Belastingvoordelen voor de auto van gehandicapten
Federale Overheidsdienst FINANCIEN - 2013 -
Deze brochure werd opgesteld door een werkgroep ambtenaren van de Federale Overheidsdienst (FOD) Financiën. Ze mag niet worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Departement. Zij kan evenmin als een ministeriële aanschrijving worden aangemerkt en derhalve niet in rechte worden opgeworpen. Vormgeving: Dienst Communicatie. Verantwoordelijke uitgever: Nadine Daoût (Dienst Strategische Coördinatie en Communicatie) FOD Financiën - North Galaxy B24 Koning Albert II laan 33, bus 70 - 1030 Brussel
D/2013-1418/17
Inhoud Voor wie?
5
Voor welke voertuigen?
11
Welke voordelen?
15
Aankoop van een auto
17
Gebruik van een auto
22
Gewijzigde situatie
25
3
Belastingvoordelen voor de auto van gehandicapten Voor wie?
55
Wie heeft recht op belastingvoordelen bij de aankoop en/of het gebruik van een auto? De belastingvoordelen op het vlak van btw, belasting op de inverkeerstelling en verkeersbelasting worden toegekend aan de volgende personen: ✓ personen die volledig blind zijn ✓ personen die volledig verlamd zijn aan de bovenste ledematen ✓ personen van wie de bovenste ledematen geamputeerd zijn (ook personen van wie beide handen geamputeerd zijn vanaf de pols) ✓ personen met een blijvende invaliditeit van ten minste 50 % die rechtstreeks toe te schrijven is aan de onderste ledematen ✓ militair of burgerlijk oorlogsinvaliden met een invaliditeitspensioen van ten minste 50 % (voor de btw) of 60 % (voor de belasting op de inverkeerstelling en de verkeersbelasting).
Wie wordt beschouwd als oorlogsinvalide? De volgende personen worden beschouwd als oorlogsinvalide: ✓ de invaliden van de wereldoorlogen 1914-1918 en 1940-1945 ✓ personen die invalide zijn geworden tijdens de mobilisatieperiode van 25 augustus 1939 tot 9 mei 1940 ✓ personen van wie de invaliditeit te wijten is aan hun internering om politieke redenen tijdens de twee wereldoorlogen
7
✓ personen van wie de invaliditeit te wijten is aan hun activiteit buiten het Belgisch grondgebied als lid van het expeditiekorps voor Korea ✓ personen van wie de invaliditeit het gevolg is van verwondingen opgelopen tijdens de gebeurtenissen in Congo, Burundi en Rwanda en die een pensioen genieten bij toepassing van de wetten van 6 augustus 1962 en 6 juli 1964
Wie levert het invaliditeitsattest af en wat moet er vermeld zijn op dit attest? De bevoegde overheid die het invaliditeitsattest aflevert hangt af van de aard van de handicap.
Categorie van invaliden of gehandicapten
Adres van de bevoegde overheid waarbij de aanvraag moet worden ingediend
Oorlogsinvaliden
Pensioendienst voor de overheidssector Victor Hortaplein 40 - bus 30 1060 BRUSSEL of FOD Sociale Zekerheid Dienst voor de Oorlogsslachtoffers Luchtscheepvaartsquare 31 1070 BRUSSEL
Personen met een Pensioendienst voor de overheidssector vergoedingspensioen of een Victor Hortaplein 40 - bus 30 militair pensioen voor invalidi- 1060 BRUSSEL teit opgelopen in vredestijd Andere invaliden of gehandicapten
FOD Sociale Zekerheid Directie-generaal Personen met een handicap Finance Tower Kruidtuinlaan 50 - bus 150 1000 BRUSSEL
8
Het certificaat moet, al naargelang het geval, vermelden dat de betrokkene: ✓ oorlogsinvalide is en een pensioen geniet van 50 % ✓ volledig blind is ✓ volledig verlamd is aan zijn bovenste ledematen ✓ zijn bovenste ledematen geheel of gedeeltelijk geamputeerd zijn ✓ een blijvende invaliditeit heeft van ten minste 50 % die rechtstreeks toe te schrijven is aan zijn onderste ledematen.
9
Belastingvoordelen voor de auto van gehandicapten Voor welke voertuigen?
11 11
Voor welke voertuigen kan ik als invalide of gehandicapte belastingvoordelen krijgen? Alleen auto's voor personenvervoer langs de weg leveren belastingvoordelen op. Dit wil zeggen: personenauto's, auto's voor dubbel gebruik (type stationcar), minibussen en trage voertuigen. In uitzonderlijke situaties heeft u als invalide of gehandicapte ook recht op belastingvoordelen voor een lichte vrachtauto met zijruiten. Dat is het geval als het gebruik van een lichte vrachtauto wordt gerechtvaardigd door de noden van uw persoonlijke vervoer. Een attest van uw geneesheer moet dat bevestigen. Bijvoorbeeld, uw gezondheidstoestand laat niet toe dat u uw rolstoel verlaat bij verplaatsingen.
Als u aanspraak maakt op het fiscale gunstregime voor een auto voor dubbel gebruik, een minibus of een lichte vrachtauto met zijruiten moet u er zich bovendien schriftelijk toe verbinden de auto nooit te zullen gebruiken voor ✓ goederenvervoer (uitgezonderd uw eigen bagage) ✓ bezoldigd personenvervoer
13
Voor welke voertuigen kan ik als invalide of gehandicapte geen belastingvoordelen krijgen? Volgende voertuigen geven geen recht op een belastingvoordeel: ✓ voertuigen die worden gebruikt voor bezoldigd personenvervoer (taxi's ...) ✓ voertuigen die worden gebruikt voor goederenvervoer ✓ motorhomes, kampeerwagens, caravans, campingcars ... ✓ bromfietsen (ook al zijn ze uitgerust met een carrosserie), motorfietsen ...
Kan ik als invalide of gehandicapte een belastingvoordeel krijgen voor verschillende voertuigen tegelijk? Neen, de fiscale voordelen gelden maar voor één enkel voertuig per persoon.
Op wiens naam moet het voertuig ingeschreven zijn bij de DIV? Om de voordelige btw-regeling te kunnen genieten, moet het voertuig ingeschreven zijn ✓ op naam van de invalide of gehandicapte zelf of ✓ op naam van de wettige vertegenwoordiger als de invalide of gehandicapte minderjarig is of onder het statuut van de verlengde minderjarigheid is geplaatst
14
Belastingvoordelen voor de auto van gehandicapten Welke voordelen?
15 15
Aankoop van een auto Op welke belastingvoordelen heb ik recht wanneer ik als invalide of gehandicapte een auto koop? Bij de aankoop van een auto in België, bij de intracommunautaire verwerving of bij de invoer ervan in België, heeft u recht op het verlaagde btw-tarief van 6 %, als u deze auto gedurende ten minste 3 jaar als uw persoonlijke vervoermiddel gebruikt (te rekenen vanaf de 1ste dag van de maand waarin de levering plaatsheeft). Bovendien is het mogelijk om het betaalde bedrag aan btw terug te krijgen.
Wat wordt er verstaan onder persoonlijk vervoermiddel? Onder persoonlijk vervoermiddel wordt verstaan dat u zich als invalide of gehandicapte in de auto bevindt telkens wanneer die op de openbare weg wordt gebruikt. Het maakt hierbij niet uit ✓ of u zich alleen of vergezeld in het voertuig bevindt ✓ of u zelf rijdt of u het voertuig door iemand anders laat besturen In bepaalde gevallen is het bovendien toegelaten dat het voertuig wordt gebruikt zonder dat u zelf aan boord bent. Bij deze trajecten moet er wel een onmiddellijk verband bestaan met de noden van uw persoonlijke vervoer. Voorbeeld: Een familielid of derde begeeft zich met uw voertuig naar de apotheek zonder dat u meegaat omdat u wegens gezondheidsredenen uw woning niet kunt verlaten.
17
Het voertuig waarmee een minderjarige (of een onder het statuut van verlengde minderjarigheid geplaatste) invalide of gehandicapte wordt vervoerd, mag onder bepaalde voorwaarden ook worden gebruikt zonder dat deze persoon zich in het voertuig bevindt. Die voorwaarden zijn: ✓ het voertuig moet worden bestuurd door de wettelijke vertegenwoordiger van de invalide ✓ het moet gaan om het enige voertuig van het gezin
Welke stappen moet ik ondernemen om het verlaagde btw-tarief (en later de btw-teruggave) te kunnen krijgen? 1. Sluit de koopovereenkomst (schriftelijk of mondeling) van uw auto zodat u de essentiële kenmerken van uw auto (merk, model, jaartal, cilinderinhoud …) en de identiteit van de verkoper kent. 2. Wend u, met uw invaliditeitsattest, tot de eerstaanwezend inspecteur van het btw-kantoor van uw woonplaats. Die eerstaanwezend inspecteur zal u gratis een formulier nr. 716 bezorgen. Als uw gezondheidstoestand niet toelaat om u te verplaatsen, kan het formulier u via de post worden opgestuurd. 3. Vul vak I van het formulier nr. 716 in, dateer en onderteken het. Door dit vak in te vullen, verbindt u er zich formeel toe: ●
het voertuig in te schrijven op uw naam of de naam van uw wettelijke vertegenwoordiger
●
het voertuig alleen te gebruiken voor persoonlijk vervoer
●
voor dit gebruik de vrijstelling van de verkeersbelasting, van de belasting op de inverkeerstelling en eventueel van de accijnscompenserende belasting in te roepen
18
●
slechts over 1 voertuig tegelijk te beschikken dat onder het gunstregime van de btw valt
Als u moeilijkheden heeft om het formulier in te vullen, kunt u de hulp vragen van een btw-ambtenaar die het samen met u zal invullen. 4. Dien het formulier nr. 716 in bij uw btw-kantoor en zorg ervoor dat u uw invaliditeitsattest kunt voorleggen. Als het attest geldig is, zal de eerstaanwezend inspecteur zijn akkoord geven voor de toepassing van het verlaagde btw-tarief van 6 % door vak II van het formulier in te vullen. 5. Bezorg de verkoper (of de douane) ten laatste op het moment van de levering (of bij de intracommunautaire verwerving of de invoer) van het voertuig dit geschreven akkoord op formulier nr. 716. 6. De verkoper (of de douanier) vermeldt op de verkoopfactuur en op het dubbel ervan (of op de bijzondere btw-aangifte inzake de intracommunautaire verwerving van nieuwe vervoermiddelen of op het invoerdocument en de kopieën erbij): ●
de datum van het formulier nr. 716
●
het referentienummer van dit formulier
●
de officiële benaming van het btw-kantoor dat het formulier heeft afgeleverd.
Als de invalide of gehandicapte minderjarig is, wordt de factuur (of het document dat wordt gebruikt voor de betaling van de btw bij intracommunautaire verwerving of invoer) opgemaakt: ●
hetzij op naam van de wettelijke vertegenwoordiger (vader, moeder, voogd) die op het formulier nr. 716 heeft verklaard te handelen voor rekening van het kind
●
hetzij op naam van het kind met vermelding van de naam van de vader, moeder of voogd die optreedt als wettelijke vertegenwoordiger
19
Wat moet ik doen als ik al een voorschot moet betalen zonder dat ik het akkoord heb van de eerstaanwezend btw-inspecteur over de toepassing van het verlaagde btw-tarief? Als de verkoper u bij het sluiten van het verkoopcontract van het voertuig vraagt om een voorschot te betalen en u heeft nog geen akkoord van de eerstaanwezend btwinspecteur, is het btw-tarief van 21 % verschuldigd over het gevraagde voorschot. Om praktische redenen aanvaardt de administratie echter dat de heffing van de btw over het voorschot tegen 6 % gebeurt als de invalide of gehandicapte zijn invaliditeitsattest kan voorleggen. De verkoper vermeldt dat op alle exemplaren van het contract, op de bestelbon, op de factuur en op het dubbel ervan die worden afgeleverd bij de betaling van het voorschot.
Wat moet ik doen om de teruggave te krijgen van de btw van 6 %? U (of uw wettelijke vertegenwoordiger) moet via een aangetekende brief een aanvraag om teruggave aanvragen bij de eerstaanwezend inspecteur van het btwkantoor van uw woonplaats. U mag die aanvraag ook afgeven of laten afgeven in uw btw-kantoor. U moet de aanvraag indienen in twee exemplaren. U vult daarvoor het vak III van het formulier nr. 716 in. Bij uw aanvraag voegt u de aankoopfactuur, de bijzondere btw-aangifte of het invoerdocument. Vanaf de levering, de intracommunautaire verwerving of de invoer in België van uw voertuig heeft u maximum 3 jaar de tijd om de teruggave van de 6 % btw te vragen. U heeft er alle belang bij om de aanvraag om teruggave zo snel mogelijk te doen. Bij de indiening zal de eerstaanwezend btw-inspecteur u immers het attest nr. 717B afleveren. Dit attest identificeert het voertuig en laat u toe onderdelen en toebehoren voor uw voertuig aan te kopen of in te voeren tegen het btw-tarief van 6 %. U kunt tegen dit tarief ook onderhouds- en herstellingswerken laten uitvoeren. Meer informatie hierover vindt u in de rubriek ‘Gebruik van een auto’.
20
Wanneer kan ik geen teruggave van de btw krijgen? U kunt geen teruggave van de btw krijgen als u uw voertuig koopt bij een btwplichtige wederverkoper die de bijzondere regeling van belastingheffing over de winstmarge toepast.
Hoeveel btw betaal ik als aan mijn nieuw gekochte voertuig omvormingswerken en/of aanpassingen door een gespecialiseerde firma moeten gebeuren vooraleer ik het als gehandicapte kan gebruiken? Het verlaagde btw-tarief van 6 % is ook van toepassing op omvormings- en aanpassingswerken. Uw btw-kantoor zal hiervoor het attest nr. 717A afleveren op het moment van het akkoord via formulier nr. 716 voor de toepassing van het verlaagde btw-tarief voor de levering, de intracommunautaire verwerving of de invoer in België van het betrokken voertuig. Opgelet: in dit geval is de reeds betaalde btw van 6 % niet terugbetaalbaar!
Hoeveel btw betaal ik als de verkoper mij een al omgevormd of aangepast voertuig levert? In dat geval bedraagt de btw voor het geheel van de levering 6 %. Dat geldt ook bij invoer in België van een omgevormd en/of aangepast voertuig. Alle formaliteiten worden geregeld met het formulier nr. 716. De betaalde btw is bovendien volledig terugbetaalbaar.
21
Gebruik van een auto Op welke voordelen heb ik recht als gehandicapte autogebruiker? Als gehandicapte autogebruiker heeft u onder bepaalde voorwaarden recht op: ✓ een vrijstelling van de verkeersbelasting en de belasting op de inverkeerstelling ✓ een verlaagd btw-tarief bij onderhouds- en herstellingswerken aan uw voertuig ✓ een verlaagd btw-tarief bij de aankoop van auto-onderdelen en toebehoren
Onder welke voorwaarden heb ik als gehandicapte autogebruiker recht op bovenstaande belastingvoordelen? U heeft recht op bovenstaande belastingvoordelen als u: 1. de auto als uw persoonlijke vervoermiddel gebruikt 2. slechts over één voertuig tegelijk beschikt dat onder deze gunstregeling valt
Hoe kan ik de vrijstelling van de verkeersbelasting en de belasting op de inverkeerstelling krijgen? Vlaams Gewest Raadpleeg de website belastingen.vlaanderen.be > Verkeersbelasting > Jaarlijkse verkeersbelasting > Vrijstellingen.
22
Waals en Brussels Hoofdstedelijk Gewest U of uw wettelijke vertegenwoordiger (in het geval van een minderjarige of een onder het statuut van de verlengde minderjarigheid geplaatste persoon) moet bij de gewestelijke directeur van de Directe Belastingen een schriftelijke aanvraag om vrijstelling indienen. Zijn contactgegevens kunt u opvragen bij het contactcenter van de FOD Financiën (0257 257 57). Bij die aanvraag voegt u een kopie van uw invaliditeitsattest. U verklaart in deze aanvraag dat u het voertuig uitsluitend voor uw persoonlijke vervoer en dus niet voor het vervoer van goederen of voor bezoldigd personenvervoer zult gebruiken. Gaat het om een lichte vrachtwagen, dan voegt u eveneens een attest van uw geneesheer toe dat de noodzaak van het gebruik van zo’n lichte vrachtwagen bevestigt.
Hoe kan ik het verlaagde btw-tarief voor de aankoop van auto-onderdelen en bij onderhouds- en herstellingswerken krijgen? Bij de aankoop in België, de intracommunautaire verwerving of de invoer van onderdelen en toebehoren voor uw voertuig heeft u recht op het verlaagde btwtarief van 6 %. Ook de onderhouds- en herstellingswerken aan uw voertuig kunt u tegen dit tarief laten uitvoeren. Het verlaagde btw-tarief is niet van toepassing op de aankoop van brandstoffen, motorolie, antivries, verfproducten ... U kunt daarvoor dus geen teruggave krijgen van de btw die u heeft betaald!
Om deze verlaging te kunnen krijgen, moet u de hersteller, de verkoper of de douanediensten het attest nr. 717B kunnen voorleggen.
23
Dat attest wordt u afgeleverd door de eerstaanwezend btw-inspecteur op het moment dat u de aanvraag indient voor de teruggave van de btw over de aankoop van uw voertuig. De hersteller of verkoper vermeldt op de factuur en op het dubbel ervan: ✓ de datum en het referentienummer van het attest nr. 717B ✓ het btw-controlekantoor dat het attest nr. 717B heeft afgeleverd. Bij intracommunautaire verwerving of invoer brengt de douane deze vermeldingen aan op de betreffende documenten en kopieën.
24
Veranderingen in gebruik van voertuig Wat gebeurt er als de auto niet meer dient als mijn persoonlijke vervoermiddel (mijn echtgeno(o)t(e) gebruikt de auto om te gaan werken), als ik mijn auto verkoop of wegschenk of hem wil inschrijven op een andere naam? Als deze gebeurtenissen zich voordoen binnen de 3 jaar na de aankoop, de intracommuncautaire verwerving of de invoer van de auto zal de btw die u op dat moment heeft betaald, herzien worden. Het bedrag dat u moet terugstorten, wordt berekend door het basisbedrag te delen door 36 en dan te vermenigvuldigen met het aantal resterende volledige maanden (tussen de datum van gewijzigd gebruik of afstand van het voertuig en het einde van de periode van 3 jaar). Als deze gebeurtenissen zich voordoen na het verstrijken van de 3-jarige herzieningsperiode, moet u geen btw terugstorten. Vanaf het ogenblik dat een van deze gebeurtenissen zich voordoet, heeft u geen recht meer op het voordelige btw-tarief van 6 % bij aankoop van auto-onderdelen of bij onderhouds- en herstellingswerken. Het speelt geen rol of deze gewijzigde situatie zich voordoet binnen of buiten de 3-jarige herzieningsperiode. U verliest sowieso het recht op het voordeeltarief. Als het voertuig voor andere doeleinden dan voor uw persoonlijke vervoer wordt gebruikt, zal bovendien de vrijstelling van de verkeersbelasting en de belasting op de inverkeerstelling worden ingetrokken.
25
Hoe breng ik het btw-kantoor op de hoogte van een verandering in het gebruik van de wagen? Binnen de maand na de verkoop, de schenking, de inschrijving op een andere naam of het gewijzigde gebruik van uw auto stuurt u een brief naar de eerstaanwezend inspecteur van uw btw-kantoor waarin u de volgende zaken vermeldt: ✓ uw naam en adres ✓ een verwijzing naar het formulier nr. 716 dat u werd uitgereikt om het gunstregime te kunnen genieten ✓ een nauwkeurige omschrijving van uw voertuig ✓ een omschrijving van de aard en de datum van de gebeurtenis die aanleiding geeft tot de herziening Bij deze brief voegt u ook het attest nr. 717B. Vanaf de datum van verkoop, inschrijving op een andere naam of gewijzigd gebruik van het voertuig geeft dit document immers geen recht meer op het voordelige btw-tarief van 6 % bij aankoop van auto-onderdelen of bij onderhouds- en herstellingswerken.
Wat moet ik doen als ik het gunstregime wil aanvragen voor een nieuw voertuig terwijl ik nog een ander voertuig gebruik waarvan de driejarige herzieningsperiode niet verstreken is? In dat geval heeft u de keuze: 1. of u vraagt voor uw oude voertuig de btw-herziening zodat u voor uw nieuwe voertuig recht heeft op het gunstregime 2. of u vraagt geen gunstregime aan voor uw nieuwe voertuig zodat u het gunstregime behoudt voor uw oude voertuig
26
In welke gevallen is er geen btw-herziening? Er is geen btw-herziening: 1. als uw gezondheidstoestand u verhindert dat u zich nog kan verplaatsen, zelfs met de hulp van derden 2. in geval van totaalverlies van uw voertuig en de verkoop ervan als wrak 3. in geval van overmacht, dat wil zeggen elke gebeurtenis die u buiten uw wil om in een van de situaties brengt waarin er normaal wel een btw-herziening zou plaatsvinden 4. als u overlijdt U of uw nabestaanden moeten wel de eerstaanwezend inspecteur van uw btwkantoor op de hoogte brengen van het geval dat voor u van toepassing is (punten 1 tot 4) om te vermijden dat het gunstregime wordt herzien. Samen met deze kennisgeving stuurt u ook het attest nr. 717B terug. Uw btw-kantoor zal u meedelen welke bewijzen u moet voorleggen.
27
Deze brochure kan worden gedownload of besteld via de website: www.financien.belgium.be → Publicaties of op het volgende adres: Federale Overheidsdienst Financiën Dienst Strategische Coördinatie en Communicatie North Galaxy Koning Albert II-laan 33 - bus 70 1030 Brussel Voor meer inlichtingen kunt u terecht bij:
Contactcenter Federale Overheidsdienst Financiën 0257 257 57 (lokaal tarief ) elke werkdag van 8 tot 17 uur