Beginnersfouten kunnen duur uitpakken

Beginnersfouten kunnen duur uitpakken

De auteurs van dit artikel zijn partner bij Holland Corporate Finance, een onafhankelijke “boutique” investment bank die bedrijven adviseert en ondersteunt bij hun internationale fusie- en overname transacties. Het team van Holland Corporate Finance heeft in Nederland meer dan 130 succesvolle transacties op zijn naam staan en is met 44 kantoren actief in 37 landen.

2 Bedrijfsverkoop

bedrijfsverkoop Beginnersfouten kunnen duur uitpakken Op een dag belt de ceo van uw grootste concurrent, de marktleider in uw sector. Hij vertelt al jaren onder de indruk te zijn van uw bedrijf en bekent dat u het hem vaak knap lastig maakt in de markt. Maar de laatste tijd heeft hij een aantal ideeën ontwikkeld over “verregaande strategische samenwerking.” Of hij niet eens op bezoek mag komen om daarover van gedachten te wisselen? Praten kan natuurlijk altijd, en voor u het weet zit u met hem aan tafel. Hij valt met de deur in huis: die ideeën over strategische samenwerking houden in dat hij graag uw bedrijf wil kopen. En als u bereid bent om daarover exclusief met hem te onderhandelen, belooft hij tempo te maken. Om dat te onderstrepen volgt er op basis van wat mondeling uitgewisselde cijfers ook al snel een fantastisch indicatief bod. Dat is weliswaar niet bindend en het bevat ook nog een reeks van voorwaarden, maar toch: u had eerlijk gezegd niet verwacht dat uw bedrijf ook echt zo veel op zou kunnen brengen. De ondernemer uit dit voorbeeld lijkt wellicht wat naïef, maar in de praktijk blijken veel ondernemers erg gevoelig voor dergelijke belangstelling voor hun bedrijf en vinden zij het moeilijk weerstand te bieden aan deze vleierij. Ze laten zich meeslepen in een onderhandelingsproces waarover ze al snel geen controle meer hebben en waarin de sfeer langzaam maar

zeker steeds minder plezierig wordt. Er volgen maanden waarin enorm veel tijd moet worden geïnvesteerd in het beantwoorden van vragenlijsten van accountants, fiscalisten, juristen, pensioendeskundigen en milieuspecialisten. Uiteindelijk blijkt het oorspronkelijke bod toch flink aangepast te moeten worden en dienen er allerlei garanties afgegeven te worden vanwege de problemen en onzekerheden die aan het licht zijn gekomen. Op dat punt aangekomen blijkt de weg terug vaak erg moeilijk. De keuze is lastig. Of een fors lager bod aanvaarden, waarvan de betaling soms ook nog in termijnen plaatsvindt. Of accepteren dat de deal niet doorgaat. Voorlopig wordt er dan helemaal niets ontvangen voor de onderneming en zijn alle inspanningen en onrust in het bedrijf van de afgelopen maanden voor niets geweest. Geoefende kopers kennen deze onderhandelingsdynamiek en maken daar uiteraard handig gebruik van. Kun je Bedrijfsverkoop

3

“IS EEN BEDRIJFSVERKOOP IN DEZE TIJD WEL GUNSTIG?” Na de scherpe terugval in fusie- en overnametransacties sinds de tweede helft van 2008, is het dieptepunt in die markt tegen het einde van 2009 achter de rug. Het aantal deals dat succesvol afgerond wordt, neemt toe. En hoewel de gemiddelde transactiewaarde nog niet op het niveau is van twee jaar geleden, worden er met regelmaat alweer miljardendeals gesloten. De belangrijkste reden achter dit herstel is dat de vooruitzichten voor veel bedrijven weer enigszins stabiel en voorspelbaar zijn geworden. De grootste onzekerheid is achter de rug en het effect van kostenbesparingen en andere maatregelen begint nu zichtbaar te worden in de bedrijfsresultaten. De ontwikkelingen op de beurs illustreren dit: beurskoersen stijgen weer doordat beleggers een voorschot nemen op het herstel van de marges. De vooruitzichten mogen dan nog vaak minder zonnig zijn dan een jaar geleden, voor kopers is op de eerste plaats van belang dat ze voorspelbaar zijn geworden. Zonder die voorspelbaarheid is het vrijwel onmogelijk om tot een goede waardering van een bedrijf te komen. Een bedrijf waarvan de projecties maandelijks naar beneden bijgesteld moeten worden, kan alleen maar worden weggegeven.

4 Bedrijfsverkoop 1 Bedrijfsverkoop

Ook de financieringsmogelijkheden voor bedrijfsovernames zijn een stuk ruimer dan een jaar geleden. Beursgenoteerde ondernemingen kunnen weer terecht op de kapitaalmarkten om nieuw vermogen aan te trekken. Voor obligatie-uitgiftes bestaat er zeer veel belangstelling onder investeerders en veel beursfondsen slagen er zelfs in nieuwe aandelen te plaatsen. Ook de Nederlandse grootbanken zijn nog steeds bereid om overnames te financieren, per dossier stellen ze maximaal 25 tot 30 miljoen euro beschikbaar. Voor grotere overnames moeten daarom nu meerdere banken betrokken worden, daar waar voorheen een enkele bank garant kon staan voor de financiering. De opslag die banken daarbij hanteren ligt weliswaar fors hoger dan voor de kredietcrisis het geval was, maar doordat de basisrente in diezelfde periode is gedaald, liggen de totale kosten voor een overnamefinanciering niet per se hoger dan voorheen. Na een periode van bijna een jaar waarin bedrijfsverkoop onverstandig was, is er wereldwijd inmiddels weer voldoende belangstelling en financieringsruimte om een gezonde markt voor bedrijfsovernames te maken.

je beginnersfouten permitteren bij iets wat je waarschijnlijk eens in je leven gaat doen? Elke ondernemer die op een dag te maken krijgt met de verkoop van een bedrijf zou zich die vraag moeten stellen.

Timing en voorbereiding Een van de belangrijkste fouten is het uitstellen van het nadenken over bedrijfsverkoop totdat op een dag de telefoon gaat. Maar ook de ondernemer die zelf het initiatief neemt om kopers voor zijn bedrijf te zoeken, is in veel gevallen te laat. Vaak ontstaat dit initiatief vanuit persoonlijke, veelal leeftijdsgebonden overwegingen, of als reactie op moeilijker wordende marktomstandigheden. Door technologische verbeteringen of door nieuwe toetreders zijn bijvoorbeeld de marges onder druk komen te staan. Een bedrijf dat op dat punt is beland, is voor mogelijke kopers beduidend minder aantrekkelijk dan een onderneming waar nog groei en potentie in zit. En wie ook nog rekening houdt met het feit dat een bedrijfsverkoop in de regel zes tot twaalf maanden vergt, komt tot de conclusie dat een gedegen, gestructureerde voorbereiding op een bedrijfsverkoop in sommige gevallen al jaren voor de daadwerkelijke verkoop moet beginnen. En voor wie nog niet overtuigd is van het nut

Bedrijfsverkoop

“Mijn accountant en ik liepen constant achter de feiten aan” Terwijl Jan van der Sprong de oprichting van zijn Van der Sprong Laboratories nog aan het vieren was, kreeg hij van zijn accountant het advies om vanaf dag 1 rekening te houden met het feit dat hij het ooit ook weer zou moeten verkopen. En hoewel de oprichter dat advies in de jaren dat zijn laboratorium groeide altijd in zijn achterhoofd had gehouden, werd hij toch verrast toen zich op een dag een koper meldde. In het onderhandelingsprocens dat vervolgens begon, liep Van der Sprong bijna vast. “Dat proces bleek veel en veel ingewikkelder dan we dachten, en dat werd steeds frustrerender. Telkens was het de koper die allerlei punten aandroeg, mijn accountant en ik liepen achter de feiten aan.” De controle kreeg hij pas terug nadat hij, op advies van het daags vantevoren ingeschakelde Holland Corporate Finance, het finale bod van de koper afwees. Wat volgde was een periode van drie jaar met drie transacties waarin het bedrijf in onderdelen werd verkocht, deels aan de oorspronkelijke koper. “Die hele periode van verkopen heb ik als spannend maar vooral als heel plezierig ervaren. Het heel zakelijk en gestructureerd onderhandelen, daar heb ik van genoten”, herinnerde Van der Sprong zich tien jaar na dato.

van een goede voorbereiding: de ervaring leert dat dit uiteindelijk een 10 tot 20 procent hogere verkoopprijs op kan leveren.

Regie over het proces Het belangrijkste voordeel van een gedegen voorbereiding is dat het daarmee mogelijk wordt een gestructureerd verkoopproces te volgen waarover de verkoper zo lang moge-

Door de onderneming in twee delen te splitsen, het ene deel te versterken met de overname van een ander bedrijf en voor de beide onderdelen de meest geschikte koper te zoeken, viel de totale opbrengst uiteindelijk drie tot vier keer hoger uit dan het ‘finale bod’ dat Jan van der Sprong drie jaar eerder af had gewezen.

Kun je je beginnersfouten permitteren bij iets wat je waarschijnlijk eens in je leven gaat doen? lijk zelf de regie kan voeren. Bij een gestructureerd proces hoort dan ook het gelijktijdig benaderen van meerdere potentiële kopers met een informatie memorandum zodat een competitief biedingsproces kan ontstaan. Dit levert vaak niet alleen een Bedrijfsverkoop

5

TER VOORBEREIDING OP EEN BEDRIJFSVERKOOp Kies een goede fiscale structuur Het gebruik van exotische fiscale constructies zorgt ervoor dat beursgenoteerde en andere kopers van naam en faam afhaken, zij zijn zeer bezorgd over toekomstige fiscale claims. Zorg dat de onderneming is ondergebracht in een holding zodat de verkoopopbrengst niet privé wordt belast. Wanneer de opbrengst in een holding blijft kan er geprofiteerd worden van de deelnemingsvrijstelling en is het volledige kapitaal beschikbaar voor beleggingen of het starten van nieuwe ondernemingsplannen.

Rationaliseer bedrijfsactiviteiten Verschillende activiteiten die door de jaren heen in het bedrijf vervlochten zijn geraakt, vormen in de ogen van mogelijke kopers wellicht geen logische combinatie. Het kan dan de moeite waard zijn die activiteiten te ontvlechten en te zorgen dat deze zelfstandig levensvatbaar of verkoopbaar zijn. Voor de onderdelen kunnen dan verschillende kopers worden gezocht.

Creëer transparantie De beschikbare management informatie moet duidelijk maken dat de onderneming onder controle is. Het moet helder zijn wat de (maandelijkse) resultaten per business

61 Bedrijfsverkoop

unit of productgroep zijn; waar het geld verdiend wordt en hoe de kosten gealloceerd zijn. En scheid werk en privé. Is het echt nodig dat de partner van de ondernemer een auto van de zaak rijdt?

Normaliseer kosten en inkomsten Voorkom dat incidentele posten als reorganisatiekosten, bovenmatige managementvergoedingen of een boekwinst op de verkoop van een bedrijfspand het financiële beeld van de onderneming vertekenen. Ook de balans en het werkkapitaal verdienen aandacht. Als de verkopen jaarlijks vlak voor Kerst een piek vertonen, laten balansen per 31 december misschien een abnormaal grote post debiteuren zien. Daarmee wordt de suggestie gewekt dat de onderneming een grotere financieringsbehoefte heeft dan door het jaar heen het geval is. Door ook balansen per 30 juni beschikbaar te hebben, ontstaat een reëler beeld en wordt de verkoopprijs niet nodeloos gedrukt.

Haal het onroerend goed van de balans Veel kopers zijn niet bereid om hun kapitaal in bakstenen te investeren en geven vaak de voorkeur aan

Bedrijfsverkoop

een langlopend huurcontract. Door het onroerend goed in een aparte bv onder te brengen die buiten de verkoop blijft, ontstaat mogelijk een interessante belegging die bovendien voor maandelijkse inkomsten zorgt na de verkoop.

Zorg voor continuïteit van het management Een nieuwe eigenaar is er veel aan gelegen dat een onderneming na een overname soepel doordraait. Als een oprichter en/of voormalig eigenaar niet bereid is om nog twee jaar onder de nieuwe eigenaar door te werken, is het zaak dat hij of zij al ruim voor verkoop afstand neemt van het bedrijf. Een management team dat in die periode heeft kunnen laten zien dat de leiding over het bedrijf bij hun in goede handen is, vertegenwoordigt voor een nieuwe eigenaar een grote waarde.

werk achterstallig onderhoud weg Het klinkt triviaal, maar een likje verf, een nieuw tapijtje en een aangeharkte tuin kunnen een groot, vaak onbewust effect hebben op potentiële kopers. Zij moeten het bedrijf graag willen hebben. Daarbij helpt het aanzienlijk als een bedrijf niet alleen op papier succesvol is, maar dat ook aan de buitenkant uitstraalt.

ONDERHANDELINGSPOSITIE

Long list met kopers Teaser Geheimhoudingsovereenkomst

++

Informatie memorandum Indicatief bod Management presentaties, bedrijfsbezoek

+ Letter of Intent

--

TIJD Boekenonderzoek Koopovereenkomst

Exclusieve fase

betere prijs op, maar biedt ook de mogelijkheid het startpunt van exclusieve onderhandelingen zo laat mogelijk te leggen. Gunstig voor de verkoper, want voor hem geldt dat hoe verder het verkoopproces vordert, hoe zwakker zijn onderhandelingspositie wordt. Met name het moment waarop exclusiviteit aan een potentiële koper wordt geboden, is vaak een keerpunt in het proces (zie grafiek). Koper en verkoper tekenen een Letter Of Intent en vanaf dat moment start de koper met een boekenonderzoek (due diligence). Negatieve verrassingen uit dit onderzoek vertalen zich dikwijls in een heronderhandeling van de prijs en de overige voorwaarden. Het is dan ook verstandig om ook de minder florissante kanten van het bedrijf al voor de exclusieve fase op tafel te leggen. Voorkomen moet worden dat een koper tijdens de exclusieve fase argumenten vindt waarmee hij Bedrijfsverkoop

7

Wat zou mijn bedrijf eigenlijk waard zijn?

De bekendste methode om een onderneming te waarderen is het contant maken van toekomstige kasstromen (“discounted cash flows”). Hierbij wordt, op basis van een reeks aannames over de ontwikkeling van de onderneming en de markt waarin zij actief is, een gedetailleerde voorspelling gemaakt van de kasstromen voor de komende jaren. Die aannames en voorspellingen worden tijdens de onderhandelingen uiteraard ter discussie gesteld. Daarom is het zaak aan te kunnen tonen dat de voorspellingen logisch volgen uit de resultaten uit het verleden. Belangrijker nog is dat de bedrijfsresultaten die u tijdens de onderhandelingsperiode boekt, voldoen aan die voorspellingen. Welke koper vertrouwt na tegenvallende kwartaalcijfers nog voorspellingen voor de komende vijf jaar?

prijsvorming bij vergelijkbare bedrijven worden zogenoemde “market multiples” afgeleid. Door de omzet en winst van uw onderneming te vermenigvuldigen met deze multiples, ontstaat inzicht over hoe de markt uw bedrijf waardeert. Om te beginnen moeten daarvoor kengetallen worden vastgesteld die houdbaar zijn, en die geschoond zijn voor bijvoorbeeld eenmalige lasten en baten. Vervolgens moet de ‘juiste’ multiples worden gehanteerd. Die variëren niet alleen per bedrijfstak, maar veranderen ook in de tijd (gedurende de financiële crisis zijn multiples aanvankelijk flink gedaald). Bovendien zijn multiples afhankelijk van de bedrijfsgrootte; voor kleinere bedrijven wordt in de regel een lagere multiple gehanteerd. En ten slotte geldt dat naarmate omzet en winst sneller groeien, hogere multiples worden toegepast. Na deze exercitie beschikt u over een bandbreedte voor de “stand alone” waarde van uw bedrijf en over een uitgangspunt voor de verkooponderhandelingen. Als er veel potentiële kopers zijn en er een competitief verkoopproces (een veiling) georganiseerd kan worden, heeft dat altijd een gunstig effect op het eindresultaat. Per koper kan een inschatting worden gemaakt van de synergievoordelen die te behalen zijn. De kunst is vervolgens om in de onderhandelingen een zo groot mogelijk deel van die voordelen richting verkoper te laten vloeien. Die “strategische premie” kan oplopen tot tientallen procenten van de verkoopprijs!

Bij de andere methode wordt gekeken naar de prijs die in van vergelijkbare transacties is betaald en de waardering van vergelijkbare bedrijven op de beurs. Holland Corporate Finance beschikt daartoe over een database waarin tienduizenden transacties van overal ter wereld zijn opgenomen. Op grond van de

Wat uw bedrijf echt waard is? U ontdekt het pas als u erin slaagt het te verkopen!

Het antwoord op die vraag krijgt u pas aan het einde van het verkoopproces. Het berekenen van de waarde van een onderneming is een theoretische exercitie. De prijs die uiteindelijk voor een onderneming wordt betaald, komt tot stand in de markt en wordt bepaald door vraag en aanbod, en door intensief onderhandelen. Dat betekent niet dat er voordat u die onderhandelingen ingaat niets valt te zeggen over de waarde van uw bedrijf. In grote lijnen zijn er twee waarderingsmethodes die gezamenlijk de bandbreedte voor de “stand alone” waarde van uw bedrijf bepalen.

8 Bedrijfsverkoop

Bedrijfsverkoop

in staat is terug te komen op zijn bod. Geen verrassingen en een goede voorbereiding op alle mogelijke vragen door het inrichten van een Dataroom is hier het devies. Een goede voorbereiding brengt bovendien tijdig zwaktes aan het licht die mogelijk nog verholpen kunnen worden. Ook wordt daarmee de doorlooptijd van het verkoopproces verkort, wat de verkoper minder kwetsbaar maakt voor factoren buiten zijn invloed die de verkoop kunnen torpederen: een financiële crisis, een brand op een productielokatie, een leverancier die op de fles gaat, een product recall of het plotselinge vertrek van de verkoopdirecteur.

Exclusieve onderhandelingen De praktijk leert dat in de fase waarin exclusieve gesprekken met een koper worden gevoerd, nog ongeveer een kwart van de transacties niet tot een succesvol einde wordt gebracht. Dit kan het gevolg zijn van zaken die volledig buiten de invloedssfeer van de verkoper liggen: de commissarissen van de koper geven niet hun fiat aan het definitieve onderhandelingsresultaat, de mededingingsautoriteit blijkt niet akkoord te gaan of de bankfinan-

ciering komt op het laatste moment toch niet rond. De belangrijkste faalfactoren die wél op het conto van de verkoper kunnen worden geschreven, hebben betrekking op de prestaties van de onderneming tijdens het verkoopproces. Naast verborgen gebreken die pas tijdens een boekenonderzoek aan het licht komen, ondermijnt niets het vertrouwen van kopers zo als resultaten

Een kwart van de verkoopprocessen loopt stuk tijdens exclusieve onderhandelingen met een koper die achterblijven bij de afgegeven voorspellingen. De les voor de ondernemer is dan ook dat hij of zij op de eerste plaats moet zorgen dat de onderneming minstens zo goed presteert als voorspeld en dat het aansturen van het onderhandelingsproces beter uit handen kan worden gegeven aan externe specialisten. Voor veel ondernemers, van nature zowel effectieve onderhandelaars als slecht in staat om afstand te nemen van hun bedrijf, blijkt dat een bijzonder lastige opgave. Toch zijn er meerdere redenen waarom ondernemers er tijdens de onderhandelingen verstandig aan doen om op de achtergrond te blijven. De aanvankelijke positieve Bedrijfsverkoop

9

belangstelling van de kopers en de inspirerende strategische vooruitzichten maken gaandeweg plaats voor professioneel wantrouwen, een niet aflatende aandacht voor details en negatieve scenario’s. Alles lijkt erop gericht eventuele toekomstige schade, waarvan de oorzaak geplaatst kan worden in de periode voordat de deal gesloten wordt, in kaart te brengen. Deze schade wil de koper na de deal kunnen verhalen op de verkoper. Belastingclaims, bodemverontreiniging, twijfels over leverancierscontracten, onduidelijke pensioenverplichtingen, over alle mogelijke oorzaken van schade zal een koper garanties eisen. Voor de meeste ondernemers valt het niet

Met het goed structureren van een bedrijfsverkoop valt al snel 10 procent van de koopsom te winnen of te verliezen mee om die zakelijk-kritische houding niet op te vatten als een aanval op zijn persoonlijke integriteit en betrouwbaarheid. Ook uit tactische overwegingen is het verstandig om verschillende spelers in te kunnen zetten in het rollenspel van de onderhandelingen. De ondernemer, die na de verkoop vaak nog een periode samen moet werken 10 Bedrijfsverkoop

met de nieuwe eigenaren, kan zo goed de rol van good guy aan blijven nemen. Zijn adviseurs kunnen als bad guy optreden, als buffer om de eerste “klappen” van de tegenpartij op te vangen, of als breekijzer om deze tot concessies te dwingen. En als koper en verkoper vast zijn gelopen in hun onderhandelingen, kan een adviseur die “boven de partijen” staat worden ingezet om te testen of een compromis de gesprekken weer vlot kan trekken.

Closing: the devil is in the detail Tenslotte vereist de complexiteit die met het structureren van een bedrijfsverkoop gepaard gaat dat de doorlopende onderhandelingen worden gevoerd door specialisten. Heeft de huisjurist van de verkoper ervaring met fusie- en overnameonderhandelingen en is hij of zij in staat een Engelstalig koopcontract op te stellen? Zo niet, dan is het zaak een gespecialiseerde advocaat te vinden die zich niet verliest in juridische fijnslijperij, maar voor ogen blijft houden dat er twee partijen zijn die graag tot een overeenkomst willen komen. De ondernemer die voor het eerst zijn bedrijf verkoopt, luistert vaak selectief en heeft de neiging zich blind te staren op de verkoopprijs. Uit het feit dat de koper in ieder geval niet negatief reageerde toen

Bedrijfsverkoop

“Het is maar goed dat ik niet bij de dagelijkse details betrokken was” Als oprichter van First Financial, een adviesbureau voor financiële communicatie, maakte Dorothee van Vredenburch van dichtbij mee hoe emoties bij veel fusies en overnames van haar klanten een te grote rol gingen spelen. “Vooral ondernemers hebben vaak een enorme betrokkenheid bij hun bedrijf en daardoor handelen ze niet altijd rationeel. Het gaat namelijk wel om hun kindje, en daar moet iedereen vanaf blijven.” Toen het in 2000 tijd was haar eigen ‘kindje’ te laten gaan, schakelde Van Vredenburch dan ook Holland Corporate Finance in als adviseur bij het verkoopproces. Het belangrijkste

advies dat ze kreeg: “Houd afstand van het verkoopproces. Zo kun je je blijven richten op het runnen van je bedrijf, voorkom je dat emoties de overhand krijgen en blijft er ruimte ‘to kick it upstairs’ wanneer de onderhandelingen vastlopen.” Dat advies bleek goud waard. De verkoop speelde zich af tijdens de hoogtijdagen van de internet-bubble en middenin het jaarcijferseizoen, en First Financial kwam om in het werk. Bovendien werd men geconfronteerd met een koper die alles tot in het kleinste detail vastgelegd wilde zien. “We zijn een heel weekend bezig geweest om elk stuk papier op kantoor te kopiëren, inclusief het contract met de schoonmakers. Vervolgens ontstonden oeverloze discussies over de earn-out regeling. Die was gebaseerd op de winstgroei na de verkoop, en winst is natuurlijk te sturen. Dus worden de reiskosten naar het hoofdkantoor in Londen daarin meegenomen? En de kosten van het nieuwe briefpapier, of die van hun accountant die duurder was dan de onze?” Het goede gevoel dat Van Vredenburch aanvankelijk had bij de nieuwe eigenaar verdween snel. “Het is maar goed dat ik niet bij de dagelijkse details betrokken was. Bijna was de deal niet doorgegaan vanwege dit soort discussies.” Uiteindelijk werd er na acht maanden onderhandelen, om 4 uur ’s nachts, toch een heel mooi akkoord bereikt. Van Vredenburch bleef nog vijf jaar met plezier voor First Financial werken.

Bedrijfsverkoop

11

Bedrijfsverkoop

hij zijn vraagprijs noemde, put de ondernemer vaak meer hoop dan de praktijk rechtvaardigt. Een fusie- en overnameadviseur weet dat er met het structureren van de koopovereenkomst al snel 10 tot 20 procent valt te winnen of verliezen. Die verkoopprijs, wordt die betaald in cash of in aandelen van de koper? Wordt het hele bedrag ineens betaald, of in termijnen en pas nadat de afgegeven omzet- en winstvoorspellingen zijn waargemaakt? Komt de overnamesom direct ter beschikking van de verkoper of wordt een deel vastgezet om toekomstige schadeclaims af te dekken? Als de onderneming met terugwerkende kracht per 1 januari wordt verkocht, wie ontvangt dan de winst uit het lopende boekjaar? Als die winst naar de koper gaat, kan de verkoper dan een rentevergoeding over de koopsom bedingen? Elke ondernemer die te maken krijgt met de verkoop van een bedrijf en vlak voor de finish voor het eerst met deze vragen wordt geconfronteerd, had zich één ding af moeten vragen: Kunnen een betere voorbereiding en begeleiding door een ervaren adviseur dure beginnersfouten voorkomen?

12

Bedrijfsverkoop

Maarten Wolleswinkel Managing Partner Telefoon: 06 - 5367 9442 E-mail: [email protected]

Robert Boersma Partner Telefoon: 06 - 5100 1919 E-mail: [email protected]

Marc van de Put Partner Telefoon: 06 - 2746 2489 E-mail: [email protected]

Adse de Kock Partner Small Cap Advisory Telefoon: 06 - 4613 7627 E-mail: [email protected] Bezoekadres Strawinskylaan 2631 (Atrium Toren A), 1077 ZZ Amsterdam Postadres Postbus 75786, 1070 AT Amsterdam Telefoon: 020 - 4161 303 E-mail: [email protected]