B E L NIEUWSBRIEF. Bewonersvereniging EVA Lanxmeer - jrg 7 nr 4 - juli 2004 VAN HET BESTUUR. Redactioneel

B•E•L NIEUWSBRIEF

Bewonersvereniging EVA Lanxmeer - jrg 7 nr 4 - juli 2004 Redactioneel Wonen in Lanxmeer. Voor 30 huishoudens werd dat afgelopen maanden een feit. De bouw van het nieuwe pompstation is ver gevorderd en door de oplevering van de vierde fase krijgt dat deel van de wijk een heel andere aanblik. Bewoners van Kwarteel en de kaswoningen zijn, volgens gegroeide traditie, feestelijk ingehaald door de Lodewijk van Deysselhof, de laatst bewoonde hof. Bewoners van andere hoven hebben met elkaar het jaarlijkse feest gehouden. Het is goed wonen in Lanxmeer, daar zijn velen het over eens. Leveren bewoners ook een bijdrage aan een beter milieu? De resultaten van de halfjaarlijkse monitoring zijn te lezen in dit nummer. Daarnaast zijn met de Energy Check ook energiemetingen in huis uitgevoerd. Meer energienieuws uit de ecoteamstraat met tips voor zuiniger aan. We maken nader kennis in ‘Kijk op de wijk’ en zien de resultaten van noeste arbeid in de onthulling van het kunstwerk ‘ontluiken’ in de Vasalishof. Meegewerkt kan er in de proeftuin en op 3 juli samen met Terra Bella. Na de vakantie volgt het samenwerkingsfeest met Vitens en de Gemeente. Een fijne vakantie gewenst. Gonda Baard

VAN HET BESTUUR Zoals te lezen is op www.bel-lanxmeer.nl zijn er enkele majeure onderwerpen waar het Bestuur zich nu mee bezig houdt. Ten eerste hebben we informatie verzameld waaruit blijkt dat de warmtetarieven van Vitens voor Lanxmeer afwijken ten opzichte van de rest van Gelderland; daarover willen we graag opheldering van het bedrijf. Ten tweede zijn we de samenwerking met het secretariaat aan het verstevi gen.

Ten derde zijn we uitgenodigd door Vitens om over het huishoudwater te praten; het Ministerie van VROM heeft leveringsvoorwaarden vastgesteld, maar het heeft niet gezegd of levering toegestaan is, dan wel verboden.

Groeten van Jaap, Kees, Martien, Mena, Rudi en Wil

Ter herinnering Het zou kunnen zijn dat u, lezer, de contributie voor de BEL nog niet heeft betaald. Wilt u dat dan alsnog doen? Het bedrag voor bewoners of leden die een huis hebben gekocht is 35 euro, en met een nieuw rangnummer 40 euro. Leden zonder woning betalen 20 euro inclusief rangnummer. Graag storten op bankrekening 21.21.70.775 onder vermelding van uw naam. Een goede vakantie gewenst. Het bestuur

Inhoudsopgave: Redactioneel Van het bestuur Over 253 jaar (column) Fietstocht voor Afrika Nieuwe bewoners op de thee in de L.v.D. hof Wijkmonitoring Groen gas? Terra Bella nieuws Opening Kwarteel Energiecheck Fotowedstrijd Proeftuinnieuws Kijk op de wijk Onthulling van het beeld ‘ontluiken’ Vraag en aanbod Dieren in de wijk Elektriciteit, wij als consument 4 Campingfeest Toon Hermanshof Hedja literair Colofon/agenda

OVER 253 JAAR Pas beroepshalve wezen buurten aan de overzijde van de Rijksstraatweg, daar waar geboerd wordt. Door toedoen van een ons welbekende grondverplaatser was er pardoes een brok lokale historie blootgelegd. Dat was natuurlijk helemaal niet de bedoeling, maar graafmachines en hun chauffeurs kunnen geen archeologische rapporten lezen dus waren ze gedachteloos en grondig door het als uiterst kwetsbaar bekendstaand landje geraasd onder het motto ‘vive eco, archeo morte’. Ofwel, het zal mij me reet roesten wat ik hier kapot rijd, ze betalen me om de grond te keren dus ik-keerde-grond. Ik zal u de verwensingen besparen die de history-watchers spuiden over ecologische boerderijen in het algemeen en die alhier in het bijzonder. Deze noeste stenenspitters waren tenslotte – eerst diep in hun hart en later, na wat doorvragen, ook openlijk – maar wat blij dát er na al die jaren van speculaties eens wat te zien was. En Pierrrre, wat zagen zij? Nou Willem, wat dacht je van het kasteel van de heren van Kaets, het vroegste teken van leven van wat in 1318 Culemborg zou gaan heten. Boeiend, maar wat een ongeregeld zootje die Kaetsen! Zoals te doen gebruikelijk tussen 1200 en 1300 deden ze niet veel meer dan om de haverklap knokken, het weer bijleggen met een goed gesprek en een glas brouwsel van eigen grond, geregeld BELastingen heffen, een beetje klooien met de waterhuishouding, een slag in de rondte fokken, nog maar eens een beetje twisten (vooral Chubby Kaets), gebouwtjes neerzetten en weer afbreken, landjes verdelen om als het hen allemaal boven het hoofd dreigde te groeien via een verzoeningshuwelijk weer rust in de tent te creëren. En vervolgens kon je erop wachten tot het opnieuw gierend uit de klauwen liep. Die geschiedenis overziend (in de boeiende publicatie van historicus A. Blommers) dacht

ik: verrek, het lijkt ons eigen ecodurp wel (u legt zelf de verbanden maar met wat hierboven staat, dat kunt u best). Maar Pierrrre, wat hebben we nu geleerd de achterliggende eeuwen? Willem, ik zeg je: dat wát er ook gebeurt, geloof helpt. De kerk, het klooster, het geestelijk goed, in het rijke leven der Kaetsen kon het zo beroerd niet gaan, ze hadden een houvást. Dus zeg ik op mijn beurt: wij in EvaLanxmeer hebben ook zo’n houvast nodig, een bindmiddel voor alle ecodurpelingen. Stel dat er over – hoe hout(!)baar is de gemiddelde skeletwoning these days? – tweehonderdendrieënvijftig jaar de achterachterachterstekleinzoon van onze bekende aannemer op de van die familie zo bekende wijze de grond alhier omwalst om er, noem eens wat, een garagebedrijf voor de dan populaire spacemodules neer te zetten, dan moet hij toch wat meer tegenkomen dan een kluisje met BELnotulen en halfvergane autodeelcontracten plus een verroeste slagboom. Er is meer nodig om de geschiedenis in te gaan en het zal u ook niet zijn ontgaan dat juist roomsen, muzelmannen en refo’s daar verdo… ehh …draaid bedreven in zijn. Dus hop, aan de slag. Een grote roerganger hebben we al, een gediplomeerd voorganger kan ik u ook aanwijzen. Ikzelf zal de eerste weken de rol van scriba op mij nemen, mijn vrouw zorgt voor de aankleding en de kinderen – ze weten het nog niet, maar op straffe van geen zakgeld en afsluiting van het adsl-netwerk hebben wij al veel bereikt – leiden de koorzang. Nu nog een onderkomen. Wat veel tempels gemeen hebben is dat er een toren bovenop staat. Is er bij uw weten in de directe omgeving toevallig een leegstaande toren? Wacht eens… het zal toch niet hè! Broeder Bram

FIETSTOCHT VOOR AFRIKA Op tweede pinksterdag, 31 mei, hebben wij meegedaan aan de fietstocht voor Afrika, die was georganiseerd door Corrie en Henk van Kesteren. We vonden het een goed initiatief en het was bovendien prima fietsweer. Met onze twee kinderen, Daan van 9 en Hannah van 7, een routebeschrijving en een appeltje voor onderweg, gingen we op pad. De route was mooi, over weggetjes die ik vaak al uit de auto had gezien op weg naar mijn werk. Maar we

waren eigenlijk nog nooit die kant op gefietst. De kinderen hielden het heel goed vol op hun toch nog wel kleine fietsen. Ze kregen van ons steeds de volgende aanwijzing in de routebeschrijving en zo werd het voor hen een speurtocht. Dat hield de moed en de zin er goed in. Ze kregen even een dip toen op een bord stond aangegeven dat Everdingen rechtdoor nog een kilometer was en wij linksaf werden gestuurd om met een grote bocht

uiteindelijk op de dijk langs de Lek uit te komen. Gelukkig waren we toen al heel snel bij de kerk in Everdingen en was daar een prachtige tuin met limonade en snoepjes voor hen en koffie thee en cake voor de volwassenen. We troffen daar een heel aantal buurtbewoners. Na een dus gezellige rustpauze fietsten we over de dijk weer terug naar Culemborg. Natuurlijk zijn we toen ook nog even in de winkel gaan kijken die in het Kwarteel is gevestigd en waar je mooie cadeautjes en

prachtig ingelijste prenten van Culemborg bleek te kunnen kopen. Een aanrader om er eens binnen te lopen. Wij hadden een gezellige dag en de opbrengst van deze fietstocht wordt goed besteed aan een technische school waar jonge mensen een vak kunnen leren waarmee ze hun brood kunnen verdienen. En da’s mooi meegenomen. Volgend jaar weer! Lidwien Boudens

NIEUWE BEWONERS OP DE THEE IN LODEWIJK VAN DEYSSELHOF Om een mooie nieuwe traditie voort te zetten het doorgeeffeest - nodigden we 16 mei de bewoners van het Kwarteel en van de kaswoningen uit op een feestelijke high tea. Vorig jaar zomer zijn we als nieuwe hofbewoners uitgenodigd op een welkomstfeest in de Toon Hermanshof. Een warm welkom met muziek, heerlijk eten en drinken was ons deel. Graag wilden we dit voor anderen in de wijk organiseren. Natuurlijk zijn onze buren aan de stationskant dan aan de beurt maar ook de buren aan de andere kant van de boomgaard wilden we verwelkomen.

tijd voor 'tea' en heerlijk gebak, koek, broodjes enzovoort. We hebben een beproefde formule gebruikt; alle keukenprinsessen of -prinsen maken hun favoriete gerecht. Dat werkte ook deze zondag heel goed: er was veel, divers en vooral ook erg lekker eten.

overzicht van het feest

Kinderen konden deze middag lekker snoepen, maar ook zaklopen, eierlopen, blikken gooien en geschminckt worden.

optocht met versierde bogen

Zondagmiddag togen kinderen met versierde bogen door de boomgaard om onze gasten op te halen, voorafgegaan door de klanken van een djembétrommel. In een lange stoet gingen we van boomgard naar kaswoningen en langs Werfklas naar het Kwarteel. Het leverde een sprookjesachtig gezicht en geluid op, zoals iemand het uitdrukte. In de hof werden de gasten welkom geheten door een welkomswoord van Edgar en een welkomstlied door Martijn, gezongen door eenieder die niet te schor was. Toen was het

We wilden een welkomstfeest houden, maar vooral ook kennismaken en elkaar zien, wie wonen er nu op (?) het Kwarteel (Boomgaardburen kennen we eigenlijk al wat langer). Er was volop gelegenheid om met elkaar kennis te maken. Een groepje bewoners van het Kwarteel en de kaswoningen heeft een rondleiding gevraagd door het hof, er zijn planten en tuintips uitgewisseld en de eerste stekjes en zaadjes zijn al toegezegd. We hopen dat de eerste gang naar elkaars tuin, voordeur of hof gezet is op deze heerlijke zondagmiddag in mei. Monique de Man

WIJKMONITORING Voor het eerst heb ik nu ook van de woningen in de tweede fase het jaarverbruik van warmte + gas bepaald. Eerder was dat niet mogelijk, omdat begin 2003 de energiemeters van het

Postcode 4103 .. Straatnaam Soort woning Aantal Elektr. verbruik Elektr. retour Elektr. netto kWh Elektr. netto GJ 3 Gas m Gas GJ Warmtenet GJ Gas + warmte GJ Totaal GJ

warmtenet vervangen zijn. Ik heb alle resultaten per woningtype opgenomen in één tabel:

Gemiddeld Jaarverbruik elektriciteit en gas mei 2003 t/m april 2004 Eerste fase Tweede fase WB WC t/m WG WJ WK WL WN FvE VH-AC-NH-BA AB LvD JJS TH app klein groot klein groot klein groot 5 10 11 8 6 6 8 3 7 1459 2372 3143 2571 1744 4114 2971 3052 2659 0 100 193 1166 958 628 506 126 74 1459 2272 2950 1406 786 3487 2465 2926 2585 13 20 27 13 7 31 22 26 23 832 769 1178 318 319 437 346 340 305 26 24 37 10 10 14 11 11 10 0 0 0 17 22 33 26 14 17 26 24 37 27 32 47 37 25 27 39 45 64 39 40 79 59 51 50

Toelichting bij de tabel: 1 kWh is 1 kilowattuur, oftewel een energieverbruik van 1000 Watt gedurende een uur. Om 1000 kWh elektriciteit op te wekken in een elektriciteitscentrale is 9 GigaJoule aan fossiele brandstoffen nodig. 3 Bij verbranding van 1 m gas komt 31.65 3 MJ aan warmte vrij. Dus 1000 m gas levert 31.65 GJ. Ik heb geen rekening gehouden met het rendement van de apparatuur die de warmte voor het warmtenet genereert, omdat ik daar geen gegevens van heb. Als dat rendement hoger is dan 100% (bijvoorbeeld door het centraal benutten van zonnewarmte of bodemwarmte) is het verbruik aan fossiele brandstof minder dan de vermelde hoeveelheid GigaJoule. Het rendement kan ook kleiner zijn dan 100%, bijvoorbeeld als er warmteverlies optreedt. In dat geval geeft de vermelde

-

-

-

WP

MN

VE ARV

kas 6 1693 463 1229 11 286 9 16 25 36

hoeveelheid GigaJoule een te rooskleurig beeld. In de tweede fase is er veel verschil tussen de diverse woningtypen. In de eerste fase is er alleen verschil tussen appartementen, kleine woningen en grote woningen. Jaarverbruik kaswoningen is van nov. 2002 t/m okt. 2003 omdat van de standaard periode onvoldoende gegevens beschikbaar zijn. Het jaarlijkse elektriciteitsverbruik varieert enorm, ook tussen huishoudens met hetzelfde woningtype. Het hoge verbruik moet dus veroorzaakt worden door de aanwezige apparatuur. Ik zou graag mijn Energy Check eens uitlenen aan een van de zes huishoudens met een jaarverbruik tussen 5000 en 6300 kWh … Wie durft?

Mario Huizinga [email protected]

GROEN GAS? Sinds 1 juli is er in Nederland een volledig vrije keuze van energieleverancier (elektriciteit en gas). Voor die tijd kon alleen groene stroom bij een andere leverancier worden gekocht dan de normale leverancier van de regio. Nu kan dat ook met grijze stroom, al heeft dat niet veel zin:

3 4324 2 4322 39 1177 37 0 0 76

groene stroom bij een van de vele leveranciers blijft goedkoper dan grijze stroom. Het is nu ook mogelijk om gas bij een andere leverancier te kopen. Zelfs “groen gas”: daarmee wordt bedoeld dat de CO2 uitstoot die vrijkomt bij verbranding van het gas, wordt gecompenseerd door bescherming van

kwetsbare bossen, aanplant van nieuwe bossen en/of de aankop van CO2 certificaten conform het klimaatverdrag van Kyoto. Groen gas (officieel klimaatgecompenseerd gas) is op zichzelf net zo bezwaarlijk (winning, CO2 uitstoot) als gewoon gas, maar door de compensatie worden de negatieve gevolgen van het gebruik enigszins beperkt. Wist u dat er 90 bomen nodig zijn om de CO2 uitstoot van 3 een klant met een jaarverbruik van 1000 m gas te compenseren? Greenchoice (www.greenchoice.nl) en Echte Energie

(www.echte-energie.nl) zijn leveranciers van “groen gas” en leveren dit voor dezelfde prijs of zelfs een tikje goedkoper dan het gas van uw huidige leverancier.

Ook gas dat op een dergelijke wijze wordt geproduceerd, wordt groen gas genoemd. De internationaal gebruikelijke aanduiding is Substitute Natural Gas (SNG). Het zal nog wel de nodige jaren duren voordat SNG op grote

schaal geproduceerd kan worden. Meer informatie op www.ecn.nl.

Er worden ook pogingen ondernomen om gas op milieuvriendelijke wijze te produceren – in tegenstelling tot ondergrondse winning. Medewerkers van het Energieonderzoekscentrum Nederland zijn er recentelijk in geslaagd om gas te winnen uit hout:

Mario Huizinga [email protected]

NIEUWS VAN TERRE BELLA 3 juli Werkdag Zaterdag 3 juli organiseren we weer een werkdag van 13:00-15:00 uur. We verzamelen ons op het grasveld aan het eind van het Slauerhoffpad (tussen het Toon Hermanshof en het Lodewijk van Deysselhof). Op het programma staan o.a.: • de oevers van de retentievijvers vrij maken van riet en opschietende jonge wilgjes; • de leilindes op de parkeerplaats leiden; • een takkenril maken in het populierenbos met het snoeihout uit de boomgaard. Natuurlijk sluiten we de noeste arbeid af met een drankje en hapje bij een kampvuur. 18 september Samenwerkingsfeest Zoals jullie weten gaan wij als bewoners (via Terra Bella) samen met de gemeente en Vitens het groenbeheer van onze wijk uitvoeren. De afspraken daarover zijn bijna afgerond en de Groengroep is daarvoor omgedoopt tot de stichting Terra Bella. De samenwerking zal een feestlijk startschot krijgen op zaterdag18 september. Houdt die datum al vast vrij. Meer informatie geven we jullie in de volgende BEL-Nieuwsbrief. OPROEP Voor de organisatie van de feestelijkheden zoeken wij nog ondersteuning. Wie wil ons helpen met leuke ideeën en de praktische uitwerking daarvan?

Terra Bella zoekt Penningmeester De oprichting van de stichting Terra Bella is bijna een feit. De notaris zet de laatste puntjes op de i. Als we een Stichting zijn, moeten we onze centen nog beter gaan beheren. Daarvoor zoeken we hulp van iemand met plezier en ervaring in financieel beheer van ons huishoudboekje. We denken dat het een halve dag per maand (uurtje in de week) kost. Je hoeft niet elke maand met Terra Bella te vergaderen, maar kan, als het nodig is, aanschuiven. Heb je nieuws voor ons? Wij proberen zoveel mogelijk het groenbeheer op de wensen van de bewoners af te stemmen. Onze oren en ogen staan open, maar natuurlijk overzien we ook niet alles. Als je iets wilt inbrengen, kun je jouw hofvertegenwoordiger daarover benaderen. Hij/zij zorgt dat we het dan in de vergadering van Terra Bella meenemen. Onze vergaderingen zijn in principe gepland op de eerst maandagavond van de maand. namens stichting Terra Bella Dick Boland

OPENING KWARTEEL Wat een heerlijke dag hadden we op 27 mei! Wat hebben wij Kwartels er naartoe geleefd! Overal in en om het gebouw gingen we er nog eens extra tegenaan, opdat op de opening onze plek gezien mocht worden. Toen de ballonnen vrolijk aan de gevel hingen en het doek met de Kwartel met eieren uitgerold was, de taarten klaarstonden en het ontvangstcomité paraat was, waren we er helemaal klaar voor: het feest kon beginnen!

Burgemeester Annemieke van Vugt-Toonen

’s Morgens was het officiële gedeelte met de gedeputeerde van Gelderland, de burgemeester, architecten en aannemer, andere bouwers, adviseurs, notaris, bank, verhuizer, EVALanxmeerbestuurders, afgevaardigden van de LVGO, kortom: iedereen die absoluut onmisbaar is geweest bij het tot stand komen van dit geheel! Achter iedere zin kan wel een uitroepteken om het bijpassende gevoel te onderstrepen! De voorzitter van onze Vereniging van Eigenaars en van de Ontwikkelingsvereniging, Johan van Bennekom, heette iedereen van harte welkom. Er waren lovende toespraken die duidelijk gemeend waren en die we dan ook indronken. Vooral voor de groep initiatiefnemers die het al die jaren heeft volgehouden en die geweldig veel problemen heeft overwonnen, zal dit een belangrijk moment en een geweldige opsteker geweest zijn. Henk van Kesteren had gezorgd voor een openingsritueel, waarbij gedeputeerde Peters en de burgemeester, mevrouw van VugtToonen, allebei met hamer en beitel een houten blok doorkliefden. Dankzij deze krachtdadige bestuurders kwamen ditmaal een gedicht en een houten schepje tevoorschijn. Het materiaal hout stond voor de houtbouw van Het Kwarteel; het gedicht, een tekst van een Indiaan, is onze leidraad voor woongroep Kwartel. We kregen het allemaal op het

moment van lid worden en zouden er ‘s middags samen met de buurtbewoners nog iets mee doen, waar het symbolische schepje bij nodig was. Mariëtte Westendorp las het gedicht voor. We dronken met z’n allen op al het heuglijks, waarna er groepjes rondgeleid werden door het gebouw en door een paar huizen. Er waren sandwiches en er was genoeg lekkers om niemand hongerig te laten zijn! Nadat alle ochtendbezoekers vertrokken waren, was er tijd om te ontspannen en het middagprogramma voor te bereiden. Het werd spannend, want wisten eigenlijk wel alle buurtbewoners dat er vandaag iets aan de hand was bij ons? Bovendien was het een doordeweekse dag waarop de meeste van hen, jonger dan wij, naar hun werk zijn. Tot onze opluchting kwamen de ouders met kinderen eraan! We gingen in optocht met ze naar de prille Koningslinde aan het Jacques Perkpad. Daar leidde Aalt van Huissteden, de voorzitter van onze Bewonersvereniging, de gebeurtenissen in. Mariëtte las het gedicht nu voor aan de buurtbewoners, waarna het terug ging in het blok hout. De buurtkinderen hielpen reuze mee met het in de grond stoppen van het gedicht, aan de voet van de boom. Dat de tekst tot in lengte van dagen door de bladeren doorgefluisterd moge worden!

volop spelletjes te spelen!

Intussen stonden de spelletjes op de kinderen te wachten. Altijd handig, zo’n flat vol oma’s en opa’s; ze zaten bij de spelletjes om te begeleiden en genoten voor tien van de kinderen. Er zaten ook een oma en opa pannenkoeken te bakken met hun pannen op gaspitten achter een kartonnen windscherm. Na dit alles gingen de Kwartels aan een rijsttafel in het Rondeel. Indische dames hadden verrukkelijk gekookt. Ze hadden het Rondeel Indisch versierd voor zover dat mogelijk was in alle drukte. Na het

eten waren we zó blij dat we dansten op oude platen. De dag is voor ons erg belangrijk geweest. Het was fijn om de buurtgenoten bij onze mijlpaal te betrekken. Wie je ook sprak de dagen erna, iedereen had genoten en had het gevoel dat we door de eerste opbouwtijd heen waren. Er

is ontspanning in de groep gekomen. De hectische begintijd zit erop, onze individuele huizen zijn ongeveer op orde, de gezamenlijke activiteiten beginnen te lopen. Er komt ruimte voor andere dingen Maud Ockers.

ENERGY-CHECK Met behulp van de Energy Check is het mogelijk van elk apparaat in huis te bepalen hoeveel stroom het verbruikt. Ik heb het apparaatje uitgeleend aan Machteld en Rudi uit de Nesciohof. In onderstaand artikel kun je hun bevindingen lezen. Ik leen

het apparaatje graag ook uit aan andere lezers die zelf een Energy-check willen uitvoeren. Belangstellenden kunnen zich via e-mail melden. Mario Huizinga [email protected]

ENERGY-CHECK VAN MACHTELD EN RUDI Tja, wanneer je tijdens een fuifje aan een van de redactieleden vraagt welk gerecht Mari den o Hartog in vredesnaam op 300 C bereidt, en of dat wel zo energiezuinig is, dan krijg je meteen de dwingende uitnodiging om zelf het elektriciteitsverbruik bij te houden. Dat betekent dan diverse capriolen uithalen in keukenkastjes, op keukentrapjes en met een verlengsnoer hannesen, want de energiemeter past door zijn formaat nergens direct in qua stopcontact. Maar goed, je krijgt er een boel informatie voor terug.

Audio

Video

Computer

WTW

Wasemkap

Keukenlampjes

verdeelstekkerdoos versterker cd-speler tuner cassettedeck video stand-by video spelen video doorspoelen tv aan (heeft geen stand-by) verdeelstekkerdoos beeldscherm computer alles stand-by (ook printer) uit stand 1 stand 2 lamp stand 1 stand 2 halogeen

Sommige apparaten gebruiken altijd even veel elektriciteit, zoals een stofzuiger. Andere apparaten gebruiken dan weer veel en dan weer weinig, zoals een wasmachine. In zulke gevallen is het verbruik van een wasbeurt vermeld; een meting dus over een bepaalde tijdsperiode. De eenheid is dan Wh, het aantal Watt gedurende een uur. De wattages zijn cumulatief. Dus een spiegelplaatje (CD) afspelen kost ongeveer 50 Watt (4 voor de stekkerdoos, 40 voor de versterker en 5 voor de CD-speler).

4 Watt 40 5 9 7 13 Watt 6 20 40 14 Watt 16 78 34 0 Watt 20 38 25 Watt 50 65 70 Watt

Combimagnetron

Vaatwasser Waterkoker Tosti-ijzer Wasmachine

Koelkast

lamp magnetron oven o 55 C eco-programma 1 liter koud water koken opwarmen iedere tosti o 40 C vol 1600 toeren o 40 C vier sweaters 1600 toeren o 30 C vol 1600 toeren o 40 C vol 1000 toeren een etmaal een etmaal plus een kilo invriezen

De combimagnetron is een apparaat dat lang niet altijd het volle vermogen nodig heeft. Hij slaat aan en uit. Daarom is het beter het elektriciteitsgebruik van bepaalde gerechten te

Theebrood 1 kg Aardappels uit de oven ½ kg waarvan voorverwarmen Pastagerecht opwarmen ¾ kg

meten, ook al omdat het verbruik van de hoeveelheid voedsel afhangt. Dus volgen hier enkele zeer persoonlijke, we mogen haast zeggen intieme, verbruikscijfers. o

1 uur 175 C o 20 min. 215 C 6 min. 600 W (gokje)

Bovenstaande cijfers krijgen pas echt reliëf wanneer ze naar jaarbasis worden uitvergroot. Dan pas blijkt of een stereo-installatie die altijd stand-by staat net zoveel verbruikt als alle wasbeurten bij elkaar. Om te kunnen vergelijken moet het verbruik naar kWh worden omgerekend. Wij koken op inductie en daar zit een bijzondere stekker aan waarop de Energy Checker niet past. Dus dat stroomgebruik is

40 Watt 1715 maximaal 1780 maximaal 1340 Wh 105 Wh 45 Wh 15 700 Wh 400 320 niet gemeten niet gemeten niet gemeten

1120 Wh 950 Wh 450 Wh niet gemeten

niet te meten. Maar het zal niet gering zijn, denken we. En dan tot slot. Of je muziek lispelend op de achtergrond laat klinken of de volumeknop flink open zet, voor energiebesparing hoef je dat laatste niet te laten. Maar het leefmilieu wordt er mogelijk wel door aangetast. Machteld en Rudi

FOTOWEDSTRIJD IN LANXMEER wie maakt de mooiste foto? Het thema van de wedstrijd is ‘natuur’ in Lanxmeer, in de breedste zin van het woord. Categorieën De kleurrijkste bloemen; mens en natuur; de mooiste compositie; de meest ontroerende foto; het meest zeldzame dier; de mooiste foto gemaakt door een kind (tot 10 jaar). Inleveren voor 30 september a.s. Digitaal: [email protected] Op foto-papier: Jan Tempelman Annie Romein-Verschoorpad 2 4103 VE (het mag ook gebracht worden). De prijzen De eer en veel potjes (Lanxmeer) honing!

Tentoonstelling In oktober is er een tentoonstelling in de hal van Kwarteel. Voor deze tentoonstelling zullen vele foto's op kosten van het bestuur op een groter formaat worden geprint. Houdt daar rekening mee bij de digitaaltjes. Publicatie Alle ingeleverde foto's zullen/kunnen worden gebruikt ter illustratie van de: - BEL-Nieuwsbrief; - documentatie van/voor onze wijk; - opleuken van de BEL-website; - onderdeel voor de nog te realiseren LANXMEER-kalender met belangrijke milieu punten. Jan Tempelman

STADSBOERDERIJ CAETSHAGE PROEFTUINNIEUWS De eerste verkoop De eerste verkoop van groente verloopt goed. Met name de aardbeien zijn zeer gewild. De sla en snijsla gaat nog niet zo snel, terwijl er toch van die mooie kroppen staan in allerlei soorten en maten. Zo hebben we onder andere: Klein duimpje sla – een kleine stevige krop speciaal voor kleine huishoudens. Little Gem (kleine juweel) – ook een kleine lekkere bindsla. Eikebladsla. Rode krulssla. Diverse normale botersla. Ijsbergsla. Wonder der 4 jaar getijden – een rode bataviakropsla. Rode bindsla (Little leprechaun) – ook wel romeinse sla genoemd. Zoet van binnen en stevig van buiten die lekker zijn om te stoven. Stengelsla- een sla waarvan we niet de krop eten, maar juist de stengel. Daarnaast hebben we ook snijsla. Deze sla is in rijtjes dicht op elkaar gezaaid en snij je terwijl de blaadjes nog klein zijn. Je kunt ze diverse keren snijden en zelf een mengsel samenstellen. We hebben diverse mengsels met en zonder rucola. En ook rucola apart. In de loop van het seizoen komen daar ook diverse eetbare bloemen bij. Met 60 cent per 100 gram is het echt een koopje wanneer je dit vergelijkt met de voorverpakte sla bij de supermarkt en nog verser ook. De snijsla bevindt zich bij het vlaggetje op de centrale heuvel. Ons aanbod is: Veel heerlijke aardbeien, Sla, Snijsla, Lente ui, Rucola, Snijbiet. De zaterdagverkoop en de zelfpluk verlopen goed en we hebben veel nieuwe aanloop uit het pioniersveld. Verder werken we in goede samenwerking met Naturijn, de natuurvoedingszaak in de stad. Zo zetten we onder andere lenteui en aardbeien via hen af. Nieuwe archeologische vondsten Bij graafwerkzaamheden zijn nieuwe contouren van het de vermoedelijke kasteel uit de 13 eeuw blootgelegd. Het ziet er anders uit dan op grond van vorige onderzoeken gedacht werd. Het is nog onduidelijk wat het precies te betekenen heeft. Stonden er twee kastelen in verschillende tijden? Verder is er ook een Romeins graf gevonden. Een archeologisch team doet in samenwerking met Culemborgse amateurs onderzoek om de raadsels te ontrafelen. Zoals het er nu naar uitziet zullen deze vondsten de uitvoering niet vertragen. De verkooptijden zijn: Maandag 16.30-18.00 Donderdag 11.30-12.30* 16.30-18.00 Zaterdag 11.30-12.30 uur *Verkoop door kinderen van de werfklas.

De verkoop vindt plaats bij het winkeltje in de proeftuin. Deze is goed bereikbaar via de lavaen houtsnipperpaden. Dit jaar kun je ook weer gebruik maken van de proef-de-tuin-kaart. Je wordt dan op de hoogte gehouden welke groenten er te oogsten of te koop zijn en je krijgt dan ook de mogelijkheid om op alle tijden te oogsten. Activiteiten in 2004 Ook in 2004 zal van de gehele boerderij alleen de proeftuin operationeel zijn. Net als vorig jaar zullen er dit jaar meewerkdagen met kinderactiviteiten georganiseerd worden georganiseerd en wordt de groente van het land verkocht. De meewerkdagen zullen dit jaar elke laatste zaterdag van de maand plaatsvinden van 13.30 tot 17.00 uur. Daarnaast organiseren we de volgende activiteiten: Wekelijkse werkavond in een rustige sfeer – elke dinsdagavond van april tot oktober van 19.30 tot 21.00 uur. Bezig en zijn – elke laatste dinsdagavond van de maand van april tot oktober van 19.00 tot 21.00 uur werken we met extra aandacht op ontspanning. We beginnen met een half uur ontspanningsoefeningen en nemen de onspanning mee in de werkzaamheden in de tuin. Restaurant op het land- vier zaterdagen in de zomer en de herfst komt er de mogelijkheid om bij voorintekening aan te schuiven aan de

tuinderstafel en te genieten van de verse heerlijkheden van het land. Deze gerechten worden door getalenteerde koks bereid. De eerste datum is op 31 juli en de volgende op 21 augustus. Tekenen op het land- vier ochtenden in de zomer begeleidt Nelleke van Kempen deelnemers bij het lopen door de tuin. Door ze te tekenen maken we nader kennis met de planten en de vruchten. De data zijn: Woensdag 7 (vorm), 14 (kleur), 21 (detail) en 28 juli (geheel) van 9.30 – 11.30 uur. Kosten zijn 10 euro per keer. Compostdag – Zondag 11 juli is er een compostdemonstratiedag met theorie en praktijk van diverse methoden van compost maken voor de eigen tuin. Opgave vooraf. Insectenexcursie – Op zaterdag 21 augustus gaan we onder begeleiding van Annette van Berkel en Rutger van Mazijk op speurtocht naar nuttige en schadelijke insecten in de proeftuin. Verder kijken we hoe we invloed kunnen uitoefenen op de aanwezigheid van deze beestjes. Vrijwilligers gezocht We kunnen altijd vrijwilligers gebruiken voor het werken in de proeftuin. Maandag- en donderdagmiddag werken we daar in ieder geval. Andere tijden in overleg. Verdere informatie bij Rutger van Mazijk, [email protected], 0345-513452

KIJK OP DE WIJK Wie zijn jullie? Wij zijn Nina (7), Teun (4), Jeanne (39) en Titus (40). Wij wonen op het Slauerhoffpad 5. Nina en Teun zitten op ‘t Praathuis. Jeanne werkt bij een reintegratiebureau en Titus probeert een eigen adviesbedrijf op te bouwen. Daarnaast is hij uitgever van “Filosofie in Bedrijf” (wordt ook abonnee!) en klust hij bij als journalist. Waar woonden jullie voordat je in Lanxmeer terecht kwam? In Utrecht, aan de Leidsekade. We hadden daar samen met familie een boven- en benedenwoning gekocht. Wij woonden boven. We waren in de stellige overtuiging dat we er ons hele leven zouden blijven wonen. Het was een prachtig huis op de meest romantische plek in Utrecht. Toen we het huis kochten zou binnen een paar maanden de wijkrenovatie beginnen. Dat vonden we handig en we keken er naar uit. Vooral toen we merkten dat het dak lekte. En na de reparatie nog steeds lekte op het voorhoofd van ons kleine baby’tje Nina. We

hebben er zes jaar gewoond. Ongeveer een jaar nadat we in Lanxmeer kwamen wonen is het huis in Utrecht eindelijk aangepakt. Het ziet er nu inderdaad nog mooier uit. Hoe kwamen jullie in Lanxmeer tere cht? Vanuit ons huis keken we uit op een woonboot. Prachtig. Ook omdat er van die leuke mensen in woonden. En Nina bevriend was met hun dochter. Zij verhuisden naar Lanxmeer. Wij kwamen op bezoek. We wandelden van tevoren nog even over de Lekdijk. Best mooi. Erg mooi eigenlijk. Op de terugweg keken we al even door het raam van de makelaar. Drie maanden later kochten we ons huidige huis.

Verwachtingen? Drie maanden voor de verhuizing had Jeanne een droom. Plotseling werd duidelijk hoe het nu precies zou werken in de wijk. Iedereen moest bloot lopen. Als je toch kleren aan had werd minachtend op je neergekeken. Badend in het zweet werd ze wakker. Konden we de koop nog terugdraaien? Deze verwachting is niet uitgekomen. De andere wel. We genieten erg van ons huis en de gezelligheid en de tuin. De verwachting dat de kinderen zelfstandiger kunnen opgroeien is zeker uitgekomen.

Toekomst? Hoe zou het zijn als onze kinderen hun eerste scooter hebben aangeschaft, de zandbak een hangplek is geworden en de gemeente toch maar een torenflat heeft gebouwd op ons kampvuurveldje? We hopen het allemaal mee te maken.

Aan wie geven we de pen door? Aan de familie Manusama. Titus, Teun, Nina, Jeanne

ONTHULLING VAN HET BEELD “ONTLUIKEN” ‘De lente is ontloken de knoppen gaan open, het beeld voor de hof is af’. Met deze woorden worden de Vasalishofbewoners uitgenodigd op 12 juni 2004 voor de onthulling van het beeld van Heleen van de Vlugt. Op het eerste bewonersoverleg over de inrichting van de Vasalishof, bijna vijf jaar geleden, werd het idee geopperd om een kunstwerk in de hof de plaatsen. Drie jaar later werd het idee concreter: Heleen, bewoonster van de Vasalishof, organiseerde op een hofvergadering een kleine expositie van door haar gemaakte beelden. De bewoners waren enthousiast en nadat er overeenstemming was bereikt over het te besteden budget, kon Heleen op zoek gaan naar een mooie steen. Het materiaal Heleen koos voor Belgisch hardsteen. Dit is een middelhard gesteente wat honderden miljoenen jaren geleden ontstaan is als afzetting van fossiele deeltjes op de zeebodem. Een vierkant blok van 203 kilo werd door een vrachtwagen van Van Gend &

Loos vanuit een Belgische groeve in de tuin van Heleen bezorgd. Ze kon gaan hakken.

Heleen en het beeld

De vorm Heleen heeft zich laten inspireren door de vormgeving van de Vasalishof die grofweg bestaat uit drie delen. In tegenstelling tot de rechte vormen van de huizen heeft ze gekozen voor ronde, organische vormen. De basis van het beeld is vrij gesloten, de tweede vorm rust in de basis en ontluikt, de derde vorm opent zich vanuit de tweede vorm als het openspringen van een bloem. Deze ontluikende knop gaat over een nieuw leven van ons allemaal in de wijk, de groei en geboorte van

onze kinderen en de groei van al het groen dat we samen hebben geplant in de hof. Het werkproces De afgelopen anderhalf jaar heeft Heleen gemiddeld een dagdeel in de week in de tuin staan hakken en met behulp van puntbeitel, rondeel (een rondvormige platbeitel) en hamer structuur gebracht in het vierkante massieve blok gesteente. In de afwerkingsfase is het beeld gepolijst met water en steeds fijner schuurpapier, waardoor het beeld zacht aanvoelt en de kleur dieper wordt. Het was een te zware klus om de steen in haar atelier te takelen. Heleen heeft dus, ook in de winter, buiten aan het beeld gewerkt. De fysieke bezigheid zorgde dat je warm werd en bleef, aldus Heleen en ze heeft ervan genoten om in de buitenlucht te werken. De standplaats De plek in de hof is zo gekozen dat het beeld goed tot z’n recht komt en van alle kanten

bekeken kan worden. Geplaatst op een sokkel van plaatstaal, zal het beeld met elke wisseling van het seizoen een kwartslag gedraaid worden. Een prettige bijkomstigheid is dat Heleen vanuit haar keuken een permanente blik heeft op haar creatie. Niettemin moet ze met de verhuizing van het beeld van haar tuin naar de hof afscheid nemen. Het beeld wordt een beeld van alle hofbewoners en ze hoopt dat het in de loop der tijd niet meer weg te denken valt. De kunstenaar Heleen houdt ervan zich bezig te houden met vorm en schoonheid en het scheppen van iets wat er nog niet was. Werken met hard materiaal als steen en van daaruit een vloeiende vorm maken heeft haar jaren geleden gegrepen en zal altijd haar grote passie blijven. Mieke Hommels

VRAAG en AANBOD Via deze rubriek is het mogelijk om in contact te komen met iets of iemand die iets wil kopen/ verkopen of waarmee je gezellig iets wilt ondernemen. Het kan ook zijn dat je iets te weten wilt komen. Stuur de vraag of het aanbod in naar het redactie-adres [email protected]

uur en donderdagmiddag van 14.30 – 17.00 uur (+ brengen naar en ophalen van ‘t Praathuis). Ruil-oppas is ook prima.

GEVRAAGD Oppas/logeeradres voor hond Wie vindt het leuk om mijn hond(je) Kyra e (Beagle) te logeren te nemen in de 1 week van september a.s. Helaas kan ik haar niet meenemen tijdens mijn vakantie.

AANGEBODEN Tent Grote piramide tent van zware ten Cate katoen, geschikt voor 4 volwassenen, bijzonder degelijk en praktisch uitgevoerd. Intercamp Flamingo. De binnentent met vast grondzeil is 3.30 breed, 4.50 lang en in het midden 2.40 hoog. De entree is 2.10 hoog. Door de constructie met 3 noklatten is het mogelijk om in bijna de hele tent te staan, ook voor lange mensen. In de binnentent kunnen eenvoudig 2 afsluitbare slaaptenten worden bevestigd, voorzien van een fleecebodem tegen de kou, entree 2.05 hoog aflopend naar voeteneinde van 30 cm hoog, 2.30 lang en 1.65 breed. Er blijft dan een zitgedeelte over van 2.20 bij 3.30. De luifel met zijwand is 1.60 meter diep en op het laagste punt ongeveer 1.90 hoog. De tent is zeer goed onderhouden, 5 jaar oud en 12 weken gebruikt. Prijs 600 euro. Telefoon: 0345-536353

Reaktie(s) : Corry Broekhuizen, tel. 57 53 87. Computer delen Wie is in het bezit van een goed werkende computer met e-mail en internet en wil die tegen vergoeding met mij delen? Liefst dichtbij Willem Kloospad 5 (woonadres) Goutje van Dam Tel. 517 387 Oppas gezocht Oppas gevraagd voor drie kinderen: Rosalie van 9 jaar, Elmer en Fabian van 6 jaar. Het gaat om donderdagochtend van 6.55 – 8.15

Goutje van Dam Willem Kloospad 5 Tel. 517 387

Ligfiets met bovenstuur Ligfiets met bovenstuur, Batavus Relaxx, in goede staat, inclusief alle originele accessoires waaronder een hoofdsteun. De fiets heeft 7 versnellingen en trommelremmen en is geschikt voor personen tot 1.75 m. Prijs 300 euro. Telefoon: 0345-536353 Meegroeibed Meegroeibed van Ikea. Hoofdeinde en voeteneinde kunnen omlaag geklapt worden als uw kind groter wordt. Prijs 30 euro. Telefoon 0345 536353

2 kinderfietsen 1 kinderfiets 16 inch en 1 jongensfiets 20 inch. Beide in zeer goede staat. Per stuk 60 euro. Telefoon: 0345 536353 OPROEP Antroposofische muziekoriëntatie en/of (sprookjes)euritmie voor kleuters. In cursusvorm, ± 8-10x in najaar 2004, mogelijk vervolg in voorjaar 2005. Ik wil dit graag in onze wijk organiseren, bij voldoende belangstelling. Tijdstip en kosten in overleg. Info bij Irene Hendriks, tel. 0345-535953, email [email protected].

DIEREN IN DE WIJK Kwaakconcerten De kikkers geven met elkaar iedere dag een kwaakconcert bij de wateren van de wijk. Het zijn de mannetjeskikkers die kwaken, om de vrouwtjes te lokken. De mannetjes zorgen er namelijk voor dat zij eerder bij het water aanwezig zijn dan de vrouwtjeskikkers. Door gezamenlijk te kwaken zijn ze er zeker van dat vele vrouwtjes hen horen. Ik heb twee soorten gekwaak gehoord. Iedere kikker en pad heeft zijn eigen geluid. Het ene gekwaak was een raspend diep geluid. Het andere was hoger van toon. Ik heb alleen groene kikkers gezien. Tijdens warme dagen zitten ze te zonnen in het gras bij de waterkant om warmte op te nemen. De temperatuur van de huid van de kikkers past zich aan de omgeving aan. Loop je naar de waterkant, dan springt de een na de andere kikker het water in. Een enkeling durft te blijven zitten.

De poelkikker is zeldzaam. De middelste groene kikker is een bastaardkikker (een kruising tussen de meer- en de poelkikker) en komt het meest voor. IN EN ROND HET WATER Libellen Sta je een tijdje bij het water stil, dan zie je ongetwijfeld ook libellen vliegen. De volgende libellen heb ik gezien: de keizerlibel; de blauwe glazenmaker; de platbuik en de gewone waterjuffer.

De platbuik

een van de groene kikkers

In Nederland komen drie soorten groene kikkers voor; de poelkikker, de middelste groene kikker en de meerkikker.

De keizerlibel herken je aan zijn groene kop en bovenlijf en een blauw achterlijf met zwarte tekening. Het wijfje is groen van kleur met een donkerbruin uiteinde. De blauwe glazenmaker is bruin met geelgroene vlekken en blauwe vlekken aan het uiteinde. De gewone waterjuffer is veel kleiner en ieler dan de keizerlibel en de glazenmaker. Het

mannetje is lichtblauw (azuurblauw) van kleur met zwarte strepen. Het achterlijf van het vrouwtje is zwart aan de bovenkant. De platbuik valt op, omdat hij een dik plat achterlijf heeft. Het wijfje is bruin. Vogels Bij de grote plas naast de school, zag ik tot twee maal toe een witte kwikstaart. Hij was op dat moment alleen. De kwikstaart wipt altijd met zijn staart. Een mooi gezicht. Hij zoekt vaak de warme plekjes op. Zo zal je hem vaak op de weg zien zitten. Ook zitten er rietzangers. Het riet begint op sommige plekken een dicht bos te worden, waarin de rietzangers zich kunnen verschuilen. Als je geluk hebt zie je er een wegvliegen. Meestal herken je ze aan hun bijzondere geluid. Waterplanten Er komen verschillende waterplanten op, zoals de zwanebloem (die beschermd is), de grote egelskop, gele lis, lisdodde, waterlelie en veenwortel. Vlinders in de wijk Er zijn nog maar weinig vlinders. In april zag ik koolwitjes rondvliegen en een citroenvlinder. Begin juni zag ik een bruin vrouwtjesblauwtje en 11 juni de kleine vos.

volwassen vogels als ze jongen hebben. Ze zijn continue aan het heen en weer vliegen om voedsel te zoeken. Zij nemen de grootste voorzichtigheid in acht. Vertrouwen zij het niet, dan gaan ze niet naar het vogelhuisje. Zij kijken continue om zich heen en vliegen niet rechtstreeks naar het huisje. Dit gaat zeker in drie etappes. Een nieuwsgierig jonkie zat zeker 5 minuten bewegingloos met zijn kopje voor het gaatje naar buiten te kijken. De week daarop waren ze gevlogen. Helaas net tijdens onze vakantie. De spreeuwen hebben met hun uitwerpselen vieze ramen op hun geweten. Zij hadden zich genesteld in de daken van de huizen in de Vasalishof. Niet iedereen kon dat waarderen. Hans Kunstman heeft een fitis en een zwartkop in hun tuin gezien. Zij vlogen vanaf de bramenstruiken naar de pruimenboom. Daar aten ze van de luizen. In het populierenbos heb ik de tjiftjaf gehoord. Je hoort ook regelmatig scholeksters overvliegen. Begin april hebben we kunnen genieten van de spreeuwen, die met een groep aan het rondvliegen waren in voortdurend wisselende formaties. Dit doen zij 's avonds voordat de gezamenlijke slaapplaats wordt opgezocht. Het was net kunst in de lucht. Ada van der Plas

Vogels in de wijk Er hebben toch nog koolmeesjes genesteld in ons vogelhuisje. Een actief leven hebben de

ELEKTRICITEIT (VAN HET ECOTEAM, AFLEVERING 4) Bewoners van de Martinus Nijhoffpad komen regelmatig bij elkaar, in het afgelopen jaar zes keer. Tijdens deze avonden zijn de diverse milieuonderwerpen aan bod geweest. Een van de bewoners bereidt het onderwerp voor en tijdens de avond geven we elkaar nog verdere tips om beter met het milieu om te gaan. Aan de hand van de gemeten meterstanden krijgen we steeds meer inzicht in het eigen handelen. Ed heeft het thema Elektriciteit onder de loupe genomen. Elektriciteit (energie) Elektriciteit is een door dynamo’s of cellen opgewekte elektrische spanning of potentiaalverschil. De dynamo’s worden aangedreven door stoom of waterturbines die hun energie

halen uit aardgas, kolen, water, biogas of kernenergie. Deze vorm van omzetting van energie is in wezen zeer inefficiënt. Slechts een derde deel van de gebruikte toegevoerde energie wordt omgezet in elektriciteit en tweederde in warmte. Tegenwoordig wordt, om een beter rendement te krijgen, deze verlieswarmte gebruikt voor stadsverwarming, maar zelfs dan blijft het rendement nog laag. De door de dynamo’s opgewekte elektriciteit wordt voor transport (hoogspanningsleidingnet) omhoog getransformeerd tot 15000 Volt (hoogspanning) en op de bestemde plaats weer omlaag gebracht naar de in onze fabrieken en huizen gebruikelijke 220 Volt.

Deze 220 Volt staat dus als spanning op het stopcontact en er is pas sprake van stroom als er op deze spanningsbron een circuit (verbruiker) wordt aangesloten.

4. 5. 6.

Bij windenergie wordt de dynamo rechtstreeks aangedreven door een windmolen. Bij deze methode is het rendement hoog (geen verbrandingsverliezen), maar het opgewekte vermogen laag. Een grote wind-dynamo kan max. 600 huishoudens van elektriciteit voorzien. Bij zonnencellen of PV-cellen (Photo Voltaic) wordt licht omgezet in elektriciteit. Per m2 oppervlakte van een dergelijk paneel kan max. 100 kWh/jaar worden opgewekt. Wat doen we in huis met elektriciteit? Hieronder geef ik wat percentages van gebruikshoeveelheden per jaar, zoals die voor een gemiddeld gezin berekend zijn (4 personen). Reiniging 21% Keuken 8% Koeling (koelkast, diepvries) 18 % Verlichting 16 % Audio (radio, TV, video, communicatie) 14 % Verwarming en warm water 15 % * Overig 8% e * In de 2 fase niet als elektriciteitsverbruik maar als stadsverwarming (Vitens) plus gasverbruik bijverwarming zonneboiler. Een gemiddeld Nederlands gezin verbruikt 3250 kWh per jaar elektriciteit. Het is mogelijk door bewust gebruik hier 1000 kWh op te bezuinigen, zodat het jaarverbruik 2250 kWh wordt. Hoe verminderen we het energieverbruik? 1. Door sluipverbruik tegen te gaan d.w.z. verbruikers die altijd aanstaan (fax, satelietontvangers) na gebruik uit te zetten. Dit gaat het eenvoudigste door ze van een stekker-schakelaar te voorzien. Minder verbruik 225 kWh/jaar. Overigens zijn dit wel apparaten die, als je ze uitschakelt, veel van hun betekenis verliezen. 2. Lichten uitdoen in vertrekken waar je niet bent (ook TL). Minder verbruik 40 kWh/jaar. 3. Sommige lampen, op minder belangrijke plekken, vervangen door zwakkere lampen.

Standby-stand van apparaten uitzetten na gebruik. Gloeilampen vervangen door spaarlampen. Minder verbruik 300 kWh/jaar. Spaarlampen en TL-lampen gebruiken de minste energie, halogeen met trafo en gloeilampen het meeste`.

Grootverbruikers Koelkast en diepvrieskast. Controleer geregeld of de rubbers niet lekken. Een niet goed sluitende deur kan per jaar 75 kWh schelen. Ontdooi op tijd: een 2 mm rijplaag scheelt 50 100 kWh/jaar (10% van de koelenergie). De wasmachine. Om op het verbruik van de wasmachine te besparen de volgende punten: 1. Niet boven de 40 graden wassen tenzij het echt moet. Scheelt de helft van het energieverbruik t.o.v. 60 gradenwas. Minder verbruik 115 kWh/jaar. 2. Zo weinig mogelijk voorwassen. 3. Alleen volle machines draaien. 4. Geen wasdroger gebruiken. Als toch een wasdroger wordt gekocht dan kiezen voor een luchtdroger en niet voor een condensdroger. Als toch een wasdroger gebruikt wordt dan eerst het wasgoed apart centrifugeren. Apart centrifugeren geeft een beter resultaat en kost minder energie dan een wasmachine met ingebouwde centrifuge. Bij aanschaf van machines (witgoed) letten op het A-label (meest energiezuinig). Opmerkingen: Koken op gas is 2x zo zuinig als elektrisch koken. Koel/vriescombinatie met A-label bespaart 270 kWh/jaar. Wasdroger met A-label bespaart 245 kWh/jaar. Wasmachine met A-label bespaart 95 kWh/jaar. Groene stroom Behalve grijze stroom (opgewekt uit fossiele brandstoffen, die door hun CO2 uitstoot het broeikaseffect veroorzaken) wordt ook groene stroom door de elektriciteitsmaatschappijen geleverd. Deze stroom wordt opgewekt door wind, PV-cellen, water, zonder verbranding van brandstoffen. Het broeikaseffect wordt hierdoor voorkomen. Ed Zijlemaker

GEFELICITEERD! Nu er een autodeelproject is, ga je toch zeker niet meer met de trein naar verre familie, of met een fietsaanhanger boodschappen doen? Die trouwe vierwielers staan er voor om gebruikt te worden. Daarom gefeliciteerd met je rijbewijs, Jacqueline. Namens de Nesciohofbewoners

GRANDIOOS CAMPINGFEEST OP “ONS PLEZIERKE” IN DE TOON HERMANSHOF Na een maand van voorbereiding was het dan zover. De weersvoorspelling was regen maar het was de zon die zich de hele middag en avond liet zien.

culinaire kinderen

dak voor alle activiteiten

Het nieuwe activiteitendak kon worden opgezet en op diverse plaatsen verschenen terrastentjes. Een hoek voor tattoo mocht niet ontbreken op camping “Ons Plezierke”. De toekomstige bewoners hadden allemaal gehoor gegeven aan de uitnodiging en verschenen met de lekkerste culinaire hoogstandjes.

Op “Ons Plezierke” gaat het er altijd vrolijk en gezellig aan toe. Iedereen was in ‘foute camping’ stijl naar het feest om een pintje te pakken, een liedje te zingen en een spelletje bingo te spelen. De rust werd ruw verstoord door lui van de naastgelegen camping, maar ja die hadden geen kans en bliezen de aftocht. Gezellig barbequen met z’n allen en uiteindelijk toch voor de buis om de resultaten van Holland-Tsjechië te volgen. Daarna onder ons dak nog urenlang het verdriet weggeswingt! De volgende dag hebben we met een groot aantal de restjes nog gezellig verorberd.

Rectificatie: in de vorige Bel Nieuwsbrief is een webadres weggevallen. Op www.xs4all.nl/~jtemp/sol_bees.html is meer informatie te vinden over solitaire bijen.

Psychosynthese therapie/ begeleiding Voor degenen die bezieling mist in zijn/ haar leven of werk, met zingevingvragen bezig is, voor mensen met burn-out en verlies-/ rouw- verwerking. Bel voor meer informatie Coby Helmond, Telnr:0345-522082 - Psychosynthese therapeute.

HEDJA LITERAIR Er zijn enkele zaken on(lo)smakelijk met onze wijk verbonden. Zoals de wijdverbreide opvatting dat Lanxmeer vooral bevolkt wordt door onbespoten autodelers, en dat het hier één grote woongroep is. Wie ons beter kent bekijkt het iets genuanceerder, maar zal toch moeten inzien dat er één aspect ons hier in de wijk bindt, dat er één naam is die onvermijdelijk overal opduikt, dat er geen evenement, bijeenkomst, gebeurtenis (happening) voorbijgaat zonder dat hij aanwezig is: Kees! Zo wordt een gemiddelde ALV bezocht door tenminste drie Kezen. Ten eerste natuurlijk ons nieuwe bestuurslid Kees, wiens geluid inmiddels ook op Hilversum 3 te beluisteren is. Vervolgens is daar ook Kees, die zich meer met de literaire kunsten bezighoudt en daarvan regelmatig in de Nieuwsbrief en vanaf de theaterpodia kond doet. En tenslotte is er Cees die als financieel specialist de geldstromen van de BEL controleert, terzijde gestaan door de niet ter vergadering aanwezige Kees, die jarenlang als penningmeester van stichting Caetshage mede de fundering voor de stadsboerderij heeft gelegd, althans in overdrachtelijke zin.

En dan was er in de voorjaarsmaanden Kees, die in vele gezinnen opdook. Liggend in een hergebruikt schepijsbakje of anderszins, afkomstig van een bevriend schoolkameraadje, en vergezeld van een dwingend briefje waarop stond vermeld dat Kees veel honger had, beslist niet in de koelkast wilde slapen, en of we hem om de paar dagen wilden voeren met melk, suiker en meel. Als beloning mocht Kees dan in een cakevorm in de oven worden gebakken, maar niet dan nadat hij eerst

gevierendeeld werd, en zijn drie broertjes weer aan vrienden, kennissen en op het laatst wildvreemden werd doorgegeven, want wie aan het einde van de keten zit raakt Kees aan de straatstenen haast niet meer kwijt. “Het is wel een ge---- daar”, zoals Bram (Vermeulen) en Freek (de Jonge) in de jaren zeventig al stelden in hun programma ‘Weerzien in Panama’ tijdens het programmaonderdeel waarin het thuisfront bestaande uit Hella, Roosje, Titia, Sam, Martha, Greetje, Govert, Kees, Jaap, Helen, Shirley, Just, Els, Rob, Gerard, Frank, Betteke, Kees, Martin, Frieda, Roel, Maarten, Kees 2, Eddie en de kleine Kees, een plaatje aanvraagt voor moeder die voor een bevalling in het ziekenhuis ligt en voor vader in herstellingsoord “De Barneveldse kip”. Kortom, het is Cees voor en Kees na. Kees drukt zijn stempel in de wijk. Wonderlijk eigenlijk dat Kees niet terugkeert in ons stratenplan: er is geen straat, laan of pad naar hem vernoemd. Althans, zo het lijkt. Want binnenkort moet er aan het pad langs de rode kantoormuur, dus haaks op de Frederik van Eedenlaan tussen de twee retentievijvers door, een straatnaambordje prijken met daarop een bekende dichter en prozaïst, de schepper van Bazip Zeehok, de blauwbilgorgel en het gedicht over het dekseltje van het potje Marmite. Intensieve correspondentie met de straatnamencommissie van de Gemeente, zoals door ondergetekende gevoerd, zal er toch toe moeten leiden dat ’s mans naam op de juiste wijze gaat worden gespeld. En kan men genoeglijk kuieren over het C. Buddingh’pad. Dus met alleen een ‘C’ net als J.J. Slauerhoff en met een apostrof aan het eind van de naam. Literaire Kees heeft al eens een fragment van het voornoemde rijm opgenomen in zijn rubriek. Maar Hedja doet het graag nog eens dunnetjes en integraal over. Bron: www.internetcollege.nl/content/digilessen/literatuurg eschiedenis/na1945/schrijvers/buddingh.htm C. Buddingh’. Prachtige kleinstkunst met een hoofdletter K. Draagt de nooteboom al weer vrucht?

Hedja Kastijk

Adressen/Colofon Redactie: Gonda Baard, [email protected] Mario Huizinga [email protected] Machteld van der Veen, [email protected] Foto’s: Mario Huizinga, Maud Ockers, Gerrit Jan Klop, Aster Steijlen, Rudi Oortwijn, Titus Mars Lay-out: Gonda Baard en Irma Mommers Oplage: 280 exemplaren. Papier: Global White 100% chloorvrij milieukeurmerk Contactgegevens BEL-bestuur Martien Lodder, tel. 522 246 [email protected] Rudi Oortwijn, tel. 632 006 [email protected] Wil van Hooft, tel. 515 012 [email protected] Mena Schermer, tel. 521 327 [email protected] Kees van Herk, tel. 548 285 [email protected] Jaap van der Ham, tel 536 353 [email protected]

3 juli werkdag groenbeheer door de bewoners 3 juli insectenexcursie in Lanxmeer vanuit NVWC 7, 14, 21, 28 juli van 9.30 – 11.30 uur tekenen op het land 11 juli compostdag op de proeftuin 27 juli Caetsgage: bezig & zijn 19.00 uur 31 juli Caesthage: tuinieren 13.30 – 17.00 uur 31 juli restaurant op het land 18.00 – 19.30 uur

EVA-bureau: Bertus Aafjespad 5, di, woe- en do-dag van 10.00 uur tot 12.30 uur, tel. 532 699, [email protected] Stadsboerderij: Rutger v. Mazijk, tel. 513 452, [email protected] Website BEL: www.bel-lanxmeer.nl Kopij Nieuwsbrief Het volgende nummer verschijnt begin september 2004. De kopij voor 14 augustus a.s. bij de redactie op het onderstaande e-mail adres inleveren. Gonda Baard [email protected] Geen e-mail, dan graag de tekst op flop aanleveren. Het redactieadres is: Martinus Nijhoffpad 13, 4103 WP Culemborg, tel. 521 394.

Contactpersonen BEL-werkgroepen Stichting Terra Bella, Lambik Swinkels [email protected] Bouwgebreken, Bernard Beguin [email protected] Energie en Installaties, E. Zijlemaker [email protected] Verkeer, Annet Dane [email protected] Agenda Juli 3 juli vergadering Terra Bella (ochtend)

Autodelen, Edgar Kampers [email protected] Werkgroep Internet, Website, Rudi Oortwijn [email protected] Huis- en wijkmonitoring, Mario Huizinga [email protected] Bewonersboek, Carla de Jonge en Sandra Wormgoor [email protected] Inburgering, Carla de Jonge [email protected]

Heb je zelf geen foto bij de tekst, neem dan even contact op met onze BEL fotograaf Jaap van de Ham (tel. 536 353). Illustraties apart in jpg. naar Irma Mommers, [email protected]. Foto’s of tekeningen om te scannen brengen naar Toon Hermanshof 11 (tel. 530 791).

Augustus Begin augustus redactievergadering BELNieuwsbrief

September

8 september hofvergadering Toon Hermanshof

14 augustus deadline kopy aanleveren BEL-Nieuwsbrief 14 augustus Hoffeest Vasalishof 16 augustus vergadering Terra Bella (avond) 21 aug. restaurant op het land

18 september Samenwerkingsfeest met gemeente en Vitens