Nieuwsbrief mei 2008
Belangrijke telefoonnummers
Landelijk bureau, Stichting Labyrint~In Perspectief: (030) 245 68 04 Organisatie van familieleden en direct betrokkenen van psychiatrische patiënten. Elke werkdag van 10.00 tot 16.00 uur. Advies en hulplijn, Stichting Labyrinth~In Perspectief: 0900-2546674
Elke werkdag tussen 09.00 – 12.00 uur. Maandag-, woensdag- en vrijdagmiddag 13.00 – 16.00 uur. Dinsdag- en donderdag 19.00 – 21.00 uur. Patienten vertrouwenspersoon GGZ Zuid-Oost-Brabant: 040 – 2970600 Tijdens werkdagen Cliënten belangenbureau: 040 – 2970618 Elke werkdag 09.30 – 12.00 uur E-mail-adres:
[email protected] De Centrale CliëntenRaad : 040 – 2970620 Elke werkdag 09.30 – 12.00 uur E-mail adres:
[email protected]
Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen : 030 - 2803030 Werkdagen van 10.00 – 14.00 uur Lotgenotenlijn, Vereniging voor Manisch-Depressieven en Betrokkenen: Euro 0,10 per minuut 0900 – 2025377 Elke werkdag van 09.00 - 21.00 uur Landelijk bureau, Stichting Pandorra: 020- 6851171 Elke werkdag van 09.00 – 17.00 uur Lotgenotenlijn depressie, Stichting Pandorra: 020 – 6120909 Op werkdagen van 18.00 – 21.00 uur Stichting Borderline: 030 – 2767072 Maandag t/m vrijdag 11.00 – 15.00 uur LSOD Landelijke Stichting Ouders van Drugsgebruikers: 0575 – 516663 Maandag t/m vrijdag 09.00 – 17.00 uur Landelijk bureau, Vereniging Ypsilon: 010 – 40445166 Maandag t/m vrijdag 09.00 – 17.00 uur Stichting Correlatie: 030 – 2331335 Elke werkdag van 09.00 17.00 uur
Voortgang Fusieproces
stellen te komen ten aan zien van verbetering en aansluiting van diverse stichtingen en werkgroepen in een functionerend landelijk systeem. Dat zal ’n hele klus worden maar wij hebben onze medewerking in principe toegezegd. Voor de zomervakantie 2008, hopen we in een algemene bijeenkomst de goedkeuring te krijgen voor onze beleids- en werkplannen, zodat we ons dan kunnen richten op andere zaken. Belangrijk zijn ook de herziening van onze nieuwsbrief, hopelijk met een eigen redactie en aanstelling van een groepje personen die het jaarprogramma van te organiseren thema-avonden opstelt en voorlegt ter formele goedkeuring. Ook de lopende zaken dienen door te gaan. In 2008 zullen we wat onze naamsbekendheid betreft proberen aan de weg te timmeren. Op 15 maart 2008 namen wij deel aan de publieksdag van de GGzE ( zie elders in deze nieuwsbrief) en 29 mei 2008 presenteren we ons op de algemene seniorendag van de gemeente Eindhoven. Deze dag wordt gehouden in het hele gebied van de Genneperparken. Wij bemensen een stand bij de gezamenlijk presentatie in de grote Indoor Sporthal aan de Aalsterweg. U ziet wij bruisen van de energie voor onze doelgroep. Uw enthousiasme hopen we op deze wijze ook te stimuleren.
Beste lezers, Al werkende zijn de we met alle vrijwilligers een dagje bijeen geweest! Informeel samenzijn, wat bijpraten en luisteren naar elkaar. Dit was zeer nuttig en het verstevigt de band onderling. Wij allen, vrijwilligers inclusief het bestuur koesteren dat gene wat we hebben en toekomst gericht denken we aan uitbereiding van activiteiten. Daar zijn dan ook meer vrijwilligers voor nodig, meer geld en veel goede uitvoerbare ideeën. Er zullen nieuwe activiteiten starten alvorens met elkaar daarover te communiceren. 2007 zal als ’n bijzonder jaar in ons bestaan worden gekenmerkt, want er zullen 3 jaarverslagen komen: • een van Labyrint • een van In Perspectief • een gezamenlijke van Labyrint ~In Perspectief” deze laatste is van na de zomervakantie 2007. (aan allen wordt nu gewerkt!) Financieel is er een toezegging gedaan van een bedrag, waarmee ook ’n begin gemaakt is met sponsering. Heeft u nog namen waar ons bestuur eens een praatje mee kan gaan maken over de toekomst van onze activiteiten dan horen we die graag. Landelijk heeft het hoofdbestuur voornemens om een werkgroep in het leven te roepen om naar de structuur te kijken en met voor-
Martien van de Wielen 1
Voorzitter
Bondgenootschap met familie is onmisbaar Met plaatsvervangend schaamrood op de kaken, las ik in Psy 2008 het interview met de familie Henkelmans, ‘Zorg zonder ziel’. Plaatsvervangend omdat ik mijzelf en de hulpverlening van de Adolescentenkliniek van AMC De Meren, waar jonge mensen met een eerste psychose worden behandeld, niet tot dit soort hulpverleners wil rekenen. In 1984 begon ik als maatschappelijk werker in de Adolescentenkliniek en kreeg daar de gelegenheid om de familiebegeleiding op te zetten. Vanaf begin jaren ’90 worden ouders intensief bij onze behandeling betrokken. We hebben geleerd dat de familieleden ontzettend belangrijk, zelfs onmisbaar voor ons, behandelaars zijn. Wij weten veel over de patiënt. Vanuit dat gegeven ontstaan bondgenootschap en samenwerking. Onderzoek heeft ons geleerd dat dit zelfs tot twintig minder opnames leidt. Op grond van onze ervaringen, onderzoeksresultaten en publicaties, wordt ik vaak gevraagd om lezingen te houden en gastlessen te geven. De familie wordt meer bij de behandeling betrokken. Maar dat gebeurt toch nog vaak – bewust of onbewust – vanuit het idee: ‘wij
weten wat het beste voor u is’. Soms denk ik wel eens met enige wanhoop: nu sta ik al zoveel jaren ons verhaal te vertellen en nog steeds krijg ik reacties alsof het iets heel nieuws is. Verandering van behandelvisie heeft dus blijkbaar veel tijd nodig. Geen excuus, maar een verdrietige constatering. De afgelopen jaren zijn er steeds meer familievertrouwenspersonen aangesteld. Erg mooi zou je zeggen. Nou nee, het is eigenlijk de omgekeerde wereld. Maar je kunt ook denken dat in ieder geval opgemerkt wordt dat er veel misgaat. Daarom is het hoogste tijd dat er binnen een behandelteam iemand wordt aangesteld die ’de oren en mond’ is van de familie. Iemand die er verantwoordelijk voor is om een goede samenwerking te creëren tussen behandelaars en familial. Tot voor kort was ik de enige hulpverlener in de ggz die deze functie beklede en met succes. We moeten van die veroordeelde blik naar een respectvolle benadering. Wat daarbij kan helpen, is je totaal verplaatsen in de familieleden. Hoe zou jezelf bejegend willen worden? Of stel dat het je kind is, je partner, vader of moeder? Maak gebruik van je kennis 2
en ervaring en deel die met de familie, daar hebben ze steun aan en ze leren ervan. Puzzel samen hoe zaken kunnen worden opgelost en vergeet nooit dat er veel wegen naar Rome leiden. En als zaken moeilijk lopen, geef dan niet een ander de schuld, maar constateer: we luisteren kennelijk niet goed.
Dat brengt die ziel terug in de zorg. Marijke Krikke Maatschappelijk werker Adolescentenkliniek AMC/Amsterdam Psy jaargang 12 – Nr. 2 Februari 2008
Thema-avonden in 2008 deze avond op donderdag 16 oktober 2008 ingehaald. Met de redactie van het Eindhovens Dagblad is er inmiddels contact geweest en is er een oplossing gevonden om onze aankondigingen tijdig in de krant te krijgen.
Bij het begin van het jaar hadden wij een goede planning en interessante onderwerpen. Althans daar gingen we van uit. Om familieleden en directbetrokkenen te informeren is het van groot belang, dat de media ons, als organisatie, de helpende hand wil bieden. In het verleden was dat geen probleem bij het Eindhovens Dagblad. Maar op de redactie zijn er wisselingen geweest die helaas nu niet direct met ons meedenken en –werken. Hierdoor krijgen wij te weinig aanmeldingen voor onze thema-avonden en hebben wij de laatste thema-avond ‘Depressie en Diabetes’ helaas moeten afzeggen. Dit omdat er veel te weinig aanmeldingen waren. Overigens wordt
Jacques Nijenhuis Vice-voorzitter/Coördinator Thema-avonden
3
redactie Nieuwsbrief
tijdig aanleveren bij de drukkerij van de GGzE. Ook de opmaak behoort tot de taken van de redactie. Mocht uzelf hier interesse in hebben of mensen kennen die deze taak op vrijwillige basis zouden willen doen kunnen contact opnemen met onze coördinator kantoor: Jacques Nijenhuis; T (040)-296 77 78 E
[email protected] Jacques Nijenhuis vice-voorzitter/coördinator kantoor
Wij zijn op zoek naar vrijwilligers die willen en kunnen functioneren als redactieleden voor onze ‘Nieuwsbrief’. Onze ‘Nieuwsbrief’ komt 4 keer per jaar uit. Datgene wat in de nieuwsbrief moet komen wordt aangeleverd van onze vrijwilligersorganisatie. De bedoeling is dat de redactie de wetenswaardigheden in de computer zetten en dan
Cliënten bundelen krachten heeft nu ruim duizend leden. Walhout;’Het streven was ooit een extra nul achter dat getal te krijgen. Daar is de bond inderdaad ver van verwijderd, maar we houden goede hoop op een sterke cliëntenvertegenwoordiging. ‘Voice Nederland is de landelijke bundeling van zo’n dertig lokale en regionale initiatieven van mensen met psychische problemen, verslaving en mensen zonder thuis. Hiertoe behoren bijvoorbeeld het Basisberaad Rijnmond, APCP Amsterdam en Zorgbelang WestBrabant in Breda. Voice Nederland zal naar Utrecht vertrekken waar de klittenband al is gevestigd. (SPD)
De clientenorganisatie Voice en Cliëntenbond gaan in een nieuwe stichting samen optrekken. Dat is enkele weken geleden besloten door de beide organisaties. De besturen van de beide clubs worden samengevoegd en er komt een nieuwe stichting Samenwerking Cliëntenbond?Voice Nederland. ‘Eind 2006 dreigde de Cliëntenbond nog falliet te gaan’, zegt Adri Walhout, die als penningmeester van het nieuwe samenwerkingsverbond gaat optreden. ‘Vervolgens is er al van alles ondernomen om de enige echte landelijke algemene klittenband overeind te houden. Ik ben blij dat de dat de Klittenband en Voice Nederland nu gezamenlijk gaan optrekken. Dat moet wel een impuls geven aan algemeen belangenbehartiging vam cliënten. De Klittenband
PS Jaargang 12. – nr.2 februari 2008 4
Depressiepreventie: alle hens aan dek daarom serieus werk maken van depressiepreventie. GGzE wil en kan daarbij helpen.
GGzE ondersteunt gemeenten bij uitvoering gezondheidsbeleid. Eenzaamheid, sociaal isolement, schooluitval, arbeidsverzuim, zelfdoding. Vraag: wat hebben deze zaken met elkaar gemeen? Antwoord: de oorzaak kan een depressie zijn. Een depressie hakt stevig in op de kwaliteit van individuele levens, maar tast ook de kwaliteit van de leefomgeving aan. Gemeenten gaan
Antwoord: de oorzaak kan een depressie zijn. Een depressie hakt stevig in op de kwaliteit van individuele levens, maar tast ook de kwaliteit van de leefomgeving aan. Gemeenten gaan daarom serieus werk maken van depressiepreventie. GGzE wil en kan daarbij helpen. Afd. Preventie GGzE
Duur en ernst depressie bepalen succes behandeling Patiënten met een ernstige depressie hebben geen baat bij een standaardbehandeling met psychotherapie, medicatie of een combinatie van beide. Voor hen dienen andere behandelingen ontwikkeld te worden. dat is een van de conclusies uit het proefschrift van psychiater Marc Blom, die daarop in december aan de Vrije Universiteit promoveerde.
oftewel een behandeling kregen met interpersoonlijke psychotherapie (IPT), met medicatie, met een combinatie van beide of met IPT en een placebo. Hij concludeert, in navolging van eerdere studies, dat pillen alleen veel minder effectief zijn dan de combinatie van psychotherapie en medicatie. Bovendien zag hij geen verschil tussen de combinatiebehandeling en alleen IPT en IPT met placebo pillen. Met andere woorden, psychotherapie lijkt het belangrijkste middel in de aanpak van
In zijn studie keek Blom naar 193 ambulante patiënten met een depressie die 5
ten bij het begin van de behandeling weliswaar depressiever waren dan autochtone patiënten, maar beide groepen hadden evenveel baat bij de standaardbehandeling. Overigens heeft Blom bij zijn studie gebruik gemaakt van een antidepressivum, Nefazodon, dat enkele jaren terug in Nederland en Canada uit de handel genomen is. Blom: ‘Maar Nafazodon is qua werkzaamheid vergelijkbaar met Prozac of andere ssri’s. Dat hij dit antidepressivum gebruikt heeft, omdat de fabrikant de enige was die deze studie wilde sponsoren. Het middel is destijds van de markt gehaald vanwege bijwerkingen bij patiënten met lever problemen. (MvK)
depressie. In het tweede deel van zijn onderzoek ging Blom, die als manager zorg bij PsyQ werkzaam is, na wat voor factoren het succes van een behandeling bepalen. Persoonlijkheidskenmerken ( bijvoorbeeld neuroticisme of extraversie) noch demografische factoren (leeftijd en geslacht) bleken van invloed te zijn. Maar wel duur en de ernst van de depressie. Vandaar dat hij adviseert om patiënten met een ernstige depressie die al langer dan een jaar duurt, niet met de standaardaanpak te behandelen. Hun prognose is daarvoor te slecht. Hij denkt dat voor deze groep meer intensieve behandelingen ontwikkeld moeten worden. Ook is hij nagegaan of de huidige behandeling werkzaam zijn bij migrantengroeperingen. In zijn studie komt naar voren dat niet – westerse patiën-
Psy jaargang 12,– nr. 2 Februari 2008
kwartaalblad Relatief ste column van hen breekt Lourens Henkelman een lans voor wettelijk geregeld klachtrecht voor familie
Het eerste nummer van ons kwartaalblad Relatief 2008 is uit! Zes nieuwe mensen werkten mee. Een aansprekend en gevarieerd nummer is het resultaat! David Verwer besteedt uitgebreid aandacht aan Margriet Mannak in een interview met haar. Zij neemt in mei a.s. afscheid van het bestuur. Twee ‘ouders van’ schrijven in 2008 om en om een column. In de eer6
Gebruik dwang middelen neemt licht toe het gebruik van separatie naar dwangmedicatie’. Maar bekend is dat de, melding van het aantal separaties en andere dwangmiddelen veel te wensen overlaat. Sommige onderzoekers schatten dat er in de werkelijkheid wel drie keer zo vaak gesepareerd wordt als instellingen aan de inspectie melden. (MvK)
Bijna 90% van het gebruik van dwangmiddelen komt op het conto van de geestelijke gezondheidszorg. De overige 10% dwangtoepassing vinden in de gehandicaptenzorg (6%) en de psychogeriatrie (4,6%) plaats. In 2006 kregen 4713 patiënten te maken met een dwangtoepassing; in vergelijking met 2003 is dat een stijging van 3%. In vergelijking met 2005 is in 2006 het aantal separaties met 10% afgenomen. Tegelijk constateert de inspectie dat er sprake lijkt “van een verschuiving van
Psy jaargang 12 –nr. 2 Februari 2008
7
Ex-patiënten in de hulpverlening GGzE start samen met ROC en Fontys opleidingen voor ex-patiënten die zelf in de zorg willen werken. Dat willen er steeds meer. “Ze zijn een voorbeeld en hoop voor anderen.”
ling waaronder andere psychiatrische ziekenhuis De Grote Beek, mee dat oudpatiënten hun eigen ervaring ten goede willen laten komen aan anderen die in dezelfde situatie terechtgekomen zijn. Als vrijwilliger, maakt vaak nog liver als gewone betaalde kracht. Op dit moment werken er bij de GGzE zo’n twintig van deze ervaringsdeskundige, op een personeelsbestand van 1900.
Door Debbie Langelaan Eindhoven Tachtig kandidaten kreeg de GGzE laatst op een vacature waarin gevraagd werd om een ervaringsdeskundige begeleider. Steeds vaker maakt de instel-
Een marathon op pillen Als je depressief bent is bewegen, met name in de buitenlucht, goed voor je stemming. Een kleine stap, zoals buiten wandelen of fietsen, kan al een tevreden gevoel geven. Je doorbreekt er een patroon mee. Het is wel een stimulans met iemand te lopen dus probeer daarvoor een maatje te vinden. Als je een hond hebt, werkt dat ook goed. Je hoeft niet voor een marathon te trainen om je beter te voelen. Gewoon in een laag tempo doorlopen en het rustig uitbouwen is ook prima. Maar sommige mensen rennen wel de marathon!! PM maart 2008, jaargang 2 8
Indicatiestelling hulp in de huishouding
Cliëntenorganisaties openen meldpunt De beslissing of men in aanmerking komt voor betaalde hulp in de huishouding is in januari 2007 overgegaan van de AWBZ naar de Wmo. De voorwaarden waaronder deze hulp wordt verleend staan vermeld in de indicatiestelling. Hierin wordt vermeld de soort huishoudelijke hulp, het aantal uren, de periode en de hoogte van de eigen bijdrage. Deze indicatiestelling werd onder het AWBZ regime afgegeven door het CIZ en nu gebeurt dit door de gemeente. Voor mensen die op 1 januari 2007 al een indicatie hadden veranderde er in eerste instantie niets, de verstrekte indicatie bleef voor de vastgestelde termijn geldig. Zodra de overeengekomen periode is verstreken volgt er een herindicatie die men nu dan via de gemeente ontvangt.
eenvoudige hulp. Door dit alles is een negatief beeld ontstaan en cliëntenorganisaties doen nu een beroep op mensen die hulp in de huishouding ontvangen om aan een enquête mee te werken, om meer achter de feiten te komen hoe de situatie in werkelijkheid is. Het verzoek richt zich dan op mensen die nu huishoudelijke hulp ontvangen. Het kan dan gaan over na 1 januari verleende zorg, maar ook voor zorg die verleend was voor 1 januari 2007 en waar in de loop van 2007/2008 een herindicatie is afgegeven. Wie mee wil werken aan deze enquête wordt verzocht om het formulier in te vullen dat te vinden is op de website www.meldpuntherindicatie.nl, of dit formulier telefonisch aan te vragen op 0900-243 70 70. Dit is het nummer van het IKG (Informatie en Klachtenopvang Gezondheidzorg) van Zorgbelang Brabant. Voor meer informatie over de deelnemende organisaties kunt u terecht op
In media en pers is er veel te doen geweest over de hulp in de huishouding. Er werden onder meer problemen gesignaleerd over te weinig personeel bij zorgverleners en een grotere vraag naar 9
verschillende websites, een er van is: www.zorgbelang-brabant.nl. Ook worden hier de resultaten bijgehouden van deze enquête.
komen. Om dit streven te ondersteunen heeft een groep Amerikaanse psychiaters enkele jaren geleden een nieuwe uitkomstmaat ontwikkeld: remissie. Hiervan is sprake als iemand zes maanden lang zo weinig last ondervindt van acht symptomen van schizofrenie, dat deze het dagelijks functioneren niet meer op hinderlijke wijze belemmeren. Remissie is derhalve geen methode, maar eerder een behandeldoel. Aan de hand van de acht vastgestelde kernsymptomen is eenvoudig te bepalen of remissie is bereikt. Ook Nederland Kent nu een werkgroep van psychiaters die remissie als uitkomstmaat van behandeling wil bevorderen. Ellen Mogendoff is projectleider van deze Nationale Remissie Werkgroep. ‘Een eerste belangrijke stap is al gezet. Er zijn nu internationale afspraken gemaakt over het concept remissie en over het meten ervan. Hierdoor ontstaan meer mogelijkheden voor onderzoek naar de beste hulpverlening om remissie te bereiken.’De komende tijd organiseert de werkgroep workshops over remissie voor hulpverleners. Ook komen er workshops voor patiënten. Voor meer informatie zie www.inremissie.nl. (SvD)
De resultaten van deze enquête worden straks aangeboden aan het ministerie van VWS, de Tweede Kamer en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Als blijkt dat uit een bepaalde gemeente of regio veel meldingen worden ontvangen, kunnen provinciale zorgbelangorganisaties, lokale patiënten- en consumentenplatforms of Wmo-raden hun eigen gemeente met deze gegevens confronteren.
Remmissie als doel bij schizofrenie Behandeling van psychosen richt zich veelal op het dempen van symptomen. Maar het doel mag best wat hoger liggen. Daartoe is en nieuwe uitkomstmaat ontwikkelt: remmissie. Mensen met schizofrenie willen erbij horen, ze willen werk, een relatie. En hoe minder last ze hebben van symptomen van schizofrenie, zoals wanen, ernstig chaotisch gedrag of juist apathie, hoe meer die doelen binnen bereik
Psy Jaargang 12 – nr. 2 Februari 2008 10
Rene Kahn: in de spreekkamer van de psychiater Rene Kahn. •Rene Kahn is (1954) hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit Utrecht en afdelingshoofd psychiatrie aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Hij specialiseerde zich in de Verenigde Staten en onderzocht de biologische aspecten van angststoornissen en schizofrenie.
Van 2003 tot 2006 was hij voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Hij publiceerde eerder Gids pillen & psychiatrie en de bestseller “Onze Hersenen”(zes drukken). Rene Kahn: In de spreekkamer van de psychiater,uitgeverijbalans, 328 pag. ? 17,95
Bezwaar en beroep bij de Wmo vraagformulieren volgt dan een procedure die tenslotte uitmondt in een beschikking van de gemeente. In deze beschikking staat welke voorziening wordt verstrekt en onder wat voor condities, ook wordt, indien van toepassing, de hoogte van de eigen bijdrage vermeld. Het komt soms voor dat een aanvraag wordt afgewezen, of de gemeente gaat een andere voorziening verstrekken dan is aangevraagd. Het kan ook zo zijn dat de aanvrager het niet eens is met de eigen bijdrage, die door de gemeente wordt opgelegd. In
Als iemand een beperking of handicap heeft, dan worden voorzieningen om zelfredzaam te zijn en mee te blijven doen in de maatschappij verstrekt door de gemeente op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het voorzieningenaanbod binnen de Wmo is groot en divers. Om er enkele te noemen: hulp bij het huishouden, een scootmobiel, een woningaanpassing en ga zo maar door. Denkt u voor ondersteuning in aanmerking te komen, dan moet u hiervoor bij het gemeentelijk Wmo loket zijn. Via aan11
alle gevallen kan de aanvrager bij de gemeente een bezwaarschrift indienen. Hierbij dient men er rekening mee te houden dat het bezwaar binnen 6 weken moet worden ingediend. Wordt vervolgens het ingediende bezwaar
buiten Eindhoven kennen ook welzijnsinstellingen die waarschijnlijk ook op dit gebied adviseren. Over het algemeen zullen deze instanties adviezen geven en soms wordt ook wel hulp geboden bij het opstellen van een bezwaarschrift. Ook kan uit zo een gesprek volgen dat de gemeente terecht heeft afgezien van een verstrekking en wat u moet doen om wel in aanmerking te komen. Blijkt uit zo een adviesgesprek dat het zinvol is om deze actie door te zetten, dan zal toch vaak verwezen worden naar de advocatuur omdat het meestal over gecompliceerde medische interpretaties gaat, waarbij juridische ondersteuning nodig is.
niet gehonoreerd, dan zijn er nog beroepsmogelijkheden via de rechter. Dit begint dan bij de arrondissementsrechtbank en juridische ondersteuning is dan meestal hard nodig. Mocht het u overkomen dat u het niet eens bent met een beschikking, dan is het verstandig om hulp en/of advies in te roepen. Hiervoor kunt u bij de volgende regionale instanties terecht: • Het IKG, Informatie en Klachtenopvang Gezondheidszorg. Een service van Zorgbelang-Brabant, te bereiken op 0900 2437070, op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur. • In Eindhoven kunt u ook terecht bij de steunpunten van Welzijn Eindhoven. telefonisch bereikbaar op werkdagen tussen 9.30 en 17.30 uur: 040 2193300. De meeste gemeentes
Open dag GGzE Deze dag was buitengewoon geslaagd! Met name de ROC Eindhoven heeft gevraagd of wij bij hen ook posters voor de Thema-avonden willen komen hangen. Verder hebben wij veel mensen gesproken die geîntresseerd waren in het werk van onze stichting. Jacques Nijenhuis Vice-voorzitter/Coördinator Thema-avonden 12
Familie moet ook klachtrecht krijgen Familieleden van patiënten zijn nu nog afhankelijk van de goede wil van directies van instellingen als ze een klacht willen indienen. In een column in Relatief, het blad van familieorganisatie Labyrint~In Perspectief, eist Lourens Henkelman klachtrecht op voor ouders en andere familieleden. Een van de meest gehoorde klachten van familieleden is dat ze door instellingen nauwelijksgeïnformeerd worden over het wel en wee van hun familielid dat in behandeling is. ‘Hulpverleners gooien het altijd op de privacy en de autonomie van de patiënt, is mijn ervaring’, zegt Henkelman desgevraagd. ‘Ook heb je geen poot om op te staan als je wat over de behandeling zelf wilt weten. We hebben het zelfs meegemaakt dat de psychiater van mijn schoonzus op hoge toon zei dat hij niet met de familie over haar medicatie wenste te spreken.’ Daarnaast speelt nogal eens dat een patiënt door zijn aandoening tijdelijk niet in staat is om bij een instelling aan de bel te trekken als de bejegening of de behandeling te wensen overlaat. ‘Als ouder zou je dan veel meer mogelijkheden moeten hebben om daar achteraan te gaan. Nu kun je alleen maar met de instemming van de patiënt iets on-
dernemen.’ Henkelman, die zich tot voor kort bezighield met het opstellen van de multidisciplinaire richtlijnen, zou het liefste zien dat de familie in het klachtrecht eenzelfde soort positie krijgt als de patiënt. Weliswaar is er een modelregeling voor naastbetrokkenen, maar de familie heeft daar op de keeper beschouwd weinig aan. ‘Buiten dat die in veel instellingen niet geldig is, sta je in de praktijk met lege handen.’ De familieorganisaties Labyrint, Ypsilon en de Landelijke Koepel Familieraden in de GGZ onderschrijven het pleidooi van Henkelman. Annelies Faber van Labyrint~In Perspectief vindt dat het belang van de patiënt altijd voorop moet staan. ‘Maar als familie moet je bij een misstand zeker een klacht kunnen indienen, ook als de patiënt zijn instemming niet kan geven.’ En volgens Marja Hasert van Ypsilon hebben veel patiënten geen ziekte-inzicht en zullen ze om die reden dan ook niet zo snel bezwaar aantekenen. ‘Iemand moet dan aan de bel trekken en dat is de familie.’ Alle drie de organisaties willen lobbyen om het klachtrecht voor familieleden op depolitieke agenda te krijgen. (MvK) Psy: jaargang 12 –nr. 5, mei 2008 13
Onze consulenten hebben het goed gedaan De Wmo heeft niet alleen voor de zorgwereld gevolgen, maar ook voor de gemeenten. Zij hebben er namelijk een nieuwe taak bij gekregen. Savantmagazine ging in gesprek met de gemeente
Deurne om te horen hoe het eerste Wmo-jaar is verlopen. Psychiatrie wordt nog steeds overal vergeten. Gemeente Deurne
Nieuw behandelcentrum in Haagse regio Den Haag kent sinds kort een nieuw behandel - en expertisecentrum voor persoonlijkheidsstoornissen , Scelta geheten. Het maakt onderdeel uit van de Oost-Nederlandse instelling GGNet. Psychiater Erwin van Meekeren, die eerder werkzaam was bij de PsyQ, is een van de initiatiefnemers van Scelta.
ondersteunen. Van Meekeren is uit onvrede bij PsyQ vertrokken, hoewel hij daar eerder een behandeling van persoonlijkheidproblematiek heeft geïnitieerd. ‘Ik kreeg moeite met een aantal zaken zoals wachttijden die altijd langer waren dan beloofd werd, de explosieve groei van het aantal managers en de strakke centrale aansturing met steeds meer protocollen. Dat past in mijn visie niet bij de complexe problematiek van mensen met persoonlijkheidsstoornissen.’ Met Scelta werkt hij nu samen met het behandelcentrum van GGNet in Apeldoorn dat zich al dertig jaar met persoonlijkheidsproblematiek bezighoudt. ‘Door de bundeling van expertise verwacht ik dat de behandeling op een hoger niveau komen. ‘Hij streeft ernaar dat patiënten bij Scelta snel aan een behandeling kunnen beginnen. ‘Zoals het er nu voorstaat, krijgen patiënten
Een op de tien volwassenen kampt, in meer of minderen mate, met een persoonlijkheidsstoornis. Van de meest bekende, de borderline stoornis, hebben alleen al 200.000 mensen last. De bulk van patiënten met persoonlijkheidsproblematiek, zegt Van Meekeren, meldt zich in de GGZ aan tussen de twintig en dertig jaar. Dat is een van de redenen dat hij er erg aan hecht om de familie en andere naasten bij de behandeling te betrekken. Door ze onder meer psycho-educatie en voorlichting te geven en ze te 14
binnen twee weken na aanmelding een intake. Binnen twee dagen maken we dan een behandelplan, zodat de patiënten vervolgens binnen een week aan de behandeling kan beginnen. In het kielzog van Van Meekeren hebben nog vijf-
tien andere behandelaars PsyQ verruild voor het nieuwe behandelcentrum. (MvK) Psy, jaargang 12,– nr.2 Februari 2008
Vragen en klachten over de gezondheidszorg? Het IKG (Informatie en Klachtenopvang Gezondheidszorg) helpt! Uit recent onderzoek van Zorgbelang blijkt dat men niet zo snel geneigd is om bij klachten over de gezondheidszorg dit dan ook te melden. Men blijft er mee zitten of men weet niet waar men moet zijn. Het is natuurlijk ook niet zo gemakkelijk om bij een klacht de betrokkene direct hierop aan te spreken. Hulp hierbij kan geboden worden door het IKG (Informatie en Klachtenopvang Gezondheidszorg) van Zorgbelang. Hier enkele voorbeelden van vragen waar u mee kunt zitten: • Ik ben niet tevreden over de behandeling van de huisarts. Wat moet ik doen? • Mag ik mijn medisch dossier inzien? • Hoe kan ik het ziekenhuis aansprakelijk stellen? • Mag een behandeling zonder mijn
toestemming plaats vinden? • Wat kan ik van een zorgverzekeraar verwachten? Het kan ook voorkomen dat u denkt dat er tijdens een medische behandeling fouten zijn gemaakt. U overweegt een klacht in te dienen en u wilt weten hoe u dat moet doen. Een ander voorbeeld: U bent ontevreden over de service die verleend wordt door de leverancier van hulpmiddelen, bijvoorbeeld een scootmobiel. Met dit soort van vragen en problemen kunt u terecht bij het genoemde IKG. Het IKG is te bereiken op telefoonnummer 0900 2437070, op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur. Een brief of e-mail kan ook: IKG, Postbus 9326, 4801 LH Breda, e-mail:
[email protected] 15
Bestuur van Stichting Labyrint~In Perspectief Eindhoven e.o. (i.o.) " Zoals u weet hebben de besturen van "Stichting Labyrint Eindhoven e.o." en "Werkgroep In Perspectief Zuidoost-Brabant" besloten om te gaan fuseren. Inmiddels is de fusie in een fase terechtgekomen dat de organisatie naar buiten toe onder een naam treedt. Deze naam is:
"Stichting Labyrint~In Perspectief Eindhoven e.o." Voor de fusieperiode is er een bestuur dat als volgt is samengesteld: Voorzitter: Vice-voorzitter:
Martien van der Wielen Jacques Nijenhuis Algemeen Coördinator Kantoor en Coördinator Thema-avonden Secretaris: Jan Peerlings Penningmeester: Jos Clement Coördinator Gespreksgroepen: Ineke Nieuwenhuizen Bestuurslid: Lijda de Kok Adviezen
uw klacht gegrond is. Wel helpt het IKG een antwoord te vinden op uw vragen en ondersteunt het u bij het vinden van een oplossing voor uw klacht. De dienstverlening is gratis en geheimhouding van persoonlijke gegevens is verplicht.
Afhankelijk van het probleem geeft het IKG advies of hulp. Enkele voorbeelden: • Het helpen opstellen van een brief over uw klacht • Het voorbereiden van een gesprek met een zorgverlener • Het voorbereiden van en zonodig meegaan naar een hoorzitting van een klachtencommissie Het IKG kan geen antwoord geven op medische vragen danwel beoordelen of
16
De gespreksgroepen Deelname ! 30.- (voor 10 avonden) Alleen inschrijven of opgave via: T 040 296 77 78
De Thema-avonden Deelname ! 3.50 (incl. koffie en thee) i.v.m. de beschikbare plaatsruimte dient u vooraf te reserveren T (040) 296 77 78. 06 2235 96 27 E
[email protected] Dit met vermelding van naam, adres, telnr., e-mail-adres en aantal deelnemers.
hoofdgebouw GGzE
GGzE, Locatie De Grote Beek
richting Eindhoven
Conferentiecentrum