DATABANKEN OVER HET VERANDERENDE WINKELLANDSCHAP
Analyse leegstand per 1 januari 2013 Toelichting bij Persbericht 13 februari 2013
WWW.LOCATUS.COM /
[email protected]
Leegstand 1 januari 2013 Halfjaarlijkse review leegstand Elk half jaar maakt Locatus de stand van de winkelleegstand op. Zo ook weer aan het eind van 2012. De eerste en belangrijkste conclusie is dat in 2012 de leegstand per saldo nauwelijks is toegenomen. Begin 2012 was de leegstand 6,3% van de totale voorraad, aan het eind van het jaar was deze toegenomen tot 6,4%. In aantallen zijn er in 2012 per saldo 241 panden extra leeg komen te staan. In 2011 waren dat er ruim 700 en de jaren daarvoor waren het er meer dan 1.000. Kortom de leegstand is vorig jaar veel minder sterk gestegen dan in de jaren ervoor. Opvallend, omdat de economische crisis vorig jaar juist uitdiepte.
Bij de 241 panden, die vorig jaar extra leeg kwamen, gaat het om een saldo. Van de bijna 14.000 panden die Locatus vorig jaar als leegstand registreerde, zijn: ·
ruim 2.000 uit de voorraad verdwenen. Deze zijn gesloopt of omgebouwd naar woning, kantoor of bijvoorbeeld medisch centrum.
·
bijna 4.000 panden weer opnieuw ingevuld.
·
In totaal dus 8.000 panden (57%) leeg blijven staan.
Grafiek 1 en tabel 1: Situatie 1 januari 2013 van de panden die op 1 januari 2012 leegstonden
15,4% Uit de voorraad Op 1-1-2013 gevuld
27,3%
57,4%
Situatie per 1 januari 2013
Aantal panden
in %
Uit de voorraad
2.152
15,4%
Op 1-1-2013 weer gevuld
3.813
27,3%
Nog steeds leeg
8.026
57,4%
Totaal
Analyse leegstand per 1 januari 2013
Nog steeds leeg
13.991
1
Oorsprong leegstaande panden per 1 januari 2013 Op 1 januari 2012 waren er dus bijna 6.000 leegstaande panden die op 1 januari 2013 niet meer leegstonden. Met een marginaal gestegen leegstand betekent dat dus ook dat er in de loop van het jaar ruim 6.000 panden nieuw leeg zijn komen te staan. Waar komen deze vandaan? ·
Het overgrote deel daarvan was begin dat jaar in gebruik als winkel, horeca of diensten, ruim 5.000.
·
Het restant ruim 1.000 panden is nieuw op de markt gekomen. Dat is lang niet allemaal nieuwbouw. Het zijn bijvoorbeeld ook grote panden die na een verbouwing in kleinere units zijn opgedeeld, waarbij enkele van die units leeg blijven staan.
Op de totale voorraad van ruim 220.000 panden en ook op de totale leegstand is een toevoeging van ruim 1.000 lege panden een beperkte toevoeging. De opmerking die wij wel eens horen “Er wordt alleen gebouwd voor de leegstand” is naar onze mening met deze cijfers onterecht. Grafiek 2 en tabel 2: Situatie 1 januari 2012 van de panden die op 1 januari 2013 leegstonden
7,4%
36,2%
56,4%
Nieuw opgeleverd Op 1-1-2012 gevuld Leeg per 1-1-2012
Situatie per 1 januari 2012
Aantal panden
in %
Nieuw opgeleverd
1.054
7,4%
Op 1-1-2012 gevuld
5.152
36,2%
8.026
56,4%
Leeg per 1-1-2012 Totaal
Analyse leegstand per 1 januari 2013
14.232
2
Leegstand voornamelijk in ‘bekende’ branches Kijken we meer in detail naar de ruim 5.000 panden die op 1 januari 2012 gevuld waren, maar aan het eind van het jaar leeg stonden, dan zijn dat redelijk voorspelbare branches. Grafiek 3: Percentage panden dat leeg is komen te staan in 2012 tov totaal aantal panden in de branche
% winkels in 2012 leeg komen te staan Partijgoed
10,9%
Videotheek
9,8%
Beeld/Geluid
9,1%
Slaapkam/Bed
8,7%
Modelbouw
8,6%
Softwr/Games
7,8%
Kindermode
7,8%
Feestartikel
7,0%
Poster/Kaart
6,7%
Radio & Tv
6,6%
0,0%
2,0%
4,0%
6,0%
% winkels in 2012 leeg komen te staan
8,0%
10,0%
12,0%
De grootste toevoeging komt van partijgoederen. Veel winkels worden tijdelijk gevuld met partijgoederen en komen daarna weer leeg te staan. De vulling met partijgoederen was bij voorbaat een tijdelijke oplossing, dus een logisch gevolg is dat ze weer leeg komen te staan. Dat hier weer veel panden leeg komen te staan, is niet omdat het slecht gaat, maar omdat het past bij de bedrijfsvoering van de branche. Nummer twee op de lijst zijn de videotheken, met films on-demand via de kabel of glasvezel lijken de videotheken haar langste tijd te hebben gehad. Daarna komt de branche beeld- en geluidsdragers (CD’s/DVD’s). Ook hier geldt dat het verkochte product door technische innovatie aan het verdwijnen is en dat geldt ook voor nummer zes op de lijst, Software/games. Daar tussenin staan twee wat meer verrassende branches, op nummer 5 de slaapkamer en beddenwinkels. Blijkbaar is die branche het belangrijkste slachtoffer van de economische malaise die vooral de woonbranche
Analyse leegstand per 1 januari 2013
3
hard treft. Nummer 6 is de modelbouw, mogelijk dat door de opkomst van computergames de interesse voor modelbouw verdwijnt.
Leegstand ingevuld – per branche Daarnaast kan het aantal panden bepaald worden dat vorig jaar is gevuld per branche.
Grafiek 4: Percentage panden dat gevuld is in 2012 t.o.v. totaal aantal panden in de branche
% winkels in 2013 gevuld Financiële Inst Ov
15,1%
Partijgoed
11,3%
Levensmid Ov
9,3%
Diensten Ov
9,0%
2Eh Diversen
8,2%
Woondecorat
6,7%
Tatoe/Pierc
6,6%
Bruidskled
5,7%
New Age
5,6%
Feestartikel
5,6%
0,0%
2,0%
4,0%
6,0%
% winkels in 2013 …
8,0%
10,0%
12,0%
14,0%
16,0%
·
Opvallend genoeg zijn veel leegstaande panden in gebruik genomen, door de categorie “Overige financiële instellingen”. Dat zijn vooral goudopkopers.
·
Verder zien we ook hier weer de partijgoederen met dezelfde reden als hiervoor, de tijdelijke vulling van leegstaande panden.
·
Derde in de lijst zijn de “Levensmiddelen overig”. Dat zijn voor een groot deel kleine allochtone verswinkels met een redelijk divers assortiment.
·
De vierde in de lijst “Diensten overig” groeit vooral door de opening van afhaalpunten van webshops.
Analyse leegstand per 1 januari 2013
4
Conclusie Uit deze overzichten blijkt opnieuw de dynamiek van de Nederlandse winkelmarkt. Met consumenten die de hand op de knip houden hebben veel retailers het moeilijk. Met sluiting van winkels en faillissementen tot gevolg. Daar staat echter ook weer een hele andere realiteit tegenover: van ondernemers die juist kansen zien in de crisis en eigenaren van winkelpanden die een andere functie vinden voor hun winkelpanden. Uit deze analyse blijkt weer dat de realiteit vaak anders is dan onze perceptie. Ja, er zijn veel lege panden bijgekomen, maar er zijn ook weer veel panden ingevuld of voorzien van een nieuwe functie. De markt doet zelf haar werk, met als resultaat een stijging van 0,1% in het aantal leegstaande panden. Er blijkt dan ook geen gegronde reden voor doemscenario’s. Maar deze regulering van de markt gaat niet vanzelf. Aandacht voor leegstand is dus goed. En sturing van overheid en marktpartijen is zeker noodzakelijk. Zeker ook omdat de leegstand in sommige regio’s wel problematisch van omvang dreigt te worden.1
1
Zie hiervoor ons “Leegstandsrapport 2013”. Dit kunt u bestellen via onze website www.locatus.nl .
Analyse leegstand per 1 januari 2013
5