antwoorden en uitleg bij Micropia-onderwijsmateriaal primair onderwijs (groep 7-8)
onzichtbaar leven In dit document vindt u de vragen uit het Micropia-opdrachtenboekje voor de bovenbouw van het primair onderwijs met daarbij de juiste antwoorden. Bij iedere vraag staat tevens een korte uitleg over het juiste antwoord. Dit document kunt u gebruiken bij het nakijken van de vragen en tijdens de nabespreking in de klas.
Agaricus bisporus
schimmels en paddenstoelen
Waarom maakt een schimmel paddenstoelen? Kruis het juiste antwoord aan.
A. als afdakje tegen regendruppels
B. om zich voort te planten
C. om zich mooier te maken
D. om andere schimmels te laten zien dat dit zijn plek is
Uitleg: Schimmels maken paddenstoelen om zich voort te planten. In deze paddenstoelen zitten hele kleine deeltjes, genaamd sporen. Dit zijn een soort zaadjes. Bij een vliegenzwam hangen ze bijvoorbeeld onder de hoed. De sporen zijn zo klein dat ze al met een zuchtje wind verspreiden door het bos of je tuin. Als de spore ergens neerkomt waar genoeg water en voedsel is, dan groeit het uit tot een nieuwe schimmel die op zijn beurt weer paddenstoelen maakt.
Hypsibius dujardini
beerdiertjes
Kijk nu goed door de microscoop en maak een simpele tekening van het beerdiertje.
Uitleg: Onder de microscoop kunnen de leerlingen kijken naar echte beerdiertjes. Door een lichtmicroscoop zien ze er ongeveer uit zoals hierboven. Belangrijke onderdelen van het beerdiertje, die uw leerlingen over hebben kunnen nemen in hun eigen tekening, zijn het lange lijfje en de acht pootjes. Kijk eens naar het filmpje. Hoe kan het beerdiertje zo goed overleven?
Kruis het goede antwoord aan.
A. het beerdiertje kan zich goed verstoppen
B. het beerdiertje heeft een heel dik pantser
C. het beerdiertje graaft zich in
D. het beerdiertje maakt een beschermend tonnetje van zichzelf
uitleg: Beerdiertjes kunnen zo goed overleven omdat ze zich tot een soort tonnetje oprollen. Ze hebben dan bijna geen water meer in hun lijf. Hierdoor zijn ze beschermt tegen de extreme kou of hitte. Zo kunnen ze zelfs tien dagen open en bloot in de ruimte overleven.
blauwalgen Bekijk het filmpje en lees het tekstje. Kruis aan of het antwoord waar of niet waar is.
cyanobacteriën maken een groot deel van de zuurstof op onze planeet
waar
in één druppel water leven soms wel tien miljoen cyanobacteriën
waar
zonder deze cyanobacteriën zou er nooit zuurstof op aarde zijn geweest
waar
niet waar
niet waar
niet waar
uitleg: Cyanobacteriën, of blauwalgen, maken ongeveer de helft van alle zuurstof op onze planeet. Hiervoor gebruiken zij zonlicht, net al planten. Deze microben begonnen zo’n drie miljard jaar geleden met het maken van zuurstof. Zonder hen zou er nooit zuurstof op onze planeet zijn geweest. In een druppel water kunnen wel 10.000 cyanobacteriën leven. In de zomer, wanneer er veel zonlicht is, ontstaan er soms veel blauwalgen in de sloot en mag je er niet in zwemmen.
Atta cephalotes
parasolmieren
Waar gebruiken de parasolmieren de witte schimmels voor?
uitleg: Parasolmieren gebruiken de schimmels als voedsel voor zichzelf en hun larven. Het zijn net boeren die fruit telen als voedsel. De parasolmieren snijden met hun sterke kaken stukjes blad af, kauwen dit fijn tot bladermoes en leggen dit in hun nest. De schimmels kunnen hier goed op groeien. De schimmels zijn dus heel belangrijk voor de mieren. Zonder deze schimmels zouden zijn niet kunnen overleven. Maar dit geldt ook andersom. Zonder het bladermoes zouden de schimmels ook geen eten hebben.
microben op en in je lichaam
Waar zitten de meeste microben?
Kleur het juiste lichaamsdeel in.
uitleg: De meeste microben bevinden zich in onze darmen, de zogenaamde darmbacteriën. Het zijn er in totaal bijna honderdduizend miljard, veertienduizend keer het aantal mensen op aarde. Samen wegen zij 1,5 kilo. Darmbacteriën zijn goedaardig en heel belangrijk voor de vertering van ons voedsel. Ook maken zij essentiële vitamines en trainen zij ons afweersysteem. Zonder darmbacteriën zouden wij niet kunnen overleven.
Aspergillus niger
verrot en beschimmeld voedse
Waarom is het handig dat voedsel bederft? Kruis het goede antwoord aan.
A. de microben kunnen het voedsel dan makkelijker vinden
B. bedorven voedsel is veel gezonder
C. de microben ruimen zo de voedselresten op
D. het neemt dan minder plaats in de afvalbak in
uitleg: In de natuur zorgen microben ervoor dat afval netjes wordt opgeruimd. Het zijn de ultieme recyclers. Langzaam maar zeker eten ze alles op dat achter blijft. Bijvoorbeeld de bladeren die in de herfst van de bomen vallen. Zij zijn in de lente allemaal verdwenen. Allemaal dankzij microben die ze op hebben gegeten. Zonder microben zouden we tot onze oren in de troep lopen.
bonusvraag Welk onderdeel van het lichaam blijft het langst liggen, denk je? Overleg eens met je klasgenoot. uitleg: ‘de botten’ Als er een dier dood gaat, beginnen microben direct het lichaam op te ruimen. Ze beginnen bij het makkelijke deel; het zachte weefsel. Dat zijn bijvoorbeeld de organen. Later beginnen ze ook aan de huid. Deze is veel moeilijker af te breken en blijft dus langer liggen. Als al het andere weg is, blijven de botten over. Het kan heel lang duren voordat ook deze door de natuur worden opgeruimd.
extra: opdracht Kan jij deze dingen bij jou thuis terug vinden? Bedenk per afbeelding wat het met microben te maken heeft. uitleg: •
Microben kunnen overal leven. Zelfs tussen de voegen van de tegels in de badkamer en de keuken. Hier is het lekker vochtig, en vaak warm. Schimmels kunnen dan zelfs tussen de voegen genoeg voedsel vinden om te leven.
•
Als je de vissenkom te lang niet verschoont, of als je de vis teveel eten geeft, dan wordt de kom soms helemaal groen. De groene kleur komt van algen. Als er genoeg voedsel is, zoals het eten voor de vissen, dan kunnen de algen heel snel in aantal toenemen. Ze kleuren met z’n allen dan het water helemaal groen.
•
De boterham met kaas die je ’s ochtends bij het ontbijt, of ‘s middags bij de lunch eet zou niet bestaan zonder microben. Kaas wordt gemaakt met zogenaamde melkzuurbacteriën en brood met bakkersgist, een soort schimmel.
•
In je lichaam zorgen darmbacteriën voor de vertering van het voedsel. Zij maken van je eten en drinken dus poep. Wist je dat de helft van je poep uit darmbacteriën bestaat?
