Backgrounder Achtergrondinformatie over geweld tegen vrouwen en de campagne WE CAN end all violence against women
1
Inhoud Geweld tegen vrouwen
3
Wat is het?
3
Wie zijn het slachtoffer?
4
Wat zijn de gevolgen
4
Genderongelijkheid
5
Stereotypen
5
Verschillende niveaus
5
Slachtoffers en daders
6
Wat is de WE CAN campagne?
7
De campagnestrategie
7
Vooruitgang en verandering
9
Changemakers
10
Wat kan een changemaker doen?
10
Hoeveel changemakers zijn nodig?
11
Hoe wordt iemand changamaker?
11
Coalitiepartners
12
Wat betekent het?
12
Hoeveel coalitiepartners zijn er nodig?
12
Hoe wordt een organisatie coalitiepartner?
13
Belangrijke punten om te onthouden
14
Meer lezen
15
2
Geweld tegen vrouwen Geweld tegen vrouwen is een wereldwijd probleem en is van alle tijden. Jaarlijks worden miljoenen vrouwen slachtoffer van lichamelijk, seksueel of psychisch geweld. Ook in Nederland liegen de cijfers niet: -
Naar schatting overlijden jaarlijks 60 tot 80 vrouwen aan de gevolgen van huiselijk geweld. Ruim 200.000 vrouwen zijn ieder jaar het slachtoffer van lichamelijk en seksueel geweld. 39% van de vrouwen is ooit slachtoffer geworden van seksueel geweld. 1 op de 6 meisjes is wel eens gedwongen tot seksuele handelingen.
Wat is het? Geweld tegen vrouwen kent veel vormen. Het komt voor tussen twee personen, in de familie, in een partnerrelatie, in een gemeenschap en in de samenleving. Het kan thuis, op straat, op het werk of op een andere plek gebeuren. Het gaat zowel om lichamelijk, seksueel als psychisch geweld. Daarnaast kennen we economische ongelijkheid tussen vrouwen en mannen. Dit kan een voedingsbodem zijn voor geweld in relaties. Het kan zorgen voor financiële afhankelijkheid van de partner en dit maakt het soms voor vrouwen lastiger om hun partner te verlaten. Bekende voorbeelden van geweld tegen vrouwen zijn: huiselijk geweld:
partnergeweld: incest: gedwongen prostitutie:
meisjesbesnijdenis: gedwongen huwelijk: eerwraak:
verzamelterm voor geweld in de huiselijke kring. De pleger is bijvoorbeeld de partner, broer, ouder, kind of gehele familie. Mannen en jongens kunnen ook slachtoffer worden van huiselijk geweld. geweld van de ene partner, bijvoorbeeld echtgenoot(e) of vriend(in)je, tegen de andere partner. een meisje wordt door een familielid of iemand dichtbij de familie seksueel misbruikt. denk aan de in Nederland meest bekende verschijningsvorm van vrouwenhandel, de loverboy. bij een meisje wordt op jonge leeftijd haar vagina verminkt. gedwongen worden te trouwen, meestal omwille van de eer van de familie de eer is geschonden en deze moet hersteld worden, middels eergerelateerd geweld.
Maar er zijn nog veel meer vormen. Bijvoorbeeld: eergerelateerd geweld:
seksuele intimidatie:
date rape:
verschillende vormen van geweld die een familie gebruikt om te voorkomen dat een meisje de eer van de familie schendt of om de eer van de familie te zuiveren. Mannen en jongens kunnen ook slachtoffer worden van eergerelateerd geweld. seksueel getinte aandacht of toenaderingen die als ongewenst worden ervaren. De toenaderingen kunnen verbaal, non-verbaal of fysiek zijn. Ook wel ‘ongewenste intimiteiten’ genoemd. de jongen met wie een meisje date of verkering heeft, dwingt haar tot seksuele handelingen. Soms wordt hier ook drugs bij gebruikt om een meisje te versuffen of juist opgewonden te maken.
3
Wie zijn het slachtoffer? Geweld tegen vrouwen schendt de rechten en bedreigt het welzijn van miljoenen vrouwen over de hele wereld. Ongeacht hun ras, leeftijd, economische en sociale omstandigheden of hun geloof. Er is geen sprake van één verklaringsmodel. Het allerbelangrijkste zijn de machtsdynamiek en de escalatie van conflicten in de relatie. Dit geldt voor alle vormen van huiselijk geweld. Er zijn risicofactoren als het gaat om relationeel geweld. Dit wil niet zeggen dat alleen deze groep vrouwen geweld ervaart in haar leven. Onderzochte risicofactoren van relationeel geweld zijn: -
een laag zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen
-
lage sociaal-economische status
-
overmatig alcohol- en drugsgebruik
-
relationele factoren, bijvoorbeeld slechte communicatie, snelle relatievorming
-
opgroeien in een gezin waarin gebrek is aan aandacht
-
opgroeien in een gezin waarin mishandeling en verwaarlozing spelen
Wat zijn de gevolgen? Geweld is vernederend en heeft vaak traumatische gevolgen. Het meeste geweld tegen vrouwen vindt plaats in de eigen woning. Dit betekent dat de plek waar iemand zich veilig zou moeten voelen, thuis dus, niet meer veilig is. De gevolgen van geweld kunnen van psychische aard zijn zoals angsten, depressies, psychiatrische problemen, minderwaardigheidsgevoelens en seksuele problemen. Ook kunnen zij van psychosomatische aard zijn zoals hoofdpijn, buikpijn, verslavingen, slaap en eetproblemen. En ook van somatische aard zijn zoals breuken, miskraam en verwondingen. Geweld heeft niet alleen een negatief effect op het slachtoffer zelf, maar ook op de pleger en hun kinderen. Wanneer kinderen, zowel meisjes als jongens, getuigen zijn geweest van geweld tegen hun moeder, lopen ze een groot risico om later zelf slachtoffer of pleger van geweld te worden.
4
Genderongelijkheid Een belangrijke oorzaak van geweld tegen vrouwen is de structurele ongelijkheid tussen vrouwen en mannen in onze samenleving. Dit noemen we ook wel genderongelijkheid. Genderongelijkheid heeft te maken met maatschappelijke rollen en identiteiten voor mannen en vrouwen.
Stereotypen Veel mannen en vrouwen hebben stereotype ideeën over wat vrouwelijk is en wat mannelijk is. Zo vinden sommige mensen bijvoorbeeld dat een echte vrouw: - er altijd mooi uit moet zien - als zij zich erg sexy aankleedt het uitlokt om verkracht te worden - zich niet beter voor moet doen of teveel kan onderscheiden van anderen - de eindverantwoordelijkheid heeft over de kinderen en huishouding - emotioneel is en afhankelijk van anderen Ook wordt vaak gevonden dat een echte man: - altijd zelfstandig en ‘in control’ is - niet mag huilen - niet in staat is om zelf voor de kinderen te zorgen - niet in staat is om het huishouden zelfstandig te doen - zijn mannetje moet staan, zo nodig mag hij agressief zijn Door deze stereotype ideeën, wordt de vrijheid van vrouwen en mannen om zich te gedragen zoals zij willen, ingeperkt. Mensen willen graag voldoen aan de ideeën en verwachtingen van hun omgeving: ze zijn graag een ‘echte man’ of een ‘echte vrouw’. Deze ideeën krijgen kinderen vanaf kleins af aan mee. Op verschillende manieren wordt kinderen geleerd hoe een vrouw of man zich hoort te gedragen. Veel meisjes en jongens gaan zich ook zo gedragen. In de puberfase wordt dit vaak erg duidelijk. Zo wordt er vaak een dubbele moraal gehanteerd als het gaat om seksualiteit. Een meisje met veel vriendjes wordt een slet genoemd en is ‘hoerig’, een jongen met veel vriendinnetjes een player en daarmee stoer. Ook wordt afwijken van de rol als ‘echte vrouw’ of als ‘echte man’ vaak niet geaccepteerd door pubers. Dit komt onder andere duidelijk tot uiting in de afkeer van homoseksualiteit van veel jongeren.
Verschillende niveaus Genderongelijkheid speelt op verschillende niveaus een rol in het ontstaan en voortbestaan van geweld tegen vrouwen. Je eigen persoon (micro niveau): Vanaf kleins af aan leren we mensen in te delen in mannen en vrouwen, jongens en meisjes. Aan deze categorieën leren we allerlei ideeën te koppelen. Zoals ‘een man is sterk’, ‘een man heeft altijd zin in seks’, ‘een vrouw is gevoelig’ of ‘een vrouw hoort er mooi uit te zien’. Bij het ontstaan en voortbestaan van geweld tegen vrouwen spelen deze ideeën een rol. Bijvoorbeeld: als een vrouw op een subtiele manier aangezet wordt tot het hebben van seksueel contact door haar mannelijke partner denkt vaak zowel zij als haar man dat mannen nu eenmaal altijd
5
zin hebben in seks en dat vrouwen daar rekening mee moeten houden en hier niet over moeten zeuren. “Als ik eenmaal begin met zoenen, moet ik ook bereid zijn verder gaan” , is bijvoorbeeld een uitspraak van een zestienjarig meisje. Onze eigen omgeving (mezzo niveau): Mensen uit de eigen omgeving zoals vrienden en buurtgenoten, kunnen een rol spelen bij het in stand houden van geweld tegen vrouwen. Ze kunnen het geweld impliciet goedkeuren en soms zelf aanmoedigen, omdat ze vinden dat een vrouw zich als een ‘echte vrouw’ moet gedragen en een man als een ‘echte man’. Bijvoorbeeld: Er zijn Nederlandse buurten waar iedereen elkaar kent en in de gaten houdt. Er is sprake van een sterke sociale controle. Meestal gaat het om buurten waar veel mensen wonen die eenzelfde achtergrond hebben, dezelfde religie hebben en dus weinig diversiteit kent. Met name meisjes en vrouwen worden dan strenger in de gaten gehouden. Van hen wordt verwacht dat zij zich ‘kuis’ gedragen. Hiermee wordt bedoeld dat ze niet met mannen mogen omgaan en zich netjes moeten kleden. Wanneer dit volgens de buurtgenoten niet gebeurt, wordt er over hen geroddeld. De roddel stopt pas als een familie een meisje, vaak met geweld, weer in het gareel krijgt.
Maatschappelijk niveau (macro): Onze samenleving geeft op verschillende manieren uiting aan genderongelijkheid. Zo zien we in mainstream media veel stereotype beelden van vrouwen en mannen. Vrouwen staan bijvoorbeeld veel vaker sexy en bloot afgebeeld dan mannen. Ook nemen vrouwen vaak een onderdanige rol in, in tekenfilms, tv-series, films, videoclips en games. Geweld tegen vrouwen wordt daarin vaak vergoelijkt of soms zelfs gepresenteerd als ‘normaal ‘ of ‘stoer’. Als samenleving zijn we hier aan gewend geraakt. Diegenen die zich kritisch uitspreken over deze stereotypen in de media krijgen vaak de wind van voren. Bijvoorbeeld: Zowel in dance als in hiphopmuziek zijn er hits waarin op wordt geroepen tot geweld tegen vrouwen. Denk bijvoorbeeld aan Prodigy’s “Smack my bitch up”. Of aan Snoop Dogg die het voorbeeld stelt van een stoere man als een ‘pimp’(pooier) die zijn vrouwen, bitches, controleert: “What kind of pimp holds back? Never met a bitch that a pimp can’t slap, whats wrong with the pimpin’? Maar ook in programma’s als “Pauw en Witteman” zijn inhoudelijke gasten vaak mannen in pak en de vrouwelijke gast vaak een jonge zangeres die mag zingen, maar zich inhoudelijk verder stil moet houden. Of neem een kinderprogramma als kabouter Plop: dit geeft toch vooral een stereotype beeld van mannen en vrouwen weer.
Bijna alle landen ter wereld hebben de Universele Rechten van de Mens ondertekend. Hierin staat dat mannen en vrouwen gelijke rechten hebben. Ook in de Nederlands wet staat duidelijk dat vrouwen en mannen de zelfde rechten hebben. Discrimineren op basis van sekse mag dus niet.
Slachtoffers en daders Vroeger vonden veel mensen dat een echte man zijn eigen vrouw zo af en toe mocht slaan; hij moet immers de baas zijn over haar. Tot aan 1991 was verkrachting binnen het huwelijk niet strafbaar, als man had je immers recht op seksuele omgang met je vrouw. Tot aan het begin van deze nieuwe eeuw werd nauwelijks ingegrepen door de politie bij huiselijk geweld. Zo werd geweld tegen vrouwen geaccepteerd. Gelukkig is er veel veranderd. Maar nog steeds vinden veel mensen dat een man voor zich zelf op hoort te komen en ‘in control’ hoort te zijn. Wanneer mannen het gevoel hebben de controle te verliezen en zich machteloos voelen, weten ze soms geen andere manier om hier mee om te gaan dan geweld te gebruiken. Het gebruiken van geweld is minder bezwaarlijk dan niet ‘in control’ zijn.
6
Vrouwen die het slachtoffer worden van geweld denken vaak dat het hun eigen schuld is en dat het hen wel lukt om het geweld te laten stoppen. Ook de omgeving denkt dat soms. Misschien heeft ze het zelf uitgelokt. Alsof er redenen bestaan voor het slaan van je vriendin of vrouw. Mede door het schuldgevoel accepteren veel vrouwen het voortduren van geweld. Een andere reden waarom ze niet snel weggaan bij een man of familie die hen mishandelt, is dat vrouwen financieel afhankelijk van hen kunnen zijn. Maar elk individu is anders en heeft dus ook haar/zijn eigen redenen om geweld te accepteren, te ondergaan of te plegen.
Je mag niemand dwingen tot seks. Dit is wettelijk gezien strafbaar. Ook als het je eigen echtgenoot(e), vriend(in) of ‘date’ betreft. Tot aan 1991 was het niet strafbaar als een man zijn eigen vrouw verkrachtte. Een man had immers het recht op seksuele omgang met zijn vrouw, zo was de beredenering.
7
Wat is de WE CAN-campagne? De WE CAN campagne is een wereldwijde campagne die in 2004 is gestart in Bangladesh en daarna ook is opgezet in India, Sri Lanka, Nepal, Pakistan en Afghanistan. In 2007 werd de campagne ook in Canada geïntroduceerd. Mensen inspireren elkaar en leren van elkaar. Die kracht gebruikt WE CAN. Door mensen en organisaties aan elkaar te laten vertellen over geweld tegen vrouwen, kunnen vooroordelen en gedrag veranderen. Daarom werkt de campagne met changemakers: mensen die zelf in hun vriendenkring, hun buurt of op het werk actie ondernemen om een gelijkwaardige houding tussen mannen en vrouwen te stimuleren. Internationaal is de campagne een enorm succes: - 2000 organisaties zijn coalitiepartner geworden - Meer dan 2 miljoen mannen en vrouwen zijn changemakers - 40% van de changemakers is man - 90% van de changemakers heeft persoonlijk verandering ervaren als gevolg de WE CAN campagne.
De WE CAN campagne gaat: •
De aandacht vestigen op geweld tegen vrouwen dat mensen ervaren, zien en uitoefenen.
•
Geweld belichten als een publieke zaak in plaats van een privézaak.
•
Mensen aanzetten tot nadenken over hun eigen houding en gedrag ten aanzien van geweld tegen vrouwen.
•
Niet voorschrijven hoe mensen moeten denken of zich horen te gedragen: elk individu geeft richting aan zichzelf, ook in een veranderingsproces. Iedereen zet zich op de eigen manier in om geweld tegen vrouwen te stoppen.
•
Mensen uitnodigen om changemaker te worden, geweld af te wijzen in hun eigen omgeving en hierin anderen ook te stimuleren.
•
Mensen aanmoedigen om hun eigen kennis, vaardigheden en ervaringen in te zetten om die vorm van geweld tegen vrouwen te stoppen die hen het meest aan het hart gaat.
•
Vrouwen en mannen aanspreken als actoren van verandering in plaats van machteloze slachtoffers of overmachtige daders.
De campagnestrategie: verandering is een sociaal proces De WE CAN campagne wil een zo groot mogelijke groep individuen en organisaties aanspreken om een beweging te veroorzaken, die zowel houding als gedrag verandert ten opzichte van genderongelijkheid en geweld tegen vrouwen. De WE CAN campagne wil de samenleving gender gevoeliger maken, door de ongelijkheid zichtbaarder te maken en zo discussie en acties mogelijk te maken, zodat geweld tegen vrouwen verminderd of zelfs stopt.
8
De kracht van de campagne ligt onder andere in de organisatievorm: WE CAN maakt gebruik van bestaande netwerken en organisaties. Changemakers en coalitiepartners vormen samen de WE CAN campagne.
En daarom zal de WE CAN campagne: -
een grote diversiteit in individuen, gemeenschappen en instituties mobiliseren om verandering teweeg te brengen, te promoten en in stand te houden
-
een changemaker definiëren als: iemand die besluit nooit (meer) geweld uit te oefenen tegen vrouwen of te tolereren, bovendien belooft hij/zij ook minmaal 5 anderen in zijn/haar omgeving als changemaker te mobiliseren
-
changemakers aanmoedigen om hun opvattingen en ervaringen met anderen te delen, dit om een kettingreactie te stimuleren
-
changemakers een netwerk laten vormen om elkaar en anderen te ondersteunen; vrouwen die met geweld te maken hebben of anderen die geweld willen stoppen
-
een coalitie vormen die voor een gezamenlijk platform en informatiematerialen zorgt om de verandering te ondersteunen voor een periode van minimaal 5 jaar.
Vooruitgang en verandering De WE CAN campagne gaat ervan uit dat individuen bereid zijn tot verandering wanneer zij aangesproken worden door hun ‘peers’ (gelijken) en zij invloed ervaren op dat wat ze willen veranderen.
9
Changemakers Changemakers zijn individuen die zelf in hun vriendenkring, hun buurt of op het werk actie ondernemen om gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen te stimuleren op allerlei gebieden. Man, vrouw, alleen of in een groep, oud of jong: iedereen kan meedoen om een einde te maken aan geweld tegen vrouwen. Een changemaker : • • • • •
Neemt een standpunt in tegen geweld tegen vrouwen Accepteert en gebruikt in zijn/haar eigen leven en omgeving geen geweld tegen vrouwen. Zet zichzelf en anderen aan om na te denken over eigen houding en gedrag. Stimuleert mensen om inzicht te krijgen in geweld dat ze ervaren, uitoefenen of bij anderen zien. Mobiliseert minimaal vijf anderen om ook changemaker te worden.
Hiermee sluit een changemaker zich aan bij de uitgangspunten van WE CAN internationaal: • • • •
Verandering is mogelijk, als een ieder zijn steentje bijdraagt. Iemand bepaalt zelf wat hij/zij wil veranderen in zijn/haar omgeving. Elk individu is verantwoordelijk voor zichzelf, ook in een veranderingsproces. Verandering is een doorlopend proces van bewustwording, netwerken en actie ondernemen.
Wat kan een changemaker doen? -
Met buren, vrienden en collega’s praten om ze bewust te maken van het bestaan van geweld tegen vrouwen en genderongelijkheid Zijn/haar eigen kennis over geweld tegen vrouwen vergroten Met andere changemakers ludieke acties bedenken om het onderwerp op de politieke en persoonlijke agenda te houden. Campagnemateriaal verspreiden Bestaande vooroordelen over vrouwen en stereotypen weerleggen Publiekelijk een standpunt innemen tegen geweld tegen vrouwen
Voorbeelden wat changemakers kunnen doen De discussie aangaan in je eigen omgeving Op een verjaardagfeestje, met je vrienden en bij je familie maak jij op verschillende manier duidelijk dat geweld tegen vrouwen moet stoppen. In je tas zitten meestal wel een paar WE CAN folders die je zo nu en dan uitdeelt aan geïnteresseerde luisteraars. Op Hyves verwijs je een paar van je vrienden naar de WE CAN Hyves. Ook bezoek je een WE CAN changemaker bijeenkomst waarin je tips opdoet over hoe je andere changemakers werft en je standpunten nog beter naar voren kan brengen. De werkvloer in beweging Op je werk organiseer je een lunch over het thema geweld tegen vrouwen. Op deze lunch geef jij een presentatie die je hebt samengesteld op basis van materiaal van de WE CAN website. Met een aantal collega’s ga je naar aanleiding van de lunch verder bekijken hoe jullie geweld tegen vrouwen kunnen aanpakken. 10
Wie schrijft, die blijft Je schrijft al een tijdje weblogs. In je komende weblogs ga je regelmatig aandacht besteden aan een of meer vormen van geweld tegen vrouwen. Deze weblogs stuur je op naar het WE CAN team die deze op de WE CAN website plaatsen zodat jij een groter publiek bereikt. Een actieve lobby Je sluit je aan bij een organisatie die zich inzet om een of meerder vormen van geweld tegen vrouwen te bestrijden. Vanuit deze organisatie gebruik je een of meerdere strategieën om het thema op de publieke agenda te krijgen. Je werkt hierin actief samen met de media. Het WE CAN team schakel je in om jou te helpen sponsoren te vinden voor activiteiten.
Hoeveel changemakers zijn er nodig? Jaarlijks zal de WE CAN minstens 6668 changemakers mobiliseren. Waarom 6668? Dit is een symbolisch getal: In 2004 kwamen in totaal 6668 gevallen van seksueel geweld ter kennis van de politie.
Hoe wordt iemand changemaker? Changemakers worden geworven via face-to-face verzoeken, aanwezigheid op relevante congressen, professionele en persoonlijke netwerken, hyves-netwerken, websites, ngo’s en maatschappelijke organisaties. Iemand kan zich uiteraard ook zelf aanmelden als changemaker via www.wecan.nl
11
Coalitiepartners De WE CAN campagne wil ook organisaties aanspreken om een beweging te veroorzaken. Deze organisaties kunnen coalitiepartners worden. Dit zijn organisaties die de leidende principes van de WE CAN campagne onderschrijven en zich hiervoor in willen zetten. Iedere organisatie kan in principe meedoen, bijvoorbeeld vrouwen- en migrantenorganisaties, overheden, maatschappelijke en welzijnsorganisaties, vakbonden, politieke partijen, bedrijven, NGO’s, de civil society, bedrijven, media, belangenverenigingen en andere organisaties.
Wat betekent het om coalitiepartner te worden? Coalitiepartners zijn bestaande organisaties die mee willen werken aan een duurzaam proces van verandering in de sociale houding en praktijken die geweld tegen vrouwen faciliteren of gedogen. De coalitiepartner mobiliseert in zijn achterban individuele changemakers of andere organisaties als changemaker en coalitiepartner. Afhankelijk van de mogelijkheden van de organisatie en motivatie kan een coalitiepartner zich meer of minder inzetten voor de WE CAN campagne.
Voorbeelden van wat een coalitiepartner kan doen? Ruimte geven aan verandering De folders van de WE CAN liggen bij de ingang, de wachtruimte of in de kantine. Ook geef je als organisatie de changemakers binnen jouw organisatie de ruimte om hun activiteit te ontplooien. Je bent bijvoorbeeld enthousiast als er een thema lunch over dit thema wordt georganiseerd. Gelijkheid vrouwen en mannen bevorderen Jij vindt het belangrijk om als organisatie vrouwen en mannen gelijke kansen te bieden. Er wordt een gedragscode ontwikkeld en er worden vertrouwenspersonen aangesteld om seksuele intimidatie en discriminatie op de werkvloer te voorkomen. Ook ga je een accuraat beoordelingssysteem gebruiken als organisatie zodat vrouwen en mannen hetzelfde verdienen voor hetzelfde werk. Ook bevorder je meer vrouwen aan de top. Je vraagt hierbij zo nu en dan advies aan het WE CAN Team. Wellicht past deze aanpak in het bredere diversiteitbeleid van de organisatie.
Het opzetten van een eigen activiteit Je organiseert een bijeenkomst om bewustwording betreffende geweld tegen vrouwen te vergroten. Je schakelt het WE CAN Team in om mee te helpen naar het zoeken van sponsoren.
Hoeveel coalitiepartners zijn er nodig? De campagne bestaat uit een brede coalitie van organisaties en individuen om zo diverse sectoren van de samenleving te mobiliseren en een standpunt in te nemen om geweld tegen vrouwen te stoppen. Jaarlijks zal de WE CAN campagne minstens 60 tot 80 coalitiepartners mobiliseren. Waarom dit aantal? Jaarlijks sterven tussen de 60 en 80 vrouwen aan de gevolgen van huiselijk geweld. 12
Hoe wordt een organisatie coalitiepartner? Coalitiepartners worden geworven via face-to-face verzoeken, aanwezigheid op relevante congressen, professionele en persoonlijke netwerken, hyves-netwerken, websites en lobbyactiviteiten van het WE CAN-team.
Een organisatie kan zich uiteraard ook zelf aanmelden als coalitiepartner via de website www.wecan.nl.
13
Belangrijke punten om te onthouden
•
Geweld tegen vrouwen is geen privéprobleem. Het is een maatschappelijk probleem dat ons allemaal aangaat.
•
Geweld tegen vrouwen kent vele vormen en komt veel voor.
•
Geweld tegen vrouwen komt onder andere voort uit genderongelijkheid. Genderongelijkheid is de structurele ongelijkheid tussen vrouwen en mannen in onze samenleving, die verschillende uitingsvormen kent. Soms is de genderongelijkheid in het voordeel van de man (sterkere economische posities, meer macht in publiekterrein, meer seksuele vrijheden, ) en soms in het voordeel van de vrouw (meer macht in het privédomein, meer zeggenschap over opvoeding kinderen, beter in staat om aan multi-tasking te doen).
•
Het model van verandering ‘WE CAN’ gaat uit van bewustwording, reflectie, netwerken en actie voeren. Dit is een continu proces dat nooit ophoudt. Bewustwording is niet iets statisch maar een continu proces dat keer op keer aanpassing vraagt van het netwerk om met nieuwe inzichten nieuwe acties te bedenken. Een actie is iets wat je als individu of als groep doet.
•
Coalities moeten worden gesmeed: tussen individuen, actiegroepen, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Alleen met zijn allen kunnen we de verandering teweeg brengen die nodig is om geweld tegen vrouwen een halt toe roepen.
14
Meer lezen Wil je meer lezen over geweld tegen vrouwen? Hieronder vind je de bronnen die we hebben gebruikt voor deze backgrounder en de website www.wecan.nl.
Boeken, rapporten en artikelen: Aalst, S. en Johannink, R. (2007) Eergerelateerd geweld in Nederland In-pact Politieadviescentrum Bakker, H. (2005) Bronnenboek Eerwraak in Nederland Utrecht:TransAct Bakker, H. en Felten, H. (2007) Respect en eer. Eergerelateerd geweld en de rol van scholen. Uit: Bij de Les. Utrecht: NVS-NVL Broek, G. (2007) De terreur van de schaamte: brandstof voor agressie. Haarlem: Uitgeverij In de Knipscheer Cense. (2004) Mozaïek, Preventie en opvang huiselijk en seksueel geweld allochtone vrouwen, deel 1 basisinformatie. Utrecht:TransAct Ermers, R. Eer en eerwraak, definitie en analyse. Amsterdam: Bulaaq Keuzenkamp, S., Bos D., Duyvendak J. W. & Hekma, G. (2007), Gewoon doen: de acceptatie van homoseksualiteit in Nederland. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. Janssen, H. Geweld achter de voordeur, aanpak van huiselijk geweld. Amsterdam: Boom Loo, van der. V. (2005) De vrouw beslist, de tweede feministische golf in Nederland. Amsterdam: IIAV Mens – Verhulst, J. & Waaldijk. B. (red.) Vrouwenhulpverlening 1975-2000 Beweging in en rond de gezondheidszorg. Houten: Bohn Stafleu van Loghum Ministerie van Justitie (2002) Privé geweld - publieke zaak, Een nota over de gezamenlijke aanpak van huiselijk geweld. Den Haag: Ministerie van Justitie MOVISIE (2007) Factsheet Huiselijk Geweld: feiten en cijfers. Utrecht: MOVISE MOVISIE (2009) Factsheet Seksueel Geweld: feiten en cijfers. Utrecht: MOVISIE Outsem, R. (2001) De aanpak. Systeemgerichte hulp bij geweld in relaties Utrecht: TransAct Sterckx, L. en C. Bouw (2005) Liefde op maat: partnerkeuze van Turkse en Marokkaanse jongeren. Amsterdam: SISWO
Versteegen J. (2007) Eergerelateerd geweld & homoseksualiteit in: Homo-Emancipatiebeleid (2007) Utrecht: MOVISIE Vissers, B.; Harten, T. van. (2007) Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. Utrecht: MOVISIE Zee, R. van der. (2006) Eerwraak in Nederland. Antwerpen: Uitgeverij Houtenkiet
Internetbronnen: • • • • • • • •
cgb.nl eerwraak.info en.wikipedia.org/wiki/Date_rape geheugenvannederland.nl/?/nl/items/RIJK02:337144 geschiedenis.vpro.nl/afleveringen/10441922/ heksennacht.nl huiselijkgeweld.nl iiav.nl 15
• • • • • • • • • • • • • • • • • •
jeugdprostitutie.nu kinderrechten.nl let.uu.nl/vrouwenhulpverlening/Marijke%20Naezer.html loonwijzer.nl/home/vrouwenloonwijzer/beloningsverschillen-m-v/beloningsverschillen-mv#loonverschillen-m-v-gemiddeld meisjesbesnijdenis.nl mensenrechten.org nl.wikipedia.org/wiki/Vrouwenhulpverlening nl.wikipedia.org/wiki/Verkrachting seksonderje25e.nl seksueelmisdrijf.nl stichtingdebeauvoir.nl st-kezban.nl ublad.uu.nl/WebObjects/UOL.woa/1/wa/Ublad/archief?id=1013727 unifem.org/campaigns/vaw/facts_figures.php rutgersnissogroep.nl/rutgersnisso_groep/rng/informatiecentrum/Literatuurwijzers/Literatuu rwijzer_seksuele_intimidatie wecanbc.ca wecanendvaw.org wecanendvaw.org
16