Awareness Dashboard Door: Reguillo Wijnaldum, Sander Heling en Rob Duits
Inhoudsopgave Team!
3
Toekomstvisies
3
Dienst!
4
Uitgangspunten en doelstellingen
4
Beleid diensten
4
Het dashboard
5
Visuals
6
Realisatie van het dashboard
7
Samenwerking van de applicaties
7
Conclusie!
8
Bijlageʼs!
9
2 / 19
Team Wij zijn Sander, Reguillo en Rob. De technologie van de moderne stad lijkt niet zo ver van dit moment verwijderd. Wat ons fascineert is hoe de meeste sprekers op dit moment streven naar het gebruik van open data. Open data in de publieke ruimte zorgt ervoor dat de informatie gelijk en beschikbaar is voor iedereen. Wij hopen allemaal dat de technologie ten goede gebruikt zal worden en niet ten kosten van de privacy zal gaan. Rob ziet de toekomst het minst rooskleurig in, en Sander juist weer wat positiever. Reguillo zit hier tussenin.
Toekomstvisies Rob: “De stad weet wie jij bent en wat je graag draagt en eet, hoe je ruikt en waar je dagelijks heengaat. Anoniem zijn is verleden tijd.” Reguillo: “City of control or Trust? met de regels en wetten die de overheid verzint en doordrukt gaat het lijken op die van Control. just hope it will not get to this.........” Sander: “De stad van de toekomst volgt je tijdens het lopen door de stad en geeft je bij winkels reclame die bij je past.” De uitgebreide versie van onze visies zijn terug te vinden in de Essays in de bijlage.
3 / 19
Dienst Uitgangspunten en doelstellingen De diensten zijn voor burgers om ze inzicht te geven in wat er met hun data kan gebeuren of zelfs al gebeurt. Met onze dienst willen we de burgers bewust maken van de gevaren van het mobiele medium. We willen laten zien welke data wordt bijgehouden door bepaalde merken en diensten en wat er met deze data gedaan kan worden, zowel met als zonder de toestemming van de persoon van wie de data afkomstig is. Onze diensten zouden gebruik moeten maken van de data van gebruikers zelf in combinatie met data die al bekend is, bijvoorbeeld bij bedrijven. Het zouden apps betreffen die op de mobiele telefoon zouden kunnen worden geïnstalleerd, met name de website van Wakoopa.
Beleid diensten Dit dashboard heeft het doel om te zorgen voor een bewustwording voor de gevaren van het mobiele medium en de data die over jou wordt opgeslagen. Bedrijven slaan van alles op over jou als consument, denk bijvoorbeeld aan je aankopen in de supermarkt of je telefoongesprekken en smsjes. Met de komst van de smartphone kun je tegenwoordig alles on the go doen. Dit is natuurlijk erg handig maar er hangen ook gevaren aan. De data gaat over mobiele of onbeveiligde wifi verbindingen en zijn dus makkelijker toegankelijk voor anderen. Met dit dashboard willen we laten zien wat bedrijven en derden met jouw data kunnen doen. We hopen dat het publiek beter bewust wordt met wat ze doen met hun data en wie kan zien wat ze doen.
4 / 19
Het dashboard Het dashboard bestaat uit een online dienst met in deze demo een viertal aan tools. Deze tools bevinden zich elk in een andere categorie. Binnen een categorie wordt een merk of dienst aangesproken en zijn enkele (potentiële) intenties van het bedrijf blootgelegd. Het is belangrijk dat gebruikers van de diensten zich een bewustzijn ontwikkelen van deze intenties, want het zijn de data van de gebruiker waar het bedrijf mee te koop kan gaan. Het dashboard is te vinden op html5.iamrob.nl/dashboard/ categorie
Chat/ Instant messaging
Sociaal
Netwerk
Aankopen
bedrijf
WhatsApp
Facebook
KPN
Albert-Heijn
databronnen
- Persoonlijke berichten
- sociaal profiel facebook
- gebruikte datapaketten
- opgeslagen aankopen
- Hotspots waarmee je verbonden bent geweest (onbeveiligde netwerken !)
- privacy (rechten)
- hoeveel dataverbruik in MB
- locatie filiaal
Andere mensen kunnen jouw gesprekken uitlezen
Facebook kan gegevens doorverkopen aan derden
Data aan derden verkopen/ marketing
Koopgedrag bijhouden, ter beïnvloeding van marketing
doel
Bewust maken van gebruik van Wi-Fi hotstpots en WhatsApp
Bewust maken van doorverkoop van jou gegevens en welke informatie er over jou wordt doorverkocht
Bewust maken welke privacy gevoelige info een bedrijf als kpn over jou weet.
Bewust maken welke consumenten info een bedrijf als AH over jou heeft.
Werking
Deze applicatie verzamelt de data die verstuurd wordt via WhatsApp over draadlose netwerken en geeft dit weer. Berichten die zijn verzonden via onbeveiligde netwerken, zijn in te zien.
Deze applicatie bekijkt welke gegevens er van jou op facebook staan, vervolgens wordt overal een prijskaartje aan jouw data gehangen. Dit resulteert in een totaalprijs van jouw facebook profiel.
Deze applicatie draait op je telefoon en doet “deep packet inspection” op de data pakketten die je via jou telefoon verzend. Vervolgens laat hij zien hoeveel Mbʼs je verbruikt aan een bepaalde applicatie.
Deze applicatie houdt bij waar en wat je gekocht hebt en in welk filiaal je dat gedaan heb. Dit wordt op een kaart getoond.
mogelijk gevolg
5 / 19
Visuals
6 / 19
Realisatie van het dashboard WhatsApp Deze applicatie zou echt gerealiseerd kunnen worden. Als we een programma maken en installeren op een laptop of mobiele telefoon. Het programma onderschept dan de data die verstuurd wordt via WhatsApp over onbeveiligde verbindingen. Denk bijvoorbeeld aan hotspots zoals de McDonalds, of misschien wel het draadloze netwerk op school. Het programma dat hier verantwoordelijk voor zal zijn is vergelijkbaar met de dienst Wakoopa 1. Facebook Deze app is moeilijk te maken omdat het niet precies duidelijk is wat de prijs is van een profiel. Onderzoek bracht naar voren dat bepaalde bedrijven records van personen verkochten voor ongeveer 1 dollar. Maar wat hier dan precies in zit is niet duidelijk. Wel is het mogelijk om alle informatie die Facebook over jou heeft terug te halen met behulp van een programma zoals “Give me my data”. KPN Deze app is te maken, alleen kunnen wij niet zomaar bij deze gegevens. Een dienst als Wakoopa kan deze gegevens wel verzamelen van gebruikers die hier toestemming voor geven. KPN doet nu zelfs al aan deep packets inspecties om te zien waaraan jij jouw internet Mb’s verbruikt. Zij kunnen dus zien dat je veel WhatsApp gebruikt of juist Facebook en hoeveel data je daar dan mee verbruikt. Alleen is het wettelijk verboden om dit te doen, het zou de privacy rechten schenden van de klanten van KPN. Albert-Heijn Dit is wat Albert-Heijn nu al doet bij het scannen van je bonuskaart. Ze registreren welke producten je koopt en in welk filliaal dat gebeurd. Dit is ook wettelijk OK en mag dus gewoon. Deze applicatie kan gerealiseerd worden als wij over deze gegevens kunnen beschikken.
Samenwerking van de applicaties Deze applicaties zorgen ervoor dat mensen zich bewust worden van wat er met hun data allemaal gebeuren kan. Zo blijft men alert en durft men vragen te stellen. Op deze manier zorgen we ervoor dat de stad niet in een City of Control veranderd.
1
wakoopa.com
7 / 19
Conclusie Door het formuleren van een tweet werd het duidelijk hoe wij de stad van de toekomst voor ons zien. Deze tweets hebben we toen met elkaar vergeleken en kwamen erachter wat we wilden doen. Zo konden we een speerpunt formuleren waar we een dashboard van konden maken. Bij het maken van de Essays zijn wij meer over de toekomst gaan nadenken en is ons beeld niet veel veranderd. Wij denken dat de applicaties de mensen een inzicht bieden in welke data er bestaat over hun en welke data er toegankelijk is voor anderen. Door dit dashboard zullen de burgers zich bewust worden van de data die ze op internet zetten of van wat voor faciliteiten ze gebruik maken, zoals Wi-Fi hotspots. Wij geloven erin dat de boodschap van de applicaties over zal komen. We vinden dat het uiteindelijk een goed geslaagd dashboard is geworden.
8 / 19
Bijlageʼs • • • •
Essay van Reguillo Wijnaldum Essay van Rob Duits Essay van Sander Heling Data
9 / 19
!"#$%#$&'#&("$'"#&
%))*+& !,-+&.,)/012)3& ! !!"#$%&''()*&+,-'.%/)!!)012)3!!) 3452-6577) ! ! !
!
!
!"#$%!&'!(&)$*&+!,!"#$%!&'!-*./$0!12!3&&*!2)!)412+2)!34)!22)!/$41!3&+!52$!14$46!72!$&28&5/$0! &92)!14$4!&'!:2$!;4)&9$#(&)6!
10 / 19
!"#$$%&'(')#*+!"%%$++ ! "#$%!&'!(&)$*&+!,!"#$%!&'!-*./$0!12!3&&*!2)!)412+2)!34)!22)!/$41!3&+!52$!14$46!72!$&28&5/$0! &92)!14$4!&'!:2$!;4)&9$#(&)6! ! ,-%./&#'*-0%$*++ ! <2)!/$410!12!52)/2)!+&92)!/(:#(:$#=!&32*!/$*44$6!>#254)1!9*44$!$2!+.#1!2)!:&.1!?#(:!)2$@2/!44)! 12!*2=2+/6!A2!+232)!#)!22)!/$41!B44*!4++2/!=2*2=#/$*22*1!B&*1$6!72!/$41!B22$!B4$!2*!=2C2.*1!2)! B#2!?#(:!2*!#)!C2=22'$6!72!$2(:)&+&=#2!5448$!:2$!5&=2+#@8!&5!22)!$B2212!+44=!44)!12!/$41!$&2! $2!3&2=2)6!<2)!)#2.B2!*24+#$2#$!1#2!12!'%/#282!*.#5$2!52$!12!1#=#$4+2!*.#5$2!32*C#)1$6!D2)! 3*22/$0!12!/$41!#/!22)!;4)&9$#(&)6! ! <2)!/$410!12!52)/2)!+&92)!?&*=2+&&/!&32*!/$*44$6!E212*22)!#/!&9!12!:&&=$2!34)!B4$!?#@)! 3*#2)12)!44)!:2$!1&2)!?#@)6!F++2!#)'&*54$#2!1#2!?2!)&1#=!:2CC2)!+#=$!3&&*!:2$!&9*492)6!A2!+232)! #)!22)!/$41!B44*!4++2!14$4!&92)!#/6!72!$2(:)&+&=#2!5448$!:2$!5&=2+#@8!&5!22)!$B2212!+44=!44)! 12!/$41!$&2!$2!3&2=2)6!<2)!)#2.B2!*24+#$2#$!1#2!12!'%/#282!*.#5$2!52$!12!1#=#$4+2!*.#5$2! 32*C#)1$6!72!/$41!#/!$&2=4)82+#@82*!=2B&*12)6! ! !1%$''2+ E)!12?2!/$212)!B&*1$!12!#)'&*54$#2!44)=2C&12)!3#4!/54*$!9:&)2/!&'!4)12*2!=41=2$/!1#2!#)! 32*C#)1#)=!/$44)!52$!-:2!E)$2*)2$!&'!-:#)=/6!G41=2$/!1#2!#)'&*54$#2!.#$B#//2+2)!&32*!&)?2! C2:&2'$2/!52$!12!/$416!D2$!12!)#2.B2!$2(:)&+&=#2H)!1#2!$2=2)B&&*1#=!:.)!#)$*212)!1&2)!#)! &)?2!/452)+23#)=!#/!=22)!2)82+2!14$4/$*&&5!522*!9*#3I6!F++2!4994*4$2)!?#@)!=2*2=#/$*22*1!2)! 2+82!/2)/&*!/+44$!14$4!&96!72!/$41!34)!12!$&28&5/$!C2/$44$!.#$!22)!44)22)/(:482+#)=!34)! /2)/&*2)!2)!4994*4$2)!1#2!14$4!32*?452+2)!2)!.#$B#//2+2)6!72?2!&)$B#882+#)=!B&*1$!&&8!B2+! -:2!E)$2*)2$!&'!-:#)=/!=2)&251J6!! ! 72!/$212)!34)!12!$&28&5/$!?.++2)!&9!:2$!22*/$2!=2?#(:$!4++2544+!&9!2+844*!+#@82)6!A2!C2?#$$2)! =2B2+1#=2!$2(:)&+&=#/(:2!B&)12*2)0!544*!52$!$&(:!II)!1.#12+#@8!32*/(:#+6!KI)!/$41L!$:2!"#$%!&'! -*./$!2)!12!4)12*2!/$41!$:2!"#$%!&'!"&)$*&+6!! E)!12!"#$%!&'!-*./$!#/!4++2!14$4!1#2!#)!12!/$41!=2=2)2*22*1!B&*1$!&92)+#@8!$&2=4)82+#@86! A&=2)44512!&92)!14$4!=22'$!$&2=4)=!$&$!4++2/!B4$!@2!B2$2)!B#+$0!*24+!$#52!#)'&*54$#2!&9!544$6! 7&&*!&9!12?2!54)#2*!&5!$2!=44)!52$!14$4!/9&&*$!:2$!52)/2)!44)!$&$!#))&34$#232!2)!(*24$#232! #122H)6!!E)!12!"#$%!&'!"&)$*&+!144*2)$2=2)!#/!1#$!)#2$!?&6!E)!12?2!/$41!:&.1$!12!/$44$!/$*2)=! $&2?#(:$!&9!12!C2B&)2*/!34)!12!/$416!7#$!1&&*!5#112+!34)!12!14$4!1#2!B&*1$!=2=2)2*22*1!1&&*! 12!52)/2)!#)!12!/$41!2)!12!/$41!?2+'6!D2)/2)!B2$2)!)#2$!B4$!2*!52$!:.)!14$4!=2C2.*1!2)!B#2! 2*!$&2=4)=!$&2!:22'$6!A2!3&2+2)!?#(:!#)!12!=4$2)!=2:&.12)6!72!52)/2)!3&2+2)!?#(:!C292*8$!#)! :.)!8.))2)!B4)$!4++2/!B&*1$!3&&*!?2!=2*2=2+16!7#$!C292*8$!:2$!#)1#3#1.4+#/52!34)!12!52)/2)!#)! 12!/$416! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! J
!M&C!34)!N*4)2)C.*=0!-:2!#)$2*)2$!&'!$:#)=/!!!
11 / 19
!"#$%&'()$*+$,$-'("$&.$-/&$0*#*")1$/&23#$4"2#"(35$3"+6$*6$3'#$""+$7&89*+'#*"$4'+$9"*3"$)#"3"+$3"$ *3"'("$)#'3$4&28#:$;("8"+#"+$<*#$3"$0*#=$&.$-2<)#:$>&'()$3'#$3"$3'#'$&?"+(*@6$#&"A'+6"(*@6$*)$4&&2$ ""+$*"3"25$3'#$*"3"2""+$/""#$/"(6"$3'#'$4'+$B"8$/&23#$&?A")('A"+$"+$/*"$"2$#&"A'+A$#&#$ B"".#:$C*#$)'8"+$8"#$"("8"+#"+$<*#$3"$0*#=$&.$0&+#2&(:$>&'()$B"#$*+$3"$A'#"+$B&<3"+$4'+$3"$ 8"+)"+$*+$3"$)#'3$"+$B<+$9"%*AB"3"+:$D"#$3"%"$7&89*+'#*"$/''29&2A$@"$3"$4"*(*AB"*3$4'+$3"$ 9"/&+"2)$"+$A"".$@"$%"$3"$42*@B"*3$&8$A"92<*6$#"$8'6"+$4'+$3"$3'#'$3*"$3"$)#'3$9"%*#:$E83'#$ *"3"2""+$/""#$/'#$"2$8"#$3"$3'#'$&4"2$B"8$&.$B''2$A"9"<23$4&&26&8$@"$3'#$3"$)#'3$'()$""+$ F'+&?#*7&+G$/"26#:$ H+$""+$)#'3$%&'()$3"%"$*)$B"#$8&A"(*@6$&8$3"$3'#'$3*"$4'+<*#$-B"$H+#"2+"#$&.$-B*+A)$6&8#$#"$ A"92<*6"+$3&&2$3"$8"+)"+$*+$3"$)#'3$"+$+*"#$'((""+$3&&2$9"32*@4"+$&.$3"$)#''#:$C"$3'#'$3*"$3"$ )#'3$3'+$A"+"2""23$6'+$/&23"+$A"92<*6#$4&&2$3'A"(*@6)"$9"%*AB"3"+5$3*#$/&23#$&&6$/"($-B"$ H+#"2+"#$&.$F"&?("I$A"+&"83:$$ $ E8$#"$%&2A"+$3'#$3"$)#'3$%&$9(*@.#$.<+7#*&+"2"+$8&"#"+$3"$8"+)"+$3*"$'??(*7'#*")$8'6"+$8"#$ 9"B<(?$4'+$&?"+$3'#':$>&2A"+$3'#$3*"$3'#'$*+%*7B#"(*@6$9(*@.#$"+$8&"#"+$%"$"2$4&&2$%&2A"+$3'#$3"$ '??(*7'#*")$A""+$4"29&2A"+$'A"+3'$B"99"+:$C*#$*)$/''2$,3'8$J2""+.""(3$&?$3&"(#$8"#$%*@+$ 42''AK$͞C&$'2#*.'7#)$B'4"$?&(*#*7)L͘͟$M'#$8*@$9"#2".#$*)$B"#$'+#/&&23$&?$3"%"$42''A$@':$$ N&88*A"$'??(*7'#*")$8*))7B*"+$+*"#$&?$B"#$""2)#"$8&8"+#$3'#$%"$*+$A"92<*6$/&23"+$A"+&8"+5$ 8''2$<*#"*+3"(*@6$%'($"2$'(#*@3$4"23"2$A"6"6"+$/&23"+$+''2$3"$?&#"+#*"$4'+$""+$'??(*7'#*"$*+$3"$ #&"6&8)#:$O"#$A''#$)*8?"(/"A$&8$3"$8&A"(*@6B"3"+$3*"$3"%"$'??(*7'#*")$9*"3"+:$P'+$'((")$6'+$ /"($*"#)$/&23"+$A"8''6#$/'#$A&"3$&.$@<*)#$/""2$)("7B#$*):$O"#$*)$''+$&+)$8"+)"+$%"(.$&8$#"$ %&2A"+$3'#$3"%"$3*+A"+$+*"#$A"9"<2"+:$$C*#$*)$/''2$H,D$?2&."))*&+'()$+''2$8&"#"+$)#2"4"+:$O"#$ 8'6"+$4'+$'??(*7'#*")$3*"$B"#$("4"+$8'66"(*@6"2$8'6"+5$%&+3"2$3'#$"2$""+$F'+&?#*7&+$/&23#$ A"72"Q"23:$ $ 0*#=$&.$-2<)#5$0*#=$&.$0&+#2&(5$-B"$H+#"2+"#$&.$#B*+A)5$-B"$H+#"2+"#$&.$F"&?("$B"#$*)$'(("8''($("<6$ "+$''23*A$"+$3"%"$&+#/*66"(*+A"+$%<(("+$&&6$%"6"2$+<##*A$9(*@6"+5$8''2$@"$B"9#$+*"#)$''+$)#"3"+$ 3*"$3'#'$?2&3<7"2"+$*+$'(("8''($4"2)7B*(("+3"$.&28'#"+:$C"$4"2)7B*(("+3"$'??(*7'#*")$8"#$"(6$ B<+$"*A"+$3'#')"#$%<(("+$8"#$"(6''2$8&"#"+$6<++"+$7&88<+*7"2"+$/*($@"$"2$"7B#$/'#$''+$ B"99"+:$H6$3"+6$'((""+$+*"#$3'#$B"#$B*"2$&&*#$4'+$6&8#5$)*8?"($/"A$&83'#$"(6$('+3$%*@+$"*A"+$ 4"2)*"$9&
$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ 1
$N"'+$C&3)&5K$T&2/'23K$,$-'("$&.$-/&$0*#*")$ $D*7B"($T&<7'<(#5$;U7"2?#"+$R$V2*#*"6"+$ I $W&9$4'+$62'+"+9<2A$R$0B2*)#*'+$!&(35$-B"$H+#"2+"#$&.$F"&?("$.&2$'$F&)#XE*($M&2(3$$ $ G
12 / 19
!"#$%"&'()"*+,#$%*-'"%*.'(*+,/0*12*3'"*("*4,%*"!*,&%'(4*5"!6%!"-/"&'-/"-*3'(-*+"%*4,%,*"-*4"*+,-'"!* 7,,!28*3"*/".!9')%*+2/"-*72!4"-0** * 12,&6*'-*:$"*;-%"!-"%*2<*="28&"*<2!*,*=26%>?'&*@2!&4*6%,,%*/"6#$!"5"-A*"!*3'(-*/""-*6%,-4,,!4"-* "-*8!2%2#2&&"-*7,,!*'"4"!""-*3'#$*,,-*$2940*B22!4,%*"!*5"!6#$'&&"-4"*8!249#"-%"-*3'(-*5,-* ,88&'#,%'"6*$294%*("*,&%'(4*$"%*8!2.&""+*5,-*#2+8,%'.'&'%"'%*%966"-*,88&'#,%'"60*C&6*("*4'%*329* 28&266"-*422!*4"*,88&'#,%'"6*28"-*%"*+,)"-*/,,-*."4!'(5"-*<,'&&'"%0*C-4"!3'(46*329*("*""-* /'/,-%'6#$"*+2-282&D*826'%'"*#!"E!"-*,&6*FF-*."4!'(<*,&&"*,88&'#,%'"6*."$""!%0*B'%*-"'/%*4,-*7""!* -,,!*""-*G'%D*2<*G2-%!2&0*B,,!*)2+%*.'(*4,%*&,-4"-*32,&6*G$'-,*"-*H22!4*I2!",*7,,!6#$'(-&'()* +""!*!'#$%'-/*""-*82&'%'"*6%,,%*-"'/"-*4,-*&,-4"-*,&6*'-*J9!28,*2<*C+"!'#,0*C&6*7'(*2-6*-"%7"!)* 4,,!28*,,-6&9'%"-*4,-*$".*("*4"*),-6*4,%*4"3"*#2++9-'6%'6#$"*&,-4"-*4'-/"-*25"!*2-6*%"* 7"%"-*)2+"-*7,,!5,-*7'(*-'"%*7'&&"-*4,%*3'(*4'%*7"%"-0** K,,!*4'%*+2"%*2-6*-'"%*%"/"-$294"-0*L"%*28"-6%"&&"-*5,-*4,%,*'6*."&,-/!'()*2+4,%*,-4"!"* +"-6"-*4,,!28*522!%*)9--"-*.297"-0*J!*)9--"-*-'"97"*4'-/"-*/"4,,-*72!4"-*+"%*294"* 4,%,0*H'"97"*2-4"!32")65!,/"-*.",-%722!4A*2<*3"&<6*294"*72!4"-*.'(/"6%"&4A*4"*4,%,*'6*"!0* ?2)*72!4%*4,%,*72!4%*5,,)*5"!/,,!4*+"%*."&,6%'-//"&4*"-*'6*496*/""-*8"!622-&'()*."3'%*+,,!* 89.&'")"&'()*/2"40** * * *
13 / 19
De samensmelting van mens en data Mijn toekomstbeeld van de omgang tussen mens en data in de genetwerkte stad De stad weet wie jij bent en wat je graag draagt en eet, hoe je ruikt en waar je dagelijks heengaat. Is anonimiteit nu dan verleden tijd?
Door Rob Duits Mijn wekker gaat af en ik wordt er -gelukkig- wakker van. Het is namelijk op het werk te zien dat mijn wekker is afgegaan en dat ik wakker moet zijn. Nu de omgeving zich bewust is van wie zich hierbinnen begeeft, is er meer wisselwerking ontstaan tussen de mens en de stad. Informatie werkt twee kanten op en is veel directer. De communicatie verloopt echter nog voornamelijk met een tussenmedium, zoals een geavanceerde smartphone. De definitie van wat publiek is, is beter uitgedacht. Dit heeft ertoe geleid dat data die wordt verzameld in publieke ruimtes, is in te zien door de mensen die verantwoordelijk zijn voor het aanleveren van deze data. Maar in een nog verdere toekomst zie ik voor mij dat de stads gebruikersinterface niet iets zal zijn dat zich in je broekzak bevind. Het zou zo ver kunnen komen dat de mens gaat communiceren met de stad, met niets meer dan het DNA, de fundamentele en unieke structuren van jezelf. In een toekomstvisie van David Brin komen twee soorten steden voor 1. Dit zijn de stad van controle en de stad van vertrouwen. In de stad van controle wordt ieder woord en iedere daad vastgelegd door bedrijven en de autoriteiten. Je wordt altijd gevolgd, niet door camera’s, maar tags die in jouw gadgets, kleding en zelfs in jouw huid zijn geïntegreerd. In de tweede stad, de stad van vertrouwen, krijgen de bewoners meer zeggenschap. Hier is privacy beter gehandhaafd en beter doordacht. Hier zijn, net als in de stad van controle, alomtegenwoordige systemen geïntegreerd met de stad, maar worden deze eerder aangeboden als optie dan als standaard. In mijn visie van de toekomst zie ik dat de realiteit schommelt tussen deze twee soorten steden. Zaken als privacy zijn goed doordacht en worden serieus genomen, maar er zijn nog altijd mensen die zich drukker maken omtrend hun privacy dan anderen. Dit is niet noodzakelijk een nadeel. Het blijft namelijk belangrijk om als individu waakzaam te blijven om de technologie niet de overmacht te geven. Wanneer grote bedrijven hierin vrij spel krijgen kan dit werkelijk alle kanten opgaan. Bedrijven gaan dan niet alleen ongevraagd informatie opslaan van gebruikers, maar kunnen deze ook inzien of doorverkopen aan derden. Wanneer bedrijven dit doen kan dit zorgen voor, wat Robin van den Akker mooi verwoord als “urban spam”. Dit is in feite location based advertising, reclame op basis van de persoonlijke gegevens die een systeem van jou heeft verzameld. Wanneer je met een net gekochte broek de winkel uitloopt, is de kans groot dat je reclame ontvangt op basis van hetzelfde merk. Reclame in deze vorm kan wenselijk zijn, maar het staat de ontvanger in de weg wanneer er gezocht wordt naar andere stijlen of nieuwe merken. Ieder individu dient de mogelijkheid te hebben om zijn of haar status ten opzichte van deze persoonlijke reclame aan te passen. Waar het uiteindelijk allemaal op uitkomt is dat locationele privacy heel belangrijk is geworden. De privacy omtrent jouw locatie, wat je aanhebt en met je meedraagt. Dit alles wordt verzameld en opgeslagen. Bedrijven communiceren naar buiten toe dat dit wordt gedaan uit veiligheid en verbetering van hun diensten, maar er is dan nog altijd een eigenbelang aan verbonden. Maar als het zover komt dat systemen de meest intieme gegevens van mensen beheren, op hun beurt weer worden beheerd door mensen met macht, ontstaat er een situatie die vergeleikbaar is met die van het Panopticon 2. Ieder individu is dan traceerbaar in zijn of haar doen en laten. Misstappen kunnen direct worden aangepakt, maar de definitie van deze misstappen worden echter bepaald door de mensen met de macht. De opgeslagen informatie is, in mijn visie van de toekomstige stad, als het ware in lagen verdeeld. Hierbij kan het individu zelf aangeven wat openbaar gesteld mag worden en wat niet. Dit is bijvoorbeeld terug te zien op sociale netwerken zoals Facebook en Hyves. Sommige mensen geven al hun informatie prijs, maar andere mensen delen alleen algemene informatie of slechts met een selecte groep mensen. Het individu kan inzien welke informatie er is opgeslagen over zichzelf. Want de data die je als gebruiker aanlevert, zou je toch op z’n minst zelf kunnen inzien. De informatie over het individu wordt gefilterd door het individu. De bevoegdheden liggen bij jezelf en niet bij het bedrijf dat kansen ziet om er achter jouw rug om beter van te worden.
1 van
Kranenburg, R. The Internet of Things: A critique of ambient technology and the all-seeing network of RFID. (2007). pagina 5 t/m 9 http://www.networkcultures.org/_uploads/notebook2_theinternetofthings.pdf 2
Lambrechts, M. Michel Foucault Excerpten & Kritieken (1982). pagina 129 t/m 131
14 / 19
In het vooruitzicht dat Urbanscale heeft van de toekomstige stad, zal elke aangesloten bron een verslag kunnen uitbrengen over de huidige status ervan 3. Zo kunnen infrastructurele elementen zoals verkeerslichten, lantaarnpalen en bushokjes informatie verstrekken over storingen en defecten. Dit zorgt voor een betere toezicht, minder verspilling en meer tijdige reparaties. Hier zit echter weer een voorwaarde aan: De middelen en systemen van deze middelen dienen namelijk zo ontworpen te worden dat ze op elk niveau open zijn. Hiermee wordt bedoeld dat het systeem bestaat uit materiaal van open platformen en gebruik maken van open data die gedeeld kan worden. De gebruiker krijgt meer controle over open-source producten, alleen is de interface veelal ontworpen door ontwerpers en voor ontwerpers. De rol die de Interactieve media (IAM) professional hier kan spelen, is die van het (ultieme) tussenpersoon op elk niveau binnen het ontwerpproces. De IAM professional heeft kennis van techniek en design en heeft weet door onderzoek wat de behoeften van de doelgroep zijn. In het kort kan de IAM professional ervoor zorgen dat ieder persoon de vaardigheden krijgt om zonder configuratie en ontwerpkennis iets met de open en openbare informatie te doen. In wat mijn definitie is van een fysiek object in de openbare ruimte, kan ik één allesomvattende quote van Adam Greenfield naar voren halen die mij erg aanspreekt 4.
“Any discrete object which is de facto shared by and accessible to the public, regardless of its ownership or original intention”. Net als een publieke ruimte toegankelijk is voor het publiek, zijn objecten binnen deze ruimte ook toegankelijk en deelbaar. Niet voor ieder persoon om mee te nemen naar hun eigen persoonlijke ruimte, maar voor gebruik binnen diezelfde publieke ruimte waarbinnen het object geplaatst is. En hieraan aansluitend lijkt het mij dan vanzelfsprekend dat de objecten met de mogelijkheden tot het verzamelen van data, op zo’n manier ontworpen zijn dat deze data open is voor ieder die toegang heeft tot de publieke ruimte. Niet alleen voor de rechtmatige of originele eigenaar van het object, want dan is het object in feite niet te zien als een publiek object. Ik zie veel potentie in toepassingen die inspelen op open data van en over de stad, zonder dat deze veel in conflict hoeven raken met privacy. Om een voorbeeld te noemen: het kunnen zien of een parkeerplaats of openbare prullenbak wel of niet vol zit, kan indien juist toegepast een meerwaarde bieden voor gebruikers. En dit alles zonder de schending van privacy binnen de openbare ruimte. De wereld bevat een onvoorstelbaar grote hoeveelheid aan digitale informatie. Deze is niet alleen nog steeds groeiende, maar dit gebeurt ook steeds sneller. De hoeveelheid digitale data wordt met iedere vijf jaar vertienvoudigd 5. Volgens de wet van Moore zal ongeveer elke 18 maanden de rekenkracht en opslagcapaciteit van computerchips verdubbelen, of de prijzen halveren. En ik vind zelf dat deze wijsheid zich dicht op de werkelijkheid bevind. Hierdoor is het beveiligen van gegevens en het beschermen van privacy steeds belangrijker en moeilijker geworden. Wie een film als Avatar heeft gezien, weet dat de wezens daar lichamelijk verbonden zijn met de natuur om hen heen 6. Deze wezens communiceren niet met de natuur via een tussenmedium, maar via hun eigen lichaam. Ik zie een verband tussen deze wezens en het leven in de toekomstige stad. De mens is dan ook verbonden met de stad. Dit zal eerst gebeuren via een tussenmedium, later kan dit met de essentie van de mens zelf. Deze vorm van leven zal dan veel weghebben met de fictie uit films als Avatar. Als slot van dit betoog roep ik iedereen op om waakzaam te blijven op gebied van technologie en privacy. De technologie zal groeien en daarmee ook de vorm en mate waarmee informatie wordt opgeslagen. Het streven als designer is om de toekomst vorm te geven voor henzelf, maar vooral het publiek. Belangrijk is dat de privacy hierbij gewaarborgd blijft. Mensen die verantwoordelijk zijn voor informatie dienen hier op zijn minst toegang toe te krijgen. De verantwoordelijkheden en grenzen van privacy dienen per individu zelf ingevuld te kunnen worden via de lagen die waarbinnen informatie wordt opgeslagen.
3
Urbanscale. Beyond the “smart city” (17-02-2011). http://urbanscale.org/2011/02/17/beyond-the-smart-city/
4
Cognitive Cities. Adam Greenfield at Cognitive Cities Conference (10-03-2011). http://vimeo.com/20875732?ab
5
The Economist. Data, data everywhere (25-02-2010). http://www.economist.com/node/15557443?story_id=15557443
6
IMDB. Avatar (2009). http://www.imdb.com/title/tt0499549/
15 / 19
Essay - City Discourse | Sander Heling - CIM 2!
24-05-2011
Essay City Discourse
geen persoonlijke reclame, kunnen we deze dan
Sander Heling - 24 mei 2011
bij al onze data kan en misbruik hiervan maakt.
negeren? of wordt het een soort spam zoals we nu al in mailboxen tegenkomen? En wat doet dit met onze privacy? Stel je voor dat een hacker Voordat de stad van de toekomst komt zijn dit
“De stad van de toekomst volgt je tijdens het
onderwerpen waar over na gedacht moet
lopen door de stad en geeft je bij winkels
worden. Maar hoe je het ook wendt of keert, de
reclame die bij je past.”
stad van de toekomst komt.
The City of Control/Trust
In het artikel ‘The Internet of Things’1 verteld
Op een doordeweekse dag fiets je door de stad van de toekomst, je bent opzoek naar een plek om je fiets te plaatsen. Via de applicatie op je mobiel vind je dichtbij een
Rob van Kranenburg over twee verschillende steden. De eerste stad is de City of Control. In deze stad wordt alles wat de bewoners doen getraceerd en opgeslagen. Ze kunnen je op elk
plek en je zet je fiets daar neer. Elk object in
moment bekijken. De bewoners hebben zelf
deze stad genereert en verspreid zijn eigen data en al deze data is vrij beschikbaar voor
City of Trust. In deze stad hebben de bewoners
iedereen. Daarna loop je door de stad om te winkelen, de stad kent ons en zal ons persoonlijk op interessante dingen wijzen. Wanneer je langs winkels loopt krijg je reclame die op jouw aangepast is. Je ziet de reclame en koopt het item met een korting die alleen voor jouw geldt. Wanneer je
geen invloed op de data. De tweede stad is de meer controle. En niet alles wordt standaard opgeslagen. De bewoners hebben een keuze of ze gebruik willen maken van het systeem, je bent vrij om het zelf uit te zetten. Ik denk zelf dat de stad van de toekomst een soort combinatie van beide van deze steden
uiteindelijk klaar bent met het winkelen in de
wordt. Ik denk namelijk dat we steeds meer
stad, kijk je op je mobiel waar je ook alweer je fiets had geplaatst. Je loopt weer richting
grotendeels kunnen kiezen welke data we willen
je fiets die je snel gevonden hebt. Eenmaal bij je fiets aangekomen fiets je weer op je gemak naar huis. Ik denk dat deze stad gemakkelijk is voor bijna iedereen. De stad van de toekomst is er ook zodat we makkelijker en beter bepaalde handelingen kunnen doen, ook raken we in deze stad nooit verdwaald. Maar wat nu als we bepaalde data niet willen. Misschien zijn we wel
controle over onze data krijgen en zelf verspreiden. Maar toch denk ik dat we in de stad van de toekomst niet de controle hebben over al onze data. Ik denk dat er uiteindelijk nog veel data is waar we geen weet van hebben. Ik denk ook dat het Panoptisme dat Mark Lambrechts in zijn artikel2 uitlegt ook nog een groot deel uit maakt van de stad van de toekomst, we weten namelijk nooit wanneer we bekeken worden, maar het verschil is wel dat
in de stad alleen voor doorreis en willen we
1
Kranenburg, Rob van. The Internet of Things: A critique of ambient technology and the all-seeing network of RFID (2008). 2
"
Lambrechts, Mark - Michel Foucault Excerpten & Kritieken (1982).
16 / 19
1
Essay - City Discourse | Sander Heling - CIM 2!
24-05-2011
we veel van deze camera beelden wel kunnen
battle for control of smart cities’5 wordt kort
bekijken.
omschreven wat er mogelijk zou zijn in steden in het jaar 2020 en wie de leiding krijgt. We willen
Een begrip die we in de stad van de toekomst
natuurlijk dat we allemaal controle hebben over
Things’3 .
alle data maar dit kan dan een grote chaos
Bij The Internet of Things gaat het erom dat elk
worden. We willen ook niet dat iedereen zo
object analoog of digitaal kan worden benaderd.
maar onze data kan bekijken. Ik denk ook dat in
Dit kan via Barcodes, 2 en 3d barcodes, RFID,
de stad van de toekomst we vooral controle
enzovoort. Veel objecten bevatten technologie.
hebben over onze eigen data en dat overheid
Alles wat we doen wordt opgeslagen,
nog steeds een grote rol gaat spelen bij het
gekoppeld en doorgestuurd. Veel mensen
beheren van alle data.
vertrouwen dit niet maar toch moeten we er maar mee leven. Met de mobiele technologie
We zien de laatste tijd in steeds meer landen
van tegenwoordig en het mobiel internet kunnen
open data van overheden verschijnen, zo ook in
we nu al van veel objecten data verkrijgen op
Nederland is er een klein begin gemaakt. Zo
onze smartphone.
heb je de competitie Apps for Amsterdam6
zullen tegenkomen is ‘The Internet of
waarbij ontwikkelaars in korte tijd apps voor de In het artikel ‘Beyond the smart city’4 wordt
stad Amsterdam moeten maken. In deze apps
omschreven dat we op dit moment steeds meer
wordt er gebruikt gemaakt van verschillende
data van objecten zien verschijnen via het
databronnen geleverd door bijvoorbeeld de
internet, deze open data moet wel door
gemeente Amsterdam en GVB. Met deze
ontwikkelaars worden omgezet naar een
wedstrijd proberen ze de gemeente Amsterdam en de overheid aan te sporen tot het leveren van
leesbaar formaat. Maar om dit te doen moeten er voor alle objecten in de openbare ruimtes
open data.
standaarden worden gesteld. Als je wilt dat alles goed werkt moet er iemand zijn die alles in de
Ook als IAM professionals kunnen we hierop
gaten houd en zegt hoe we het indelen. Bij
invloed uitbrengen. Door ook apps te bedenken
websites gebeurd dit bijvoorbeeld door het
en goede ideeën met het gebruikt van open
W3C. Er moeten API’s gemaakt worden
data kunnen we de overheid ook aan sporen.
waardoor het voor iedereen gemakkelijk is om
Wanneer je een leuk idee hebt maar de data is
data uit te lezen.
nog niet beschikbaar is het mogelijk om hiervoor
Wie zou de controle krijgen over de slimme steden. Zouden het de hacktivisten worden of
een verzoek in te dienen. Op deze manier stimuleer je ook anderen om apps te gaan maken met open data.
grote bedrijven als Cisco. De burgemeesters van de steden moeten de balans van de grote bedrijven goed bewaren. In het artikel ’The 3
Kranenburg, Rob van. & Nold,Christian. The Internet of People for a Post-Oil World (2011)
4
Urbanscale. Beyond the smart city (2011). http://urbanscale.org/ 2011/02/17/beyond-the-smart-city/
5
Lindsay, Greg. The Battle for Control of Smart Cities (2010). http://www.fastcompany.com/1710342/the-battle-for-thesoul-of-the-smart-city 6
"
Website. http://www.appsforamsterdam.nl/
17 / 19
2
Essay - City Discourse | Sander Heling - CIM 2!
24-05-2011
De stad van de toekomst komt hoe je het ook wendt of keert en zou zorgen voor grote veranderingen. De stad kent ons en zou ons informatie aanbieden die voor ons van belang is. In deze stad hebben we meer controle over onze eigen data en kunnen we van veel objecten in de stad data verkrijgen. Toch zullen we niet alle data zelf kunnen beheren of bekijken. Dus de stad wordt een combinatie van The City of Trust en The City of Control. Ook is het Panoptisme principe nog van toepassing maar is wel enigszins veranderd. Zo kunnen we veel camerabeelden wel zien maar zouden niet gelijk weten wie er allemaal naar ons kijkt. Voordat dat open data veel gebruikt kan worden moeten er eerst goede standaarden bedacht worden en bekeken wie de controle krijgt over alle data. Ik denk dat er toch meerdere bedrijven moeten zijn die controle krijgen om te voorkomen dat al onze privacy gemakkelijk geschonden kan worden en dat alle data veiliger is. Maar wij moeten wel onze eigen data kunnen beheren. Als IAM professional kunnen we zorgen dat de open data komt en door apps te maken helpen om betere standaarden te kunnen maken.
"
18 / 19
3
Essay - City Discourse | Sander Heling - CIM 2!
24-05-2011
Bronnenlijst Kranenburg, Rob van. The Internet of Things: A critique of ambient technology and the all-seeing network of RFID (2008). Geraadpleegd op 23 mei 2011. 1
2
Lambrechts, Mark - Michel Foucault Excerpten & Kritieken (1982). Geraadpleegd op 23 mei 2011.
Kranenburg, Rob van. & Nold,Christian. The Internet of People for a Post-Oil World (2011). Geraadpleegd op 23 mei 2011. 3
Urbanscale. Beyond the smart city (2011). http://urbanscale.org/ 2011/02/17/beyond-the-smart-city/. Geraadpleegd op 23 mei 2011. 4
Lindsay, Greg. The Battle for Control of Smart Cities (2010). http://www.fastcompany.com/1710342/thebattle-for-the-soul-of-the-smart-city. Geraadpleegd op 23 mei 2011. 5
6
"
Website. http://www.appsforamsterdam.nl/. Geraadpleegd op 23 mei 2011.
19 / 19
4
Data In dit document vind u enkele voorbeelden van hoe de data voor het dashboard opgeslagen wordt.
Chat - Whatsapp Databronnen: Verzonden berichten + Wifi Netwerken
Berichten ID
Tijd
Bericht
Aan
Wifi
Veilig
1
7:30
Hello
Gerard
Public
Nee
2
7:40
How are you doing today?
Gerard
Public
Nee
3
8:00
Fine, Thank You
Gerard
Netgear
Ja
4
10:00
I Just wanted to ask you something
Gerard
Public
Nee
5
10:30
Do you have the email address of Sarah?
Gerard
Netgear
Ja
6
10:35
Thanks
Gerard
Netgear
Ja
7
13:00
You also have her number?
Gerard
Sitecom
Nee
8
13:05
Thank again ;)
Gerard
Eduroam
Ja
9
13:10
Cya
Gerard
Eduroam
Ja
Social - Facebook Databronnen: Profieldata + Prijzen van data
Profiel ID
Gebruiker
Type_Id
Waarde
1000
20
1
Charlie
1001
20
2
Mulholland
1002
20
3
Man
1003
20
4
2-06-1963
1004
20
5
Amsterdam, Nederland
1005
20
6
Single
Prijzen ID
Type
Prijs
1
Voornaam
0,12
2
Achternaam
0,25
3
Geslacht
0,06
4
Geboortedatum
0,25
5
Geboorteplaats
0,25
6
Burgelijke status
0,31
7
Huidige Werkgever
0,45
Netwerk - KPN Databronnen: Gebruikte datapakketen + Dataverbruik
Datamining ID
Tijd
Datum
Applicatie
Verbruik
1
9:00
10-06-2011
Whatsapp
0,06
2
10:00
10-06-2011
Whatsapp
0,02
3
10:00
10-06-2011
Hyves
0,32
4
11:00
10-06-2011
Whatsapp
0,28
5
12:00
10-06-2011
Whatsapp
0,20
6
13:00
10-06-2011
Whatsapp
0,05
7
13:00
10-06-2011
Hyves
0,05
8
13:00
10-06-2011
Facebook
0,05
9
14:00
10-06-2011
Whatsapp
0,10
10
14:00
10-06-2011
Hyves
0,5
11
14:00
10-06-2011
Skype
0,15
12
14:00
10-06-2011
Facebook
0,10
Aankopen - AH Databronnen: Aankopen + Filiaal
Aankopen ID
Locatie
Datum
Product
1
1
11-06-2011
Aardappelkroketten
2
1
11-06-2011
Lasagne
3
1
11-06-2011
Boter
4
1
11-06-2011
Energydrink
5
1
11-06-2011
Rundergehakt
6
2
10-06-2011
Aardappelkroketten
7
2
10-06-2011
Hamburgers
8
2
10-06-2011
Eierkoeken
9
2
10-06-2011
Ice Tea
10
2
10-06-2011
Jong belegen kaas
Filialen ID
Filiaal
1
Almere - Buiten
2
Almere - Stad (centrum)
3
Amsterdam Centrum Wibautstraat
