|Begeleidingsmap|
|Reynaert| Een productie van Figurentheater Vlinders & C° en CC Ter Vesten
oktober 2011
Inhoudstafel INHOUDSTAFEL
2
INLEIDING
2
FIGURENTHEATER VLINDERS EN C°
3
DE VOORSTELLING: REYNAERT
3
INHOUD – PROMOTIETEKST MEDEWERKERS TECHNISCHE FICHE WAT TE VERWACHTEN?
3 3 4 4 4 4 4 5 6 6
FIGURENTHEATER
REYNAERT – DE VOORSTELLING DOOR VLINDERS & C°
VAN DEN VOS REYNAERDE – HET VERHAAL IN HET KORT
PERSONAGES
WOORDENSCHAT
LIEDJES UIT DE VOORSTELLING
EXTRA INFORMATIE
8 8 8 9 9 10 10 10
DE VOS
ALGEMENE INFORMATIE
WEETJES
BEKENDE VOSSEN
SPREEKWOORDEN MET VOS
MEER OVER ‘VAN DEN VOS REYNAERDE’
VOOR WIE NOG MEER WIL WETEN…
DE PLATENSPELER
11
BIOGRAFIE
12
Inleiding Dit keer neemt figurentheater Vlinders & C° ons mee in het bekende Reynaertverhaal. ste de de De voorstelling Reynaert is gemaakt voor kinderen van het 1 , 2 en 3 leerjaar. Dit hedendaagse vossenverhaal is gebaseerd op het Middelnederlandse dierenepos Van den vos Reynaerde. Grappig en op een toegankelijke manier worden de streken van Reynaert in het land van koning Nobel in beeld gebracht. Wij bieden u deze begeleidingsmap aan, het is een blokkendoos vol ideeën, maar we rekenen erop dat u zelf aan de slag gaat om extra informatie en illustraties op te zoeken. U maakt best een selectie op basis van wat er in de lessen past of wat uw leerlingen in hun leeftijdscategorie interessant vinden. Wilt u nog meer weten over Reynaert, dan kan u terecht op de website van het Reynaertgenootschap www.reynaertgenootschap.be . Ook in de lesmappen van andere Reynaertvoorstellingen vindt u meer informatie: www.beveren.be/tervesten - scholen - lesmappen. Deze lesmap is slechts een aanzet tot de bespreking en verwerking van de voorstelling. Wij laten het verder aan de verbeelding van de leerkrachten en de kinderen zelf om dit boeiend spektakel verder uit te diepen. Veel plezier ermee! Reynaert
p. 2
Figurentheater Vlinders en C° Figurentheater Vlinders en C° is een autonoom figurentheater opgericht in 1983 met internationale ervaring met prijzen en erkenningen in binnen- en buitenland met vier jaar televisie-ervaring op RTBF. Vlinders & C° speelt:: Poppen- en figurentheater voor het (h)eerlijkste publiek ter wereld: peuters, kleuters en lagere schoolkinderen. Er zijn zelfs enkele producties voor volwassenen.
Figurentheater Vlinders & C°: Contact: Ronny Aelbrecht http://www.vlinders.be
[email protected] tel/fax: 03 755 24 45 GSM: 0476 33 84 03 Vlinders & C° houdt eraan: Prachtige voorstellingen te spelen. De kracht van de verbeelding als uitgangspunt te gebruiken. Alle voorstellingen zo verscheiden mogelijk te maken (vlinders vliegen immers niet rechtlijnig).
De voorstelling: Reynaert Inhoud - promotietekst Reynaert is een productie gemaakt in het kader van ‘het voorzitterschap van de gemeente Beveren van het Intergemeentelijk Project Land van Reynaert, in 2014’. Het is een coproductie van Figurentheater Vlinders & C° en CC Ter Vesten. Twee poppenspelers krijgen het geschenk van hun leven: een oude poppenkast met decors en poppen uit de jaren ‘70. Als ze op zolder hun cadeau openmaken, vermoeden ze nog niet dat de sluwe vos Reynaert er in logeert… . Een voorstelling geïnspireerd op het Middeleeuwse epos over de immer sluwe vos. Op het lijf geschreven van en voor 6- tot 9-jarigen en hun grotere begeleiders of familie.
Medewerkers Idee/concept: Koen Crul Scenario basis: Koen Crul Spel: Milly Jennes, Ronny Aelbrecht Opnames: Gino Waem (Maanzaad) Muziek: met dank aan Gino Waem (Maanzaad) en Hans Daans (Bizarorama) Stemmen verhaal: Liesbet van Sichem de Combe (vertelster), Eddy Van Hoyweghen (Reynaert, Tibeert), Etienne De Bock (Nobel), Koen Crul (Bruin, Courtois), Wannes Aelbrecht (Cluwaert), Dirk Vander Beken (Grimbeert), Jürgen de Kerf (Cantecleer), Roland Van Gysel (Rippert) Poppen: Milly Jennes met medewerking van naaiatelier MuzArt Decor: Ronny Aelbrecht met medewerking van GTI Beveren Lichtplan: Koen Dilliën (CC Ter Vesten) Lesmap: Tine Mendonck, Annemie Brys (CC Ter Vesten)
Reynaert
p. 3
Technische Fiche ste
de
Leeftijd: + 6 jaar of familievoorstelling - ideale leeftijd: 1 tot en met 4 leerjaar basisonderwijs Aantal toeschouwers: 110 - in ideale omstandigheden tot maximum 140 Speelduur: 60 minuten Cast: 2 spelers ( + 1 technieker) Verduistering: zo goed mogelijk Speelvlak: één effen vlak Speelruimte: ideaal: 7 x 7 x 3,3 (B x D x H) - minimum: 6 x 6 x3,1 (B x D x H) Podium: geen podium = kinderen licht oplopend plaatsen zo dat allen het speelvlak kunnen zien. In theaters: podium op podium tenzij dichtbij staande oplopende tribune. Opbouwtijd: 2.30 uur Afbraaktijd: 1 uur
Wat te verwachten? Figurentheater = de kunst van het theater maken met behulp van theaterpoppen. Omdat Reynaert een klassiek verhaal is, wordt het gebracht als een klassieke poppenkast zoals we ze kennen uit de jaren ’70. Eigenlijk is het een eerbetoon aan de klassieke handpop. Iets heel anders dan we van Figurentheater Vlinders & C° gewoon zijn, maar uiteraard op hun eigenzinnige wijze. De kinderen zijn tijdens de voorstelling getuige van het opbouwen van de poppenkast. Woordenschat hierbij: poppenkast, handpop, decor. Onze poppenkast is gemaakt naar een model van de gekende Duitse speler Hans Jurgen Fettig en draait rond. Enkele gekende Vlaamse poppentheatergezelschappen uit die tijd die met handpoppen speelden: Poppenkast Pats speelde Suske en Wiske, het Mechels Stadspoppentheater - het huidige figurentheater De Maan - speelde gedurende jaren de avonturen van Tijl en Luppe, Poppentheater Kiekeboe van Walter Merhottein. Vanaf 1976 maakt zijn jongere broer Robert Merhottein van de helden uit de poppenkast de gekende stripreeks. Poppentheater Oekedoeleke uit Sint-Niklaas bestaat nog steeds.
Reynaert - de voorstelling door Vlinders & C°. De voorstelling begint wanneer de acteurs, Milly en Ronny, terecht komen op de zolder van opa. Daar snuffelen ze wat rond en ontdekken toffe dingen: een oude platenspeler met plaatjes en een koffer vol poppenkastpoppen. Ze testen wat muziekplaatjes uit en vinden een oude langspeelplaat met daarop het verhaal van Reynaert, gespeeld door theatergezelschap Malpertuus. Het lijkt hen een leuk idee om dit verhaal na te spelen met de handpoppen. En zo komen we terecht bij het verhaal van Reynaert. Stapje voor stapje wordt het Reynaertverhaal gespeeld. Het verhaal wordt regelmatig onderbroken doordat de spelers nieuwe decorstukken vinden op de zolder. Geleidelijk aan bouwen ze een draaiende poppenkast op. Naar het einde toe kijken de kinderen naar een echt poppenspel in een echte poppenkast.
Van den vos Reynaerde - het verhaal in het kort. Het bekende Reynaertverhaal begint met de hofdag die koning Nobel organiseert. Alle dieren worden uitgenodigd en geven gehoor aan de oproep van de koning. Maar één dier verschijnt niet: het is Reynaert de vos. Hij heeft zoveel op zijn kerfstok dat hij zich niet aan het hof durft vertonen. Verschillende dieren doen hun beklag over de schurkenstreken van Reynaert. Plots verschijnt Cantecleer, de haan. Achter hem dragen de kippen een baar waarop de dode kip Coppe ligt. Diep bedroefd om het sterven van de lieve scharrel ontsteekt de koning in grote woede en hij eist dat Reynaert tot bij hem wordt gebracht. Daartoe worden Bruin de beer en Tybeert de kater als dagvaarders ingesteld. Zij moeten naar het hol van Reynaert, Malpertuus, om hem te halen. Als eerste gaat Bruin de beer naar Malpertuus. Reynaert kan Bruin echter in een val lokken. Hij maakt hiervoor gebruik van Bruins gulzigheid. Reynaert vertelt Bruin dat er honing in een opengespleten boom zit. Bruin probeert bij de honing diep in de boom te Reynaert
p. 4
geraken, maar Reynaert slaat de wiggen uit de boom en de beer komt vast te zitten. Vervolgens komt Tybeert de kater, die hij weet op te sluiten in het kippenhok bij een vijandig gezinde pastoor. Uiteindelijk weet de derde bode, Grimbeert de das, een neef van Reynaert, hem te overtuigen om zich aan te melden aan het hof van de koning. Reynaert probeert al het mogelijke om toch maar niet schuldig bevonden te worden voor zijn misdaden, maar koning Nobel en de hofleden blijven bij hun besluit: Reynaert moet gestraft worden, hij moet aan de galg! Wanneer Reynaert alleen met de koning en de koningin is, komt hij met zijn beste list. Hij kent de grote zwakheid van de koning en de koningin: hebzucht! Hij verzint ter plaatse het verhaal van de schat van Ermenricke. Reynaert heeft zogezegd een gesprek opgevangen over een complot tegen de koning. Reynaerts eigen vader Rippert, Isengrijn de wolf, Bruin de beer, Tybeert de kater en Grimbeert de das spannen samen tegen de koning. Zij hebben een schat verstopt maar Reynaert ontdekte de vindplaats van de schat. Als de koning Reynaert vrij laat, zal Reynaert de vindplaats bekendmaken. De koning laat onmiddellijk Bruin de beer en Isengreen de wolf gevangen nemen. Reynaert zelf wenst de koning niet te vergezellen naar de schat omdat hij onmiddellijk op pelgrimstocht naar Rome wil vertrekken. Maar hij vraagt nog één gunst aan de koning. Voor zijn lange tocht wil hij een tas van berenbont en schoenen van wolvenvacht. De koning laat uit Bruins rug een stuk pels snijden en de poten van Isengrijn laat hij villen om er schoenen van te maken. Vóór zijn vertrek wordt de vos eerst thuisgebracht door Cuwaert de haas en Belijn de ram. In zijn burcht Malpertuus vermoordt Reynaert Cuwaert en stuurt hij Belijn met een tas naar koning Nobel. Hij vertelt dat er een brief in zit, maar in werkelijkheid zit de kop van Cuwaert erin. De koning wordt nu echt boos en snapt dat Reynaert ook hem belogen heeft. Hij laat Bruin en Isengrijn onmiddellijk vrij en vertrekt met de edelen naar Reynaert om die gevangen te nemen. Maar de slimme Reynaert is natuurlijk al lang op de vlucht. Vanaf die dag zijn Reynaert en alle andere vossen vogelvrij verklaard.
Personages Reynaert, de vos, het hoofdpersonage Hij is sluw, eigenzinnig en best wel wreed. Hij weet wat hij wil en is niet bang om de anderen een lesje te leren. Hij houdt zich niet aan de wetten en afspraken. Liegen en bedriegen kan hij als de beste. Hij is welbespraakt, meedogenloos en hoogmoedig. Nobel, de leeuw Hij is de koning van de dieren. Hij is nogal dik en zit de hele tijd op zijn troon (liever lui, dan moe). Hij valt regelmatig in slaap, alleen ’s nachts is hij wakker en paraat. Hij wil het liefst niet gestoord worden. Hij is de verdediger van de grondwet en als men lang genoeg aandringt, onderneemt hij iets. Hij wil er alles aan doen om op de troon te blijven en hij is verzot op rijkdom. Cuwaert, de haas Hij is naïef en een zielenpoot. Men lacht met hem omdat hij klein en een gemakkelijke prooi is voor spot en pesterijen. Hij is bescheiden en zenuwachtig, zeker bij de koning. Hij is, met reden, doodsbang voor Reynaert. Courtois, de hond Hij spreekt Frans en heeft het hoog in zijn bol. Hij vindt dat niet alle regels voor hem gelden. Hij wil liefst de beste vriend zijn van de koning. Cantecleer, de haan Hij maakt de dingen graag groot, hij overdrijft graag en zoekt aandacht. Bruin, de beer Hij is groot en trots. Hij vindt het een eer om als gezant van de koning uitgestuurd te worden. Hij is gemakkelijk om de tuin te leiden en verzot op honing. Hij geniet wel aanzien aan het hof. Grimbeert, de das Hij is bescheiden en neemt het op voor zijn neef Reynaert. Zonder veel poespas voegt hij de daad bij het woord, een beetje zoals een advocaat. Hij probeert iets op verschillende manieren aan te pakken. Tybeert, de kater Hij wordt door de koning uitgestuurd om Reynaert naar het koninklijk paleis te brengen, maar dat mislukt helemaal. Hij komt zwaargekwetst terug, ook in deze voorstelling. Reynaert
p. 5
Rippert, de vos Hij is de vader van Reynaert. Hij wordt door Reynaert gebruikt in een verzonnen verhaaltje dat Reynaert aan de koning opdist om zijn straf te ontlopen.
Woordenschat -Ken je? Eerlijk duurt het langst…en waarom moet Reynaert lachen als hij deze spreuk in een liedje zingt. -Wat is? Een complot smeden tegen de koning. -Wat is? Een pelgrimstocht. -Woordgrapjes (in het rood) - versta je ze? Cantecleer de Haan O, majesteit, o … Coppe, de kip, een van uw onderdanen is … Koning Nobel Verhuisd? Cantecleer de Haan Nee, nee, ze is … Koning Nobel Zwanger? Cantecleer de Haan Maar, nee majesteit, ze is … van ons heen gegaan. Koning Nobel Dus toch verhuisd? Cantecleer de Haan Maar nee, ze is dood, mortus, overleden, weg van deze wereld, … vermoord door … Reynaert de vos.
Cuwaert de haas (bibberend) Reynaert wou me … Koning Nobel Vragen om een spelletje te schaken? Cuwaert de haas Nee, nee, hij wou me … Koning Nobel Ten dans vragen? Cuwaert de haas (gejaagd) Nee, hij wou me in een zak meenemen. Koning Nobel Dus toch schaken?
Courtois de hond Koning Nobel Courtois de hond Koning Nobel Courtois de hond Koning Nobel
Wel, die Reynaert de vos, die schreeuwlelijke schoft, heeft … je een pluim gegeven? Nee, hij heeft … Je geschilderd? Maar majesté, nee. Hij heeft twee worsten, twee saucisses gestolen. Mijn voorraad voor de winter. Alles is … op. Ik heb niets meer. Dus toch gepluimd.
Liedjes uit de voorstelling Lied 1 (gezongen door de verteller) Refrein (koor) Een vos, een vos,… een vos, een vos, een vos Een vos, een vos,… een vos, een vos, een vos. Een vos is geen kanarie Hij houdt niet van gefluit En woont in een hol waar ie In kruipt en ook uit. Een vos heeft geen stippen En ook geen zachte stem Hij houdt wel erg van kippen Maar zij houden niet van hem Een mannetje is een rekel Een vrouwtje is een moer Heeft aan anderen een hekel En draait ze soms een loer Reynaert
p. 6
Een vos is sluw, al jaren Verstopt zich bij het riet Dat beest verliest zijn haren Maar zijn streken niet Lied 2 (gezongen door Reynaert) Refrein Ik ga weg, het moest ervan komen trek op pelgrimstocht naar het verre Rome Vergeef me al mijn zonden Die ik heb begaan Mijn slagen en verwonden Van kip, haas en haan. Ik ga op tocht naar Rome Op knieën als het moet En ben ik aangekomen Dan zeg ik ‘wees gegroet’ Ja, eerlijk duurt het langst (3x) Refrein Ja, eerlijk duurt het langst (6x)
Reynaert
p. 7
DE VOS Wat weet je allemaal over een vos? Heb je reeds een vos van dichtbij gezien? Familie: De vos (Vulpes Vulpes) is een zoogdier dat behoort tot de hondachtigen. De vos is dus familie van de hond. Hij is één van de grootste roofdieren die nog in België voorkomen. Een roofdier wil zeggen dat hij jaagt op andere dieren, dat zijn de prooien. Uitzicht: De vos is meestal roodbruin, maar kan ook beige tot helderrood zijn. De oren zijn zwart en de vos draagt zwarte sokken (de onderbenen). Het puntje van de staart is meestal wit, en ook de borst, de buik en de muil van de vos zijn wit. De vos heeft een spitse snuit en grote, rechtopstaande en beweegbare oren. De staart is heel mooi: deze is lang, dik en ruig. De vos staat hoog op zijn poten. Zijn schouderhoogte is ongeveer 40 cm. Zijn kop-romplengte is 60 tot 90 cm en de staart zelf is 30 tot 50 cm. Het gewicht kan schommelen tussen de 6 en 15 kg. De mannetjes zijn meestal iets groter dan de vrouwtjes. Een mannetjesvos noemen we een rekel, een vrouwtje is een moervos. De jongen noemen we welpen. Leefomgeving: De vos treffen we vaak aan in duinen of bossen, maar hij kan ook voorkomen in steden en parken. Eigenlijk komt de vos overal voor waar voedsel te vinden is. De vos leeft op beschutte plaatsen of in een hol dat hij zelf heeft gegraven. Dit hol bevindt zich in een zandbank, onder een omgevallen boom, tussen boomwortels of onder rotsen. Het hol heeft meerdere ingangen. We noemen het een burcht. Deze burcht wordt meestal door de wijfjes gebruikt wanneer ze jongen hebben. Voedsel: De vos eet bijna alles. Eigenlijk is hij een vleeseter (carnivoor): vogels, muizen en andere knaagdieren. Wanneer hij geen prooien vindt, schakelt hij over op andere voedingsmiddelen en wordt hij een alleseter (= omnivoor). Ook eieren, vruchten en bessen staan op zijn menu. Wanneer de vos niets te eten vindt, snuffelt hij ook in vuilbakken en afval. Meestal jagen ze ’s nachts. De jongen: Bij de geboorte, in de lente, zijn de jongen blind en doof en wegen slechts 100 gram. Ze worden gevoed door de moeder met moedermelk (zoogdieren). De jongen hebben bij de geboorte een donkere fluwelen vacht, stompe snuitjes en kleine oortjes. Na 14 dagen gaan de oogjes open. Als de welpjes vier Reynaert
p. 8
weken oud zijn, groeien de neus en de oren snel en komt er een rossige glans over de vacht. Tegen de herfst zijn de jongen volwassen. Weetjes - In fabels en verhalen wordt de vos afgeschilderd als slim en sluw. Hij maakt gebruik van de zwakheden van anderen om ze te bedriegen en te misleiden. Ondanks dit beeld van sluwe listigaard komt de vos toch sympathiek over. Hij wekt bewondering door zijn slimheid en is meestal vrolijk en zorgeloos. - De Latijnse naam van de vos is Vulpes Vulpes. Klinkt dit bekend? Dan ken je vast Pokémon. De naam van de vosachtige pokémon Vulpix is van de Latijnse vossennaam afgeleid. - Om lekker zacht te slapen gebruikt de vos zijn staart. Hij heeft dus altijd een kussentje bij zich. - Vossen hebben een eigen taal: ze kunnen wel 28 geluiden maken. Daarnaast gebruiken ze ook lichaamstaal. - Vossen kunnen wel 60 km/uur rennen. Dat is een snelheid waar veel wielrenners jaloers op zijn. Bekende vossen - Reynaert de vos - De vos uit de tekenfilm Frank en Frey - Lowieke de vos uit De Fabeltjeskrant - Zwieber de vos uit Dora the Explorer - De fantastische Meneer Vos van Roald Dahl - De vos uit de leesboekjes Vos en Haas
Reynaert
p. 9
Spreekwoorden met vos: - Zo slim als een vos = heel slim zijn - Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken = wie ouder wordt, behoudt hetzelfde karakter - Als de vos de passie preekt, boer pas op je kippen = vertrouw niet iemand met mooie praatjes - Men moet vossen met vossen vangen = een slimmerik moet je ook slim aanpakken - Een oude vos = iemand met veel ervaring - Een sluwe vos = een geslepen iemand, niet te vertrouwen - Zoals de vos steelt, steelt ook het vosje = kinderen volgen de slechte voorbeelden van hun ouders - Een vossenvel aandoen = sluwheid gebruiken - Een sloddervos = een slordig iemand - Kleine vossen derven de wijngaard = kleine fouten kunnen grote problemen veroorzaken Meer over ‘Van den vos Reynaerde’ Geboortedatum: als we het over het Middelnederlandse werk Van den vos Reynaerde hebben, gaat het wellicht over de periode ca. 1250. Geboorteplaats: Van den vos Reynaerde is in het huidige Oost-Vlaanderen geschreven (de streek rond Gent, het Waasland, Hulst). Dat blijkt onder meer uit enkele plaatsnamen. De auteur van Van den vos Reynaerde noemt zichzelf in een handschrift 'Willem die Madocke maecte'. Wie die 'Willem' was, zullen we nooit zeker weten. Uit de tekst blijkt dat hij Latijn en Frans kende, dat hij de streek kende en dat hij op de hoogte was van de rechtspraktijk. Misschien was de schrijver Willem van Boudelo, een cisterciënzer lekenbroeder die werkte voor de gravinnen Johanna en Margareta van Constantinopel? Voor wie nóg meer wil weten... De figuur in het kort Reynaert ontmaskert in het verhaal van Willem de schone schijn die in de ‘hoofse’ maatschappij van koning Nobel heerst. Hij doet dat met leugens, listen en mooipraterij, en deinst ook niet terug voor moord en doodslag. De dieren in het verhaal kan je beschouwen als mensen. Hij laat zien dat ‘mensen’ in werkelijkheid gedreven worden door geldhonger, door het streven naar macht en door hun driften: de zogeheten rechtstaat is een morele jungle, en mensen zijn als beesten… Waarom Van den vos Reynaerde? De thematiek van Van den vos Reynaerde raakt fundamentele kwesties aan en leent zich goed voor actualisering. Willem stelt de menselijke natuur aan de kaak, met al haar leugens, hypocrisie, verraad, wellust en hoogmoed. Belangrijke ‘instrumenten’ van mensen, de ratio en de taal, worden misbruikt en ingezet voor het eigenbelang. “Hoe het werkelijk in de mensenwereld toegaat, toont het dierenverhaal.” (Frits van Oostrom) Recente publicaties Karel Eykman, Reinaert de Vos (met illustraties van Sylvia Weve en nawoord van Rik Van Daele), Amsterdam, Prometheus, 2008 Charlie May, Reinaert de Vos … gerapt (met cd), Haarlem, Uitgeverij Holland, 2008 Jozef Janssens e.a., Tiecelijn 21, Sint-Niklaas, Reynaertgenootschap vzw, 2008 Frank Pollet, Rotvos!, Sint-Niklaas, Abimo, 2007 (vanaf 10 jaar) Ard Posthuma, Willem Reynaert de Vos (met illustraties van Mance Post), Amsterdam, Athenaeum – Polak & Van Gennep, 2008 Henri van Daele, Reinaart de Vos – De felle met de rode baard (met illustraties van Klaas Verplancke), s.l., Manteau Jeugd, 2007
Reynaert
p. 10
DE PLATENSPELER Als we willen genieten van de nieuwste hitjes van onze favoriete muziekgroep luisteren we naar de MP3-speler of kopen we een CD’tje. Deze technologische middelen bestaan nog niet zo lang. Ook jullie ouders en grootouders konden luisteren naar muziek. Zij kochten plaatjes of namen zelf cassettes op. Nog ouder zijn de muziekdozen en -machines met ponskaart.
Met plaatjes bedoelen we de vinylplaat of de grammofoonplaat. Men had lp’s en singles. Lp is de afkorting van langspeelplaat. Daarop staan meerdere liedjes, zoals op een cd. Het verschil met een cd is wel dat er zowel op de voorzijde als op de achterzijde van de plaat muziek staat. Een singeltje is een kleine plaat met één hitje op de ene kant en een B-nummer op de achterkant. Een grammofoonplaat is een grote, platte, meestal zwarte schijf met groeven. De groeven zijn spiraalvormige inkepingen waarin de muziek is vastgezet. In het midden van de plaat zit een gaatje. Om naar de platen te luisteren had men een speciaal toestel nodig: de platenspeler of pick-up. De vinylplaat wordt op de platenspeler gelegd. Er is een pinnetje waarop het gaatje van de vinylplaat juist past, zodat de plaat vastligt. Als men de platenspeler aanzet, begint de plaat te draaien. De arm bevat op het einde een naald. De naald moet terecht komen op de vinylplaat. De naald glijdt over de groeven van de vinylplaat. Als dat wordt versterkt, hoor je de muziek. Het is belangrijk dat er geen krassen op de plaat komen, anders leest de naald de muziek niet correct meer en hoor je een krassend of haperend geluid. Daarom neem je een plaat ook zeer voorzichtig vast.
De allereerste platenspeler was de grammofoon. Deze had een grote hoorn, die het geluid versterkte.
Bij een modernere platenspeler weerklinkt het geluid uit de boxen.
In de huidige tijd worden platenspelers vaak gebruikt als draaitafels voor dj’s. Denk maar aan Regi van Milk Inc.
Reynaert
p. 11
Knutselen rond Reynaert www.beveren.be/tervesten - scholen - lesmappen: Reynaert creatief (origami en trekpopje vos) Bronnen http://www.erfgoedcelwaasland.be/item.php?itemno=451&lang=NL http://www.natuurpunt.be/nl/biodiversiteit/dieren-in-nesten/de-vos_2957.aspx http://webvos.com/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Vos_(dier) nl.wikipedia.org/wiki/Platenspeler
Reynaert
p. 12
