Analyses. De broers Luc en Yves Meeùs: passie voor ondernemen. Aankoop van een chalet in Zwitserland: wat u moet weten

2015/NAJAAR

Analyses 09

ANALYSES 09

De broers Luc en Yves Meeùs: passie voor ondernemen

PUILAETCO DEWAAY PRIVATE BANKERS

Grondstoffenmarkten: einde van het lijden in zicht?

Tax shelter: een duwtje in de rug voor start-ups

Aankoop van een chalet in Zwitserland: wat u moet weten

Voorwoord | Analyses |

Ondernemerschap en innovatie staan centraal Beste lezer, Ook in dit nummer willen we u informeren over alles wat een impact kan hebben op het beheer van uw vermogen: de wereldwijde macro-economische situatie, de evolutie van de markten, de fiscale nieuwigheden,... Wij geven u onze visie op de gevolgen van de groeivertraging in China en op de grondstoffenmarkten – twee thema’s die de laatste maanden niet uit het nieuws weg te denken waren –, en u verneemt meer over de uitbreng van vastgoed uit een patrimoniumvennootschap en over de aankoop van vastgoed in het buitenland. Om een vertrouwensrelatie op lange termijn met u te kunnen opbouwen, menen wij dat het onmisbaar is om elkaar goed te kennen. Daarom vindt u in dit nummer eveneens meer informatie over de waarden die ons drijven. We hebben ervoor gekozen om twee verwante thema’s in de schijnwerpers te zetten die ons na aan het hart liggen: ondernemerschap en innovatie.

“PUILAETCO DEWAAY WIL IMMERS EEN BANK ZIJN DIE ZICH RESOLUUT OP DE TOEKOMST RICHT DOOR TRADITIE EN INNOVATIE TE COMBINEREN.”

Deze twee waarden staan centraal, zowel in onze interne relaties als in onze relaties met onze partners en onze cliënten. Puilaetco Dewaay wil immers een bank zijn die zich resoluut op de toekomst richt door traditie en innovatie te combineren. Ondernemerschap komt met name tot uiting in ons partnership met Be Angels, een netwerk van Belgische beleggers dat in start-ups investeert en waarvan wij de werking steunen. Daarnaast geven we u toelichting bij de

3

nieuwe fiscale bepalingen betreffende de tax shelter. Via deze maatregel krijgen start-ups toegang tot nieuwe financieringsbronnen en kunnen investeerders deze jonge ondernemers steunen in ruil voor een fiscaal voordeel. Het belang dat wij aan ondernemerschap hechten, komt ook terug in het artikel dat wij aan de broers Meeùs gewijd hebben. Zij hebben hun ondernemers-DNA geërfd van hun vader en grootvader, die aan de basis liggen van een belangrijke verpakkingsgroep in de Benelux. Vanuit hun passie voor ondernemen steunen zij vandaag tevens verschillende jonge bedrijven en dragen ze aldus bij aan de economische ontwikkeling van ons land. Tot slot, in een wereld waar alles met een nooit geziene snelheid evolueert, is het noodzakelijk dat de bank over moderne instrumenten beschikt die haar toelaten om haar cliënten zo snel en efficiënt mogelijk te bedienen en te informeren. Met trots kunnen wij u de nieuwe versie van onze onlinetoepassingen aankondigen, i.e. de voorbode van andere innovaties die wij u in onze volgende nummers zullen voorstellen. Veel leesplezier!

Thierry Smets Gedelegeerd Bestuurder Voorzitter van het Directiecomité van Puilaetco Dewaay

Puilaetco Dewaay Private Bankers

| Analyses

Analyses |

Inhoud ENTREPRENEURSHIP

VISION

06 / 08 / 14 /

34 / 38 / 41 /

Waarom de integratie van UBS een meerwaarde is Aanpassingen in China doen de wereldeconomie beven

Stroom uit de wind op zee

ÿ p. 38

EXPERTISE

45 / 50 / 52 /

WEALTH PLANNING & STRUCTURING

23 / 28 /

Ondernemerschap in het DNA

Zijn de grondstoffenmarkten aan het einde van hun lijden?

ÿ p. 6 18 /

Onder de vleugels van Be Angels

Hoe vastgoed uit uw patrimoniumvennootschap uitbrengen?

Het web: een beloftevolle markt De verdere digitale koers van uw private bank Brussel eigent zich het leeuwendeel toe

Nuttige tips voor de aankoop van een chalet in Zwitserland

CHARITY

Een duwtje in de rug voor startende ondernemingen

56 /

ÿ p. 23 Realisatie Roularta Custom Media, Puilaetco Dewaay Concept Ben Herremans & Kaat Kerkhove Hoofdredactie Sandrine Vandendooren Lay-out Anne-Sophie Demey Coördinatie Pieter Taelman en Puilaetco Dewaay Teksten Puilaetco Dewaay Medewerkers Dirk De Moor, Peter Luyten, Diane Michiels, Laura Moyano, Patrick Siméons, Sandrine Vandendooren, Jo Vandendries Mediaregie Custom Regie Druk Roularta Printing Verantwoordelijke uitgever: Patrick Siméons Herrmann-Debrouxlaan 46, 1160 Brussel.

Green label Dit magazine is CO2-neutraal geproduceerd. Het papier en drukwerk zijn duurzaam ingekocht en de CO2-uitstoot die toch nog bij de productie van dit magazine vrijgekomen is, is gecompenseerd. Het magazine is CO2neutraal gedrukt waarbij gebruikgemaakt is van FSC gecertificeerd papier. Wenst u te reageren? Aarzel niet om ons uw opmerkingen te bezorgen, zodat wij van dit magazine Uw magazine kunnen maken.

Vicky & Alexis: een stichting tegen rampen

ÿ p. 45

STATE OF THE ART Analyses is een financieel en lifestyle magazine uitgegeven onder de verant woordelijkheid van Puilaetco Dewaay Private Bankers NV waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is aan de Herrmann-Debrouxlaan 46 te 1160 Brussel. R.P.R. BE 403.236.126.

60 / 64 /

Een collectie Belgische kunst in Luxemburg Herontdek de Belgische kunst in onze musea

De verstrekte informatie mag niet worden beschouwd als een aanbod of een verzoek tot aan- of verkoop van om het even welk financieel instrument. De redactie van het magazine werd afgesloten op 26 oktober 2015.

ÿ p. 60

[email protected] www.pldw.be

Brussel 02 679 45 11 | Antwerpen 03 248 59 10 | Hasselt 011 28 48 90 | Luik 04 340 46 00 | Meise 02 264 95 00 | Namen 081 32 63 00 | Sint-Martens-Latem 09 235 23 80 | Waregem 056 62 51 30

www.pldw.be

4

5


| Analyses | Vision

Vision | Analyses |

Waarom de integratie van UBS een meerwaarde is

“DEZE OPERATIE IS EEN REUZENSTAP VOORWAARTS.”

Tekst © Puilaetco Dewaay Foto’s © David Plas Photography

Z

oals aangekondigd in de vorige editie van uw magazine Analyses, is Puilaetco Dewaay door de overname van UBS Belgium de derde grootste “pure play” private bank van België geworden, met meer dan 10 miljard euro onder beheer en bijna 10.000 cliënten.

In het kader van deze integratie werd het Directiecomité van de bank, bestaande uit Thierry Smets (CEO), Sabine Caudron (verantwoordelijk voor het commercieel beleid) en Amaury de Laet (verantwoordelijk voor het dienstenaanbod), versterkt door de komst van Ludivine Pilate en Gregory Christians, die respectievelijk de functie COO (Chief Operating Officer) en CIO (Chief Investment Officer) uitoefenen. We hebben aan de leden van het Directiecomité gevraagd waarin de toegevoegde waarde van deze integratie zit. Waarom werd UBS Belgium overgenomen? Thierry Smets: We hadden gezegd dat we wilden groeien. Met deze overname hebben we de daad bij het woord gevoegd. Deze operatie laat ons toe om een reuzenstap voorwaarts te zetten, aangezien we hierdoor onze strategische doelstellingen sneller kunnen bereiken dan door organische groei, zonder ons DNA te verloochenen. Puilaetco Dewaay

www.pldw.be

6

staat bijna 150 jaar ten dienste van haar cliënten met een gepersonaliseerde en onafhankelijke benadering. Onze nieuwe omvang maakt het mogelijk om de nieuwe uitdagingen in de financiële wereld aan te vatten met een nog solidere structuur. Deze overname past bovendien in de langetermijnvisie van onze aandeelhouder en versterkt onze stabiliteit. Dit zijn tal van elementen die het vertrouwen in onze instelling doen toenemen. Wat zijn de voordelen van deze integratie? Sabine Caudron: Wij hebben onze aanwezig heid in België versterkt op drie strategische plaatsen (Brussel, Antwerpen en Gent) en ervoor gezorgd dat de continuïteit verzekerd blijft voor onze cliënten, die bediend blijven door hun vertrouwenspersoon. Deze integratie laat ons eveneens toe om de visibiliteit en de notoriëteit van het merk Puilaetco Dewaay te vergroten. De complementariteit van de commerciële benadering van de private bankers van Puilaetco Dewaay met die van de collega’s van UBS Belgium creëert een positieve dynamiek binnen de bank. Hoe evolueert het dienstenaanbod van de bank? Amaury de Laet: Deze overname laat ons toe om een uitgebreider gamma van producten en diensten (afgeleide producten, kredieten,

””Van links naar rechts: Ludivine Pilate, Thierry Smets, Amaury de Laet, Sabine Caudron en Gregory Christians.

advies inzake vermogensplanning, kunstadvies, ethisch en duurzaam beheer via onze exclusieve samenwerking met Triodos Bank,...) aan te bieden. Wij zijn voortaan in staat om nog beter te beantwoorden aan zeer specifieke vragen (afgeleide producten, private equity, professionele tussenpersonen,...) van een cliënteel dat steeds veeleisender wordt, terwijl we nog steeds een bank op mensenmaat zijn en onze flexibele en snelle besluitvorming onveranderd blijft. Wat is er kenmerkend voor Puilaetco Dewaay in termen van portefeuillebeheer? Gregory Christians: Het beheermodel van Puilaetco Dewaay verenigt op harmonieuze wijze de inbreng van de groep KBL European Private Bankers (wat betreft activaspreiding, research inzake internationale waarden,...) met de lokale knowhow inzake het beheer en de samenstelling van portefeuilles (met inachtneming van de typisch Belgische ver plichtingen inzake het type van instrumenten,

fondsen en fiscaliteit). Dit aanbod moet niet onderdoen voor wat ik vroeger kende. Zo denk ik bijvoorbeeld aan ons beheer mandaat “Richelieu Fd Strategic” dat de beleggingsfilosofie en -visie van de bank perfect weergeeft en dat de cliënten een volledig transparante en zeer goed gedocumenteerde reporting biedt. Wat is de impact van de integratie op de operationele werking van de bank? Ludivine Pilate: De kwaliteit van onze dienst verlening is een noodzakelijke voorwaarde voor de tevredenheid van onze cliënten en vormt de basis voor de toekomstige groei van onze activiteiten. De versterking van onze ondersteunende teams (Client Administration, Risk & Compliance, Back-Office effecten/cash, Finance,...) in het kader van de integratie kwam bijgevolg op een uitstekend moment en is des te belangrijker in het licht van de steeds strengere regelgevende context.

7


| Analyses | Vision

Vision | Analyses |

Aanpassingen in China doen de wereldeconomie beven

Maar op het beperkte landbouwareaal droegen die mensen nauwelijks bij tot de productie en de veel te grote en onproductieve landelijke bevolking verpauperde totaal. Toen onder het nieuwe bewind van Deng Xiaoping de industrialisatie van de kustgebieden begon, kon men dus een beroep doen op het massale reservoir van laaggeschoolde arbeidskrachten dat op het platteland aanwezig was. Het was net zoals bij de industriële revolutie bij ons, toen de verpauperde boeren massaal naar de textielateliers van Gent en Aalst trokken om aan hun triest bestaan op het platteland te ontkomen. Omdat ze met zo’n enorm aantal waren en niet of laag geschoold waren, konden deze mensen weinig eisen stellen qua loon en arbeidsvoorwaarden. Als iemand werk tegen bepaalde voorwaarden weigerde, stond er altijd wel een volgende verarmde boer in de rij om het te doen. Zo kon China zich ontwikkelen tot “de fabriek van de wereld”. Westerse bedrijven gingen massaal hun productie verschuiven naar het land met zijn spotgoedkope arbeiders (en een lakse milieuwetgeving). Het gevolg was de meest grootschalige volksverhuizing uit de geschiedenis: bijna 500 miljoen mensen trokken van het Chinese binnenland naar de industrialiserende kustgebieden. Een ander gevolg was dat het Chinese groeimodel erg steunde op een immer groeiende industriële productie voor de buitenlandse afzetmarkten, waarvoor ook enorme investeringen nodig waren.

Foto’s © iStock / Corbis Images

CHINA’S GROEIMODEL BOTST OP ZIJN GRENZEN

N

Maar sinds enkele jaren botst dit model op zijn grenzen. Door de massale volksverhuizing en de demografische ontwikkelingen (het geboortecijfer viel na het invoeren van het éénkindbeleid immers zwaar terug) is de immense arbeidersreserve op het platteland zo goed als uitgeput. Door het einde van de toevloed aan goedkope arbeiders uit het binnenland is de onderhandelingspositie van de arbeiders veel steviger geworden, waardoor ze toenemende looneisen kunnen stellen (zie grafiek op pagina 10). Hiermee is de basis van het Chinese model van spotgoedkope productie voor de rest van de wereld dus weggevallen.

adat hij in zijn ballingsoord Elba het verslag van Lord Macartney, de eerste Engelse ambassadeur in China, had gelezen, sprak Napoleon: “Laissez donc la Chine dormir, car lorsque la Chine s’éveillera le monde entier tremblera.” Dit bleken profetische woorden.

Intussen is China wel degelijk ontwaakt en heeft het land op één generatie tijd meer dan 500 miljoen mensen uit de diepste armoede omhooggehaald. Dit was zonder meer een economische prestatie zonder weerga. Maar het traditionele Chinese groeimodel heeft zijn limieten bereikt. De pogingen om het aan te passen, doen, geheel zoals Napoleon het voorspeld had, schokgolven door de wereldeconomie gaan.

CHINA’S FANTASTISCHE GROEIWONDER

CHRISTOPHE VAN CANNEYT Chief Economist Puilaetco Dewaay

www.pldw.be

De economische transformatie die China heeft doorgemaakt, is inderdaad ongeëvenaard in de economische geschiedenis. Bij het begin van de economische hervormingen in 1980 was de totale productie van China vergelijkbaar met pakweg die van Nederland. De koopkracht van de Chinees bedroeg toen nauwelijks 3,5 % van die van de Amerikaan en de gemiddelde Chinees leefde ver onder de armoedegrens. 35 jaar later is China de tweede economie ter wereld geworden, na de VS. De gemiddelde groei beliep zo’n 10 % per jaar, wat betekent dat de productie sinds 1980 met een factor 18 is toegenomen. De koopkracht van de gemiddelde Chinees bedraagt daardoor intussen één derde van die van de Amerikaan en daarmee is China toegetreden tot de groep van landen met een inkomen in de (lagere) middenklasse. De inkomensverdeling in het land is echter nog zeer ongelijk: in de verstedelijkte kustgebieden benadert de koopkracht stilaan de niveaus van het Westen, maar het agrarische binnenland is nog steeds heel wat armer. Dit inkomensverschil was in het verleden echter nog veel groter: in 1980 leefde men op het platteland op de rand van de subexistentie, met een gemiddelde calorie-inname van 1.600 Kcal per dag. Dat was vooral het gevolg van de politiek van Mao: wantrouwig als hij was voor de oude stedelijke elite, zond hij duizenden mensen naar het platteland voor “ideologische heropvoeding”.

8

“HET TRADITIONELE CHINESE GROEIMODEL HEEFT ZIJN LIMIETEN BEREIKT.” ””In de verstedelijkte kustgebieden, zoals Shanghai, benadert de koopkracht stilaan de niveaus van het Westen.

9


| Analyses | Vision

Vision | Analyses |

“HET LAND WIL OPSCHUIVEN NAAR PRODUCTEN MET EEN HOGER GEHALTE AAN KWALITEIT EN TECHNOLOGIE.”

In eerste instantie heeft China gepoogd om de vertragende productiegroei in de verwerkende nijverheid te compenseren door massaal te investeren in publieke infrastructuurwerken. Daarmee wou het land niet alleen de productie-uitval na het begin van de crisis compenseren. Een verbetering van de infrastructuur is immers ook noodzakelijk als het land wil evolueren naar producten met een hogere toegevoegde waarde. Dat is precies wat China wil doen: nu de stijgende loonkost de massaproductie van eenvoudige producten van lage tot middelmatige kwaliteit onmogelijk maakt, wil het opschuiven naar producten met een hoger gehalte aan kwaliteit en technologie, waarvoor het een hogere prijs kan bedingen op de wereldmarkten. En net die transformatie zorgt voor heel wat economische schokgolven voor de wereldeconomie.

NIEUW MODEL ZORGT VOOR SCHOKGOLVEN Een eerste duidelijke vaststelling is dat de vertragende productiegroei in de klassieke verwerkende nijverheid niet correct was geanticipeerd en daardoor in een aantal sectoren voor heel wat overcapaciteit heeft gezorgd. De groei van de Chinese industriële productie is teruggelopen van 15 à 20 % tijdens de boomjaren tot 6 % vandaag. Tezelfdertijd viel een andere motor van het Chinese groeimodel, de vastgoedsector, ook stil ten gevolge van de zeer wankele financiële onderbouw van veel projecten. Beide bewegingen zorgen nu dan ook voor een gigantische overcapaciteit in basisindustrieën zoals staal, aluminium, glas en cementproductie. De gevolgen laten zich raden: de prijzen van deze producten kwamen onder sterke neerwaartse druk en hiermee hebben we meteen

””China ontwikkelde zich tot “de fabriek van de wereld”: westerse bedrijven gingen massaal hun productie verschuiven naar het land met zijn spotgoedkope arbeiders.

Evolutie van het maandloon van arbeidsmigranten (1980-2014)

“DE GROEI VAN DE CHINESE INDUSTRIËLE PRODUCTIE IS TERUGGELOPEN VAN 15 À 20 % TIJDENS DE BOOMJAREN TOT 6 % VANDAAG.” www.pldw.be

Werkelijk loon

Polynomiale trend

Bron: Lu Feng, “Employment Expansion and Wage Growth (2000-2010)”, China Macroeconomic Research Center, Peking University, Beijing, juni 2011. Update voor 2010-2014 door Franklin Templeton Investments met data van het Nationaal Bureau voor Statistiek.

10

één van de verklaringen voor de sterke deflatoire druk die de wereldeconomie momenteel lijkt te treffen. Uiteraard zorgt de tragere groei van de industriële productie en van de vastgoedactiviteit ervoor dat de Chinese groeicijfers niet meer de hoge toppen van weleer scheren: de bnp-groei is volgens de officiële cijfers teruggelopen van zo’n 10 % tot ongeveer 7 %. Vele privéwaarnemers twijfelen echter aan dit officiële cijfer en gebaseerd op meer indirecte indicatoren zoals bijvoorbeeld de elektriciteitsproductie, stellen ze dat de werkelijke groei nog lager ligt en misschien maar 5 % bedraagt! Wat er ook van zij, een belangrijk gevolg van de vertragende Chinese productie is dat de enorme grondstoffenhonger van het land sterk is afgenomen, en dat net op het moment dat de vele ontginnings- en mijnbouwprojecten die met het oog op deze stijgende vraag de voorbije jaren waren opgestart, productierijp zijn geworden. Hier dus hetzelfde verhaal als bij de basisproducten: de prijzen van de meeste grondstoffen zijn in elkaar geklapt, met alle gevolgen van dien voor de grondstoffenproducerende landen. Die zijn inderdaad de eerste slachtoffers geworden van de Chinese groeivertraging: van Brazilië over Zuid-Afrika tot Australië en Canada. Elk land dat sterk afhankelijk was van de grondstoffenproductie ziet zijn activiteitsniveau, al dan niet in belangrijke mate, teruglopen. En aangezien de prijzen van de grondstoffen ook gezakt zijn, zakken de exportontvangsten proportioneel nog meer! Deze slechtere gang van zaken is in de markten uiteraard niet onopgemerkt gebleven en heeft ervoor gezorgd dat zowat alle grondstoffenmunten de voorbije maanden een stevig pak voor de broek hebben gekregen. In een aantal landen die in de hoogtij-jaren van de grondstoffenboom te veel boven hun stand waren gaan leven, heeft het instorten van de prijzen tot grote economische en sociale problemen geleid. Dit is vooral het geval voor Brazilië, waar boven op de economische problemen nog een groot corruptieschandaal rond oliegigant Petrobras aan het licht kwam.

11


| Analyses | Vision

””De recente capriolen van de Chinese beurs zullen de bewindvoerders alvast niet gesterkt hebben in hun vertrouwen in de werking van de kapitaalmarkten.

ONTWIKKELING FINANCIËLE SECTOR: HET DILEMMA VOOR CHINA

“CHINA HEEFT BEHOEFTE AAN EEN VEEL MEER ONTWIKKELDE EN VEEL EFFICIËNTERE KAPITAALMARKT ALS HET WIL DAT ZIJN TRANSITIE NAAR EEN MEER EFFICIËNTE ECONOMIE SLAAGT.”

www.pldw.be

Maar de omschakeling naar een meer op toegevoegde waarde gerichte economie bezorgt ook het Chinese leiderschap de nodige hoofdbrekens. Een dergelijke moderne economie vereist immers een fijnmaziger en efficiënter systeem om kapitaal doeltreffend toe te kennen. Investeringen in Research & Development, marketinginspanningen, technologie-investeringen: het zijn beslissingen die beter aan een veelheid van meer gespecialiseerde spelers worden overgelaten dan aan een logge, monolithische en niet altijd geheel onpartijdige overheid. China heeft met andere woorden behoefte aan een veel meer ontwikkelde en veel efficiëntere kapitaalmarkt als het wil dat zijn transitie naar een meer efficiënte economie slaagt. Een volledig converteerbare munt en een open kapitaalrekening zijn andere noodzakelijke elementen in dit proces. En daar knelt het schoentje voor de sterk op sociale rust gestelde éénpartijstaat die China is: de overheid verliest immers een belangrijk controle-instrument over de economie als het de kapitaalmarkten openstelt voor de soms grillige internationale geldstromen (zoals de grondstoffenlanden vandaag aan den lijve ondervinden). Dit is geen gemakkelijk dilemma voor de Chinese overheid. De recente capriolen van de Chinese beurs zullen de bewindvoerders alvast niet gesterkt hebben in hun vertrouwen in de werking van de kapitaalmarkten! Toch is een meer open en efficiënte kapitaalmarkt een noodzakelijke voorwaarde als China een volwaardig lid wil worden van de economische wereldgemeenschap. Hoe de Chinezen met dit dilemma van meer openheid versus interne controle zullen omgaan, zal mee het gezicht van de 21ste eeuw gaan bepalen.

12

| Analyses | Vision

Vision | Analyses |

“ALLE EDELE METALEN, ALSOOK GOUD DOKEN 10 TOT 20 % LAGER HET VOORBIJE JAAR.”

Zijn de grondstoffen markten aan het einde van hun lijden? Foto’s © iStock / Corbis Images

H

et is geen mooi gezicht: sinds begin 2015 zijn alle grondstoffenprijzen gekelderd. Om precies te zijn, werd de daling reeds ingezet ergens eind 2010 of begin 2011. En de daling is breed gedragen, geen enkele grondstoffensoort ontspringt de dans.

FRANK VRANKEN Chief Strategist Puilaetco Dewaay

www.pldw.be

Energie is het best gekende slachtoffer en de prijs van Brent-olie, die vorig jaar nog 115 USD per vat bereikte, stond eind oktober lager dan 50 USD. Maar ook de industriële metalen doken lager. De London Metal Exchange Index zakte de voorbije 12 maanden met bijna 30 %. Diegenen die hun heil zochten in het goud, hebben zich vergist. Alle edele metalen, alsook goud doken 10 tot 20 % lager het voorbije jaar. Merkwaardig is dat zelfs de zachte grondstoffen hetzelfde lot ondergingen. Verliezen tot 15 % voor granen zijn geen uitzondering. Een brede index van agrarische grondstoffen staat op een zucht van het diepterecord opgemeten in 2008. Er was met andere woorden nergens goed nieuws te melden voor de grondstoffen. Wat lag er aan de oorsprong van een dergelijke daling en wat kunnen we verwachten voor de toekomst? Om daarop te kunnen antwoorden,

14

moeten we de categorieën één per één overlopen en vooral beginnen bij de energie.

””Een stevigere dollar is zelden goed voor de goudprijs.

DE FOUT VAN LEISTEENOLIE EN SAOEDI-ARABIË Olie is zonder twijfel de belangrijkste grondstof. Energie, en dan vooral de prijs ervan, is de belangrijkste kost in de extractie van alle andere grondstoffen. De implosie van de olieprijs was vorig jaar inderdaad de aanzet tot nog grotere verliezen voor de andere grondstoffensoorten. Maar waarom zakte de olieprijs zo brutaal? Het antwoord ligt bij leisteenolie en SaoediArabië. Door nieuwe technologieën zijn de Verenigde Staten erin geslaagd om op indrukwekkende wijze nieuwe oliebronnen aan te boren. Nieuwe boortechnieken, die niet enkel verticaal verliepen, maar ook door hardere rotslagen konden breken, veranderden de situatie volledig. Olie die tussen rotslagen en in poreuze gesteenten opgeslagen was, werd bereikbaar. Dit katapulteerde de VS van een natie met afnemende olieproductie naar de status van mogelijke topproducent, althans volgens het Internationaal Energieagentschap. Deze directe bedreiging werd door SaoediArabië beantwoord met een verhoging van de productie, die de olieprijs deed kelderen met als doel de Amerikaanse olieproducenten uit

de markt te prijzen. Saoedi-Arabië heeft immers een productiekostprijs van rond de 30 USD per vat, terwijl het voor de leisteenolieproducenten gemiddeld het dubbele is. Het gevolg van deze politiek kennen we vandaag met een olieprijs die onder de 50 USD per vat is gevallen.

VAL VAN DE INDUSTRIËLE METALEN In het kielzog van de dalende olieprijs gingen de industriële metalen gezwind lager. De hoofdreden ligt bij China. Het land is goed voor meer dan de helft van de wereldwijde consumptie van deze metalen. Als de Chinese vraag stokt, daalt de prijs. Sinds Peking besloten heeft om de structuur van de groei te wijzigen van een investeringsgeleide naar een consumptiegeleide economie, daalt de vraag. Dit wordt nog versterkt door het feit dat de verwerkende nijverheid, omwille van overcapaciteit, in een recessie gevallen is. Voeg daarbij ook nog eens relatief grote voorraden en het plaatje oogt niet fraai.

GOUD HEEFT ZIJN GLANS VERLOREN Ook voor de edele metalen was het geen feest. Goud is hier natuurlijk leidinggevend. De goudprijs wordt echter niet alleen bepaald door de industriële vraag naar goud, maar ook de rol van goud als reservemunteenheid speelt een rol. In die zin is goud een concurrent voor de dollar als reservemunt. Een stevigere dollar is zelden goed voor het goud en de vrees voor rentestijgingen in de VS had een nefast effect. Anderzijds is goud de ultieme bescherming tegen een oplopende inflatie en ondertussen weten we dat de inflatie nergens staat en dat het deflatiespook nog niet definitief verjaagd werd. De vraag naar fysiek goud vanuit de ontluikende markten nam ook af, gezien de verslechterende economische situatie. Tot slot zijn de zachte grondstoffen ook onderuitgegaan. Een mix van betere oogsten en lagere transportkosten die de export interessant maakten, drukte de prijzen wereldwijd. De afnemende kostprijs van meststoffen en alle

15


| Analyses | Vision

Vision | Analyses |

afgeleide producten van olie die bevorderlijk zijn voor de groei en de bescherming van gewassen, maakte dat de zachte grondstoffen algemeen goedkoper werden. Ondertussen werd er behoorlijk wat gespeculeerd over een “El Niño-effect” dat zich tot op heden niet echt manifesteerde.

WELKE EVOLUTIE VERWACHTEN? Hoe moet het nu verder met de grondstoffen? Wat moet er veranderen opdat er betere tijden komen? Indien we weer bij de olie beginnen, is het duidelijk dat de huidige lage prijzen hun effect niet missen. Tijdens de maanden augustus en september zijn er 6 Amerikaanse oliebedrijven over de kop gegaan en dus daalt het aanbod. Elders ziet men dat grote internationale ondernemingen, zoals Total of Royal Dutch, hun productie verminderen of capaciteit afbouwen en investeringen in de koelkast stoppen. Met andere woorden, naast het feit dat oliebronnen hun capaciteit op natuurlijke wijze met

gemiddeld 5 % per jaar zien afnemen, daalt ook de productie en mogen we verwachten dat we, ondanks de hoge voorraden, stilaan naar een meer evenwichtige situatie zullen evolueren. Het prijsstijgingspotentieel is echter beperkt tot het niveau van de kostprijs van olie-extractie door de Amerikaanse leisteenoliebedrijven. Zodra de prijs erboven stijgt, gaan deze opnieuw produceren en stijgt ook het aanbod.

DE MIJNBOUWBEDRIJVEN IN MOEILIJKHEDEN Dezelfde logica is van toepassing voor de metalen. De afbouw van de productiecapaciteit staat ook hier voorop. Bedrijven zoals Glencore en Freeport McMoran hebben allebei productieverminderingen in koper aangekondigd. Tegelijkertijd worden er activa verkocht om de kwetsbare balansen weer op te krikken, aangezien vele mijnbouwbedrijven te veel schulden aanhouden. Bovendien jagen de sterkere ondernemingen op de zwakkere, zoals we hebben gezien bij de

goudmijnondernemingen. Doordat de goud prijs flirt met de marginale productiekost, staat ook hier voor een aantal mijnbouwers het water aan de lippen. Het is meer koffiedik kijken wat de agrarische grondstoffen betreft, omdat deze bovengronds geteeld of gekweekt worden en dus veel meer afhankelijk zijn van de meteo rologische omstandigheden. Dat kan niemand voorspellen. Maar ook hier staat het licht voor de producenten op rood, getuige hiervan de protestacties van de Europese boeren. De huidige grondstoffenprijzen staan in schril contrast met de gemiddelde prijzen die we tijdens het decennium 2000-2010 zagen. Toen scheerden ze hoge toppen in het kielzog van de fenomenale groei van de ontluikende markten. Een stelselmatige verhoging van de productie was het gevolg. Maar ‘trop is te veel’ en dus kregen we een typische boom and bust op de grondstoffenmarkten en dat zullen de producenten geweten hebben.

TECHNOLOGISCHE EVOLUTIE Een bijkomend element is de technologische evolutie die de ontginning goedkoper maakt en toelaat om nieuwe bronnen aan te boren, maar die ook het verbruik van grondstoffen kan doen dalen. De ontwikkeling van alternatieve energiebronnen, nieuwe batterij technologie, goedkopere transportmethoden, enz. beïnvloeden de vraag naar grondstoffen. Wat indien we met z’n allen een batterij thuis plaatsen die verbonden is met zonnepanelen om elektriciteit op te slaan? En wat als de elektrische wagen echt doorbreekt? Het wegwerken van overschotten binnen de grondstoffenmarkten en het eventueel aantrekken van de groei van de ontluikende markten kunnen natuurlijk het einde van de ellende betekenen. Dit neemt niet weg dat de marktomstandigheden voorgoed wijzigen en misschien al gewijzigd zijn...

“HET WEGWERKEN VAN OVERSCHOTTEN BINNEN DE GRONDSTOFFENMARKTEN EN HET EVENTUEEL AANTREKKEN VAN DE GROEI VAN DE ONTLUIKENDE MARKTEN KUNNEN NATUURLIJK HET EINDE VAN DE ELLENDE BETEKENEN.”

“DE IMPLOSIE VAN DE OLIEPRIJS WAS VORIG JAAR INDERDAAD DE AANZET TOT NOG GROTERE VERLIEZEN VOOR DE ANDERE GRONDSTOFFENSOORTEN.” ””Een brede index van agrarische grondstoffen staat op een zucht van het diepterecord opgemeten in 2008.

””Door nieuwe technologieën zijn de Verenigde Staten erin geslaagd om nieuwe oliebronnen, zoals leisteenolie, aan te boren.

www.pldw.be

16

17


| Analyses | Wealth Planning & Structuring

Wealth Planning & Structuring | Analyses |

Hoe vastgoed uit uw patrimonium vennootschap uitbrengen? Foto’s © iStock

I

n de vorige editie van uw magazine Analyses hebben we de fiscale aspecten besproken van het aan houden van onroerend goed via een patrimoniumvennootschap (artikel “Vastgoed aanhouden via uw vennoot schap: een goed plan?”). Ditmaal bekijken we het geval waarin u bepaalde van die onroerende goederen wenst over te hevelen naar uw privé vermogen (ook wel de “uitbreng” genoemd). Hoe pakt u deze overdracht aan en wat zijn de aandachtspunten? Er staan verschillende mogelijkheden open. Hieronder vindt u een overzicht.

VERKOOP VAN HET ONROEREND GOED AAN DE AANDEELHOUDER De meest eenvoudige oplossing is een gewone verkoop. De patrimoniumvennootschap verkoopt een onroerend goed aan de privé persoon (bestuurder of aandeelhouder van de patrimoniumvennootschap). De bestuurder of aandeelhouder moet dus met geld over de brug komen.

VINCENT HOVINE Wealth Planner Puilaetco Dewaay

www.pldw.be

In casu realiseert de patrimoniumvennootschap een meerwaarde, waarover zij vennootschaps belasting (33,99 %) verschuldigd zal zijn. Dit zal doorgaans het geval zijn wanneer het onroerend

18

vermogen geboekt op de actiefzijde van de balans, volledig is afgeschreven (en er dus geen kosten meer in mindering kunnen worden gebracht op de gerealiseerde meerwaarde). Wil men de vennootschapsbelasting milderen, dan kan aan een herinvestering in onroerend goed worden gedacht, en dit binnen een periode van 5 jaar. Hierdoor wordt de belasting op de meerwaarde van het onroerend goed gespreid in de tijd. U wordt m.a.w. niet onmiddellijk op de hele meerwaarde belast, maar kunt de taxatie uitstellen in de tijd. Wanneer de verkoopprijs wordt geherinvesteerd in een onroerend goed, dan wordt de meerwaarde in principe finaal gespreid over een periode van 33 jaar (normale afschrijvingsduur gebouwen). Men kan evenwel ook in andere goederen, zoals een boot of een vliegtuig, herbeleggen. Belangrijk is dat het goed waarin herbelegd wordt, afschrijfbaar is! Naast de voormelde vennootschapsbelasting zullen er, in hoofde van de privépersoon, registratierechten verschuldigd zijn (meer bepaald het kooprecht). Naargelang van de ligging van het onroerend goed zullen de registratierechten 10 % (onroerend goed gelegen in het Vlaams Gewest) of 12,5 % (onroerend goed gelegen in het Waals of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) bedragen.

Gespreide belasting: een voorbeeld ter illustratie Een patrimoniumvennootschap heeft in 2000 een kantoorgebouw aangekocht ter waarde van 300.000 euro. Het gebouw wordt afgeschreven over 20 jaar. We zijn 15 jaar later en de vennootschap wil het gebouw verkopen voor 500.000 euro.

“DE MEEST EENVOUDIGE OPLOSSING IS EEN GEWONE VERKOOP.”

Aanschaffingswaarde gebouw: 300.000 Geboekte afschrijvingen: 225.000 Nettoboekwaarde: 75.000 Verkoopprijs: 500.000 Belastbare meerwaarde: 425.000 ➞ gewone taxatie: 33,99 % x 425.000 euro Maar wanneer de vennootschap de verkoopprijs van 500.000 euro herinvesteert in een ander onroerend goed dat afgeschreven wordt over een periode van 20 jaar, zal de meerwaarde gespreid worden over die 20 jaar. Wederbelegging: 500.0001 Afschrijvingspercentage: 5 % Jaarlijkse afschrijving: 25.000 Gespreide belasting meerwaarde: 425.000 x 25.000/500.000 ➞ gespreide taxatie: 33,99 % x 21.250 euro gedurende 20 jaar (lagere belastbare grondslag) 1

In ons voorbeeld wordt abstractie gemaakt van de grondwaarde van de herinvestering.

VEREFFENING EN ONTBINDING VAN DE PATRIMONIUMVENNOOTSCHAP Een andere, meer radicale oplossing is de patrimoniumvennootschap vereffenen en ontbinden, zeg maar liquideren. Na aanzuivering van alle schulden (en eventueel verliezen) zal er een liquidatiebonus worden toegekend aan de vennoten, in verhouding tot hun aandelenbezit. Zitten er in de liquidatiebonus onroerende goederen, dan komen deze zo tot de privé persoon. Wat zijn de fiscale gevolgen van een liquidatie van de patrimoniumvennootschap? Naast de vennootschapsbelasting (hier toepasselijk, maar zonder mogelijkheid van een gespreide belasting op de meerwaarde), zal de roerende voorheffing (25 %) verschuldigd zijn op de uitkering verricht ten gunste van de aandeel houder naar aanleiding van de vereffening van

de patrimoniumvennootschap (ook liquidatie bonus genoemd). De roerende voorheffing zal slechts verschuldigd zijn in de mate dat de uitkering ten gunste van de aandeel houder het aanvankelijk gestorte kapitaal in de patrimonium vennootschap overschrijdt. Het gestorte kapitaal kan zonder enige belastingdruk aan de aandeelhouders worden uitbetaald (voor een bvba is dat minstens 18.550 euro en voor een nv 61.500 euro). In bepaalde gevallen zal op de overgedragen onroerende goederen naar aanleiding van de vereffening van de patrimoniumvennootschap btw afgerekend en doorgestort worden aan de fiscale administratie. Eigenlijk gaat het hier om een levering van goederen aan de aandeelhouder of een zogenaamde onttrekking onderworpen aan btw. De btw die u destijds gerecupereerd heeft bij de aankoop van

19




“IN GEVAL VAN VERKOOP REALISEERT DE PATRIMONIUM VENNOOTSCHAP EEN MEERWAARDE, WAAROVER ZIJ VENNOOTSCHAPSBELASTING VERSCHULDIGD ZAL ZIJN.”

een onroerend goed gelegen in het Waals of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest): - Moet de ontvangende aandeelhouder het onroerend goed dat men uitbrengt, destijds zelf hebben ingebracht in de vennootschap. Dit zal bijvoorbeeld het geval zijn voor twee vrije beroepers die het huis waarin hun bureau/praktijk is ondergebracht, hebben ingebracht in het kapitaal van een bvba. - Moeten de verkrijgers van het onroerend goed kunnen aantonen dat zij vennoot waren in de vennootschap en dat deze laatstgenoemde het uit te brengen onroerend goed destijds heeft aangekocht met betaling van het kooprecht.

””In geval van een bvba kan de uitbreng wat goedkoper wanneer de vereffenaar, in het kader van de ontbinding van de bvba, overgaat tot een afgifte van het onroerend goed aan alle vennoten in evenredigheid tot hun aandelenbezit.

deze onroerende goederen, moet “rechtgezet” (lees: terugbetaald) worden. De oorspronkelijk gerecupereerde btw op de aankoop- of oprichtingsprijs van het onroerend goed dat vanuit de vennootschap naar uw privévermogen overgebracht wordt, moet herzien worden, voor zover men binnen de herzieningstermijnen van de btw valt. Dit risico bestaat evenwel niet bij een zuivere patrimoniumvennootschap, aan gezien deze in principe niet btw-plichtig is. Er zullen ook registratierechten moeten worden betaald telkens een onroerend goed overgaat van de patrimoniumvennootschap naar het privévermogen van de aandeelhouder (hierna de “uitbreng” genoemd). Ongeacht de rechtsvorm van een vennootschap (bvba, vof, nv, coöperatieve vennootschap,...), zal de uitbreng in principe onderworpen worden aan het kooprecht. Naargelang van de ligging van het onroerend goed bedraagt dit 10 % of 12,5 %.

www.pldw.be

20

In geval van een bvba of een vof kan het ook wat goedkoper: het algemeen vast recht van 50 euro zal worden geheven wanneer de vereffenaar, in het kader van de ontbinding van de bvba, overgaat tot een afgifte van het onroerend goed aan alle vennoten in evenredigheid tot hun aandelenbezit (ook wachtregeling genoemd). In dat geval wordt de verdeling van het onroerend goed tussen de vennoten uitgesteld en pas op het ogenblik van de verdeling van het desbetreffende goed zal er worden uitgemaakt of de verkrijging door één of meer van de vennoten tegen het kooprecht zal worden belast (de algemene regel) of men zich op het verdelingsrecht kan beroepen (de uitzonderingsbepaling). Om het onroerend goed uit de vennootschap te kunnen onttrekken tegen het verdelingsrecht (naargelang van de ligging van het onroerend goed bedraagt dit 2,5 % voor een onroerend goed gelegen in het Vlaams Gewest of 1 % voor

De vennoot die een onroerend goed wil uitbrengen uit zijn vennootschap, kan zich niet altijd beroepen op de bovenvermelde uitzonderingsbepalingen teneinde het onroerend goed uit de vennootschap te halen tegen het verdelingsrecht. Er bestaat een bijzonder geval: de eenpersoonsbvba. In geval van uitbreng van een onroerend goed door een eenpersoons-bvba aan de enige vennoot van die eenpersoons-bvba, zal de uitbreng gebeuren tegen het algemeen vast recht van 50 euro.

KAPITAALVERMINDERING “IN NATURA” Vaak is het niet de bedoeling om de patri moniumvennootschap te liquideren, maar verkiest men eerder om er één welbepaald onroerend goed uit te halen en voor het overige de vennootschap verder te laten bestaan. Is dat het geval, dan kan een kapitaalvermindering soelaas brengen. Een kapitaalvermindering moet niet noodzakelijk liquiditeiten tot voorwerp hebben. Zij kan ook onroerende goederen tot voorwerp hebben die in natura aanwezig zijn in de vennootschap. Door deze kapitaalvermindering in natura worden de

onroerende goederen toebedeeld aan de privépersoon-aandeelhouder. Maar opgelet: diegene die via een kapitaalvermindering een onroerend goed wil uitbrengen, zal in de vennootschap over een voldoende hoog kapitaal moeten beschikken. Na de kapitaal vermindering moet de patrimonium vennootschap immers het wettelijk vereiste minimumkapitaal overhouden (18.550 euro voor een bvba en 61.500 euro voor een nv).

“IN GEVAL VAN ONTBINDING VAN DE VENNOOTSCHAP ZAL ER EEN LIQUIDATIEBONUS WORDEN TOEGEKEND AAN DE VENNOTEN, IN VERHOUDING TOT HUN AANDELENBEZIT.”

In deze omstandigheden wordt de meer waarde op het onroerend goed geacht te zijn verwezenlijkt, waardoor deze onderworpen is aan de vennootschapsbelasting. De meer waarde komt in aanmerking voor een gespreide taxatie. Alles wat de aandeelhouder in het kader van de gedeeltelijke verdeling ontvangt in meer van het gestorte kapitaal, zal worden aangemerkt als een liquidatiebonus en worden onderworpen aan de roerende voorheffing (25 %). Zoals hierboven uiteengezet, zullen er registratierechten verschuldigd zijn. Naargelang van de ligging van het onroerend goed bedragen deze 10 % (onroerend goed gelegen in het Vlaams Gewest) of 12,5 % (onroerend goed gelegen in het Waals of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). In dit verband moet worden opgemerkt dat algemeen wordt aanvaard – ook door de fiscale administratie – dat de verkrijging van een onroerend goed door middel van een kapitaalvermindering in natura – dus zonder ontbinding van de vennootschap – eveneens onder het toe passingsgebied van de wachtregeling en de twee uitzonderingsbepalingen kan vallen. In een volgende bijdrage zullen we bespreken hoe de patrimoniumvennootschap kan worden gebruikt om uw onroerend vermogen over te dragen naar de volgende generatie. Mocht u intussen vragen hebben, aarzel niet om ons departement Wealth Planning & Structuring te contacteren dat u met plezier zal bijstaan. 

21



Nuttige tips voor de aankoop van een chalet in Zwitserland Foto’s © iStock / Corbis Images

S

telt u zich voor: u vertoeft ergens in de Alpen, omringd door massa’s sneeuw, skipistes op korte afstand en een schnaps... Of een mooi appartement aan het Meer van Genève, waar het zowel ‘s winters als ‘s zomers aangenaam verblijven is... Deze droom kan realiteit worden, althans als u rekening houdt met de fiscale gevolgen waarmee zo’n aankoop gepaard gaat. Schrijven over de fiscaliteit van het aankopen, aanhouden en overdragen van Zwitsers vastgoed is echter geen sinecure... Zwitserland is immers een confederale staat bestaande uit 26 kantons met, naast een federale wetgeving, eveneens een uitgebreide kantonale en gemeentelijke wetgeving.

KAN IEDEREEN VASTGOED IN ZWITSERLAND AANKOPEN?

ANOUCK LEJEUNE Senior Manager Wealth & Tax Planning Puilaetco Dewaay

Hierna wordt in eerste instantie dieper ingegaan op de federale regelgeving en we verwijzen eveneens naar de plaatselijke wetgeving. Maar genoeg getalmd. Het is tijd voor het echte werk: wat moet u weten indien u zich een chalet in Zwitserland wenst aan te schaffen?

23

Zwitserland, één van de vakantielanden bij uitstek, is het slachtoffer van zijn succes geworden. Ongerepte natuurgebieden lopen het risico te worden aangetast en zodoende heeft Zwitserland de “Lex Koller” ingevoerd. Hierdoor zal u, als buitenlander, een aankoopvergunning bij het betrokken kanton moeten verkrijgen alvorens een Zwitsers optrekje aan te schaffen. Daarnaast wou men tevens het fenomeen van de tweede woningen aan banden leggen door de invoering van het zogenaamde “Zweitwohnungsinitiative”. Hierdoor wordt het aantal tweede woningen per gemeente beperkt tot 20 %. Zodoende kunt u niet meer overal onbeperkt aankopen!

HOE ZIT HET MET DE REGISTRATIERECHTEN? Na heel wat formaliteiten is het beslissende moment aangebroken: de aankoop van uw vakantiewoning wordt realiteit! Welnu, de overdrachtsbelasting is een louter kantonale/gemeentelijke aangelegenheid en wordt geheven over de verkoopwaarde van het goed. Het tarief ligt tussen 0 % en 3,3 %,




“HET AANTAL TWEEDE WONINGEN PER GEMEENTE WORDT BEPERKT TOT 20 %. ZODOENDE KUNT U NIET MEER OVERAL ONBEPERKT AANKOPEN!”

“ZWITSERLAND KENT EEN KANTONALE VERMOGENSBELASTING DIE U ALS EIGENAAR OF VRUCHTGEBRUIKER VAN DE CHALET VERSCHULDIGD BENT.”

””Zwitserland, één van de vakantielanden bij uitstek, is het slachtoffer van zijn succes geworden.

””Op het vlak van de kantonale en gemeentelijke inkomstenbelasting verschillen de tarieven afhankelijk van de plaats waar het goed gelegen is. Genève is één van de duurdere kantons.

afhankelijk van de ligging van de woning. De kantons Zürich en Schwyz kennen geen overdrachtsbelasting. In Soleure dient er evenmin overdrachtsbelasting te worden betaald, voor zover het de overdracht betreft van goederen die uitsluitend en duurzaam voor bewoning worden aangewend. Naast het mutatierecht zijn er uiteraard ook steeds bijkomende aankoopkosten (o.a. notariskosten, registratiekosten,...) verschuldigd naar rato van 1,2 % à 2,5 %. Het mutatierecht wordt in principe door de koper betaald, maar in sommige kantons wordt hiervan afgeweken en wordt het recht betaald door de koper en de verkoper.

VERSCHILLENDE SOORTEN BELASTINGEN TE BETALEN En nu enkel maar genieten van uw droomaankoop? Vast en zeker, maar u mag uiteraard uw fiscale verplichtingen niet uit het oog verliezen! Eerst en vooral kent Zwitserland een kantonale vermogensbelasting die u als eigenaar of vruchtgebruiker van de chalet verschuldigd bent. Het (progressieve) tarief van deze belasting

www.pldw.be

24

varieert tussen 0 % en 8 % en wordt toegepast op de nettomarktwaarde van uw Zwitserse woning. Daarnaast kunt u de zogenaamde “Liegenschaftssteuer” verschuldigd zijn. Ik schrijf kunt, aangezien het een gemeentelijke vastgoedbelasting betreft die niet door alle gemeenten wordt geheven. Indien toegepast, zal ze variëren tussen 0,3 % en 3 % van de vastgestelde (bruto)waarde van uw woning. In de kantons Zürich, Schwyz, Zug en Soleure bestaat er geen vastgoedbelasting. Uiteraard zal u ook Zwitserse inkomsten belasting verschuldigd zijn en dit afhankelijk van het feit of u de woning zelf gebruikt, dan wel verhuurt aan derden.

worden met o.a. onderhouds- en herstellings kosten, verzekeringspremies en interesten van kredieten aangegaan met betrekking tot de woning. In casu wordt de “Eigenmietwert” verminderd in functie van het aantal weken dat het huis verhuurd wordt. Indien het appartement bijvoorbeeld 12 weken per jaar verhuurd wordt, wordt de “Eigenmietwert” verminderd met 25 %.

Op het vlak van de kantonale en gemeentelijke inkomstenbelasting verschillen de (progressieve) tarieven afhankelijk van de plaats waar het goed gelegen is. Kantons met een relatief laag maximumtarief zijn o.a. Schwyz (3,65 %), Bern (6,5 % ), Zug (8 %) en Graubünden (11 %). Duurdere kantons zijn dan weer Zürich (13 %) en Genève (19 %).

Afhankelijk van het scenario zullen de “Eigenmietwert” en/of de nettohuurinkomsten aan de Zwitserse inkomstenbelasting worden onderworpen. Terzake dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de drie niveaus waarop belasting kan worden geheven: federaal, kantonaal en gemeentelijk. Elk niveau heeft zijn eigen regels en uitzonderingen.

BELASTING OP DE MEERWAARDE IN GEVAL VAN VERKOOP

INDIEN U UW CHALET VERHUURT... Wordt de woning enkel voor eigen gebruik aangewend, dan zal u belast worden over 100 % van de zogenaamde “Eigenmietwert”, een door de overheid vastgestelde waarde van de woning. Mocht u daarentegen het pand verhuren aan derden, dan zijn de ontvangen nettohuurinkomsten belast baar. De brutohuurinkomsten kunnen verminderd

De federale inkomstenbelasting wordt geheven op de Zwitserse broninkomsten, verminderd met de kosten. Het toptarief (voor gehuwden) bedraagt 13 % (vanaf 145.000 CHF), tenzij het totaal belastbaar inkomen meer dan 895.900 CHF bedraagt. In casu is er dan een vlak tarief van 11,5 % van toepassing over de totaliteit van de belastbare inkomsten.

Na verloop van tijd wenst u uw chalet in de bergen om te ruilen voor een appartement aan het Meer van Genève. Weet dan dat de Zwitserse kantons en gemeenten, teneinde speculatie tegen te gaan, een belasting heffen over de bij de verkoop gerealiseerde meerwaarde. De meerwaarde wordt berekend door de verkoopprijs te verminderen met de aankoopprijs, aankoopkosten en uitgevoerde verbeteringswerken. Het is dus van het grootste belang dat u alle facturen bijhoudt teneinde bij de verkoop geld te besparen. De hoogte van de meerwaardebelasting is afhankelijk van de houdperiode: hoe langer u

25




het vastgoed aanhoudt, hoe minder belasting u betaalt. Zo kan worden gesteld dat de eerste jaren de (progressieve) tarieven variëren tussen 25 % en 50 %. Na enkele jaren wordt de belastingdruk verminderd in functie van de houdperiode (maximale vermindering van 50 % à 70 % van de verschuldigde belasting). Let wel op: in geval van een snelverkoop kan men een “surtax” tot 50 % van de normaal verschuldigde belasting heffen.

HOE ZIT HET MET BELGIË? Er werd een dubbelbelastingverdrag afgesloten tussen België en Zwitserland op het vlak van de inkomstenbelasting. Bijgevolg zal België rekening houden met de Zwitserse huurwaarde1 om het toepasselijke belastingtarief te bepalen. Maar de inkomsten zelf zullen niet bij de berekening van de effectief verschuldigde Belgische personenbelasting betrokken worden. Dit is wat men het “opduweffect” noemt.

Wat de meerwaardebelasting betreft, kent het voornoemde dubbelbelastingverdrag de heffingsbevoegdheid expliciet aan Zwitserland toe. Zodoende is er geen Belgische meer waardebelasting verschuldigd. De oude Romeinen wisten het al: belastingen opleggen is veel lucratiever dan veroverde gebieden plunderen. En de moderne staten volgen nog steeds hun voorbeeld. De belasting die zowat door iedereen als het meest pijnlijk wordt ervaren, is de erfbelasting. Welnu, door het juiste kanton te kiezen, kan deze pijn enigszins worden verzacht, althans langs Zwitserse zijde! Successierechten zijn in Zwitserland – ook na het referendum van afgelopen zomer – een kantonale aangelegenheid. Alle kantons voorzien een vrijstelling voor de vererving tussen echtgenoten. De vererving in rechte lijn is in de meeste kantons vrijgesteld (Bern,

Zürich en Graubünden), maar sommige regio’s wijken hiervan af en kennen een beperkte heffing (maximaal 6 %). Een voorbeeld hiervan is het kanton Vaud, met een basisvrijstelling van CHF 250.000. De successierechten worden berekend in functie van de nettowaarde van het Zwitserse vastgoed, d.w.z. na aftrek van de schulden, en in functie van de verwantschap tussen overledene en erfgenaam. De indeling op basis van verwantschap, tarieven en vrijstellingen verschilt van kanton tot kanton. Zoals ik al schreef: de keuze van het juiste kanton kan voor soelaas zorgen langs Zwitserse zijde, maar ook België wil zijn graantje meepikken en zal successierechten heffen over de nettowaarde van uw Zwitserse optrekje. Er bestaat weliswaar geen verdrag ter voorkoming van dubbele successierechten, maar ingevolge interne regels is een verrekening van de in het buitenland betaalde successierechten mogelijk.

MOGELIJKHEID TOT OPTIMALISATIE VAN UW AANKOOP? 1

Voor het buitenverblijf dat in een EU/EER-lidstaat gelegen is, kan de belastingplichtige opteren voor de aangifte van het buitenlands

kadastraal inkomen en niet van de huurwaarde (cfr. arrest van Hof van Justitie d.d. 14 september 2014).

eigenaar van een Zwitserse woning bent, kan er worden gekeken naar een verbetering van uw fiscale positie. Een voorbeeld hiervan is de schenking aan de volgende generatie, die in de meeste kantons vrijgesteld is of in elk geval onderworpen is aan een relatief laag tarief (maximaal 6 % in rechte lijn). De structurering van uw aankoop via een vennootschap zal daarentegen quasi onmogelijk zijn. Buitenlandse vennoot schappen kunnen immers geen Zwitsers vastgoed aankopen. Hetzelfde geldt voor een Zwitserse vennootschap waarvan meer dan 30 % van de aandelen in handen is van een niet-Zwitserse ingezetene. U heeft het al begrepen: Zwitserland is een echt kluwen van fiscale wetgevingen, maar degelijk advies zal voor een goed doordachte aankoop zorgen! De dienst Wealth Planning & Structuring staat steeds tot uw dienst om u zonder kleerscheuren door dit fiscale mijnenveld te loodsen.

Uiteraard kunt u op datum van aankoop een optimalisatie doorvoeren, maar ook als u reeds

“BELGIË WIL OOK ZIJN GRAANTJE MEEPIKKEN EN ZAL SUCCESSIERECHTEN HEFFEN OVER DE NETTOWAARDE VAN UW ZWITSERSE OPTREKJE.”

“DOOR HET JUISTE KANTON TE KIEZEN, KUNNEN DE SUCCESSIERECHTEN ENIGSZINS WORDEN VERLAAGD, ALTHANS LANGS ZWITSERSE ZIJDE!” ””Zwitserland is een echt kluwen van fiscale wetgevingen.

www.pldw.be

26

””De vererving in rechte lijn is vrijgesteld in de meeste kantons, waaronder Zürich.

27




“ONS LAND HEEFT EEN NIEUWE WET AANGENOMEN DIE ZOU MOETEN TOELATEN OM PRIVÉSPAARGELDEN IN ZEKERE MATE TE MOBILISEREN TEN GUNSTE VAN JONGE ONDERNEMINGEN.”

Een duwtje in de rug voor startende ondernemingen Foto’s © Reporters / iStock

U

w zoon, dochter, neef of nicht gaat een bedrijf opstarten en is op zoek naar financiering. In de Verenigde Staten zou men hierop reageren als volgt: de nieuwe ondernemer wordt in de eerste plaats gefeliciteerd met zijn project. Nadien wordt hem openlijk gevraagd hoe hij dit gaat financieren, zelfs indien men dan misschien verzocht wordt om hierbij te helpen. Er is een positievere perceptie van het risico en de gemakkelijkere aanvaarding ervan is ingeburgerd in de Amerikaanse maatschappij.

XAVIER BOCQUET Head of Wealth Planning & Structuring Puilaetco Dewaay

In Europa, daarentegen, zou de vaakst gehoorde eerste reactie zijn: is de nieuwe ondernemer zich wel bewust van het risico dat hij neemt? In veel gevallen zal men hem niet te veel vragen hierover stellen, omdat men niet echt zit te wachten op de vraag: zou je misschien bereid zijn om mij te helpen of om te investeren? Rekening houdend met het hoge aantal falingen, speelt het begrip “Valley of Death1”, dat slaat op de tijdspanne tussen de oprichting van een start-up en het moment Letterlijk: “Vallei van de Dood”

1

www.pldw.be

28

waarop hij een financieel evenwicht bereikt heeft, bij ons de rol van natuurlijke drempel voor privé-investeringen. Ouders of familieleden die zelf ondernemers zijn, zullen uiteraard anders reageren dan het grote publiek, maar het gaat hier om een geïnformeerde groep van beperkte omvang. Als de kapitaalbehoefte van het nieuwe project groter is dan een symbolische participatie en een echt risico inhoudt, geeft dit vaak aanleiding tot moeilijke discussies.

DE TERUGHOUDENDHEID VAN DE BANKEN Sinds de bankencrisis van 2008 gaat er geen week voorbij zonder dat de pers bericht over de lijdensweg van heel wat ondernemers om financiering bij de banken los te krijgen. Door de strengere solvabiliteitsregels die aan de banken werden opgelegd, zijn ze echter verplicht om een verhoogde waakzaamheid aan de dag te leggen inzake kredietverlening. De natuurlijke weg die moet worden bewandeld voor een eerste fondsenwerving is dus meestal die van de familie- en vriendenkring, vandaar de Engelse uitdrukking van de 3 F’en: Family, Friends and Fools.

””De tax shelter voor start-ups zou jonge ondernemingen moeten toelaten om gemakkelijker fondsen te werven.

DE UITDAGING OM HET SPAARGELD TE MOBILISEREN In de Verenigde Staten worden start-ups voornamelijk gefinancierd met privékapitaal en niet met bankkredieten. In Europa zitten de spaargelden sinds de crisis op een recordniveau, waardoor ze spijtig genoeg weinig of geen steun aan de reële economie bieden. Het is dus logisch dat tal van landen nadenken over hoe deze spaargelden, of al was het maar een klein deel ervan, naar de financiering van de bedrijven van morgen kunnen worden geleid. De moeilijkheden die startende ondernemin gen ondervinden om toegang te krijgen tot de klassieke financieringsinstrumenten worden door ons land erkend. Daarom heeft het een nieuwe wet aangenomen die zou moeten toelaten om privéspaargelden in zekere mate te mobiliseren ten gunste van jonge onder nemingen. Zo is een volledig hoofdstuk van de

programmawet gewijd aan steunmaatregelen voor start-ups. De meest innovatieve maatregel bestaat onbetwistbaar in de invoering van een fiscaal voordeel voor de investering door een particulier in een jonge onderneming.

EEN EIS VAN JONGE ONDERNEMERS In september 2013 werd er een manifest voor ondernemerschap en innovatie in Europa gepubliceerd door de Leaders Club, i.e. een platform dat verscheidene Europese stichtende bestuurders van zogenaamde “techbedrijven” groepeert, zoals Spotify, Rovio (Angry Birds), enz. In deze tekst beschrijven ze verschillende pistes waardoor de Europese economie ten volle zou kunnen profiteren van het potentieel dat in de Unie aanwezig is. Eén van deze pistes heeft betrekking op de toegang tot kapitaal. In dit opzicht vestigen ze de aandacht op de

29




doeltreffendheid en het succes van het Engelse systeem, meer bepaald het EIS (Enterprise Investment Scheme) en het SEIS (Seed Enterprise Investment Scheme), en roepen ze de leiders van de Unie op om zich zoveel mogelijk hierop te inspireren. Hun manifest kreeg navolging in zowat heel Europa en leidde in België tot de publicatie van een lokale versie. Deze werd op 12 maart 2015 overgemaakt aan de Minister voor Digitale Agenda. De federale regering heeft hierop gereageerd door in mei haar plan “Digital Belgium” bekend te maken. Dit plan voorziet onder andere een bevoorrecht fiscaal kader van het type tax shelter voor start-ups.

WAT IS DE TAX SHELTER VOOR START-UPS? De tax shelter voor start-ups is een belasting vermindering in de personenbelasting voor personen die in het kapitaal van startende ondernemingen investeren. Deze belastingver mindering is voorzien voor de rechtstreekse

inschrijving (of via een crowdfundingplatform1) op nieuwe aandelen of deelbewijzen, of onrecht streeks via een erkend startersfonds (waarvan de modaliteiten nog moeten worden bepaald). De belastingvermindering bedraagt 30 %, maar kan oplopen tot 45 % wanneer het gaat om een investering in een “micro-onderneming2”. De tax shelter voor startende ondernemingen, opgenomen in de programmawet, werd eind juli door het parlement gestemd en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 18 augustus 2015. In afwezigheid van een uitvoeringsmaatregel voor crowdfunding en startersfondsen op het ogenblik van schrijven, bespreken we hier enkel de modaliteiten met betrekking tot een rechtstreekse investering in een onderneming die aan de voorwaarden voldoet.

“DE TAX SHELTER VOOR START-UPS IS EEN BELASTINGVERMINDERING VOOR PERSONEN DIE IN HET KAPITAAL VAN STARTENDE ONDERNEMINGEN INVESTEREN.”

in totaal (rechtstreekse investering, crowd funding en startersfonds inbegrepen). Als dit bedrag overschreden wordt, geven de gestorte bedragen boven de vastgelegde drempel geen recht meer op de tax shelter.

Om van de tax shelter te genieten, moeten bepaalde voorwaarden vervuld zijn. 1. Te vervullen voorwaarden in hoofde van de vennootschap: • De begunstigde onderneming moet een kleine onderneming3 zijn. • Het moet gaan om een startende onder

2. Te vervullen voorwaarden in hoofde van de investeerder: • De investeerder moet een natuurlijke

neming, wat betekent dat: - De vennootschap moet een nieuwe vennootschap zijn (oprichting) of opgericht zijn minder dan vier jaar vóór de kapitaalverhoging die het recht kan openen op de belastingvermindering (maar ten vroegste op 1 januari 2013). - Indien het gaat om de overgang van een individuele activiteit in een vennootschap of om de overname van een bestaande activiteit van een andere rechtspersoon, zal de periode tijdens dewelke de activiteit reeds werd uitgeoefend, in aanmerking worden genomen. - Het moet gaan om een Belgische vennootschap, behalve in geval van een vennootschap waarvan de maatschappe lijke zetel in de Europese Economische Ruimte (EER4) gevestigd is en die in België een vaste inrichting heeft. • Het maximumbedrag dat van de tax shelter kan genieten, bedraagt per start-up 250.000 euro

persoon zijn. • Hij moet intekenen op nieuwe aandelen die een fractie van het kapitaal vertegenwoordigen. • De aandelen moeten op naam zijn en volledig volgestort zijn in contanten. • Hij moet de aandelen gedurende minstens vier jaar aanhouden. Dit heeft als concreet gevolg dat, behoudens in geval van overlijden, de wederverkoop vóór deze termijn aanleiding zal geven tot een proportioneel berekende belastingverhoging in functie van het aantal “ontbrekende” maanden. Voorbeeld: ik heb 50.000 euro rechtstreeks geïnvesteerd in een micro-onderneming die voldoet aan de voorwaarden van de tax shelter, wat mij een belastingvermindering van 22.500 euro (45 %) opgeleverd heeft. Ik verkoop mijn aandelen na drie jaar, wat neerkomt op een belastingverhoging van 12 (ontbrekende maanden)/48 (vereiste minimale aanhoudperiode) x 45 % (tarief waarvan ik geprofiteerd heb) = 5.625 euro. Het netto fiscale

1

Participatieve financiering

2

Onderneming die aan minstens 2 van de 3 volgende criteria beantwoordt:

- jaargemiddeld personeelsbestand van maximaal 10 werknemers; - jaaromzet exclusief btw van maximaal 700.000 euro; - balanstotaal van maximaal 350.000 euro. 3

Kleine ondernemingen zijn ondernemingen met rechtspersoonlijkheid waarvan het gemiddelde personeelsbestand gedurende het jaar

niet meer dan 100 bedraagt en die, voor het laatste en het voorlaatste afgesloten boekjaar, aan minstens twee van de drie volgende criteria beantwoorden: - jaargemiddeld personeelsbestand van maximaal 50 werknemers; - jaaromzet exclusief btw van maximaal 7.300.000 euro;

””

www.pldw.be

WAT ZIJN DE TOEPASSINGS VOORWAARDEN?

Het businessplan, het economische model en de potentiële markt zijn tal van aspecten die in aanmerking

- balanstotaal van maximaal 3.650.000 euro.

moeten worden genomen alvorens in een start-up te investeren.

4

30

Europese Unie + IJsland, Noorwegen en Liechtenstein

31




“DE BELASTING VERMINDERING IS ER OM EEN DEEL VAN HET BEDRIJFSRISICO TE DEKKEN, MAAR HET IS AAN DE INVESTEERDER OM DE REST OP ZICH TE NEMEN.”

“DE BEGUNSTIGDE VENNOOTSCHAP MOET EEN KLEINE ONDERNEMING ZIJN EN DE INVESTEERDER EEN NATUURLIJKE PERSOON.”

””Steeds meer jongeren lanceren hun eigen bedrijf.

””Tal van Europese landen, zoals België, laten zich inspireren door het Engelse systeem ten gunste van start-ups dat zijn doeltreffendheid bewezen heeft.

voordeel dat ik dus zal hebben genoten, bedraagt 16.875 euro (ofwel 33,75 % van mijn investering). • Hij kan van de voorziene belasting vermindering genieten voor een totale investering van maximaal 100.000 euro per jaar (ofwel een belastingvermindering van maximaal 45.000 euro of 30.000 euro naargelang van het verminderingspercentage waarop hij recht heeft). De limiet van 100.000 euro per jaar wordt berekend door de rechtstreeks geïnvesteerde bedragen op te tellen bij de bedragen die via een erkend startersfonds geïnvesteerd werden. • Hij geniet niet van de tax shelter voor de bedragen die de drempel van 30 % van het kapitaal overschrijden. 3. Uitsluitingen: De wetgever heeft eveneens een aantal uitsluitingen voorzien: • Wat de begunstigden betreft, zijn aldus uitgesloten van de maatregel:

www.pldw.be

32

- Vennootschappen die worden opgericht in het kader van een fusie of splitsing van vennootschappen; - Beleggings-, thesaurie- en financierings vennootschappen; - Vennootschappen die hun belangrijkste inkomsten halen uit vastgoed; - Managementvennootschappen; - Beursgenoteerde vennootschappen; - Vennootschappen die een kapitaal vermindering hebben uitgevoerd of een dividend hebben uitgekeerd; - Ondernemingen in moeilijkheden. • Wat de investeerders betreft: de maatregel is niet van toepassing op de zaakvoerder(s) en bestuurder(s) van de begunstigde vennootschap (maar wel op de echtgenoten, familie en verwanten, alsook op de werknemers van de onderneming). • Wat de opgehaalde kapitalen betreft: het is verboden om de ontvangen finan ciering te gebruiken voor de uitkering van een dividend.

INVESTEREN MET KENNIS VAN ZAKEN Ter conclusie, deze fiscale maatregel kent geen echt precedent in ons land. De fiscale stimulans zal geïnformeerde belastingplichtigen er waarschijnlijk toe aanzetten om te overwegen een deel van hun kapitaal in kleine ondernemingen te investeren, wat het nagestreefde doel is. Het is echter belangrijk om één gouden regel niet uit het oog te verliezen, met name de afweging van het risico dat men wenst te nemen tegenover het risico dat men daadwerkelijk neemt. Tijdens de voorstelling van het plan “Digital Belgium” in mei laatstleden heeft de minister trouwens een expliciete waarschuwing uitgestuurd met betrekking tot mogelijke excessen. Hij herinnerde eraan dat: “Aangezien een investering in jonge ondernemingen van nature een risicovolle investering is, is het sterk aanbevolen dat de investeerder dit risico diversifieert door in meerdere start-ups te

investeren.” Bij een jonge onderneming is het risico immers maximaal. Haar businesplan, haar economische model, haar potentiële markt, haar cliënteel, enz. zijn tal van aspecten die de nodige aandacht vereisen en die vragen bij professionals en een gewaarschuwd publiek oproepen. Maar elk jong project is niet in staat om meteen al met antwoorden op deze vragen te komen, want het wordt dagelijks verder ontwikkeld. De beslissing om al dan niet te investeren moet dus steeds worden genomen met kennis van zaken en niet vanuit het enige oogpunt van een fiscaal voordeel, hoe interessant het ook is. De belastingvermindering is er om een deel van het bedrijfsrisico te dekken, maar het is aan de investeerder om de rest op zich te nemen.

33


| Analyses | Entrepreneurship

Entrepreneurship | Analyses |

“DE INVESTEERDER HOUDT ALTIJD EEN MINDERHEID IN HET KAPITAAL AAN EN HIJ IS IN DE EERSTE PLAATS EEN ERVARINGSPARTNER.”

Onder de vleugels van Be Angels Tekst © Puilaetco Dewaay Foto’s © David Plas Photography

B

e Angels is in zekere zin een grote beleggersclub die vandaag meer dan 170 leden telt, zogenaamde Business Angels. Haar missie? Uit innovatieve ondernemingsprojecten in Brussel en Wallonië de projecten selecteren die de leden van haar netwerk het meest zouden kunnen interesseren.

“Onze leden zijn beleggers die op zoek zijn naar opportuniteiten waarin ze uiteraard geld willen investeren, maar waaraan ze eveneens persoonlijk willen bijdragen door hun hulp en knowhow ter beschikking te stellen en door hun ervaring te delen”, licht Joseph de Gheldere, Gedelegeerd Bestuurder van Be Angels, toe.

””Joseph de Gheldere en Claire Munck staan samen aan het hoofd van Be Angels, het netwerk van Business Angels.

240 PROJECTEN IN 15 JAAR Sinds de oprichting van Be Angels 15 jaar geleden genoten niet minder dan 240 projecten de steun van haar leden, i.e. goed voor een totale financiële inbreng van ruim 30 miljoen euro. “Ik wil echter benadrukken dat deze inbreng een zeer belangrijke hefboom is voor de ondernemers, want op basis hiervan krijgen ze toegang tot andere financieringsbronnen bij banken of regionale ondersteunende instanties”, preciseert Claire Munck, CEO van Be Angels. Ze voegt hieraan toe: “We kunnen zeggen dat deze 30 miljoen euro de ondernemers toegelaten heeft om twee- à driemaal hogere middelen bij mekaar te krijgen.”

ENGELEN HEBBEN TWEE VLEUGELS Tot zover de financiële vleugel. Maar engelen hebben twee vleugels. De andere heeft betrekking op het mentoraat en de begeleiding. “Dit vloeit uiteraard voort uit het feit dat al onze beleggers privépersonen zijn. Wij zijn geen investeringsfonds, onze leden handelen individueel”, licht Claire Munck toe. Het is bijgevolg normaal dat de ontmoetingen en uitwisselingen zeer persoonlijk zijn. “Wij beperken ons niet tot de ICT, maar staan open voor alle activiteitssectoren. Het is het innovatieve karakter dat de doorslag geeft. Naast de traditionele horeca en zuiver vastgoed zijn alle initiatieven welkom bij ons”, preciseert de CEO.

“SINDS DE OPRICHTING VAN BE ANGELS 15 JAAR GELEDEN GENOTEN 240 PROJECTEN DE STEUN VAN HAAR LEDEN, GOED VOOR EEN TOTALE FINANCIËLE INBRENG VAN RUIM 30 MILJOEN EURO.”

ENKELE MINUTEN OM TE OVERTUIGEN

””Be Angels vierde dit jaar haar 15-jarige bestaan. www.pldw.be

34

In de praktijk komt het erop neer dat Be Angels elk jaar 300 dossiers ontvangt, waarvan er ongeveer 80 worden voorgelegd aan een selectiecomité dat 6 à 8 projecten per maand weerhoudt volgens een zeer strikte procedure: de kandidaten krijgen 7 minuten om een presentatie te geven en 7 minuten voor vragen en antwoorden. “Het is niet de bedoeling om een advies over het project te

35




“WIJ STAAN OPEN VOOR ALLE ACTIVITEITSSECTOREN. HET IS HET INNOVATIEVE KARAKTER DAT DE DOORSLAG GEEFT.”

minderheid in het kapitaal aan en hij is in de eerste plaats een ervaringspartner.” De Business Angels worden trouwens opgeleid met betrekking tot hun verantwoordelijkheden via diverse workshops die door het netwerk worden georganiseerd. Men wordt niet zomaar bestuurder van een start-up en er bestaat bovendien een gedragscode inzake de relatie investeerder-ondernemer voor de leden van het netwerk.

RISICOVOL KAPITAAL Ondanks de verschillende selectiefases van de projecten en elke voorafgaande analyse (due diligence) die door de Business Angels wordt uitgevoerd, moet men zich ervan bewust zijn dat het hier om zeer risicovol kapitaal gaat. “Men mag het vooral niet wegsteken. Het is essentieel om zijn investeringen goed te diversifiëren, want ze zullen niet allemaal rendabel zijn. Dat wil ook zeggen dat het tijd vraagt: tijd om aanwezig te zijn in de onderneming en tijd om geduldig te zijn”, benadrukt Joseph de Gheldere.

””Volgens Claire Munck en Joseph de Gheldere heeft België geen tekort aan investeerders,

“DE ROL VAN BE ANGELS BESTAAT IN DE SELECTIE VAN VEELBELOVENDE PROJECTEN, DE ORGANISATIE VAN PRESENTATIEFORUMS EN DE OPVOLGING VAN DE INTERESSES.”

De gemiddelde inbreng van elke investeerder bedraagt ongeveer 50.000 euro per dossier, naast de tijd die in elk project moet worden geïnvesteerd. Maar zeer vaak is er te weinig tijd. Daarom hebben de Business Angels investeringsgroepen gecreëerd. Deze bestaan uit een twintigtal personen die de hulp krijgen van een coach en die drie dossiers per jaar weerhouden. Het is een formule die veel vrouwen aantrekt, maar eveneens personen die nog professioneel actief zijn.

noch aan mooie projecten.

DICHT BIJ DE REËLE ECONOMIE

formuleren, maar wel om na te gaan of het onze leden zou kunnen interesseren”, legt Claire Munck uit. Na afloop van deze eerste selectie, die elke maand plaatsvindt, worden er vier dossiers weerhouden die tijdens de maandelijkse ontmoeting aan de leden worden voorgesteld. “De rol van Be Angels beperkt zich dus tot de selectie van veelbelovende projecten, de organisatie van presentatieforums en de opvolging van de interesses. Maar soms bestaat onze functie er ook in om de emoties te kanaliseren die deze ontmoetingen kunnen teweegbrengen. Beleggers en projectdragers spreken niet noodzakelijk dezelfde taal”, zegt Claire Munck.

ER IS MEER DAN HET INTERNET Men beweert soms dat België geen tekort heeft aan investeerders, maar wel aan mooie projecten. “Deze bewering klopt niet. Soms moet men de platgetreden paden verlaten en zich niet alleen door het internet laten leiden. In Wallonië zijn er prachtige dingen aan de gang in de biotechnologiesector. Een mooi voorbeeld hiervan is Bone Therapeutics, dat dit jaar zijn intrede op de beurs heeft gedaan. Het is een zeer performant biotechbedrijf waarin Be Angels van bij de start betrokken is”, onderstreept Joseph de Gheldere.

EEN PSYCHOLOGISCHE DREMPEL Als er een limiet op het groeipotentieel van innovatieve projecten zou bestaan, zou dat de “psychologische drempel” zijn. Claire Munck legt uit: “De ondernemers die wij ontmoeten, worden vaak afgeremd door de openstelling van het kapitaal. Dat is terecht en om die reden leggen wij veel nadruk op het belang van te worden begeleid en gesteund in het project. De investeerder houdt altijd een

www.pldw.be

36

Dit succes heeft er trouwens voor gezorgd dat andere investeerdersprofielen die op zoek zijn naar een andere ervaring, zich in Be Angels zijn gaan interesseren. Zo werd dit jaar de “Société d’Investissement Business Angels (SIBA)” in het leven geroepen, die zich eerder op passieve investeerders richt. “Het is een formule die perfect aansluit bij de tax shelter, die toelaat om van een belastingvermindering te genieten voor sommige investeringen, waaronder in start-ups die onze corebusiness vormen. Personen die van de tax shelter voor start-ups willen profiteren, zullen misschien niet de tijd, noch de zin hebben om rechtstreeks Business Angel te worden.”

NAUWE SAMENWERKING MET PUILAETCO DEWAAY Reeds drie jaar werkt Be Angels nauw samen met Puilaetco Dewaay. Het doel van deze samenwerking is om tegemoet te komen aan de interesse van cliënten van de bank voor een andere, meer risicovolle vorm van beleggen, die evenwel zeer dicht bij de reële economie staat. In samenwerking met Puilaetco Dewaay worden er elk jaar twee presentatieforums van projecten van Be Angels georganiseerd, waarop vier projecten of bedrijven op zoek naar financiering hun beleggingsopportuniteit voorstellen zowel aan de leden van Be Angels als aan geïnteresseerde cliënten van de bank. Dit jaar heeft Puilaetco Dewaay dit partnership eveneens in de verf gezet als officiële sponsor van het evenement ter gelegenheid van het 15-jarige bestaan van Be Angels. Tijdens deze avond werd de tax shelter voor start-ups in primeur voorgesteld door een lid van het kabinet van minister Alexander De Croo, die deze nieuwe maatregel heeft ingevoerd.

37




Ondernemerschap in het DNA Tekst © Puilaetco Dewaay Foto’s © David Plas Photography

I

n de familie Meeùs wordt de familiale ondernemingsgeest met de paplepel ingegoten. Deze handelaars en ondernemers in hart en nieren zijn oorspronkelijk afkomstig uit Antwerpen, maar hebben zich ondertussen in Brussel

gevestigd. Hun naam heeft een stempel gedrukt op de recreatiesector. Het was namelijk Eddy Meeùs die in 1975 Walibi oprichtte, het allereerste pretpark in België.

Maar de Meeùs hebben ook naam gemaakt in de papier- en kartonindustrie dankzij Jean-Pierre Meeùs, volle neef van Eddy. Hij bouwde het kleine importbedrijf van papier en karton dat zijn vader vóór de Tweede Wereldoorlog had opgezet, uit tot een toonaangevende speler in de Benelux. De groep Meeus & Co verkoopt elk jaar ruim 70.000 ton papier en karton bestemd voor de grafische, uitgeversen verpakkingsindustrie. “Het bleef echter niet bij de papierindustrie, want onze vader heeft ook activiteiten opgestart in de drukkerijsector, de witloofkweek en de vastgoedsector. In het begin van de jaren 1980 kocht hij een stuk grond van 10.000 m2 in Huizingen, waarop vandaag de verschillende entiteiten van de groep gevestigd zijn”, vertellen zijn twee zonen Yves en Luc Meeùs, die nu aan het hoofd van de familiale groep staan. Onder het management van deze derde generatie heeft de groep haar activiteiten sterk ontwikkeld en gediversifieerd.

OVER PAPIER EN VERPAKKINGEN Yves, jurist en fiscalist van opleiding, heeft op zijn 30ste de papierbusiness overgenomen, nadat hij zijn sporen verdiend had bij het advocatenkantoor Loyens & Loeff en bij SmithKline Beecham Biologicals. Zijn broer Luc, die afstudeerde als handelsingenieur aan de Solvay Business School, richtte twee andere

bedrijven op: Buro Papier (verkocht aan Inapa) en Goldprint (gespecialiseerd in verpakkingen voor farmaceutische producten). Samen startten de twee broers echter nog andere activiteiten, waaronder het printen op aluminium via het bedrijf Tanghe. “De laatste twintig jaar hebben we in functie van de marktevolutie een tiental overnames en verkopen gedaan. Zo hebben we een zeer goede kennis van de sector opgebouwd. Als gevolg van de vertraging in de grafische sector hebben we deze activiteiten afgestoten en ons geheroriënteerd naar de verpakkingssector”, verklaren de twee broers. De familiale holding Huizinvest, die in 1981 opgericht werd, overkoepelt de drie historische bedrijven – Meeus & Co, Tanghe en Goldprint (waarin ze nog een participatie van 20 % aanhouden nadat ze de meerderheid van de aandelen aan de Franse groep LGR Emballages hebben verkocht) die vandaag een kleine honderd werknemers in Huizingen tewerkstellen – en hun nieuwe participaties. “Door de verkoop van Goldprint hebben we liquiditeiten vrijgemaakt die ons toelieten om te diversifiëren in commercieel vastgoed en om participaties in start-ups te nemen.”

TWEE HANDEN OP ÉÉN BUIK De twee broers vullen elkaar goed aan en

LUXEBURGERS “MANHATTAN STYLE”

“DE LAATSTE TWINTIG JAAR HEBBEN WE IN FUNCTIE VAN DE MARKTEVOLUTIE EEN TIENTAL OVERNAMES EN VERKOPEN GEDAAN IN DE PAPIER- EN VERPAKKINGSSECTOR.” ””De broers Luc en Yves Meeùs hebben de door hun grootvader opgerichte groep die actief was

De naam Meeùs zit ook achter Manhattn’s Burgers, het nieuwe restaurantconcept gespecialiseerd in luxeburgers dat een jaar geleden in Brussel gelanceerd werd. Voor één keer is Luc Meeùs persoonlijk aandeelhouder. “Aangezien Yves bestuurder was van de sushirestaurantketen Makisu, die we net hebben overgelaten, wilden we belangenconflicten vermijden”, verduidelijken de twee broers. “Via vrienden van mijn zoon ben ik in contact gekomen met Jérôme en Philippe Vandermeulen”, vertelt Luc Meeùs. Deze broers hebben enkele jaren in Manhattan gewoond en werden geïnspireerd door Shake Shack, een New Yorkse hamburgerketen. “Ik was verkocht door de doeltreffendheid en de kwaliteit van het concept en door de dynamiek van de twee ondernemers.” De volgende stap is een tweede restaurant openen in de hoofdstad en op termijn vijf in heel België.

in de papier- en verpakkingssector, verder uitgebouwd en gediversifieerd.

www.pldw.be

38

39

“ONZE VADER WAS EEN DUIZENDPOOT. ONS ONDERNEMERSCHAP HEBBEN WE VAN HEM GEËRFD.” Puilaetco Dewaay Private Bankers



Stroom uit de wind op zee

“WE INVESTEREN ALLEEN IN PRODUCTEN OF PROJECTEN DIE WE BEGRIJPEN EN DIE BIJ VOORKEUR BELGISCH ZIJN.”

Tekst © Dirk De Moor Foto’s © Jerry De Brie / C-Power

O ””De twee broers hebben de taken in de verschillende bedrijven en activiteiten van de familiale groep

Al sinds 2012 is Jaak Rutten Chief Executive Officer van C-Power in Oostende. Limburger in WestVlaanderen, maar de stad aan zee bevalt hem best. Rutten (60) is bio-ingenieur en afkomstig van Kessenich (Kinrooi), het meest noordoostelijke dorpje van België.

onder elkaar verdeeld.

hebben de taken in de verschillende bedrijven en activiteiten van de groep onder elkaar verdeeld. “We vullen elkaar aan en lossen elkaar af. We komen heel goed overeen en hebben dezelfde interesses”, klinkt het in koor. Een verstandhouding die verder gaat dan de gedeelde belangen in de familiale groep, want ze werken ook samen in het kader van nieuwe investeringen. “Onze vader was een duizendpoot. Ons ondernemerschap hebben we van hem geërfd”, vertellen ze. Tot op heden heeft het duo participaties genomen in drie startups: Makisu, een sushirestaurantketen in Brussel (investering die ze net van de hand hebben gedaan); Beer Project Brussels, een Brusselse microbrouwerij die artisanale bieren produceert, onder meer onder de merken Delta en Babylone; Bee Nature, een gamma natuurlijke en dermatologische verzorgings producten op basis van honing. Andere projecten worden bestudeerd. Yves en Luc Meeùs maken ook deel uit van het twintigtal privé-investeerders dat in 2013 Transfund

www.pldw.be

40

p pakweg dertig kilometer buiten de Zeebrugse kust produceren 54 turbines van het windpark C-Power stroom voor 300.000 gezinnen. Een toegewijd team van 14 vaste mensen en 100 voltijdse equivalenten houdt de molens draaiende. Geen sinecure op een plek met per definitie volop zout water, golfslag en... wind. Jaak Rutten neemt als CEO de meeste beslissingen, maar de wind spreekt hem weleens tegen.

heeft opgericht, een fonds dat ondernemers begeleidt tijdens de verschillende fases van de overname van een bedrijf.

Na het overlijden van de vorige Chief Executive Officer werd hij gepolst als mogelijke opvolger bij C-Power. De uitdaging trok hem aan. En bovendien kende hij de geliberaliseerde elektriciteitsmarkt en had hij ervaring in operationele leiding, marketing, sales en algemeen management. Voordien

EEN NETWERK OM OP TE REKENEN Yves Meeùs is lid van het netwerk Be Angels (zie p. 34-37). “Als lid van Be Angels krijg je realistische projecten voorgeschoteld die al voorgeselecteerd zijn”, legt de ondernemer uit. Hij betrekt ook zijn broer bij de analyse en de keuze van de dossiers. “Zodra ik over iets twijfel, vraag ik zijn mening. Soms toomt hij me in, soms moedigt hij me aan.” De twee broers investeren over het algemeen 100.000 euro. “We ontvangen gemiddeld 6 dossiers per maand. Er zijn veel jongeren met goede ideeën en ze durven ook steeds meer de grote bedrijven te verlaten om hun eigen zaak op te starten.” Yves en Luc Meeùs houden zich aan één gouden regel: “We investeren alleen in producten of projecten die we begrijpen en die bij voorkeur Belgisch zijn.” Dezelfde filosofie hanteren ze ook in hun beursbeleggingen. “We investeren alleen in aandelen of financiële producten die we begrijpen.”

“ONS WINDPARK IS HET EERSTE IN DE WERELD DAT 30 KILOMETER BUITEN DE KUST EN 30 METER DIEP WERD GEÏNSTALLEERD.” ” Jaak Rutten is sinds 2012 CEO van C-Power in Oostende. 41




bekleedde Rutten posities met toenemende verantwoordelijkheid in enkele bedrijven, waaronder die van Chief Executive Officer bij de oprichting van Luminus in Hasselt.

ACHT CONCESSIES VOOR DE KUST C-Power is een windturbinepark vóór de kust van Zeebrugge. “Het is gebouwd op één van de acht concessies daar en andere komen er voorlopig niet aan de Belgische kust”, licht Jaak Rutten toe. “Ons windpark is het eerste in de wereld dat 30 kilometer buiten de kust en 30 meter diep werd geïnstalleerd en is uitgerust met de allernieuwste REpower-windturbines. Die hebben een individuele capaciteit van 5 MW en 6,15 MW voor de recente modellen. Van de acht concessies zijn er drie bebouwd: C-Power, Belwind (gedeeltelijk) en Northwind.” “Een consortium van vier Belgische en drie buitenlandse aandeelhouders investeerde in C-Power vanaf 2000”, vervolgt de Chief Executive Officer. “De Belgische aandeelhouders bezitten de meerderheid: het baggerbedrijf Deme, de Société Régionale d’Investissement de Wallonie (SRIW), Socofe (Waalse gemeenten) en Z-Kracht met Nuhma of Het Limburgs Klimaatbedrijf. De buitenlandse aandeelhouders zijn EDF, Marguerite (beide Frans) en RWE (Duits).” Het concessiegebied van C-Power – 20 km2 op de Thorntonbank – werd in drie fasen volgebouwd met 54 windturbines: 6 in 2008-2009, 30 in 2011-2012 en 18 in 2013. De torens staan, afhankelijk van het model, met hun voet tussen 12 en 30 meter diep in de bodem van de Noordzee verankerd. Twee ondergrondse zeekabels verbinden het windpark, via het offshoretransformatorstation, met het hoogspanningsstation Sas Slijkens in Bredene.

STROOM VOOR 300.000 GEZINNEN Het windpark van C-Power kan 325 MW aan elektrische stroom opwekken. “Dat komt overeen met een productie van 1.100.000 KWh per jaar of het jaarlijkse verbruik van 300.000 gezinnen”, berekent Rutten. “Of met 1,3 % van de Belgische elektriciteitsproductie, met 7 % van de Belgische doelstelling voor hernieuwbare energie in 2020 en met een vermeden CO2-uitstoot van 415.000 ton per jaar. In totaal hebben de huidige windturbines in de Noordzee samen een vermogen van 712 MW. Maar eenmaal alle concessies bebouwd zijn (tegen circa 2020), zal dat oplopen tot 2.200 MW. Goed voor 10 % van het elektriciteitsverbruik in België.” De opdracht van Jaak Rutten en zijn team bestaat erin om het park draaiende te houden als het waait. Rutten: “Sommigen beschrijven een windpark als een fabriek op zee, maar elke turbine is een fabriek op zich, een afzonderlijke installatie die onderhevig is aan gure omstandigheden, zoals regen, zout water, golfslag en wind. Geen geschenk met al die mechanische en elektronische, vaak draaiende, onderdelen.” Bovendien gaat het om relatief nieuwe technologie. “We hebben nog geen 30 jaar historisch recul, zoals andere krachtcentrales”, verduidelijkt Jaak Rutten. “Voorts staan de windturbines op zee, wat betekent dat je er niet altijd bij kunt. Varen bij zwaar weer is één ding, op de voet van een windturbine klauteren een ander. Maar het is net bij zwaar weer (en dus hevige wind) dat er iets fout kan lopen.” Dan maar wachten tot de storm gaan liggen is? Dat dacht je maar: een dag met de wieken stil betekent per turbine 20.000 euro nettoverlies!

“EEN VIJFTIGTAL MENSEN IS PERMANENT IN DE WEER MET HET ONDERHOUD VAN DE WINDTURBINES.”

“EEN DAG MET DE WIEKEN STIL BETEKENT PER TURBINE 20.000 EURO NETTOVERLIES.” ””Het windpark van C-Power kan 325 MW aan elektrische stroom opwekken, wat overeenkomt met

””Jaak Rutten: “C-Power is een (kleine) kmo, maar die opereert en rapporteert als een groot bedrijf.”

het jaarlijkse verbruik van 300.000 gezinnen.

www.pldw.be

42

43


Expertise | Analyses |


TE LAND OF TER ZEE? Van wind gesproken, is er alle dagen wel voldoende zeewind? Jaak Rutten: “Onze totale productie komt overeen met 40 % van de tijd draaien aan volle capaciteit. Op zee ligt het rendement ongeveer vier keer zo hoog als op het land, omdat het er heviger waait en omdat zeeturbines gemiddeld twee keer zo groot zijn als landturbines. Volgens The European Wind Energy Association (EWEA) produceren de huidige drie windparken op zee nu al meer elektriciteit dan alle windturbines op het land samen.” Tegen 2020 zou Europa 20 % van zijn elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen moeten halen, 20 % minder energie moeten verbruiken en 20 % minder CO2 moeten uitstoten. “Zonder offshorewindenergie zal dat niet lukken”, claimt Rutten. “In België bijvoorbeeld zullen alle windparken in de Noordzee samen tegen ongeveer 2020 tot 50 % van de elektriciteit uit hernieuwbare energie bronnen leveren.”

Het web: een beloftevolle markt

Kwatongen beweren weleens dat een windpark nooit de volledige CO2 van de installatie kan goedmaken. Jaak Rutten betwist dat: “Onlangs hebben we een onafhankelijk gespecialiseerd studiebureau gevraagd om dat voor C-Power te meten en te becijferen. Blijkt dat we de totale ‘veroorzaakte’ CO2 – bouw van de turbines, installatie, opstart, uitbating, ontmanteling na 20 jaar – al in 2013 hadden teruggewonnen ten opzichte van de Belgische energiemix!”

Foto’s © Corbis Images / Reporters

ATYPISCHE KMO Bij C-Power werken veertien bedreven en gedreven vaste medewerkers. Rutten: “Ze verwerken de administratie, sturen de contractors aan, beheren de operaties, bewaken de veiligheid, doen de marinecoördinatie,... Daarbovenop zijn er honderd voltijdse equivalenten aan de slag: onderwaterlassers, duikers, inspecteurs van de wieken,... Vanwege het grote belang van de veiligheid – werken op zee, op grote hoogte en bij hoogspanning – krijgen ze veel opleiding. Een vijftigtal onder hen is trouwens permanent in de weer met het onderhoud van de windturbines.”

I

n 2014 registreerde de technologiesector een outperformance ten opzichte van de markt, en dit zowel in de Verenigde Staten als in Europa. In 2015 blijft de tendens positief in de Verenigde Staten, terwijl de sector in Europa achterophinkt. Met een weging van minder dan 4 % is de Europese IT-sector zeer klein en veel minder actief en aantrekkelijk dan zijn Amerikaanse tegenhanger, die goed is voor bijna 20 % van de Amerikaanse markt en een beurskapitalisatie van meer dan 4.000 miljard dollar vertegenwoordigt.

“Op basis van het aantal medewerkers zijn we een (kleine) kmo, maar met een omzet van 165 miljoen euro, een financiering van bijna 1,3 miljard euro door twaalf banken, internationale aandeelhouders en de aanwezigheid van grote risico’s (technologie, veiligheid, financiën,...) moeten we wel opereren en rapporteren als een groot bedrijf”, voegt Jaak Rutten nog toe. “Dat maakt ons atypisch en het creëert een nood aan schaalgrootte. In de Noordzee kunnen we geen windparken meer bijbouwen, maar we zouden wel andere kunnen uitbaten aan de Belgische kust of elders.”

WAT VERWACHT JAAK RUTTEN VAN ZIJN PRIVATE BANKER? Ik verkies dat mijn private banker discretionair en als een goede huisvader belegt. Elke dag horen wat er gebeurt hoeft niet, want dat kan ik digitaal zien. Wel wil ik twee keer per jaar een persoonlijk onderhoud om te vernemen welke strategie mijn private banker in functie van mijn beleggersprofiel heeft gevolgd en welke beslissingen hij om welke reden heeft genomen.

www.pldw.be

44

PHILIPPE VANMEERHAEGHE Group Equity Research Analyst Puilaetco Dewaay

Met een beurskapitalisatie van meer dan 600 miljard dollar heeft Apple op zijn eentje bijna tweemaal de omvang van de bedrijven van de BEL20-index. Zelfs Google en Microsoft wegen alleen al zwaarder dan de Belgische index. Vroeger werd Exxon Mobil beschouwd als het grootste bedrijf ter wereld. Doordat de olieprijs in vrije val ging, vertegenwoordigt de Amerikaanse energiereus

45

nog slechts de helft van de omvang van Apple. De IT is een sector die nog lang niet uit de mode is en waarover wij positief zijn aan beide kanten van de Atlantische Oceaan. Wij geven u een korte rondleiding in een wereld waarin innovatie en waardering soms de pedalen doen verliezen.

“CONNECTED LIFE” De beurscrash van 2001 tot 2003 heeft aanleiding gegeven tot een gezond selectiemechanisme in de technologiesector. Nietproductieve “business models” zijn verdwenen. Dankzij de technische innovaties en de mondialisering is de kwaliteit van het internet sterk vooruitgegaan. Nieuwe platformen, zoals sociale netwerken (Facebook) of ontspanningssites (YouTube, Spotify), zagen het levenslicht. Vanaf het midden van de jaren 2000 zette de ontwikkeling van smartphones (iPhone, Galaxy) en tablets (iPad) een grote stap voorwaarts. Deze nieuwe toestellen zorgen ervoor dat het internet bijna overal kan worden gebruikt. De software-industrie heeft er niet


| Analyses | Expertise


concurrenten, Apple en Google, moeilijk maken. De applicaties zijn voortaan goed voor miljarden dollars en vormen een andere factor tot succes. Van juli 2008 tot juni 2015 steeg het aantal downloads uit de App Store van Apple tot 100 miljard, i.e. een bliksemsnelle stijging die nog niet onmiddellijk zal vertragen.

””De Apple Watch is één van de meest recente innovaties van Apple.

lang over gedaan om het potentieel van deze toestellen te zien. Ze ontwikkelde applicaties, kortweg “apps” genoemd, voor kleinere schermen, die onlinediensten eenvoudig ter beschikking stellen van de gebruikers. De overgang van de klassieke desktopcomputer naar een mobiele oplossing heeft voor tal van andere takken van de industrie eveneens een revolutie teweeggebracht. Zo zijn digitale applicaties voortaan terug te vinden in alle moderne auto’s. Dit verklaart deels waarom analisten het over “Connected Life” hebben.

HOE PROFITEREN VAN DEZE COMPLEXE EVOLUTIE? In 2014 lichtte Google toe dat een doorsnee gebruiker van Android, i.e. het besturingssysteem van Google, zijn smart phone gemiddeld 120 keer per dag gebruikte. Het Amerikaanse onderzoeksinstituut Forrester Research maakte bekend dat 70 % van de smartphonegebruikers per dag minstens

www.pldw.be

46

3 toestellen (iPad, smartphone of pc) gebruikt om op het internet te surfen. Anders gezegd, de huidige internetgebruiker is bijna de hele dag online, wat de term “Connected Life” correct weergeeft. De beschikbaarstelling van een besturings systeem waarvan het platform de voor de apps noodzakelijke interfaces omvat, vormt de basis van dit “Connected Life”. De markt in de ontwikkelde landen is verdeeld onder Google, met zijn besturingssysteem Android, en Apple, met iOS. Over het geheel genomen, spelen de besturingssystemen Amazon in de Verenigde Staten en Windows Phone OS van Microsoft slechts een tamelijk bescheiden rol. In de meeste opkomende markten is Android duidelijk de leider van de Open Source-systemen. China, dat een zeer gefragmenteerde markt heeft, is een uitzondering, omdat er tal van lokale Open Source-besturingssystemen bestaan die het hun twee belangrijkste Amerikaanse

Uit een studie van Deutsche Bank blijkt dat een internaut in de geïndustrialiseerde landen, omwille van de talrijke gebruiks- en toepassingsmogelijkheden, goed is voor een gemiddeld omzetcijfer (Average Revenue per User) van 1.500 dollar. De gebruikers in de opkomende landen vertegenwoordigen gemiddeld ruim 300 dollar. Bovendien verwacht men dat het aantal smartphonebezitters tegen 2020 zal toenemen van 1,7 tot 3 miljard. Meer dan 50 % van de inkomsten uit onlinetransacties zal afkomstig blijven van smartphonegebruikers. Het “Connected Life” op het internet via

smartphone, tablet of pc, alsook het uitgebreide gamma apps en andere aanwendingen zullen dus nog vele jaren een enorme markt in expansie blijven. Het World Wide Web zal nog lange tijd een groeimotor voor de grote groepen blijven, waarbij het eveneens opportuniteiten biedt voor kleine ondernemingen die met innovatieve producten op de proppen komen. Hieronder bespreken wij vier bedrijven waarin wij sterk geloven en die deel uitmaken van onze lijst van aanbevolen Amerikaanse aandelen. Ze zouden moeten profiteren van de groei van de technologiesector in zijn geheel. GOOGLE Naast zijn solide positie in de geïndustrialiseerde landen en in de meeste opkomende markten dankzij zijn besturingssysteem Android, bezit Google – dat zijn naam op de beurs binnenkort gaat veranderen in Alphabet – het meest

Evolutie van de downloads van applicaties uit de App Store van Apple van juli 2008 tot juni 2015 (in miljard) 100

125 85

100

75

60

75 50 40

50

35 30 25

25

0

14 15

0,01 0,1

1

1,5

3

4

5

6,5

7

18

10

Jul Sep Apr Jul Jan Apr Jun Sep Oct Jan Jun Jul Oct Mar Jun Sep Jan May Oct Jun Oct Jul ‘08 ‘08 ‘09 ‘09 ‘10 ‘10 ‘10 ‘10 ‘10 ‘11 ‘11 ‘11 ‘11 ‘12 ‘12 ‘12 ‘13 ‘13 ‘13 ‘14 ‘14 ‘15

47

© Apple; TechCrunch en Statista 2015

“APPLE, GOOGLE EN MICROSOFT WEGEN ALLEEN AL ZWAARDER DAN DE BEL20-INDEX.”

“DE HUIDIGE INTERNETGEBRUIKER IS BIJNA DE HELE DAG ONLINE.” Puilaetco Dewaay Private Bankers



uitgebreide gamma applicaties. Het behoud van deze ruime waaier van producten zal Google toelaten om de beste applicatieprogrammeurs te rekruteren en om te concurreren met de goedkope Open Source-leveranciers. Het besturingssysteem Android zal verder worden verdeeld dankzij partnerships met bijvoorbeeld autoconstructeurs. In navolging van Apple Pay probeert Google, met Google Wallet, een nieuw betalingssysteem in te voeren. De verzameling van gegevens (naar het voorbeeld van Facebook) blijft echter een kritiek probleem, in het bijzonder in Europa. APPLE In tegenstelling tot Google kent Apple een groot succes in China, voornamelijk dankzij de iPhone, zelfs al weegt de huidige economische situatie van het land op het beleggerssentiment.

Dit zou de groep moeten toelaten om haar eigen besturingssysteem iOS op de zeer gefragmenteerde lokale markt te versterken. In de Verenigde Staten bedraagt het marktaandeel van iOS slechts 15 à 20 %, maar omvat het 50 % van alle commerciële smartphoneactiviteiten. Dit is te wijten aan het feit dat Apple hogere gebruiksrechten vraagt en dat de gemeenschap van fans van het iconische merk blijft groeien. Apple heeft geen open systeem zoals Android, waardoor deze megagroep op zoek gaat naar partners en zich focust op prijzige producten. COGNIZANT TECHNOLOGY SOLUTIONS Cognizant behoort tot de wereldleiders in het domein van IT-diensten en -advies aan bedrijven. De informaticaontwikkeling is vaak cruciaal in sommige sectoren van de economie en laat toe om een belangrijke

“MEN VERWACHT DAT HET AANTAL SMARTPHONEBEZITTERS TEGEN 2020 ZAL TOENEMEN VAN 1,7 TOT 3 MILJARD.”

SAP Deze Duitse groep, die 43 jaar geleden werd opgericht, is de leider op de markt van de bedrijfssoftware, met bijna 300.000 klanten verspreid over 190 landen en 74.000 werk nemers die klaarstaan om hen te helpen en te adviseren. SAP levert softwareoplossingen aan bedrijven en expertise in het domein van de Cloud, dat zeer interessante perspectieven biedt voor de groep en haar rechtstreekse concurrent, het Amerikaanse Oracle. Met een groot marktaandeel (nummer 1 in Europa, nummer 3 in de wereld) en meer dan de helft van zijn omzetcijfer afkomstig uit de naverkoopdienst, biedt SAP een goede visibiliteit op zijn inkomsten en mooie toekomstvooruitzichten,

””Onderzoek toont aan dat 70 % van de smartphonegebruikers per dag minstens 3 toestellen (iPad, smartphone of pc) gebruikt om op het internet te surfen.

met name dankzij zijn nieuwe topproduct, het platform S/4 HANA (gelanceerd in februari 2015; i.e. de belangrijkste innovatie bij SAP van de voorbije 10 jaar), en de ontwikkeling van de Cloud in de bedrijfswereld.

De informatie in dit document is uitsluitend voorbehouden voor cliënten en prospects van Puilaetco Dewaay Private Bankers N.V. Hoewel de vermelde informatie afkomstig is van betrouwbare bronnen, vormt ze in geen geval een expliciete of impliciete garantie wat haar juistheid en volledigheid betreft. De uitgedrukte opinies kunnen op elk ogenblik het voorwerp uitmaken van een wijziging zonder voorafgaande kennisgeving en kunnen verschillen van de adviezen vermeld in andere documenten. Het onderhavige document mag in geen geval worden gelijkgesteld met het verstrekken van beleggingsadvies, op juridisch of fiscaal vlak. Bijgevolg raden wij de cliënten ten stelligste aan om hun adviseurs te contacteren alvorens een of andere beleggingsbeslissing te nemen op basis van de informatie in dit document. Prestaties uit het verleden vormen geen indicatie voor

””

www.pldw.be

“DE VERZAMELING VAN GEGEVENS BLIJFT ECHTER EEN KRITIEK PROBLEEM, IN HET BIJZONDER IN EUROPA.”

doeltreffendheids- en concurrentiewinst te realiseren, teneinde niet door zijn concurrenten te worden voorbijgestoken. Cognizant biedt een volledig dienstenaanbod bestaande uit advies van experts, een transformatie van het sleutelproces van de onderneming of hulp bij de ontwikkeling en het beheer van de IT-infrastructuur. De groep is voornamelijk actief in de financiële en de medische sector, waar de vooruitzichten inzake IT-verbeteringen veelbelovend blijven voor deze onderneming uit New Jersey die 217.000 werknemers over de hele wereld telt. Cognizant wordt door tal van instellingen beschouwd als één van de meest performante bedrijven ter wereld en het laat een sterke groei optekenen.

Digitale applicaties zijn voortaan terug te vinden in alle moderne auto’s. Google gaat nog een stap verder

toekomstige resultaten. De waarde van de effecten kan evolueren en kan dus niet worden gewaarborgd. Dit document is geen

met de ontwikkeling van zijn eigen wagen zonder bestuurder, de Google Car.

aanbod of een verzoek tot aan- of verkoop en mag dus niet als dusdanig worden beschouwd.

48

49




“DE CLIËNTEN KUNNEN VOORTAAN OOK MEERDERE PORTEFEUILLES SELECTEREN, OM NADIEN OP GECONSOLIDEERDE WIJZE DE POSITIES VAN DEZE PORTEFEUILLES TE BEKIJKEN.”

De verdere digitale koers van uw private bank Tekst © Puilaetco Dewaay Foto’s © Puilaetco Dewaay

E

erder dit jaar berichtte Puilaetco Dewaay Private Bankers in dit magazine al over de lancering van haar applicatie voor tablet onder de naam MyPLDW. Deze innovatie is een belangrijke stap voor Puilaetco Dewaay in de richting van digitalisering en we zijn erg trots dat we deze stap hebben gezet. We kunnen er immers haast niet meer naast kijken: de verdere digitalisering van onze maatschappij en in het bijzonder van de financiële sector, waar FinTech een heus “buzzword” aan het worden is. Onze doelstelling is heel duidelijk: wij willen onze cliënten duidelijk, overzichtelijk en transparant informeren en de technologische ontwikkelingen laten ons vandaag toe om dat sneller te doen. Private banking-cliënten verwachten dit ook van hun bank. Steeds meer van hen gebruiken immers een iPad of een andere tablet voor het beheer van hun bankzaken. Zonder afbreuk te doen aan de persoonlijke relatie met hun bankier, vermogensbeheerder of wealth planner, reist informatie sneller via de digitale weg en beide gaan aldus hand in hand.

www.pldw.be

50

CONSOLIDATIE VAN UW PORTEFEUILLES Na de lancering van onze applicatie hebben wij van heel wat cliënten positieve reacties ontvangen. Dit deed ons bijzonder veel plezier, want doorheen het volledige creatieproces stond het gebruiksgemak voor de cliënt centraal. Zowel de cliënt die dagelijks zijn portefeuille wil raadplegen als de cliënt die veel minder frequent de toestand van zijn portefeuille verifieert, maar dan wel alles in één oogopslag wil zien, gebruikt onze digitale applicatie. Vooral de intuïtieve navigatie en de overzichtelijkheid werden bijzonder gesmaakt door de gebruikers. Elke zichzelf respecterende private bank luistert naar haar cliënten. Men zou haast kunnen zeggen dat dit één van de basisregels van het metier is. Dit geldt ook voor Puilaetco Dewaay met betrekking tot haar digitale tools. In september 2015 hebben we immers een verbeterde versie van zowel de applicatie voor tablet (MyPLDW) als die voor pc en Mac (My Puilaetco Dewaay) gelanceerd. De belangrijkste ontwikkeling is dat de cliënten voortaan ook meerdere portefeuilles kunnen selecteren, om nadien op geconsolideerde wijze de posities van deze portefeuilles, de

evoluties en de rendementen te bekijken. Met deze ontwikkeling bieden we een antwoord op een door vele cliënten gestelde vraag. Onmiddellijk na de beveiligde aan melding met uw Crypto Card komt u op het scherm “Mijn portefeuille overzicht” terecht. Daar vindt u het consolidatie-icoontje. Nadat u hierop geklikt heeft, verschijnen er naast uw portefeuilles knoppen die u naar rechts of links kunt schuiven. Op deze manier kunt u kiezen welke porte feuilles u in de verdere schermen al dan niet meeneemt, om u een nog beter zicht te geven op de informatie die u wenst te raadplegen.

TOEGANG TOT AL UW DOCUMENTEN Graag maken we van de gelegenheid gebruik om de aandacht te vestigen op het feit dat u in de applicatie toegang heeft tot uw documenten, rekeninguittreksels en portefeuilleoverzichten, evenals tot de analyses van de bank. Aarzel niet om de

applicatie MyPLDW voor tablet te downloaden, zowel op Google Play als in de App Store, via onderstaande QR-codes. U kunt ook een demoversie bekijken. Heeft u nog geen toegang tot onze digitale toepassingen? Aarzel niet om contact op te nemen met uw private banker, die u graag meer toelichting geeft. Wij nodigen u bovendien uit om een kijkje te nemen op onze website www.pldw.info/appmypldw waar u de toepassing kunt ontdekken. Wij wensen u alvast veel surfplezier!

51




Een referentie die waarschijnlijk geen toeval is. Alvorens de bank Puilaetco Dewaay te worden, had de instelling al meer dan een eeuw ervaring opgebouwd. Deze ervaring, die haar oorsprong vindt op de beursvloer, heeft de bank toegelaten om met haar cliënten een vertrouwensrelatie op te bouwen, over de generaties heen.

Brussel eigent zich het leeuwendeel toe Tekst © Puilaetco Dewaay Foto’s © David Plas Photography

Wanneer men Brussel binnenrijdt via de snelweg E411 komende van Namen, springen de twee leeuwenkoppen onmiddellijk in het oog. Het logo van de bank Puilaetco Dewaay lijkt sereen maar aandachtig de toegang tot de stad te bewaken, naar het voorbeeld van de twee monumentale leeuwen aan weerszijden van de statige trap van het Brusselse Beurspaleis.

EEN FAMILIALE BENADERING Brussel is zo’n beetje het zenuwcentrum van de bank, die eveneens in Vlaanderen en Wallonië aanwezig is. “Wij zijn ontstaan uit de fusie, door de jaren heen, van verscheidene beursvennootschappen die hun krachten gebundeld hebben om in de jaren 1990 het statuut van bank aan te nemen en vervolgens toe te treden tot de internationale groep KBL European Private Bankers. Maar we hebben nog steeds het DNA van wisselagenten, wat tot uiting komt in onze passie, knowhow en nabijheid bij de cliënt”, vertelt Frédéric de Gruben, die reeds 20 jaar Senior Private Banker in Brussel is. Het is bijgevolg niet verwonderlijk dat de instelling bankiers van 33 tot 70 jaar in dienst heeft, die het vertrouwen van hun cliënten over de generaties heen blijven genieten. De eigenheid van Puilaetco Dewaay schuilt in het feit dat ze, door alle fusies en integraties heen, steeds een familiale benadering heeft weten te behouden die iedereen hoog in het vaandel draagt.

EEN GERUSTSTELLENDE FINANCIËLE CULTUUR “Deze geschiedenis vertaalt zich eveneens in de ervaring die wij ten dienste van onze cliënten kunnen stellen“, benadrukt Damien Ullens de Schooten, Senior Manager Private Banking in Brussel. “Men kan een heel goede vakman zijn, maar als men drie of vier zware financiële crisissen op de

“WIJ HEBBEN NOG STEEDS HET DNA VAN WISSELAGENTEN, WAT TOT UITING KOMT IN ONZE PASSIE, KNOWHOW EN NABIJHEID BIJ DE CLIËNT.”

””Bij het binnenrijden van Brussel springen de twee leeuwenkoppen onmiddellijk in het oog. www.pldw.be

52

””Het team van private bankers van Brussel aan de ingang van de hoofdzetel in Oudergem. 53

””Frédéric de Gruben. Puilaetco Dewaay Private Bankers



“VANDAAG KAN MEN DE RELATIE MET DE CLIËNT NIET MEER UITSLUITEND BESCHOUWEN OP BASIS VAN PORTEFEUILLEBEHEER. MEN MOET REKENING HOUDEN MET DE OMGEVING, MET DE FAMILIALE SITUATIE DIE EVOLUEERT.”

Daarbij komt het voordeel dat ze kan rekenen op de steun van een internationale groep, die haar toegang geeft tot een netwerk van buitenlandse experts. “Volgens mij is dit een redelijk unieke situatie in het Belgische private banking-landschap. Wij hebben toegang tot de deskundigheid van andere bankiers die bijna overal in Europa binnen hetzelfde netwerk actief zijn. We kunnen onze cliënten dus laten profiteren van deze grote troef”, verklaart Philippe Mercken, Senior Manager Private Banking, die het Brusselse kantoor vervoegd heeft naar aanleiding van de recente integratie van UBS Belgium. De verandering wordt eveneens door de cliënten zelf gestuurd. “Families versnipperen en zoeken meer dan vroeger buitenlandse oorden op. Vermogens worden steeds vroeger overgedragen... en dus zien we een verjonging van het cliënteel dat andere bekommernissen heeft”, vervolledigt Damien Ullens de Schooten.

“BOUWEND OP ONZE JARENLANGE ERVARING EN OP DE RECENTE VERSTERKING, ZIJN WIJ FIER DAT WIJ ONZE CLIËNTEN EEN UNIEK AANBOD MET TOEGEVOEGDE WAARDE KUNNEN BIEDEN.”

EEN NOG UITGEBREIDER AANBOD Het Brusselse kantoor blijft het zenuwcentrum, omdat het alle administratieve en centrale diensten en de departementen Wealth Planning & Structuring, Kredieten en Research & Financiële Analyse herbergt. Het telt eveneens een twintigtal private bankers, ten opzichte van een veertigtal verspreid over de andere kantoren van Puilaetco Dewaay in België.

””Damien Ullens de Schooten.

””Van links naar rechts: Damien Ullens de Schooten (Senior Manager Private Banking), Philippe Mercken (Senior Manager Private Banking) en Frédéric de Gruben (Senior Private Banker).

markten heeft doorstaan, beschikt men zeker over een voordeel, over een financiële cultuur die het cliënteel kan geruststellen.” Om die reden heeft de bank besloten om niet van koers te veranderen en om zich niet met te veel zaken tegelijk bezig te houden. “Rondom ons zijn er veel zaken veranderd en we hebben ervoor gekozen om altijd hetzelfde vak uit te oefenen. Maar dit vak omvat vandaag meerdere activiteiten. Vermogensbeheer is uiteraard portefeuillebeheer, maar ook advies inzake vermogensstructurering, kredietverlening, kunstadvies,... Vandaag kan men de relatie met de cliënt niet meer uitsluitend beschouwen op basis van portefeuillebeheer. Men moet rekening houden met de omgeving, met de familiale situatie die evolueert”, stelt Damien Ullens de Schooten vast.

Brussel is eveneens de uitvalsbasis van de bank om haar aanbod uit te breiden. “Zo zijn we bezig met de ontwikkeling van het Ultra High Net Worth Individuals-segment dat zich richt op cliënten die over meer dan 30 miljoen euro financiële activa beschikken”, onderstreept Philippe Mercken. “Het zijn cliënten die voortaan van een zeer doorgedreven knowhow kunnen genieten.” Zo werd het aanbod op maat van Puilaetco Dewaay versterkt met nieuwe diensten en producten, waaronder inzake deviezen. In dezelfde geest is de bank een exclusieve samenwerking met Triodos Bank aangegaan, die ondertussen al 12 jaar op veel succes kan rekenen. Dit partnerschap laat toe om een ethisch en duurzaam discretionair beheer aan te bieden op basis van selectiecriteria die deel uitmaken van de methodologie van Triodos Bank, dé referentie inzake duurzaam en maatschappelijk verantwoord beleggen. Deze formule registreerde vorig jaar een activagroei van 30 % bij Puilaetco Dewaay.

””Philippe Mercken.

GESLAAGDE INTEGRATIE “De integratie van UBS Belgium betekende een echte big bang voor ons. De migratie van de informatica, de cliënten en het personeel diende in één weekend te gebeuren, zodat iedereen op maandagochtend opnieuw volledig operationeel kon zijn”, herinnert Damien Ullens de Schooten zich. En het resultaat mocht er zijn: ”We kunnen zeker spreken van een geslaagde integratie”, vertelt Philippe Mercken, “want het bereikte resultaat zorgt ervoor dat 1 + 1 = 3. De operatie werd perfect voorbereid en het feit dat het personeel overgenomen werd en de teams gemengd werden, biedt een echte meerwaarde voor onze cliënten.”

TOEGANG TOT DE EXPERTISE VAN DE GROEP Frédéric de Gruben voegt hieraan toe: “Het marktaanbod is steeds complexer geworden en daarom moeten we onze cliënten kunnen informeren door gebruik te maken van de expertise van onze specialisten (portfoliomanagers, juristen, gespecialiseerde fiscalisten,...).” De bank heeft de voorbije jaren zwaar geïnvesteerd in de rekrutering van nieuw talent, maar ze hecht tevens veel belang aan de stabiliteit van haar personeel in dienst, aangezien dit één van de waarborgen voor een trouw cliënteel is. Ze stelt vandaag ruim 250 mensen tewerk en blijft aanwerven om dit groei-elan te ondersteunen, met inachtneming van de familiale benadering die haar handelsmerk is.

www.pldw.be

54

De drie Brusselse bankiers benadrukken echter dat “de cliënten, ondanks deze groei, niet in vakjes worden ondergebracht. Wij zijn een private bank die à la carte-oplossingen aanbiedt door in te spelen op de verwachtingen van de cliënten. Dit vraagt meer inspanningen, maar het geeft ook meer voldoening voor onze cliënten en voor onszelf.”

55


| Analyses | Charity

Charity | Analyses |

Vicky & Alexis: een stichting tegen rampen

“WE WILLEN ABSOLUUT VOORKOMEN DAT EEN DRAMA ZOALS WIJ HEBBEN MEEGEMAAKT, ZICH HERHAALT.”

Tekst © Puilaetco Dewaay Foto’s © David Plas Photography

L

uik, eind januari 2010, niet ver van de Place Saint-Lambert. Midden in de nacht wordt de stad opgeschrikt door een explosie in een gebouw in de rue Léopold. Een gasontploffing wellicht... Ook de aangrenzende gebouwen delen in de klappen. De gevels storten in. Tientallen slachtoffers worden verrast in hun slaap en begraven onder het puin. Onder hen

Vicky en Alexis, die van onder het puin er nog in slagen om de hulpdiensten te leiden naar de plek waar de kleine Elena ligt en zo haar leven redden. Vicky en Alexis bekopen hun heldendaad helaas met hun leven. Het jonge koppel behoort tot de 14 personen die dit drama niet overleefden. Benoît en Myriam Robert, de ouders van Alexis, willen dat dit nooit wordt vergeten.

””Benoît Robert, de vader van Alexis, heeft zijn voedingsmiddelenbedrijf verkocht om zich te wijden aan de Stichting Vicky & Alexis, waarvan hij voorzitter is.

DE DRANG OM IETS NUTTIGS TE DOEN

”WE WILLEN IETS DUURZAAMS DOEN.” ””Enkele maanden na de ramp hebben Myriam en Benoît Robert een stichting in het leven geroepen om de herinnering aan hun zoon levend te houden.

www.pldw.be

56

Als erfgenaam van een gerespecteerde familie van handelaars in landbouwproducten uit de regio Hannuit had Benoît Robert alles om de expansie van zijn bedrijf in de voedingsmiddelenindustrie en de sector van de vastgoedontwikkeling voort te zetten. Het was een project waar ook zijn zoon Alexis nauw bij betrokken was. ”Na de ramp heb ik de voedingsmiddelentak verkocht en de vastgoedontwikkeling behouden. Ik houd me nu bezig met het realiseren van de projecten die Alexis had opgestart”, zegt hij. ”We zijn ook beginnen nadenken over hoe we de herinnering aan Vicky en Alexis levend konden houden. We wilden iets nuttigs doen, in de vorm van een vereniging. We hebben samengezeten met de familie van Vicky (Storms) en vonden dat een stichting van openbaar nut het best aan onze wensen beantwoordde”, zegt de voorzitter van de Stichting Vicky & Alexis, die in november 2010 werd opgericht.

”Oorspronkelijk was het de bedoeling om slachtoffers van rampen te helpen. Maar die opzet was te breed en we besloten al snel om het werkgebied van de stichting te beperken.” De stichting is niet bedoeld voor specifieke gevallen, maar staat ten dienste van de hele gemeenschap, zowel in Vlaanderen, Brussel als Wallonië.

EEN EENVOUDIGE DRONE KAN DRAMA’S VOORKOMEN ”Wij komen tussen bij rampsituaties, steeds denkend aan de gebeurtenis die het leven heeft gekost aan onze kinderen, die voorrang gaven aan het redden van andere slachtoffers. Een eenvoudige drone had deze tragedie misschien kunnen voorkomen...” De aankoop van een drone is dan ook één van de projecten van de stichting. ”We hebben, met de goed keuring van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, een overeenkomst afgesloten met de brandweerschool van Seraing voor het inzetten van reddingshonden. De stichting zal ook een

57


| Analyses | Charity

Charity | Analyses |

“IK GEBRUIK AL MIJN RELATIES OM DE STICHTING NOG MEER BEKENDHEID TE GEVEN.”

“WE WILLEN INVESTEREN IN PREVENTIE, MEER BEPAALD IN EEN DRONE MET GASDETECTOREN.”

””Vicky en Alexis behoorden tot de 14 personen die in januari 2010 het leven lieten bij een gasontploffing

kan bezorgen.

in het centrum van Luik.

drone met infraroodcamera's en sensoren ter beschikking stellen van de diensten van de Civiele Bescherming van Crisnée”, aldus Benoît Robert. In dezelfde geest schenkt de stichting jaarlijks 25.000 euro aan Dyadys, een vzw die hulphonden opleidt om mindervaliden in een rolstoel bij te staan met het oog op een betere levenskwaliteit en meer zelfredzaamheid. ”We willen iets duurzaams doen”, benadrukt hij. ”We willen dat de drone van 55.000 euro die we gaan financieren, elke dag wordt ingezet en niet alleen bij rampen. Hij kan meer bepaald alle risicozones in kaart brengen. Ik zeg het nogmaals: we willen absoluut voorkomen dat een drama zoals wij hebben meegemaakt, zich herhaalt. Daarom willen we investeren in preventie. Deze drone kan daar zeker een rol in spelen, omdat hij uitgerust is met gasdetectoren, voor zowel stadsgas als andere schadelijke gassen.”

www.pldw.be

58

””De stichting wacht nog steeds op de erkenning van de autoriteiten, zodat ze de schenkers een fiscaal attest

Het was dan ook een gasontploffing die de ravage in Luik heeft aangericht en zo veel slachtoffers heeft gemaakt. ”Een ramp die voorkomen had kunnen worden... ”, besluit de vader van Alexis met een krop in de keel.

OP ZOEK NAAR ERKENNING Op financieel vlak kon de stichting al snel tal van schenkers overtuigen. Ze is ook aanwezig op feestelijke en sportieve evenementen, zoals golftoernooien van de Rotary, theatervoorstellingen en kerstmarkten. Hiervoor kan ze rekenen op de toegewijde inzet van vrijwilligers. De stichting wacht nog steeds op de erkenning van de autoriteiten, zodat ze de schenkers een fiscaal attest kan bezorgen (voor giften van minimaal 40 euro). De aanvraag werd meer dan twee jaar geleden ingediend, maar bleef tot nu toe zonder resultaat. Is dit

echt zo belangrijk? ”Jazeker”, zegt Benoît Robert. ”De Stichting Vicky & Alexis leeft van de evenementen die ze organiseert, maar ook van giften. Wij stellen vast dat het gebrek aan erkenning de ontwikkeling van onze doelstellingen in de weg staat.” Benoît Robert denkt meer bepaald aan de praktijk van de duolegaten. Via deze formule kunnen stichtingen erven van personen zonder rechtstreekse erfgenaam door sterk verlaagde successierechten te betalen, op voorwaarde dat een deel van de nalatenschap voor een onrechtstreekse erfgenaam is voorbehouden. Deze laatstgenoemde is dan vrijgesteld van de successierechten die in de zijlijn tot 65 % kunnen bedragen in Vlaanderen en tot 80 % in Wallonië en Brussel.

voor projecten. Hij wil de stichting nog meer openstellen naar Vlaanderen ter nagedachtenis van Vicky, de Nederlandstalige vriendin van Alexis die afkomstig was uit Heusden-Zolder. ”Ik gebruik al mijn relaties om de stichting nog meer bekendheid te geven.” Benoît is ook vicevoorzitter van voetbalclub Sint-Truiden, die in eerste klasse speelt en over uitstekende faciliteiten beschikt. ”De club kan dienen als venster, als springplank voor de groei van de stichting aan de andere kant van de taalgrens.” Voor meer informatie: Stichting Vicky & Alexis Rue du bois 16, 4280 Hannut [email protected] www.vicky-alexis.be

EEN VENSTER OP VLAANDEREN Het ontbreekt Benoît Robert niet aan ideeën

59


| Analyses | State of the Art

State of the Art | Analyses |

“DE COLLECTIE VAN KBL epb OMVAT RUIM 130 WERKEN VAN EEN 90-TAL KUNSTENAARS, MET DE NADRUK OP DE PERIODE VAN HET EINDE VAN DE 19de EEUW TOT HET MIDDEN VAN DE 20ste EEUW.”

Een collectie Belgische kunst in Luxemburg Foto,s © KBL epb / Sabam Belgium 2015

O

ngeacht of men een kenner, een liefhebber of een beginneling is, kunstwerken hebben de kracht om interesse op te wekken, vragen op te roepen en discussies uit te lokken. Ze worden gewaardeerd voor de waarden die ze uitdragen, of die nu esthetisch, poëtisch, ethisch of historisch zijn. Dat is ook het geval voor de collectie Belgische kunst van KBL European Private Bankers (KBL epb, i.e. de moedermaatschappij van Puilaetco Dewaay), die wordt tentoongesteld in de ontvangstruimtes op de hoofdzetel van de groep in het hart van Luxemburgstad.

CHRISTINE MOSTERT Art Advisor Puilaetco Dewaay

www.pldw.be

Deze collectie Belgische kunst is waarschijnlijk één van de meest iconische verzamelingen in privéhanden. Ze omvat ruim 130 werken van een 90-tal kunstenaars, met de nadruk op de periode van het einde van de 19de eeuw tot het midden van de 20ste eeuw.

60

DE BELGISCHE WORTELS VAN KBL epb De oorsprong van de collectie gaat terug tot het begin van de jaren 1990. Damien Wigny, toenmalig CEO van KBL epb en kunstliefhebber, gaf de aanzet door een aankoopcomité op te richten. Vervolgens nodigde hij Michael Palmer, historicus en specialist in Belgische kunst, uit om lid te worden. “Op dat moment lagen de wortels van de bank in België en was het logisch dat de collectie zich op Belgische kunstenaars zou focussen”, vertelde de ondertussen overleden historicus met een verwijzing naar de toenmalige aandeelhouders. “Naast dit geografische element blinkt de collectie vooral uit door de kwaliteit en de verscheidenheid van de vertegenwoordigde kunststromingen, zoals het neo-impressionisme, het symbolisme, het constructivisme, het futurisme en het surrealisme.” Volgens Michael Palmer kwam de initiële keuze voor deze tijdsperiode voort uit de link met de architectuur waarin de werken zouden worden tentoongesteld, namelijk het herenhuis waarin

””Rik Wouters, ‘Appelen’, 1915. Olieverf op doek, 46 x 56 cm.

de cliënten van de bank werden uitgenodigd voor een maaltijd. Zo voegen de kunstwerken in de ontvangstzalen een unieke dimensie toe aan de afspraken die er dagelijks plaatsvinden. De vertegenwoordigers van de verschillende kunststromingen in de collectie zijn onder meer Théo Van Rysselberghe, Fernand Khnopff, Léon Spilliaert, James Ensor, Rik Wouters, Valerius De Saedeleer, Gustave Van de Woestijne, William Degouve de Nuncques, Frits Van den Berghe, Gustave De Smet, Constant Permeke, Marthe Donas, Victor Servranckx, Jean Brusselmans en René Magritte.

tentoongesteld, veroorzaakten een esthetische schokgolf die navolging zou krijgen in België, met Théo Van Rysselberghe als spilfiguur. Tot in 1905 paste hij de pointillistische techniek in strikte zin toe, zoals in “Plage à marée basse, Ambleteuse” (1900). Nadien ging hij er vrij mee om: hij gebruikte grotere penseeltrekken om de werkelijkheid van zijn onderwerpen weer te geven door kleur en licht. De collectie bevat een portret dat Van Rysselberghe geschilderd heeft van zijn vrouw Maria in de intimiteit van haar interieur, waarmee hij laat zien dat hij zijn eigen techniek ontwikkeld heeft.

HET NEO-IMPRESSIONISME

SYMBOLISME

De kunst van het einde van de 19 eeuw werd gekenmerkt door het neo-impressionisme van Georges Seurat. Zijn werken, die in 1887 door Les Vingt (Les XX) in Brussel werden

De kunstkring Les Vingt, die in 1883 werd opgericht, was een fervente verdediger van het avant-gardisme van zijn tijd. Terwijl Fernand Khnopff – aanwezig in de collectie

de

61




“ZO VOEGEN DE KUNSTWERKEN IN DE ONTVANGSTZALEN VAN KBL epb EEN UNIEKE DIMENSIE TOE AAN DE AFSPRAKEN DIE ER DAGELIJKS PLAATSVINDEN.”

””Fernand Khnopff, “La mystérieuse ou Le chevalier à l’armure”, ca. 1892. Houtskool en pastel op papier,

””Léon Spilliaert, “Zelfportret”, 1907. Pastel en inkt op papier, 73,5 x 60 cm.

34,5 x 34 cm.

met “La Mystérieuse ou Le chevalier à l’armure”– wordt beschouwd als de vertegenwoordiger van de symbolistische stroming, kan dit niet worden gezegd van Léon Spilliaert. Hij wordt wel tot het symbolisme gerekend, maar is een te persoonlijke kunstenaar om er deel van uit te maken. In zijn “Zelfportret” dat tot de collectie van KBL epb behoort, confronteert hij de toeschouwer op heel directe wijze met zijn levensangst. Tegen een nachtblauwe achtergrond draait de schilder zich om en kijkt hij ons aan. “De dijk”, uit 1907, is een typisch werk uit zijn reeks nachtlandschappen en het is tevens een andere verwijzing naar de wereld van deze bijzondere kunstenaar.

DE LATEMSE SCHOOL EN HET SURREALISME De symbolisten hebben duidelijk banden met de kunstenaars van de Latemse School en de surrealisten. De bank heeft het portret van de Gentse dirigent Désiré Defauw van de hand van Gustave Van de Woestijne kunnen aankopen. Dit werk uit 1931 heeft een heel specifieke, bijna fysieke aanwezigheid. De expressiviteit bevindt zich vooral in het gezicht en de handen. De man lijkt zijn orkest te onderbreken om deel te nemen aan het gesprek, tenzij hij

www.pldw.be

62

gewoon om de nodige stilte vraagt voor het muziekstuk. Ook kon men niet weerstaan aan “Le monde invisible ou L’invention du langage”, een surrealistische gouache uit 1953. Het is een typische Magritte, geschilderd vóór “Les origines du langage” (1955) en “Le bal masqué” (1958).

CONSTRUCTIVISME EN FUTURISME In de collectie vinden we nog een ander werk van Magritte: “La locomotive” uit 1922, een olieverfschilderij op paneel. Hierin is duidelijk de invloed te merken van Magrittes vriend en atelierbuur Pierre-Louis Flouquet, die hem in het begin van de jaren 1920 in het kubisme en het futurisme introduceerde. “Als men het over Magritte heeft, gaat het bijna altijd over zijn surrealistische werken”, bevestigde Michael Palmer. Dit atypische werk onderscheidt zich echter door zijn kracht. Met de aankoop van “La locomotive” koos KBL epb ervoor om ook deze minder bekende periode in het oeuvre van de surrealistische kunstenaar onder de aandacht te brengen. Aan de aangrenzende muren vinden we schilderijen uit dezelfde periode: “De elektrische vrouw” (1925-1926) van Frits Van den Berghe, een portret van een jong meisje van Gustave De Smet, “Opus 21” (1923) van Victor Servranckx en een

””Jean Vanden Eeckhoudt, “Peïra-Cava ou Le pin aux troncs roses”, 1917. Olieverf op doek, 61 x 50 cm.

abstracte compositie van Marthe Donas uit 1917, waarin we invloeden van het Russische constructivisme terugvinden. Verder vallen naast de kleurrijke en lichte werken van Rik Wouters, Jean Vanden Eeckhoudt en Léon De Smet, ook “La belle au bois dormant” (1924) van Edgard Tytgat en “Masques nous sommes” (1901) van James Ensor op.

Naar het voorbeeld van bedrijven met een kunstcollectie, heeft KBL European Private Bankers niet de bedoeling om een museum te zijn. Deze collectie waarmee een kwarteeuw geleden gestart werd, biedt een aangename omgeving en geeft eveneens blijk van de interesse van de groep KBL epb in de kunstwereld.

63




Herontdek de Belgische kunst in onze musea Tekst © Christine Mostert Foto’s © Musea en Erfgoed Antwerpen / Bart Huysmans – Vincent Everarts

FIN-DE-SIÈCLE MUSEUM

MUSEUM VAN ELSENE

Rond 1900 was België een echte smeltkroes van allerlei kunstdisciplines en het Fin-de-Siècle Museum brengt dit mooi in beeld. U vindt er werken van Belgische kunstenaars gecreëerd tussen 1868 – het jaar van de oprichting van de Société libre des Beaux-Arts – en 1914. In dit multidisciplinair kader kunt u werken bewonderen van Fernand Khnopff, Walter Sauer, Léon Spilliaert, Constantin Meunier, Félicien Rops, Henry Van de Velde, Georges Minne, enz. Regentschapsstraat 3, 1000 Brussel www.fin-de-siecle-museum.be

Tentoonstelling Nervia/Sint-Martens-Latem. Koppelteken. De collecties van het Gemeentelijk Museum van Elsene bevatten een schat aan Belgische kunst. Recent werd het museum in een nieuw jasje gestoken met een opstelling die de bezoekers de grote kunststromingen van de 19de, 20ste en 21ste eeuw laat herontdekken.

Nog tot 17 januari 2016 organiseert het museum een tentoonstelling die de groep Nervia en de Latemse groep met elkaar in dialoog brengt. Hun overeenkomsten en hun verschillen worden voor het eerst in de schijnwerpers gezet. Jean Van Volsemstraat 71, 1050 Brussel www.museumvanelsene.irisnet.be

FELIXART MUSEUM Dit museum, dat gewijd is aan het leven en de werken van schilder Félix De Boeck, stelt belangrijke werken uit het interbellum tentoon. Deze behoren tot de collectie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, dat tot 2017 gesloten is voor renovatiewerken. U kunt er Belgische avant-gardistische kunstenaars uit het interbellum bewonderen, zoals Prosper De Troyer, Marthe Donas, Jozef Peeters, Oscar en Floris Jespers, Jan Kiemeney en Jules Schmalzigaug. Kuikenstraat 6, 1620 Drogenbos www.felixart.org

ATELIERFLAT JOZEF PEETERS Als een manifest van zijn modernistische opvattingen dompelt de atelierflat van Jozef Peeters u onder in de wereld van de esthetische zoektochten van de jaren 1920. De flat kijkt uit

op de Schelde en werd door de kunstenaar omgetoverd tot een driedimensionaal schilderij. Hij ontwierp het meubilair, de verlichting en zelfs het speelgoed. Na zijn dood nam zijn dochter haar intrek in de ouderlijke flat zonder er iets aan te veranderen. In 2009 liet ze de flat na aan de stad Antwerpen op voorwaarde dat het kunstzinnige publiek hem op gezette tijden zou kunnen bezoeken. Dat is nu mogelijk tot eind 2017. De Gerlachekaai 8, 2000 Antwerpen www.kmska.be

MUSEUM VOOR SCHONE KUNSTEN GENT Net als het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (gesloten voor renovatie tot 2017) mag ook het Museum van Gent trots zijn dat het in zijn permanente collectie karakteristieke werken telt uit de verschillende

kunststromingen van de eerste helft van de 20ste eeuw, met name de Latemse School, het expressionisme, de abstracte kunst en het surrealisme. Fernand Schribedreef 1 – Citadelpark, 9000 Gent www.mskgent.be

MU.ZEE Het Museum van Oostende heeft een unieke collectie Belgische kunst in zijn bezit en geeft blijk van een ongelooflijke dynamiek in zijn aankoopbeleid en tentoonstellingskeuzes. Het werd opgericht in 1957 en zijn collectie bevat ruim 6000 werken, waaronder een groot aantal van Léon Spilliaert. Daarnaast werkt het museum ook samen met het Ensorhuis en het Permekemuseum. Romestraat 11, 8400 Oostende www.muzee.be

MAGRITTE MUSEUM Dit museum met een tweehonderdtal werken van de surrealistische schilder is een must. Een groot deel van de werken maakt deel uit van de collecties van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, andere werden ter beschikking gesteld door privéverzamelaars. Regentschapsstraat 3, 1000 Brussel www.musee-magritte-museum.be

VAN BUUREN MUSEUM De collectie schilderijen in het huis van David en Alice van Buuren overspant vijf eeuwen. Tussen de Vlaamse en Italiaanse meesters wordt de Belgische school er vertegenwoordigd door werken van Constant Permeke, Rik Wouters, James Ensor, Gustave De Smet en niet minder dan 32 schilderijen van Gustave Van de Woestijne, van wie de bankier de enige mecenas was. Léo Erreralaan 41, 1180 Brussel www.museumvanbuuren.be

www.pldw.be

””Anto Carte, “Maternité”, z.d., olieverf op doek, Coll. Museum van Elsene. 64

””De atelierflat van Jozef Peeters. 65




The Watch Universe. DOORGEDREVEN EXPERTISE EN BEWEZEN SOLIDITEIT EEN PRIVATE BANK IN VOLLE GROEI

TOLLET JOAILLIERS

Kleerkopersstraat 36 - 1000 Brussel +32 2 218 11 93

A N T W E R P E N B R U S S E L H A S S E LT L U I K M E I S E N A M E N S I N T- M A R T E N S - L AT E M WA R E G E M w w w. p l d w. b e www.pldw.be

66

— www.tollet.com — 67


www.porsche.be

Live intensely, without missing any second. The Porsche Macan.

GIVE WAY TO SAFETY.

Environmental information (R.D. 19/03/2004): www.porsche.be / Illustrated model: Porsche Macan Turbo.

AVERAGE CONSUMPTION (L/100KM): 6,1-9,2 / CO² EMISSIONS (G/KM): 159-216.

Analyses. De broers Luc en Yves Meeùs: passie voor ondernemen. Aankoop van een chalet in Zwitserland: wat u moet weten

Recommend Documents