geen levensbeschouwelijk ideaal naar voren schuiven. We kiezen ervoor om zingeving een belangrijke plaats in onze werking te geven, maar niet om één verhaal naar voor te schuiven waaruit we al onze antwoorden halen. Binnen een actief pluralistisch kader kunnen verschillende mensen wereldbeschouwingen met elkaar geconfronteerd worden zonder dat dit een strijd wordt. Levensbeschouwingen krijgen dus zeker een plaats binnen het werken rond zingeving, maar we verkennen steeds meerdere mogelijke antwoorden. Op die manier laten we kinderen en jongeren bewust worden van verschillende antwoordmogelijkheden. Uit al die antwoordmogelijkheden een bewuste keuze maken, daar draait het om. Een actief pluralistische houding Elkaar binnen zo’n open arena tegemoet komen, vergt een specifieke ingesteldheid. We dagen onze leden uit om een eigen mening te vormen en die constructief uit te dragen. We ondersteunen hen in het ontwikkelen van een actief pluralistische houding, d.w.z. dat ze respectvol in dialoog treden met anderen, luisteren naar de

Een eigen identiteit ontwikkelen betekent in de eerste plaats ontdekken wie je bent en wat je kan, maar ook wie je wil zijn, wat je drijfveren en dromen zijn en hoe je daar naartoe evolueert. Een eigen levensvisie en waardenkader vormen een belangrijk onderdeel van de identiteit. Het is belangrijk dat je die ontwikkeling zelf kan sturen, er verantwoordelijkheid voor opneemt en de kans krijgt om een positief zelfbeeld te ontwikkelen. De wisselwerking tussen ‘ik’, ‘de groep’ en ‘de maatschappij’ speelt daarin een belangrijke rol.

Scouts en gidsen leren andere leden kennen en bouwen er een band mee op. Via ontmoeting en dialoog treden ze op een respectvolle manier in contact met anderen, wisselen met elkaar uit en leren van elkaar. In de groep kan iedereen zichzelf zijn en heeft iedereen respect voor de ander zoals die is. De wereld is echter ruimer dan de eigen groep (patrouille/kwartier, tak, eenheid, gemeenschap, …). In onze samenleving leven nog heel wat andere mensen, vaak met een andere mening, andere cultuur, andere socio-economische situatie, …. Daarom gaan we actief op zoek naar ontmoetingsmomenten en streven we naar het doorbreken van barrières tussen mensen en groepen.

ENGAGEMENT Engagement opnemen tegenover jezelf, de groep en samenleving is steeds een belangrijk principe geweest binnen scouting. Scouts en gidsen formuleren voor zichzelf haalbare doelstellingen en nemen het engagement om die te bereiken. Ze maken zelf keuzes, ondernemen zelf acties en leren hun eigen doelen te bereiken. Ze nemen het initiatief om in functie van de groep rollen en taken op te nemen en er de verantwoordelijkheid voor te dragen. Hun engagement is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Ze zijn er zich van bewust dat genomen engagementen ook verantwoordelijkheden met zich meebrengen. Scouts en gidsen bouwen mee aan een betere wereld. Ze leren opkomen voor hun eigen rechten en die van anderen en beïnvloeden op die manier hun leefsituatie en die van anderen. Ze hebben en vragen aandacht voor maatschappelijke thema’s, zijn solidair en zetten zich belangeloos in voor anderen.


leden en leiding graag een richting mee. We vragen hen om respect te hebben voor zichzelf, de ander en de omgeving. Eerder dan deze waarden in hun plaats te definiëren en over te dragen, vragen we onze leden en leiding om zelf stil te staan bij deze waarden, ze een concrete invulling te geven, hun eigen keuzes eraan te toetsen, ze mee te nemen in de ontwikkeling van een eigen waardenkader en er naar te handelen. We vragen hen ook om te luisteren naar de keuzes van anderen en hun eigen keuzes aan de hand daarvan te toetsen.

47

SAMENWERKING

PROBLEEMOPLOSSEND DENKEN

Scouts en gidsen durven samen uitdagingen aangaan en op die manier hun grenzen verleggen. Elke scout/gids leert om met zijn/ haar kwaliteiten een positieve bijdrage te leveren aan de groep. Ze leren elkaars sterktes en groeikansen kennen, respecteren elkaars grenzen, vullen elkaar aan en versterken op die manier de groep. Om die samenwerking goed te laten verlopen, hechten we binnen scouting veel belang aan vaardigheden zoals communiceren, overleggen en samen doordachte beslissingen nemen, zodat de groep er sterker van wordt. Samenwerken, samen spelen, samen leven,… is ook steeds een botsing van ideeën of belangen. Soms kan dat ontaarden in een conflict. Scouts en gidsen gaan samen het conflict aan en kunnen hun eigen aandeel erin herkennen en benoemen. Ze nemen samen de verantwoordelijkheid voor het conflict op en gebruiken het als een nieuw startpunt.

Kinderen en jongeren zijn van nature nieuwsgierig en die nieuwsgierigheid willen we levend houden. We willen scouts en gidsen uitdagen om steeds weer op zoek te gaan naar kennis en vaardigheden die voor hen betekenisvol zijn, om informatie te verzamelen, hier kritisch mee om te gaan, te verwerken en toe te passen in hun omgeving waar mogelijk. Binnen scouting komen ze in aanraking met steeds complexere uitdagingen. Ze gaan creatief om met oplossingsmogelijkheden, durven (complexe) problemen aanpakken en leren uit de fouten die ze hierbij maken. Door deze kennis en vaardigheden toe te passen in hun dagelijkse leven zijn ze in staat – individueel of in groep – hun zelfstandigheid te vergroten en vat te krijgen op hun eigen situatie, hun omgeving en de wereld.

FOS Open Scouting

MENING

48

No 3 Hoe bereikt FOS Open Scouting dat?

Als actief pluralistische organisatie vinden we het belangrijk dat scouts en gidsen op een respectvolle manier de dialoog met anderen kunnen aangaan. Ze vormen zich een onderbouwde mening door actief op zoek te gaan naar informatie en kritisch om te gaan met de informatie die op hen af komt. Ze durven en kunnen die mening uiten, maar luisteren ook naar de mening en argumenten van de ander. Ze durven hun eigen mening in vraag stellen en zijn bereid om hun mening bij te sturen.

Het is duidelijk dat FOS Open Scouting veel wil bereiken met haar leden. Gelukkig hebben we ook een duidelijke kijk op hoe we dat willen bereiken. Door te werken in leeftijdsgroepen, gebruik te maken van de scoutsmethode, een leuk en gevarieerd activiteitenaanbod aan te reiken en ontmoeting centraal te plaatsen, bieden we onze leden alle kansen om steeds weer te groeien.

GEVOELENS

Plezier maken is essentieel in de werking van FOS Open Scouting. Scouts en gidsen komen in de eerste plaats elke week samen om zich te amuseren met leeftijdsgenoten. Fun en amusement zijn daarbij de olie die onze werking doet draaien en onze beweging levendig houdt. Om elke scouts en gids de kans te geven om de meest uiteenlopende kwaliteiten te ontwikkelen, is een gevarieerd activiteitenaanbod noodzakelijk: actieve bos- en pleinspelen, intensieve dagtochten, hersenbrekende quizen, creatieve kunstwerken maken, verkennende stadsuitwisselingen, ingewikkelde constructies bouwen, diepzinnige gesprekken voeren, … Door een heel gevarieerd aanbod uit te werken in samenspraak met de leden, krijgt iedereen de kans om te groeien.

Scouts en gidsen leren om gevoelens bewust te ervaren, uit te drukken en er grip op te krijgen. Euforie omzetten in haalbare dromen, verdriet een plek geven zodat je weer verder kan, woede omzetten in een constructieve boodschap, een tegenslag zien als een leerrijke ervaring … dat is wat we bedoelen met ‘grip krijgen op je gevoelens’. Scouting is een groepsgebeuren. Daarom is het belangrijk dat kinderen en jongeren elkaar de ruimte geven om gevoelens te uiten en ermee om te gaan. Ze ontdekken dat niet iedereen dezelfde gevoelens heeft en leven zich in in de gevoelens van de ander. Ze durven anderen betrekken bij het omgaan met hun gevoelens, zodat ze deze een plaats kunnen geven en er verder mee aan de slag kunnen.

LICHAMELIJK Scouting biedt kinderen en jongeren via spel en buitenleven de ruimte om hun lichamelijke mogelijkheden (motoriek, evenwicht, lenigheid, kracht, uithoudingsvermogen, …) zo volledig mogelijk te ontwikkelen. Ze ontdekken hun mogelijkheden en waarderen deze. Ze ontdekken hun grenzen en respecteren die. Tegelijkertijd proberen ze vol te houden wanneer iets moeilijk gaat en dagen zichzelf en elkaar uit om hun grenzen af te tasten en te verleggen. Scouting vormt ook een uitdagende omgeving, die niet altijd vrij is van risico’s: op tocht in het donker, aangebrand voedsel op het houtvuur, wel of geen alcohol aan het kampvuur, ... In die omgeving moedigen we jongeren aan om het evenwicht te zoeken tussen plezier hebben en toch het eigen lichaam en dat van anderen te respecteren en niet in gevaar te brengen.

LEUK & GEVARIEERD AANBOD

ONTMOETING STAAT CENTRAAL FOS Open Scouting bevindt zich in een erg diverse samenleving met kinderen en jongeren in alle maten en vormen, kleuren en gewichten: jongens en meisjes met andere interesses, een andere afkomst, een andere achtergrond, andere talenten. Als actief pluralistische organisatie streven we ernaar iedereen gelijkwaardig en respectvol te laten samenleven en willen we uit deze diversiteit zoveel mogelijk meerwaarde halen. Dat proberen we in de praktijk op verschillende manieren te bereiken. yy CO-EDUCATIE We kiezen bewust voor een gemengde werking in al onze eenheden en leeftijdsgroepen: jongens en meisjes groeien samen op in een groep. Maar ook op andere vlakken zijn er veel verschillen tussen mensen: geloofsovertuiging, socio-economische achtergrond, allochtoon of autochtoon, ... Liefst van al brengen we zoveel mogelijk verschillende scouts en gidsen bij elkaar in een groep. We zoeken activiteiten op maat van al die verschillende interesses, mogelijkheden en groeikansen. Op die manier ontdekken scouts en

yy ONTMOETING BUITEN DE GROEP Daarnaast gaan we ook actief op zoek naar ontmoeting buiten de groep. We zoeken contact met andere verenigingen in de buurt, verkennen andere buurten, maken kennis met andere eenheden, werken mee aan een lokaal project van een welzijnsorganisatie, … kortom, we proberen via ontmoeting zoveel mogelijk nieuwe stimulansen aan onze leden te bezorgen. yy ONTMOETING OP INTERNATIONAAL NIVEAU Ook over de landsgrenzen heen kunnen we onze blik verruimen. Door te gluren bij de buren leren we hoe zij leven, scouting en guiding beleven, ... en nemen daaruit nieuwe ideeën mee voor onze eigen werking.

SCOUTSMETHODE Scouting wil jongeren uitdagen om nieuwe dingen te proberen en om hieruit te leren. Het hoeft niet volgens het boekje, maar mag met vallen en opstaan. Zo boetseren ze hun eigen toekomst. Om dat leerproces te stimuleren wordt wereldwijd door scoutsen gidsenbewegingen gebruik gemaakt van de scoutsmethode. De scoutsmethode is een samenhangend geheel, bestaande uit verschillende elementen: wet & belofte, persoonlijke groei, leren door te doen, teamwork, symbolen/thema’s/ceremonies, natuur en begeleiding. Elk element heeft een eigen functie en het is maar door alle elementen samen en in relatie met elkaar te gebruiken dat je een stimulerende omgeving creëert waarin kinderen en jongeren aan hun totale persoonlijke ontwikkeling kunnen werken. yy WET & BELOFTE Wet & belofte zijn een vertrekpunt om te werken rond waarden & engagement. Door het afleggen van de belofte nemen leden een engagement op tegenover zichzelf, de groep en de samenleving. De scoutsen gidsenwet vormt een leidraad in het ontwikkelen van een eigen set waarden en het opstellen van leefregels in de groep. Door samen regelmatig actief en kritisch met deze waarden/leefregels aan de slag te gaan, staan scouts en gidsen stil bij hoe ze het groepsleven kunnen regelen. Zo beseffen ze ook welke verantwoordelijkheid ze ten opzichte van elkaar opnemen. yy PERSOONLIJKE GROEI Binnen scouting dagen we scouts en gidsen uit om hun grenzen te verleggen en hun mogelijkheden te ontwikkelen. We geven hen stimulansen die hen er toe aanzetten om hun groeikansen te benoemen en zelf te kiezen wat ze willen bereiken. Hierdoor ontwikkelen ze de motivatie om sturing te geven aan hun eigen groei en er verantwoordelijkheid voor op te nemen. Met de hulp van leiding en leeftijdsgenoten zoeken ze uit hoe ze die doelstellingen kunnen bereiken. Door aan te sluiten bij wat ze reeds kunnen en voldoende begeleiding te voorzien bij wat ze nog niet kunnen, zorgen we ervoor dat dit een succeservaring wordt. Zo leren ze nieuwe mogelijkheden kennen, verruimen ze hun blik en worden ze gestimuleerd om zelf steeds weer op zoek te gaan naar nieuwe kennis en vaardigheden. Met vallen en opstaan en op eigen

tempo brengen ze dit in de praktijk. Op een positieve manier leren ze uit fouten. Ze krijgen erkenning voor de vooruitgang die ze maken en bouwen hierdoor zelfvertrouwen op. Van daaruit kunnen ze weer op zoek naar nieuwe uitdagingen. Stap voor stap groeien ze uit tot wie ze zelf willen zijn. yy LEREN DOOR TE DOEN Scouts en gidsen leren binnen scouting verschillende soorten vaardigheden door ze te doen, aan den lijve te ondervinden, zelf mee te maken en in de praktijk uit te proberen. Door hen te laten stilstaan bij hun ervaringen (hoe is dit geweest, wat betekent dit voor mij en voor de groep, wat neem ik mee) stimuleren we een ervaringsgericht leerproces. Op die manier ondersteunen we scouts en gidsen om uit dagdagelijkse activiteiten datgene te leren dat voor hen persoonlijk relevant is. yy TEAMWORK Binnen scouting werken we met kleine groepjes die we bewust samenstellen. In burchten, pelsjes, nesten, patrouilles en kwartieren werken leeftijdsgenoten samen als een team. Door intensief samen te werken ontdekken de leden van het team elkaars kwaliteiten. Die kwaliteiten krijgen een gelijkwaardige plaats in het groepsfunctioneren en iedereen krijgt de kans om op basis van de eigen talenten verantwoordelijkheden op te nemen. Op die manier leren scouts en gidsen waarvoor ze op elkaar kunnen rekenen, wat ze van elkaar kunnen leren en hoe ze zelf kunnen bijdragen tot de groep. Dit stimuleert het groepsgevoel en de verbondenheid. Het samenleggen van al die kwaliteiten stelt de groep in staat om veel meer te bereiken dan elk van de groepsleden apart zou kunnen. Door samen activiteiten en avonturen te ondernemen groeit het wederzijds vertrouwen. Ze dragen zorg voor anderen en ervaren de zorg van anderen. Door verantwoordelijkheid voor elkaar op te nemen, versterkt de teamgeest en bouwen ze een duurzame band met elkaar op. Afhankelijk van de leeftijd krijgen de teams steeds meer inbreng en verantwoordelijkheid. Ze nemen bijvoorbeeld samen democratische beslissingen over de organisatie van het groepsleven en de keuze van activiteiten. In kleine groep durven ze makkelijker hun gevoelens en hun mening te uiten en bij te dragen tot groepsbeslissingen. Als groep en als individu in de groep nemen ze de verantwoordelijkheid om die beslissingen uit te voeren. Door deze manier van werken leren ze – onder het wakende oog van de leiding – luisteren naar elkaar, compromissen maken, conflicten oplossen, zichzelf uitdrukken, beslissingen maken en er de gevolgen van dragen, … yy SYMBOLEN, THEMA’S & CEREMONIES Binnen scouting werken we vaak rond abstracte ideeën zoals respect, verbondenheid en engagement. Dat zijn geen eenvoudige onderwerpen om over te brengen naar kinderen en jongeren. Daarom maken we gebruik van symbolen, thema’s en ceremonies om abstracte ideeën herkenbaar voor te stellen. Voorbeeld: In het logo van de wereldbeweging symboliseert de platte knoop de verbondenheid in de beweging. Door verder te bouwen op de fantasie, zin voor avontuur, creativiteit en inventiviteit van jongeren is het een bruikbaar middel om moeilijke onderwerpen aan te kaarten. Gebruik maken van symbolen kan kinderen en jongeren helpen om de scoutsgedachte te begrijpen, zich ermee te identificeren en stil te staan bij de achterliggende waarden.


gidsen dat er essentiële verschillen zijn, maar ook dat we gelijkwaardig zijn, elkaar kunnen aanvullen en versterken en van elkaar kunnen leren. Samenwerken, -leven en –spelen kan tot botsende meningen leiden, maar levert boven alles heel boeiende ervaringen op.

49

FOS Open Scouting

Voorbeeld 1: Bij de Welpen wordt gebruik gemaakt van het jungleverhaal om de scoutswaarden over te brengen. Zo komt Mowgli voor een aantal moeilijke beslissingen te staan, pijlers uit onze werking, waarvoor hij een oplossing dient te zoeken. Voorbeeld 2: Een kampthema zoals “New Yorkse straatbendes” kan je helpen om thema’s als verbondenheid, eer, plaats in samenleving, … aan te kaarten bij jongeren. Kinderen & jongeren kunnen zich enkel identificeren met symbolen, thema’s en ceremonies die aansluiten bij hun leefwereld. Door die regelmatig te vernieuwen, blijven we aansluiting vinden met de huidige leefwereld van onze leden.

50

yy NATUUR De vrije natuur is een aangename en avontuurlijke omgeving en zit boordevol uitdagingen. Het leven in de natuur stelt scouts en gidsen voor kleine en grote levensechte problemen en stimuleert hen om vindingrijke oplossingen te bedenken. Om die uitdagingen het hoofd te bieden, wordt het vaak vanzelf noodzakelijk om samen te werken en op elkaar te rekenen. Het contact met de natuur helpt ook om terug te keren naar wat essentieel is in het leven. Ze vormt dan ook een ideale omgeving om bezig te zijn met zingeving. Het uitzicht over zee, de wind in de bomen, de wonderen der natuur, … doen ons op een andere manier naar de wereld en het leven kijken. Om al die redenen is de natuur onze favoriete speelomgeving. Helaas zijn er heel wat factoren die de natuur bedreigen. Door een intensief contact met de natuur willen we jongeren doen inzien dat het noodzakelijk is om respectvol gebruik te maken van de natuur en ons milieu te beschermen. In kleine groep, maar ook wereldwijd dragen we samen ons steentje bij aan de bescherming van het milieu en strijden we voor het behoud ervan. yy BEGELEIDING Verantwoordelijkheid, inspraak, zelfsturing, … leden hebben binnen scouting veel eigen inbreng. Toch kunnen ze niet zonder hun leiding. Zonder leiding geen scouting, dat is logisch. De leiding speelt binnen de werking een unieke en belangrijke rol: ¬¬ Leiding bouwt een band op met de leden en helpt hen om zich te ontwikkelen. Ze ondersteunt de leden in het benoemen van hun kwaliteiten en groeikansen. Leiding stimuleert het leerproces door prikkels te geven, nieuwe ideeën aan te reiken en de leden te laten stilstaan bij hun ervaringen. Ze kiest bewust een gevarieerd aanbod aan activiteiten dat kansen biedt aan alle leden om uit te blinken en te groeien. ¬¬ Leiding begeleidt het groepsproces en draagt er zorg voor dat iedereen binnen de groep zich goed voelt. ¬¬ Leiding draagt de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de leden en voor het vlot verloop van de activiteiten. Leid(st)er ben je dus vrijwillig, maar het is zeker niet vrijblijvend. Gelukkig sta je er niet alleen voor. Samen met je medeleiding werk je in groep aan een gemeenschappelijk doel en kan je de verantwoordelijkheid delen. Meer ervaren leiding helpt de nieuwelingen, terwijl de nieuwelingen in ruil frisse ideeën in de groep smijten. Op die manier blijf je ook als leid(st)er voortdurend groeien.

TAKWERKING FOS Open Scouting is er voor alle kinderen en jongeren vanaf 6 jaar. We splitsen onze werking op in takken. Een tak focust zich op een bepaalde leeftijdsgroep waardoor het makkelijker is om de activiteiten af te stemmen op de leefwereld en de mogelijkheden van de scouts en gidsen. Elke tak heeft een eigen stijl, met specifieke afspraken, ideeën en activiteiten. Op die manier kunnen we

deze Fundamenten vertalen naar concrete activiteiten op maat van elke leeftijdsgroep, zodat onze leden stap voor stap een groeipad kunnen doorlopen. yy BEVERS-ZEEHONDEN – 6 & 7 JAAR Bevers-Zeehonden worden ondergedompeld in een wereld waar fantasie en spelen met de andere leden centraal staan. Jonge Bevers en Zeehonden zijn nog sterk op zichzelf gericht. Binnen FOS Open Scouting leren ze geleidelijk aan samen te werken met anderen door elkaar te helpen. Ze ontdekken dat de wereld groter is dan hun eigen leefwereld. De leiding zorgt voor een gevoel van geborgenheid. Structuur, regelmaat en veiligheid zijn de hoekstenen van een goede Bever-Zeehondenwerking. yy WELPEN – 8, 9 & 10 JAAR In een vriendschappelijke, speelse sfeer ravotten de onvermoeibare Welpen en beginnen ze hun eigen talenten te ontwikkelen. De spelen zitten vol avontuur, spanning en actie waarbij er ook ruimte is voor competitie. De leiding laat de Welpen begrippen zoals respect, eerlijkheid en hulpvaardigheid ontdekken. Door nestwerking komen de Welpen in contact met de eerste vormen van verantwoordelijkheid, inspraak en teamwork. Het groepsgevoel bloeit doordat Welpen beginnen beseffen dat je door samen te werken meer kan bereiken dan alleen. yy J ONGVERKENNERS/JONGGIDSEN-ASPIRANTEN – 11, 12 & 13 JAAR De JVG’s-Aspiranten proeven voor het eerst écht van verantwoordelijkheid en inspraak door te werken in patrouilles of kwartieren waarbij ouderen de jongere takgenoten helpen groeien. Elke JVG-Aspirant gaat op zoek naar zijn/haar plaats binnen de groep. In deze tak maken ze kennis met scoutstechnieken: ze leren sjorren, roeien, vuur maken en nog zoveel meer. Ze leren ook zorgzaam om te gaan met materiaal. Pure fun en vrijheid zijn belangrijk, net als nieuwe dingen bijleren. Ze krijgen de kans zich zorgeloos uit te leven, zichzelf te ontplooien en hun persoonlijke talenten te ontwikkelen. JVG’s-Aspiranten ontdekken de wereld en vinden bij de scouts een boeiende, hedendaagse en creatieve kijk, die hen helpt om op te groeien tot open, kritische en bewuste jongeren. yy VERKENNERS/GIDSEN-JUNIORS – 14 & 15 JAAR Voor VG’s-Juniors is scouting een duidelijk engagement dat steeds minder gestuurd wordt door hun ouders. Ze kiezen voor fun & amusement. Vaak ontstaan intense vriendschappen. Samen met hun leid(st)ers vormen ze een hechte groep waarin openheid, wederzijds respect en vertrouwen op de eerste plaats komen. Ze kunnen oprecht zichzelf zijn, vrijuit babbelen en van gedachten wisselen. Deze ongedwongen context is erg belangrijk om zich ook tijdens hun puberteit verder te ontwikkelen. VG’s-Juniors zijn ondanks hun groeiende zelfstandigheid, nog erg onervaren. Hun leid(st)ers helpen hen op weg naar volwassenheid door een stimulerende omgeving te creëren waarin ze fouten kunnen maken, experimenteren en dromen. yy SENIORS – 16 (& 17) JAAR Seniors beleven een of twee onvergetelijke jaren, als ze daar tenminste zelf voor zorgen. Ze krijgen geen kant en klare programma’s aangeboden maar moeten zelf aan de slag. Alles wat ze willen bereiken, daar moeten ze grotendeels zelf voor instaan. Hierdoor dragen ze zelf een groot stuk van de gedeelde verantwoordelijkheid, onder het toeziend oog van de leiding, die steeds meer als modera-

yy LEIDING - 17 / 18 JAAR EN OUDER De leiding van FOS Open Scouting is een mix van mensen en ideeën, motivaties en hobby’s, stijlen en imago’s. Toch hebben ze enkele zaken gemeen: de wil om kinderen en jongeren de wereld te helpen ontdekken. Dat doen ze in vriendschap en vertrouwen met elkaar. In leiding staan is ook groeien: je leert jezelf in vraag stellen, je leidersstijl aanpassen, engagementen en verantwoordelijkheden opnemen, elkaars sterke en zwakke punten kennen. Samen trachten we een toffe groep uit te bouwen.

yy STAM & VRIJWILLIGERS - 17 / 18 JAAR EN OUDER FOS Open Scouting zou niet kunnen draaien zonder de vele vrijwilligers die op alle niveaus de federatie ondersteunen. Na je leid(st) erscarrière hoeft het scoutsen gidsenleven dus niet op te houden. Ook sommige Seniors kiezen er bewust voor om niet in leiding te gaan, maar wel een ander engagement binnen de eenheid op te nemen. Zowel op eenheidsniveau als op nationaal niveau zijn er verschillende mogelijkheden om een ander of beperkter engagement op te nemen: meedraaien in de stamwerking, lid worden van het steuncomité of nationaal vrijwilliger worden. Zo gaat soms moeizaam opgedane expertise niet verloren en kun je ook als oud-leid(st)er blijven groeien en je blijven inzetten voor scouting en guiding.


tors beschouwd worden. Ze werken samen aan een (of meerdere) jaarproject(en). Ze zoeken het (buitenlands) avontuur op, beleven kicks en gaan op zoek naar hun eigen mogelijkheden en grenzen. Daarnaast maken ze vooral veel lol. Seniors vormen een hecht groepje. Ze kennen elkaar vaak al heel lang (soms al van bij de Bevers-Zeehonden) en hebben een zeer intense band. Met deze verbondenheid staat of valt hun hele werking. Om hun doelen te bereiken, kunnen ze immers niet anders dan intensief samenwerken, zij zijn de toekomst van de eenheid.

51

FOS Open Scouting

BIJLAGE 2. OVERZICHT VAN DE AANGESLOTEN LOKALE AFDELINGEN

52

PROVINCIE VLAAMS-BRABANT

PROVINCIE LIMBURG

¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬

¬¬ 263 De Dolfijn (Diepenbeek)

163 De Bevers (Langdorp) 213 De Hinde (Tienen) 214 De Klimop (Tienen) * 260 Pepijn (Landen) 264 De Vlievleger (Kessel-Lo) 285 De Leeuwkens (Linden) 286 Hermes (Wilsele) 345 De Toekan (Lovenjoel)

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬

2 Westhinder (Oostende) 8 ‘t Vloedgat (Nieuwpoort) 9 De Wandelaar (Blankenberge) 11 De Boekaniers (Brugge) 15 ‘t Kraaienest (De Panne) 21 De Jolle (Oostende) 33 De Navajo’s (Koekelare) 36 De Jakketoes (Izegem) 39 De Menapiers (Brugge) 102 De Albatros (Knokke-Heist) 207 De Eekhoorn (Oostkamp) 209 De Vrijbuiters (Assebroek) 210 Dakota’s (Bredene)

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST ¬¬ 14 De Faunaten (Jette) ¬¬ 78 Tuulihaukat (Brussel) ¬¬ 140 Roodbaard (Brussel)

PROVINCIE ANTWERPEN ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬

1 Lange Wapper (Antwerpen) 17 Prins Albert (Deurne) 45 De Schrans (Beveren) 80 Kludde (Zandvliet) 205 Impeesa (Deurne) 233 Durendael (Lier)

PROVINCIE OOST-VLAANDEREN ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬ ¬¬

3 De Wilde Eend (Drongen) 7 Mercator (Sint-Niklaas) 24 Tom Wilson (Vinderhoute) 28 De Sperwer (Waarschoot) 120 De Zwaluw (Gent) 126 De Stokstaartjes (Laarne) * 151 De Koala’s (Mariakerke) 152 De Kangoeroes (Destelbergen) 155 De Feniks (Zwalm) 156 De Havik (De Pinte) 157 De Ouistiti’s (Ronse) 190 De Kievit (Zelzate) 191 De Reiger (Gent) 192 De Wouw (Gentbrugge) 200 De Vleermuis (Dikkelvenne) 204 De Tortels (Wondelgem) 206 De Flamingo’s (Sint-Amandsberg) 226 De Leeuwerik (Eeklo) 281 De Zebra’s (Gent)

= seascouting * = werking aan het afbouwen

53


FOS Open Scouting 54

COLOFON BELEDEIDSNOTA 2014-2017 FOS Open scouting Gent, december 2012 VU & auteur: FOS Open Scouting Kortrijksesteenweg 639 9000 Gent tel 09 245 45 86 [email protected] www.fosopenscouting.be

MET DANK AAN DE NATIONALE VRIJWILLIGERS & EENHEDEN VAN FOS OPEN SCOUTING! Redactie: Pieter Monsart, Rien Bauwens, Dries Devriendt, Femke Vandormael, Heleen Dewanckele, Myriam Driba, Rik Gadeyne en Sarah Latré Eindredactie: Pieter Monsart & Anita De Pauw Grafisch concept en vormgeving: Madamhert.com Foto’s: Jan De Wilde & Karel Duerinckx (met dank aan 152e FOS de Kangoeroes & 345e FOS de Toekan) © 2012 FOS Open Scouting MET STEUN VAN: KBS

56

FOS Open Scouting

BELEIDSNOTA

Recommend Documents