Behandeling van hydrocefalus met drain Informatie voor patiënten
F0776-1180 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00
Inleiding Uw arts heeft met u afgesproken dat er een drain in uw hoofd wordt ingebracht om het teveel aan hersenvocht af te voeren. U wordt hiervoor opgenomen in het ziekenhuis. In deze folder vindt u informatie over de ingreep en de nazorg.
Wat is hydrocefalus? Een andere term voor hydrocefalus is waterhoofd. Mensen met hydrocefalus hebben teveel hersenvocht in hun hoofd. Normaal wordt het hersenvocht afgevoerd, maar soms komt het voor dat de doorstroming van het hersenvocht wordt belemmerd of dat het hersenvocht niet goed wordt opgenomen in de bloedbaan. Het teveel aan vocht drukt dan tegen het omliggende hersenweefsel. Hierdoor ontstaan er klachten zoals verwardheid of suf worden, problemen met lopen, wazig zien of last hebben van hoofdpijn of braken.
Behandeling met een drain Om de klachten te voorkomen of te verhelpen kan met een operatie een slangetje worden ingebracht. Dit slangetje heet een ventriculo-peritoneale drain (vp-drain). De drain wordt in de hersenkamer in het hoofd geplaatst en komt uit bij de buik. Het hersenvocht wordt door het buikvlies opgenomen. Het inbrengen van een drain neemt niet de oorzaak van hydrocefalus weg.
Voorbereiding op de operatie Preoperatief spreekuur U gaat eerst naar het preoperatieve spreekuur (POS). De afspraak met de anesthesioloog van het preoperatieve spreekuur wordt zo snel mogelijk gepland. Soms kunt u direct na uw gesprek met de neurochirurg naar dit spreekuur. Tijdens het spreekuur zal de anesthesioloog uw medische voorgeschiedenis en medicijngebruik met u doornemen. Ook vindt er een kort lichamelijk onderzoek plaats. Indien nodig wordt er verder onderzoek gedaan, zoals bloedonderzoek, een ECG (hartfilmpje) of een borstfoto. Mogelijk wordt u hiervoor verwezen naar een andere specialist. De anesthesioloog zal u informeren over de verschillende anesthesiemogelijkheden. Behandeling van hydrocefalus met drain • F0776-1180 • februari 2014
2
Medicijnen Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, zal de neurochirurg met u bespreken hoeveel dagen voor de operatie u moet stoppen met deze medicijnen. Nuchter Op de dag van de operatie moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u niets meer mag eten en drinken. De verpleegkundige bespreekt met u wanneer u niet meer mag eten en drinken.
De opname Op de opnamedag heeft u een gesprek met de verpleegkundige en de zaalarts. Samen met de verpleegkundige neemt u de informatie over de voorbereiding Brain Shunt Overview op de operatie door en kunt u nog vragen stellen. De operatie U wordt door de verpleegkundige van de afdeling naar de operatiekamer gebracht. U wordt daar ontvangen door een verpleegkundige van de operatiekamer. Als u onder narcose bent begint de operatie. Uw hoofdhaar wordt geschoren op de plek waar de neurochirurg gaat opereren. De neurochirurg maakt een snee in de huid op de rechterzijde van het hoofd waardoor het schedelbot zichtbaar wordt. Met een boor wordt een gaatje gemaakt in de schedel. Hierdoor wordt de drain in de hersenkamer gebracht. Achter het oor, onder de huid, wordt een Pomp pompje geplaatst. Het pompje reguleert bij welke druk het teveel aan hersenvocht wordt afgevoerd. Vanaf het pompje wordt de drain onder de huid Drain geschoven met behulp van een speciaal apparaat. Dit apparaat is een stijve buis. De buis wordt onder de huid achter het oor ingebracht en naar de navel toegeschoven. Bij de navel wordt een kleine snee in de huid gemaakt. Daar steekt de buis uit de Buikholte huid. Soms is het nodig enkele extra sneetjes in de huid te maken zodat de buis goed doorgeschoven Behandeling van hydrocefalus met drain • F0776-1180 • februari 2014
3
kan worden. Vervolgens wordt de drain in de holte van de buis geschoven tot die er aan het eind weer uitkomt. Vervolgens wordt de buis weggehaald. Via de snee in de buik wordt de drain ingebracht tussen de darmen. Daarna wordt de wond gehecht. De operatie duurt ongeveer 1 uur. Het verblijf op de afdeling Na de operatie controleert de verpleegkundige regelmatig uw bloeddruk, pols, en de wond. U kunt na de operatie mogelijk pijn hebben bij de wond in uw hoofd en in uw buik. De plaats waar de buis is ingebracht kan beurs aanvoelen. U krijgt medicijnen tegen de pijn. Na de operatie krijgt u 24 uur antibiotica om de kans op een infectie te verkleinen. Dagelijks komt de zaalarts bij u langs. De zaalarts bekijkt de wond en bespreekt hoe het met u gaat. De arts en de verpleegkundige overleggen met u wanneer u weer naar huis kunt.
Na de operatie Na de operatie ziet u de drain niet zitten. U kunt de drain eventueel wel voelen onder de huid. Het litteken op het hoofd zit onder het haar dus is later niet meer zichtbaar. Het litteken achter het oor wordt gedeeltelijk bedekt door het oor. Het litteken in de buik is een sneetje van ongeveer 5-10 cm.
Complicaties Het kan voorkomen dat er na de operatie een nabloeding ontstaat of dat de wond infecteert. Ook kan het voorkomen dat het lichaam het materiaal van de vp-drain niet accepteert en het lichaam het slangetje afstoot. Soms raakt het slangetje los, komt er een lus in of komt het slangetje in littekenweefsel. Dan zal opnieuw opereren nodig zijn. Complicaties die zelden voorkomen zijn beschadiging van hersenweefsel en beschadiging van een darm (darmperforatie). Deze complicaties hebben ernstige gevolgen. De neurochirurg bespreekt deze risico’s met u voor de operatie.
Controle Na 7 tot 10 dagen kunt u de hechtingen laten verwijderen bij de huisarts. Uw arts bespreekt met u wanneer dit gebeurt. U komt na de operatie voor controle op de polikliniek bij uw behandelend arts. Behandeling van hydrocefalus met drain • F0776-1180 • februari 2014
4
Thuis U krijgt bij uw ontslag adviezen mee voor thuis. De eerste weken moet uw lichaam een nieuwe balans vinden nu het vocht via de drain wordt afgevoerd. De klachten verdwijnen vaak niet direct. De eerste drie weken moet u voorzichtig zijn met bukken en het tillen van zware voorwerpen om te voorkomen dat de drain te veel spanning krijgt. Na vier weken kunt u vaak bijna alles weer doen. Of u mag autorijden, hangt af van het advies dat u krijgt van uw behandelend arts en de regels die uw verzekering heeft. Als u thuis klachten krijgt, zoals hoofdpijn, duizeligheid, koorts, of wanneer er vocht of pus uit de wond komt, dan moet u contact opnemen met het Afsprakencentrum van het MCH, bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 - 17.00 uur, telefoonnummer (070) 330 24 45. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp van het MCH.
Verenigingen en lotgenotencontact Als u meer wilt weten of contact wilt met lotgenoten, dan kunt u terecht bij de volgende organisaties: • Vereniging Cerebraal, www.cerebraal.nl • BOSK is de Vereniging van motorisch gehandicapten en hun ouders, www.bosk.nl
Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u contact opnemen met: Verpleegafdeling Neurochirurgie MCH Westeinde Telefoonnummer: (070) 330 21 66 Verpleegafdeling Neurochirurgie MCH Antoniushove Telefoonnummer: (070) 357 44 09
Behandeling van hydrocefalus met drain • F0776-1180 • februari 2014
5
