B.Æ.Æ Metaal en Techniek

B.Æ.Æ Metaal en Techniek Mr. W.J.M. Koek*

Inhoud ". Æ. . ª. . . . .

Orie«ntatie Administratieve organisatie en controle Externe financie«le verslaggeving Omgevingsrecht Subsidies en andere financie«le regelingen Fiscale aandachtspunten Branchespecifieke regelgeving Internationaal ondernemen Bijlage. Organisaties en adressen

* Mr. W.J.M. Koek is hoofd ledenadvies Koninklijke Metaalunie.

Leidraad voor de AA afl. 78 - juli 2011

B.2.2 - 01

SECTOR INDUSTRIE

"

Orie«ntatie De soorten metaalverwerkingsbedrijven De sector Metaal en Techniek is een pluriforme verzameling van metaalbedrijven met zeer uiteenlopende activiteiten. Binnen de branche is een grote diversiteit in activiteiten, bewerkingen, markten, eindproducten en technieken. Ook in omvang varie«ren de bedrijven sterk, zij het dat de meeste bedrijven kleine ondernemingen zijn. Zo heeft ca. % van de bedrijven in de branche minder dan elf medewerkers in dienst. Binnen de metaal be- en verwerkende bedrijven zijn twee hoofdgroepen te onderscheiden, de metaalproductenindustrie en de machine-industrie. De overgrote meerderheid van de bedrijven die werkzaam zijn in de metaalproductenindustrie is toeleverancier. Een veel kleiner aantal bedrijven is fabrikant van half- of eindproducten. De activiteiten van de toeleveranciers varie«ren van eenvoudige massaproductie tot de vervaardiging van hoogwaardige componenten. De metaalproductenindustrie is weer onderverdeeld in een groot aantal verschillende branches. Voorbeelden hiervan zijn onder andere (staal)constructie, montage, verspanende toelevering, plaatbewerking, oppervlaktebehandeling, service en onderhoud en gereedschapmakers. Binnen de machine-industrie zijn metaalbedrijven actief die (onderdelen van) machines produceren ten behoeve van bijvoorbeeld medische apparatuur, de voedingsindustrie, de landbouw, de gereedschapswerktuigen, de verpakkings- en de transportmiddelenindustrie. In de metaalsector zijn ruim " bedrijven actief. In onderstaande tabel wordt de opbouw weergegeven:

B.2.2 - 02


METAAL EN TECHNIEK

2009

Aantal

Werk-

bedrijven zame

Gem.

Productie Inter-

Toege-

Productie Toege-

medew.

(maal

mediair

voegde

per werk- voegde

E 1 mil-

verbruik

waarde

zaam per- waarde

personen

joen)

soon

per werkzaam persoon

Basismetaal

330

21 000

63,6

6 160

4 501

1 659

293 333

79 000

metaalproducten-

8 590

103 000

12,0

17 601

11 782

5 819

170 883

56 495 63 396

industrie Machinebouw

5 040

96 000

19,0

19 016

12 930

6 086

198 083

Transportmiddelen

2 800

52 000

18,6

11 807

9 185

2 622

227 058

50 423

Elektronica

1 705

85 000

49,9

18 218

14 469

3 749

214 329

44 106

Totaal/gemiddeld

18 465

357 000

19

72 802

52 867

19 935

220 737

58 684

Tabel ". Bron: CBS bewerkt door de Koninklijke Metaalunie.

Bedrijfskolom De meeste bedrijven in de Metaal en Techniek zijn toeleveranciers, die op (grote) afstand staan van de producenten van de eindproducten (OEM-ers) en de uiteindelijke gebruikers. De metaalproductenindustrie levert voornamelijk aan de sectoren industrie en bouw. De bedrijfstak kenmerkt zich door een ketenstructuur waarin een groot aantal toeleveringsbedrijven onderdelen of modules toeleveren aan zogeheten Original Equipment Manufacturers (OEM-ers) of hoofdaannemers.

Positie van toeleveranciers in de productieketen in de metaalverwerkende industrie Grondstoffenleveranciers Generieke toeleveranciers

grondstoffen onderdelen

(Eerstelijns) Toeleveranciers Onderaannemers (Toeleveranciers van)

componenten

(deel) assemblage

OEM-ers/ machinebouwers/ hoofdaannemers

totaal oplossing

behoeften klant

Gespecialiseerde toeleveranciers

De toeleveranciers zijn in drie categoriee«n onder te verdelen.


B.2.2 - 03

SECTOR INDUSTRIE

" Eerstelijns toeleveranciers Dit zijn overwegend las-, metaalbewerkings- en constructiebedrijven. Deze bedrijven leveren capaciteit ten behoeve van bewerkingen op basis van tekeningen. De meeste bedrijven leveren standaardwerk, laag in de keten. De toegevoegde waarde is dan ook relatief laag. Binnen de groep onderscheiden zich de part suppliers en de proces suppliers. Part suppliers zijn toeleveranciers (jobbers) die zich hebben gespecialiseerd in de productie van onderdelen. Process suppliers zijn toeleveranciers (jobbers) die zich hebben toegelegd op de beheersing van bepaalde bewerkingsprocessen. Æ Co-suppliers Deze toeleverancier produceert onderdelen en submodules op basis van specificaties in opdracht van de fabrikanten van eindproducten. Main suppliers De main supplier vervaardigt complete (hoogwaardige) modules voor de producenten van de eindproducten. Zij neemt een groot deel van het productiemanagement van de eindproducent voor haar rekening. OEM-ers (Original Equipment Manufacturers) De OEM-ers hebben de contacten met de eindgebruikersmarkt en besteden een deel of hun gehele productie uit aan toeleveranciers en onderaannemers. In toenemende mate is hier sprake van een beperkt aantal preferred suppliers waaraan hoge eisen worden gesteld met betrekking tot kostprijs, kwaliteit en levertijd. Niet alleen de productie wordt bij deze preferred suppliers uitbesteed, ook worden ze betrokken bij het productontwerp en de assemblage, of worden door hen geboden oplossingen van deze preferred suppliers ingekocht. Door specialisatie op hun proces, overname van delen van het proces daaraan voorafgaand en/of daarop volgend kunnen toeleveranciers zich ontwikkelen tot onmisbare partners van de OEM-ers/hoofdaannemers of er zelf een worden.

B.2.2 - 04


METAAL EN TECHNIEK

Sinds het einde van de vorige eeuw vindt een toenemende concurrentiedruk uit lagelonenlanden plaats. De bedrijfstak reageert hierop door zich meer te richten op de complexere producten en maatwerk: productie van enkelstuks en kleine series met een hogere toegevoegde waarde. Omdat ook in dat marktsegment kostprijs belangrijk blijft vindt een voortgaande automatisering van het productieproces plaats, waardoor steeds meer manarm wordt geproduceerd. De investeringen in productiemachines en de geautomatiseerde besturing daarvan nemen daardoor echter fors toe. Hierna is een overzicht weergegeven van de sterktes en zwaktes van de be- en verwerkende metaalbedrijven. Omdat we het over een groep zeer uiteenlopende bedrijven hebben, zijn de hierna genoemde sterktes en zwaktes niet op alle ondernemingen van toepassing. Sterktes

Zwaktes

Flexibiliteit Probleemoplossend vermogen Beheersing technische processen Betrouwbaarheid

Schaalgrootte Benchmarkinformatie

Hoge organisatiegraad in de branche Hoge productiviteit

Beheersing admin. en logistieke processen Onevenwichtige focus techniek versus markt Prijsconcurrentie Concurrentie uit opkomende markten Risicospreiding klanten/sectoren Managementkwaliteiten

Tabel Æ. SWOT-analyse


B.2.2 - 05

SECTOR INDUSTRIE

Marktontwikkeling Industrie algemeen De industrie«le productie liep in Ææ harder terug dan de totale economie. In Æ" is het herstel echter ook iets groter. De industrie«le productie groeit na een terugval in Ææ met ,æ% naar verwachting in Æ" met %. Deze groei valt overigens hoofdzakelijk in de hoek van de basismaterialen en halffabricaten waar te nemen. Bedrijven die investerings- of consumentengoederen produceren hebben nog nauwelijks groei gerapporteerd. In de tweede helft van Æ" zakt de groei terug en voor Æ"" is de verwachte groei van de industrie als geheel slechts Æ%. Metaalproductenindustrie en machine-industrie De metaalproductenindustrie presteerde in Ææ zeer slecht. Er trad een krimp op van "%. De machinebouw deed het iets minder slecht met een daling van ruim "%. Deze grote dalingen lijken in Æ" te zijn gestopt. Voor de meeste producenten blijven de marktomstandigheden echter ook in Æ" zwaar. Er is overcapaciteit ontstaan, die zorgt voor prijsdruk en onderbezetting van de productiefaciliteiten. De groeiverwachting voor de metaalproductenindustrie voor Æ" is door bovenstaande factoren beperkt tot "%. Pas in Æ"" wordt een toename van de groei verwacht tot ,%. De machine-industrie klimt iets sneller uit het dal (Æ": ª%, Æ"": Æ,%). Conjunctuurpatroon metaalsector De metaalsector is verdeeld getroffen door de economische teruggang eind Æ. Het tijdstip waarop bedrijven werden getroffen hangt af van de sectoren waaraan zij leveren. Zo doet zich het verschijnsel voor dat in bijvoorbeeld de automotive toelevering en de chipindustrie de productie zich in de tweede helft van Æ" herstelt, terwijl in bouwgerelateerde constructiebedrijven de omzet in Æ" pas zorgwekkend begint te dalen. Timing en tempo kunnen per bedrijf verschillen, maar de metaalsector is altijd al zeer conjunctuurgevoelig geweest. Na en-

B.2.2 - 06


METAAL EN TECHNIEK

kele (in de regel vijf tot zeven) jaren van forse groei en uitbreiding van productiecapaciteit volgen steevast een of twee jaren van stagnatie of krimp van de markt waarbij overcapaciteit ontstaat. In deze magere jaren daalt de bedrijfsbezetting en vindt prijserosie plaats, die daarna eerst aarzelend herstelt. In de jaren Æ-Æª was ook sprake van zo’n conjunctuurdal. In de daaropvolgende jaren ontstond er weer een sterk positieve economische ontwikkeling, die tot het laatste kwartaal van Æ aanhield. In de laatste maanden van Æ vertoonde de markt zoals eerder opgemerkt plotseling weer tekenen van verval, waarna in Ææ een forse daling intrad, die in Æ" lijkt uit te bodemen en te stabiliseren. Bedrijven die zich met specifiek, hoogwaardig werk bezighouden hebben minder last van de schommelingen dan bedrijven die zich richten op relatief laagwaardig gestandaardiseerde productie. Ook bedrijven met een goed eigen product en een goede gespreide marktpositie zijn minder afhankelijk van grote economische schommelingen. Bedrijven in de metaalsector zullen altijd geconfronteerd blijven worden met conjuncturele groei en krimp. Een en ander kan worden ge|« llustreerd met onderstaande grafiek, die het aantal positieve en negatieve antwoorden van ondernemers op de conjunctuurenque“te van brancheorganisatie Koninklijke Metaalunie te Nieuwegein.


B.2.2 - 07

SECTOR INDUSTRIE

Bron: Koninklijke Metaalunie, Nieuwegein. Hieronder zijn de kansen en bedreigingen voor de metaalbewerking weergegeven. Ook nu geldt dat gezien de grote diversiteit binnen de branche niet alle punten voor alle ondernemingen van toepassing zijn. Kansen

Bedreigingen

Toename outsourcing OEM-ers Benutten exportpotentieel Integrale dienstverlening Risicodragend toeleveren Breder opgeleide opvolgers Technologische ontwikkelingen

Conjuncturele ontwikkelingen Concurrentie uit het buitenland Afkalvend industrieel fundament Beschikbaarheid personeel Snellere economische veroudering activa Ontwikkeling van kostprijs en afzetprijs Sterk stijgende inkoopprijzen Milieuwetgeving

Tabel . Kansen en bedreigingen

Een vijftal strategiee«n wordt onderscheiden die de concurrentiepositie van bedrijven in de metaalproductenindustrie kan verbeteren en het anticiperend vermogen op veranderende situaties kan vergroten. Deze strategiee«n zijn: ^ samenwerken: dit kan zowel horizontaal, complementair of met klanten zijn;

B.2.2 - 08


METAAL EN TECHNIEK

^ nieuwe technologiee«n: deze kunnen een hogere efficiencygraad en een reductie van de proces- en productiekosten opleveren; ^ specialisatie: op een bepaalde bewerking/bewerkingstechniek of een marktgerichte specialisatie; ^ diversificatie: een verbrede focus; ^ internationalisatie: uitbreiding van de afzetmarkt. De genoemde strategiee«n zijn niet voor ieder bedrijf geschikt. Voor de jobbers zijn specialisatie en samenwerking de meest voor de hand liggende strategische keuzes. Voor co-suppliers is toename van toegevoegde waarde voor afnemers essentieel. Door middel van samenwerking en export kan deze toename gerealiseerd worden. De vijf strategiee«n kunnen allen van toepassing zijn op main suppliers. Zij moeten zich met name concentreren op de eigen kerncompetenties. Zij kiezen daarom steeds meer voor het ‘Kop-staart model’. Hierbij specialiseert het bedrijf zich in productontwikkeling en het vermarkten van de producten terwijl het grootste deel van de productie wordt uitbesteed. Als deze niet voldoende aanwezig zijn, kunnen ze aangevuld worden door middel van bovengenoemde strategiee«n. Brancheorganisaties Koninklijke Metaalunie, Nieuwegein () ªª De belangrijkste vakbladen ^ ^ ^ ^

Metaal & Techniek Vraag en Aanbod Metaal en Kunststof Metalektro Profiel Organisatiekenmerken Kapitaalintensief versus arbeidsintensief Afgezien van de siersmeden komt vakmanschap in de vorm van handwerk steeds minder voor. De sector als geheel heeft te maken met een toenemende kapitaalintensiteit. Computer-


B.2.2 - 09

SECTOR INDUSTRIE

gestuurde bewerkingsmachines, geautomatiseerde transportsystemen en het digitaal aanleveren van opdrachten vervangen meer en meer arbeidsintensieve processen. De investeringen belopen soms vele honderdduizenden euro’s per werknemer. De bedrijfseconomische levensduur van machines wordt steeds korter. Dit geldt in nog sterkere mate voor de bijbehorende besturingssystemen. Naast het automatiseren van de metaalbewerkingen met CNC-machines wordt ook het voor- en natraject steeds verder geautomatiseerd. Tekeningen worden elektronisch ingelezen, bewerkt en naar de bewerkingscentra verzonden. Met name in het voor- en natraject is middels procesautomatisering bij veel bedrijven in de sector nog veel te winnen. Dure bewerkingsmachines vergen vaak een langere bedrijfstijd dan uur per week om de uurkostprijs onder de marktprijs te houden. In toenemende mate worden daarom onbemande productiemachines ingezet. De bedrijfstijd kan dan oplopen tot " uur per week. De CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf maakt verlenging van de arbeidstijd zonder kostenverhoging (overuurtoeslag) mogelijk tot æ, uur per dag. De betrokken werknemer werkt dan slechts vier dagen. Bij een goede planning kan de machinetijd zo worden verlengd van naar ª, uur per week zonder een progressieve toename van de variabele kosten. Een andere mogelijkheid om de bedrijfstijd te verlengen is door in ploegendienst te gaan werken. Bij deze variant heeft de werknemer echter wel recht op een ploegentoeslag, hetgeen wel een verhoging van de variabele kosten met zich meebrengt. Financiering kapitaalintensieve bedrijven Vooral de investeringen in productiefaciliteiten (bijvoorbeeld machines) kunnen forse financieringsbehoeften oproepen. Veel machines kunnen via de leverancier worden geleased. De sector maakt echter voor de financiering van vaste activa veel gebruik van rekening-courantfaciliteiten, een niet echt passende financieringsvorm. Het behoort tot de taken van de accountant hierop toe te zien.

B.2.2 - 10


METAAL EN TECHNIEK

^ ^ ^ ^ ^

Automatisering Vooral toeleverende bedrijven, maar ook ondernemingen met een eigen product, krijgen meer en meer te maken met stringente eisen van hun opdrachtgevers en de overheid. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om: kwaliteitseisen (ISO-certificering); levertijden (just-in-time); garantie en veiligheid (CE-markering, consumentenbescherming, VCA-certificering); milieu-eisen; Arbowetgeving. Dit legt een toenemende druk op de relatief kleine ondernemingen in het mkb. Veel ondernemingen drijven verhoudingsgewijs (te) sterk op de persoon van de ondernemer. Het is daarom niet eenvoudig om een beheersbaar kostenniveau en een aanvaardbare werkdruk te bereiken. Automatisering kan hieraan een bijdrage leveren (productieplanning, ISO). Meestal is naast de financie«le administratie ook de project- of orderadministratie geautomatiseerd. In een afnemend aantal gevallen wordt alles nog uitbesteed. Bij steeds meer ondernemingen worden ERP-pakketten toegepast. De kosten hiervan alsmede de grote organisatorische invloed beperken nu nog de toepassing in kleinere bedrijven.

Æ

Administratieve organisatie en controle

Æ."

Inleiding De administratieve organisatie moet er onder andere op gericht zijn verbanden zichtbaar te maken tussen opgeofferde productiemiddelen en de verkregen producten. Onder de vlag van de sector Metaal en Techniek wordt een zeer uiteenlopende groep ondernemingen samengebracht, die uiteindelijk allemaal iets met ‘metaal’ van doen hebben. De aanknopingspunten voor het leggen van een dergelijk verband zullen dan ook verschillen. In de meeste bedrijven is het personeel de belangrijkste productiefactor. Het bijhouden van de productieve


B.2.2 - 11

SECTOR INDUSTRIE

uren van het personeel en het leggen van een verband met de gerealiseerde opbrengsten is dan ook bijna altijd essentieel. Daarnaast is in de meeste bedrijven een goederenstroom te onderkennen en kan verband gelegd worden tussen opbrengsten, de beschikbare capaciteit en de bezetting daarvan. Functiescheiding is bij kleine bedrijven slechts in beperkte mate mogelijk. Tot circa Æ man personeel is de ondernemer vaak de ‘spin in het web’. Een adequate functiescheiding met het oog op de volledigheid van de opbrengstenverantwoording zal in de meeste gevallen niet mogelijk zijn. Omdat de ondernemer doorgaans rechtstreeks betrokken is bij het aangaan van belangrijke verplichtingen, het verrichten van betalingen enz., is functiescheiding met betrekking tot het ‘in control zijn’ van de onderneming van minder belang. Voorwaarde is wel dat de ondernemer zelf de nodige vastleggingen doet en ^ voor zover hij taken delegeert ^ duidelijke richtlijnen uitvaardigt met betrekking tot het aangaan en vastleggen van transacties. Tevens dient hij controle uit te oefenen op de naleving daarvan. In ieder geval is van het grootste belang dat door of namens de directie normen worden opgesteld voor wat betreft de wijze van calculeren en werken en de kwaliteitseisen met betrekking tot de resultaten van dat werk. Deze normen moeten helder naar de medewerkers worden gecommuniceerd. Tevens is regelmatig controle nodig. Daarbij staan betrouwbare voor- en nacalculaties voorop. Zodra de omvang van de organisatie daartoe de mogelijkheid biedt, zal functiescheiding onder andere daarop gericht moeten zijn. Voorcalculaties moeten worden opgesteld/getoetst door personen die niet direct verantwoordelijk zijn voor de uitvoering. Nacalculaties moeten worden opgesteld/getoetst door personen die noch verantwoordelijk zijn voor de voorcalculatie noch voor de uitvoering.

B.2.2 - 12


METAAL EN TECHNIEK

Æ.Æ

Begrotingen/budgetten/uurtarieven Per jaar stelt de ondernemer een begroting op van de te verwachten bedrijfsdrukte en de daarvoor benodigde productiecapaciteit (manuren, machine-uren per soort machine, overige kosten). Op basis daarvan berekent hij of zij de begrote kosten. Vervolgens stelt hij de bij de individuele mensen/machines horende uurkostprijs vast en, rekening houdend met de marktsituatie, de te hanteren verkoopuurtarieven.

Æ.

Specifieke aandachtspunten op deelgebieden Verkoop De omzet wordt veelal gerealiseerd in het business to business-segment. Dit houdt in dat er vaak met contracten en/of opdrachtbevestigingen wordt gewerkt. Toch werkt een aantal ondernemers ook (nog) op vertrouwen en legt de overeenkomst niet (goed) vast. Zowel vaste prijzen als prijzen op basis van nacalculatie komen voor. De geoffreerde of gecontracteerde vaste verkoopprijzen zijn gebaseerd op voorcalculatie. Verkoopprijzen op nacalculatie worden gebaseerd op de registratie van bestede uren, materialen en uitbesteed werk per order, en de daarvoor geldende kostprijzen. De standaarden die daarbij worden toegepast, zoals uurtarieven maar ook technische standaarden, moeten overeenkomen met de door de ondernemer goedgekeurde standaarden. Als de orderprijzen afwijken van de standaarden moet de ondernemer ze expliciet goedkeuren. Tegenwoordig dient er speciale aandacht te worden besteed aan de materiaalprijzen. Decennia lang heeft de branche te maken gehad met zeer stabiele staalprijzen. Hierdoor was de kans op prijsverschillen te verwaarlozen. Sinds Æ is er echter sprake van sterke prijsstijgingen mede als gevolg van de toegenomen vraag op de wereldmarkt voor staal. Vooral bij sectoren waar veel grondstoffen worden gebruikt en waarbij de tijd tussen het uitbrengen van een offerte en de feitelijke leve-


B.2.2 - 13

SECTOR INDUSTRIE

ring groot is (staalbouw) dient er rekening te worden gehouden met het afdekken van deze prijsverschillen. Bij machinefabrieken en andere bedrijven met een hoge technische standaard worden de kosten van ontwerp (engineering) naast de feitelijke order nogal eens apart op nacalculatie doorberekend. Bij elke order dient de verkoper daarom aan te geven of er nog andere posten dan de directe (voor- of nagecalculeerde) kosten moeten worden doorberekend. De voorcalculaties en de afrekeningen op basis van nacalculatie vormen vervolgens de grondslag voor de beoordeling van de toelaatbaarheid van de kosten. Productie Gezien de typische productieomgeving is het vrijwel altijd economisch verantwoord (en in een goed geleid bedrijf, hoe klein ook, standaard) om de urenbesteding van het personeel en de machines, de kosten van het materiaalverbruik en de kosten van uitbesteding per order bij te houden. De verantwoording hiervoor ligt bij de werkplaatschef. Op basis van deze verantwoording per order kan een ordergewijze nacalculatie eenvoudig worden opgezet. Een dergelijke registratie vergroot in aanzienlijke mate de greep op de volledigheid van de verantwoorde omzet en de juistheid van de hiervoor verantwoorde kosten. Deze greep wordt nog vergroot als de nacalculaties kunnen worden afgezet tegen de voorcalculaties en wanneer deze door andere functionarissen worden opgesteld. Het inzicht in de rentabiliteit van de onderneming verbetert hierdoor enorm. Een snel, globaal oordeel over de rentabiliteit op de orders kan als volgt worden verkregen: deel de totale bruto toegevoegde waarde (omzet -/- materiaal -/- uitbesteed werk) door het aantal productieve uren. Zet de uitkomst af tegen het gehanteerde calculatie(uur)tarief. Zo wordt in totalen gecontroleerd of de feitelijke gang van zaken de voorcalculaties volgt.

B.2.2 - 14


METAAL EN TECHNIEK

Posten die uit de urenregistratie verder moeten blijken, zijn de verliezen wegens ziekteverzuim en de verliezen wegens improductieve uren. Vooraf bekende improductieve uren zoals verplichte vakanties, adv-regelingen en dergelijke dienen echter al in de uurkostprijs te zijn opgenomen. Het ligt nadrukkelijk op de weg van de accountant om de onderneming te wijzen op het nut (en de lage kosten) van nacalculatie. Hier valt echter nog veel werk te verrichten; vooral veel kleinere bedrijven ‘vergeten’ de nacalculatie nogal eens. Door op een goede manier te automatiseren, kan nacalculatie vaak goed, snel en goedkoop plaatsvinden. Uitbesteden van werk Bij het uitbesteden van werk zullen duidelijke afspraken gemaakt moeten worden over prijs, kwaliteit en levertijd. Bijzondere risico’s zijn in dit kader verder de fiscale aansprakelijkheden van het bedrijf bij het inlenen van personeel en het onderaannemen van werk. Een aandachtspunt (vooral bij kleine organisaties) kan nog zijn de volledigheid van de verantwoording als het werk in zijn geheel wordt uitbesteed. Onderhanden werk Bij veel metaalbewerkingsbedrijven treedt het verschijnsel ‘onderhanden werk’ op. Het inzicht hierin en de beoordeling van de ontwikkelingen (verliezen) hiervan staan of vallen met de aanwezigheid van een goed ordergewijs voor- en nacalculatiesysteem. De accountant dient aandacht te hebben voor verliezen (vooral overschrijding van voorgecalculeerde uren) in het onderhanden werk en de methode van winstneming. Daarnaast verdient in het kader van een efficie«nt werkkapitaalbeheer de hoogte van de voorraad (waaronder onderhanden werk) de nodige aandacht.


B.2.2 - 15

SECTOR INDUSTRIE

Voorraden/grondstoffen Ruwe grondstoffen vormden een relatief ondergeschikte post op de balans van het metaalbewerkingsbedrijf. Anders dan decennia het geval is geweest, kan als gevolg van de toegenomen prijsstijgingen van het staal de waarde van de ruwe grondstoffen sterk fluctueren. In de jaren Æ en Æ heeft de branche te maken gehad met prijsstijgingen van het ruwe staal van wel ª%. Als gevolg van de toegenomen vraag op de wereldmarkt komt het soms zelfs voor dat bepaalde staalproducten tijdelijk moeilijk verkrijgbaar zijn. Vaak kopen bedrijven per order in, omdat vele orders specifieke materialen vragen. Voor onder andere de machine-industrie geldt een ander risico: onder invloed van serieproductie en/of handelsactiviteiten kunnen de voorraden (onder andere inkooponderdelen) daar aanzienlijk zijn. Een, bij voorkeur geautomatiseerde, registratie van voorraden op artikelniveau is dan wenselijk. Periodiek moet de voorraad worden ge|« nventariseerd om te controleren of werkelijke voorraad en registraties aansluiten. Gereed product De meeste metaalbewerkingsbedrijven produceren op order. Gereed product komt hoofdzakelijk voor bij bedrijven met een eigen product. Voorraden eindproduct komen tevens voor bij technische handelsondernemingen, landbouwmechanisatiebedrijven en toeleveranciers, die in verband met optimale seriegrootte gedeeltelijk op voorraad produceren. De omloopsnelheid van de voorraden gereed product ligt nogal eens te laag. Boven de zes maanden (factor Æ) wordt de situatie echt alarmerend. Dit komt enerzijds door onvoldoende planning, anderzijds wordt er niet altijd juist gereageerd op wijzigende marktomstandigheden. Bij een teruglopende markt blijven sommige ondernemingen te lang, te veel doorproduceren. Voor een accountant ligt hier een belangrijk aandachtspunt. De ouderdom van de voorraden dient dan ook te worden geregistreerd. Bij de voorraadwaardering is aandacht nodig voor incourantheid. Periodiek moet de voorraad worden ge|« nventari-

B.2.2 - 16


METAAL EN TECHNIEK

seerd om te controleren of de werkelijke voorraad aansluit op de voorraadadministratie. Investeringen Een deel van de metaalbewerkingsbedrijven is zeer kapitaalintensief. De investeringen kunnen oplopen tot honderdduizenden euro’s per werknemer. De registratie van de aanwezigheid en de bezetting (draaiuren) van de machines is in dergelijke situaties van verhoogd belang. De analyse van de haalbaarheid van dergelijke investeringen en de controle op de rentabiliteit na aanschaf verdienen ook aandacht. Ontwikkelingskosten Het komt regelmatig voor dat metaalbedrijven investeren in specifieke productietechnieken en/of een eigen product. De kosten hiervan dienen door de ondernemer te worden gebudgetteerd. Tijdens de ontwikkeling dienen (onder andere op basis van de urenbesteding van de betrokken medewerkers) de werkelijke kosten te worden nagecalculeerd als ware het een externe order, en met de budgetten te worden vergeleken. Dergelijke eisen worden overigens ook gesteld door de overheid als er een (S&O-)subsidie voor de ontwikkelingskosten wordt aangevraagd. Loonkosten

^ ^ ^ ^

De brutoloonkosten zijn gebaseerd op de CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf. Deze CAO kent onder andere: een functie- en salarisschaal; gemiddeld werkuren per week, Æª dagen vakantie; sociale premies, te ontlenen aan de regelingen van de sector Metaal en Techniek; de verplichting voor CAO-werknemers deel te nemen aan het Pensioenfonds voor de Metaal en Techniek (PMT). Per werknemer geldt naast de normale registraties: job-time = shop-time (relatie tussen de reguliere arbeidstijd van de werk-


B.2.2 - 17

SECTOR INDUSTRIE

nemers en de verantwoorde uren op orders). Ook de improductieve uren (ziekte, leegloop, enz.) dienen te worden geregistreerd. Het gemiddelde ziekteverzuim in de branche is circa %. Overuren moeten worden gebaseerd op de urenverantwoordingen per man en moeten aansluiten op de uren geboekt op orders. Managementinformatie

^ ^ ^ ^ ^

^

Æ.ª

Het belang van goede managementinformatie kan niet genoeg worden benadrukt. In de sector Metaal en Techniek betekent dit onder andere aandacht voor de volgende concrete punten. De ondernemer dient idealiter per maand of per vier weken in elk geval te beschikken over de volgende informatie: resultaten per order; bezettingspercentage machines; productieve uren per productieve medewerker; ziekteverzuim; kosten werkelijk ten opzichte van budget (ofwel werkelijke kostprijs uurtarief ten opzichte van calculatiekostprijs uurtarief); stand onderhanden werk, financiering, verliezen.

Automatisering

^ ^ ^ ^ ^

Ondernemers dienen te worden gewezen op het toenemende belang van automatisering. Te denken valt daarbij vooral aan: financie«le administratie en facturering; personeels- en loonadministratie; orderadministratie (voorcalculatie, offertes, nacalculatie); inkoop- en productieplanning; kostprijscalculatie (waaronder uurtarieven). Er zijn verschillende aanbieders van software op de markt die specifiek op deze zaken inspelen.

B.2.2 - 18


METAAL EN TECHNIEK

Æ.

Specifieke aandachtspunten accountantscontrole Naast de gebruikelijke posten verdienen in de sector Metaal en Techniek de volgende aspecten extra aandacht: Balans ^ Ontwikkelingskosten à slechts onder strikte voorwaarde te activeren (zie richtlijnen jaarverslaggeving); à bestede kosten; à terugverdienkans. ^ Waardering onroerend goed (indien van toepassing) à staat van onderhoud; à actuele waarde (taxatie); à bodemvervuiling (bodemonderzoek). ^ Waardering machines à ouderdom (economisch!); à staat van onderhoud; à actuele waarde; à bezetting/gebruik. ^ Voorraad grondstoffen à marktwaarde versus inkoopprijs; à incourant. ^ Onderhanden werk à ontwikkeling ten opzichte van planning; à voorgecalculeerde verliezen; à tijdstip winstnemen (deeloplevering); à waardering. ^ Gereed product/halffabricaten à waardering (kostprijscalculatie); à incourant/omloopsnelheid. ^ Debiteuren à ouderdom; à verzekerd of niet? ^ Garantievoorzieningen à verkoop- en leveringsvoorwaarden; à registratie van garantiewerk; à ISO-kwaliteitsborging;


B.2.2 - 19

SECTOR INDUSTRIE à CE-markering (aansprakelijkheid voor veiligheid product). ^ Pensioenen à de werknemers die onder de CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf vallen, zijn verplicht verzekerd via het Pensioenfonds voor de Metaal en Techniek (incl. vroegpensioenregeling); à er bestaat geen backserviceverplichting; mogelijk bestaan er we¤l backserviceverplichtingen voor niet-CAO-gebonden werknemers, zoals directeuren, in het geval van besloten vennootschappen aandacht voor het pensioen van de dga. ^ Milieuvoorziening à verplichting (in rechte afdwingbaar of feitelijk); à betrouwbare schatting van betalingsverplichting mogelijk. ^ Vennootschapsbelasting à inzake herwaardering; à onroerend goed; à machines; à onderhanden werk en gereed product. ^ Omzetbelasting, loonbelasting, sociale verzekeringen à aansprakelijkheden voor inlenen/onderaanneming.

Resultatenrekening ^ Omzet à relatie tussen opbrengsten en nacalculaties en vervolgens voor calculaties, offertes, opdracht(bevestiging). ^ Materiaalkosten en uitbesteed werk à relatie met nacalculaties en vervolgens met voorcalculaties en inkopen. ^ Loonkosten à verband tussen nacalculaties en urenverantwoordingen per man; vervolgens het verband met de CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf of individuele arbeidsovereenkomsten. ^ Machinekosten (afschrijvingen) à investeringen, activaregistratie, bezettingsregistraties. ^ Overige kosten à standaardcijferbeoordelingen. ^ Rentelasten à standaardverband met financie«le positie.

B.2.2 - 20


METAAL EN TECHNIEK

Externe financie«le verslaggeving Paragraaf Externe financie«le verslaggeving voor ondernemingen/rechtspersonen in de Metaal en Techniek kent geen bijzonderheden. Wel kan worden gewezen op het volgende: Ingeval er sprake is van onderhanden werk voor derden zie art. A.."" Onderhanden projecten in opdracht van derden.

ª

Omgevingsrecht Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) Voor bouwen, slopen oprichten of veranderen van een bedrijf, gebruik van grond in strijd met een bestemmingsplan, maar ook voor het maken van een uitweg, het kappen van bomen of het maken van reclame die zichtbaar is vanaf een voor het publiek toegankelijke plaats en nog een aantal zaken bestaat nog maar e¤e¤n soort vergunning, de omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning gaat uit van de e¤e¤n-loketgedachte. De vergunning kan altijd aangevraagd worden via de gemeente. In sommige gevallen zijn activiteiten ook vergunningvrij, zoals bepaalde bouwactiviteiten. Ook voor het oprichten en veranderen van een bedrijf (inrichting) in de sector Metaal en Techniek zal in de meeste gevallen geen omgevingsvergunning nodig zijn, maar zijn daarop de algemene milieuregels uit het Activiteitenbesluit van toepassing. Voor het bouwen van een dergelijke inrichting is overigens weer wel een omgevingsvergunning nodig. Om als bedrijf makkelijk de weg te vinden in de toch wel ingewikkelde regels, is door de overheid het Omgevingsloket online in het leven geroepen: www.omgevingsloket.nl. Via deze website kunnen bedrijven een vergunningcheck doen om na te gaan of voor de activiteit die ze willen uitvoeren een omgevingsvergunning nodig is. Blijkt dat het geval te zijn, dan kan de vergunningaanvraag ook via deze website elektronisch wor-


B.2.2 - 21

SECTOR INDUSTRIE

den gedaan. Het blijft voorlopig overigens ook nog mogelijk om een papieren aanvraag in te dienen. Bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen, worden in de vergunningcheck doorgeleid naar de module voor de melding op grond van het Activiteitenbesluit. Rechtstreeks een melding doen kan overigens ook op: http://aim.vrom.nl. Bestemmingsplan Het bestemmingsplan is van belang voor de vraag of een bedrijf uit de sector Metaal en Techniek op een bepaalde locatie gevestigd mag zijn. Wijzigingen van het bestemmingsplan zijn niet te achterhalen via het omgevingsloket, daarvoor moeten de gemeentelijke publicaties in de gaten worden gehouden. In sommige gemeenten kan gebruik worden gemaakt van de e-mailservice van www.overheid.nl, lokale bekendmakingen. Door wijzigingen in het bestemmingsplan bijvoorbeeld in de vorm van woningbouw, kan de bedrijfsvoering in gevaar komen. Bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen hebben ook geen zogenaamde bestaande rechten meer die ze aan een milieuvergunning wel konden ontlenen. Onder het Activiteitenbesluit moet ook ten aanzien van de nieuwe woningen aan de voorschriften worden voldaan en dat kan een beperking inhouden. Bestemmingsplannen moeten in digitale vorm worden vastgesteld. Ze zijn te raadplegen op www.ruimtelijkeplannen.nl. Oude plannen die nog gelden, zijn door gemeentes vaak niet digitaal beschikbaar gemaakt op deze website, al zijn er uitzonderingen. Deze oude plannen kunnen in ieder geval bij de gemeente worden ingezien, maar soms zijn ze tevens op de gemeentelijke website gepubliceerd.

ª."

Arbeidsomstandigheden Behalve regelgeving met betrekking tot de omgeving van het bedrijf is er uiteraard ook regelgeving voor de omstandigheden binnen het bedrijf. Deze is in de eerste plaats neergelegd

B.2.2 - 22


METAAL EN TECHNIEK

in de Arbeidsomstandighedenwet, -besluit en -regeling. De wet is in de eerste plaats van toepassing op bedrijven met personeel. De werkgever moet zorgen voor goede arbeidsomstandigheden. Grote delen van de regelgeving zijn echter ook van toepassing op zelfstandigen en meewerkende werkgevers. Het gaat dan om risico’s met een acuut karakter, bijvoorbeeld blootstelling aan gevaarlijke stoffen, maar regels voor het gebruik van arbeidsmiddelen zijn voor meewerkende werkgevers en zelfstandigen hetzelfde als voor werknemers. Iedereen moet dus de aanwezige veiligheidsvoorzieningen in tact laten. Werkgevers zijn verplicht de risico’s binnen het bedrijf te inventariseren en te evalueren. Speciaal voor de sector Metaal en Techniek is hiervoor een instrument ontwikkeld: www.riemetaalbewerking.nl. Dit is een zogenaamde branche-RIE. Dit betekent dat bedrijven uit de sector met ten hoogste Æ werknemers deze RIE niet door een arbodienst hoeven laten toetsen. In de Arbeidsomstandighedenwet wordt veel overgelaten aan werkgevers en werknemers. Deze kunnen in de vorm van arbocatalogi afspraken maken over de arbeidsomstandigheden. Voor de sector gebeurt dat binnen het platform xbeter. Daardoor zijn de zogenaamde verbeterchecks ontwikkeld, die voor dat specifieke onderdeel de status hebben van arbocatalogus. Er zijn al verbeterchecks voor lasrook, schadelijk geluid en oplosmiddelen, maar er volgen er meer. Een bedrijf dat volgens de verbetercheck werkt, zal op dat punt geen opmerkingen meer krijgen van de Arbeidsinspectie. De zogenaamde verbetercoaches, ervaren arbeidshygie«nisten en veiligheidsdeskundigen, staan bedrijven gratis bij. xbeter is bereikbaar via www.xbeter.nl.

Subsidies en andere financie«le regelingen

."

Inleiding Enerzijds zijn er talloze subsidieregelingen die relevant kunnen zijn voor een bedrijf in de sector Metaal en Techniek. Anderzijds zijn er nauwelijks regelingen/faciliteiten die specifiek zijn


B.2.2 - 23

SECTOR INDUSTRIE

toegesneden op de bedrijfstak. Hieronder wordt slechts globaal ingegaan op dit onderwerp. De term subsidie wordt in het vervolg overigens ruim ge|« nterpreteerd. Daaronder vallen naast de eigenlijke subsidieregelingen: belastingfaciliteiten, het op gunstige voorwaarden verstrekken van bedrijfsfinanciering, door de CAO in het leven geroepen faciliteiten ten behoeve van werkgevers en werknemers in de metaal, enz. Daarbij kan onderscheid gemaakt worden tussen: ^ belastingfaciliteiten; ^ faciliteiten voor bedrijven in de sector Metaal en Techniek; ^ overige subsidies. In het vervolg geven we een kort overzicht. Belastingfaciliteiten Op belastinggebied bestaat een drietal instrumenten, de investeringsaftrek, de willekeurige afschrijving en de afdrachtvermindering loonbelasting. Investeringsaftrek Investeringsaftrek houdt in dat een bepaald percentage van de investeringen in het jaar van aanschaf als extra aftrekpost ten laste van de fiscale winst mag worden gebracht. Er is op dit moment een drietal regelingen: ^ kleinschaligheidsinvesteringsaftrek; ^ milieu-investeringsaftrek (MIA); ^ energie-investeringsaftrek (EIA). Informatie over MIA en EIA is te verkrijgen bij Agentschap NL, onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Willekeurige afschrijving Willekeurig afschrijven houdt in dat zelf bepaald mag worden in welk tempo de aanschafwaarde van een productiemiddel ten laste van het fiscale resultaat wordt gebracht. Er zijn op dit moment twee structurele regelingen: ^ willekeurige afschrijving voor startende ondernemers;

B.2.2 - 24


METAAL EN TECHNIEK

^ willekeurige afschrijving voor milieu-investeringen (VAMIL). Over de VAMIL-regeling is informatie te verkrijgen bij Agentschap NL. Daarnaast is er een tijdelijke regeling. Ter stimulering van de economie heeft de regering maatregelen genomen die het voor ondernemers aantrekkelijk moet maken om in de jaren Ææ tot en met Æ"" te investeren in nieuwe bedrijfsmiddelen. Dit betekent dat de meeste investeringen in nieuwe bedrijfsmiddelen die worden gedaan in Æ"" in dat jaar en het opvolgende jaar (respectievelijk Æ"" en Æ"Æ) voor maximaal % per jaar fiscaal mogen worden afgeschreven. Ook in verliessituaties kan investeren nu zeer interessant zijn. Afdrachtvermindering Door toepassing van afdrachtvermindering worden de loonkosten verlaagd. Op dit moment bestaan de volgende regelingen: ^ afdrachtvermindering onderwijs; ^ afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO). Informatie over de WBSO is te verkrijgen bij Agentschap NL. Omdat het om algemene belastingfaciliteiten gaat, gaan wij op de inhoud van deze regelingen hier niet nader in. Zie ook par. , Fiscale aandachtspunten. Faciliteiten voor bedrijven in de sector Metaal en Techniek Alle bedrijven die vallen onder de CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf, dragen verplicht een klein percentage van de loonsom (" januari Æ"": ,%) af aan het OOM (Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf). De OOM-premie wordt besteed aan opleidingen. Het OOM geeft jaarlijks een cursuscatalogus uit waarin een groot aantal opleidingen staat vermeld. Voor elke cursus geeft het OOM een bijdrage waardoor de kosten van de werkgever worden be-


B.2.2 - 25

SECTOR INDUSTRIE

perkt. Ook voor bedrijfsrelevante cursussen buiten het aanbod van het OOM is een bijdrage van het OOM mogelijk. Daarnaast levert het OOM een bijdrage aan het opleiden van leerlingen in het bedrijf. Dit geldt voor opleidingen op vmbo-, mbo- en hbo-niveau. Ten slotte kunnen de scholingsadviseurs van het OOM bedrijven in de sector Metaal en Techniek helpen bij het opstellen van een bedrijfsopleidingsplan. Bijscholing wordt op die wijze ingezet als strategisch instrument voor het ondernemingsbeleid. Voor meer informatie over activiteiten en percentage van OOM zie www.oom.nl. Overige subsidies Naast de hierboven genoemde algemene fiscale maatregelen en de bedrijfstakspecifieke faciliteiten, is er nog een groot aantal subsidieregelingen. Zij zijn niet specifiek toegesneden op bedrijven in de sector Metaal en Techniek. Om voor subsidie in aanmerking te komen, moet in het algemeen voldaan zijn aan voorwaarden, die per regeling verschillen. Door de veelheid aan regelingen en complexiteit van de subsidievoorwaarden kan de inschakeling van subsidieadviseurs (ondanks de eraan verbonden kosten) soms meerwaarde opleveren. Verder kan het raadplegen van het internet inzicht geven in de op dat moment bestaande regelingen. Een goede ingang is www.antwoordvoorbedrijven.nl. Het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie heeft ten behoeve van ondernemers een netwerk van adviseurs opgezet onder de naam Syntens, die in een aantal gevallen kosteloos of tegen lage kosten kunnen adviseren op het gebied van innovatie. Zie wwww.syntens.nl. Daarnaast zijn er vele regionale regelingen al dan niet uitgevoerd door regionale spelers op de subsidiemarkt. Daarvoor bieden websites van gemeenten en provincies een goede ingang.

B.2.2 - 26


METAAL EN TECHNIEK

.Æ

Cao-afspraken over opleiding en scholing Op initiatief van de Koninklijke Metaalunie en de werknemersorganisaties FNV-Bondgenoten, CNV Bedrijvenbond en de Unie is in "æª de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking (OOM) opgericht. De oprichting van OOM vloeit voort uit CAO-afspraken op onderwijsgebied. Aanleiding voor de oprichting waren de snelle technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. OOM beoogt de instroom en kwaliteit van nieuwe medewerkers te bevorderen en de kwaliteit van zittend personeel te verhogen. Meer dan " bedrijven in de sector Metaal en Techniek (en meer dan "ª werknemers) die vallen onder de CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf, dragen jaarlijks ,% van de loonsom af aan het fonds.

.

Het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf (OOM)

^

^ ^

^

De belangrijkste taak van OOM is het zorgen voor voldoende aantallen goed gekwalificeerd personeel ten behoeve van de aangesloten bedrijven. OOM ontwikkelt initiatieven om reeds op de basisschool techniek onder de aandacht te brengen zodat het een ree«le keuzeoptie is voor het vervolgonderwijs. OOM neemt initiatieven ter bevordering van de deelname aan en kwaliteit van het technisch beroepsonderwijs van vmbo, mbo en hbo. In het kader hiervan heeft OOM stimuleringsregelingen gericht op de volgende activiteiten: het bevorderen van deelname aan en de kwaliteit van het Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs (vmbo) via onder andere het Platform Metaal en Metalektro; het bevorderen van deelname aan de leer-werktrajecten vmbo; bevorderen van deelname aan vakopleidingen in de BeroepsBegeleidende Leerweg (BBL, voorheen leerlingwezen) en aan de beroepsopleidende leerweg (BOL, voorheen de voltijds dagopleiding-mbo); het bevorderen van deelname aan duale leerwegen in het Hoger Beroepsonderwijs zoals:


B.2.2 - 27

SECTOR INDUSTRIE

de mkb-route (na twee jaar dagonderwijs in drie jaar werken-en-leren het bachelordiploma behalen); à de Werkopleiding Ing (een duaal leertraject voor ondernemers en werknemers van een mbo+ naar een volwaardig hbo-niveau met bachelordiploma). bevorderen van her-, om- en bijscholing van werknemers van de aangesloten bedrijven; bevorderen van de omscholing van werkzoekenden. Daarnaast houdt OOM zich bezig met: het verbeteren van de aansluiting tussen het beroepsonderwijs en de beroepspraktijk; het (laten) uitvoeren van beleidsondersteunend onderzoek voor de branche; promotie van de technische beroepen en de technische opleidingen via landelijke pr-campagnes, zoals Nationale en Internationale Beroepenwedstrijden met deelname hieraan van Vakkanjers, jonge topvaklieden uit de diverse beroepengroepen, invulling van beroepskeuzelessen in het Voortgezet Onderwijs, en verschillende andere activiteiten, met name regionaal van opzet. De uitvoering van deze promotieactiviteiten is in belangrijke mate opgedragen aan de hiertoe door OOM en A+O (Arbeidsmarkt en Opleidingen in de Metalektro) opgezette organisatie, Bureau TOP; bevorderen van de instroom in de techniek samen met andere technische sectoren. Deze samenwerking is vormgegeven in TechniekTalent.nu; matchen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt via een stage- en vacaturebank op internet: www.transferro.nl; voorlichting en werving van toekomstige werknemers via onder andere beroepenmanifestaties, banen- en scholingsmarkten, vakbladen en regionale media. à

^ ^ ^ ^ ^

^

^ ^

.ª

Bijscholing OOM ontwikkelt allerlei initiatieven om de vakbekwaamheid van medewerkers op peil te houden. Zo verstrekt OOM aantrekkelijke subsidies voor deelname aan bijscholingscursussen. Dit recht op gesubsidieerde bijscholing is vastgelegd in de

B.2.2 - 28


METAAL EN TECHNIEK

CAO. Elk bedrijf in de sector Metaal en Techniek dat bijdraagt aan OOM, kan gebruik maken van de daarvoor beschikbare subsidieregelingen van OOM. Ter verhoging van de effectiviteit en het rendement van bijscholingsactiviteiten worden bedrijven gestimuleerd om, onder professionele begeleiding vanuit OOM, opleidingsplannen te ontwikkelen. Op deze manier bevordert OOM de integratie van scholingsactiviteiten in het beleid van de ondernemingen. De opleidingsplannen kunnen worden vervaardigd met ondersteuning van een regiomanager van OOM. Bovendien verzorgt OOM op sectorniveau het aanvragen van ESF-subsidies die beschikbaar zijn voor scholing. De verdeling van de beschikbare subsidie vormt een extra stimulans voor bedrijven om aan bijscholing deel te nemen.

.

Vakopleidingen OOM heeft als belangrijke taak het bevorderen van de instroom van leerlingen in de vakopleidingen. Daarom kan iedere werkgever subsidie aanvragen bij het afsluiten van een leerarbeidsovereenkomst met een leerling die een mbo-opleiding volgt in het kader van de BeroepsBegeleidende Leerweg (BBL, voorheen leerlingwezen). De hoogte van de toe te kennen subsidie is afhankelijk van de opleidingsvariant. De subsidie geldt voor maximaal de eerste twee jaar dat een leerling aan de opleiding deelneemt. Deze kan plaatsvinden op de kwalificatieniveaus ", Æ, of ª. Ook het vmbo (Voorbereidend Middelbaar BeroepsOnderwijs) behoort tot de aandachtsgebieden van OOM. Via het Platform Metaal en Metalektro worden de docenten metaaltechniek ondersteund door hulp bij het implementeren van het nieuwe leerplan en door hen te betrekken bij nieuwe ontwikkelingen.

.

Werkgelegenheidsinitiatieven Werkgevers die op zoek zijn naar vakbekwame medewerkers en die een werkloze werkzoekende een kans willen bieden, kunnen van OOM ondersteuning verwachten. OOM organi-


B.2.2 - 29

SECTOR INDUSTRIE

seert in samenwerking met de arbeidsvoorziening werkgelegenheidsprojecten. Mochten er echter te weinig kandidaten zijn voor een collectief project, dan kunnen werkgevers ook ondersteuning krijgen bij de opleiding en begeleiding van individuele werkzoekenden. Zij kunnen dan een bijdrage aanvragen. Voor meer informatie over OOM kunt u zich wenden tot de Stichting OOM, Frankrijklaan ", Ææ"PX, HazerswoudeDorp. Tel. "Æ Æ " , Fax. "Æ Æ " , zie ook www.oom.nl., E-mail [email protected].

Fiscale aandachtspunten

."

Onder(aanneming) van werk In de sector Metaal en Techniek werken veel ondernemers in de functie van aannemers met onderaannemers. Een aannemer is in de sector Metaal en Techniek iemand die voor een opdrachtgever tegen betaling werkzaamheden van stoffelijke aard uitvoert. Veelal heeft dit betrekking op onroerende zaken of schepen. De onderaannemer is degene die zich jegens een aannemer verbindt om buiten dienstbetrekking het werk van stoffelijke aard geheel of gedeeltelijk uit te voeren tegen een te bepalen prijs. Veel mkb-ondernemers zijn onbekend met de aansprakelijkheden van de aannemer, hetgeen in een aantal gevallen leidt tot extra verliezen. Zo is de aannemer van een werk aansprakelijk voor de loonheffingen (loonbelasting/premie volksverzekeringen en premies werknemersverzekeringen) die zijn onderaannemer in verband met het werk of een deel daarvan moet afdragen. Op zijn beurt kan de onderaannemer een deel van het werk dat aan hem is uitbesteed, aan een ander uitbesteden. De on-

B.2.2 - 30


METAAL EN TECHNIEK

deraannemer wordt dan in die context aangemerkt als aannemer. De ketenaansprakelijkheidsregeling maakt elke schakel van de keten aansprakelijk voor alle volgende schakels in de keten. De aansprakelijkheid geldt niet: ^ als de onderaannemer het werk voor meer dan % van de benodigde arbeidsuren uitvoert in zijn eigen bedrijf; ^ als bij een verkooptransactie de verkopende partij tevens als onderaannemer een werk uitvoert dat in de totale transactie van ondergeschikte betekenis is; ^ als aannemelijk is dat de niet-betaling door de onderaannemer noch aan hem noch aan een aannemer is te wijten. Zeer theoretisch komt dit in de praktijk nooit voor. Als de aannemer werk uitbesteedt aan een zzp’er dan is de aansprakelijkheid voor de loonheffingen niet relevant omdat de zzp’er geen personeel in dienst heeft. Controleer in dat geval altijd of u met een echte zzp’er te maken heeft (een geldige VAR-verklaring met juiste omschrijving werkzaamheden en tekst Winst uit onderneming (WUO)). Veelal besteedt de zzp’er echter de werkzaamheden weer uit aan een ander bedrijf dat wel personeel in dienst heeft. In zo’n situatie wordt een zzp’er toch met de ketenaansprakelijkheid geconfronteerd. De opdrachtgever staat geheel bovenaan in de keten. Hij is degene die de overeenkomst met de aannemer heeft gesloten om voor hem een werk van stoffelijke aard uit te voeren tegen een te betalen prijs. De opdrachtgever kan in principe niet aansprakelijk worden gesteld. Alleen als de opdrachtgever werkzaamheden uitbesteedt aan derden die behoren tot zijn normale uitoefening van het bedrijf wordt de opdrachtgever niet gevrijwaard. Hij wordt dan aangemerkt als aannemer. De aannemer wordt behalve met de gebruikelijke administratieve voorschriften ook geconfronteerd met de verplichting om voor elk werk per onderaannemer een administratie bij te houden. Uit deze administratie moet door de fiscus het loon kunnen worden vastgesteld dat daadwerkelijk besteed is aan de uitvoering van het werk. Deze administratie moet de volgende informatie bevatten:


B.2.2 - 31

SECTOR INDUSTRIE

^ de naam, het adres en de woonplaats van de onderaannemer; ^ een duidelijke omschrijving van de werkzaamheden, de plaats en de benaming van het werk; ^ de prijs; ^ het bedrag van de voor de uitvoering van het werk te betalen prijs dat bij benadering is bestemd voor loon; ^ het loon dat samenhangt met het al verrichte werk, een duidelijke omschrijving van de al verrichte werkzaamheden onder vermelding van de periode per werkzaamheden; ^ specificatie van de betaling (datum en wijze van betaling en tijdvak waarop de betaling betrekking heeft); ^ loonbelastingnummer van de onderaannemer. De aannemer kan de aansprakelijkheid voor de loonheffingen verschuldigd door onderaannemers beperken. Beperking risico’s loonheffingen Om het risico van aansprakelijkheid te beperken, heeft de aannemer de volgende mogelijkheden: ‘Zachte’ maatregelen ^ zorgvuldig selecteren van de onderaannemers (bijvoorbeeld informatie opvragen bij collega’s); ^ het vooraf vragen welke werknemers van de onderaannemer het werk gaan uitvoeren en opvragen paspoortnummer/werkgeversverklaring/burgerservicenummer. Deze gegevens kunnen nadien worden vergeleken met de manurenadministratie; ^ het nauwkeurig bepalen of de prijs van de onderaannemer niet te scherp is (waardoor verliezen en faillissement kunnen ontstaan); ^ onderaannemer om recente en originele verklaring van betalingsgedrag van Belastingdienst vragen; ^ opnemen kettingbeding in contract met onderaannemer zodat onderaannemer het werk niet verder mag (onder/uit)besteden. Als later mocht blijken dat de onderaannemer zijn belasting en/of premies niet heeft afgedragen dan kan de aannemer aan deze zachte voorzorgsmaatregelen geen vrijwaring ontlenen naar de Belastingdienst.

B.2.2 - 32


METAAL EN TECHNIEK

‘Harde’ maatregelen ^ het onder voorwaarden betalen van de (geschatte) loonheffingen op een geblokkeerde rekening (G-rekening) van de onderaannemer. In geval van surseance of faillissement verliest de onderaannemer het vrije beheer en de vrije beschikking over zijn vermogen. De betalingen die de aannemer nadien doet op de G-rekening vallen in de boedel. Dit heeft tot gevolg dat de aannemer dan ook geen vrijwaring meer kan verkrijgen voor het nadien op de G-rekening gestorte bedrag. Als het openen van een G-rekening niet mogelijk is, kan de aannemer het bedrag ter grootte van de loonheffingen rechtstreeks storten bij de Belastingdienst. Rechtstreeks storten is geen wettelijke vrijwaring. De fiscus stelt dat daar tot op heden bij de bepaling van de aansprakelijkheid wel rekening wordt gehouden met het bedrag dat, mits voldoende is gespecificeerd, rechtstreeks is gestort. Het is de bedoeling dat de G-rekening en het rechtstreeks storten op korte termijn wordt vervangen door een depotstelsel. Indien de onderaannemer failliet is en deze op de aannemer nog een vordering heeft, behoeft de aannemer het deel van de vordering dat betrekking heeft op de verschuldigde belasting en premies niet af te dragen aan de curator of rechtstreeks te storten bij de Belastingdienst. De aannemer kan dit deel veelal beter onder zich houden. Hij kan zich dan beroepen op verrekening met de voorwaardelijke regresvordering die hij op de gefailleerde onderaanemer krijgt in verband met zijn aansprakelijkheidsschuld die hij wellicht aan de fiscus moet betalen. Vrijwel altijd wordt in de branche bij onderaanneming van werk een G-rekening gebruikt. Het gebruik van een G-rekening is niet verplicht, maar vermindert voor de aannemer het risico van aansprakelijkstelling. Aan het correcte gebruik van een G-rekening is een wettelijk vermoeden van betaling verbonden. Dat wil zeggen dat de aannemer die in verband met een werk een deel van de aanneemsom heeft gestort op de G-


B.2.2 - 33

SECTOR INDUSTRIE

rekening van de onderaannemer voor dat bedrag niet aansprakelijk zal worden gesteld, mits wordt voldaan aan de volgende administratieve voorwaarden: ^ de factuur van de onderaannemer voldoet aan de eisen die art. Wet OB "æ stelt en vermeldt het nummer of kenmerk van de overeenkomst op basis waarvan de prestatie is verricht; het tijdvak waarin de prestatie is verricht; de benaming of kenmerk van het werk; ^ de aannemer vermeldt bij de betaling naast het belastingnummer (aangifte/aanslagnummer) in ieder geval het factuurnummer en een ander onderscheidend op die factuur vermeld kenmerk waarmee de factuur kan worden teruggevonden in de administratie van de aannemer (bijvoorbeeld het debiteurennummer); ^ de aannemer voert een goede administratie waaruit direct en op eenvoudige wijze de volgende gegevens kunnen worden gehaald: à overeenkomst of de inhoud op grond waarvan de prestaties zijn verricht; à de gegevens inzake de nakoming van die overeenkomst (registratie per persoon van uren per dag per project bijvoorbeeld aan de hand van mandagenregisters of werkbriefjes (het is daarom sterk aan te bevelen dat de aannemer in de overeenkomst met de onderaannemer opneemt dat bij de facturen volledig ingevulde mandagenregisters worden meegezonden). Het is verder van belang dat voor de storting op de G-rekening een bedrag per gewerkt uur wordt overeengekomen en niet een bepaald percentage van het factuurbedrag of het loon. De aansprakelijkheid is namelijk aan de werkelijk gewerkte uren en het daarvoor uitbetaalde loon gekoppeld; à betalingen inzake de overeenkomst. Het is dus belangrijk dat de aannemer het gewerkte aantal uren en het betrokken brutoloon kent of zo goed mogelijk inschat. De aansprakelijkheid wordt gebaseerd op de werkelijk door de onderaannemer verloonde uren (het werkelijk uitbetaalde loon), en niet op de aanneemsom. Gemiddeld genomen bedraagt de afdracht loonheffingen in deze branche circa ª%

B.2.2 - 34


METAAL EN TECHNIEK

van het brutoloon van betrokken werknemers. Dit komt overeen met een bedrag ad E " per gewerkt uur. De onderaannemer kan na instemming van de Belastingdienst en de bank een G-rekening openen. Op de bouwplaats dient de aannemer de identificatie van de werknemer van de onderaannemer te controleren en aantekening te houden van de gewerkte uren per werknemer. Verleggen van btw Indien het werkzaamheden aan onroerend goed op schepen betreft, mag de onderaannemer op zijn factuur geen btw vermelden. De onderaannemer is dan ook geen btw verschuldigd. Op de factuur vermeldt de onderaannemer dat de btw is verlegd naar de aannemer. Dit doet de onderaannemer door de tekst ‘btw verlegd’ en vermelding van het btw-identificatienummer van de aannemer op de factuur. Door het verleggen van de btw, zorgt de Belastingdienst ervoor dat het risico van het niet afdragen van de btw door de onderaannemers in de bouw en scheepssector nihil is. De btw van de onderaannemer wordt verlegd naar de aannemer. Deze moet dus ondanks dat er geen btw op de factuur wordt vermeld, bij zijn btw-aangifte wel "æ% btw over het factuurbedrag ex btw opvoeren maar kan deze btw doorgaans in dezelfde aangifte weer in aftrek brengen als voorbelasting. De verleggingsregeling mag niet worden toegepast in de volgende situaties: ^ de onderaannemer voert het werk voor meer dan de helft van de tijd uit in zijn eigen werkplaats; ^ de onderaannemer verkoopt een bestaand of standaardproduct aan de aannemer en het werk is ondergeschikt aan de verkoop. Het is belangrijk om de verleggingsregeling juist toe te passen. Als deze onterecht wordt toegepast is de leverancier alsnog btw verschuldigd, die wellicht niet te verhalen is op de afne-


B.2.2 - 35

SECTOR INDUSTRIE

mer. Als de verlegging ten onrechte niet wordt toegepast is bij de afnemer de voordruk niet verrekenbaar (die ook hier wellicht niet meer bij de leverancier te verhalen is).

.Æ

Inlenen van personeel In de mkb-metaalbranche wordt veelvuldig gebruik gemaakt van inlening van personeel. Van inlening van personeel is sprake als een werknemer door zijn eigenlijke werkgever (uitlener of doorlener) ter beschikking wordt gesteld van een derde (inlener) om onder diens leiding of toezicht werkzaam te zijn. Deze werknemer blijft echter in dienst bij de uitlener. De uitlener is verplicht loonbelasting en premies alsmede btw te betalen voor de werknemer die door hem is uitgeleend. Als de uitlener de loonheffingen en de btw in verband met de werkzaamheden van zijn uitgeleende werknemer niet afdraagt, kan de Belastingdienst de inlener hiervoor in beginsel hoofdelijk aansprakelijk stellen.

^ ^

^

^

De aansprakelijkheid voor de inlener geldt niet in de volgende situaties: als aannemelijk is dat het niet-betalen noch aan de uitlener noch aan de inlener is te wijten; als de werkzaamheden die zijn verricht ondergeschikt zijn aan een tussen de uitlener en de inlener gesloten overeenkomst van koop en verkoop van een bestaande zaak. Aan het verkrijgen van de vrijwaring door storting op de Grekening zijn onder meer vanwege de identificatie en individualisering van de prestaties van de ter beschikking gestelde arbeidskracht(en) de volgende voorwaarden verbonden: een schriftelijke overeenkomst ten behoeve van de voldoening van de gelden op de G-rekening in verband met het ter beschikking stellen van personeel en het verrichten van de werkzaamheden; de factuur moet voldoen aan de eisen die de Wet OB "æ daaraan stelt en moet bovendien het tijdstip van de overeenkomst en het kenmerk van de overeenkomst vermelden alsmede het tijdvak van de gefactureerde prestatie;

B.2.2 - 36


METAAL EN TECHNIEK

^ bij de betaling op de G-rekening moet het factuurnummer en indien mogelijk overige kenmerken worden vermeld; ^ in de administratie van de inlener moeten de gegevens van de factuur kunnen worden teruggevonden; ^ de inlener moet een manurenregistratie bijhouden van de personen die zijn ingeleend. De manurenregistratie vermeldt per medewerker de dagen en de uren waarop bij de inlener is gewerkt. Als onder deze voorwaarden wordt gestort op de G-rekening van de uitlener dan wordt de inlener tot de hoogte van de storting van de G-gelden wettelijk gevrijwaard. Net als de aannemer heeft ook de inlener de mogelijkheid om de risico’s van de aansprakelijkheid te verkleinen. In die situatie is er dus geen wettelijke vrijwaring. Mogelijkheden om de risico’s te verkleinen zijn: ^ het opvragen van een recente verklaring betalingsgedrag; ^ het nauwkeurig bepalen of de prijs van de uitlener niet te scherp is; ^ het vooraf vragen welke werknemers van de uitlener ter beschikking worden gesteld en van deze personen gegevens opvragen (paspoortnummer, werkgeversverklaring en burgerservicenummer). Deze gegevens kunnen worden vergeleken met de manurenstaat. In Æ heeft de staatssecretaris een aantal maatregelen aangekondigd ter bestrijding van fraude en illegaliteit in de uitzendbranche. De uitzendbranche is in de gelegenheid gesteld een nieuwe norm te ontwikkelen waaraan bonafide uitzendbureaus moeten voldoen. De nieuwe norm (NEN ªª) is inmiddels verschenen en bevat strenge eisen aan de personeelsadministratie en de loonadministratie. Ook geeft de norm de criteria die toegepast moet worden om te beoordelen of een organisatie aan alle gestelde eisen voldoet. Als een uitzendbureau een NEN-normering heeft ontvangen, wordt zij opgenomen in een register dat door degene die personeel wil inlenen, kan worden geraadpleegd. De norm heeft niet alleen betrekking op het inlenen van personeel maar ook op de aanneming van werk. De norm moet leiden tot een landelijk controlesysteem


B.2.2 - 37

SECTOR INDUSTRIE

en register van gescreende, goedgekeurde uitzendbureaus en aannemers. Per " januari Æ komt er een online te raadplegen register waarin alle NEN-gecertificeerde uitzendbureaus en aannemers worden opgenomen. Het nieuwe register biedt zakenpartners van ingeschreven bedrijven geen vrijwaring maar biedt hoogstens meer zekerheid waardoor de kans op naheffing van belasting en premies, maar ook op boetes die kunnen worden opgelegd omdat er gewerkt is met illegale of niet-ge|« dentificeerde arbeidskrachten, wordt verkleind. Zie ook hoofdstuk onder .Æ (Uitzendarbeid). Vrijwaring btw Metaalondernemers die ten behoeve van een opdrachtgever personeel inlenen voor de uitvoering van een werk van stoffelijke aard dat betrekking heeft op onroerende zaken en of schepen, vallen voor de btw onder de verleggingsregeling. Op grond van de verleggingsregeling wordt de btw verlegd van de uitlener naar de inlener van het personeel. De uitlener van personeel is dus geen btw verschuldigd en mag de btw ook niet op de factuur zetten. Wel dient de uitlener van personeel op de factuur de tekst ‘btw verlegd’ en het btw-identificatienummer van de afnemer te vermelden. De inlener is de btw verschuldigd en moet de btw op zijn aangifte vermelden. Op dezelfde aangifte kan deze de btw weer aftrekken als voorbelasting. De verleggingsregeling mag niet worden toegepast in de volgende situaties: ^ de onderaannemer voert het werk voor meer dan de helft van de tijd uit in zijn eigen werkplaats; ^ de onderaannemer verkoopt een bestaand of standaardproduct aan de aannemer en het werk is ondergeschikt aan de verkoop. In het geval dat personeel wordt ingeleend en het niet betrekking heeft op werkzaamheden aan onroerende zaken of schepen kan de ondernemer in de sector Metaal en Techniek zijn

B.2.2 - 38


METAAL EN TECHNIEK

aansprakelijkheid beperken door te storten op de G-rekening van de uitlener of rechtstreeks te storten bij de Belastingdienst.

.

Margeregeling Met name landbouwmechanisatiebedrijven fungeren deels als wederverkoper. Hun bedrijfsactiviteiten bestaan gedeeltelijk uit het inkopen en het doorverkopen van goederen. Als deze bedrijven de goederen hebben ingekocht bij een leverancier die niet-btw-plichtig is, is de margeregeling van toepassing. Het gaat dan vaak om inkoop bij particulieren of boeren die onder de landbouwregeling vallen. Op de inkoop wordt dan door de leverancier geen btw in rekening gebracht. Een gevolg van de margeregeling is dat de inkoper geen btw als voorbelasting kan aftrekken. Als het bedrijf het desbetreffende goed weer doorverkoopt, hoeft deze daarom alleen btw te berekenen over de winstmarge. De btw mag daarbij niet op de factuur vermeld worden. Op de factuur moet wel worden vermeld dat de margeregeling is toegepast. De uiteindelijke afnemer kan dus ook geen btw in aftrek brengen. Bij inruil onder de margeregeling kan worden volstaan met de uitreiking van een factuur onder voorwaarde dat op die factuur zowel de levering als de inruil apart worden vermeld. Bij aankoop van goederen van een niet-btw-plichtige, moet de wederverkoper (meestal het landbouwmechanisatiebedrijf) een inkoopverklaring (bij particulieren) of een landbouwverklaring (bij landbouwers die niet-btw-plichtig zijn) opstellen. In deze verklaring verklaart de niet-btw-plichtige leverancier dat deze geen voorbelasting in aftrek heeft gebracht ter zake van zijn inkoop van het goed dat hij nu doorverkoopt aan de metaalondernemer. De niet-btw-plichtige leverancier ondertekent de desbetreffende verklaring. Ook de factuur kan dienstdoen als inkoop- c.q. landbouwverklaring. De niet-btw-plichtige afnemer die het goed inruilt, vermeldt dat hij deze zonder aftrek van voorbelasting heeft verkregen en ondertekent de factuur.


B.2.2 - 39

SECTOR INDUSTRIE

.ª

Lassers en pijpfitters (let op alleen als in de jaren tot en met Æ" de werkkostenregeling niet wordt toepast) In "ææ heeft de Staatssecretaris van Financie«n een besluit gepubliceerd, waaruit blijkt dat aan lassers, pijpfitters en ijzerwerkers een onbelaste vergoeding kan worden verstrekt voor werkschoenen, werkkleding (inclusief wassen) en gereedschap, indien dit niet in natura ter beschikking wordt gesteld. Als de werkgever deze zaken wel aan het personeel ter beschikking stelt, is er daarnaast geen ruimte meer voor een onbelaste vergoeding ter zake van deze posten. De onbelaste vergoedingen bedragen gemiddeld per dag voor werkschoenen E ," (ten hoogste per dag E ,Æ), voor werkkleding E ,ª per dag (ten hoogste E , per dag) en voor gereedschap E ,"æ per dag (ten hoogste E ,ª per dag). Deze bedragen worden niet jaarlijks ge|« ndiceerd. Indien naast een vergoeding voor deze zaken ook voor andere posten een (algemene) onkostenvergoeding wordt verstrekt, kunnen bovenstaande posten daarin verwerkt worden. Met de invoering van het nieuwe belastingstelsel per " januari Æ" hebben eerder genomen besluiten in principe hun geldigheid verloren. Desalniettemin kan het besluit wellicht nog steeds gebruikt worden om op basis daarvan tot een afspraak met de inspecteur te komen.

.

Speur- en ontwikkelingswerk In de sector Metaal en Techniek worden veelvuldig door de ondernemer en/of werknemers werkzaamheden verricht die betrekking hebben op speur- en ontwikkelingswerk. Hiervoor bestaat een fiscale stimuleringsregeling. Inkomstenbelasting Als een ib-ondernemer aan het urencriterium voldoet en in het kalenderjaar ten minste uur besteedt aan werk dat is aan te merken als speur- en ontwikkelingswerk, komt deze in aanmerking voor de aftrek speur- en ontwikkelingswerk. Om

B.2.2 - 40


METAAL EN TECHNIEK

de aftrek toe te passen, heeft de ondernemer een zogenoemde S&O-verklaring nodig. Deze verklaring kan worden verkregen bij Agentschap NL. De aftrek bedraagt in Æ"" E "Æ ª. Als een ondernemer de extra zelfstandigenaftrek voor starters mag toepassen, wordt de aftrek speur- en ontwikkelingswerk verhoogd. In Æ"" bedraagt de verhoging E ª. Loonbelasting Werkgevers die speur- en ontwikkelingswerk laten verrichten door hun werknemers hebben recht op afdrachtvermindering over het loon dat betrekking heeft op die werkzaamheden. In de jaren Ææ tot en met Æ"" is de afdrachtvermindering als gevolg van de kredietcrisis tijdelijk verhoogd. De afdrachtvermindering bedraagt in Æ"" % over het loon tot en met E ÆÆ en "% over het meerdere. Vanaf Æ"Æ bedraagt het percentage over de eerste E " ª% en daarboven "ª%. Voor het toepassen van de afdrachtvermindering is een S&Overklaring van Agentschap NL benodigd. Voor de zogenoemde technostarters wordt het percentage over de eerste schijf verhoogd naar ª% in Æ"" en % voor de jaren vanaf Æ"Æ. Een ondernemer is technostarter als deze speur- en ontwikkelingswerk verricht en tevens aan de volgende twee voorwaarden voldoet: ^ in een of meer van de vijf voorafgaande kalenderjaren geen inhoudingsplichtige is geweest; ^ in deze vijfjaarsperiode tot ten hoogste twee kalenderjaren een S&O-verklaring is afgegeven. Hierbij worden de verbonden vennootschappen c.q. aandeelhouders tezamen gerekend. Binnen een kalenderjaar mag de werkgever voor maximaal drie perioden van minstens drie kalendermaanden en maximaal zes kalendermaanden een aanvraag indienen. Een verklaring voor een heel kalenderjaar wordt alleen nog onder bepaalde voorwaarden afgegeven. De aanvrager die een voor haar technisch nieuw fysiek product of productieproces gaat ontwikkelen, moet hiervoor tijdig


B.2.2 - 41

SECTOR INDUSTRIE

een aanvraag indienen. Niet alleen de aard van het beoogde nieuwe product of productieproces maar ook het kennis- en ervaringsniveau van de inhoudingsplichtige is daarbij bepalend. De tenaamstelling van de juiste onderneming is van groot belang omdat de S&O-verklaring niet overdraagbaar is. De werkgever mag voor de S&O-afdrachtvermindering rekening houden met S&O-uren die niet in Nederland maar wel binnen een lidstaat van de Europese Unie zijn verricht. Met ingang van " januari Ææ wordt het S&O-uurloon door NL Innovatie, de uitvoeringsinstantie voor de afdrachtvermindering, berekend op basis van gegevens ontleend aan de polisadministratie van het UWV. De werkgever moet daartoe via internet (www.agentschapnl.nl) de burgerservicenummers opgeven van de werknemers die in het referentiejaar (voor Æ"" is dat Ææ) speur- en ontwikkelingswerk hebben verricht. Ontbreken gegevens dan kan Agentschap NL die bij de werkgever opvragen. Het S&Oloon wordt berekend door het loon van alle S&O-medewerkers in het referentiejaar (in het jaar Æ"" is dat Ææ) te delen door % van de verloonde uren van alle S&O-medewerkers in het referentiejaar. De factor , is bedoeld ter compensatie van verlof. Zijn in het referentiejaar geen speur- en ontwikkelingsactiviteiten verricht, dan geldt een forfaitair bepaald uurloon van E Ææ en bedraagt het S&O-loon dus het aantal te verwachten S&O-uren maal E Ææ. Voor de afdrachtvermindering S&O hoeft geen dag-tot-dag urenregistratie meer bijgehouden te worden. Wel moet de administratie zo ingericht worden dat de aard en inhoud van het verrichte speur- en ontwikkelingswerk duidelijk zijn. Ook moet duidelijk zijn wie op welke dagen S&O-werk heeft verricht, en om hoeveel uur het per dag gaat. Deze urenregistratie moet uiterlijk tien werkdagen na de werkzaamheden zijn bijgewerkt. De voortgang van het S&O-werk moet helder zijn. Tot slot moet de administratie per project worden bijgehouden als het S&O-werk bestaat uit meerdere projecten.

B.2.2 - 42


METAAL EN TECHNIEK

De werkgever kan het toegekende S&O-bedrag gedurende het kalenderjaar op de periodieke aangifte loonheffing in mindering brengen op de loonbelasting. Deze vermindering kan worden toegepast vanaf het aangiftetijdvak waarin de S&Overklaring is afgegeven. De vermindering mag niet hoger zijn dan de toegekende S&O-afdrachtvermindering gedeeld door het aantal resterende aangiftetijdvakken. De werkgever mag de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk met ingang van " januari Æ ook toepassen voor haalbaarheidsonderzoeken. Deze haalbaarheidsonderzoeken moeten dan wel gericht zijn op eigen technisch-wetenschappenlijk onderzoek, of op de technische mogelijkheden van eigen speur- en ontwikkelingswerk. De aanvrager die een voor haar technisch nieuw fysiek product of productieproces gaat ontwikkelen moet hiervoor tijdig een aanvraag indienen. Niet alleen de aard van het beoogde nieuwe product of productieproces maar ook het kennis- en ervaringsniveau van de inhoudingsplichtige is daarbij bepalend. De tenaamstelling van de juiste onderneming is van groot belang omdat de S&O-verklaring niet overdraagbaar is. Indien het verwachte aantal S&O-uren waarvan de S&O-verklaring uitgaat hoger is dan de daadwerkelijk gerealiseerde uren geldt in sommige gevallen een meldingsplicht. Ook als het daadwerkelijk gerealiseerd aantal S&O-uren minder bedraagt dan æ% van het verwachte aantal S&O-uren van de S&O-verklaring, is de werkgever dit verplicht binnen drie maanden na afloop van de periode waarop de S&O-verklaring betrekking heeft te melden. Tevens geldt er een meldingsplicht als het niet gerealiseerde aantal uren maal het gemiddelde uurloon meer is dan E " per maand.

Meer informatie WBSO: Agentschap NL, () Æª of www.agentschap.nl Handleiding WBSO: www.agentschap.nl


B.2.2 - 43

SECTOR INDUSTRIE

.

Innovatiebox BV’s die immaterie«le activa ontwikkelen en daarvoor een S&O-verklaring of een octrooi hebben gekregen, kunnen de winsten die met deze ontwikkelde activa worden gemaakt tot een bepaald niveau tegen een verlaagd belastingtarief van % afrekenen. Het actief komt dan in eenzogenaamde octrooibox. De octrooibox is ook voor mkb-bedrijven van toepassing. Op het moment dat een S&O-verklaring is ontvangen of een octrooi is verleend, kan de werkgever ervoor kiezen om de voortbrengingskosten (zelf ontwikkeld of gekocht en verder ontwikkeld) te activeren in de octrooibox. De winst die vervolgens op het ontwikkelde actief wordt gemaakt (de opbrengsten minus de afschrijving en eventueel andere kosten) wordt belast tegen een tarief van %. De werkgever kan pas gebruik maken van het verlaagde tarief als de opbrengsten meer bedragen dan de voortbrengingskosten. Hierbij moet worden gedacht aan de kosten van manuren, administratie, aanvraag- en onderzoekskosten. Voor toepassing van de innovatiebox verzoekt de werkgever in de VPB-aangifte om toepassing ervan. Merken, logo’s en dergelijke vallen niet onder de innovatiebox. Met ingang van Æ"" is de innovatiebox verder verruimd. Innovatievoordelen behaald tussen de aanvraag en het verlenen van een octrooi kunnen voortaan in de box worden meegenomen.

.

Vakantiebonnen Voor bedrijven die onder de CAO Metaal en Technische Bedrijfstakken vallen, bestaat in principe de mogelijkheid om de betaling van het vakantiegeld en vijftien vakantiedagen onder te brengen bij de Stichting Vakantiefonds voor de Metaalnijverheid (VFM). De werkgever betaalt gedurende het jaar maandelijks een bijdrage van ",% van het vaste brutosalaris (% vakantiebijslag en ,% voor vijftien doorbetaalde vakantiedagen) aan het

B.2.2 - 44


METAAL EN TECHNIEK

VFM. Het VFM zorgt dan voor de uitbetaling van het vakantiegeld en de vijftien vakantiedagen aan de werknemers. Het voordeel van deelname aan het vakantiefonds zit hoofdzakelijk in de fiscale behandeling. De waarde van de vakantiebonnen wordt namelijk slechts voor ææ% betrokken in de loonheffing (loonbelasting en premies werknemersverzekeringen). Daardoor hoeft minder loonheffing te worden afgedragen. De werknemer ontvangt per saldo meer nettoloon en de werkgever heeft minder loonkosten. Het voordeel voor de werknemer wordt overigens pas duidelijk bij vergelijking van zijn nettojaarloon met dat van een vergelijkbare werknemer die geen vakantiebonnen ontvangt. Het reguliere nettomaandloon van een werknemer met vakantiebonnen is lager dan dat van een collega zonder vakantiebonnen. De werknemer die deelneemt aan het vakantiefonds, moet immers elke maand loonheffing afdragen over de waarde van de hem in die maand toegekende vakantiebonnen (ook al tellen die maar voor ææ% mee). In de vakantiemaand ontvangt de werknemer van het vakantiefonds vakantieloon en vakantiegeld zonder enige inhouding (bruto = netto). Deelname aan het vakantiefonds In het verleden werden de vakantiebonnen gewaardeerd op %. In de periode "ææ tot en met Æ is de fiscale waardering van de vakantiebonnen jaarlijks met Æ,% opgetrokken. Door de jaarlijkse verhoging van de fiscale waarde van de vakantiebonnen wordt deelname steeds minder aantrekkelijk. In de jaren Æ" en Æ"" bedraagt de waardering voor de vakantiebonnen ææ%. Bestaande bedrijven die niet deelnemen aan het vakantiefonds kunnen niet meer toetreden. Nieuw opgerichte bedrijven kunnen nog wel deelnemen. Zij moeten dat beslissen binnen een half jaar na oprichting. Zie voor meer informatie over het vakantiefonds www.vakantiefonds.nl.


B.2.2 - 45

SECTOR INDUSTRIE

Branchespecifieke weten regelgeving

."

Vestigingseisen in de sector Metaal en Techniek Vervallen

.Æ

CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf (een van de bedrijfstakken in de Metaal en Techniek) De CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf wordt door de Koninklijke Metaalunie afgesloten via het platform van de Federatie Werkgeversorganisatie Metaaltechniek (FWM). De huidige CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf loopt van " april Æ"" tot " mei Æ". Bedrijfspensioenfonds voor de Metaal en Techniek Bedrijven in de sector zijn verplicht aangesloten bij het Bedrijfspensioenfonds Metaal en Techniek. Het bedrijfspensioenfonds stelt jaarlijks de hoogte van de premie vast, waarbij het premiepercentage voor de hele bedrijfstak hetzelfde is. Werkgevers en werknemers betalen ieder de helft van de vastgestelde pensioenpremie. De minimumleeftijd waarop de werknemer verplicht is pensioenpremie af te dragen is achttien jaar. De pensioenregeling wordt uitgevoerd door Mn Services, Burgemeester Elzenlaan Ææ, Postbus Æ", ÆÆ HE Rijswijk, tel. -" " . Zie ook www.bpmt.nl WIA-verzekeringen voor de Metaal en Techniek Sociale partners en verzekeraars zijn een uniek uitvoeringsconcept overeengekomen om de risico’s van de WIA af te dekken. In dit samenwerkingsverband werkt de eigen bedrijfstakverzekeraar NV Schadeverzekering Metaal en Technische Bedrijfstakken samen met Mn Services. De samenwerkende partijen hebben in lijn met gemaakte CAO-afspraken een aanbod van WIA-verzekeringen ontwik-

B.2.2 - 46


METAAL EN TECHNIEK

keld. Het aanbod bestaat om te beginnen uit twee verzekeringen, een ter dekking van het zogenoemde WGA-hiaat (het ‘nieuwe WAO-gat’) en een ter dekking van het inkomensverlies dat optreedt als een werknemer minder dan % arbeidsongeschikt wordt en ingevolge de nieuwe wet geen recht meer heeft op een uitkering en werkgever en werknemer geacht worden er samen uit te komen (de zogenoemde WIA-bodemverzekering). Vooral voor mkb-bedrijven is dit een lastig uit te voeren onderdeel van de WIA, dat kan leiden tot conflicten tussen werkgever en werknemer. De WIA-bodemverzekering die zal worden aangeboden, geeft een aanvulling tot "% van het arbeidsongeschiktheidspercentage gedurende maximaal , jaar. Iedere werknemer die bij een werkgever behorend tot de sector Metaal en Techniek in dienst treedt, is zonder medische keuring automatisch verzekerd. Hij heeft echter het recht binnen een maand na indiensttreding de verzekering per aangetekende brief persoonlijk op te zeggen. Daarnaast heeft iedere werknemer in de Metaal en Techniek de mogelijkheid om zijn aanvullende WIA/WGA-verzekering per " januari van elk nieuw kalenderjaar te bee«indigen. Ook deze opzegging dient door hem persoonlijk te geschieden, per aangetekende brief voor " oktober voorafgaand aan het kalenderjaar waarin de verzekering wordt bee«indigd. In september Æ is een derde verzekeringsproduct aan het pakket toegevoegd, de zogenoemde WGA-basisverzekering. Deze dekt de risico’s af in het geval de werkgever besluit om gebruik te maken van de mogelijkheid om uit publieke uitvoering van het UWV te stappen en voor eigen risico de eerste tien jaar van de WGA voor zijn rekening te nemen. De premie voor deze verzekering is concurrerend ten opzichte van die van het UWV. De regelingen worden uitgevoerd door Mn Services, Burgemeester Elzenlaan Ææ, Postbus Æ", ÆÆ HE Rijswijk, tel. -" " . Voor meer informatie kunt u ook terecht op www.mn-services.nl.


B.2.2 - 47

SECTOR INDUSTRIE

Vakantiefonds voor de Metaalnijverheid Het Vakantiefonds voor de Metaalnijverheid is opgericht door werkgevers- en werknemers in het loodgieters- en fittersbedrijf. Volgens de CAO-bepalingen is in deze branche deelname aan het vakantiefonds voor voornoemde werkgevers verplicht. Dat geldt ook voor de sector motorvoertuigen, afdeling tweewielerbedrijf. Deelname op vrijwillige basis staat open voor alle ondernemingen in de andere bedrijfstakken binnen de sector Metaal en Techniek. De doorbetaling van het salaris over vijftien vakantiedagen ("Æ vakantie-uren) en de betaling van de vakantiebijslag kan worden uitbesteed aan het Vakantiefonds voor de Metaalnijverheid. Doordat de werkgever maandelijks een vastgesteld percentage van het brutosalaris aan het vakantiefonds betaalt, treedt er zowel voor de werkgever als voor de werknemer een financieel voordeel op. In de maand juni wordt het netto-eindbedrag door het vakantiefonds overgemaakt op het bank- of girorekeningnummer van de werknemer. Kiest de werkgever voor uitbetaling via het Vakantiefonds dan is art. Æ reglement Vakantiefonds van toepassing. Daarin is bepaald dat de werkgever en de deelnemende werknemers slechts tot het vakantiefonds kunnen toetreden, nadat zij een verklaring hebben overlegd, waaruit blijkt dat zij feitelijk akkoord gaan met de "%-waardering voor de loonheffing van de opgebouwde vakantierechten. Voor zover er sprake is van een voor deze regeling nieuwe werkgever (dit is een werkgever die voor " mei "æææ niet rechtens bestond) kunnen de werkgever en de deelnemende werknemers tot het vakantiefonds toetreden, waarbij, indien zij niet binnen een redelijke termijn (dat wil zeggen binnen een halfjaar na het moment van ontstaan) hun keuze om deel te nemen in het vakantiefonds hebben gemaakt, toetreding slechts mogelijk is, nadat zij een verklaring hebben overlegd, waaruit blijkt dat zij feitelijk akkoord gaan met de "%-waardering voor de loonheffing van de opgebouwde vakantierechten.

B.2.2 - 48


METAAL EN TECHNIEK

Indien voornoemde partijen binnen genoemde redelijke termijn hun keuze tot deelname kenbaar hebben gemaakt, vindt de overgangswaarderingsregeling (Æ" en Æ"": ææ%) toepassing. Aanvullende informatie wordt verstrekt door de Stichting Vakantiefonds voor de Metaalnijverheid, Renswoudelaan , Postbus ªæ, Æª CG Den Haag, tel. - ª Æ. Voor meer informatie kunt u ook terecht op www.vakantiefonds.nl. Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf Het O&O-fonds is door werkgevers- en werknemersorganisaties bij CAO ingesteld met het volgende doel: ^ het geheel of gedeeltelijk egaliseren, financieren en/of subsidie«ren van activiteiten of projecten ter stimulering van werkgelegenheid, opleiding en ontwikkeling van jeugdigen en anderen in de bedrijfstak; ^ het opzetten van cursussen gericht op het bijblijven of verbreden van kennis en/of vaardigheden van de werknemer, die noodzakelijk zijn voor de uitoefening van zijn functie in het bedrijf van de werkgever. Werkgevers in de bedrijfstak zijn jaarlijks een heffing verschuldigd van ,Æ% van de loonsom. Voor meer informatie kunt u terecht op www.oom.nl. Levensloop De CAO-partners in de Metaal en Techniek hebben een collectieve regeling met betrekking tot de levensloop in de Metaal en Techniek afgesloten. Op www.mtlevensloop.nl wordt dieper ingegaan op deze collectieve regeling. De uitvoering van de regeling is in handen van Mn Services. Sociaal Fonds Metaal en Technische Bedrijfstakken Het Sociaal Fonds Metaal en Technische Bedrijfstakken heeft tot doel het innen en beheren van gelden ter financiering van kosten met betrekking tot:


B.2.2 - 49

SECTOR INDUSTRIE

^ voorlichting ter zake van arbeidsvoorwaarden voor de metaalnijverheid; ^ vorming, scholing, opleiding en onderwijs van werknemers in de metaalnijverheid. Werkgevers betalen een heffing van ,Æ% van de loonsom. Mevas b.v. assurantie«n voor de metaal Als volle dochter van de Koninklijke Metaalunie kan Mevas een Metaalunielid een op maat gesneden pakket aanbieden. Het doel is om de belangen te behartigen voor de leden door de kennis van de verzekeringsmarkt en metaalbranche. Via de door Mevas afgesloten collectieve contracten zijn premies en voorwaarden doorgaans beter dan afzonderlijk afgesloten verzekeringen. Hieronder een aantal exclusieve contracten:

^ ^ ^ ^ ^

Zorg en Inkomensverzekeringen arbeidongeschiktheidsverzekering; voor zelfstandig ondernemers en directeur-grootaandeelhouders; collectieve zorgverzekeringen; werkgevers, medewerkers en zelfstandig ondernemers kunnen hiervan gebruik maken; present; een uitgekiend pakket van diensten waarmee men investeert in de gezondheid van de mensen; WIA-verzekeringen; voor medewerkers en werkgevers; loondoorbetalingsverzekering; voor werkgevers tegen de financie«le gevolgen van verzuim binnen een organisatie.

Auto en transport ^ bedrijfsautoverzekering; voor bestel-, vracht- en of personenauto voor het bedrijf; ^ transportverzekering; wanneer er iets te transporteren valt; ^ werkmaterieelverzekering; als eigenaar van een rijdend voertuig bijvoorbeeld heftruck. Aansprakelijkheid en rechtsbijstand ^ aansprakelijkheidsverzekering; klanten, leveranciers en medewerkers kunnen u aansprakelijk stellen;

B.2.2 - 50


METAAL EN TECHNIEK

^ rechtsbijstandverzekering; voor de leden hebben Metaalunie en Mevas een exclusief product; ^ WABM-verzekering; aansprakelijkheid voor werkgevers op het gebied van bestuurders van voertuigen. Zaken in en om het bedrijf ^ brandverzekering; naast brand ook storm, inbraak blikseminslag, diefstal (na braak) en diverse vormen waterschade meeverzekerd; ^ leasen via Mevas; leasen in de vorm van huurkoop waarbij de geleaste machine uiteindelijk eigendom wordt; ^ technische verzekeringen; aflopende- en doorlopende montageverzekeringen. Financie«le risico’s ^ kredietverzekeringen; collectieve kredietverzekering. Werknemers collectieve ongevallenverzekering; collectieve zorgverzekeringen; doorlopende zakenreisverzekering; ANW-Hiaatverzekering; reisverzekering; particuliere verzekeringen bijvoorbeeld opstal, inboedel, aansprakelijkheid en verkeer; ^ aanvullende pensioen; ^ recreatieverzekering. ^ ^ ^ ^ ^ ^

Starterspakket Voor startende ondernemers die lid zijn van de Koninklijke Metaalunie. De verzekeringen in het pakket zijn: Aansprakelijkheid, arbeidsongeschiktheid, overlijdensrisico, ongevallen en inventaris/goederen. Contact: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Mevas b.v., Nijverheidsweg æ, Postbus "Æ, " AC Heiloo. Telefoonnummer -ª ª Faxnummer -ª ª "


B.2.2 - 51

SECTOR INDUSTRIE

E-mail [email protected] Internet: www.mevas.nl. Coo«rdinatoren Arbeidsmarkt & Beroepsonderwijs Ter bevordering van de beschikbaarheid van voldoende en goed opgeleid personeel zet de Metaalunie vier zogenoemde Coo«rdinatoren Arbeidsmarkt & Beroepsonderwijs in om meer personeel beschikbaar te krijgen in de metaalbewerking. Op korte termijn richt het team zich op de arbeidsmarkt, en met name op het samenbrengen van vraag en aanbod, bijvoorbeeld bij reorganisaties of moeilijk vervulbare vacatures. Op de langere termijn focussen de projectmedewerkers zich op de instroom van leerlingen in het voortgezet onderwijs. Vooral deze groep moet een concreet en helder beroepsbeeld krijgen van de metaalbewerking en inzicht verwerven in de interessante perspectieven van een loopbaan bij bedrijven in die sector. Dit behelst dus meer dan alleen interesse te kweken in de techniek. Belangrijke CAO-bepalingen Hierna volgen enkele belangrijke bepalingen in de CAO voor het Metaalbewerkingsbedrijf (looptijd van " april Æ"" tot " mei Æ"). Salarisverhogingen Het voor de werknemer geldende salaris wordt: ^ per " oktober Æ"" met "% verhoogd (uitstel is onder voorwaarden mogelijk tot " februari Æ"Æ met compensatie van twee roostervrije-dagen); ^ per " februari Æ"Æ met ","% verhoogd; ^ per " augustus Æ"Æ met ","% verhoogd; ^ per " februari Æ" met ","% verhoogd.

B.2.2 - 52


METAAL EN TECHNIEK

Uitzendarbeid In de CAO is afgesproken dat inlenende werkgevers vanaf " januari Æ"Æ alleen gebruik zullen maken van NEN-gecertificeerde uitzendbureaus die geregistreerd zijn in het register van de Stichting Normering Arbeid (SNA). Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan uitsluitend schriftelijk worden aangegaan, hetzij voor een bepaalde tijd met een maximum van maanden, hetzij voor de duur van een overeengekomen taak. Wanneer een dienstbetrekking voor bepaalde tijd tot maximaal drie keer voor bepaalde tijd wordt voortgezet en de dienstbetrekkingen tezamen niet langer duren dan maanden, eindigt de voortgezette dienstbetrekking van rechtswege zonder dat voorafgaande opzegging en zonder dat toestemming van UWV WERKbedrijf nodig is. In een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd dient de proeftijd schriftelijk te worden overeengekomen. In afwijking van de Wet Flexibiliteit en Zekerheid staat de CAO bij contracten voor bepaalde tijd korter dan twee jaar een proeftijd van twee maanden toe. Arbeidsduurverkorting De gemiddelde wekelijkse arbeidsduur bedraagt uur. De arbeidsduurverkorting (adv) is in te vullen in adv-blokken, flexibele werktijden, adv-dagen of een vrije keuze, die gemeld dient te worden bij de Vakraad. Bij het bee«indigen van de dienstbetrekking vindt verrekening van de arbeidsduurverkorting plaats in tijd of in geld. Bij het samenvallen van adv met ziekte bestaat er geen recht op vervangende adv. Arbeidsongeschiktheid De werkgever is verplicht bij gehele of gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid van de werknemer gedurende maximaal Æª maanden het salaris door te betalen dat de werknemer bij ar-


B.2.2 - 53

SECTOR INDUSTRIE

beidsgeschiktheid zou hebben verdiend. Hierbij geldt dat gedurende de eerste zes maanden van arbeidsongeschiktheid de werknemer "% doorbetaald dient te krijgen. De volgende achttien maanden van arbeidsongeschiktheid ontvangt de werknemer æ% van het loon. Op dit laatste gelden twee uitzonderingen: a. als de werknemer het werk gedeeltelijk dan wel op arbeidstherapeutische basis hervat, dan wel; b. als is vastgesteld dat de werknemer geen kans op herstel heeft en niet beschikt over een resterende verdiencapaciteit dan ontvangt de werknemer tijdens de periode van werkhervatting, dan wel vanaf het in sub b genoemde moment gedurende in totaal maximaal Æª maanden "% van het salaris dat de werknemer bij arbeidsgeschiktheid zou hebben verdiend. In geval van re-integratie bij de oude werkgever kan sprake zijn van een verlengde duur van de loondoorbetalingsverplichting. Bij re-integratie bij een nieuwe werkgever betaalt de oude werkgever indien voldaan is aan een aantal voorwaarden, aan werknemer een bedrag ineens, waarvan de hoogte afhankelijk is van de omstandigheden. In het laatste geval ontvangt de werkgever van de Stichting Vakraad Metaal en Techniek een bedrag van E Æ. De CAO kent uitvoerige gedragsregels bij arbeidsongeschiktheid met specifieke sancties in de loonsfeer bij overtreding. Vakantiedagen Werknemers met een fulltime dienstverband ( uur per week) krijgen met ingang van " januari Æ op jaarbasis "æÆ vakantie-uren (in de regel Æª vakantiedagen). Voor " januari Æ was dit Æ uur (in de regel Æ dagen). Indien in enig jaar mei uitgeroepen wordt tot nationale feestdag waarop geen arbeid wordt verricht, dan zal in dat jaar de Æªe vakantiedag collectief worden vastgesteld op mei als deze valt op een dag waarop de werknemer volgens zijn dienstrooster arbeid zou verrichten. Aan werknemers vanaf vijftig jaar worden seniorendagen toegekend. Per kalenderjaar mag bij de tweede ziekmelding een vakantiedag van de werknemer worden ingehouden.

B.2.2 - 54


METAAL EN TECHNIEK

Overuren

^ ^ ^ ^ ^

Onder overwerk wordt verstaan: uren waarin wordt gewerkt buiten het dienstrooster. Dit geldt ook voor parttimers. De werkgever betaalt aan de werknemer de volgende vergoedingen (NB: vergoeding, geen toeslag!): de eerste twee overuren direct voorafgaand aan of aansluitend op het dienstrooster ,% van het maandsalaris per uur; de volgende uren ,æ% van het maandsalaris per uur; een zaterdag niet zijnde een feestdag ,æ% van het maandsalaris per uur; een zondag niet zijnde een feestdag ","Æ% van het maandsalaris per uur; een feestdag ","Æ% van het maandsalaris per uur. Het bovenstaande is niet van toepassing indien de genoemde vergoedingen zijn begrepen in het salaris, hetgeen moet blijken uit een door de werkgever afgegeven schriftelijke verklaring. Naar keuze van de werknemer kunnen overuren en de toeslagen daarop worden vergoed in geld, ofwel de overuren worden vergoed in betaalde vrije tijd en de toeslagen in geld. Per kalenderjaar kunnen op de wijze als laatstgenoemd tien dagen in vrijetijdsrechten worden vergoed. De overige overuren worden alleen in overleg met de werkgever in tijd vergoed. Ploegentoeslag De werkgever betaalt aan de werknemers die in ploegendienst werken een toeslag van "ª% van het maandsalaris. Onder ploegendienst wordt verstaan het verrichten van arbeid in een systeem waarin de werktijden van twee of meer (groepen) werknemers op elkaar aansluiten of uitsluitend ten behoeve van het overdragen van de werkzaamheden elkaar in geringe mate overlappen en een tijdsblok van dertien uur overtreft. Hierbij zal door de betrokken werknemer in regelmaat gedurende langere termijn van dienst worden gewisseld.


B.2.2 - 55

SECTOR INDUSTRIE

Dagvenstertoeslag Het dagvenster is een periode met een duur van twaalf uur en loopt als regel van . uur tot ". uur. Onder bepaalde voorwaarden is een verschuiving van deze tijden mogelijk. Indien geheel of gedeeltelijk buiten dit dagvenster wordt gewerkt gelden de volgende toeslagen: ^ voor de uren waarop wordt gewerkt tussen ". uur en Æ". uur geldt een toeslag van ,æ% van het maandsalaris per uur; ^ voor uren waarop wordt gewerkt tussen Æ". uur en Æª. uur geldt een toeslag van ,"% van het maandsalaris per uur; ^ voor de uren waarop wordt gewerkt tussen . uur en . uur geldt een toeslag van ,% van het maandsalaris per uur. Ruilen van arbeidsvoorwaarden Door middel van de CAO-bepaling ‘ruilen van arbeidsvoorwaarden’ kan een werknemer onder hantering van bepaalde spelregels, adv-uren, vakantie-uren, toeslagen of andere financieringsbronnen ruilen tegen doelen (geld, dan wel fiscaal gefaciliteerde regelingen. Ook kan hij tijd kopen. De ruil-/koopafspraak dient per kalenderjaar te worden uitgevoerd. Kopen van tijd De werknemer (fulltimer) heeft het recht om per kalenderjaar maximaal ª uren vrije tijd te kopen. Hiertoe kan hij zelf besluiten. Hij heeft hiervoor geen instemming van de werkgever nodig. De werknemer koopt deze uren tegen een bij CAO afgesproken ruilvoet van ,% van het maandsalaris per uur (,% van het vierwekensalaris per uur). Verrekening vindt plaats via inhouding op aan de werknemer uit te betalen overwerk-, ploegen-, vakantie- of dagvenstertoeslag. Wanneer dat niet toereikend is, kan verrekend worden met salaris. Werkgever en werknemer kunnen ook een andere verrekeningswijze overeenkomen. De afspraak tot het kopen dient voor " januari van het jaar bekend te zijn.

B.2.2 - 56


METAAL EN TECHNIEK

Ruilen van adv-tijd, vakantie en CAO-toeslagen De werknemer kan maximaal "ª uren adv, vakantie en CAOtoeslagen in overleg met de werkgever (dat wil zeggen met diens toestemming) ruilen voor geld, dan wel fiscaal gefaciliteerde regelingen. Voor het ruilen van vakantie-uren voor geld of anderszins geldt dat de bovenwettelijke vakantierechten daarvoor mogen worden gebruikt. Dit zijn alle vakantie-uren die viermaal de overeengekomen arbeidsduur per week te boven gaan. Ook de bovenwettelijke vakantierechten uit voorgaande jaren worden daartoe gerekend. De ruilafspraak dient voor " januari van het jaar bekend te zijn. De werknemer ruilt tegen een ruilvoet van ,% van het maandsalaris per uur (,% van het vierwekensalaris per uur). Voor de berekening van alle inkomensgerelateerde toeslagen (met uitzondering van vakantietoeslag), andere salarisbestanddelen, alsmede afdrachten voor en aanspraken op bedrijfstakregelingen (bijvoorbeeld pensioenen) geldt het salaris zoals dat is overeengekomen, derhalve zonder dat is rekening gehouden met het kopen/ruilen. Hetzelfde geldt voor salarisbestanddelen die niet in de CAO zijn geregeld (zoals een dertiende maand of een winstdelingsregeling), tenzij daarover in het bedrijf andere afspraken worden gemaakt. Het kopen/ruilen heeft wel consequenties voor de hoogte van de vakantietoeslag. Deze wordt immers berekend over het salaris dat de werknemer daadwerkelijk heeft verdiend. Ook bij het bepalen van het SV-loon wordt uitgegaan van het werkelijk verdiende salaris, na het ruilen. Opzegtermijn De werkgever dient ten aanzien van een werknemer wiens salarisbetaling per maand plaatsvindt een opzegtermijn in acht te nemen van: ^ een maand bij een dienstbetrekking van minder dan vijf jaar;


B.2.2 - 57

SECTOR INDUSTRIE

^ twee maanden bij een dienstbetrekking van vijf tot en met negen jaar; ^ drie maanden bij een dienstbetrekking van tien tot met veertien jaar; ^ vier maanden bij een dienstbetrekking van vijftien jaar of langer. Bonuskorting Indien de opzegging plaatsvindt na verkregen toestemming van UWV WERKbedrijf, wordt de hierboven vermelde termijn verkort met een maand, met dien verstande dat de resterende termijn ten minste een maand dient te bedragen. Er geldt een overgangsregeling voor werknemers die op " januari "æææ bij de werkgever in dienst waren en op dat tijdstip ª jaar of ouder waren. Doorbetaling scholingsdag Ten aanzien van de werknemer van zeventien jaar en ouder die een leerarbeidsovereenkomst heeft voor het volgen van een Opleiding Niveau II als bedoeld in de Wet educatie en beroepsonderwijs (voorheen primair leerlingwezen), geldt dat de wekelijkse schooldag wordt doorbetaald. Functiewaarderingssysteem Binnen de sector Metaal en Techniek geldt een functiewaarderingssysteem op basis van het Handboek Functie-indeling voor de Metaal en Technische Bedrijfstakken. Het handboek kent een functiewaarderingssysteem van elf functiegroepen. De indeling is afhankelijk van de functieomschrijving. Elke functiegroep is gekoppeld aan een salarisgroep. Dit komt tot uitdrukking in de salaristabellen zoals opgenomen in de CAO. Functiejaren worden toegekend op basis van het aantal jaren relevante werkervaring bij de werkgever. Eind Æ" verscheen de vierde (gewijzigde) editie.

B.2.2 - 58


METAAL EN TECHNIEK

Instroomtabel Langdurig werklozen van Æ jaar en ouder die voor het eerst de bedrijfstak instromen en niet in staat zijn een functie op het functieniveau van salarisgroep A te vervullen, zullen gedurende een inloopperiode van maximaal een jaar het wettelijk minimumloon ontvangen alvorens zij ingeschaald worden in salarisgroep A met het daarbij behorende salaris. Onder langdurig werklozen worden in dit verband verstaan degenen die langer dan een jaar werkloos zijn en als zodanig staan ingeschreven bij UWV WERKbedrijf. Pensioenregeling De aan het Pensioenfonds voor de Metaal en Techniek verschuldigde premie voor de nieuwe pensioenregeling bedraagt in Æ"": ^ over het salaris tot een bedrag van E ª (= grensbedrag) ,% van de pensioengrondslag van de werknemer. De pensioengrondslag bestaat uit het brutoloon minus de franchise voor Æ"" ter hoogte van E " Ææ; ^ Æ",% over het salaris boven het grensbedrag van E ª. Maximaal % van bovengenoemde premies mag verhaald worden op de werknemer. De minimumleeftijd waarop de werknemer verplicht is pensioenpremie af te dragen, is achttien jaar. Meer informatie over de pensioenregeling vindt u op de website van het pensioenfonds www.bpmt.nl. Wat heeft de pensioenregeling te bieden? Het pensioen van Pensioenfonds Metaal en Techniek bestaat uit twee delen: ouderdomspensioen en partnerpensioen. Een werknemer kan tussen de en jaar met pensioen. Het streven van het pensioenfonds is dat de werknemer van Æ tot jaar een uitkering ontvangt van ongeveer ,% van het gemiddeld verdiende salaris.


B.2.2 - 59

SECTOR INDUSTRIE

Oude rechten Het vroegpensioen zoals dat onder de oude regeling is opgebouwd wordt omgezet in ouderdomspensioen. De werknemer kan vervolgens weer besluiten dit ouderdomspensioen vo¤o¤r jaar te laten ingaan. In het pensioenreglement zijn twee overgangsregelingen opgenomen. Als de werknemer op grond van de oude pensioenregelingen in aanmerking zou komen voor de overgangsregelingen, dan komt hij in het algemeen ook in aanmerking voor de overgangsregelingen in de nieuwe pensioenregeling. ". De compensatieregeling bestaat uit een aanvullende toezegging op het ouderdomspensioen voor diegenen die voor "æææ werkzaam waren in de bedrijfstak Metaal en Techniek. Op deze wijze kan voor hen van Æ tot jaar een uitkering van ,% van het gemiddeld verdiende salaris gerealiseerd worden. Æ. De overbruggingsregeling bestaat uit een aanvullende toezegging op het ouderdomspensioen voor werknemers geboren tussen " januari "æª en " maart "æª. Op deze wijze kunnen zij eerder dan Æ jaar met pensioen. Voor Æ"" geldt een uittreedleeftijd van " jaar en twee maanden. Deze uittreedleeftijd loopt op naar Æ jaar in Æ". De overgangsregelingen zijn voorwaardelijk. Het is dus niet zeker dat ze worden toegekend. De keuzeonderdelen Het pensioen van Pensioenfonds Metaal en Techniek kent drie flexibele elementen waarmee een werknemer de basisregeling kan ‘aankleden’: ". Pensioeninkoop Via uw werkgever stort de werknemer een bedrag bij het pensioenfonds. Dit ingekochte pensioen wordt toegevoegd aan het gewone pensioen. Men kan elk jaar opnieuw beslissen of men extra pensioen inkoopt. Het bedrag dat via de werkgever wordt gestort gaat van het belastbare loon af. Dat levert direct belastingvoordeel op.

B.2.2 - 60


METAAL EN TECHNIEK

Pensioenbeleggen wordt niet meer aangeboden. Æ. Vervangend Anw-Pensioen Dit is een verzekering die de nabestaanden van een overleden werknemer een ree«el inkomen garandeert. Het is belangrijk dat een werknemer tijdig hierop gewezen wordt. Een dergelijke verzekering is vaak geen overbodige luxe. Het reguliere M&T partnerpensioen is immers vooral bedoeld als aanvulling op de eigen inkomsten van de partner. Als de partner geen andere inkomsten heeft, kan deze pensioenuitkering te laag blijken. . Herschikken van Pensioen Indien de werknemer in aanmerking komt voor overgangsregelingen, krijgt hij zes maanden voor de reguliere uittreedleeftijd een standaardherschikvoorstel. Het is echter ook mogelijk de diverse onderdelen van de pensioenregeling op een andere wijze in te zetten om een eerder of hoger pensioen te bereiken. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen: ^ ouderdomspensioen; ^ partnerpensioen (als de werknemer alleenstaand is of de partner niet afhankelijk van de pensioeninkomsten is); ^ waarde van subsidies van de overgangsregelingen (alleen voor wie hier recht op heeft); Herschikken is kosteloos en eenmalig. Ziektewet (ZW) Voor zover het ziekterisico door het bedrijf is herverzekerd, zal de premie per bedrijf varie«ren. Op het loon van de werknemer mag geen inhouding plaatsvinden. Wachtgeld- en Werkloosheidsverzekering (WW) De premie van de werkloosheidsverzekering is voor de werkgever vastgesteld op ª,Æ% (Æ"") met een franchise van E ,Æ per dag. De franchise voor het werkgeversdeel houdt in dat over de eerste E ,Æ per dag geen werkgeverspremie wordt geheven.


B.2.2 - 61

SECTOR INDUSTRIE

Voor bedrijven die aan het Vakantiefonds voor de Metaalnijverheid deelnemen geldt in Æ"" een franchise van E æ,Æ per dag. De premie voor de wachtgeldverzekering Sector Metaal en Techniek is voor Æ"" vastgesteld op ",æ% . De wachtgeldpremie komt zonder franchise voor rekening van de werkgever. Informatie over de CAO is verkrijgbaar bij de werkgevers- en werknemersorganisaties in de Metaal en Techniek en de Stichting Vakraad Metaal en Techniek, Burgemeester Elzenlaan Ææ, Postbus Æ", ÆÆ HE Rijswijk, tel. -" Æ.

.

Door de Koninklijke Metaalunie aan haar leden verstrekte algemene voorwaarden en modelcontracten Metaalunievoorwaarden Leverings- en betalingsvoorwaarden voor algemeen gebruik door leden van de Koninklijke Metaalunie. Voorwaarden houden geen rekening met specifieke bedrijfsactiviteiten van de leden. In beginsel voor alle leden geschikt. De Metaalunievoorwaarden zijn het laatst per " januari Æ vernieuwd. Metaalunievoorwaarden, Engels-, Frans- en Duitstalige versie Idem als de hierboven genoemde voorwaarden, maar in een Engelse, Franse en Duitse vertaling. Te gebruiken door leden die in Nederland zaken doen met Engels-, Frans- of Duitstalige bedrijven. Bijvoorbeeld in het havengebied of de grensstreken. Ook geschikt om gebruikt te worden bij export. Consumentenvoorwaarden Metaalunie Leverings- en betalingsvoorwaarden voor transacties met consumenten ten behoeve van gebruik door leden van de Konink-

B.2.2 - 62


METAAL EN TECHNIEK

lijke Metaalunie. Voorwaarden houden geen rekening met specifieke bedrijfsactiviteiten van de leden. In beginsel voor alle leden geschikt. De Consumentenvoorwaarden Metaalunie dateren uit Ææ. Concept inkoopvoorwaarden Deze inkoopvoorwaarden zijn nader door de Metaalunieleden individueel in te vullen, en indien gewenst zelf te deponeren. De inkoopvoorwaarden zijn van algemene aard en daarmee in principe bestemd voor alle Metaalunieleden. Het concept inkoopvoorwaarden kent een aparte sectie met bepalingen die betrekking heeft op het onderwerp (onder)aanneming van werk. De meest recente versie van de inkoopvoorwaarden dateert uit Æ". Concept inkoopvoorwaarden, Engelstalige versie Er bestaat tevens een Engelstalige versie van deze inkoopvoorwaarden, bestemd voor het zakendoen met Engelstalige leveranciers of opdrachtnemers. Concept onderhoudsvoorwaarden Standaard algemene voorwaarden te hanteren bij het sluiten van onderhoudsovereenkomsten. Concept verhuurvoorwaarden Standaard algemene voorwaarden te hanteren bij het sluiten van huurovereenkomsten. Metaalunievoorwaarden voor hoefsmeden Voorwaarden gelijk aan de Metaalunievoorwaarden, met een toevoeging, namelijk de zogenoemde beslagvoorwaarden, voor het beslaan van paarden. Ontegenzeggelijk voor een zeer beperkte groep van leden. De meest recente versie van de voorwaarden dateert uit "ææ.


B.2.2 - 63

SECTOR INDUSTRIE

Algemene Leverings- en Betalingsvoorwaarden voor Metaalwarenbedrijven Voorwaarden bestemd voor bedrijven die zich bezighouden met het produceren van grote hoeveelheden producten, bijvoorbeeld boutjes, moertjes en schroefjes. Met name van belang zijn de artikelen die toezien op de afwijking in de uiteindelijk door het Metaalunielid geleverde aantallen. Naast de hierboven genoemde afwijking wijken de Algemene Leverings- en Betalingsvoorwaarden voor Metaalwarenbedrijven ten opzichte van de Metaalunievoorwaarden op een aantal punten af. Zo kennen de eerste onder meer een extra artikel met betrekking tot het risico en de kosten van het maken van een prototype en een artikel over matrijzen, modellen en modelplaten. Slechts geschikt voor een beperkt aantal leden. De tekst van deze voorwaarden is in Æ gewijzigd. Er wordt gewerkt aan een nieuwe versie. Algemene Leverings- en Betalingsvoorwaarden voor Metaalwarenbedrijven, Engelstalige versie Idem als de hierboven genoemde voorwaarden, maar in een Engelse vertaling, speciaal bedoeld voor leden die in Nederland zaken doen met Engelstalig georie«nteerde bedrijven. Bijvoorbeeld in het havengebied. Ook te gebruiken voor exportdoeleinden. COM-voorwaarden COM (Centraal Orgaan Mechanisatiebedrijven) is de branchegroep voor het mechanisatiebedrijf in de landen tuinbouwsector. Leden van het COM zijn dealerbedrijven die handel drijven in machines en werktuigen die in de agrarische of groenvoorziening sector worden ingezet. Daarnaast verlenen zij onderhoud en voeren zij reparaties uit. Deze branchegroep kent haar eigen leveringsvoorwaarden, voor het laatst gewijzigd in Æª. Zij houden rekening met de

B.2.2 - 64


METAAL EN TECHNIEK

specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gehanteerd worden door leden van de branchegroep. COM-voorwaarden Engels- en Duitstalige versie Idem als de hierboven genoemde voorwaarden, maar in een Engelse en Duitse vertaling. Te gebruiken door leden die in Nederland zaken doen met Engels- of Duitstalige bedrijven. Geschikt om gebruikt te worden bij export. COM-verhuurvoorwaarden De COM-verhuurvoorwaarden zijn speciaal geschreven voor haar leden en houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gehanteerd worden door leden van de branchegroep. COM-Keurings- en reparatievoorwaarden De Keurings- en reparatievoorwaarden zijn speciaal geschreven voor haar leden en houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gehanteerd worden door COMkeur gecertificeerde leden van de branchegroep. DESC-voorwaarden De branchegroep DESC (Dutch electronic systems and components) kan alle leden omvatten van de Metaalunie die zich bezighouden met het ontwikkelen en produceren van elektronische systemen en/of componenten van elektronische systemen. Voorwaarden zijn speciaal geschreven voor deze branchegroep. Zij houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en


B.2.2 - 65

SECTOR INDUSTRIE

mogen slechts gehanteerd worden door leden van de branchegroep. De meest recente versie dateert uit Ææ. DESC-conditions De branchegroep DESC (Dutch electronic systems and components) kan alle leden omvatten van de Metaalunie die zich bezighouden met het ontwikkelen en produceren van elektronische systemen en/of componenten van elektronische systemen. Idem als de hierboven genoemde voorwaarden, maar in een Engelse vertaling. Te gebruiken door leden die in Nederland zaken doen met Engelstalige bedrijven, bijvoorbeeld in het kader van export. DESC-bedingungen De branchegroep DESC (Dutch electronic systems and components) kan alle leden omvatten van de Metaalunie die zich bezighouden met het ontwikkelen en produceren van elektronische systemen en/of componenten van elektronische systemen. Idem als de hierboven genoemde voorwaarden, maar in een Duitse vertaling. Te gebruiken door leden die in Nederland zaken doen met Duitstalige bedrijven, bijvoorbeeld in het kader van export. Ducoma-serviceovereenkomst en servicevoorwaarden De branchegroep Dutch Conveyors Manufacturers (Ducoma) kan omvatten alle leden van de Metaalunie die zich structureel bezighouden met de ordergerichte ontwikkeling, fabricage en assemblage van interne transportsystemen ten behoeve van material handling, met uitzondering van hijs- en hefwerktuigen.

B.2.2 - 66


METAAL EN TECHNIEK

Het concept serviceovereenkomst en de concept Ducoma-servicevoorwaarden zijn speciaal geschreven voor haar leden en houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen. De voorwaarden zijn nader door de leden individueel in te vullen. DumeboDWS-voorwaarden De branchegroep DumeboDWS kan alle leden van de Metaalunie omvatten die zich structureel bezighouden met het leveren en monteren van metaalplaat voor dak- en wandconstructies, dan wel als specialistisch montagebedrijf in de branche opereren. Buitengewone leden zijn bedrijven in Nederland die geprofileerde plaat voor dak- en wandconstructie, isolatie- en/ of bevestigingsmateriaal en gereedschap voor montagewerkzaamheden aan DumeboDWS-leden leveren. Voorwaarden van deze branchegroep zijn speciaal geschreven voor haar leden. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gehanteerd worden door leden van de branchegroep. De laatste versie voorwaarden dateert uit Æ. Dumebo DWS Algemene inkoop ^ en (onder)aannemingsvoorwaarden Deze inkoopvoorwaarden zijn bedoeld om gehanteerd te worden bij aankopen door DumeboDWS-leden. De inkoopvoorwaarden kennen een aparte sectie met bepalingen die betrekking heeft op het onderwerp (onder)aanneming van werk. De meest recente versie van de inkoopvoorwaarden dateert uit Æ. HCRA-voorwaarden De branchegroep Holland Container Repair Association kan alle leden en buitengewone leden van de Metaalunie omvatten


B.2.2 - 67

SECTOR INDUSTRIE

die zich structureel bezighouden met containeropslag, -onderhoud en -reparatie en/of aanverwante activiteiten ontplooien. Voorwaarden van deze branchegroep zijn speciaal geschreven voor leden die zich bezighouden met de opslag, het onderhoud en de reparatie van containers. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door leden van de branchegroep. Deze voorwaarden zijn uitsluitend beschikbaar in het Engels. De meest recente versie dateert uit Æ. Er wordt gewerkt aan een nieuwe versie. Algemene Leverings- en Betalingsvoorwaarden voor Metaalgieterijen Voorwaarden uitgegeven door de Metaalunie, voordat de Europese voorwaarden, zoals hierboven genoemd, ter beschikking kwamen. Deze voorwaarden worden nu nog gebruikt door die leden die geen lid zijn van de Metaalunie branchegroep Metaalgieterij Bedrijven (MGB). De voorwaarden dateren uit "æ. MDI-voorwaarden De branchegroep Moulds & Dies Industry (MDI) kan omvatten alle leden van de Metaalunie, die in hoofdzaak voor derden stempels en/of matrijzen vervaardigen. Voorwaarden van de deze Metaaluniebranchegroep zijn speciaal geschreven voor leden die zich bezighouden met het vervaardigen van stempels en/of matrijzen. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door leden van de branchegroep. De meest recente set voorwaarden dateert uit Æ.

B.2.2 - 68


METAAL EN TECHNIEK

Nebifa-voorwaarden De branchegroep Nederlandse Binnenwandsystemen Fabrikanten (Nebifa) kan alle leden van de FME/CWM en de Metaalunie omvatten die zich structureel bezighouden met het produceren en leveren van binnenwandsystemen. De ledenvergadering beslist over toelating. Voorwaarden van de branchegroep zijn speciaal geschreven voor deze leden. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door leden van de branchegroep. De meest recente versie dateert uit Æ. NHI-voorwaarden De branchegroep Nederlandse Hekwerk Industrie kan alle leden van de Metaalunie omvatten die zich structureel of als aparte activiteit bezighouden met het produceren, leveren en/ of monteren van industrieel geproduceerd hekwerk ten behoeve van terreinafscheiding. De ledenvergadering beslist over toelating van de (buitengewone) leden. Voorwaarden van de branchegroep zijn (in Æ) speciaal geschreven voor haar leden. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven regelmatig tegenkomen. NJI-voorwaarden De branchegroep Nederlandse Jachtbouw Industrie kan alle leden van de Metaalunie omvatten welke metalen casco’s bouwen, de afbouw verrichten dan wel complete metalen jachten bouwen en/of reparatiewerkzaamheden verrichten. Het bestuur van de branchegroep beslist over toelating. De NJI aannemings-, leverings- en betalingsvoorwaarden zijn speciaal geschreven voor leden die zich met de nieuw- en verbouw van schepen bezighouden. Vanwege het feit dat de leden


B.2.2 - 69

SECTOR INDUSTRIE

van deze branchegroep regelmatig zaken doen met particulieren en de wet hieraan specifieke eisen stelt, zijn deze voorwaarden in Æ" herzien. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s van de bij de branchegroep aangesloten bedrijven en mogen slechts worden gebruikt door de leden. De voorwaarden zijn eveneens beschikbaar in het Engels en Duits, ten behoeve van het zakendoen met Engels- en Duitstalige klanten. NJI algemene verhuurvoorwaarden pleziervaartuigen De branchegroep Nederlandse Jachtbouw Industrie kan alle leden van de Metaalunie omvatten welke metalen casco’s bouwen, de afbouw verrichten dan wel complete metalen jachten bouwen en/of reparatiewerkzaamheden verrichten. Het bestuur van de branchegroep beslist over toelating. In Æ zijn de algemene verhuurvoorwaarden pleziervaartuigen tot stand gekomen. NJI-leden kunnen deze voorwaarden hanteren bij het verhuren van pleziervaartuigen. NJI-voorwaarden voor winterberging en ligplaatsverhuur De branchegroep Nederlandse Jachtbouw Industrie kan alle leden van de Metaalunie omvatten welke metalen casco’s bouwen, de afbouw verrichten dan wel complete metalen jachten bouwen en/of reparatiewerkzaamheden verrichten. Het bestuur van de branchegroep beslist over toelating. NJI-leden kunnen deze voorwaarden hanteren bij het bergen van schepen in de winter en/of het verhuren van een ligplaats. In Æ" zijn de NJI-voorwaarden voor winterberging en ligplaatsverhuur herzien. Serviceovereenkomst en servicevoorwaarden Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) De branchegroep Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) kan alle leden van de Metaalunie omvatten die goederen- en/

B.2.2 - 70


METAAL EN TECHNIEK

of personenliften fabriceren, assembleren, renoveren, installeren, repareren en onderhouden. De leden van de branchegroep kunnen beschikken over een speciaal voor de branchegroep opgestelde serviceovereenkomst met speciale servicevoorwaarden. De servicevoorwaarden zijn in herziening. Verkoop- en Leveringsvoorwaarden Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) De branchegroep Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) kan alle leden van de Metaalunie omvatten die goederen- en/ of personenliften fabriceren, assembleren, renoveren, installeren, repareren en onderhouden. Ten behoeve van de verkopen en leveringen van de leden van de NLB zijn de Verkoop- en Leveringsvoorwaarden Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) geschreven. De meest recente versie dateert eveneens uit Ææ. Inkoopvoorwaarden Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) De branchegroep Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) kan alle leden van de Metaalunie omvatten die goederen- en/ of personenliften fabriceren, assembleren, renoveren, installeren, repareren en onderhouden. Deze inkoopvoorwaarden zijn bedoeld om gehanteerd te worden bij aankopen door NLB-leden. De meest recente versie van de inkoopvoorwaarden dateert uit Æ. Inkoopvoorwaarden Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB), Franstalige versie Idem als de hierboven genoemde voorwaarden, maar in een Franse vertaling, speciaal bedoeld voor leden die in Nederland


B.2.2 - 71

SECTOR INDUSTRIE

zaken doen met Franstalige bedrijven. Ook te gebruiken voor exportdoeleinden. ORGALIME, General conditions for the supply of mechanical, electrical and associated electronic products SÆ Voorwaarden uitgegeven door de organisatie Orgalime, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De SÆ-voorwaarden zijn bestemd voor levering (zonder montage) van mechanische, elektrische en elektronische producten. Beschikbaar in de Nederlandse, Zweedse, Poolse, Engelse, Duitse, Franse, Hongaarse, Spaanse, Portugese, Italiaanse, Chinese en Russische taal. ORGALIME, General conditions for the supply and erection of mechanical, electrical and associated electronic products, SE " Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De SE "-voorwaarden zijn bestemd voor levering inclusief montage. Beschikbaar in de Nederlandse, Engelse, Duitse, Franse, Hongaarse, Spaanse, Portugese, Italiaanse en Russische taal. ORGALIME, General conditions for Computer Software, SW " Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De SW "-voorwaarden zijn een aanvulling op de SÆ- en de SE "-voorwaarden en bestemd voor de levering van computersoftware. Beschikbaar in de Engelse, Franse, Duitse, Portugese, Spaanse en Italiaanse taal.

B.2.2 - 72


METAAL EN TECHNIEK

ORGALIME, Supplementary conditions for the supervision of erection of mechanical, electrical and electronic products, SÆS Aanvullende voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De SÆS vullen de SÆ-voorwaarden aan wanneer er sprake is van toezicht houden door leverancier/opdrachtnemer op de levering op grond van de SÆ-voorwaarden. Beschikbaar in de Engelse, Franse, Duitse, Hongaarse, Portugese, Spaanse en Italiaanse taal. ORGALIME, General conditions for the supply of specially designed manufactured components, SCæ Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De SCæ-voorwaarden zijn bestemd voor een eenmalige levering van speciaal voor een bepaalde toepassing ontwikkelde onderdelen. De SCæ/ zijn in Æ herzien. In het Frans, Engels en Duits beschikbaar. ORGALIME, General conditions for maintenance, MÆ Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De genoemde MÆ-voorwaarden zijn bestemd voor het sluiten van onderhoudsovereenkomsten. Beschikbaar in de Engelse, Duitse, Italiaanse, Spaanse, Portugese, Zweedse en Franse taal. ORGALIME, General conditions for series processing, SPææ Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa.


B.2.2 - 73

SECTOR INDUSTRIE

De SPææ-voorwaarden zijn bestemd voor de productie en levering van grotere aantallen. Beschikbaar in het Engels, Duits, Frans en Spaans. ORGALIME, General conditions for the repair of machinery and equipment, RÆ Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. De RÆ-voorwaarden zijn reparatievoorwaarden. Beschikbaar in het Engels, Duits, Frans, Spaans en Zweeds. ORGALIME, Turnkey contract for industrial works Voorwaarden uitgegeven door de Orgalime-organisatie, een groep van belangenorganisaties voor de metaal- en elektrotechnische industrie uit een groot aantal landen van Europa. Deze standaardovereenkomst is te hanteren voor het in opdracht nemen/de levering van totaalprojecten, vaak inclusief engineering. Verkrijgbaar in de Engelse, Franse en Spaanse taal. Verhuurcontract en verhuurvoorwaarden Verenigde Bedrijven Intern Transport (VeBIT) Lid van de VeBIT (Verenigde Bedrijven Intern Transport) kunnen zijn Metaalunieleden die mobiel intern transportmateriaal alsmede de daarbij behorende uitrustingsstukken verkopen, verhuren en/of repareren. In overleg met leden van de branchegroep is een verhuurovereenkomst met bijbehorende algemene verhuurvoorwaarden (meest recente versie dateert uit Æ) opgesteld die door leden van de branchegroep gebruikt mogen worden. Dit modelcontract houdt rekening met de specifieke risico’s die verbonden zijn aan de verhuur van intern transportmateriaal.

B.2.2 - 74


METAAL EN TECHNIEK

VeBIT-voorwaarden Lid van de VeBIT (Verenigde Bedrijven Intern Transport) kunnen zijn Metaalunieleden die mobiel intern transportmateriaal alsmede de daarbij behorende uitrustingsstukken verkopen, verhuren en/of repareren. VeBIT-voorwaarden (meest recente versie uit Ææ) zijn speciaal geschreven voor haar leden. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de branchegroep aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door leden van de branchegroep. Ook beschikken de VeBIT-leden over eigen algemene servicevoorwaarden en een daarbij behorende modelovereenkomst. VeBIT algemene verhuurvoorwaarden Lid van de VeBIT (Verenigde Bedrijven Intern Transport) kunnen zijn Metaalunieleden die mobiel intern transportmateriaal alsmede de daarbij behorende uitrustingsstukken verkopen, verhuren en/of repareren. VeBIT-leden kunnen deze voorwaarden hanteren bij het verhuren van bijvoorbeeld intern transportmaterieel. De voorwaarden dateren uit Ææ. SPMA-modelcontract (SPMA-projectovereenkomst) en leveringsvoorwaarden De branchegroep SPMA (Specialists Production Mechanization and Automation) kan alle leden van de Metaalunie omvatten die zich structureel bezighouden met marktgerichte ontwikkelingen en/of fabricage van machines ten behoeve van productie, mechanisering en automatisering. De SPMA-projectovereenkomst is speciaal geschreven voor de leden van de branchegroep en vormt de belichaming van de projectmatige aanpak waar de SPMA naar streeft; met als doel transparantie van het project, waardoor risicospreiding


B.2.2 - 75

SECTOR INDUSTRIE

wordt bewerkstelligd en alle bij het project betrokken partijen in elke fase van het project worden gestimuleerd met elkaar samen te werken. De bijbehorende voorwaarden zijn speciaal geschreven voor leden die zich bezighouden met marktgerichte ontwikkelingen en/of fabricage van machines ten behoeve van productie, mechanisering en automatisering. De meest recente versie voorwaarden dateert uit Æ en is tevens verkrijgbaar in de Engelse taal. Algemene inkoopvoorwaarden SPMA De branchegroep SPMA (Specialists Production Mechanization and Automation) kan alle leden van de Metaalunie omvatten die zich structureel bezighouden met marktgerichte ontwikkelingen en/of fabricage van machines ten behoeve van productie, mechanisering en automatisering. Haar concept inkoopvoorwaarden zijn geschreven voor leden die zich bezighouden met marktgerichte ontwikkelingen en/of fabricage van machines ten behoeve van productie, mechanisering en automatisering. Meest recente conceptversie dateert uit Æ". Voorwaarden van de Vereniging Graveren en Sign (VGS) (v/h Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Graveerbedrijf) Lid van de VGS kunnen zijn: goud- en zilvergraveerbedrijven, glasgraveerbedrijven, fabrikanten van naamplaten in diverse metalen en kunststoffen, matrijzenmakerijen, gevel- en gebouwenbeletteringsbedrijven, fabrikanten van kentekenplaten. Ook komen diverse grafische technieken voor. De belettering kan zich ook uitstrekken tot de fabricage van lichtbakken. Veelal is er in de bedrijven sprake van een combinatie van bedrijvigheden. De meest recente versie leveringsvoorwaarden dateert uit Ææ.

B.2.2 - 76


METAAL EN TECHNIEK

Voorwaarden zijn speciaal geschreven voor leden die zich bezighouden met het verrichten van grafische werkzaamheden als hierboven omschreven. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de vereniging aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door leden van de vereniging. Inkoopvoorwaarden van de Vereniging Graveren en Sign (VGS) (v/h Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Graveerbedrijf) Lid van de VGS kunnen zijn: goud- en zilvergraveerbedrijven, glasgraveerbedrijven, fabrikanten van naamplaten in diverse metalen en kunststoffen, matrijzenmakerijen, gevel- en gebouwenbeletteringsbedrijven, fabrikanten van kentekenplaten. Ook komen diverse grafische technieken voor. De belettering kan zich ook uitstrekken tot de fabricage van lichtbakken. Veelal is er in de bedrijven sprake van een combinatie van bedrijvigheden. De inkoopvoorwaarden zijn bedoeld om gehanteerd te worden bij aankopen door VGS leden. De inkoopvoorwaarden zijn in Æ" gedeponeerd. Voorwaarden van de Nederlandse Vereniging van Modelmakerijen (NVvM) Leden van de Nederlandse Vereniging van Modelmakerijen (NVvM) kunnen zijn bedrijven die gietmodellen en aanverwante producten maken (van hout, kunststof en/of metaal) en/of die zich bezighouden met werkzaamheden op het gebied van de industrie«le vormgeving (onder meer het maken van prototypen en maquettes). Voorwaarden van deze vereniging zijn speciaal geschreven voor leden van de vereniging. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de vereniging aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts ge-


B.2.2 - 77

SECTOR INDUSTRIE

bruikt worden door leden van de vereniging. De meest recente versie van de voorwaarden dateert uit Ææ. Algemene leverings- en betalingsvoorwaarden van de vereniging van Rolluiken-, markiezen- en zonweringbedrijven (Romazo) Leden van de Romazo kunnen alle leden van de Metaalunie omvatten die zich bezighouden met de verkoop, levering en montage van rolluiken, markiezen, raamdecoratie enz. Voorwaarden van de branchegroep zijn speciaal geschreven voor leden die zich bezighouden met bovengenoemde werkzaamheden. De voorwaarden houden rekening met de risico’s die de bij de vereniging aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door de leden. De meest recente versie voorwaarden dateert uit Æ. Ook bestaan er speciale Voorwaarden voor leveranciers van rolluiken, Romazo Rolluiken (Æ) en Zonwering Projectleveranciers (ZPL)(Æ) en Romazo Business-to-Business voorwaarden (Æ"). Consumentenvoorwaarden Rolluiken-, markiezen- en zonweringbedrijven (Romazo) Leden van de Romazo kunnen alle leden van de Metaalunie omvatten die zich bezighouden met de verkoop, levering en montage van rolluiken, markiezen, raamdecoratie enz. Deze voorwaarden zijn in samenwerking met Vereniging Eigen Huis en de Consumentenbond geschreven voor leden die zich bezighouden met bovengenoemde werkzaamheden in opdracht van consumenten. De voorwaarden mogen slechts gebruikt worden door de leden. De meest recente versie voorwaarden dateert uit Æ. Romazo kent tevens een speciale klachtenregeling voor geschillen tussen Romazo leden en consumenten.

B.2.2 - 78


METAAL EN TECHNIEK

Algemene voorwaarden voor de bij de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf VIB aangesloten ondernemingen Leden van de Nederlandse vereniging van ondernemers in het thermisch isolatiebedrijf (VIB) kunnen alle leden van de Metaalunie omvatten die zich structureel bezighouden met het verkopen, aanbrengen, herstellen, bekleden, afwerken en/of onderhouden van isolerende materialen. Voorwaarden van deze branchegroep zijn speciaal geschreven voor leden die zich bezighouden met bovengenoemde werkzaamheden. De voorwaarden houden rekening met de specifieke risico’s die de bij de vereniging aangesloten bedrijven dagelijks tegenkomen en mogen slechts gebruikt worden door leden van de vereniging. De meest recente versie voorwaarden dateert uit Ææ. Algemene inkoop- en onderaannemingsvoorwaarden VIB Leden van de Nederlandse vereniging van ondernemers in het thermisch isolatiebedrijf (VIB) kunnen alle leden van de Metaalunie omvatten die zich structureel bezighouden met het verkopen, aanbrengen, herstellen, bekleden, afwerken en/of onderhouden van isolerende materialen. De inkoopvoorwaarden zijn bedoeld om gehanteerd te worden bij aankopen door VIB-leden. De inkoopvoorwaarden zijn in Æ" gedeponeerd. De set inkoopvoorwaarden kent een aparte sectie met bepalingen die betrekking heeft op het onderwerp (onder)aanneming van werk. Voor informatie over de toepasbaarheid van de hierboven genoemde algemene voorwaarden en modelcontracten kunnen leden terecht bij de afdeling Ledenadvies, team Bedrijfsjuridisch, via: telefoonnummer - ªª faxnummer -" Æ


B.2.2 - 79

SECTOR INDUSTRIE

postbus Æ, GA Nieuwegein e-mail [email protected]

.ª

Metaalunie Rechtsbijstand Metaalunie Rechtsbijstand is een verzelfstandigde dienst voor leden van de Metaalunie. Ondernemers kunnen voor uiteenlopende vormen van juridische dienstverlening op elk gewenst moment tegen gereduceerde tarieven een beroep doen op Metaalunie Rechtsbijstand. Metaalunie Rechtsbijstand beschikt niet alleen over medewerkers met de juiste ervaring om zaken van Metaalunieleden correct af te handelen, maar ook over een omvangrijk netwerk van aangesloten professionals, waaronder advocaten en octrooigemachtigden. Om de onderneming juridisch optimaal te organiseren kunnen de leden Metaalunie Rechtsbijstand inschakelen om een juridische bedrijfsanalyse uit te laten voeren. Voor nadere informatie kunnen leden van de Metaalunie zich wenden tot: Metaalunie Rechtsbijstand telefoonnummer - ªª faxnummer -" Æ postbus Æ, GA Nieuwegein e-mail: [email protected]

.

Metaalunie Academie De Metaalunie Academie biedt ondernemers in het MKB-Metaal tools om het ondernemerschap naar een hoger plan te tillen. De Metaalunie Academie levert op maat gesneden kwaliteitscursussen voor ‘gelijkgestemde’ ondernemers in de sector. Als verzelfstandigde activiteit van de Koninklijke Metaalunie richt de Metaalunie Academie zich op ondernemers, partners van ondernemers en het management van ondernemingen. De

B.2.2 - 80


METAAL EN TECHNIEK

cursussen en trainingen bewegen zich op alle gebieden waar metaalondernemers in de praktijk tegenaan lopen. Dit kan gaan om juridische en financieel economische scholing die ondernemers op dit terrein meer houvast geeft bij zakelijke aangelegenheden. Ook worden trainingen verzorgd op het gebied van personeel en organisatie, waarmee ondernemers de slag om jonge werknemers met andere branches gemakkelijker kunnen maken. Managementvaardigheden als verkooptraining en persoonlijke vaardigheden voor het MKB-Metaal komen eveneens aan bod. Meer informatie: www.metaalunieacademie.nl.

.

Metaalunie Bedrijfsoverdrachten Metaalunieleden kunnen voor advies en begeleiding bij de aan- en verkoop van een metaalbedrijf terecht bij ‘Metaalunie Bedrijfsoverdrachten’. Metaalunie Bedrijfsoverdrachten levert advies en begeleiding in de volgende situaties: ^ de aan- en verkoop van een metaalbedrijf; ^ de overdracht van een bedrijf aan een familielid of medewerker; ^ de regeling met een uittredende partner. Meer informatie over de dienstverlening bij de overdracht van een metaalbedrijf is te vinden op de website www.metaaluniebedrijfsoverdrachten.nl.

Internationaal ondernemen Internationaal ondernemen dient bij veel mkb-ondernemers uit de metaalsector hoog op de agenda te staan. De lokale economie veranderd in snel tempo naar een wereldeconomie en de enorme economische groei van met name de bric-landen hebben een enorme impact op de wereldhandel. Om hier goed op te kunnen inspelen, zullen bedrijven in toenemende mate moeten exporteren, internationaal uitbesteden of investe-


B.2.2 - 81

SECTOR INDUSTRIE

ren om de internationale concurrentie het hoofd te bieden. Er ontwikkelt zich een steeds doorzichtiger markt, die veel kansen biedt. Met een onzekere groei op de binnenlandse markt zullen bedrijven die profiteren van de groei in andere Europese markten, sterker staan. Ook het zaken doen met niet-EUlanden wordt aantrekkelijker. Meer en meer handelsbarrie'res worden geslecht en door moderne communicatiemiddelen is afstand steeds minder een probleem. De andere kant van de medaille is dat het voor buitenlandse bedrijven aanmerkelijk eenvoudiger is geworden zaken te doen op de Nederlandse markt. Een ontwikkeling die alleen maar zal doorzetten. De concurrentie op de thuismarkt zal daardoor toenemen. Internationaal zakendoen kan leiden tot omzetvergroting en rendementsverbetering en kan ook het antwoord zijn op de komst van buitenlandse concurrenten. De Koninklijke Metaalunie spant zich in om haar leden te stimuleren en te ondersteunen bij het internationaliseringsproces. Ledenadvies Ondernemers kunnen bij de Koninklijke Metaalunie terecht met uiteenlopende vragen over internationaliseren. De Metaalunie geeft advies aan ondernemers die zich als startende exporteur willen orienteren op internationaal ondernemen en kan gerichte informatie verstrekken aan ondernemers die knelpunten ondervinden bij de export. Dat kunnen bijvoorbeeld vragen zijn over weten regelgeving,, over marktstructuur, financie«le aspecten bij de export, of het leggen van contacten in het buitenland. Steunpunten Er bestaat een grote vraag naar informatie over buitenlandse markten. Om die reden heeft de Metaalunie een steunpuntennetwerk opgezet. Inmiddels bestaan er steunpunten in de volgende landen, te weten Belgie«, Duitsland, Italie«, Verenigd Koninkrijk, Polen, Tsjechie«, Slowakije, Hongarije, Roemenie«, Oekra|« ne, Bosnie«, Bulgarije, Baltische Staten, Rusland, Servie« en

B.2.2 - 82


METAAL EN TECHNIEK

Turkije. Een team van Nederlands sprekende specialisten adviseert de metaalondernemers over tal van vragen. Netwerk Specifieke vragen met betrekking tot landen waar de Metaalunie geen steunpunten heeft, worden doorverwezen naar partners in het internationale netwerk waarmee de Metaalunie nauwe contacten onderhoudt. Een belangrijke organisatie die internationaal ondernemendemkb-ondernemers belangeloos helpt, is NL EVD Internationaal (een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken). Daarnaast kunnen ook de Nederlandse ambassades en NBSO’s (Netherlands Business Support Offices) in het buitenland hulp bieden. Ook onafhankelijke commercie«le bureaus die zich bezighouden met het bevorderen van de internationale handel maken onderdeel uit van het internationale netwerk van de Metaalunie. Handelsmissies De Metaalunie organiseert jaarlijks handelsmissies en collectieve inzendingen op buitenlandse beurzen. Het merendeel van deze reizen wordt gesubsidieerd door de EVD en daardoor zijn de kosten voor deelname voor het mkb beperkt. Het belangrijkste doel van de missies is om Nederlandse ondernemers in contact te brengen met buitenlandse handelspartners. Hiertoe krijgt iedere deelnemer een individueel op maat gemaakt afsprakenschema. Daarnaast geven de missies een laagdrempelige orie«ntatie op een nieuwe markt. PrepareÆStart Om de structurele export van het Nederlandse mkb te stimuleren, heeft NL EVD Internationaal de subsidie- en adviesregeling PrepareÆStart opgezet. De Metaalunie is een van de uitvoerders van deze subsidieregeling (naast andere brancheorganisaties en de Kamers van Koophandel). PrepareÆStart voorziet in zowel exportadvies als subsidie«ring van een aantal kosten waarmee de ondernemer te maken krijgt bij het opzetten


B.2.2 - 83

SECTOR INDUSTRIE

van de export. De subsidie bedraagt % van de kosten tot een maximum van E "" . De ondernemer bepaalt zelf over welke activiteiten de subsidie (onder andere productpresentatie, presentatiemateriaal, deelname aan een buitenlandse beurs, juridisch advies en marktonderzoek) verdeeld wordt. Diversen De Metaalunie organiseert voor de sector bijeenkomsten met als doel leden te informeren over het zakendoen in specifieke landen. Ook worden bijeenkomsten georganiseerd over thema’s die gelieerd zijn aan internationaal ondernemen. De communicatie geschiedt via nieuwsbrieven, mailings e.d. en bedrijven worden daarin op de hoogte gehouden met betrekking tot relevante ontwikkelingen en activiteiten. Zie bijlage voor adressen steunpunten.

Bijlage Organisaties en adressen Metaalunie Steunpunt voor Centraal- en Oost-Europa EUNITE Nederland Contactpersoon: Maarten van Dam Laan Copes van Cattenburch a Æ GC DEN HAAG Tel.: +" () ª ª Fax: +" () ª æ Mail: [email protected] Website: www.eunite.nl LinkÆItaly International Marketing Contactpersonen: Pien Bennen Via dei Boschi, /A I-Æ"ÆÆ Azzate (VA), Italia

B.2.2 - 84


METAAL EN TECHNIEK

Tel. +æ ()Æ-ª"ª Fax. +æ ()Æ-ª" Mobiel: +æ ()ª-ÆÆª Mail: bennen@linkÆitaly.com Kristel Daelman Via Montesicuro, "" I-"" Ancona (AN), Italia Tel. : +æ ()" ^ ªª Fax. : +æ ()" ^ æ Mail : daelman@linkÆitaly.com Website : www.linkÆitaly.it Metaalunie Steunpunt Duitsland Gateway to Germany BV Contactpersoon: Enrico Kretchmar Museumlaan Æ NL - " HK Utrecht Theresienstrasse - D- Mu«nchen Tel: +" ()-ÆÆ ª Fax: +" ()-ÆÆ ªæ Mail: [email protected] [email protected] Website: www.exportduitsland.nl Metaalunie Steunpunt Verenigd Koninkrijk Nederlands Britse Kamer van Koophandel Contactpersoon: Michiel J. van Deursen ‘Oxford House’ Nieuwezijds Voorburgwal Æ L


B.2.2 - 85

SECTOR INDUSTRIE

""Æ RW Amsterdam Tel: +" ()Æ-ªÆ" ª Fax: +" ()Æ-ªÆ" Mail: [email protected] Mail alg.: [email protected] Website: www.nbcc.co.uk Metaalunie Steunpunt Belgie« en Luxemburg Contactpersoon: Dick Dresselhuis Jr. (algemeen directeur) Tervurenlaan " bus Æ B-"" Brussel Tel. +Æ ()Æ-Æ"æ""ª Fax. +Æ ()Æ-Æ"Æ" Mobiel: +Æ ()ª-ªª Mail: [email protected] Website: www.nkvk.be Branchegroepen actief in de metaalbewerkingssector ^ Balkonhekken Fabrikanten Nederland (BFN), E-mail: [email protected] ^ Centraal Orgaan Mechanisatiebedrijven (COM), E-mail: [email protected] Website: www.agridealers.com ^ Dutch Electronic Systems and Components (DESC), E-mail: [email protected] Website: www.dutchelectronics.nl ^ Dutch Machinery for the Food Industry (DMFI), E-mail: [email protected] ^ Dutch Precision Technology (DPT), E-mail: [email protected] Website: www.dptech.nl ^ Dutch Spring Association (DSA), E-mail: [email protected] Website: www.dsasprings.nl ^ Dutch Suppliers of Sheetmetal Products (DSSP),

B.2.2 - 86


METAAL EN TECHNIEK

^

^

^

^ ^

^

^

^

^ ^ ^ ^ ^

E-mail: [email protected] Website: www.toeleverenplaatwerk.nl Dutch Conveyor Manufacturers (DUCOMA), E-mail: [email protected] Website: www.ducoma.nl Dutch Used Machinery Association (DUMA), E-mail: [email protected] Website: www.branchegroep-duma.nl/ Metalen Gevel- en Dakelementen (DumeboDWS), E-mail: [email protected] Website: www.dumebo-dws.nl Fabrikanten van Luchtzuivering Systemen (FLS), E-mail: [email protected] Holland Container Repair Association (HCRA), E-mail: [email protected] Website: www.hcra.nl Vereniging Toeleveranciers Metalen Dak- en Gevelmaterialen (MDG), E-mail: [email protected] Website: www.vermdg.nl Moulds & Dies Industry (MDI), E-mail: [email protected] Website: www.mouldsdies.nl Metaal Gieterij Bedrijven (MGB), E-mail: [email protected] Website: www.metaalunie.nl Medisch Technische Industrie (MTI), E-mail: [email protected] Nederlandse Aanhangwagen Fabrikanten (NAF), E-mail: [email protected] Nederlandse Brandweervoertuigen Specialisten (NBS), E-mail: [email protected] Nederlandse Bakkerij Techniek (NBT), E-mail: [email protected] Nederlands Gilde van Kunstsmeden (NGK), E-mail: [email protected] Website: www.smeden.nl


B.2.2 - 87

SECTOR INDUSTRIE

^ Nederlandse Hekwerk Industrie (NHI), E-mail: [email protected] Website: www.veilighekwerk.nl ^ Nederlandse Jachtbouw Industrie (NJI), E-mail: [email protected] Website: www.jachtbouw.nl ^ Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB), E-mail: [email protected] Website: www.nlb.nl ^ Nederlandse Precisie Slijpbedrijven (NPS), E-mail: [email protected] Website: www.npsonline.nl ^ Nederlandse Trappen Fabrikanten (NTF), E-mail: [email protected] ^ Nederlandse Watersnijtechnische Bedrijven (NWB), E-mail: [email protected] Website: www.watersnijbedrijven.nl ^ OpNieuw! Vereniging Hergebruik E-mail: [email protected] Website: www.hergebruik.nu ^ Specialist Production Mechanization and Automation (SPMA), E-mail: [email protected] Website: www.spma.nl ^ Stichting Anodiseren (STANOD) E-mail: [email protected] ^ Verenigde Bedrijven Intern Transport (VeBIT), E-mail: [email protected] Website: www.vebit.nl ^ Vereniging van Tankinstallateurs (VTI) E-mail: [email protected] Website: www.vtiweb.nl ^ Metaalunie jong management E-mail: [email protected]

B.2.2 - 88


METAAL EN TECHNIEK

Secretariaten ^ Brandveilig Bouwen Nederland (BBN), E-mail: [email protected] Website: www.bbn.nu ^ Vereniging van Erkende Keurbedrijven, Hijs- en Hefmiddelen (EKH), E-mail: [email protected] Website: www.ekh.nl ^ Federatie Agrotechniek E-mail: [email protected] ^ Stichting Email E-mail: [email protected] ^ Federatie Metaalplaat (FDP), E-mail: [email protected] Website: www.fdp.nl ^ Vereniging Graveren en Sign (VGS), E-mail: [email protected] Website: www.graveurs.nl ^ Nederlandse Vereniging van Modelmakerijen (NVvM), E-mail: [email protected] Website: www.modelmakerijen.org ^ Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Isolatiebedrijf (Stichting OOI), E-mail: [email protected] Website: www.ooi.nl ^ Romazo Consumenten (ROMAZO), E-mail: [email protected] Website: www.romazoconsumenten.nl ^ Romazo Fabrikanten en Leveranciers E-mail: [email protected] Website: www.romazofabrikanten.nl ^ Romazo Rolluiken E-mail: [email protected] Website: www.romazorolluiken.nl ^ Romazo Projecten E-mail: [email protected] Website: www.romazoprojecten.nl


B.2.2 - 89

SECTOR INDUSTRIE

^ Nederlandse vereniging van ondernemers in het thermisch isolatiebedrijf (VIB), E-mail: [email protected] Website: www.isoleren.nl ^ Vereniging Straatmeubilair (VS), E-mail: [email protected] Website: www.straatmeubilair.org ^ Stichting Vakopleiding Zonweringbedrijven (SVZ), E-mail: [email protected] Website: www.stichtingvakopleidingenzonweringen.nl ^ Vereniging Industrie«le Spuit- en Moffelbedrijven (VISEM), E-mail: [email protected] ^ Vereniging van Leveranciers voor de Galvanotechniek (VLG) E-mail: [email protected] ^ Vereniging van Leveranciers Verfspuitapparatuur (VLV), E-mail: [email protected] ^ Vereniging voor Oppervlaktetechnieken van Materialen (VOM), E-mail: [email protected] Website: www.vom.nl Gemeenschappelijke FME/CWM-metaaluniebranchegroepen ^ Hollandse Transformatoren Fabrikanten (HOLTRAF), E-mail: [email protected] ^ Nederlandse Binnenwandsystemen Fabrikanten (NEBIFA), E-mail: [email protected] Website: www.nebifa.nl ^ Vereniging Samenwerkende Nederlandse Staalbouw (SNS), E-mail: [email protected] Website: www.staalbouw.net ^ Vereniging Haard en Rookkanaal (VHR), E-mail: [email protected] Website: www.sfeerverwarming.nl ^ Vereniging Nederlandse Scheepsbouw Industrie (VNSI), E-mail: [email protected] Website: www.vnsi.nl

B.2.2 - 90


B.Æ.Æ Metaal en Techniek

Recommend Documents