ec o s p eci a l
Bacteriën in uw beton
project
Een tweede leven
onderzoek
dossier
s e p te m b e r 2 0 1 3
TioCem®: Zorghotel Zwijndrecht
Ecocrete®: betongranulaat vervangt
Zelfhelend beton: ENCI steunt
Esthetisch en luchtzuiverend:
20, 50 of 100% van grind
praktijkonderzoek TU Delft
wit cement breekt schadelijke stoffen af
Voorwoord
2
Speciaal voor u, om u te inspireren Uw onmisbare partner zijn in de duurzame bouwketen, dat is onze doelstelling bij ENCI, Mebin en Sagrex. En dat maken we elke dag waar: door nieuwe duurzame producten te ontwikkelen en ze toe te passen in duurzame projecten, door onderzoek te ondersteunen, door samen te werken binnen de HeidelbergCement Group en met tal van andere stakeholders – waaronder ú, onze klant. Speciaal voor u bundelden wij in deze Answers Eco Special onze duurzame bouwverhalen. Zo verneemt u wat er beweegt op het vlak van duurzaam bouwbeleid. En hoe u met die besluitvorming aan de slag gaat. We informeren u over baanbrekende onderzoeksprojecten en halen nieuwe duurzame producten, zoals Ecocrete, voor het voetlicht. Wij tonen u hoe die producten resulteren in kleine en grotere projecten die voorbeelden zijn op het vlak van eco-responsibility. En we hopen dat ze u in uw dagelijkse praktijk inspireren. En dat we onze volgende duurzame bouwverhalen samen met u mogen schrijven. Veel leesplezier!
09 Ondergronds
Zelfhelend beton: ENCI steunt praktijkonderzoek tegen schade aan beton.
ENCI, Sagrex en Mebin bundelen de krachten voor een betere doorstroming op de A2 in Maastricht.
10 Tweede leven
12 Stort of grondstof?
Betongranulaat vervangt 20, 50 of 100 % van grind.
Mebin hergebruikt betongranulaat voor transformatie De Eenhoorn.
20 BCT cement:
15 Duurzaam bad
Innoverende klinker op basis van ternesiet produceert tot 30 % minder CO2.
Geusselt Park zwembad in Maastricht gaat ‘cradle to cradle’.
21 Goed bestand
16 Gezond
20-jarig onderzoek naar carbonatatie bevestigt de goede bestandheid van hoogovencement.
ENCI en BIA Beton ontwikkelen samen de luchtzuiverende gevelsteen BIA Clear op basis van TioCem®.
17 25% minder CO2
Project
Beleid
ENCI en VBI delen technische, commerciële en logistieke kennis en ervaring om portlandslakcement verder te verduurzamen.
04 Bouwbesluit Wat houdt de verplichte milieuprestatie van gebouwen groter dan 100 m² voor u in?
05 ISO 14001 Beter voor het milieu, beter voor uw resultaten ... als uw producent over een milieuzorgsysteem en ISO 14000certificaat beschikt.
Inhoud
Samenwerking
Academy 06 Beter met bacteriën
13 Kolossaal Ook voor constructieve toepassingen.
18 Aan tafel
14 Op twee wielen
Aannemers, overheid en industrie overleggen over de verduurzaming van de betonketen.
Duurzaam de baan op? In Bergeijk en Baarle-Nassau liggen voortaan fietspaden in Ecocrete®.
19 Wereldprimeur
22 Zuiver(end)
Hybride betonmixer van Mebin zet twee krachtbronnen optimaal in.
TioCem® voor Zorghotel Zwijndrecht: esthetisch en luchtzuiverend.
3
Bouwbesluit Beleid
Wat houdt de verplichte milieuprestatie van gebouwen groter dan 100 m² voor u in? Op 1 januari 2013 is het uitgestelde artikel
Voordelen
uit het Bouwbesluit 2012, een uitvoerings-
• U krijgt inzicht in de effecten die de materialen op het • U kunt de materialen bewuster kiezen
getreden. ENCI zorgt ervoor dat u er helemaal
• U vergelijkt al in een vroeg stadium de milieuscores van
klaar voor bent.
verschillende ontwerpvarianten
Waarvoor is de milieuprestatieberekening nog meer te gebruiken? Wat is er veranderd? De belangrijkste wijziging voor u zit ‘m in de bepaling van de milieuprestatie van gebouwen groter dan 100 m2. Die prestatie kan worden
4
milieu hebben
regeling van de Woningwet, in werking
• Om duurzaam vastgoed te meten volgens BREEAM-NL Nieuwbouw, module MAT 1 • In het kader van het duurzaam inkopen van bouw-
vastgesteld volgens de ‘Bepalingsmethode Milieupresta-
werken waarvoor de opdrachtgevende overheid (RWS,
tie Gebouwen en GWW-werken’. De bepalingsmethode
RGD, Prorail) criteria en eisen heeft opgesteld
houdt rekening met de milieu-effecten van producten en elementen waaruit een bouwwerk is opgebouwd.
• Om aan te tonen dat u voldoet aan de milieuvoorschriften van het Bouwbesluit 2012
Elke milieuprestatieberekening moet voldoen aan de bepalingsmethode. Zonder die berekening krijgt u geen certificaat of opdracht.
Cement en beton: welke gegevens hebt u nodig? • Een overzicht van de materialen en hoeveelheden die u
Hoe werkt het? De bepalingsmethode is geïntegreerd in bestaande rekeninstrumenten: DuboCalc, GPR-Gebouw,
gebruikt hebt • De LCA-gegevens van alle bouwmaterialen en bouw-
GreenCalc, Breeam Nl en MRPI-MPG. Deze laatste is een
producten die zijn opgenomen in de nationale database.
freetool van de bouwtoelevering en gratis online beschikbaar
De Stichting Bouwkwaliteit (SBK) beheert en onder-
op www.mrpi.nl.
houdt deze database.
Hoe gaat u te werk? • Voer in het programma de kenmerken van het gebouw in (bijv.: de afmetingen) • Geef aan: 1) om welke bouwproducten het gaat 2) de hoeveelheden Het programma berekent volgens de bepalingsmethode de milieu-effecten van het gebouw of bouwwerk.
Wat doet ENCI voor u?
Resultaat: een milieuprofiel met daarin in getallen uitge-
Voor specifieke cementsoorten heeft ENCI de
drukt de milieu-effecten binnen verschillende categorieën
MRPI’s (LCA’s) beschikbaar, meer info vindt u op
(zoals: emissies en grondstoffen). De bepalingsmethode
www.mrpi.nl . Wij zijn dus klaar voor de eisen die
drukt deze getallen uit in een ‘schaduw-prijs’. Dit zijn
het nieuwe Bouwbesluit stelt. Natuurlijk zijn wij u
de fictieve kosten die gemaakt moeten worden om de
graag van dienst bij het verstrekken van uitvoerige
milieu-effecten ongedaan te maken.
informatie en het geven van advies.
ISO 14001 Beter voor het milieu, beter voor uw resultaten ... als uw producent over een milieuzorgsysteem en ISO 14001-certificaat beschikt.
produceren: het heeft een grote impact op het leefmilieu. Maar hoe kunnen klanten, opdrachtgevers en leveranciers
Beleid
Grondstoffen winnen en transporteren, bouwmaterialen
er zeker van zijn dat een producent rekening houdt met het milieu? Antwoord: als die een milieuzorgsysteem én een ISO 14001-certificaat kan voorleggen, de basis van ‘responsible sourcing’.
5
Maar zo’n milieuzorgsysteem, wat houdt dat precies in?
Milieu minder belast Een milieuzorgsysteem is nodig om de belasting van het milieu te beheersen en waar mogelijk te vermijden. Het is een geheel van beleidsmatige, organisatorische en
• Ze krijgt zo een goed inzicht in de eigen milieuprestaties. • Ze kan haar milieudoelstellingen heel concreet maken. • Ze kan haar milieuprestaties voortdurend verbeteren.
administratieve maatregelen. Aan de een onderneming:
Voor de beoordeling van bouwwerken
• de milieuaspecten beheersen door
De ISO 14001-certificering is ook
hand van een milieuzorgsysteem kan
duidelijke interne afspraken
belangrijk met het oog op milieu-
• de wetgeving en vergunningen
beoordelingssystemen voor bouw-
naleven en respecteren • milieuzorg introduceren in heel de organisatie • milieuprestaties cijfermatig in kaart brengen
werken, zoals Breeam en Dubocalc. En er is meer: zorgen voor het milieu levert directe economische voordelen op. Omdat een onderneming minder materiaal nodig heeft, minder energie verbruikt en de afvalstroom
Prestaties voortdurend verbeteren Waarom kiest een onderneming voor ISO 14001?
vermindert, leidt milieuzorg ook tot een hoger economisch rendement.
Beter met bacteriën Zelfhelend beton: ENCI steunt praktijkonderzoek tegen schade aan beton. Beton dat scheurtjes zélf herstelt? Dat is geen toekomstmuziek, het bestaat al! Na succesvolle laboratoriumtests vinden nu de eerste praktijkproeven plaats, met ENCI als een van de voornaamste partners. Die proeven moeten uitwijzen of het nieuwe beton Academy
voldoende goedkoop en duurzaam gemaakt kan worden voor grote volumes. Dat vertelt
6
Henk Jonkers, universitair docent en onderzoeker aan de TU Delft.
Het scheurtje (boven) wordt gedicht door de self-healing agent (onder).
Eén vraag krijgt Henk Jonkers vaak voorgeschoteld: of die bacteriën gevaarlijk zijn? Henk Jonkers: ‘Nee, dat zijn ze niet. Deze bacteriën komen in de natuur voor en zijn volslagen onschadelijk voor mens en dier. De self-healing agent kan juist dienen om gevaarlijk afval op te slaan.’
We schrijven 2006. Aan de TU Delft
agent in het beton: een korrel met
tijk. Bij een aantal van die projecten
start een grootschalig onderzoek
daarin de bacterie (in droge vorm)
zijn bedrijven betrokken: zij doen
naar de ontwikkeling van nieuwe ma-
en geperst voedsel voor die bacterie.
mee, kijken mee en financieren mee.
terialen. Henk Jonkers: ‘We zochten
Die korrel vermengen we met het
Als cementleverancier is ENCI daarbij
naar een ingebouwd mechanisme om
zand en het grind. De bacterie wordt
een belangrijke partner.’
verschillende materialen zelfherstel-
pas actief als het beton scheurt en
lend te maken zoals beton, bitumen,
ze in contact komt met water. Water
Relatief snel terugverdiend
asfalt, metalen, composieten en
activeert de droge bacteriën, die het
Een belangrijk aspect in de overstap
plastics.’
voedsel dan omzetten in kalksteen.
van het lab naar de praktijk is het
Wat eerst een nationaal onderzoeks-
Zo gaan de scheuren weer dicht.’
volume: van proeven met een paar
programma was, is ondertussen
Het is van cruciaal belang dat de
kilogram naar ettelijke kubieke me-
uitgegroeid tot een onderzoeks-
korrels voldoende robuust zijn.
ters beton. Maar kan de korrel voor
programma op Europees niveau.
Ze moeten het mengen overleven en
het zelfhelend beton in bulk gemaakt
Zo wordt een van de twee onlangs
pas bij het scheuren mogen ze open-
worden voor een lage kostprijs?
toegekende Europese projecten voor
breken en hun inhoud vrijgeven.
Henk Jonkers: ‘Per kubieke meter beton hebben we vijftien kilogram
beton gecoördineerd door de UGent.
Succes bij scheuren tot 0,5 mm
aan korrels nodig. We willen de
Bacteriën in beton?
Dat proces blijkt goed te werken;
meerkosten voor de korrel op onge-
Voor beton is een opmerkelijk concept
althans in het laboratorium. Maar
veer 20-30 euro per kubieke meter
uitgewerkt, waarbij bacteriën in het
kan zelfhelend beton ook de stap
beton houden. De initiële betonprijs
beton worden verwerkt. Bacteriën?
maken naar de praktijk?
ligt dan wel hoger, maar volgens ons
Henk Jonkers: ‘We gebruiken
Henk Jonkers: ‘In het lab kunnen we
rekenmodel heb je de kosten er al
bacteriën die normaal in het milieu
scheuren tot 0,5 mm dichtmaken.
na enkele jaren uit: je hebt minder
voorkomen en onder bepaalde om-
Dat is duidelijk beter dan de norm
onderhoudskosten en je verlengt
standigheden kalksteen aanmaken.
van 0,2 mm. Dat is veelbelovend en
de levensduur van het beton op
Die verwerken we als een self-healing
dus houden we nu testen in de prak-
substantiële wijze.’
Academy
Gevaarlijk? Juist niet!
7
Bestaat de technologie voor die bulk-
meteen. Het is voor aannemers dan
productie nu al? Of moet er nieuwe
ook aantrekkelijk als zij op die kosten
technologie ontwikkeld worden? Dat
kunnen bezuinigen.’
bekijkt de TU Delft nu met leveran-
Henk Jonkers: ‘Hoeveel geld zij
ciers van grondstoffen.
besparen? Hoeveel jaren levensduur zij winnen? Dat weten we pas na
Aandacht van aannemers
de praktijkproeven, die ruim 4 jaar
Het project krijgt steeds meer
zullen lopen. Dan is duidelijk hoe het
aandacht van aannemers en con-
materiaal zich gedraagt. Ondertus-
structeurs. Logisch, oordeelt Henk
sen vinden in het lab ook versnelde
Jonkers: ‘Zij blijven soms tot 50
verouderingsproeven plaats: cycli van
jaar lang verantwoordelijk voor het
vorst en dooi, van temperatuurver-
onderhoud en de reparatie van hun
anderingen. Na afronding kennen we
constructie. In klassieke betoncon-
de impact van het zelfherstelproces
structies treedt betonrot vaak al op
op de veroudering van het materiaal.’
na 20 of 30 jaar, lekkage soms vrijwel Academy
Da’s pas duurzaam Zelfhelend beton is duidelijk duurzamer dan klassiek beton. De self-healing agent verlengt de levensduur van het beton, vergt minder onderhoud en werkt met hernieuwbare materialen. • Langere levensduur: een
8
composietmateriaal als beton is gemaakt om drukkracht op te vangen. Om trekkracht op te vangen, wordt staal toegevoegd en dat vormt een probleem wanneer er scheurtjes ontstaan. Door die scheurtjes dringen chemicaliën in het beton: zodra die bij de stalen wapening komen, gaat het staal roesten en ontstaat betonrot. Dankzij zelfhelend beton gaan de microscheuren vanzelf weer dicht. Zo verleng je de levensduur van de constructie. • Minder onderhoud: scheurtjes die zijn ontstaan, herstellen zichzelf. Voor het onderhoud zijn dus minder organische oplosmiddelen nodig. Zeker een voordeel in natte omgevingen, zoals viaducten, tunnels of kelderwanden. • Hernieuwbare bronnen: de bacteriën Buitenproef in Breda: het dak wordt lekdicht gemaakt door de bacterietechnologie.
en hun voedsel (calciumlactaat) zijn hernieuwbare producten. De selfhealing agent kan dus ongelimiteerd geproduceerd worden.
Ondergronds ENCI, Sagrex en Mebin bundelen de krachten voor een betere doorstroming op de A2 in Maastricht. Zaterdag 27 oktober 2012:
Het mobiliteitsplan moet de door-
drie jaar 280.000 m3 betonmortel
500 belangstellenden kijken
stroming op de A2 verbeteren en
geleverd.
voertuigen met hydraulische liften een nieuw viaduct bij de A2/A79 op zijn plaats rijden. Een spectaculaire operatie, die deel uitmaakt van een ruimer mobiliteitsplan voor Maastricht. ENCI, Mebin en Sagrex
opmerkelijkste mobiliteitsingreep:
40 samenstellingen
een gestapelde tunnel waardoor de
ENCI, Sagrex en Mebin waren
A2 tussen de knooppunten Geus-
nauw betrokken bij het voortraject.
selt en Europaplein 2,3 kilometer
Samen met Mark de Wolf van Ballast
ondergronds gaat. Het aantal voer-
Nedam stelden de drie bedrijven
tuigen bovengronds zal met maar
de mengselcodes op voor zo’n 40
liefst 80 % afnemen. Zo ontstaat in
verschillende betonsamenstellingen.
Maastricht-Oost een leefbaarder
Daarbij maakten ze gebruik van een
woonklimaat.
CO2-gunstig bindmiddel: hoogcement CEM III/B 42,5 N, afkomstig uit
Markante entrees
de ENCI-fabriek in Maastricht.
Rond de knooppunten Geusselt en
leveren een belangrijke
Europaplein, de belangrijkste toe-
Achtertuin
bijdrage.
gangswegen van de stad, ontmoeten
De werkzaamheden aan de A2 spe-
stad en snelweg elkaar. De entrees
len zich af in de achtertuin van ENCI.
zullen herkenbaar zijn als twee
ENCI stelde dan ook graag de eigen
glooiende, groen beboste gebieden,
bedrijfsterreinen ter beschikking voor
waarin de tunnelmonden verdwijnen.
de opslag van gronden en de bewer-
Voor de aanleg van de tunnel en
kingen van zand en grind.
de kunstwerken wordt de komende
A2-Maastricht in cijfers • Kant-en-klaar viaduct: 1.500 m3 beton voor een lengte van 120 m en een breedte van 15 m • Tunnel: 4 aparte tunnelbuizen, elk met 2 rijstroken • Kunstwerken: in 2012 werd al circa 40.000 m3 betonmortel met ENCI-cement gestort
Samenwerking
toe hoe computergestuurde
de stad beter bereikbaar maken. De
9
ier s s do ete cr o c E
Tweede leven Academy
Betongranulaat vervangt 20, 50 of 100 % van grind.
10
Sinds de introductie staat
Trendsetter
Ecocrete® 100 is echter de CUR-aan-
Ecocrete® flink in de belang-
Bij de bouw van Zwembad De Geus-
beveling 112 van kracht.
selt in Maastricht, de vervaardiging
Van Eldik: ’Doordat bij dit product
van acht kunstwerken bij de A20
al het grind wordt vervangen door
deze nieuwe betonmortel
en project De Eenhoorn in Amster-
beton-granulaat veranderen mecha-
vervangt Mebin 20, 50 of
dam wordt gebruikgemaakt van
nische eigenschappen zoals elastici-
stelling. Bij de productie van
zelfs 100% van het grind
respectievelijk Ecocrete 100, 50 en
teit, krimp en kruip ietwat. Daardoor
20. Volgens Jaap van Eldik – senior
krijg je wat andere rekenwaarden,
door betongranulaat. Beton
betontechnologisch adviseur bij
waardoor je de constructie moet
krijgt zo dus een tweede
Mebin – loopt de HeidelbergCement
herberekenen. Maar de construc-
Groep voorop bij het ontwikkelen
tie is uiteindelijk net zo sterk. Met
van duurzame bouwmaterialen: ’De
Ecocrete® 100 bereik je dus hetzelfde
introductie van Ecocrete is geheel in
resultaat als met ‘gewone’ mortel,
lijn met het beleid van Mebin om als
alleen is het een stuk duurzamer.’
leven.
®
®
trendsetter te opereren op het gebied van eco-responsibility in de beton-
Streepje voor
mortelsector.’
Aannemers die werken met Ecocrete® hebben steeds vaker een streepje
Net zo sterk
voor bij opdrachtgevers.
Vanuit de NEN-normen NEN-
Van Eldik daarover: ’Ecocrete® is
EN 206-1 en NEN 8005 kunnen
daardoor een product dat goed
Ecocrete® 20 en 50 zonder herbere-
scoort in aanbestedingsprocedures
kening van de constructie gebruikt
waarop de EMVI-regels van toepas-
worden. Deze normen sluiten een
sing zijn – de ‘economisch meest
vervangingspercentage van meer
voordelige inschrijving’. Rijkswater-
dan 50% uit. Voor de toepassing van
staat werkt er bijvoorbeeld veel mee.
Academy
11 Jaap van Eldik (Mebin): ‘Ecocrete® scoort goed in aanbestedingsprocedures waarop de EMVI-regels van toepassing zijn.’
Het A20-project bij Moordrecht is
en milieuvriendelijk om te gaan met
daar een goed voorbeeld van.’
grondstoffen. ’Voorheen was dat omwille van de
Stimulering
hogere kostprijs van betongranulaat
Ecocrete® mag zich verheugen in een
nog wel eens punt van discussie,
grote belangstelling. Volgens Jaap
maar door de maatschappelijke dis-
van Eldik komt dat door het maat-
cussie en stimulering vanuit overhe-
schappelijke bewustwordingsproces
den is dat steeds minder het geval.
over de noodzaak om verantwoord
Het aanbod van betongranulaat groeit, waardoor de prijs niet veel meer verschilt van het normale grind.
Stort of grondstof? Mebin hergebruikt betongranulaat voor transformatie De Eenhoorn. Het Eenhoornterrein kavel B in Amsterdam, een gebied
2.500 ton hergebruikt worden als
met voornamelijk kantoren en bedrijven, is gebouwd in de
betongranulaat. Per bouwonderdeel
Samenwerking
jaren ‘60 en ‘70. Tegen 2015 zal het transformeren in een multifunctioneel gebied met een hoogwaardige combinatie tussen wonen en werken. Het projectontwerp streeft ernaar alternatieve grondstoffen maximaal in te zetten. Dat is
stelde Mebin een lijst op van de hoeveelheden betonmortel en de bijbehorende betonsamenstellingen. Zo kon de betonmortelexpert bepalen hoe het vrijgekomen betongranulaat maximaal ingezet kon worden.
precies wat Mebin doet: het hergebruikt betongranulaat uit de gebouwen die gesloopt worden en past het toe in nieuw 12
beton. Daarvoor wordt ca.14.000 m3 betonmortel geleverd.
Meten is weten Mebin heeft een grote expertise in huis op het gebied van duurzaam bouwen. Met een Carbon Calculator kan Mebin voor iedere betonsamenstelling, inclusief transportbeweging,
Mebin denkt duurzaam mee
ten. Lokhorst vraagt Mebin om al in
de vrijgekomen CO2 berekenen. Hoe
Op het Eenhoornterrein worden 179
een vroeg stadium mee te denken
breek je het betongranulaat opti-
huurappartementen gebouwd met
over de toepassing van het betongra-
maal? Hoe pas je het toe in beton-
twee onderliggende parkeerkelders.
nulaat.
mengsels? En waarop moet je letten
Aannemer Lokhorst Bouw en Ont-
bij het transport van en naar de bouwplaats? Op basis van deze be-
gen om het project te realiseren.
2.500 ton betongranulaat hergebruikt
Voor Lokhorst is dit het eerste project
Uit de gesloopte gebouwen kwam
gemaakt worden. Dit project toont
met dergelijke duurzaamheidsvereis-
5.000 ton materiaal vrij. Hiervan kon
aan dat ketenintegratie mogelijk is
wikkeling heeft de opdracht gekre-
rekeningen konden optimale keuzes
wanneer alle betrokken partijen in een vroeg stadium samenwerken.
Uit de gesloopte gebouwen op het Eenhoornterrein wint Mebin 2.500 ton betongranulaat terug. Dat wordt toegepast in nieuw beton.
In z’n nieuwe, kolossale kraanbaan past Mebin 500 ton Ecocrete® 100 toe. De warmte- en sterkteontwikkeling van de betonmortel wordt in realtime opgevolgd.
Kolossaal
kozen aannemer Voorbij en betonmortelproducent Mebin voor Concremote®. Dit is een realtime proces- en monitoringsysteem. Deze web-based techno-
Ook voor constructieve toepassingen. 74 m lang, 6,80 m breed en 1 m dik: dat zijn de afmetingen van een nieuwe, kolossale kraanbaan van betonmortelpro-
logie monitort via draadloze sensoren ‘live’ de ontwikkeling van temperatuur en druksterkte. Mebin, Voorbij en ook de toezichthouder kunnen via een web portal inloggen en gelijktijdig de ‘live’ metingen bekijken.
ducent Mebin Amsterdam Noord. Bijzonder is de toepassing van Mebins nieuwe betonmortel Ecocrete® 100. Ook bijzonder: het realtime proces- en monitoringsysteem Concremote® om de warmte- en sterkteontwikkeling van de betonmortel
Scheuren krijgen geen kans Een kolossale betonnen constructie zoals de kraanbaan ontwikkelt tijdens de verharding heel wat warmte. Als de constructie daarna weer afkoelt
‘live’ te volgen en zo scheurvorming te voorkomen.
(en dus krimpt) is het van groot belang dat die afkoeling gelijkmatig en gecontroleerd gebeurt. Zonder
500 ton grind bespaard
Amsterdamse leverancier Paro. De be-
adequate maatregelen bestaat er een
Mebin leverde voor de kraanbaan
tontechnologen van Mebin waken er
reëel risico op scheurvorming. Daarom verpakt Mebin het gevaarte ná
500 m Ecocrete 100. Omdat in
nauwgezet over dat er met Ecocrete
Ecocrete® 100 de natuurlijke grond-
100 géén afbreuk gedaan wordt aan
het storten in isolatiemateriaal. Met
stof grind 100 % vervangen wordt
de kwaliteit en technische levensduur
Concremote® bepaalt Mebin exact
door betongranulaat, bespaart
van de betonnen constructie.
wanneer het isolatiemateriaal kan
3
®
®
worden verwijderd. Het resultaat is
Mebin 500 ton grind. Voor de leve-
Project
Ec dos oc sie re r te
ring van het betongranulaat werkt
‘Live’ via Concremote®
een scheurvrije constructie met een
Mebin bij dit project samen met de
Om scheurvorming te voorkomen,
hoge technische levensduur.
13
Op twee wielen Project
Baarle-Nassau
14
Duurzaam de baan op? In Bergeijk en Baarle-Nassau liggen voortaan fietspaden in Ecocrete®. In de duurzame betonmortel Ecocrete® is
Herman Haverkort, vestigingmanager Mebin Eindhoven/
een deel van de primaire toeslagmaterialen
Tilburg/’s-Hertogenbosch:
vervangen door gerecycled betongranulaat: 50 % in Ecocrete 50 en 100 % in Ecocrete ®
®
100. Zo wordt er minder aanspraak gemaakt op schaarse primaire grondstoffen en
‘De betonmortelsector in Nederland werkt er hard aan om de betonketen te verduurzamen. Een deel van het grind in betonmortel wordt dan ook steeds meer vervangen door betongranulaat. Met het nieuwe Ecocrete® 100 bekleedt Mebin een bijzondere positie in de markt. Projecten zoals de fietspaden in Bergeijk en
draagt Mebin bij tot het sluiten van kringlo-
Baarle-Nassau, waarbij grind wordt vervangen door
pen – want het gerecycled betongranulaat
betongranulaat, zijn baanbrekend in Nederland.’
wordt een herbruikbare grondstof voor
Bergeijk: 900 ton grind bespaard
nieuw beton. Mebin past Ecocrete onder
Voor een gloednieuw, ruim 1 kilometer lang fietspad
®
meer toe in fietspaden.
aan de Weebosserweg in het Noord-Brabantse Bergeijk leverde de betoncentrale van Mebin in Eindhoven 750 m3 Ecocrete® 100. Door het gebruik van Ecocrete® 100 wordt
Met Ecocrete® 100 worden géén concessies gedaan aan de kwaliteit en technische levensduur van het betonnen fietspad.
een besparing van 900 ton grind gerealiseerd. Het fietspad is aangelegd door Heijmans Wegen uit Tilburg. Voor de levering van het betongranulaat werkte Mebin samen met Baetsen Recycling uit Veldhoven.
Baarle-Nassau: 3 samenstellingen Langs de N260 in Baarle-Nassau komt een nieuw fietspad. Een gedeelte wordt uitgevoerd met een traditioneel beton, een ander deel met Ecocrete® 50 en nog een ander deel met Ecocrete® 100. Het ENCI-laboratorium in Rotterdam zal de drie samenstellingen testen op vorst- en dooibestendigheid. Wordt vervolgd.
Bergeijk
Duurzaam bad
Ec dos oc sie re r te
Geusselt Park zwembad in Maastricht gaat ‘cradle to cradle’. tricht het Geusselt Park zwembad zijn deuren. Het zwembad is het duurzaamste in Nederland. Mebin draagt hier in belangrijke mate toe bij door beton te
De Gemeente Maastricht vroeg
sloop van een aantal niet meer ge-
als opdrachtgever veel aandacht
bruikte betoninstallaties van cement-
voor een duurzaam bouwproces
fabriek ENCI in Maastricht.
met duurzame materialen. Mebin, onderzoeksinstituut BAS Research &
20 % minder CO2
Technology en de aannemer moesten
Met z’n CO2-Calculator heeft Mebin
nadenken over de duurzame moge-
de reductie van CO2-emissie van het
lijkheden.
betonmengsel in kaart gebracht. Het levert een reductie van ca. 20 % op.
Unieke samenstelling
Door kringlopen te sluiten moeten er
Mebin ontwierp samen met BAS
geen primaire grondstoffen gebruikt
granulaat. In dit unieke
een betonmengsel waarin het grof
worden.
‘Cradle-2-Cradle’-beton-
toeslagmateriaal (grind) voor 100 %
De stort van proefwanden door
door betongranulaat werd vervan-
Mebin op de locatie en de nodige
gen. Een unieke samenstelling: de
vooronderzoeken door BAS bewijzen
lijk grind toegepast, maar
norm voor toepassing van betongra-
het: de prestatie van het nieuwe
granulaat afkomstig van
nulaat is immers 20 %. Het gebruikte
betonmengsel verschilt zowel
betongranulaat, in totaal 4.000 ton,
constructief als esthetisch niet van
kwam voor een groot deel vrij bij de
traditionele betonmengsels.
leveren met 100 % beton-
mengsel wordt geen natuur-
betonpuin: Ecocrete® 100.
Duurzame voordelen • Besparing op de natuurlijke grondstof grind • Betongranulaat als hoogwaardige grondstof voor beton in plaats van downcycling als wegfundering • Beperking van CO2-emissie door: - de bindmiddelhoeveelheid door mengsel- en procesoptimalisatie te beperken - klinkeraandeel in het bindmiddel te beperken - lokaal gewonnen betongranulaat toe te passen (nauwelijks transport) • Minder belasting van de (schaarse) wegcapaciteit
Samenwerking
In 2012 opende in Maas-
15
Gezond ENCI en BIA Beton ontwikkelen samen de luchtzuiverende gevelsteen BIA Clear op basis van TioCem®. Op de Bouwbeurs 2013 stal BIA Beton uit Wijchen
Samenwerking
onlangs de show met de luchtzuiverende gevelsteen BIA Clear. Deze innovatieve
Geactiveerd door licht
even goed samen, maar we bewe-
bouwsteen werd in samen-
BIA Clear-gevelstenen zijn toe te pas-
zen al eerder dat het wel degelijk
sen zoals gewone gevelstenen. Het
kan – bijvoorbeeld met onze Groene
werking met ENCI/CBR
titaandioxide in het TioCem -cement
Wand-blokken, een CO2-reducerend
gedraagt zich als een fotokatalysator.
betonsysteem voor de buitengevel
ontwikkeld op basis van 16
BIA Clear werd ontwikkeld op basis van TioCem®, een cement dat schadelijke stoffen uit de lucht haalt.
®
Het afbraakproces van stikstofdi-
waar plantjes in kunnen groeien.’
TioCem®, een cement dat
oxide wordt geactiveerd door licht
‘In ons streven om een luchtzui-
nanodeeltjes titaanoxide be-
in de vorm van UV-stralen en vindt
verende buitengevel te realiseren,
plaats aan de oppervlaktelaag van de
kwamen we in contact met ENCI. We
gevelsteen.
hebben zeer plezierig samengewerkt.
vat. Zo worden schadelijke stoffen uit de lucht gehaald. BIA plaveit daarmee de weg richting een schone en zuivere leefomgeving.
TioCem bewijst z’n waarde in het esthetische en luchtzuiverende ontwerp voor het Zorghotel in Zwijndrecht. Lees meer op pagina 22 en 23.
Daarbij draaide het niet alleen om
Van innovatie naar de markt
techniek en kennisuitwisseling. Bij de
Vandaar ook dat het product een
productie denken wij natuurlijk ook
absolute blikvanger was op de Bouw-
in massa en het vermarkten van het
beurs 2013. Marketingmedewerker
product. Ook daarin staan we samen
John Giltjes van BIA is enthousiast
met ENCI sterk in de richting van
over de “gezonde” samenwerking
opdrachtgevers.’
tussen zijn bedrijf en ENCI: ‘Beton en milieu gaan niet altijd
Straat van de toekomst De reacties op het duurzame product zijn uiterst positief, aldus Giltjes: ‘Veel mensen spreken hun verbazing uit over de voor hen onverwachte link tussen gevelstenen en gezondheid. In Rotterdam zijn ze bezig met de “Straat van de toekomst”. Iedereen sprak daar eerst en vooral over de daken van de huizen en de straat zelf. Over de gevel hoorde je niemand, maar daar is nu wel verandering in gekomen. Daarom hopen we BIA Clear ook zo snel mogelijk in productie te kunnen nemen.’
ENCI en VBI delen technische, commerciële en logistieke kennis en ervaring om portlandslakcement verder te verduurzamen.
Samenwerking
25% minder CO2
Steeds meer klanten van ENCI gebruiken portlandslakcement: dat staat garant voor een verminderde CO2-uitstoot van 25 % per ton. Het portlandslakcement van ENCI is het resultaat van de duurzame samenwerking die ENCI en VBI, Europa’s grootste producent van kanaalplaatvloeren, de afgelopen jaren opbouwden. Hierbij worden de technische, commerciële, logistieke en bij de afdelingen Research & Development opgedane kennis en ervaring op structurele wijze gedeeld. CEM II/B-S 52,5 N
moesten zijn. CEM II/B-S 52,5 N is
‘Het gaat om procesoptimalisatie.
CEM II/B-S 52,5 N is een op maat
het resultaat.
We streven naar de ontwikkeling van
gemaakt cement dat VBI en ENCI in
Frits Baljé, Senior Account Manager
een betaalbaar product dat aan alle
nauwe samenwerking ontwikkelden.
ENCI: ‘Het cement stoot 25 %
gestelde eisen voldoet. We werken
De verhouding tussen portland-
minder CO2 uit. Na anderhalf jaar
samen om bij een vastgestelde kwali-
cementklinker, hoogovenslakken
vol in productie te zijn voor VBI,
teitsnorm de kosten zo laag mogelijk
en fijnheid (Blaine-waarde) is
maken inmiddels ook andere klanten
te houden. Dat vereist een nagenoeg
afgestemd op de specifieke eisen
er gebruik van. Ook zij laten weten
constante afstemming van de samen-
van VBI. Dit cement, van het type
zeer tevreden te zijn met het product.
stelling van het door VBI gewenste
portlandslakcement, is in alle pres-
We kunnen dan ook spreken van
beton in verhouding tot het cement
taties minimaal gelijkwaardig aan de
een breed toepasbaar cement
van ENCI. Bij de productontwikke-
ENCI CEM I 52,5 N, maar scoort qua
met een duurzaam karakter, dat
ling dagen we elkaar uit om binnen
CO2-uitstoot aanzienlijk beter.
bovendien zeker gelijkwaardig is
de gestelde kaders te zoeken naar
aan CEM I 52,5 N.’
verduurzaming van de door ENCI
Gelijkwaardig aan CEM I 52,5 N
geleverde producten.’
VBI en ENCI wensten een duurzaam
Afstemmen en uitdagen
alternatief te ontwikkelen voor
ENCI en VBI blijven samenwerken
CEM I 52,5 N, waarbij de prestaties
aan de ontwikkeling van nog duurza-
van het cement minimaal dezelfde
mere producten. Frits Baljé daarover:
CMYK
17
Aan tafel Aannemers, overheid en industrie overleggen over de verduurzaming van de betonketen. MVO Nederland presen-
Het gaat hierbij niet alleen om het
een goede balans moet zijn tussen
teerde in oktober 2011 het
product beton, maar ook om beton-
people (mens), planet (aarde) en
nen constructies en de hele levens-
profit (opbrengsten). Die instelling en
cyclusanalyse hiervan. Gezamenlijk
hun actieve betrokkenheid bij MVO
wordt bepaald wat duurzaam beton
Nederland geven aan dat zij hun rol
is om dit vervolgens toe te passen in
als eco-verantwoordelijke onderne-
de keten.
mer in de Nederlandse betonketen
programma ‘VerduurzaBeleid
ming Betonketen’. Twintig
18
partijen uit de Nederlandse bouwwereld, waaronder
erg serieus nemen.
ENCI en Mebin, bundelen
Emissies verlagen
hierin hun krachten voor
project. Alle belangrijke partijen
ENCI en Mebin nemen deel aan het
een verdergaande verduur-
zitten aan tafel: aannemers, overheid
zaming van de betonketen.
en de toeleverende industrie. ENCI en Mebin zijn al heel lang bezig met het verduurzamen van hun producten. Zo leveren ze al een belangrijke
Kernpunten verduurzaming MVO Nederland
bijdrage aan de verlaging van de CO2-emissies in de keten door de
• 20 partijen
inzet van alternatieve brandstoffen
• Gehele keten is vertegenwoordigd
bij de klinkerproductie, het beperken
• Gekeken wordt naar het hele pro-
van het klinkeraandeel in cement en
ces: van productie (grondstoffen)
hergebruik van bepaalde materialen.
tot toepassing (constructies) en
Ze delen hun kennis op dit gebied
hergebruik
en pogen andere marktpartijen te
• Acties: definitie van ‘duurzaam
overtuigen van het belang ervan.
beton’ vaststellen, doelstellingen duurzaamheid formuleren en
Doelstellingen 2020/2050
uitvoeren
Naast de centrale stuurgroep zijn
• Niet alleen de schakels in de keten,
er diverse werkgroepen: Energie,
maar ook de verbindingen daartus-
Grondstoffen, Emissies, Biodiversiteit,
sen tellen mee in duurzaamheids-
Definitie en Communicatie. In elk
definitie; dus ook ontwerp en
van die werkgroepen is een verte-
logistiek/transport
genwoordiger van ENCI of Mebin
• Thema’s:
actief. De werkgroepen brengen
- energieverbruik
uiterlijk eind 2013 rapport uit over
- grondstoffen (winning en
wat de mogelijkheden zijn. Daarnaast formuleren zij doelstellingen voor 2020 en 2050. ENCI en Mebin stellen zich op het standpunt dat er
gebruik) - emissie (o.a. stof en CO2) in bodem, water en lucht - impact op biodiversiteit
Hybride betonmixer van Mebin zet twee krachtbronnen optimaal in. Mebin neemt als eerste betonmortelleverancier ter wereld
Voor elke betonmixer
een hybride betonmixer in gebruik. Wat is er zo innovatief
Wierda Voertuig Techniek uit het
aan deze betonmixer en onderscheidt hem van de rest?
Friese Joure ontwikkelde het systeem waarop de hybride betonmixer geba-
Een slim systeem dat de aandrijving van de mixer regelt
seerd is. Directeur Rene Wierda:
door twee krachtbronnen zo optimaal mogelijk in te zetten:
‘Aan de ontwikkeling van deze volle-
de verbrandingsmotor en het elektrisch systeem.
dig hybride mixer is twee jaar onderzoek voorafgegaan. Mebin heeft een belangrijke bijdrage geleverd in zowel de onderzoeks- als testfase van dit
-30 % brandstof, -100 % CO2
laden op twee manieren op: tijdens
hybride systeem. Het systeem is op
De WVT Hybrid PTO Betonmixer,
het rijden aan de hand van de
elke bestaande betonmixer te monte-
zoals het systeem officieel heet,
overcapaciteit van de motor en/of
ren, ongeacht het merk voertuig.’
is getest bij Mebin in Leeuwarden.
in de avond- en nachturen via
Wierda licht het systeem nader
Wagenparkbeheerder/kraaninspec-
het normale elektriciteitsnetwerk
toe: ‘Een volledig beladen 10 kuub
teur Ronald Volkrijk van Mebin is
(220V). Het unieke aan dit sys-
betonmixer kan 4 uur draaien op de
enthousiast over de resultaten en
teem is dat de ketel op de accu-
capaciteit van de accu’s. Zodra de
het duurzame karakter:
kracht urenlang kan blijven draaien
capaciteit van de accu’s niet meer
‘De ketel van een gewone truck-
terwijl de betonmortel wordt
toereikend is, wordt automatisch
mixer draait op de motor van de
gelost. Het resultaat: tot 30 %
overgeschakeld op de conventionele
truck. De hybride mixer draait op
minder brandstofgebruik en 100 %
aandrijving. Hierbij is het systeem
lithium-ion-accucellen. De accu’s
CO2-reductie.’
volledig selfsupporting.’
Beleid
Wereldprimeur
19
Academy
BCT cement: 5% van de CO2-uitstoot
Sterke combinatie
genereert klinker met ternesiet tot
Sinds 2010 analyseert en ontwikkelt
30% minder CO2 dan gewone port-
een team in het HeidelbergCement
landcementklinker. Er wordt bij de
Technology Center (HTC), het
productie bovendien minder energie
alternatieve brandstof-
internationale onderzoekscentrum in
verbruikt: de sintertemperatuur ligt
fen te gebruiken, is de
het Duitse Leimen, concepten voor
150 tot 200°C lager en het brand-
alternatieve klinker.
stofverbruik wordt gereduceerd
Het HTC onderzocht de combinatie
met 10%.
van CSAB-cement (calcium sulfo-
De volgende stap van het HTC?
aluminaat-beliet) met ternesiet.
Experimenteren met afvalmateriaal
Na de eerste succesvolle verbran-
en industriële nevenproducten die
dingstesten registreerde het HTC
aluminium bevatten. Aluminium is
in 2012 twee patenten voor de
één van de samenstellende delen van
fabricage van klinker met ternesiet
klinker en wordt nu vooral geleverd
en vier patenten voor het gebruik
door natuurlijke grondstoffen. De
ervan in verschillende cementtypes.
nieuwe producten doorstaan dit
wereldwijd komt van de cementindustrie. Door 20
innoverende klinker op basis van ternesiet produceert tot 30 % minder CO2.
HeidelbergCement groep erin geslaagd de CO2emissies terug te dringen. Door toevoegingen zoals hoogovenslak of vliegas te gebruiken, kan de CO2balans van op portlandklinker gebaseerde producten verbeterd worden. Nu gaat de groep nog een stap ver-
jaar de grote test: ze worden met de
Minder CO2
bestaande technologie geproduceerd
Door zijn chemische samenstelling
in één van de Duitse Heidelberg-
en de productie op lage temperatuur,
Cement-fabrieken.
der en werkt concepten uit voor een alternatieve duurzame klinkersamenstel-
grondstof*
oxide
%
oorsprong
ling.
kalk of calciumoxide
CaO
65%
krijt/kalksteen/ mergel
silicium
SiO2
20%
leem
aluminiumoxide
Al2O3
10%
vliegas
ijzeroxide
Fe2O3
5%
pyriet
Klassieke klinkersamenstelling De klinker wordt verkregen door het zorgvuldig doseren van vier mineralen:
* Deze samenstellende oxiden zijn als dusdanig niet hydraulisch. Wanneer ze verhit worden tot 1.450°C gaan ze echter chemisch reageren tot het halffabricaat klinker.
Goed bestand Wat gebeurt er na 20 jaar
De hypothese getest
Hierdoor daalt de pH-waarde – en
met hoogovencement
Hoe goed is beton beschermd
het is juist de hoge pH-waarde van
tegen externe invloeden? Op basis
beton die voor een beschermend
van mechanismen kun je daarover
laagje rond de wapening zorgt. Valt
Hoe goed beschermt hoog-
hypotheses maken. Maar je kunt het
die bescherming weg, dan wordt de
ovencement ons beton
ook testen. En dat is wat ENCI sinds
wapening blootgesteld aan corrosie.
1993 heeft gedaan, in een langlo-
Want als water en zuurstof beschik-
pend onderzoek: in 1993 maakte het
baar zijn, dan kan ijzer gaan roesten.
proefstukken op basis van CEM III/B
En wanneer het roest, neemt het
aan, die daarna op gezette tijden in
volume toe: deze expansie kan
het ENCI betonlaboratorium in
scheuren in het beton veroorzaken.
(CEM III/B)?
tegen carbonatatie? ENCI onderzocht dat in het Betonlaboratorium in Rotterdam. Gestart in 1993, werden in april van dit jaar de laatste metingen verricht. En die bevestigen de hypothese: beton op basis van hoogovencement is goed bestand tegen carbonatatie.
Rotterdam werden onderzocht. ovencement in de Benelux al ruim
Proef: welke plekken zijn beschermd?
80 jaar lang het meest toegepaste
Bij de carbonatatieproef, beschreven
cement is.
in een Europees Voorschrift, wordt
Waarom CEM III/B? Omdat hoog-
een betonnen oppervlak op pH
Corrosie door carbonatatie
beoordeeld. Dat gebeurt met behulp
Centraal in het onderzoek stond
van een kleur-indicator. Is de pH
carbonatatie. Dat wordt veroorzaakt
hoger dan 9, dan kleurt de indicator
wanneer koolzuurgas (CO2) in het
roze; bij een pH lager dan 9 blijft de
beton dringt en een reactie aangaat
indicator kleurloos.
met de calcium- en hydroxide-ionen
In de proef wordt het betonopper-
(OH -ionen) in het poriewater.
vlak besprenkeld met de indicator. Zo
-
kun je de carbonatatiediepte bepalen
Resultaat: de theorie is bevestigd
en vaststellen op welke plek in het
Carbonatatie
beton de wapening (niet) beschermd is.
In een binnenklimaat is de carbonatatiediepte verder dan bij andere omstandigheden. Dit kan echter geen kwaad omdat daar geen water aanwezig is voor corrosie. Bij frequente bevochtiging of in onbeschutte buitenomgeving gaat carbonatatie minder snel. Na 20 jaar ligt de carbonatatiediepte van risicovol beton met CEM III/B tussen 1 en 2,5 cm. Normaal gezien is de dekking van het wapeningsstaal in beton veel groter. We kunnen dus stellen dat het onderzochte beton met hoogovencement (CEM III/B) het beton goed beschermt tegen carbonatatie. De resultaten uit het onderzoek bevestigen ook de bekende theorieën beschreven in de literatuur en zijn vergelijkbaar met ander uitgevoerd onderzoek.
Academy
20-jarig onderzoek naar carbonatatie bevestigt de goede bestandheid van hoogovencement.
21
Zuiver(end) TioCem® voor Zorghotel Zwijndrecht: esthetisch en luchtzuiverend In Zwijndrecht kwam er
Beweegt en verandert van kleur
‘Prefabbetonelementen kun je
Elk nadeel heeft zijn voordeel. Een
vooraf maken. Dat bespaart tijd op
revalidatiecentrum bouwen langs een
de bouwplaats. Bovendien benut je
Swinhove een nieuw zorg-
drukke verkeersader, dat zag Ronald
met prefab maximaal de beschikbare
hotel voor senioren. Topos
de Rooij van Topos Architecten dan
bouwoppervlakte. Die was behoorlijk
ook eerder als een mooie uitdaging,
compact. Juist omdat we rekening
en zeker niet als een probleem:
moesten houden met een beperkte
het ontwerp en de mate-
‘De locatie bood ons een unieke kans
ruimte, hebben we beslist om de
riaalkeuze leiden door de
om van het 10 verdiepingen tellen-
buitenafwerking in wit-cementbeton
de gebouw een visitekaartje van
direct aan het prefabbetonelement
het verpleeghuis te maken. Daarom
vast te maken. Wat je neerzet, is dan
hebben we gekozen voor een gevel
meteen af.’
op de plaats van de oude Project
zusterflat van verpleeghuis
architecten lieten zich voor
22
bijzondere ligging, met zicht op de autosnelweg A16.
klaar zijn’, zegt Ronald de Rooij.
in stralend wit prefabbeton met daaraan Trespa-lamellen bevestigd −
Gezond TioCem® wit
dwars en op zo’n 85 cm van elkaar.
De buitengevel wordt opgetrokken
Die zijn aan de ene kant blauw,
in TioCem® wit-cementbeton.
aan de andere kant grijs. Als je er
Ronald de Rooij: ‘Een helder witte
voorbijrijdt, lijkt het alsof het gebouw
gevel creëert niet alleen een esthe-
beweegt en van kleur verandert. Een
tisch uiterlijk. TioCem® voorkomt
opvallend, dynamisch effect waar je
ook dat vuil en fijn stof in de lucht
niet aan voorbij kunt kijken.’
– je zit tenslotte langs een snelweg – zich hecht op het betonopper-
Prefab: snel en efficiënt
vlak. En voor een zorgorganisatie
De keuze voor prefabbeton was inge-
was het meegenomen dat TioCem®
geven door het strakke bouwschema
een luchtzuiverende werking heeft
en het relatief kleine bouwvolume.
[zie inzet]. De opdrachtgever was
‘Het nieuwe zorghotel moest snel
dan ook zeer gecharmeerd door
de “gezonde” eigenschappen van
Het ging goed vooruit
deze speciale afwerking. Loveld, een
De productie van de TioCem®-
specialist in gevelarchitectuur, heeft
gevelelementen verliep volgens plan.
daarop samen met ENCI de samen-
‘Zodra de fundering er lag, plaatsten
stelling geoptimaliseerd. Het mag
we in één week tijd een volledige
gezegd: het heldere wit was pre-
verdieping. Na vijf weken konden
cies wat we voor ogen hadden. De
we op de begane grond beginnen
minimale kleurafwijkingen tussen de
met afbouwen. Het ging dus goed
verschillende elementen accentueren
vooruit’, zegt Ronald de Rooij.
alleen maar het natuurlijke karakter van het beton.’
Inspiratie uit de natuur TioCem® is een wit cement dat nanodeeltjes titaandioxide bevat. Die zorgen in het cement voor de afbraak van schadelijke stoffen (zoals bijv. veroorzaakt door uitstoot van industrie en autoverkeer). Het titaandioxide in TioCem® gedraagt zich als een fotokatalysator, vergelijkbaar met bladgroen in de natuur. Dat proces wordt geactiveerd door licht (UV-stralen) en vindt dus enkel plaats aan de oppervlaktelaag. Naast de afbraak van schadelijke stoffen uit de lucht zorgt TioCem® voor schonere betonoppervlakken. Dankzij de fotokatalytische eigenschappen van het cement zetten vuile deeltjes (zoals vettige vervuilingen, bacteriën en schimmelsporen) zich minder snel vast op het betonoppervlak. Bovendien zorgen de aanwezige nanotitaandioxidecristalines, in combinatie met zon en regenwater, voor een natuurlijke reiniging.
Project
De gevel van het zorghotel is opgetrokken uit stralend wit TioCem® beton en Trespa-lamellen in blauw en grijs. Als je er voorbijrijdt, lijkt het alsof het gebouw beweegt en van kleur verandert.
23
Loveld Nederland produceerde de prefabgevelelementen. De buitenaf werking in wit-cementbeton is direct aan de prefabbetonelementen vastgemaakt.
Technologie
CMYK
24
Uw onmisbare partners in de duurzame bouwketen
Fotorechten: ENCI, Mebin, TU Delft.
