alz...
Magazine van Alzheimer Nederland December 2014
...je zo lang mogelijk thuis wilt blijven wonen
Themanummer: Thuis blijven wonen Reportage: Hoe zorgt u voor een veilig thuis? • “Mijn agenda is mijn steun en toeverlaat” • In gesprek met Apeldoornse wethouder Paul Blokhuis • Eerste 25 onderzoeksprojecten van Deltaplan Dementie van start • Mantelzorger Margreet: “We luisteren naar ons gevoel. Dat zou Jan Willem ook willen”
Interview
Paul Blokhuis en Philo Vierbergen
“Mensen met dementie moeten vooral zichzelf kunnen zijn”
De invoering van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in januari 2015 brengt grote veranderingen met zich mee. Gemeenten krijgen er veel nieuwe taken bij, zoals het organiseren van begeleiding en activiteiten voor mensen met dementie. In hoeverre is de gemeente Apeldoorn voorbereid op deze nieuwe rol? Philo Vierbergen, coördinator van het Apeldoornse Geheugensteunpunt en ervaringsdeskundige, praat over de veranderingen met wethouder Paul Blokhuis van de gemeente Apeldoorn. Philo Vierbergen: “Van mensen met dementie wordt verwacht dat zij samen met of via de mantelzorger steeds meer zelf de zorg op zich nemen en langer thuis blijven wonen. In het Geheugensteunpunt merk ik onrust bij de bezoekers over hoe het zal gaan na de invoering van de nieuwe Wmo in januari 2015. Ze zien op tegen de zogeheten ‘keukentafelgesprekken’ met de gemeente en zijn vooral bang dat de ondersteuning die ze hebben wegvalt. Hoe gaat de gemeente Apeldoorn hier mee om?” 8
December 2014
Paul Blokhuis: “Wij zijn voornemens zoveel mogelijk mensen persoonlijk te spreken, ook mensen met dementie en hun mantelzorgers. We voeren de gesprekken bij voorkeur op plekken waar zij zich veilig voelen. Als dat in het eigen huis is, is dat alleen maar een pluspunt omdat we dan met eigen ogen kunnen zien hoe de thuissituatie eruitziet. We moedigen mensen aan om ook anderen te betrekken bij dit gesprek, bijvoorbeeld de casemanager, de kinderen of de buren. Zo krijgen wij een goed beeld van de situatie en kunnen we een juiste inschatting maken van de ondersteuning die nodig is. We realiseren ons dat het een enorme klap is als je de diagnose dementie krijgt. Daarom is het noodzakelijk om mensen bij de hand te nemen om ze de weg te wijzen in het zorg- en ondersteuningsaanbod.” Philo Vierbergen: “Toen mijn man eind 2007 de diagnose Alzheimer kreeg, was er niks. We stonden op de parkeerplaats van het ziekenhuis en dachten: ‘Wat nu?’ We wisten niet waar we met onze vragen naartoe moesten. Sindsdien ontwikkelde het Netwerk Dementie diverse initiatieven om mensen met dementie en vooral mantelzorgers te ondersteunen: casemanagers, ondersteuningsgroepen, respijtzorg, DemenTalent en het Geheugensteunpunt. Hier kan iedereen binnenlopen voor informatie, advies en begeleiding. Van bezoekers hoor ik dat ze het fijn vinden dat ze zichzelf mogen zijn, ondanks de dementie. Hoe wordt er voor gezorgd dat mensen met dementie straks de ondersteuning krijgen die bij ze past?” Paul Blokhuis: “In het Regionaal Ketenplan is vastgelegd wat de wensen en behoeften van mensen
Paul Blokhuis [51] Wethouder gemeente Apeldoorn • Verantwoordelijk voor o.a. zorg en welzijn en de invoering van de nieuwe Wmo • Sinds 2006 wethouder voor de ChristenUnie
CV
“Apeldoorn is voorbereid. 2015 gaat ons niet overvallen” Alzheimer Magazine
9
Philo Vierbergen [62] Coördinator Geheugensteunpunt Apeldoorn • Philo’s man overleed in 2011 op 59-jarige leeftijd aan de gevolgen van Alzheimer
CV
“Er is veel onrust over de situatie in 2015” 10
December 2014
Interview
met dementie en hun mantelzorgers zijn. Mensen met dementie hebben talenten die ze graag inzetten. Daarom ben ik ook zo trots op het succes van DemenTalent, dat jonge ouderen met dementie een plek geeft in de maatschappij. Het project won niet voor niets een Europese prijs. We gaan onderzoeken of begeleiding van verschillende doelgroepen wellicht kan worden gecombineerd. Niet iedereen heeft daar baat bij, maar voor sommige mensen kan dit een verrijking zijn. Een belangrijk uitgangspunt blijft altijd dat mensen zich veilig voelen en vooral zichzelf kunnen zijn in de groep.” Philo Vierbergen: “Het is ontzettend belangrijk om te blijven kijken naar wat degene met dementie zelf prettig vindt. Met de invoering van de nieuwe Wmo gaat de gemeente uit van de eigen kracht van de zorgvrager, maar bij mensen met dementie neemt het overzicht en de grip op het leven in toenemende mate af. Ook ontbreekt vaak het ziekte-inzicht, waardoor de begeleiding en ondersteuning een constant proces van aanpassen is. Eén van de mogelijkheden om mantelzorgers te ontlasten is het bieden van respijtmogelijkheden: een logeerplek voor de persoon met dementie waardoor de mantelzorger even op adem kan komen. Ondanks dat ik er zelf te lang mee heb gewacht, heb ik het logeerweekend van mijn man als een verademing ervaren. Pas toen merkte ik hoe zwaar de zorg was. Kan de gemeente een rol spelen in het beter onder de aandacht brengen van respijtmogelijkheden?” Paul Blokhuis: “Ik voer regelmatig gesprekken met mantelzorgers over respijtzorg. Veel mensen vertellen mij dat het voelt als verraad, terwijl ik het beschouw als een ultime daad van trouw. Je laadt jezelf op om met hernieuwde energie de zorg weer aan te kunnen. Per 1 januari 2015 wordt het zogeheten mantelzorgcompliment afgeschaft. Ik heb de staatssecretaris gevraagd of dat geld naar de gemeente kan, zodat wij er voor kunnen zorgen dat dit daadwerkelijk bij mantelzorgers terechtkomt. Het gaat om een structureel bedrag van 200 miljoen euro voor heel Nederland. Een deel van het geld dat Apeldoorn krijgt, zou ik graag inzetten voor respijtzorgarrangementen. Over deze plannen zijn we inmiddels in overleg met verschillende partijen.” Philo Vierbergen: “Ik vang veel signalen op dat huishoudelijke hulp drastisch wordt beperkt. Klopt dat?”
Paul Blokhuis: “Het Rijk kort 40% op het budget, waardoor veel mensen huishoudelijke hulp straks zelf moeten betalen. We willen toe naar een situatie waarin mensen die tot 120% van het minimum verdienen, een tegemoetkoming van de gemeente krijgen. Als bestuurder vind ik het principieel gezien te verdedigen dat iemand huishoudelijke hulp zelf betaalt, maar het wringt natuurlijk met de gedachte dat mensen langer thuis moeten blijven wonen.”
Philo Vierbergen: “Mantelzorger zijn van iemand met dementie is zwaar. Je groeit langzaam in de rol en hebt vaak zelf niet in de gaten dat de zorg je boven het hoofd groeit. Het Geheugensteunpunt heeft ook een signalerende functie en staat in nauw contact met casemanagers, zodat ondersteuning en begeleiding op het juiste moment snel kan worden gerealiseerd. Mensen zijn blij met de ondersteuning die zij van casemanagers krijgen, maar dit staat ook onder druk. Er is momenteel zelfs een wachtlijst.” Paul Blokhuis: “Casemanagers zijn ontzettend belangrijk voor het bieden van maatwerkoplossingen. Het aantal mensen met dementie stijgt, dus zijn er meer casemanagers nodig. Zij moeten goed op de hoogte zijn van het beschikbare aanbod en mensen daar naar verwijzen. Er is in onze gemeente namelijk veel aanbod waar mensen geen weet van hebben. Denk aan de 54 ontmoetingsplekken, waar iedereen kan binnenlopen voor informatie, activiteiten en ondersteuning. Of gewoon voor een kop koffie en een praatje. Met deze voorzieningen en onze ketenaanpak is de gemeente Apeldoorn voorbereid op wat gaat komen. Ik ben trots op wat wij hebben neergezet, mede dankzij betrokken vrijwilligers, professionals en organisaties die bereid zijn om met elkaar samen te werken. Het jaar 2015 gaat ons niet overvallen.”
Alzheimer Magazine
11
Word donateur
Help mee aan een oplossing voor dementie. Steun Alzheimer Nederland met minimaal € 25,- per jaar en ontvang drie keer per jaar ons magazine Alz…
Contact: 033 - 303 25 02
[email protected]
Ontvangt u Alz… al? Misschien kent u iemand in uw omgeving die (ook) van dichtbij met dementie te maken heeft. U kunt diegene een gratis proefnummer cadeau geven.
Donaties: NL13 INGB 0000 002502
Ik wil graag meer informatie. Kruis hieronder uw informatiebehoefte(n) aan. Wij nemen vervolgens contact met u op. O Ik wil graag donateur worden. O Ik wil graag informatie ontvangen over fiscaal voordelig schenken. O Ik wil graag informatie ontvangen over nalaten. O Ik wil graag informatie ontvangen over de mogelijkheden van een bijzondere gift. O Ik wil graag een giftbox ontvangen om geld in te zamelen. O Ik wil graag informatie ontvangen over hoe ik met mijn bedrijf bij kan dragen.
O Ik wil graag informatie ontvangen over in actie komen voor Alzheimer Nederland. O Ik wil graag informatie ontvangen over collecteren voor Alzheimer Nederland in de 1e week van november. O Ik wil graag informatie ontvangen over ander vrijwilligerswerk. O Ik wil graag informatie ontvangen over het hulpen informatieaanbod van Alzheimer Nederland. O Mijn informatiebehoefte staat hier niet bij. Ik wil graag informatie ontvangen over
Uw gegevens: Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer E-mail Geboortedatum
Voorletters
m/v
Voorletters
m/v
Kent u iemand die u wilt laten kennismaken met dit magazine? Geef hem/haar dan een gratis proefnummer cadeau! Gegevens ontvanger proefnummer: Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer E-mail Geboortedatum
Knip deze antwoordcoupon uit en stuur deze in een ongefrankeerde envelop naar: Alzheimer Nederland, Publieksservice, Antwoordnummer 448, 3800 VB Amersfoort Alzheimer Magazine
31
