Ambachtse Filatelisten Vereniging

September 2013

2

Ambachtse Filatelisten Vereniging Bestuur: Voorzitter: Rondzendleider:

Anton Verjaal

tel.:078-6123217 e-mail: [email protected]

Secretaris:

A.W.Nugteren Watermanstraat 24 3331 TS Zwijndrecht Herman Potters

tel.: 06-55585505 e-mail: [email protected]

Penningmeester: Beurszaken:

tel.: 078-6814441 e.mail: [email protected]

2e Voorzitter: Algemeen Adjounkt: 2e secretaris: Redacie doorloper 2e Penningmeester: Ass.rondzendleider: Beurszaken:

Wim den Otter

tel.: 078-6819458 e-mail: [email protected] tel.:06-24272314 e-mail: [email protected] tel.:078-6192617 e-mail: [email protected]

Algeemeen Adjoukt: Acquisiteur:

Teun de Weert

tel.: 078-8423242 e-mail: [email protected]

Algemeen adjunkt:

Henk Bakker

tel.: 0180-420783

Dennis Nugteren Hans Bakker

e-mail: [email protected]

Veilingmeester: Acquisiteur:

Algemene info: Opgericht: maart 1968. Inschrijfnummer Kamer van Koophandel: 40323395 Bank nr: NL52 RABO 0157 4827 90 t.n.v. Ambachtse Filatelisten Vereniging te H.I.Ambacht Web-site: www.ambfilver.nl Webmaster: Arnold Nugteren tel.: 0617448671 e-mail: [email protected]

Verenigingsavonden: Elke derde maandag van de maand in het "Hervormd Jeugdcentrum", Vijverhof 10, te Hendrik Ido Ambacht, . behalve in de maanden juni, juli en augustus. Anvang 20.00 uur. Onderwerpen welke aan de orde komen zijn o.a. lezingen (met beamer), bingo, quiz, enz.

Ruilbeurzen: Elke eerste zaterdag van de maand (behalve op feestdagen) in het gebouw van "SANDIDO", Reeweg 79, te H.I.Ambacht, behalve in de maanden juni,juli en augustus. Anvang 12,00 uur tot 16.00 uur Activiteiten: (ver)kopen van postzegels, munten en aanverwante artikelen.

Contributie: Leden € 29,00 per jaar. Gezinsleden € 7,50

Ereleden. Piet van der Haven ( 2008) Joop Oostrom (2013) L. Luchies (2013)

3

4

VOORWOORD.

Mededelingen:

Wel een beetje vreemd dat je in juni al het voorwoord voor het septembernummer van DOORLOPER zit te schrijven. Maar de reden hiervan wordt je wel duidelijk bij het lezen van dit verhaal. Er veranderen in de loop van het nieuwe seizoen 2014-2015 enkele dingen op het gebied van web site en Doorloper. En dat willen we jullie zo vlug mogelijk laten weten. Maar eerst en vooral een ieder een goed postzegelseizoen 2014-2015 toegewenst en een goede gezondheid om beurzen, veilingen en bijeenkomsten te kunnen bezoeken. Het programma is weer behoorlijk vol ( zie verder in dit nummer van de Doorloper ) en begint al direct met een dubbel evenals vorig jaar. Op 6 september is de eerste beurs maar gelijktijdig staan we ook met een stand op de Zomerdagfeesten. Kom daar als lid ook eens een kijkje nemen en breng eventuele kandidaat leden mee. Hebben onze stand bewaarders ook eens wat extra aanspraak.

Van De Redactie: De uiterste in leverdatum voor het kopij voor oktober nummer De Doorloper is 08 September

Van De Secretaris: 06 September Beurs 06 September Zomerdag Hendrik Ido Ambacht

Andere Interessante Beurzen in de regio: 27 september postzegel beurs Vijverlaan 1002 Dordrecht ( dubbeldam)

De web site: zoals u ziet staat vanaf heden dit voorwoord ook elke mand op de web site. Wat ook de bedoeling is met de hele Doorloper. De Doorloper: dus ook op de web site maar ook gewoon thuis in uw mail box. Maar tot onze spijt maken jullie je mailbox niet tijdig leeg zodat de Doorloper terug gaat naar de afzender. Vorige maand meer als 25 abonnees , denk hier dus goed aan.

18 oktober postzegel beurs Van der palmstraat 3 Papendrecht

Ik denk dat jullie voorlopig genoeg stof tot nadenken hebben en een agenda vol activiteiten van de vereniging. Dus nogmaals een prettig seizoen 2014-2015.

Juwelier Marjan van Es

ANTON VERJAAL

5

Iedere week op de markt in Hendrik Ido Ambacht We verkopen goede werkhorloges vanaf 25.00 ook onze collectie Zilver is altijd de moeite waard. We repareren en ontwerpen sieraden in ons atelier. Op aanvraag verkopen wij de mooiste gouden sieraden.

6

Ga naar de markt, koop een koe......??

Nee!! Ga dáár dan liever naar

D.Bravenboer toe. Altijd

verse groenten en fruit

H.J. Bakker Brasem 253, 2986 HC Ridderkerk Telefoon: (0180) 420783 Mobiel: 06 - 21434763 E-mail: [email protected] Web shop: www.PZHDrievliet.nl

Het adres voor alle filatelistische en muntbenodigdheden! Alle landen en motieven in abonnement zijn leverbaar

Nu ook de nieuwe Euro munten te bestellen via de webshop. Nu met 10% korting op alle artikelen die via de beurs worden besteld!

7

8

Inhuldigingspostzegel koningin Wilhelmina: Inmiddels waren er allerlei particuliere initiatieven om zegels als aandenken uit te geven bij de inhuldiging. De Posterijen konden niet achterblijven met een officiële postzegel, daar werd nu met spoed aan gewerkt. Enschedé had voor de waarde 1 gulden gekozen. De drukplaat was 25 augustus 1898 gereed en men slaagde erin de 1 gulden postzegel op 6 februari 1898, de dag van de inhuldiging, aan de loketten te krijgen. Het resultaat was een postzegel geheel in stijl van die tijd: een klassiek portret, en profil, in een rijk geornamenteerde omlijsting. Wilhelmina draagt een diadeem. In de omlijsting is de kroon te zien, symbool voor de soevereiniteit van het Koninkrijk der Nederlanden en ook voor de waardigheid van het staatshoofd. Omdat er in Nederland geen kroning maar een inhuldiging is, draagt de koning(in) de kroon nooit op zijn of haar hoofd. De inhuldigingspostzegel was de eerste uit een serie, waarvan de overige waarden in 1899 verschenen, de hoge waarden gelijk aan de inhuldigingszegel. Voor de lage waarden wordt een ontwerp van D.E.C. Knuttel, gebaseerd op ontwerpen door Vürtheim, gebruikt. Deze hadden een kleiner formaat en aangepaste omranding.

Vrije Nieuwsgaring Dennis Nugteren

Zie pagina 10 voor Afbeelding.

9

10

11

12

Afbeeldingen van het Nederlandse Werelderfgoed op de UNESCO-lijst: De postzegels van het velletje UnescoWerelderfgoed besteden aandacht aan de Werelderfgoederen in Nederland in panoramauitvoering (deel van de afbeelding staat op de velrand). Deze negen cultuur- en natuurmonumenten zijn uniek in de wereld en hebben betrekking op waterbeheer, burgersamenleving en (land)ontwerp. Bij gebrek aan een tiende onderwerp zijn aan de Stelling van Amsterdam twee postzegels gewijd: fort Spijkerboor (op het land gelegen) en forteiland Pampus (in het water gelegen). Het tiende werelderfgoed in Nederland (Van Nellefabriek in Rotterdam) is pas enkele weken voor de uitgifte van deze emissie bekend geworden. Op betiteling ‘Werelderfgoed’ is in 2010 voor het eerst op de Waddenzee Werelderfgoed-postzegel (nvph2694) terechtgekomen.

Enkele opvallende kenmerken • • •

•

• •

Tussen haakjes is het jaartal van plaatsing op de lijst vermeld. De Werelderfgoederen hebben op het Rietveld-Schröder-huis (5) na alle met water te maken. De lijst telt vier landschappen (1, 3, 4 & 9/10), twee stadsgezichten (7 & 8), een zeegezicht (2), een exterieur van een huis (5) en een interieur van een gebouw (6). De afbeelding van het Wouda-stoomgemaal (6) geeft een afbeelding van het interieur, omdat de stoommachines in de hal de kenmerkende hoofdzaak van dit Werelderfgoed vormen. Alle Werelderfgoederen zijn in Nederland te vinden behalve het stadsgezicht van Willemstad op Curaçao (8). De oplage omvat 115.000 velletjes.

1) Droogmakerij De Beemster nabij Purmerend (1999)

De postzegelafbeelding geeft een beeld van de zuidwestelijke hoek van de droogmakerij. De Beemster in Noord-Holland is een schoolvoorbeeld van hoe Nederlanders grote delen van hun land hebben drooggelegd. Deze 17e eeuwse droogmakerij is opgezet om het water van het Beemstermeer om te zetten in vruchtbare en winstgevende landbouwgrond.

13

14

Om het meer kwam een dijk van 42 kilometer lang. Daaromheen werd een ringvaart gegraven en pompten 43 windmolens het meer leeg. De geometrische inrichting van de polder was geïnspireerd op de Italiaanse architectuur. Overal zien we de perfecte proporties van de gulden snede 2) Waddenzee (2009)

De postzegelafbeelding geeft zicht op een stelsel van geulen en prielen, afgewisseld door droogvallende zandplaten, met op de achtergrond de vastewalkust. Het Nederlandse deel van de Waddenzee omvat een gebied van ongeveer 2.550 vierkante kilometer. Samen met de Duitse en Deense delen is het hele werelderfgoed Waddenzee ongeveer 3.000 vierkante kilometer groot.

Het is een ongeëvenaard dynamisch landschap, ontstaan onder invloed van eb en vloed, waar veranderingen nog dagelijks merkbaar zijn. Er leven meer dan 10.000 vaak zeldzame plant- en diersoorten. Voor miljoenen trekvogels vormt de Waddenzee elk jaar een onmisbare voedselbron. Het vervolg leest u in het blad van Oktober Vrije Nieuwsgaring Dennis Nugteren

15

16

Vervolg Ned. Indië-Indonesie 1945 1949: Achteraf gezien, is het opschrift ‘Nederlandsch Indië’ op naoorlogse NICA-postzegels, bankbiljetten en ambtelijke documenten naar de mening van ondergetekende een eersteklas psychologische blunder geweest. De benaming kwam provocerend over. Zowel Indonesiërs als buitenlandse regeringen – met name de USA - concludeerden eruit dat Nederland de oude koloniale toestand wenste te herstellen. Niemand van de Indonesische elite wilde dat. Koningin Wilhelmina had tijdens de oorlog in een radiorede vanuit Londen een toekomstige onafhankelijkheid aangekondigd maar dank zij de opschriften ‘Nederlandsch Indië’ bleven Nederlandse beweringen ongeloofwaardig. De NICA kreeg daarom geen inheemse steun en geen internationale sympathie, het Soekarno-regime kreeg die wel. Nederland pruimde Soekarno niet maar had geen acceptabel alternatief. De Nederlanders mochten militair gewonnen hebben, de psychologische oorlog werd smadelijk verloren. De souvereiniteitsoverdracht was Soekarno’s overwinning.

Dat gebied werd in 1963, wederom gedwongen door de USA, via de UNO aan Indonesië overgedragen. Nieuw Guinea behield periode 1963-1970 een eigen valuta, vandaar dat Indonesië in die tijd aparte “Irian Barat’ postzegels moest uitbrengen. De meeste Nederlands Nieuw Guinea en Irian Barat zegels werden overigens speciaal voor verzamelaars gedrukt. En nu zijn we enige generaties verder. Indonesie is een natie in Z.O.Azie naast de anderen. Over het verleden wordt weinig woorden vuil gemaakt, Hollandse toeristen zijn welkom, de jonge generaties kennen de voorgeschiedenis van hun land doorgaans niet. Te prijzen is het gematigde uitgavebeleid van Indonesië, een land dat minder postzegels uitgeeft dan Nederland. Vrije nieuwsgaring Secretaris A.W. Nugteren

Koersende zegels werden per 9 december 1949 vervangen door NICA-zegels (Hartz-serie) met opdruk: balk of strepen en tekst ‘Indonesia’. Drie weken later kwam de cijferserie ‘Indonesia’ 1 tot 12½ sen, ontwerp Smelt aan het loket. Zie NVPH catalogus nrs 351-361/371 en 362-370. Ze werden gevolgd door twee UPU jubileumzegels en de tempelserie, NVPH nrs 372-373 en 374-388. Hierna houdt de vermelding in de NVPH catalogus op. Vervolgens werden door de Nederlanders voor periode 1950 tot 1962 aparte postzegels en bankbiljetten voor Nederlands Nieuw Guinea uitgebracht. 17

18

Nieuwe postzegels met opdruk: Als in april 1940 een nieuwe frankeerserie wordt uitgebracht met de beeltenis van koningin Wilhelmina, model Van Konijnenburg, wordt ook deze van de opdruk in goud “Cour Permanente de Justice Internationale” voorzien. Op last van de Duitse bezetting worden de werkzaamheden van het Permanent Hof van Internationale Justitie in juli 1940 stopgezet, waardoor ook aan het gebruik van deze zegels een eind zal komen. Na de Tweede Wereldoorlog neemt het Internationaal Gerechtshof de rol over, maar nu onder de vlag van de Verenigde Naties, de opvolger van de Volkenbond. De bestaande opdruk wordt gewijzigd in de tekst “Cour Internationale de Justice”. Vanaf 10 februari 1947 kunnen de zegels worden gebruikt voor de frankering van de dienstpost. Net als bij de voorgaande series is ook deze tekst ontworpen door Jan van Krimpen. Zoals de ontwerpen laten zien, experimenteert Van Krimpen met de positie van de tekst. De reguliere frankeerzegels verliezen hun geldigheid op 30 september 1949 (twee jaar na de uitgifte van een nieuwe serie frankeerzegels van Sem Hartz). De postzegels met opdruk voor het Internationaal Gerechtshof blijven geldig tot de uitgifte van nieuwe postzegels in 1951.

Eigen ontwerpen voor het Hof vanaf de jaren vijftig: In de jaren vijftig verschijnen drie nieuwe series speciaal voor het Internationaal Gerechtshof: met cijfers (ontw. Van Krimpen), met afbeelding van het Vredespaleis (ontw. Hartz) en met portret van de koningin (ontw. Hartz), waarbij de letters en cijfers van Van Krimpen zijn. De twee cijferpostzegels uit 1950 zijn bedoeld voor binnenlands en buitenlands drukwerk. Om die reden wordt dan ook gekozen voor een ontwerp zonder het staatshoofd! In die tijd wordt er onderscheid gemaakt tussen drukwerk en belangrijkere post: op brieven plak je het staatshoofd, op drukwerk een cijferpostzegel. Het zijn de eerste postzegels die speciaal ontworpen zijn voor het Internationaal Gerechtshof, al is het ontwerp duidelijk gebaseerd op de serie cijferpostzegels die Van Krimpen in 1946 heeft gemaakt voor gebruik op drukwerk.

Vrije Nieuwsgaring

Vrije Nieuwsgaring Dennis Nugteren

Dennis Nugteren

19

20

Frankrijk, Wijn, Tour en Postzegels: De vakantie in Frankrijk. Het eerste wat ik altijd doe als ik in het dorp kom, is een exemplaar van het postzegelblad ‘Timbres’ kopen. Daar staan altijd interessante artikelen in, onder andere over stranden op postzegels en natuurlijk een artikel over maximum kaarten als souvenirs van de Tour. Dan lijkt de belangstelling voor postzegels even af te nemen. Vooral nu de Tour de France zowat door mijn voortent komt. Het Vervolg leest u in het blad van oktober Vrije Nieuwsgaring Dennis Nugteren

21

22

Ontwerpen door Sem Hartz: Al in 1951 komt er een nieuwe serie postzegels met lage waarden uit, naar een ontwerp van Sem Hartz met een afbeelding van het Vredespaleis. Hartz had onder meer al de ontwerpen gemaakt voor de frankeerzegels met koningin Wilhelmina (1947-1948), de Jubileum- en Inhuldigingszegels (1948) en de frankeerzegels met koningin Juliana (1949-1951). Voor het eerst sinds bijna twintig jaar wordt er weer gebruik gemaakt van fotografie bij een postzegelontwerp. Ook voor de kinderpostzegels van1951 wordt fotografie gebruikt. Voor de hogere waarden wordt gekozen voor een ontwerp met het staatshoofd, koningin Juliana. Opvallend is dat de 6 cent in beide series voorkomt. Het ontwerp van het portret dat Hartz maakt voor deze zegels gebruikt hij een aantal jaar later ook als basis voor de nieuwe reguliere frankeerzegels van koningin Juliana (1953-1967). Ook voor deze twee series zijn de letters en cijfers ontworpen door Van Krimpen. Vanaf dit moment krijgen de emissies voor het Internationaal Gerechtshof steeds een eigen ontwerp, met een prominente plaats voor de tekst 'Cour Internationale de Justice'. Afbeelding Pagina 24 Vrije Nieuwsgaring Dennis Nugteren

De koning is dood, leve de koningin! De nog minderjarige prinses Wilhelmina was na het overlijden van haar vader koning Willem III zijn opvolger. Haar moeder, koningin Emma, zou tot haar 18de jaar als regentes de taken waarnemen. Wel verscheen er in 1891 een postzegel met daarin het portret van de jonge Wilhelmina, in de omranding die ook voor de postzegel van koning Willem III was gebruikt. Bij drukkerij Enschedé werd al vroeg nagedacht over een serie postzegels met het nieuwe staatshoofd. Zo benaderden ze in 1894 jhr. B.W.F. van Riemsdijk en in 1896 Joseph Vürtheim met het verzoek een aantal ontwerpen te maken. Ook bestaan er nog twee ontwerpen van H.M. Krabbé, door Enschedé op 8 februari 1897 aan het Hoofdbestuur der Posterijen gezonden. Deze initiatieven van drukkerij Enschedé kregen blijkbaar niet de goedkeuring van de directeur-generaal der posterijen. Deze vroeg op 7 oktober 1886 de Franse ontwerper Eugéne Louis Mouchon een ontwerp voor een nieuwe frankeerzegel te maken met portret van koningin Wilhelmina. Enschedé leverde nog ontwerpen gemaakt door Joseph Vürtheim. Hiervan werd één ontwerp gekozen Het gaat veder op pagina 27

23

24

25

26

voor de hoge waarden, en op basis van een foto gemaakt door Adolphe Zimmerman werd de gravure van het portret gemaakt. Voor de lage waarden wordt een ontwerp van D.E.C. Knuttel, gebaseerd op ontwerpen door Vürtheim, gebruikt.

Vrije Nieuwsgaring Dennis Nugteren

27

28