appm nieuwsbrief 5 november 2006
Voorwoord Jonge mensen met talent, een goede mentaliteit en een gezonde ambitie, daar geloven wij in. In vrijheid opereren in een veilige omgeving, dat doet mensen excelleren. De jongens van schaatsteam Team APPM hebben dat allemaal, vandaar dat zij mogen rekenen op onze steun. Veel plezier én veel succes! Piet Brandjes
Eelco Bakermans in aktie.
3
Korte berichten 4
Welke partijen houden zich bezig met Projectmanagement? De Bouwdienst is bezig zich om te vormen tot een samen-
Samenvoegen beheer en aanleg wegen
werkingsgerichte organisatie, met specifieke kennis van
De provincie Utrecht wil haar
ment. De afdeling Projectmanagement gaat het gelijk-
organisatiestructuur beter laten
namige vakgebied goed op de kaart zetten en zal haar
aansluiten bij de vraagstukken die
expertise en kennis beschikbaar stellen aan alle diensten
de samenleving bij haar neerlegt. Doelstelling van de
binnen Rijkswaterstaat, in het bijzonder de Bouwdienst.
bouwtechnologie, inkoopmanagement en projectmanage-
reorganisatie is het vergroten van de externe oriëntatie en flexibiliteit zodat er klantgerichter, wendbaarder,
APPM heeft opdracht gekregen om een netwerkinven-
efficiënter, zichtbaarder en effectiever wordt gewerkt.
tarisatie uit te voeren, waarbij inzicht wordt gegeven in
Door het samenvoegen van de huidige sectoren Aanleg
het (inter-)nationale netwerk van projectmanagement.
wegen en Intergraal wegenbeheer tot één nieuw te vor-
Het doel van onze werkzaamheden is zodanig inzicht
men afdeling wordt al te sectoraal denken voorkomen.
te bieden in het netwerk, dat de afdeling projectmanagement doelgericht dit netwerk kan benutten. Het bieden
APPM is gevraagd om in nauwe samenwerking met
van gedegen projectmanagers en het ontwikkelen en
provinciale medewerkers het inrichtingsplan hiervoor
verspreiden van kennis en expertise op dit vakgebied is
tot stand te brengen.
het uiteindelijk beoogde resultaat.
Opdrachtgever: provincie Utrecht
Opdrachtgever: Bouwdienst Rijkswaterstaat
Informatie:
[email protected]
Informatie:
[email protected]
5
RandstadRail rijdt Op 29 oktober is de exploitatie van RandstadRail gestart, de lightrailverbinding tussen Den Haag, Zoetermeer en Rotterdam. Aangezien APPM aan de basis heeft gestaan van de start van het project (in 2000) en in verschillende rollen nauw betrokken is geweest bij de realisatie van dit prachtige project, ook voor ons een mooie mijlpaal! Op dit moment verzorgt APPM het projectmanagement van
In de file naar het strand ….?!
drie tracédelen in het ‘buitengebied’ van RandstadRail.
De Zeeweg van Bloemendaal is een van de mooiste wegen van Nederland. De weg slingert door het geaccidenteerde
6
Mede op basis van de goede ervaringen met de eerste
duinlandschap richting Bloemendaal aan Zee. De bereik-
fase van RandstadRail, heeft APPM kortgeleden opdracht
baarheid van de Kop van de Zeeweg in de zomer is
gekregen om ook een deel van de tweede fase te trek-
echter slecht. APPM voert het projectmanagement over
ken. In opdracht van de gemeente Den Haag zal APPM
de reconstructie van het gebied, vanaf het opstellen
het projectmanagement gaan voeren over de uitvoering
van een gedragen programma van eisen tot en met de
van de ondertunneling van NS-sporen 11 en 12 op Den
uitvoering. Doel is het verbeteren van de doorstroming
Haag CS. In de eerste fase van RandstadRail zijn deze
voor het verkeer, het verhogen van de verkeersveiligheid en
sporen tijdelijk aangepast voor de aanlanding van
het opwaarderen van het gebied. Speciale aandachtsgebie-
RandstadRail. Per 1 december 2011 moeten de sporen
den zijn de omliggende natuurgebieden, de aanwezigheid
weer beschikbaar zijn voor NS. Vanaf dat moment zal
van explosieven uit de tweede wereldoorlog en de fasering
RandstadRail aanlanden in de nog aan te leggen tunnel.
van de werkzaamheden in verband met het strandseizoen.
Opdrachtgever: gemeente Den Haag
Opdrachtgever: provincie Noord-Holland
Informatie:
[email protected]
Informatie:
[email protected]
7
8
The Challenge of Egypt -
Iedere deelnemer heeft een andere rol tijdens de bouw.
een leerzame interactieve projectsimulatie
Het projectteam krijgt de opdracht een piramide te
Met de interactieve workshop ‘The Challenge of Egypt’
proces wordt beïnvloed door reële gebeurtenissen die
verzorgt APPM als licentiehouder in meerdere spelron-
horen bij de tijd van de Egyptenaren (overstromingen,
des een simulatietraining in het projectmatig werken.
ziektes, grillen van de farao). In reflectiemomenten
Farao Cheops geeft de opdracht om een piramide
tussen de spelronden in wordt teruggekeken naar de
te bouwen. Om dit enorme bouwwerk volgens zijn
getrainde vaardigheden. Aan het einde van het project,
kwaliteitseisen, binnen zijn budget en vóór zijn dood
als de piramide staat, vindt er een projectevaluatie
te realiseren is projectmatig werken noodzakelijk!
plaats en worden alle leerpunten op een rij gezet.
Het bouwproces van de piramide wordt letterlijk
“Uitermate verrassend om te zien hoe het spel de
gesimuleerd met behulp van legosteentjes. De deel-
valkuilen in het proces blootlegt” en “Een zeer nuttige
nemers ervaren de wetmatigheden en effecten van
en bovendien zeer aangename methode” aldus enkele
de projectaanpak alsmede de inzet van beheers-
deelnemers achteraf.
bouwen en de stuurgroep moet hier op toezien. Het
instrumenten. Informatie:
[email protected]
9
10
11
Team APPM
Schaatsers vol zelfvertrouwen > Met de oprichting van Team APPM heeft Nederland er een zesde professionele schaatsploeg bij. APPM Management Consultants heeft tot sponsoring besloten omdat het bedrijf zich herkent in de filosofie van de schaatsers. Een korte kennismaking met team en teamleden. >
> Ze heten Jacques de Koning, Eelco Bakermans, Yuri
> en keuzes te maken. Op die weg is ruimte voor
Solinger en Jarno Meijer. Voor de kenners bekende
individuele voorkeuren, voor intuïtie en gevoel en voor
namen, voor de geïnteresseerde leek waarschijnlijk
een onorthodoxe aanpak. Hiërarchie is niet belangrijk,
niet. Ze behoren tot de Nederlandse subtop, maar
wel elkaar ondersteunen en begeleiden waar nodig en
zijn nog lang niet aan het eind van hun ontwikkeling.
elkaars mindere punten compenseren indien van
Met de oprichting van Team APPM hopen ze hun
toepassing. Ook belangrijk: plezier in je werk hebben,
groei de gedroomde boost te geven.
want dan komen de prestaties vanzelf. ‘Met mooie
Ze heten Jacques de Koning, Eelco Bakermans, Yuri Solinger
12
en Jarno Meijer
mensen mooie dingen doen, dat is het adagium van onze sponsor en daarin kunnen wij ons als schaatsploeg prima vinden,’ aldus schaatser Yuri Solinger. JACQUES DE KONING (1981)
De schaatsers verzorgen zelf het management en
Een sprinter van wereldniveau, die waarschijnlijk de
de organisatie, terwijl ze voorheen met vele andere
snelste 100 meter van Nederland rijdt. Afgelopen
collega’s in het grote gespreide bed van bekende
seizoen brons op de NK sprint, in 2003 zilver. Wordt
ploegen als TVM en DSB lagen. Daarover geen kwaad
beschouwd als een stilist, als een ‘mooie’ schaatser.
woord, ze hebben er veel geleerd, maar ze kregen toch
Wil zich in 2006-2007 plaatsen voor de worldcups 500
het gevoel dat de standaard trainingsmethodieken,
en 1000 meter en voor de WK sprint en WK afstanden.
de collectieve regels en de uniformiteit hen in hun
Jacques heeft een stucadoorsopleiding gedaan en volgt
groei belemmerden. Ze hebben een weg gekozen
momenteel enkele cursussen. Voor Team APPM houdt
waar sterk een ieders individuele kwaliteit wordt
hij zich bezig met de organisatie rondom de wedstrijden
ontwikkeld. Vanuit het idee dat ze mans genoeg zijn
en met logistieke zaken. >
om daarbinnen zelf verantwoordelijkheid te dragen >
13
> EELCO BAKERMANS (1983) De benjamin van de ploeg. Tevens, impulsief als hij is, de gangmaker. Is een allrounder maar vooral een stayer, die makkelijk een tien kilometer rijdt. Dit seizoen wil hij uitblinken op de lange afstanden en
vlnr: Eelco Bakermans, Yuri Solinger, Jacques de Koning, Jarno Meijer
zich hand-haven in de nationale allround-top 10. Met ploegmaat Yuri Solinger gaat hij bovendien een
> leven bestiert hij een webwinkel in sportartikelen.
aantal marathons voor de Essent-competitie rijden.
Verzorgt voor Team APPM de administratieve aspecten,
Eelco is tweedejaars student fysiotherapie en de
zoals het reilen en zeilen van de stichting en de
vriend van topschaatster Wieteke Cramer. Voor
financiën.
Team APPM verzorgt hij de kleding en de voeding
14
en de contacten met de fysiotherapeuten.
JARNO MEIJER (1978) Algemeen erkend als de bikkel van het team. Natuurlijk,
YURI SOLINGER (1979)
ook hij schaatst mooi, maar zijn kracht zit vooral in zijn
De filosoof die de grote lijnen bewaakt. Die graag
doorzettingsvermogen. De student psychologie geldt als
te midden van zijn dynamische ploegleden de rust-
een allround-talent. In 2002 won hij brons op het NK, in
gevende en stabiele factor is. Zijn specialismen:
2004 was hij nationaal studentenkampioen. Dit seizoen
1000 en 1500 meter. Heeft een opening onder de
wil hij laten zien dat hij erbij hoort op de Essent ISU
10 seconden (voor de eerste 100 meter), wat maar
Worldcups en de allroundtoernooien. Voor Team APPM
weinigen van zijn lichting hem na doen. Rijdt echter
houdt hij zich bezig met sponsorfinding en trouble-
ook een zeer respectabele 5000 meter en samen
shooting. Jarno is de vriend van marathonschaatster
met Eelco Bakermans marathons voor de Essent-
en voormalig studentenkampioene Karin Maarse.
competitie. Wil zich dit seizoen gaan plaatsen voor de worldcups en de WK afstanden. In het dagelijks >
Informatie:
[email protected]
15
GUUS GOVAART
GEERT-JAN ZWEEGMAN
Sturingsrelatie tussen stadsregio en vervoerder
Verzakelijking van een vertrouwensrelatie
16
> De Stadsregio Rotterdam (SRR) en de RET
> In theorie leidt een dergelijke professionaliserings-
werken al lang samen in een informele opdracht-
slag tot transparantie, kostenbesparing en kwali-
geversopdrachtnemersrelatie. De toekomstige
teitsverbetering. De praktijk is echter weerbarstig.
aanbesteding van het openbaar vervoer en de
Te vaak verloopt het proces moeizaam en worden
verzelfstandiging van de RET per 1 januari 2007
de doelstellingen niet of veel later dan gewenst
hebben de SRR doen besluiten de afspraken over
bereikt. APPM heeft vanuit soortgelijke opdrachten
het beheer en onderhoud van de regionale
voor onder meer gemeenten, provincies en Schiphol
infrastructuur te formaliseren. Aan APPM de
een aantal kritische succesfactoren geïdentificeerd,
opdracht om de totstandkoming van de nieuwe
die we ook konden toepassen op het formaliseren
samenwerkingsafspraken inhoudelijk en
van de relatie tussen de SRR en de RET.
procesmatig te begeleiden. Onze insteek: timmer de opdrachtgever-opdrachtnemer-relatie
1 BEZINT EER GE BEGINT
niet dicht, maar creëer een werkbare situatie
De SRR en de RET dienden primair de gezamenlijke
op basis van vertrouwen, waarbij de essentie
doelen en randvoorwaarden te expliciteren waar-
helder is vastgelegd. >
binnen de samenwerking vorm moest krijgen. >
17
Doel van de samenwerking is een bepaalde kwaliteit van het areaal
> Daarbij moest goed worden gelet op conflicterende
> eenduidig meetbaar te maken. De geambieerde >
belangen. Misschien wil de opdrachtgever wel op
kwaliteit bepaalt vervolgens de aard, de omvang
elk gewenst moment kunnen bijsturen, terwijl de
en de frequentie van de werkzaamheden.
beheerder juist behoefte heeft aan handelingsvrijheid en lange termijn zekerheid.
5 VERANKER DE STURINGSRELATIE IN
2 MARKEER HET VERTREKPUNT
Wil het contract meer zijn dan een papieren tijger,
Begin met een nulmeting. Over welk areaal hebben
dan is een professionele sturingsorganisatie onont-
we het eigenlijk? Wat is de huidige staat van
beerlijk. Belangrijk aandachtspunt daarbij: een mooi
onderhoud? Hoe is het beheer en onderhoud
dashboard heeft alleen zin als er mensen achter zit-
geregeld? Een nulmeting voorkomt verrassingen,
ten die op het juiste moment aan de juiste knoppen
zorgt ervoor dat iedereen vooraf weet welke
draaien. Verder dienen afspraken over communi- >
DE BETROKKEN ORGANISATIES
18
inspanningen noodzakelijk zijn om de kwaliteit van de infrastructuur op het afgesproken niveau te brengen en te houden. 3 VERDEEL TAKEN EN RISICO’S EENDUIDIG Basis voor een goed contract is een heldere verdeling van taken en risico’s, gekoppeld aan een bijpassend vergoedingsysteem. 4 MAAK DE KWALITEIT MEETBAAR EN BENOEM DE WERKZAAMHEDEN Doel van de samenwerking is een bepaalde kwaliteit van het areaal. Zaak is dan wel die kwaliteit
De culturele component speelt altijd een belangrijke rol bij de inkleuring van de nieuwe relatie > catie, rapportage, controle en betaling te worden vastgelegd in een administratieve organisatie. De culturele component speelt altijd een belangrijke rol bij de inkleuring van de nieuwe relatie. Dat geldt zowel voor de inhoud als het proces erheen. De SRR en de RET stelden vooraf nadrukkelijk dat ze de samenwerking in de huidige geest wilden voortzetten. Exemplarisch is dat de SRR haar eisen ten aanzien van beschikbaarheid, veiligheid en comfort niet eenzijdig oplegt maar ze in samenspraak met de RET wil uitwerken. De formalisering van de relatie tussen RET en SRR is een groeiproces, dat idealiter uitmondt in een professionele relatie waarin beide partijen zich langdurig prettig voelen. Informatie:
[email protected] en
[email protected]
21
20 De APPM gereedschapskist plezierig projectmatig werken De helpende hand bij projectbeheersing - een uniforme werkwijze - praktisch, eenvoudig en snel - aansluiting bij de informatiebehoeften.
Dagvoorzitter Menno Olman
Inspirerend seminar georganiseerd door Schiphol en APPM
Gebruik en Beheer van infrastructuur in een complexe omgeving
24
> APPM heeft in samenwerking met Schiphol een groot
> APPM in verschillende beheervelden handvatten
aantal deelnemers (overheden én marktpartijen) uitge-
aan voor de positie van de beheerder. Handreikingen
nodigd om deel te nemen aan het seminar op Schiphol.
werden gedaan over hoe de (infrastructuur-)beheerder
In deze inspirerende bijeenkomst zijn op 28 september jl.
kan omgaan met zijn veranderende rol en positie in
vanuit verschillende werkvelden ervaringen en ontwik-
een veeleisende en dynamische omgeving.
kelingen rond het beheer van infrastructuur gedeeld. Ruim honderd deelnemers woonden de bijdragen van
21 25 19
‘beheer is niet sexy’ en ‘de beheerder moet de rol van opdrachtgever op zich nemen’
APPM, Schiphol, Rijkswaterstaat, ProRail en Bouwend Nederland bij, met elk een eigen focus. Onder deskundig
Stellingen als ‘beheer is niet sexy’ en ‘de beheerder
en scherp voorzitterschap van Menno Olman werd na
moet de rol van opdrachtgever op zich nemen’ gaven
elke presentatie een interactieve discussie geleid met
veel stof tot zinvolle discussies,. De volgende quote,
de aanwezige deelnemers. Floris de Groot van APPM beet
naar aanleiding van een opmerking over de glazen
het spits af en reikte op basis van de ervaringen van >
bushaltes Zuidtangent, illustreert dit: ‘Als beheerders >
Floris de Groot
Een razend interessante innovatieve aanpak
> gaan ontwerpen, dan wordt het een saaie boel in
> Een ontwikkeling waarin de laatste jaren vele
Nederland!’.
stappen zijn gezet. De laatste spreker was Jan Bijker die namens Bouwend Nederland de positie van de
Ed Koelemeijer van Schiphol gaf, als ‘maintenance
betrokken bouwers de nodige aandacht heeft gege-
manager of the year 2006’, inzicht in hoe, ondanks
ven: een pleidooi voor eerdere betrokkenheid van de
een forse toename van het aantal starts en landingen,
bouwers in het proces en veel meer aandacht voor de
de beheer- en onderhoudskosten werden verlaagd!
menselijke kant van het vaak zware en lastige werk.
Louter door een andere beheerorganisatie te
26
ontwikkelen.
In de afsluitende borrel werd druk nagesproken en zijn tussen de deelnemers ervaringen uitgewisseld.
Ben Spiering van Rijkswaterstaat gaf een toelichting
Over één ding was iedereen het eens: het was een
op het Partnerprogramma Infrastructuur Management
mooie dag!
(PIM) waarin op basis van buitenlandse ervaringen verbetermogelijkheden in de samenwerking met de
Informatie:
[email protected]
markt worden gezocht. Een razend interessante innovatieve aanpak.
DE BELANGRIJKSTE CONCLUSIES • DE BEHEERDER MOET EERDER IN HET
Namens ProRail zijn door Onno Hazelaar ervaringen uit de doeken gedaan rond de ontwikkeling van traditioneel beheerder tot de professioneel assetmanager, die gebruik maakt van prestatiecontracten. >
PROCES BETROKKEN ZIJN. • BEHEERKOSTEN KUNNEN OP BASIS VAN ORGANISATORISCHE WIJZIGINGEN VERDER OMLAAG. • MARKTPARTIJEN KUNNEN VEEL BETEKENEN.
27
> De Oude Rijnzone, het gebied tussen Bodegraven en
HOTZE HOFSTRA
FRANK VAN VLIET
Leiden, is een typisch stukje Groen Hart: veel potentie, weinig (gestuurde) ontwikkeling. Afgelopen zomer kreeg APPM van de provincie Zuid-Holland en de gemeenten Alphen en Rijnwoude het verzoek de Ontwerp-Transformatievisie Oude Rijnzone uit te werken, en wel voor het deelgebied Alphen-West/ Rijnwoude-Oost. Na drie maanden en vier bijeen-
> Een eerdere transformatievisie sneefde door een
komsten ligt er één visie, gedragen door alle
gebrek aan maatschappelijke betrokkenheid.
stakeholders, die ter besluitvorming aan de
Interactieve planvorming was nu het parool. APPM koos
stuurgroep wordt voorgelegd. >
voor een open-planproces waarvoor alle stakeholders werden uitgenodigd: overheden, marktpartijen, maatschappelijke organisaties en belangengroepen van groot tot klein. Nu mislukken participatieprocessen nogal eens omdat
28
belanghebbenden met een plan worden geconfronteerd, vóórdat ze ook maar iets van hun kennis en visie hebben kunnen
Transformatievisie Oude Rijnzone
Ruim baan voor dromen en ambities
inbrengen. APPM organiseerde daarom eerst twee ateliers waarin de deelnemers de vrije hand kregen. De identiteit en de kwaliteiten van het plangebied stonden centraal en fungeerden als uitgangspunt voor de visieontwikkeling. Dromen en ambities kregen ruim baan, bevrijd van het keurslijf van een vastgelegd bouwprogramma en >
29
Aan een grote tafel ontspon zich een levendige discussie > niet gehinderd door een vooraf
> visie neer te leggen. Aan een grote tafel ontspon zich
opgesteld vlekkenplan of ontwerp.
een levendige discussie tussen de verschillende belangengroepen. Meteen werd zichtbaar welke consequenties
30
Verantwoordelijkheid
de keuzes hadden voor het programma en de grondex-
De derde bijeenkomst, op 21 september,
ploitatie, maar ook voor de gewenste kwaliteit van
was de bijeenkomst van de keuzes. De
het gebied. De deelnemers werden zich bewust van de
eerste twee ateliers hadden vier scenario’s
dilemma’s, van de noodzaak tot het maken van keuzes
opgeleverd, waarin de kwaliteit en
en kregen begrip voor elkaars standpunten. Er ontstond
potentie van het gebied op evenzovele
een gemeenschappelijke visie die het beste uit meerdere
manieren was uitgewerkt in een mogelijk
werelden verenigde. Interessant neveneffect: de stake-
programma. Het door de overheden ingebrachte bouw-
holders losten de dilemma’s op die normaliter op het
programma, met 4000 woningen en 50 hectare bedrijven-
bordje van bestuur en politiek terechtkomen.
terrein, moest nu een plaats krijgen, met inachtneming van de specifieke kwaliteiten uit de eerdere scenario’s.
De uitkomst van de gebiedsateliers heeft onze verwach-
Met andere woorden: aan de stakeholders nu de
tingen overtroffen. Het is niet niets om in slechts drie
verantwoordelijkheid om de eigen idealen met de
maanden een gedragen visie op te stellen, passend
realiteit van het programma in overeenstemming te
binnen de ambities van de opdrachtgever. Het laatste
brengen. Vluchten kon niet meer.
gebiedsatelier vond plaats op het moment dat deze nieuwsbrief werd gedrukt. Tijdens deze bijeenkomst wer-
Gemeenschappelijke visie
den de ideeën op het niveau van de verschillende deelge-
Werkgroepjes gingen aan de slag met vijftig puzzelstuk-
bieden uitgewerkt. Gezien de eerdere goede resultaten,
ken waarop de woningen en werkgebieden uit de vier
hebben we alle vertrouwen in een positieve uitkomst.
scenario’s ingetekend waren. Aan het eind van de dag kwam iedereen bij elkaar in de ultieme poging één >
Informatie:
[email protected] en
[email protected]
31
PIERRE VAN VEGGEL
MARJOLEIN BRANDT
Mobiliteitsmanagement is handwerk
“U rijdt 4 dagen per week om 8.45 h over de Hollandsche brug…” > Op de A1 en A6 in de Gooi- en Vechtstreek laat Rijkswaterstaat op diverse plaatsen werkzaamheden verrichten: onderhoud aan kunstwerken, vergroting van
32
> Het Nederlandse rijkswegennet ligt
de wegcapaciteit, plaatsing van geluidsschermen. Aan
op de schop. De grootste onderhouds-
APPM de opdracht de doorstroming van het verkeer
operatie uit de geschiedenis van
optimaal te houden. Dat betekent samen met de omge-
Rijkswaterstaat kenmerkt zich door
vingsmanager van Rijkswaterstaat een set maatregelen
een belangrijke omslag in het denken:
bedenken, plannen en (laten) uitvoeren. De maatrege-
niet langer staat de techniek centraal,
len bestaan uit een combinatie van verkeerskundige
maar de gebruiker. Minimaliseren van
ingrepen en gedragsbeïnvloeding. Gedragsbeïnvloeding
de overlast is het credo. Het realiseren
is de kritische succesfactor, want wat je ook verzint
van die doelstelling staat of valt bij
op het gebied van rijstrookversmalling en incident-
een gerichte en individuele benadering van de automobilist. >
management, je zult gedurende de werkzaamheden het verkeersaanbod moeten terugbrengen. Creativiteit De renovatie vorig jaar van de A9 Gaasperdammerweg was wat de doorstroming betreft een succes. Dat was >
33
Camera’s boven de A6 registreren nummerborden
34
> met name te danken aan het feit dat in
> Tegelijk verrichten we marktonderzoek op hoger
Amsterdam Zuidoost veel bedrijven zitten. Deze
niveau. Letterlijk. Camera’s boven de A6 registreren
werden geconfronteerd met een feit: Rijkswaters-
nummerborden. Via de RDW achterhalen we de
taat zou in de zomermaanden de weg afsluiten,
frequente weggebruikers, die vervolgens individueel
de bedrijven moesten een oplossing zien te vinden
worden benaderd voor een onderzoek naar hun
voor hun bereikbaarheidsprobleem. Dat deden ze
reisgedrag. Tegelijk worden ze geïnformeerd over de
dan ook, samen met Rijkswaterstaat en Verkeer.
werkzaamheden en gevraagd naar hun belangstelling
Advies in de vorm van bijvoorbeeld OV-passen en
voor alternatief vervoer. Dat wordt hen vervolgens op
flexibele werktijden. Daarmee was meteen een
maat aangeboden, bijvoorbeeld Van-pool van en naar
grote groep automobilisten van de weg gehaald.
bepaalde wijken in Almere of bootverbindingen naar
Op de A1-A6 werkt deze strategie niet omdat de
Amsterdam. Mobiliteitsmanagement is handwerk,
doelgroepen diffuus zijn. Wie wanneer van deze
iedere keer opnieuw. ‘De weggebruiker’ bestaat niet,
belangrijke corridor gebruikmaakt, en vanwaar
evenmin als ‘de burger’. Wie het individu aanspreekt,
naar waar, is onbekend. APPM gaat samen met
boekt succes. Als de werkzaamheden afgerond zijn,
Rijkswaterstaat en Verkeer.advies creatief te werk
kan iedereen daarmee zijn voordeel doen. Wie weet
om de doelgroepen toch te bewegen op andere
worden er blijvende alternatieven voor de auto
tijdstippen of andere manieren te reizen.
ontwikkeld, wie weet verschuift de modal shift net iets ten gunste van het openbaar vervoer.
Camera’s Nemen we als praktijkvoorbeeld de renovatie van de Hollandse Brug. De opdracht lijkt simpel. Tussen 6.00 en 10.00 uur maken er 20.000 auto’s gebruik van. Haal er 1000 vanaf en de extra vertraging door werkzaamheden is tenietgedaan. Overleg met de weggebruiker vindt plaats op microniveau, om de individuele lokale knelpunten op te lossen. >
Informatie:
[email protected] en
[email protected]
35
JON BELLIS
Het APPM-contractkeuzemodel:
Stap voor stap naar de meest geëigende contractvorm > Opdrachtgevers van omvangrijke infrastructurele en bouwkundige werken worstelen nogal eens met de vraag welke contractvorm het meest geëigend is voor hun project. De politiek vindt innovatief aanbesteden wenselijk, maar is dat in het onderhavige geval wel verstandig? Moeten we de beheercomponent nu wel of niet meenemen? En hoe komen we tot een optimale verdeling
36
37
van de risico’s? Het geautomatiseerde contractkeuzemodel van APPM leidt de opdrachtgever stap voor stap naar een transparante en goed onderbouwde keuze.
In de ideale situatie wordt het APPM-contractkeuze-
> De verschillende disciplines kijken bij elkaar over de
model doorlopen in een workshop-achtige setting.
schouder en krijgen in een vroeg stadium begrip voor
Na een individuele voorbereiding gaan de leden van
elkaars standpunten.
het projectteam bij elkaar zitten. Iedereen krijgt de kans het project vanuit zijn eigen invalshoek te
Project- en opdrachtgeverscriteria
beschouwen, maar door met elkaar een open discus-
Per project snijdt APPM het model toe op de specifieke
sie aan te gaan ontstaat een integrale benadering. >
situatie. Het kwaliteitssysteem dat de opdrachtgever >
Hoe eerder, hoe meer ruimte om geïntegreerde contractvormen tot te passen > hanteert om tot een projectbesluit te komen wordt
> in hoeverre de projectbelangen en in hoeverre de
geïncorporeerd, evenals de organisatiestructuur.
opdrachtgeversbelangen de doorslag hebben gege-
Bovendien verwerkt APPM de actuele marktontwik-
ven. Wie de accenten wil verleggen, kan betrekkelijk
kelingen en de ontwikkelingen op het gebied van
eenvoudig traceren waar de risico’s liggen en welke
(aanbestedings-) wet- en regelgeving in het model.
maatregelen moeten worden genomen om deze te
In de workshop doorlopen de deelnemers het model
beheersen. APPM adviseert het model zo vroeg
stap voor stap. Ze beoordelen het project op zowel
mogelijk toe te passen, liefst na de studiefase.
project- als opdrachtgeverscriteria en maken aldus
Hoe eerder, hoe meer ruimte om geïntegreerde
een afweging tussen de wensen en mogelijkheden
contractvormen tot te passen.
van de eigen organisatie enerzijds en de projectken-
38
merken anderzijds. Bij de projectcriteria treffen we
Praktijk
een bekend lijstje aan: zaken als technische en
Het model is onlangs binnen de provincie Noord-
maatschappelijke complexiteit, de procedurele stand
Brabant toegepast. APPM kreeg van de provincie het
van zaken en de behoefte aan mede-financiering
verzoek haar te adviseren over de marktbenaderings-
door derden. De opdrachtgeverscriteria die worden
strategie voor de reconstructie van de N231. Deze
meegewogen zijn minder voor de hand liggend:
belangrijke provinciale weg ontsluit naast een aantal
het eigen aanbestedingsbeleid bijvoorbeeld, de
woon- en werkgebieden ook de Efteling. Uitgangs-
opvattingen over publiek private samenwerking,
punt van de herprofilering: tijdens de werkzaamheden
de interne capaciteit en de bedrijfscultuur.
moet de verkoop gewoon doorgaan. De toepassing van het model was een succes. Het maakte de
Transparantie
gewenste discussies los en leidde tot een breed
Aan het eind van de rit ligt er een stevig en breed
gedragen inkoopadvies, dat momenteel ter
onderbouwd advies. Voor iedereen is duidelijk, ook
besluitvorming voorligt bij het provinciebestuur.
voor de beslissers elders in de organisatie, hoe de keuze tot stand is gekomen. Tevens is zichtbaar >
Informatie:
[email protected]
39
GERTJAN VAN DER HOEVEN
Burgerparticipatie:
Soms ligt de kennis echt op straat
> beginnen. We gingen aan de slag met vier klankbordgroepen, samengesteld uit burgers en ondernemers. Uitgangspunt: alle oplossingsrichtingen staan nog open. Tijdens de uitgebreide wijkbezoeken bleek dat bewo-
40
> Heeft burgerparticipatie, het open plan proces of
ners en bewonersgroepen al gestructureerd en construc-
hoe we de betrokkenheid van de burger bij de besluit-
tief over het probleem hadden nagedacht. De direct
vorming ook noemen, wel zin? Levert het echt wat
betrokkenen wisten precies welke uitritten niet meer
op of is het alleen maar een vertragende factor en
gebruikt werden, waar de beste mogelijkheden waren
op z’n best een communicatie-tool waarmee je
om parkeerplaatsen aan te leggen, enzovoort. Hun
draagvlak kunt creëren? Over complementaire
frisse blik stond garant voor onorthodoxe oplossingen,
kennis en het combineren van abstractieniveaus.
zoals het minder stringent toepassen van normen voor de grootte van parkeerplaatsen. Dankzij de inbreng van
In Beverwijk zag de gemeente zich geconfronteerd met
buitenaf kreeg het proces een onverwachte uitkomst.
een parkeerprobleem. Een eerste oplossing, met ingrij-
Was het oorspronkelijke uitgangspunt herverdeling
pende en vaak ook pijnlijke maatregelen, werd zonder
van de parkeerdruk over de gemeente, nu bleek het
vooroverleg gelanceerd. De bevolking voelde zich
plotseling mogelijk het aanbod te vergroten.
gepasseerd en uitte haar ongenoegen op drukbezochte en oververhitte informatieavonden. Uiteindelijk wees
Verbindende schakel
de gemeenteraad het voorstel af.
Het vergroten van het aanbod? Waarom is hier niet eerder aan gedacht? Blijkbaar brengt een onbevangen
Onverwachte uitkomst
blik van buitenaf onvermoede oplossingen naar
APPM werd bij het proces betrokken en moest bij nul >
boven. Ook kan redelijkerwijs van ambtenaren niet >
41
De moraal van het verhaal is dat bij een vraagstuk van deze aard en omvang de
> verlangd worden dat
kennis óók op straat ligt
ze tot op de kleinste details op de hoogte
zijn van de mogelijkheden op straatniveau. De moraal van het verhaal is dat bij een vraagstuk van deze aard en omvang de kennis óók op straat ligt. De ambtenaar weet alles van verkeersbeleid, parkeernormen en vervoersstromen, de burger van de wensen en mogelijkheden voor zijn deur en in zijn straat. Combineer beide abstractie- en kennisniveaus, ze zijn complementair, niet contrair. De onafhankelijke procesmanager, de rol van APPM in Beverwijk, fungeert als verbindende schakel. Daarvoor is een brede kennis noodzakelijk, in dit geval niet alleen van (participatie-) processen, maar ook van civieltechnische aspecten.
42
Ook empatisch vermogen is een must voor de procesmanager, om zich te kunnen verplaatsen in de belangen van alle betrokkenen, ook die van politiek en bestuur. Ten slotte is lef onontbeerlijk, omdat het nodig kan zijn de probleemdefinitie en de vooraf gedachte oplossingen tot op het bot ter discussie te stellen. In Beverwijk sprak de raadsbehandeling van de parkeeroplossing boekdelen. Toen de raadsleden aan de wethouder kritische vragen stelden, waren het de klankbordleden die opstonden om antwoord te geven. Een beter bewijs voor de kennis en betrokkenheid van de burger is nauwelijks denkbaar. Informatie:
[email protected]
Werken met plezier hoofddorp zoetermeer
management adviseur (m/v) APPM Management Consultants is een onafhankelijk advies-bureau voor projectmanagement en managementadvies op het gebied van Ruimtelijke Inrichting, Verkeer en Vervoer, Infrastructuur, en Stedelijke Ontwikkeling. APPM is gevestigd in Hoofddorp en Zoetermeer.
Vijftig deskundige, enthousiaste projectmanagers en managementadviseurs zijn dagelijks bezig met aansprekende projecten voor Luchthaven Schiphol, Eneco Energie, Stadsgewest Haaglanden, Gemeente Amsterdam en vele andere opdrachtgevers binnen overheid, bedrijfsleven en de nutssector. Zo zijn wij betrokken bij onder meer de Zuidas, Randstadrail, Schiphol Logistics Park, RijnGouwe-Lijn, Zeesluis IJmuiden en Betuweroute.
APPM spant zich in om met alle betrokkenen op deskundige, enthousiaste en nuchtere wijze de gestelde doelen te realiseren. Daarbij speelt een plezierige samenwerking een belangrijke rol.
Functie inhoud In de functie van management adviseur ben je betrokken bij complexe organisatievraagstukken en strategische managementopgaven in lijn- en projectorganisaties. De organisaties bevinden zich in het publieke domein of op het grensvlak van publiek en privaat en zijn actief op het gebied van ruimtelijke inrichting, verkeer en vervoer, bouw en infrastructuur. Je adviseert over inrichting van organisaties, processen en systemen en het tot stand brengen en verbeteren van samenwerking binnen en tussen (project-)organisaties. Als adviseur ben je onder meer betrokken bij trajecten rondom visieontwikkeling, strategiebepaling, sturing, samenwerking, markt-benadering, organisatieontwikkeling en professionalisering. Je analyseert, begeleidt groepssessies, stelt heldere rapportages op en
Spicalaan 8 2132 JG Hoofddorp
bent betrokken bij de implementatie van adviezen. Jouw vaardigheden als procesmanager, teamspeler, analyticus, mediator, trainer of coach zullen daarbij het succes in opdrachten vergroten. Functie eisen Als management adviseur ben je in staat analytisch te denken en bezit je praktische kennis op het gebied van inrichting van organisaties, processen en systemen. Je hebt een academisch werk- en denkniveau en een technische of management gerelateerde studie afgerond. Je hebt minimaal 5 jaar aantoonbare ervaring op het gebied van management of organisatieadvisering bij organisaties die actief zijn het gebied van ruimtelijke inrichting, verkeer en vervoer, bouw of infrastructuur. Je beschikt over uitstekende communicatieve en sociale vaardigheden en je werkhouding kenmerkt zich als flexibel, energiek,
t 023 5621630 f 023 5627610
praktisch en doelgericht. Je voelt je prettig bij een mens- en resultaatgerichte samenwerking met collega’s en opdrachtgevers. Je bent in staat helder en bondig te rapporteren en hebt goed gevoel voor bestuurlijke en politieke verhoudingen. Je hebt een brede interesse en bent voortdurend op zoek naar uitdaging en (persoonlijke) ontwikkeling. Interesse Werken bij APPM betekent werken met plezier. Bij APPM kun je niet alleen veel verantwoordelijkheid verwachten, maar ook veel vrijheid en een hoge mate van zelfstandigheid. Voor meer informatie over deze functie kun je contact opnemen met Piet Brandjes. Je kunt je brief met CV sturen naar ons kantoor in Hoofddorp, t.a.v. afdeling Personeel en Organisatie of per mail sturen naar
[email protected].
appm.nl
Colo fon NUMMER 5 · JAARGANG 2 · NOVEMBER 2006
UITGAVE APPM Management Consultants REDACTIE Piet Brandjes Monique Nales Pepijn van Wijmen TEKST Vincent Westzaan VORMGEVING 52 graden noorderbreedte DRUKWERK Druno en Dekker PRODUCTIE APPM Alles uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of overgenomen als er voor publicatie schriftelijke toestemming van de redactie is.
Spicalaan 8 2132 JG Hoofddorp
t 023 5621630 f 023 5627610
[email protected] www.appm.nl
Röntgenlaan 19c 2719 DX Zoetermeer
t 079 3600044 f 079 3617222
[email protected] www.appm.nl