LINK
#4
verbindt medewerkers en vrijwilligers van de Gemiva-SVG Groep
Willijan de Pijper werkt op woon‑ locatie Aves in Den Haag
“Armand zegt waar het op staat” De passie van
Willy Boogaerdt
Kennis delen
Praten over seks
Net binnen Linda Mook
Inhoud Nummer 4, november 2012 Op de cover
4 9
Pioniersdrift Linda werkt sinds begin 2012 als locatiehoofd bij kinderdagcentrum Bloemendaal. Hiervoor werkte ze bij een cliëntenorganisatie die onder‑ steuning geeft op het gebied van medezeggenschap.
10
"I
k raak geïnspireerd door het enthousiasme en de energie van collega’s. Tel daarbij de openheid en toegankelijkheid van de organisatie op en ik voel ik me helemaal op mijn plaats. Ik werd op deze functie geattendeerd via sociale media. Ik wilde graag een functie waarin het werken met cliënten voorop staat. In mijn werk hoop ik een deskundige en betrouwbare partner te zijn. En dan bedoel ik vooral op momenten dat er veel verandert. Bijvoorbeeld in de overgang van AWBZ naar de Wmo (Wet maatschappelijke ontwikkeling). Die biedt veel kansen en die moeten we ook grijpen. Ik vind dat we als organisatie nog wel wat meer pioniersdrift kunnen tonen. Die heb ik sterk ervaren bij mijn vorige werkgever.” 2
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
Armand Djojodikromo jogt in het park naast zijn woning. Willijan de Pijper kan met hem lachen. Ze is ook gecharmeerd van zijn mentaliteit: “Armand is heel direct. Hij zegt gelijk wat hij van iets vindt. Als hij het ergens niet mee eens is, dan hoor je dat.” Volgens Willijan zijn haar cliënten vaak zo. “Dat hoort bij het Haagse”, vermoedt ze. Woonlocatie Aves, Den Haag
4
De gebeurtenis
Paula van der Velde werd moeder
9 10
De workshop
12
Zicht op beleid
20
Leren vanuit de praktijk
Meelopen
Ambulante Dienstverlening Waardenland Van AWBZ naar Wmo
De passie van Willy Boogaerdt
En verder
12
20
Net binnen Handig Brutale vraag De workshop Dat zeg ik Hoe zit dat? Trots Kennis delen Hete hangijzers Ernst
2 6 8 9 13 14 15 16 18 19
Colofon
LINK is een uitgave van de Gemiva-SVG Groep voor medewerkers en vrijwilligers. LINK verschijnt twee keer per jaar in een oplage van 5.200 exemplaren. Redactie afdeling Communicatie Redactieraad Carla Keng, Chris van Slochteren, Ineke Nijboer, José Ouwerkerk, Leta Janssen, Marijke de Bruin, Stan Handgraaf, Jacqueline Boting Bijdragen Amee de Schipper, Anneloes van Hal, Chris van Slochteren, Ernst Timmer, Hans van Amstel, Jaap van Sandijk, Jacqueline van Hal, José Ouwerkerk, Thea van der Ent, Wilma van Eijk Fotografie Bonar Pardede, Henk Jansen, Lex de Lang, Rob van der Pas Vormgeving Maters en Hermsen Vormgeving Druk Twigt © Gemiva-SVG Groep Overname en/of openbaarmaking van (gedeelten van) deze uitgave is met bronvermelding toegestaan, mits redactie en auteur hiervan in kennis worden gesteld.
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
3
De gebeurtenis Het moederschap
kind zouden krijgen. Dat is voor hem onbekend terrein. We wisten van elkaar hoe we erover dachten. Ik zou er geen problemen mee hebben. Dat komt door mijn werk. Hierdoor weet ik dat het krijgen van een kind met een beperking niet het einde van de wereld is. En ik weet dat ik goed kan zorgen voor een kind, met of zonder een beperking.”
“Dat doet Lizzie ook” Moeder worden is een bijzondere en onvergetelijke ervaring. Dat geldt ook voor Paula van der Velde. Ze werkt als persoonlijk begeleider op kinderdagcentrum Symfonie in Oud-Beijerland. Twee jaar geleden beviel ze van een gezonde dochter. Is ze hierdoor anders naar haar werk gaan kijken?
“S
inds ik moeder ben, kan ik ouders beter begrijpen. Ik kan me beter voorstellen hoe het is als de ander de zorg voor het kind overneemt. Het is lastig om daar als ouder vertrouwen in te hebben. Andere mensen kunnen ook goed voor je kind zorgen, maar doen dat misschien op een andere manier. Vroeger begreep ik soms niet dat ouders daar moeite mee hadden. Nu vind ik het zelf ook lastig om mijn dochter Lizzie naar het kinderdagverblijf te brengen.”
Probleemkind
“In mijn werk heb ik regelmatig contact met de ouders van de kinderen van onze groep. Eén opmerking van een vader is mij altijd bij gebleven. We bespraken het ondersteuningsplan van zijn zoon. Hij zei lachend: ‘Dus we gaan het plan bespreken van ons zogenaamde probleemkind. Nou, hij is ons zonne-
4
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
tje in huis. We hebben meer te stellen met onze twee andere kinderen. Echte pubers, daar hebben we onze handen vol aan’. Ik vind dat een veelzeggende anekdote. In mijn werk gaat het niet alleen om problemen.”
Risico’s
“Toen ik ontdekte dat ik zwanger was, dacht ik na over de risico’s. Ik deed geen test om te onderzoeken of ik misschien een kind met een beperking had. Zo’n tekst zegt namelijk ook niet alles. Ik heb vaak meegemaakt dat ouders met een ogenschijnlijk gezond kind er na één of twee jaar achter kwamen dat er iets ‘mis’ was.”
Moeite
“Tijdens mijn zwangerschap sprak ik over de mogelijk risico’s met mijn man. Hij gaf aan dat hij er wel moeite mee zou hebben als we geen gezond
Confronterend
“Bij de zorg voor kinderen met een beperking gaat het om kleine successen. De kinderen op de groep ontwikkelen zich ook, maar in een lager tempo. In mijn werk haal ik voldoening uit de kleine dingen. Bijvoorbeeld een cliënt
“In mijn werk gaat het niet alleen om problemen” die zelf zijn broek omhoog trekt na het plassen. Of een kind dat plotseling zelf z’n bordje op het aanrecht zet na het eten. Soms vind ik mijn werk wel confronterend. Ik merk dan bijvoorbeeld dat mijn dochter verder is in haar ontwikkeling, dan een jongen van twaalf jaar op mijn groep. Ik zie ook overeenkomsten tussen mijn dochter en mijn cliënten. Kinderen van twee jaar leren heel veel. Ze gaan praten en leggen verbanden. De kinderen op mijn groep doen dat ook, maar dan op latere leeftijd. Als ik dat zie, dan denk ik: dat doet Lizzie nu ook!”
Weblog Paula schrijft maandelijks een weblog over haar ervaringen met het nieuwe ondersteuningsplan. Lees haar blogs op intranet: Snel naar > Ondersteuningsplan > Weblog.
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
5
Handig Om te weten
Gratis stickers voor begrijpelijke teksten
Airmiles voor apen Locatie Dorpszicht spaart airmiles voor Stichting Aap. Collega Lidie van der Laan legt uit: ‘De pas zit standaard in de portemonnee van onze locatie. Als we boodschappen doen sparen we punten. Met de opbrengst kan Stichting Aap dieren opvangen en verzorgen. Ik merk dat cliënten het heel fijn vinden om op deze manier iets te betekenen.’ Wil je ook airmiles sparen voor Stichting Aap? Bestel dan een pas op www.aap.nl. De airmiles gaan rechtstreeks naar de stichting.
Beweegboek Hoe kunnen cliënten bewegen op een laagdrempelige, leuke en eenvoudige manier? Dat lees je in het ‘Beweegboek’. De map bestaat uit beweegkaarten. Begeleiders en cliënten kunnen zo’n kaart kiezen en het spel doen dat erop staat. Rode kaarten gaan bijvoorbeeld over balspelen. Groene kaarten gaan over spelen met kegels en blokken. Geen materiaal in huis? Geen nood! Met de gele kaarten heb je geen materiaal nodig. Het boek is gemaakt door studenten van verschillende sportopleidingen. Ze werkten samen met vier zorginstellingen, waaronder Gemiva-SVG Groep. Elke locatie kan een exemplaar van het Beweegboek aanvragen via
[email protected]. Lees meer over bewegen op intranet: Snel naar > Beweeg.
Geldzaken
Vind je het doen van financiën saai en ingewikkeld? De afdeling Bewonersgelden niet. Medewerkers van deze afdeling zorgen voor de financiële administratie van cliënten die dat zelf niet kunnen. Ze doen belastingaangifte, vragen uitkeringen aan en doen betalingen namens cliënten. Meer informatie over Bewonersgelden vind je op intranet: Diensten > Bewonersgelden. Voor vragen kun je terecht bij Alies Dezijn, telefoon: (0182) 57 58 66 of
[email protected] 6
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
In Nederland hebben ongeveer anderhalf miljoen mensen moeite met het lezen van teksten. Hierdoor missen ze belangrijke informatie. Ook veel cliënten hebben hiermee te maken. Daarom kun je meedoen aan de stickeractie van Totaal onbegrijpelijk. Plak de stickers op een (te) moeilijke tekst. Geef of stuur de tekst terug aan de afzender. Bestel de stickers op www.totaalonbegrijpelijk.nl.
Service Ondernemingsraad De Ondernemingsraad van de Gemiva-SVG Groep behartigt de belangen van de medewerkers. Corrie Peters is ambtelijk secretaris, telefoon (0182) 57 59 57, e-mail: or@gemiva-svg. nl. Meer over de OR lees je op pagina 18 en 19 van dit blad.
Anders wonen?
Hoe bepalen cliënten hoe ze willen wonen? Voor cliënten met een verstandelijke beperking is dat soms lastig om onder woorden te brengen. Daarom maakten logopedisten en het Educatief Centrum voor Cliënten een speciale map met hulpmiddelen. De map bestaat uit een keuzeboekje, een handleiding en keuzekaarten. Bestellen kan kosteloos via Frank Geenevasen,
[email protected].
Vertrouwenspersonen edewerkers m Zeven vertrouwenspersonen staan medewerkers bij die worstelen met vragen, problemen en/of signalen over mogelijk ongewenst gedrag van henzelf, collega’s of cliënten. Hun namen en contactgegevens staan op intranet: Commissies, raden, teams > Vertrouwenspersonen medewerkers.
Klachtencommissie edewerkers m De Klachtencommissie medewerkers werkt op grond van de Klachtenregeling medewerkers van de Gemiva-SVG Groep. Deze regeling heeft tot doel recht te doen aan een klager en zijn klacht. Meer informatie staat op intranet: Commissies, raden, teams > Klachtencommissie medewerkers.
Nazorgmedewerkers De nazorgfunctionarissen van de Gemiva-SVG Groep vangen medewerkers op die na kritieke incidenten behoefte hebben aan – extra – nazorg. Meer informatie vind je op intranet: Commissies, raden, teams > Nazorgfunctionarissen.
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
7
Brutale vraag Joke van Laar
De workshop Leren vanuit de praktijk
Waarom bestaat er geen cliëntenversie van het n ieuwe OP?
Uitstroomrichting Gehandicaptenzorg
De opleiding Medewerker Maatschappelijk Zorg met uitstroomrichting Gehandicaptenzorg heeft een logisch, samenhangend en vanuit de praktijk gestuurd onderwijs‑ programma. De studenten kunnen bij aanvang van hun opleiding al een keuze maken voor een leertraject dat aansluit op de doelgroep waar ze op dat moment mee werken. Iemand die werkt met mensen met een licht verstandelijke beperking beschikt dus gelijk over de juiste kennis. Neem voor meer informatie over deze opleiding contact op met Jacques Devilee, manager Personeel en Opleidingen, telefoon (0182) 57 58 64.
“Het werk gaat leven”
Afgelopen jaar kregen alle cliënten een nieuw ondersteuningsplan. De plannen staan in PlanCareDossier (PCD). Medewerkers kunnen hiermee goed uit de voeten. Maar voor cliënten is dat lastig, volgens Joke van Laar. “Het zou fijn zijn als het ondersteuningsplan ook voor cliënten gemakkelijk te begrijpen is. Sommige cliënten zouden dan zelfs zelf in het plan kunnen werken. Nu is dat vrijwel onmogelijk. Ik vind de software niet cliëntvriendelijk. Waarom bestaat er eigenlijk geen cliëntenversie?”
J
De vraagsteller Joke van Laar werkt als persoonlijk begeleider bij activiteitencentrum De Schakel in Moordrecht.
8
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
udith Zadoks, projectleider ondersteuningsplan, antwoordt: “We zien het ondersteuningsplan in de eerste plaats als instrument van de organisatie. De persoonlijk begeleider gebruikt het om alles zorgvuldig vast te leggen. De cliënt en zijn vertegenwoordiger hebben een belangrijke inbreng in het plan. Het wordt alleen uitgevoerd als zij het ermee eens zijn. Vanzelfsprekend hebben de cliënt en zijn vertegenwoordiger inzage in het hele plan. Ze krijgen het op papier of als pdf-document per e-mail. Soms kan de cliënt het ondersteuningsplan niet lezen of begrijpen. Dan is het aan de persoonlijk begeleider om desgewenst de afspraken en doelen te ‘vertalen’ in een voor de cliënt begrijpelijke vorm. Dat kan bijvoorbeeld door de afspraken en doelen te communiceren met picto’s of foto’s. De vragenlijst in PlanCare Dossier is een instrument voor professionals. Het is best ingewikkeld en je hebt scholing nodig om erin te kunnen werken. Het is qua rechten
niet goed te regelen om een cliënt of cliëntvertegenwoordiger schrijfrecht te geven. Ik denk dat dit niet snel verandert. We streven er wel naar dat cliënten en verwanten via internet (delen van) hun eigen dossier kunnen inzien. Dat zou kunnen door in PCD met een cliëntenportaal te gaan werken. Dit is een speciale, vereenvoudigde ‘ingang’. Cliënten en verwanten zouden dan via internet speciale toegang hebben tot informatie. Bijvoorbeeld het ondersteuningsplan. Ze krijgen daar dan ‘leesrecht’ voor. Het is niet de bedoeling dat cliënten of verwanten dan ook in het dossier kunnen werken. Ze krijgen dus geen schrijfrecht. Het cliëntenportaal is nog in ontwikkeling. Technisch is het mogelijk om het in te richten, we zoeken nu uit hoe we het precies willen gebruiken. Vervolgens moeten we het inrichten.” Heb je ook een brutale vraag? Mail de redactie, wij gaan op zoek naar het antwoord.
[email protected]
J
oop Stam werkt sinds een jaar als leerlingbegeleider op de woonlocatie Washingtonstraat 20 in Oude-Tonge. “Ik heb twintig jaar in een slagerij gewerkt toen ik de keus moest maken: de zaak overnemen of ergens anders gaan werken. Ik was toe aan een nieuwe uitdaging en wilde al langer iets anders. Ik besloot mijn leven om te gooien en te reageren op de vacature van leerlingbegeleider.”
Praktijkgericht
Joop volgt nu de opleiding Medewerker Maatschappelijke Zorg met de uitstroomrichting Gehandicaptenzorg
aan het Albeda College. Die op‑ leiding is tot stand gekomen door intensieve samenwerking met drie zorgorganisaties: ASVZ, Humanitas en Gemiva-SVG Groep. Voor studenten sluit de lesstof daardoor beter aan bij hun werkzaamheden in de gehandicaptenzorg.
Themalessen
“Ik werk 36 uur per week en op vrijdag ga ik naar het Albeda College”, vertelt Joop. “Tijdens de opleiding kies je themalessen die passen bij de cliënten waar je mee werkt. Ik heb nu een jaar op de locatie Washingtonstraat
gewerkt waar mensen wonen met een matige verstandelijke beperking. De laatste twee jaar ga ik bij Over de Brug werken met mensen met nietaangeboren hersenletsel. Dit is weer heel anders, dus dan kies ik ook andere themalessen. Doordat de vakken echt gericht zijn op de praktijk gaat het werk meer leven bij mij.” “Ik houd een portfolio bij waarin ik elke praktijkhandeling uitgebreid opschrijf. Hiermee toon ik aan hoe ik het werk in de praktijk doe. Er komt ook regelmatig iemand van Gemiva-SVG Groep langs om les te geven.”
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
9
Meelopen met Marjan Colijn
Een schoon toilet en een broek vol kattenharen
I
k ben woonbegeleider bij de Ambulante Dienstverlening Waardenland in Dordrecht. Ik rijd in mijn auto naar cliënten in hun eigen omgeving. Dit kan bij hun thuis zijn, maar ook op school of op een andere plek. Ik help ze bij voorbeeld bij het in stand houden van hun netwerk, hun administratie of het leren omgaan met hun handicap. Ik kom dus op veel verschillende locaties en ik heb te maken allerlei doelgroepen en problemen. Dat maakt mijn werk interessant.
09.00 uur
Verhuisplannen
Mijn eerste cliënt heeft verhuis‑ plannen. Ze is bang dat het niet
10
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
lukt om te verhuizen. Dat komt door tegenslagen en de pijn die ze heeft. Bovendien is haar geld op. Ik luister naar haar en ik merk dat ze zich ernstige zorgen maakt. Ze zegt: “Als het niet gaat lukken dan zet ik de meubels wel te koop op Marktplaats. Dan hoef ik niet te verhuizen.” Ik overtuig haar dat dit niet nodig is. Dan beloof ik dat ik contact opneem met een vrijwilligers organisatie. Ik hoop dat deze organisatie kan helpen met de verhuizing. Daarna ga ik naar mijn kantoor om haar zaken te regelen. Tussendoor eet ik mijn boterham.
12.30 uur
Talenknobbel
Ik arriveer bij een andere cliënt. We
hebben nu tijd om het nieuwe ondersteuningsplan door te nemen. Daar ben ik wel blij om, want de keren daarvoor had ik die gelegenheid niet. Dan ging de aandacht naar haar kinderen of naar de post. Mijn cliënt heeft moeite met de Nederlandse taal. Ik maak de brieven begrijpelijk voor haar. Om half twee zit ik weer in mijn auto. Daar wil ik telefonisch een paar zaken regelen. Ik probeer vrijwilligers te regelen voor de verhuizing van de cliënt van vanmorgen. Ze zijn helaas niet bereikbaar.
14.00 uur
Theetijd
Voor mijn volgende afspraak ga ik de brug over, op naar Papendrecht. Daar kan ik altijd rekenen op een kan verse
thee. Mijn cliënt daar heeft een schoon toilet, dat heeft ook niet iedereen. Ik neem de tijd om te luisteren naar haar verhalen, dat vind ik belangrijk. Ook regelen we haar post: papieren op bergen, telefoneren, bankieren. We bekijken samen de inhoud van de koelkast. Wat is er bijna over de datum? Is er nog genoeg eten? En is er voldoende budget om boodschappen te doen? Na anderhalf uur noteren we een nieuwe afspraak op de kalender. Met een goed gevoel én een broek vol kattenharen keer ik terug naar Dordrecht.
Hier staat de thermoskan met thee alweer klaar 15.30 uur
Uren schrijven
Ik bezoek een man van bijna zestig jaar. Hij is werkloos en hij heeft weinig zicht op een baan. Hij zorgt voor zijn vogel, vissen en zijn huishouden. Ik doe mijn best om dagbesteding voor hem te regelen. Dat valt nog niet mee, hij heeft namelijk nog geen geldige indicatie.
Tot slot rijd ik naar een ander deel van de stad. Mijn cliënt heeft moeite met een brief die hij kreeg. Ik probeer de inhoud van die brief in begrijpelijke taal over te brengen. In de auto noteer ik de uren die ik maakte, want dan is mijn werkdag pas echt afgesloten!
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
11
Zicht op beleid Wmo contactpersonen
Dat zeg ik Judy van Achterberg
“Samenwerken, anders missen we de boot” Na de val van het kabinet verklaarde de Tweede Kamer het wetsvoorstel Wmo controversieel. De overgang van de extramurale begeleiding naar de gemeente is daardoor uitgesteld. Tot afstel zal dit niet leiden, want er is breed politiek draagvlak voor deze verandering. Gemiva-SVG Groep bereidt zich dus onverminderd voor.
C
lustermanager Kees van der Star is contactpersoon in zijn woonplaats Kaag en Braasem. “De gemeente heeft onlangs een structuurvisie geschreven, waarin ze omschrijft hoe ze er over tien, vijftien jaar uit wil zien. Vanuit die visie heeft de gemeente een maatschappelijke agenda ontwikkeld met zes domeinen. Kort geleden hebben ze die toegelicht aan alle professionele en vrijwillige zorg- en welzijnsorganisaties. Een emotionele bijeenkomst, want alle organisaties die gemeentelijke subsidie
ontvangen, hadden een brief gekregen met de mededeling dat hun subsidie per 1 januari 2013 wordt stopgezet. De gemeente wil geen individuele organisaties meer subsidiëren, maar plannen die instellingen samen ont wikkelen. Plannen die passen binnen de maatschappelijke agenda. Werk je niet samen, dan mis je de boot. Dat geldt dus ook voor ons.”
Penrose
Kees is een van de zestig Wmo- contactpersonen die in het afgelopen
Steeds enthousiaster
voorjaar zijn aangewezen om de Gemiva-SVG Groep te vertegenwoordigen in vrijwel alle gemeenten in de provincie Zuid-Holland. Meestal zijn het locatiehoofden of clustermanagers, die deze taak verrichten naast hun andere werkzaamheden. Om de contactpersonen te ondersteunen bij die taak, hebben zij een Wmo-toolkit met hulpmiddelen ontvangen. Hierin bevinden zich bijvoorbeeld een aantal exemplaren van het boek De Ruiten van Penrose. “Met de verhalen in dit boek willen we informeren over de nut en
Marjan Roosenburg is Wmo-contactpersoon in Rotterdam en voor de BAR-gemeenten (Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk). “Gemiva-SVG kiest ervoor om leidinggevenden als contactpersoon in te zetten. Het voordeel van onze aanpak is dat je kunt spreken vanuit de praktijk. Voor ons is het weer geen dagelijkse kost om doelgericht nieuwe relaties op te bouwen met gemeenten en andere belangrijke organisaties. De BAR-gemeenten nodigden me in mei bijvoorbeeld uit om te komen praten over de gehandicaptenzorg. Dat vond ik best spannend, het was mijn eerste ‘gemeentecontact’. Gewapend met goede overzichten van onze afdeling Planning en Control ging ik naar Ridderkerk. Het was een prima ontmoeting, waarin ik veel praktische kennis heb kunnen delen. Dat viel in goede aarde. Deze positieve ervaring neem ik weer mee in de andere contacten die ik heb. Binnenkort komt de wethouder van de gemeente Rotterdam op mijn uitnodiging naar De Hoekmaat. Het profileren van de Gemiva-SVG Groep gaat me steeds beter af. Ik word steeds enthousiaster!”
12
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
noodzaak van de extramurale begeleiding. Praktijkverhalen die we graag vertellen aan beleidsmakers bij gemeenten”, vertelt Anja Romein, projectmanager Wmo-communicatie. Ze vervolgt: “De toolkit is een begin. Met een werken ontwikkeltraject willen we de contactpersonen vanaf november extra toerusten. Het is een leertraject waarin zij hun eigen vragen en ervaringen inbrengen. Voordat we daarmee beginnen, formuleren we hoe de Gemiva-SVG Groep zich wil profileren bij gemeenten en samenwerkingspartners.”
Regie pakken
“We moeten zeker zorgen dat we goed in beeld zijn bij gemeenten en samenwerkingspartners en de komende tijd meedoen met de plannen makerij”, beaamt clustermanager Kees van der Star. “En we kunnen de regie pakken, zeker op onderwerpen waar wij sterk in zijn.” Daar is Trees de Boer, locatiehoofd Ambulante Dienstverlening in de regio Midden, het hartgrondig mee eens. Zij weet wel zo’n sterk punt van de Gemiva-SVG Groep. “Ambulante begeleiders van de Gemiva-SVG Groep hebben veel ervaring in het begeleiden van kwetsbare gezinnen waar meerdere vrijwillige en professionele hulpverleners over de vloer komen. Afstemming en centrale regie zijn daarbij belangrijk. Wij zijn daar goed in. Ik ben daarom bezig om hiervoor een aanbod naar gemeenten te ontwikkelen. Wij hebben al een heel breed klantenbestand. Onze kennis en ervaring gaan verder dan alleen gehandicaptenzorg. Schiet die te toch kort, dan doen we een beroep op professionals in de geestelijke gezondheidszorg of jeugdzorg. Dit maakt ons voor gemeenten een aantrekkelijke partij. Dat verhaal wil ik graag vertellen.”
Lukt dat wel? “Ik denk dat andere mensen merken dat ik trots ben op mijn vak, want ik vertel er altijd veel over. Als ik ze vertel over mijn werk, dan zeg ik eerst dat ik samenwerk met mensen met een beperking. Ik benadruk dan dat het cliënten zijn met een lichamelijke beperking of nietaangeboren hersenletsel. Vervolgens leg ik uit wat dat precies betekent. Ik merk dat mensen zich daar niet altijd iets bij kunnen voorstellen. Meestal denken ze direct aan mensen met een verstandelijke handicap. Als ze eenmaal een goed beeld hebben van de doelgroep, vertel ik wat we allemaal doen in het activiteitencentrum. Dan vertel ik over de sportgroep en mijn werk op de computerafdeling. Ik zie mensen soms verbaasd kijken: lukt dat wel? Op zo’n moment ben ik trots op wat ik kan bijdragen. Een voorbeeld: ik ken een cliënt die nog Indische recepten had van zijn moeder. Die recepten hebben we gebundeld tot een boekje. Dat is zomaar een klein voorbeeld in wat we hier samen bereiken.”
Judy van Achterberg werkt nu 9 jaar als persoonlijke begeleider bij activiteiten‑ centrum Overweg. Hiervoor werkte ze als ICT-consultant. Ze wilde werk doen met meer maatschappelijke relevantie.
Kijk op www.gemiva-svg.nl/wmo voor meer informatie. Je vindt er een overzicht van onze contactpersonen per gemeente en een pagina met voorbeelden van Wmo-projecten.
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
13
Trots Cynthia en Carien
Hoe zit dat? Vraag en antwoord
Hoe is dat eigenlijk geregeld? Wie heeft verstand van mijn probleem? In deze rubriek lees je vragen uit de praktijk en de antwoorden van collega’s die het kunnen weten. Heb jij ook vragen? Mail ze naar
[email protected] of stel ze via Yammer. Ik wil een cliënt tot rust laten komen op zijn kamer. Mag de deur op slot? Sam Domna, Commissie Middelen en Maatregelen: “Als je in Nederland een burger op wil sluiten is dat verboden. Maar soms is het gedrag van een cliënt gevaarlijk voor hemzelf, anderen of de omgeving. Je kan dat niet negeren en je moet ingrijpen. Het voert te ver om alle regels en afspraken hier te noemen. Ga ervan uit dat de gedragsdeskundige van je locatie precies weet hoe dat zit. Maar de gouden regel is: Nee, het mag niet tenzij er gevaar ontstaat voor de cliënt of zijn omgeving.” Meer informatie over Middelen en maatregelen vind je op intranet: Kwaliteitshandboek > Zorguitvoering > Middelen en maatregelen.
De AOW-leeftijd gaat omhoog. Wat betekent dat voor mij? Jacques Devilee, manager PO&O: “Het kabinet heeft besloten om de AOW-leeftijd te verhogen van 65 naar 67 jaar. Dit gebeurt stapsgewijs. In 2013 gaat de pensioenleeftijd met een maand omhoog. In 2014 gaat de pensioenleeftijd weer een maand later in. De AOW start vanaf de dag dat je de AOW-leeftijd bereikt. Op intranet staat een tabel waarin je kan zien wanneer de AOW-uitkering ingaat, afhankelijk van je geboortedatum. Het nieuwe kabinet kan eventueel een ander invoeringspad kiezen.” Bekijk de tabel op intranet: Personeel > Nieuws.
Ik wil mezelf aanmelden voor het digitale medewerkerspanel. Hoe doe ik dat? Jos Hiel, lid Raad van Bestuur: “Alle medewerkers kunnen zich hiervoor aanmelden. Je krijgt dan een paar keer per jaar een e-mail met vragen over een actueel onderwerp. Je kunt je aanmelden voor het panel door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Het panel is een extra middel om de mening van medewerkers te peilen. Die vergelijken we met de mening van cliënten en cliëntvertegenwoordigers. De resultaten lees je terug op intranet.”
Kan ik mijn salarisstrook ook thuis digitaal bekijken? Erik Bloemzaad, stafmedewerker PO&O: “Je kan thuis inloggen via www.sdbstart.nl. Hiermee heb je direct toegang tot jouw loonstroken, jaaropgave, maandrooster en verlofkaart. Je kunt inloggen met jouw werknemersnummer en wachtwoord. Vul ook het klantnummer van de Gemiva-SVG Groep in. Dit is altijd 7000. Als je het wachtwoord niet meer weet, kun je deze zelf aanvragen. Je ontvangt het wachtwoord direct per e-mail. Als er geen e-mailadres in de administratie bekend is, kun je geen wachtwoord aanvragen. In dat geval kun je een e-mail sturen naar
[email protected].” De complete handleiding over SDB*Iris vind je op intranet: Personeel > SDB*Iris.
14
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
Cynthia Doggen
Carien Jansen
“Gewoon een polo aan met het bovenste knoopje dicht” Cynthia en Carien werken op woon locatie De Molen. Zij willen vrijheids beperkende maatregelen zoveel mogelijk terugdringen.
“E
én cliënt lag ’s nachts in een verpleegdeken omdat hij anders steeds uit bed ging. We probeerden van alles wat niet werkte. Uiteindelijk schaften we na een tip van onze orthopedagoog een groot ledikant met hoge deurtjes aan. De verpleegdeken is nu niet meer nodig, de cliënt kan zich vrij bewegen. Een andere cliënt droeg een scheurpak omdat hij zich overdag steeds uitkleedde. Nu draagt hij een
polo met het bovenste knoopje dicht, een spijkerbroek en hij moet zijn schoenen aanhouden. Het scheurpak is verleden tijd. Iemand anders draagt ’s nachts nog een scheurpak, omdat hij anders alles onder de ontlasting smeert. Hij kan ook moeilijk wachten: op het douchen, het aankleden, het ontbijt. Daarom lieten we hem vroeger als laatste uit zijn kamer. Nu komt hij er ’s morgens meteen als eerste uit. We verdelen het wachten voor hem tussen de bedrijven door en geven hem iets te doen. Het is voor ons wel harder werken, maar we gaan met een veel prettiger gevoel naar huis. En we merken dat het de cliënten goed doet!”
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
15
Kennis delen Praten over seks
Doe niet moeilijk Openheid is belangrijk als je met cliënten praat over seks. Daarom ontwikkelde orthopedagoog Dick Jonker de cursus Praten over seks voor begeleiders: “Maak het onderwerp niet te ingewikkeld en blijf bij jezelf.”
D
ick signaleerde een toenemende vraag over het communiceren met cliënten over seks. “Veel begeleiders worstelen met vragen als: wat mag wel en wat mag niet? Wat wordt er eigenlijk van mij verwacht?”, vertelt Dick. “En hoewel het onderwerp binnen Gemiva-SVG Groep niet nieuw is, was dit voor mij een duidelijk signaal om het prominent op de agenda te zetten.” Dick ontwikkelde de cursus Praten over seks, die zich richt op de teams van woonlocaties. De locatiehoofden van regio Midden hebben een introductiecursus gehad. Binnenkort start de cursus voor begeleiders.
Blijf jezelf
Het doel van de cursus is het praten over seks met cliënten te vergemakkelijken. Ook verbetert het de communicatie tussen medewerkers onderling. Want waar niet gepraat wordt, ligt het gevaar op de loer. Dick legt uit: “Er zijn twee soorten seks. Goede en niet goede. Goede seks kennen we. Niet goede seks is als één van de partners niet wil.
16
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
In een cultuur waarin goede seks niet vrijuit besproken wordt, gedijt niet goede seks. Daarom is op elke locatie een open communicatie over seks vereist en moet er een veilige meldcultuur zijn.” De cursus geeft veel ruimte voor discussie en het bespreken van casussen. Dick kan zich voorstellen dat teamleden zich ongemakkelijk kunnen voelen tijdens de cursus. “Vooraf worden gedragscodes afgesproken”, benadrukt hij. “Jij bepaalt je eigen grenzen, we spreken met respect, maar er mag ook gelachen worden. Ik merk dat humor heel belangrijk is. Daarmee krijg ik mensen makkelijk over de drempel.” Dat geldt ook voor de communicatie met cliënten, zegt Dick. “Maak het niet te ingewikkeld en blijf bij jezelf”, adviseert hij begeleiders. “Ga rustig zitten met je cliënt en vraag gewoon, heel basaal, waar deze naar toe wil in zijn of haar leven. Denk je weleens aan seks? Wat wil je? Weet je het verschil tussen seks en verliefd zijn?”
Mistig
Het is belangrijk om je te realiseren dat er een machtsverschil is tussen
begeleider en cliënt. Dick: “Maak daar geen misbruik van. Datzelfde geldt voor het grijze gebied, bijvoorbeeld als je een cliënt helpt bij het wassen. En ten derde: waak ervoor dat je geen cultuur van allowance creëert. Daarmee bedoel ik een mistige sfeer waarin heel veel goed en normaal wordt gevonden. En waar niemand zijn of haar grenzen aangeeft. Voorbeelden van allowance vinden we in grensoverschrijdend
gedrag of in het dragen van zeer uit dagende kleding.”
Houd het simpel
Erik Arens is persoonlijk begeleider op woonlocatie De Walgaerde in Gouda. Hoewel hij de cursus Praten over seks niet gevolgd heeft, is hij er wel blij mee. “Het is nuttig om de drempel te verlagen”, aldus Erik. “We kunnen in de zorg heel goed
praten met en over onze cliënten, maar niet over seksualiteit.” Hoe gaat Erik te werk op zijn locatie, waar uitsluitend kinderen en jongeren wonen? “Het belangrijkste is dat je gewoon moet beginnen. Houd het daarbij simpel. Begin over alledaagse zaken, zoals het benoemen van je lijf en hygiëne. De gesprekken komen dan vanzelf. Ik maak daarbij gebruik van ver schillende materialen zoals video’s,
boeken en platen. Met plaatjes kun je goed aangeven wat je bedoelt. Ik maak het gezellig en zorg dat het gesprek leuk en ook speciaal is. Aan de hand van alledaagse dingen breng ik dan het onderwerp ter sprake. Vooraf bespreek ik met de cliënt dat we de orthopedagoog inlichten over de onderwerpen die besproken worden.” Erik benadrukt dat het niet bij één gesprek moet blijven: “Herhaling is belangrijk.”
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
17
Hete hangijzers De OR in beeld
“Agressie hoort er niet bij” De Ondernemingsraad (OR) komt op voor de belangen van medewerkers. In iedere LINK stellen wij een OR-lid vragen over een onderwerp dat hem of haar aan het hart gaat. 1. Waar maak jij je zorgen om? “Ik merk dat agressie op veel locaties een probleem oplevert. Dat komt omdat het aantal situaties waarin agressie voorkomt toeneemt. Maar ik vind ook dat er soms te gemakkelijk over agressie wordt gedacht. Mensen denken dat het erbij hoort.” 2. Hoe kan het worden opgelost? “Er moet beter gekwalificeerd personeel komen op locaties waar vaak agressie voorkomt. Ik vind dat deze medewerkers een cursus ‘Ingrijpend anders’ moeten volgen. Daarin leer je omgaan met agressie. Bij voorkeur vóór hun aanstelling. Ik vind het ook belangrijk dat toekomstige werknemers duidelijkheid hebben over de doelgroep waarmee ze gaan werken. In het sollicitatiegesprek moet helder worden of ze kunnen en willen werken met cliënten die agressie vertonen.” 3. Hoe moet dat aangepakt worden? “Op locaties is communicatie het sleutelwoord. Bespreek met elkaar hoe je agressie kunt
18
LINK #4
Gemiva-SVG Groep
voorkomen, bijvoorbeeld met een signaleringsplan. Als er sprake is van agressie, dan is de nazorg belangrijk. In gesprekken moet aan bod komen wat er precies is gebeurd.” 4. Welke rol kan de OR daarbij spelen? “De Arbeidsinspectie inspecteerde dit jaar vier locaties van Gemiva-SVG Groep. Eén van de speerpunten was agressie. De inspectie adviseerde om medewerkers voor hun indiensttreding te trainen op agressie. Dat vindt de OR een goed plan. We bespreken dit advies daarom met de Raad van Bestuur.”
Over Paul Paul Budde is nu vier jaar lid van de Ondernemingsraad. Paul werkt sinds 1998 bij de Gemiva-SVG Groep, op Het Molenschaer in Strijen. Hij werd lid van de OR omdat hij zich wil verdiepen in onderwerpen die de hele organisatie aangaan.
Column Natte manchetknopen
Het nieuwe kantoor van het Centraal Bureau (CB) in Gouda heeft een paar leuke dingen. Kranen die vanzelf opengaan als je je handen eronder houdt. Lichten die vanzelf aangaan als je een kamer binnenloopt. Het zal te maken hebben met het jaar van de duurzaamheid. Op het CB wordt water en stroom bespaard. Dat is te zeggen… bij het handen wassen mors ik steevast water op het aanrecht rond de plek waar de kraan zich bevindt. Dat kan niet anders want als ik mijn handen lager in de gootsteen houd, doet de kraan het niet. Welgemanierd veeg ik het aanrecht schoon met een doekje. Prompt gaat de kraan weer aan. Ik krijg natte manchetknopen en er spat nog meer water in het rond. Ga ik met die druipende mouwen stilletjes achter mijn bureau zitten, dan valt na verloop van tijd het licht uit. De moderne werknemer moet bewegen. Ik stap maar eens op, in duisternis kan ik niet werken. Mijn eerstvolgende cliënt is een zogeheten zorgmijder. Ik val die cliënt lastig met begeleiding. Hij is een soort kraan die gaat lopen als je de boel netjes aandweilt. En soms is hij er helemaal niet. No show heet dat. Dan betaalt het Zorgkantoor mijn uren niet. Welgemoed ga ik op stap. Terwijl ik de kamer uitloop floept het licht aan. Ja dûh… nou hoeft het niet meer. Als je dweilt gaat de kraan open. Als je niks doet gaat het licht uit. In de zorg is veel veranderd. Dat zie je aan zo’n kantoor.
Ernst Timmer is persoonlijk begeleider en OR-secretaris.
Gemiva-SVG Groep
LINK #4
19
De passie van Willy Boogaerdt
Kaaskampioen Willy Boogaerdt werkt als mede werker Interne Controle op het Centraal Bureau. Ze maakt de allerlekkerste boerenkaas van Nederland. Daarvoor ontving ze zelfs de Boerenkaas Cum Laude Trofee 2012. Ze woont met haar man in een boerderij in Stolwijk.
"A
ls kind vond ik het al zo’n mooi proces! Melk in de tobbe, zuursel en stremsel toevoegen en roeren. En dan zien hoe er stukjes
kaas ontstaan. Ik ben met een melkveehouder getrouwd. Hierdoor kreeg ik de mogelijkheid om zelf boerenkaas te maken. Onze kazen hebben een officieel kaasmerk, want ze voldoen aan alle kwaliteitseisen. In de zomer maken we zo’n vijf kazen per dag. We registreren elke kaas met een eigen nummer en datum. Zo zijn ze te traceren naar hun producent. In 2012 stuurden we een kaas in voor de nominatie van de Boerenkaas Cum Laude Trofee.
De kazen worden gekeurd op technische aspecten en op smaak. Op de dag van de uitreiking waren alle vijf genomineerden aanwezig. Ik vond het fantastisch om te horen: ‘..….de eerste prijs gaat naar….. C. Boogaerdt!’ Die dag stond ook een afdelingsuitje gepland. Dat heb ik afgebeld: ‘Ik ben nationaal kampioen! Ik kom niet…!” Proeven? Benedenheulseweg 54a, Stolwijk. Zaterdag open.
