getronicspinkroccade.nl
Architecturen binnen Informatiebeleid. Drs. E. (Emile) ter Horst (
[email protected]) Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Wie is …..?
• Emile ter Horst………
• WO Studie Bedrijfsgerichte Informatica, R.U. Nijmegen
• Consultant/Projectleider Getronics Pinkroccade Healthcare, Apeldoorn
• Hogeschooldocent, Informatiemanagement, Bedrijfskundige Informatica, Informatica Communicatie Academie, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen 1
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Kernvraag…..?
Architecturen binnen Informatiebeleid: Business & IT Alignment voor een Adaptieve Organisatie?
2
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Maatschappij anno 2008
• Hedendaagse maatschappij is te typeren als:
• Consumptief en welvaartsstrevend
• Individualistisch, veeleisend en kritiserend
3
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Bedrijfsleven anno 2008
• Bedrijfsleven is te typeren als:
• Kennisintensief, dienstverlenend en globaliserend • Dynamisch, vraaggestuurd en concurrerend
4
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Voorbeeld: de gezondheidszorg
• Huidige gezondheidszorg in ‘zwaar weer’ • Betaalbaarheid in gevaar! – Kosten stijgen • Toegankelijkheid wordt belemmerd, vraag stijgt sneller dan aanbod! – Wachtlijsten nog steeds niet weggewerkt. – Straks 1 op 5 mensen die in de zorg dienen te werken. • Kwaliteit van totale zorg kan verbeterd worden. – Integrale zorg nog geen gemeengoed. Algemene kwaliteit kan beter! • De productiviteit is te laag! 5
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Voorbeeld: de gezondheidszorg
Antwoord hierop (Programma Sneller Beter) • Transparantie in Kwaliteit • KPI en metingen • Publicaties over metingen • Gereguleerde marktwerking (concurrentie) • Vrije marktprijzen, DBC’s • Plubieke Leningen ipv subsidiegelden • Eigen organisatievormen kiezen door instellingen • Opleidingen • Vrijstellen numerus-fixus en uitbreiden plaatsen • Bedrijfskunde als onderdeel medisch curriculum
6
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Voorbeeld: de gezondheidszorg
Anwtoord hierop: • ICT: Innoveer hierin! • Landelijke integrale EPD
• Toegankelijk voor ieder patient zelf; myhealthonline! • Landelijke infrastructuur voor ketenintegratie (EAI)| • Afspraken over communicatieprotocollen (HL7, XML, Edifact)
7
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Voorbeeld: de gezondheidszorg
• ICT van administratie naar het bed; – Handhelds voor VP’s – Domotica/telemedicine: Ouderenzorg via terminals – Psychologisch consult via web
• Kortom ICT voor: – Efficiency, Effectiviteit en kwaliteit!
8
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Medische dossier online…..
9
Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Organisatie moet veranderen….
Organisatie: Samenwerking van mensen met een bepaald doel/dienst, voor een langdurige tijd. ICM systeemtheorie Boulding (9 levels of systems): ===> Organisatie te zien als een Open Organisch systeem welke in contact staat met de omgeving Verandering in omgeving Æ verandering in de organisatie. CONCLUSIE: Adapteren is noodzakelijk in deze veranderende maatschappij 10 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
ICT Management
ICT Management is • Beleid (ICT strategie) bepalen en plannen • Organiseren en conditioneren • Sturen en beheersen van de uitvoering Voor de gehele ICT functie !!
11 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Samenhang van managament
ICT-strategie
ICT-management
ICT-functie
12 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Strategic Alignment Model Bus. en ICT Alignment Omgeving
ICT
Wat?
Bedrijfsstrategie
ICT-strategie
Hoe?
Bedrijfsinrichting
ICT-inrichting
Bedrijfsdomein 13 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
ICT-domein
Architectureren: de aanleiding
• Heden ten dage veel nadruk op Technologische innovaties i.p.v. de reeele noodzaak van IT inzet • Geen aansluiting bij de beleving van de gebruikers
• Gestuurd door de commerciele drive voor technologische inzet; Push strategy
• Veranderende dynamische omgeving vraagt om adaptieve realistische Bus en IT alignment!!!
• Ontnemen van elke creatief proces bij het oplossen en ontwerpen van IT oplossingen! 14 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
IV Architectuur
‘IT architecture is a series of • principles, guidelines or rules • used by an enterprise • to direct the process of acquiring, building, modifying and interfacing IT resources throughout the enterprise. • These resources can include equipment, software, communications, development methodologies, modeling tools and organizational structures.’ -Gartner Groep-
15 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
IV Architectuur: mijn definitie!
De IV architectuur is : • Een samenhangende visie geeft op een IV vanuit een geheel van haar omgeving voor het borgen van de organisatie belangen/doelen • Een formele beschrijving geeft over de huidige en toekomstige IV, • Tot stand is gekomen door een onderhandelingsproces van alle betrokkenen • Afgebakend door principes en richtlijnen!!! Ook scharnier tussen beleid en uitvoering (projecten portfolio, onder toezicht van programmamanagement) Ook aandacht voor migratietraject 16 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
IV Architectuur als scharnier….
Organisatie Missie Visie
Informatie Voorziening
Strategie Architectuur Programma management Projecten 17 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Architectuur methode: Scorpio
Scorpio methode: • Methode voor het definiëren van een IVarchitectuur • Ontwikkeld door Boterenbrood et.al. (zie lit lijst) • 2 stappen: – Afleiding van gewenste IV-architectuur op basis van Bedrijfsarchitectuur – Definitie van migratiepad van huidige situatie naar gewenste situatie, m.b.v. Projectenportfolio.
18 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Scorpio methode: model en proces
Bedrijfsarch.
IV architect.
Operationele architect
Implementatie Plateau’s
Toekomstige IV-arch.
Bedrijfsarch.
Alignment 19 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Migratieplanning
Operationele Architect.
Wat levert dit op?
Beleid
Bedrijfsarchitectuur
Visie Pr o d u ct
Speerpunten
Strategische variabelen Organisatie context M a rk t B e w e rk ing
Strategische Principes
M a rk e t in g en p ro du ct beheer
O f f re re n
A cc e pt a tie e n Po lis ve rst re k k ing
P o lis B e he e r
V erk o o p k a n to o r
Ma rk eti ng en pro du ct b eh ee r
C la im In ta k e
PM C
I nf o rm a tie ve rst re k k in g
P a rtn e r O ffe rte en k la nt g e g e ve ns
P a rtn e r G e a cce p t e e rd e C laim
V e rk o op k a nt o or
G e acc ep te erd e Cl a m i
V e rko op ka nto or
Pa rtn er
G e a cce p t e e rd e P o lis
do o r d e k lan t (w e b )
P ar tne r
P a rtn e r
Off ert e e n kl a ntg eg eve ns
PM C
K a na a l
C e nt ra a l B u ite nd ie ns t b ij d e k lan t
S ch a d e - e x pe rt b ij h e t h er ste lb e drijf
D ec en tra a l verk o o pk a n too r
C en tra a l ka n to o r
b alie
te le fo o n
t e le fo o n
ad m in istr atie an alys e se le c tie
Ge ac ce pte er de P ol i s
P o lis en k la n t ge g e ve n s
PMC M a rk t
D e c e n t ra a l K la n t
Ve rk oop ka nt oor
P ar tne r
PM C
C la im b e h an d e ling
V erk o o p k a n to o r
Ve rk oop ka nt oor
D ie nst
C la im sta t us in f o rm at ie C l ai m st atu s in fo rm at ie
P ol i s e n k l ant ge gev en s
Waardeketen
Informatieontwerpprincipes Technologieontwerpprincipes
Beleid
Organisatiemodel
Informatiemodel Gegevens
Communicatie
Toepassingen
Verwerking
Technologiemodel
Visie
Toekomstige informatievoorzienings-architectuur
20 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Principes vs. Ontwerpen
Het principe is de basis voor een architectuur “Een richtinggevende uitspraak ten behoeve van een essentiele beslissingen” (Rijssenbrij, 2002) Deze te onderscheiden in -Must haves: Regels en standaarden -Should haves: Richtlijnen, best practices
21 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Principes vs. Ontwerpen
Principes zorgen voor: 1. Samenhang en structuur in het IV landschap 2. Een gestuurd beslis- en ontwerpproces 3. Zekerheid, iets waar je als ontwerper van uit kan gaan, een uitgangspunt 4. Inperking van de ontwerpruimte, welke een kwaliteit binnen de IV waarborgt
22 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Principes vs. Ontwerpen
Bron: Fundamenten van het principe
23 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
VB Principes vs. Ontwerpen
Regionaal Ziekenhuis Missie: Het leveren van alle ziekenhuiszorg in de regio, afgestemd op de behoeften van de client, op een klantvriendelijke, efficiente en meest moderne manier. Visie: Efficiency verbetering (productieverhoging) van 10 procent in 4 jaar.
24 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Principes….
Informatieontwerpprincipe: -Ontsluiting van EPD informatie aan het bed
Technologie ontwerpprincipes: -Multichanneling ontsluiting van EPD -Ontsluiting dient draadloos voorzien te worden -Wireless dient NEN 7510 norm via encryptie beveiligd te worden 25 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Ontwerpen dan….
Oftewel….ontwerpen is…. -PDA – HP Ipaq -WIFI - 802.11n met WPA2 PSK encryptie -Web based EPD, op .NET en JAVA technologie (Pakket gekocht bij GPRH ;-)) Concreet dus…!!
26 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Conclusies: Waarom dan dus architectureren? • Scharnier tussen Business en IT beleid : alignment middel Het sturen, in samenhang brengen en afleiden van de IV • Kaderen geeft op hoofdlijnen richting, zonder definiteve keuzen te maken Principes geven richting en daarmee ruimte voor latere concrete invulling DUS: in periode van 3 a 4 jaar meer aanpassingevermogen
27 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Conclusies: Waarom dan dus architectureren? • Sluit aan bij de hedendaagse behoeften voor flexibelere adaptievere organisaties Hiermee wordt IT een enabler i.p.v. een ‘terminator’ • Daarnaast: het werkt als visie ontwikkeling binnen ons ‘poldermodel’ • Architecturen beperken IT investeringsrisico’s • Geeft kwaliteitsverhoging in Software development en delivery processen (o.a. standaardisering)
28 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Vragen?????
29 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008
Literatuur
• Informatievoorziengsarchitectuur als scharnier, Boterenbrood et.al. 2005 • KPN Sneller beter: Innovatie in de curatieve zorg. (juni 2006) • Organisatie, Kunst e.a. • Architectuur, besturingselement voor adaptieve organisaties, Rijssenbrij 2002 • ICT strategie en –organisatie, Prof. J.A. Oosterhaven • Het ware gezicht van Architectuur? Informatie, nov 2001, Rijsenbrij • Fundamenten van het principe, M.Th. , Buitenhuis
30 Architecturen binnen Informatiebeleid., Orpheus, Apeldoorn, 21 januari 2008