Beagle, in het kielzog van Darwin. p e r s i n f o r m a t i e

e i t a m r o f n i s r e p

Beagle, in het kielzog van Darwin

De reis die Charles Darwin van 1831-1836 met de HMS Beagle maakte, wordt gezien als de belangrijkste reis ooit. De inzichten die Darwin tijdens die vijf jaar opdeed, verwerkte hij in zijn beroemde On the Origin of Species. Het boek deed het bestaande wereldbeeld kantelen. Niet langer werd het leven op aarde gezien als een schepping Gods, maar als het resultaat van een evolutie van miljoenen jaren. In het Darwinjaar vaart de VPRO de historische reis na en doet daar crossmediaal verslag van in Beagle, in het kielzog van Darwin. Het project belooft een ongekend wetenschappelijk avontuur te worden. Een jaar lang zeilt de clipper Stad Amsterdam over de wereldzeeën. De 76 meter lange en 10 meter brede driemaster met 30-koppige crew is voor de gelegenheid omgetoverd tot laboratorium annex studio. Centraal staat de vraag: is de mens bezig het leven op aarde te vernietigen, of is dit sterk overdreven? Op zoek naar het antwoord monsteren op verschillende plekken langs de route wetenschappers, kunste-

35 tv afleveringen 1050 uur televisie 178 jaar geschiedenis (1831 – 2009) 15 landen 3 oceanen 10 maanden op zee 35.450 zeemijlen 5.450 vaaruren 228 vaar

naars, schrijvers, dichters, politici en zelfs nazaten van Darwin aan. Zo speelt Sarah Darwin – de achterachterkleindochter van Darwin – een centrale rol samen met de Vlaamse bioloog/journalist Dirk Draulans. De serie volgt hun avonturen op deze wereldreis vol bevindingen en ontmoetingen. Anderen die aan boord stappen zijn de Nederlandse evolutiebioloog en schrijver Tijs Goldschmidt, de Britse Darwinbiograaf James Moore en de Britse reisschrijver Redmond O’Hanlon samen met Richard Dawkins, Darwin- specialist. Zoals Darwin zijn hoofd brak over het ontstaan van soorten, buigen zij en andere gasten zich over de toekomst hiervan tijdens hun belevenissen op deze vernieuwde Beagle reis. Om recht te doen aan het belang van Darwins evolutietheorie wordt Beagle, in het kielzog van Darwin een mediaproject zonder weerga. De bevindingen en belevenissen van bemanning en passagiers zijn non-stop te volgen via radio, tv en internet. Behalve crossmediaal is het project wetenschappelijk, avontuurlijk, persoonlijk en educatief. Om deze veelomvattende onderneming te kunnen realiseren heeft de VPRO samenwerking gezocht met verschillende partijen, zoals Teleac, VRT, KNAW, WNF en het Platform Bèta Techniek.

Sarah Darwin, paleontoloog Dr. Theresa Manera en Young Darwin

Beagle Een crossmediaal wetenschappelijk avontuur

dagen 7.500 uur wachtlopen 29 zeilen 2.200 m3 zeiloppervlak 17 knopen maximale snelheid 14 hutten 749 kW motorvermogen 25 bemanningsleden 30.000

Eindredacteur Lex Runderkamp, redacteur Fleur Amesz en regisseur Hans Fels

Cameraman Hans Fels

maaltijden 2.000 toiletrollen 23.000 kilo eten 50.000 liter drinken 3 redacteuren aan boord 2 redacteuren op landexpedities 2 redacteuren in Nederland

Beagle 35 x televisie De belevenissen, onderzoekingen en overpeinzingen op de clipper Stad Amsterdam zijn vanaf zondag 13 september 2009 35 weken lang te zien bij de VPRO. De serie neemt de kijker mee vanuit Engeland naar het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. In 2010 vaart het schip naar de Galapagos eilanden, Australië en Zuid-Afrika. In juni keert de clipper terug naar Engeland.

Per aflevering volgt de kijker drie verhaallijnen met eigen hoofdpersonages. Vanaf het schip wordt telkens de hoofdlijn uitgezet. Lex Runderkamp, ‘de stem van het schip’, duidt de koers van elke aflevering. Hij ontvangt aan boord een keur aan gasten, die per aflevering de thema’s uitdiepen. Sarah Darwin onderzoekt de historische Darwin en reist, net als haar grootvader, veel over het land. Naast het feit dat ze biologe is, maakt ze deze reis vooral om haar betovergrootvader beter te leren kennen, in aansluiting op de thema’s die aan bod komen. Dirk Draulans is een avontuurlijke bioloog en journalist die de actuele betekenis van Darwin uitzoekt en uitlegt. Hij reist veel over land om onderzoeksprojecten op te zoeken. Elke aflevering begint met een observatie van Darwin uit zijn boek De reis van de Beagle. Vanuit die observaties wordt een lijn getrokken naar actuele onderwerpen, zoals de aantasting van het regenwoud, de gevolgen van el Niño maar ook de evolutie van roddelen en kunst.

3 filmploegen 1 eindredacteur 3 cameramensen 3 geluidsmensen 2 kilometer videobekabeling 32 TB opslag diskruimte 12 TB opslag per aflevering

Geluidsman Rik Meier bij vulkaan in Noord-Sulawesi

Beagleproject in het nieuws in Indonesië

Beagle crossmediaal Naast televisie wordt geen medium geschuwd om geïnteresseerden de Beagle te laten meebeleven. Via de radio, website, webcams, video’s, blogs, nieuwsartikelen, chats, constant data stream en de mobiele telefoon blijft het thuisfront van minuut tot minuut op de hoogte. Op http://beagle.vpro.nl is de reis 24 uur per dag en zeven dagen per week op de voet te volgen. De route van het schip, de onderzoekingen van de wetenschappers, de gesprekken met de gasten en het leven aan boord. Bovendien zijn er diverse mogelijkheden tot interactie met de bemanning. De VPRO beschikt in samenwerking met andere omroepen over een aantal portals rond de thema’s van Beagle. /Geschiedenis TV surft mee over de werelddelen met elke week een documentaire over de plek waar de clipper op dat moment is. Op de site is historische verdieping bij die locaties te vinden. Holland.Doc organiseert van 29 augustus tot 4 september een themaweek met favoriete documentaires van wetenschappers die deelnemen aan de reis. Op de site kunnen aansluitend op het thema of de locatie on demand documentaires uit het Holland.Doc-archief worden bekeken.

4 montagesets 2 satellietschotels 5 camera’s 4 webcams • live stream • live chats • Beagle widgets • aanwezig op Twitter, Flickr, Facebook, Hyves,

Ook op de radio is het Beagle-project niet weg te denken. OVT komt met een eigen 26-delige radioserie De lange weg naar Darwin. De vraag hoe er in de jaren voor Darwin naar de natuur en dierenrijk werd gekeken, is hierbij de rode draad. Op de site wordt een dagelijks Beagle-journaal verzorgd door studenten van de Nederlandse Film en Televisie Academie. Op de site van Noorderlicht worden, samen met W24, wetenschappelijke achtergronden belicht en eigen verhalen over Beagle-gerelateerde onderwerpen geplaatst. Op http://beagle.vpro.nl kan de koers van de Stad Amsterdam van zeemijl tot zeemijl gevolgd worden. Maar het Beagle-project is ook buiten de VPRO-media te volgen, onder meer op Flickr, Twitter en Delicious. Ook is Beagle aanwezig op sociale netwerken zoals Hyves en Facebook, waar vooral jongeren hun digitale activiteiten concentreren. De gebruikte media versterken elkaar. Zo kan een reactie op een twitterbericht een redacteur op een nieuw idee brengen. En misschien heeft iemand die meechat bij een live gestreamd video-interview een briljante vraag voor een van de gasten, die deze vervolgens meeneemt in de uitzending. De wetenschapper die in de uitzending op televisie vijf minuten aan bod komt, kan in de weken ervoor al een eigen publiek verwerven omdat hij online een weblog bijhoudt.

Delicious • wetenschappers • nazaten van Darwin • kunstenaars • operazangers • fotografen • schrijvers • dichters • acteurs • politici • artiesten

Beagle wetenschap


De clipper Stad Amsterdam is uitgerust met geavanceerde meetapparatuur en fungeert als een thermometer in de aardbol. Internationaal vermaarde wetenschappers uit verschillende disciplines monsteren af en aan en doen uiteenlopend (zee)onderzoek. Collega’s te land, zoals fossielenzoekers, DNA-onderzoekers, geologen en archeologen doen op hun terrein diepgravend onderzoek. Darwinspecialisten laten hun licht schijnen over niet-biologische onderwerpen, waarin Darwins evolutietheorie een rol speelt, zoals geschiedenis, psychologie, economie, taal en religie. Gigantische voetafdruk Megatherium

In Argentinië op zoek naar voetstappen Megatherium

Darwins ideeën over de ontwikkeling van het leven op aarde zijn relevanter dan ooit. De mensheid staat oog in oog met levensbedreigende klimaatveranderingen. Het Beagle-project kan worden gezien als een wetenschappelijke expeditie met de allesoverheersende vraag: hoe staat onze planeet er nu werkelijk voor?

In samenwerking met de KNAW, The Institute of Evolution, Defensie, KNMI, NIOZ en NIOO, worden wetenschappelijke onderzoeksprojecten aan de reis gekoppeld. De onderwerpen lopen uiteen van vogeltrek tot slavernij, van mariene biologie tot sterrenkunde, van nieuwe soorten tot uitgestorven volkeren. Van gaten in de ozonlaag, het kappen van het regenwoud tot de afname van biodiversiteit. Alle wetenschappelijke bevindingen zijn dagelijks te volgen via de website.


De zeiltocht met de Stad Amsterdam wordt een ongelooflijke wereldreis door de wonderlijke schoonheid van het leven. Het meer dan 1000 MT zware schip vaart door windstiltes en orkanen, langs magnifieke landschappen en desolate regio’s, naar bedreigde gebieden en gevaarlijke locaties. Van Brazilië naar Patagonië, van het Andesgebergte naar de Galapagos eilanden, via de stille Zuidzee naar Australië langs Kaap de Goede Hoop.

Landexpeditie Indonesie

Beagle avontuur

Met enige fantasie is Beagle, in het kielzog van Darwin ook te beschouwen als een real life soap. Immers, onder het torenhoge tuig, de enorme ra’s en de 29 zeilen delen bemanning, programmamakers en gasten een jaar lang lief en leed. Vier webcams zijn op het schip geïnstalleerd. Samenvloeiend in één live videostream geven ze 24 uur per dag een beeld van het leven aan boord. Bovendien doen crew, programmamakers en gasten in persoonlijke blogs en videoblogs verslag van de reis.


Landexpeditie Brazilië

Sarah Darwin

Onderweg worden allerlei veranderingen op aarde onder de loep genomen. De redactie gaat aan boord bij onderzoeksschepen, zwemt met walvissen, zwerft in Darwins voetsporen met archeologen, paleontologen en geologen door avontuurlijke gebieden.

3 filmploegen 1 eindredacteur 3 cameramensen 3 geluidsmensen 2 kilometer videobekabeling 32 TB opslag diskruimte 12 TB opslag per aflevering

Kinderen en jongeren worden nauw bij het Beagle-project betrokken. Dankzij de samenwerking tussen verschillende organisaties, zoals Teleac/NOT, het Platform Bèta Techniek- programma VTB, het Nederlands Instituut voor Biologie (NIBI) en de hulp van wetenschappers en docenten, worden leerlingen uitgenodigd om mee te doen. Bovendien verzorgt SchoolTV weekjournaal regelmatig een Beagle-verslag en schenkt het programma Nieuws uit de Natuur 28 weken lang aandacht aan Darwin en de Beagle.

Hans Fels test helmcamera

Beagle onderwijs

Met de scholierenwedstrijd Beagle Expeditie: On the future of species worden Havo en VWO leerlingen van de bovenbouw uitgedaagd na te denken over de gevolgen van de huidige snelle klimaatsverandering en de vraag hoe het leven op aarde er over 500 jaar uitziet. Hun visie hierop mag worden vormgegeven door middel van allerlei media en communicatiemiddelen als film, animatie, website, essay, gedicht, etc. Winnaars vliegen in het voorjaar van 2010 naar Kaapstad waar ze in de voetsporen van Charles Darwin kunnen treden. Zij treffen daar de makers van de VPRO op de clipper Stad Amsterdam die daar, net als de Beagle in mei 1836, aanmeert. Vier prijswinnaars van de KNAW onderwijsprijs gaan mee aan boord van de clipper Stad Amsterdam op weg van Rio de Janeiro naar Montevideo. In samenwerking met het Platform Bèta Techniek kunnen de winnaars mee om mee te werken aan een aflevering van ons programma.

Clipper Stad Amsterdam

De Beagle Special Junior is er voor leerlingen uit de onderbouw, die met hun leerkracht op avontuur zullen gaan. In samenwerking met het project TalentenKracht wordt aan de onderbouw van het basisonderwijs en voorschoolse instellingen materiaal aangeboden, waarmee kinderen worden gestimuleerd evolutie en klimaat zelf te onderzoeken. In contact komen met de reizigers op de clipper Stad Amsterdam kan ook. Regelmatig krijgt een andere basisschool in Nederland een exclusieve Skype-videoverbinding met het schip. De klas kan voor de webcam vragen stellen aan een wetenschapper, redacteur of gast.

4 montagesets 2 satellietschotels 5 camera’s 4 webcams • live stream • live chats • Beagle widgets • aanwezig op Twitter, Flickr, Facebook, Hyves,

Delicious • wetenschappers • nazaten van Darwin • kunstenaars • operazangers • fotografen • schrijvers • dichters • acteurs • politici • artiesten

Beagle persoonlijk

Lex Runderkamp, Fleur Amesz en Hans Fels

Dagelijks schuift een redacteur, wetenschapper of VIP aan voor de webcam om te chatten met geïnteresseerden. Verder spreekt de Beagleredactie met enige regelmaat via een videoverbinding met deskundigen elders op de wereld. Deze gesprekken streamt de VPRO live als internet event. Het publiek kan meekijken, vragen stellen en tips geven. De uitkomsten daarvan worden zichtbaar in de uitzendingen.


Beagle-volgers kunnen natuurlijk ook reageren op de andere Beagle-uitingen. Of het nu om een blogpost, een twitterbericht of een foto op Flickr gaat. De Beagle redactie leest alle reacties en gaat in gesprek met het publiek. Omdat het voor de crew onmogelijk is de videostream 24 uur per dag in de gaten te houden, kunnen webcam-kijkers de redactie attent maken op bijzonderheden die ze voorbij zien komen. Zelfs tijdens de uitzending op televisie kan het publiek online meedoen door met elkaar en aanwezige redacteuren te chatten. Met Mijn Beagle kan iedereen zijn eigen versie van de website maken. Kies voor wetenschap of avontuur, voor de blog van een matroos, of de commentaren van een VIP. Of voeg onderdelen van de Beagle site toe aan je eigen website (zoals Hyves of Facebook).

Landexpeditie Argentinië/Neuquen: Hans Fels bij Dino-project

Ondanks de wetenschappelijke intentie is Beagle een verre van abstracte en afstandelijke onderneming. Het publiek krijgt via de website talloze mogelijkheden het avontuur mee te maken. Bemanning, makers en gasten treden via persoonlijke scheepsjournalen in contact met het publiek. Tijdens live events praat het publiek zelf rechtstreeks met de opvarenden.


Dit is een uitgave van VPRO Communicatie Tekst: Boudewijn Smid Voor meer informatie: VPRO Communicatie, Marina Alings / Marloes Steverink, 035 – 6712213/6712374, email: [email protected] Voor foto’s: www.vpro.nl/pers Volg Beagle, in het kielzog van Darwin op http://beagle.vpro.nl


Beagle, in het kielzog van Darwin. p e r s i n f o r m a t i e

Recommend Documents