Aromatherapie Werken met etherische oliën
Aromatherapie
Outfit van een parfumeur 1640-1725
Aromatherapie • 1928: Voor het eerst de term aromatherapie door René-maurice Gattefossé. • Begin 19°E: eerste synthetische oliën: parfums
Aromatherapie Oordeel zelf….. 4000 kg rozenblaadjes van de damasceense roos = 1 ha planten en zeer voorzichtig plukken omwille van de tere bloemblaadjes
= 1 l essentiële olie van roos
2/ Productie 2 goede methodes:
• Stoomdistillatie:
Stoom gaat door de plant en neemt essentiële oliën mee. na afkoeling: essentiële olie + hydrolaat
• Persing: enkel bij citrusvruchten Prijs: vb rozenolie: 1 miljoen rozen voor 1,25 kg (Solventen - oplosmiddelen): NIET (Synthetische oliën): NIET
Stoomdistillatie
Stoomdistillatie
3/ Kwaliteit Botanische variëteit Herkomst van de plant Zuiverheid
3.1: Botanische variëteit
!! Latijnse naam van de plant vb. “ Eucalyptusolie ” = ? Eucalyptus globulus: luchtwegen Eucalyptus citriodora: reuma
3.2: Herkomst van de plant Groeiplaats (klimaat, bodemsoort, …): éénzelfde botanische variëteit geeft oliën met verschillende samenstelling. Chemotype
Vb. Tijm,
gele: Thymus vulgaris L . chemotype
linalol Tijm, rode: Thymus vulgaris L . chemotype thymol
3.3: Zuiverheid !! 100% natuurlij k = niet scheikundig behandeld = niet vermengd met andere oliën De samenstelling van een essentiële olie is zeer complex!
4/ Gebruik & veiligheid • Inwendig gebruik (artsen, experten, …) uitwendig gebruik • Contact met ogen en slijmvliezen vermijden. • Nooit onverdund op de huid aanbrengen. • Opgelet bij gevoelige huid. • Allergische personen: eerst een test op de binnenzijde van de elleboogplooi. • Afgeraden bij baby’s (< 2 jaar). • Voorzichtigheid is geboden bij gebruik van essentiële oliën in bad of voor massage bij kinderen < 6 j en zwangere vrouwen. • Citrusoliën (citroen, sinaas): blootstelling aan zonlicht vermijden tenminste 6 à 12 u na gebruik op de huid. • De oliën op een koele, donkere plaats bewaren. • Essentiële oliën zijn brandbaar. Bewaar ze veilig. • Buiten bereik van kinderen bewaren. • Raadpleeg een goed naslagwerk. Gebruikte dosis en gebruik zijn afhankelijk van de essentiële olie. ! 1 ml = 25 druppels • Antigifcentrum 070/245 245
4/ Gebruik & veiligheid • Inwendig gebruik (artsen, experten, …) uitwendig gebruik • Contact met ogen en slijmvliezen vermijden. • Nooit onverdund op de huid aanbrengen. • Opgelet bij gevoelige huid. • Allergische personen: eerst een test op de binnenzijde van de elleboogplooi. • Afgeraden bij baby’s (< 2 jaar). • Voorzichtigheid is geboden bij gebruik van essentiële oliën in bad of voor massage bij kinderen < 6 j en zwangere vrouwen. • Citrusoliën (citroen, sinaas): blootstelling aan zonlicht vermijden tenminste 6 à 12 u na gebruik op de huid. • De oliën op een koele, donkere plaats bewaren. • Essentiële oliën zijn brandbaar. Bewaar ze veilig. • Buiten bereik van kinderen bewaren. • Raadpleeg een goed naslagwerk. Gebruikte dosis en gebruik zijn afhankelijk van de essentiële olie. ! 1 ml = 25 druppels • Antigifcentrum 070/245 245
Immuniteit verhogen
Stress,etc
Pijnstillend bij gewrichtsproblemen
Donkere dagen van het jaar
hoofdpijn
Praktisch gebruik •Dragers: plantaardige olie – klei – dode zeezout –volle melk of room •Verdamping - op papieren zakdoekje en in kussensloop •NIET PUUR OP DE HUID GEBRUIKEN TENZIJ DUIDELIJK AANGEGEVEN !
ravintsara e.o
niaouli e.o.
Praktisch gebruik Plantaardige olie Winterse kwalen immuunverhogend
Eucalyptus r en g e.o. cajeput e.o.
bad
Dode zeezout
verdamping
klei
Zoete sinaasappel e.o lavendel e.o.
Praktisch gebruik Plantaardige olie Vermoeidheid en stress, slapeloosheid
Groene mandarijn e.o. bergamot e.o.
bad
Dode zeezout
marjolein e.o.
klei
Wintergroen e.o
Jeneverbes e.o.
Praktisch gebruik Plantaardige olie
Pijnbestrijding
Laurier e.o.
Rozemarijn e.o.
bad
Dode zeezout
Lavendel e.o.
klei
Pepermunt e.o
lavendel e.o.
Praktisch gebruik Plantaardige olie
hoofdpijn
strobloem e.o. Roomse kamille e.o.
lavindin e.o.
Praktische gebruik Specifieke draagolie Korte bespreking etherische olie Recepten + tips
Praktische gebruik
Zoete amandelolie (Prunus dulcis) Deze olie is waarschijnlijk de meest gekende olie afkomstig uit koude persing. Deze olie is geschikt voor ieder huidtype. Zoete amandelolie kan helpen bij jeuk, irritatie, ontstekingen en is geschikt voor een droge, ruwe en gevoelige huid. Wordt gebruikt omwille van zijn anti-rimpelwerking. Hij maakt de huid glad en geeft vocht terug aan de huid.
Praktisch gebruik Sint Jansk ruidolie, H ypericum perforatum Dit olie-extract van biologische kwaliteit en afkomstig van de bloemen van het Sint Janskruid wordt bekomen in een olijfolie. Deze olie heeft een verzachtend, antiverouderende, ontsmettende en regenerende werking. Zij bevordert de wondgenezing, verlicht spierpijn en voorkomt huidproblemen als zweren, ruwe of schilferige huid. (opgepast: Sint-janskruid werkt fototoxisch en mag dus niet gebruikt worden in de zon of bij het gebruik van de zonnebank).
Praktisch gebruik
K lei Klei behoort net als de aarde tot de 4 elementen en is nodig om het leven in stand te houden. Het is een vettige, vochtige aardesoort die heel veel mineralen bevat. Het belangrijkste mineraal is kiezelzuur maar verder bevat klei ook fosfor, chloor, magnesium calcium, ijzer, kalium,…Klei wordt van oudsher gebruikt voor zowel zijn medicinale doeleinden als in de schoonheidszorg. Klei heeft het vermogen om vuil, pus, afgewerkt bloed etc. te absorberen. Pijnstillend Vreemde stoffen worden afgevoerd en onschadelijk gemaakt Een kleikompres kan gecombineerd worden met een kruidenbehandeling of met aromatherapie.
Praktisch gebruik Klei Een kleikompres dat koud of onaangenaam aanvoelt moet onmiddellijk verwijderd worden. Leg eventueel een nieuw kompres. Een kleikompres op een behaarde huid kan soms moeilijk aangebracht worden. De meest eenvoudige manier is om deze dan af te spoelen onder douche of stromend water. Een kompres met olie aangemaakt is zachter in gebruik en gemakkelijker te verwijderen. Dit geldt ook voor kleikompressen die onmiddellijk op de huid worden aangebracht. Een kleikompres is slechts eenmaal bruikbaar. Niet laten opdrogen en hergebruiken. Ook vermijden dat huisdieren deze opeten of aflikken.
Praktisch gebruik Dode zeezout Gebruik van zeezout en dan voornamelijk dode zeezout is zeer geschikt als drager van etherische oliën. Zeezout bevat een massa aan mineralen die makkelijk door ons lichaam worden opgenomen De genezende krachten van de dode zee waren reeds gekend door Cleopatra, en Galenus, die het baden in de dode zee beschreef als een zeer goede remedie bij reuma. De concentratie van zout is rond de 33% en dat is de reden waarom de mens zonder moeite blijft drijven. De mineralen aanwezig in dode zeezout hebben de eigenschap om mineralen aan te trekken en vast te houden.
Praktisch gebruik E therische oliën G ebruik in bad – massage –kompressen: •Bad: Neem een drager (olie – volle melk – room – dode zeezout Voeg de druppeltjes etherische olie hieraan toe max.6druppels. Goed roeren Laat bad vollopen – voeg het mengsel op het eind aan het bad toe. Probeer 20 minuten in het bad te blijven. •M assage: Neem een drager voeg daaraan de etherische olie toe en masseer met zachte strijkbewegingen het te behandelen lichaamsdeel.
Praktisch gebruik E therische oliën G ebruik in bad – massage –kompressen: • K ompres: Neem vochtige, (lauw)warme klei en voeg de druppeltjes etherische olie hieraan toe. Leg een gaasverbandje open en plaats daar de pasta op. Vervolgens netjes dichtvouwen en op het te behandelen lichaamsdeel leggen. Hou het kompres warm door een plastiek folie en handdoek over te leggen.
Essentiële oliën • Lavendel – lavandula angustifolia –Rustgevend: bij stress, angsten –Bij slapeloosheid –Huidverzorging: herstellend, anti‐jeuk –Tegen hoofdpijn, migraine: de slapen masseren
Niet specifieke weerstand
Specifieke weerstand R ES
1° afweer
2°afweer
3° afweer
Huid
Fagocyterende witte bloedcellen
Lymfocyten B- en Tcellen
Slijmvliezen
Ontsteking en koorts
Antilichamen
Flora van de huid en de darmen
lymfevocht
Cellulaire immuniteit B. Mestcellen verwerken virus en presenteren antigenen aan T.cellen
A. Circulerende mestcellen nemen
C. t-cellen produceren klonen
virus op
Killercellen binden zich aan antigen en vernietigen deze
T-helpercellen trekken B- en Tcellen aan
Geheugencel onthoudt
Suppressorcellen brengen immuunsysteem wer in staat van paraatheid
Immuniteit verhogen Cat’s claw
propolistinctuur
echinacea
Etherische olie
Essentiële oliën • Eucalyptus globulus ‐ radiata
– Ademhaling: maakt hoest los – neus‐keel verkoudheden – Antibacterieel: zuiveren van de kamer wanneer iemand ziek is : E. globulus tegenaangewezen bij kinderen < 6 jaar
Essentiële oliën • Niaouli, Melaleuca viridiflora – – – – –
Bronchitis Verstopte luchtwegen Sinusitis Astma Spierpijn
Essentiële oliën • Cajeput, Melaleuca leucadendron – Hoest – Verkoudheden – Griep – Keelontsteking – Oorpijn – Astma – koortsblaasjes – Spierpijn
Essentiële oliën • Ravintsara, Cinnamomum camphora ct. cineol – – – – – – –
Antiviraal Sinusitis Bronchitis Klierkoorts Keelontsteking Rustgevend, bij slaapproblemen tijdens verkoudheden Verhoogt de weerstand
Essentiële oliën • Gele tijm, thymus vulgaris ct. linalolum – – – – –
Antibacterieel Sinusitis Bronchitis Keelontsteking Blaasontsteking
Essentiële oliën • Tijm, rode – thymus vulgaris ct. thymol – – – –
Nat. Antibiotica Pijnstillend Koude voeten Keelpijn
Dennenbalsem: balsem met essentiële olie
•maakt de luchtwegen vrij •vergemakkelijkt de ademhaling
gebruik: op de rug en borst inwrijven of oplossen in heet water om te verdampen. Bevat GEEN kamfer
Stoombaden met Sinusan:
Synergie van essentiële oliën: met een zeer gunstige werking op de neusholten en sinussen te gebruiken in : inhalator, warm bad (vermengen met een neutrale badolie) sauna, massage (vermengen met een neutrale massageolie, verdampen.
Pulmosan: synergie van essentiële oliën die verzachtend en ontsmettend werken naar de longen en onderste luchtwegen toe.
Essentiële oliën • Tea tree – Melaleuca alternifolia Cheel. – Anitviraal – antibacterieel – anti‐schimmel – Stimuleert de immuniteit
Essentiële oliën • Wintergroen – Gaulteria procumbens – Krampstillend – Ontstekingswerend – Spier‐ en gewrichtspijnen : NOOIT inwendig gebruiken, zeer GIFTIG! Altijd goed verdunnen, niet bij epilepsie, hoge bloeddruk, zwangerschap, slechte bloedstolling
Essentiële oliën • Laurier – laurus nobilis –Krampstillend –Ontstekingswerend –Spier‐ en gewrichtspijnen –Polyartritis – spier‐en gewrichtsaandoeningen –zenuwpijnen
Essentiële oliën
• Jeneverbes – Juniperus communis –Krampstillend –Ontstekingswerend –Spier‐ en gewrichtspijnen zenuwpijnen
Essentiële oliën
• Pepermunt – Mentha piperita L. –Kalmerend bij hoofdpijn –Pijnstillend –verdovend –Tonicum –Migraine
Essentiële oliën • Roomse kamille – Anthemis nobilis –Krampstillend –Kalmerend bij hoofdpijn en angsten –pijnstillend –Ontstekingswerend –Spier‐ en gewrichtspijnen
Essentiële oliën • Marjolein – Origanum majorana L. –Kalmerend bij angsten –Rustgevend bij stress, nerveuze uitputting – algemenen lichaamszwakte –‐krachteloosheid van de spieren –Zenuwpijnen – reumatische pijnen
Essentiële oliën • Rozemarijn – Rosmarinus off. – Haarverzorging – Acné – Spierpijnen – gewrichtspijnen – Verkoudheden en griep : niet gebruiken tijdens zwangerschap en bij kleine kinderen, niet bij hoge bloeddruk, bij epilepsie
Essentiële oliën • Mandarijn, groene – Citrus reticulata blanco, var mandarine – Rustgevend: bij stress, angsten bij slapeloosheid – Werkt op het zenuwstelsel
Essentiële oliën • Sinaasappel ‐ Citrus sinensis – Positief op emoties / humeur – Rustgevend: bij stress, angst – Aangenaam kameraroma : Tegenaangewezen op de huid voor blootstelling aan de zon (= fototoxisch)
Essentiële oliën • Bergamot, Citrus bergamia L. – Kalmerend – Krampstillend – Bij slapeloosheid : Tegenaangewezen op de huid voor blootstelling aan de zon (= fototoxisch) Tegenaangewezen bij kinderen < 6 jaar
Essentiële oliën • Strobloem – Helicrysum italicum –Kalmerend bij hoofdpijn –Migraine –Ontstekingen van spieren, pezen en gewrichten alsook aderontstekingen –Kneuzingen en blauwe plekken
Essentiële oliën • Sandelhout – Santalum album – – – –
Bij stress Huidinfecties Nieruitputting Stervensbegeleiding
Praktische tips M assage – pijnstillend Neem 50 ml basisolie Voeg daar aan toe 3 druppels wintergroen – 1 druppel laurier – 1 druppel jeneverbes – 2 druppels rozemarijn en eventueel 4 druppels lavendel om de sterke geur te maskeren. Pijnstillend bad Neem 3 soeplepels basis voeg daaraan toe 1 druppel wintergroen – 1 druppel rozemarijn en 4 druppels lavendel
Praktische tips M assage / bad anti-stress Neem 50 ml basisolie Voeg daaraan toe 5 druppels lavendel – 1 druppel groene mandarijn – 1 druppel zoete sinaasappel – 1 druppel marjolein Relaxerende massageolie Neem 50 ml basisolie of sheabutter Voeg daaraan toe 10 druppels lavendel – 3 druppels marjolein
Praktische tips Pijnstillend kompres Neem 3 soeplepels klei Voeg daaraan toe 5 druppels lavendel – 1 à 2 druppels wintergroen Bij hoofdpijn of migraine Neem een afgestreken druppel e.o. van pepermunt of strobloem of lavendel (geur is bepalend) Masseer hierbij de slapen en het voorhoofd (opgepast voor de ogen)
Praktische tips Rustgevende 1° hulpmassage Neem etherische olie van lavendel en masseer volgende punten: slapen – voorhoofd, putjes achter de oren – binnenkant van de polsen – binnenkant van de enkels en 3 vingers boven de navel Bij slapeloosheid Doe een druppeltje etherische olie naar keuze op een papieren zakdoek en stop deze in de kussensloop
Gebruik • Verdamping: (aromalamp, • 2 ‐ 4 druppels. pot pourri,...)
• Massage:
• 3 ‐ 5 druppels in een lichaamsolie / creme
• Bad:
• 5 ‐ 10 druppels in een lichaamsolie
Meer weten over aromatherapie? Workshop aromatherapie : 17 januari te Deurne Korte reeks: 3 zaterdagnamiddagen te Vosselaar vanaf januari Info en inschrijven
[email protected]
