Mededelingenblad van de
Alumni Vereniging
Alumnieuws
Dinsdag 8 december ALV EAV gevolgd door lezing prof. Casper de Vries
In deze uitgave onder andere 5 Jaarverslagen en Jaarcijfers 10 Nieuwe mastercourse: Energy finance 11 Desiderius Di(e)s bij Robeco 14 Negende De Doelderdag 16 Nieuwe benoemingen CvB november 2009 • jaargang 52
• nummer 5
Mededelingenblad van de
Alumni Vereniging
Alumnieuws Nieuwe leden
colofon
Bedrijfskunde/RSM Drs. A.A.J. Ammerlaan, Berkel en Rodenrijs Ing.drs. H. Belgraver, Santpoort-Noord Drs. A.J. Boudestein, Utrecht Ing. H.P.T. Jellema MSc BA, Rotterdam Drs.ing. R.P. de Lange, Gorinchem J.N.E. van Putten MSc, Rotterdam Drs. L.A.H. Reijnen, Loon op Zand M.H.T. Truijen MSc, Utrecht J.J. Valkenburg MSc, MSc BA, Zeist Drs.ing. A. Westbroek, Krimpen aan den Lek Mevr. M. Yildirim MSc, Den Haag
Redactie Adam van der Scheer Marietta Haffner Alexandra Staab RedactieAdres Postbus 4382, 3006 AJ Rotterdam T (010) 414 94 07 F (010) 414 94 07 E
[email protected]
Ook dit jaar bezocht ons oudste EAV-lid De Doelderdag. (Lees verder op pagina 14).
economie Drs. E.P. Boode, Zwolle Mevr. drs. M.J. van Cappelle RA, Capelle aan den IJssel
Ontwerp en opmaak PanArt creatie en communicatie, www.panart.nl
Rechtsgeleerdheid Mr.drs. A.J. Fontijn, Vlaardingen
abonnementen en adreswijzigingen Secretariaat Erasmus Alumni Vereniging mw A.J. Staab Postbus 4382, 3006 AJ Rotterdam T (010) 414 94 07 F (010) 414 94 07 E
[email protected] Postbank 3728020
Bezoek onze website www.erasmusalumnivereniging.nl voor aankondigingen, foto’s en verslagen bijeenkomsten
Leden van de Vereniging Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam en de alumni van de Erasmus Alumni Vereniging kunnen op vertoon van deze kortingsbon het NSO-concert in De Doelen in Rotterdam op 15 februari 2010 tegen gereduceerd tarief bezoeken. Tegen inlevering van deze bon betalen u en uw partner slechts € 11,- per toegangskaart.
De website van de EAV op internet is te bezoeken via: E www.erasmusalumnivereniging.nl Verschijnt 5x per jaar in een oplage van 3.200 exemplaren. Het volgende nummer komt uit op 16 februari 2010. De sluitingsdatum voor kopij en adver tenties is maandag 25 januari 2010.
ISSN 1380-8885 Coverfoto: Afscheid CvB-leden Steven Lamberts en Kees van Rooijen Fotografie Levien Willemse
Inhoudsopgave
november 2009 • jaargang 52 • nummer 5
Bestuur 3
EAV Convocatie Algemene Ledenvergadering 4
Jaarverslag van de secretaris 5
Jaarrekening 6
Verslag van de Penningmeester 7 Drie vragen aan Frits Goldschmeding 8-9
Erasmus Onderweg 10
Desiderius Di(e)s bij Robeco 11
Een vrouw en een kip... 12-13
Kring van Juristen 14
Erasmus Onderweg en Benoemingen 15
Nieuwe benoemingen CvB, Jaarkalender, Afscheid Steven Lamberts en Kees van Rooijen 16
Bestuur Lezing na afloop van de ALV op dinsdag 8 december 2009 in zaal CB-085 (C Hal) in samenwerking met de ESE en de EFR
In memoriam Arjan Hordijk
Tweede ronde effecten van de kredietcrisis
Op 8 oktober overleed Arjan Hordijk, lid van het algemeen bestuur van de EAV.
Door prof.dr Casper G. de Vries, Erasmus School of Economics, Tinbergen Institute en Duisenberg School of Finance We zijn inmiddels beland in het derde jaar van de kredietcrisis. Er zijn tekenen van enig herstel, maar er zijn nog veel bedrijven die ermee moeten stoppen en ook vallen er nog steeds banken om. Op dit moment begint de werkloosheid pas sterk op te lopen. Voor een goed begrip van de crisis zal eerst worden ingegaan op de oorzaken van de huidige crisis. Tevens wordt het specifieke probleem van de stabiliteit van de bancaire sector besproken. Op dit moment liggen er veel voorstellen om deze problemen aan te pakken. Een aantal van deze voorstellen zal aan de orde komen, alsmede de onwil om werkelijk iets te doen. Er zijn verschillende visies mogelijk over waar de economie naartoe gaat. In de lezing zal de nadruk liggen op de internationale verschillen en de verwachtingen omtrent de inflatie, de staatsschuld en de groei op langere termijn. Omdat het alumnibestand in belangrijke mate bestaat uit AOW-gerechtigden, is er natuurlijk ook aandacht voor het micro-economische effect van de verhoging van de AOW-leeftijd op de financiële situatie van de EAV. Meer in het algemeen is er ruimte om te discussiëren over het belang van een cyclisch meeademend pensioenstelsel, in plaats van de absolute zekerheden die nu worden gevraagd. Men kan zich ook afvragen of de huidige crisis is gebruikt om de AOW-beslissing door te drukken. De lezing heeft een interactief karakter, waarbij de spreker en de voorzitter van de EAV echter wel de tijd strak in de gaten zullen houden i.v.m de aansluitende netwerkborrel. We zien uit naar uw komst. n
U kunt zich aanmelden voor de lezing bij het EAV-secretariaat
[email protected] of per telefoon 010-4149407 tot uiterlijk 4 december!
Stichting Maatschappij en Onderneming In deze uitgave van Alumnieuws staat een interview met Frits Goldschmeding die al sinds de jaren zeventig als bestuurslid bij SMO (Stichting Maatschappij en Onderneming) betrokken is. Bovendien is bijgesloten een boekje over toekomst perspectieven van jonge ondernemers: “Het nieuwe ondernemen”. Dit boekje is een uitgave van SMO naar aanleiding van een onderzoek uitgevoerd door KPMG en stond centraal bij een congres dat 5 november jl. plaatsvond te Rotterdam. SMO is sedert enige jaren op “arm's length” onderdeel van de Erasmus Universiteit. SMO, een stichting zonder winstoogmerk, werd eind jaren zestig opgericht toen het bedrijfsleven sterk onder druk stond. Het maken van winst, ondernemen en het nastreven van groei waren in die tijd geen vanzelfsprekende zaken meer. SMO moest dienen als kenniscentrum van en voor het bedrijfsleven, met name waar het ging om de relatie tussen de maatschappij en het bedrijfsleven. Van die kennis konden en kunnen nog steeds naast private partijen ook publieke partijen gebruik maken. Naar de mening van uw Bestuur een nuttig instituut van onze Alma Mater. Bovenstaand onderzoek is een mooie aanleiding om u met SMO kennis te laten maken. n
Berichtten wij in het vorige Alumnieuws dat Arjan een bijzondere onderscheiding ontving van de Erasmus Universiteit, nu helaas het droeve nieuws dat hij veel te jong, op 57-jarige leeftijd is overleden. Arjan begon zijn studie aan de EUR in 1971 en studeerde af als econometrist. Zijn tijdgenoten, waaronder Roy Thurik, getuigen van zijn toen al grote betrokkenheid bij de EUR. Hij was dankbaar voor wat hij er leerde en vond dat hij wat terug moest doen. Dat gevoel bracht hij in praktijk door zich na zijn studie voortdurend in te zetten voor alumni. Niet alleen sloot hij zich aan bij de toenmalige Vereniging van Afgestudeerden, thans de EAV, maar hij was ook medeoprichter van een aparte vereniging op voor econometristen, RECNET. 25 Jaar lang vervulde hij een cruciale rol bij de organisatie van de bijeenkomsten van RECNET. Hij droeg uit dat de EAV en RECNET naast elkaar belangrijk zijn, ieder met een eigen doelstelling. En hij voegde de daad bij het woord door vele succesvolle bijeenkomsten te organiseren, waarop hij terecht trots was. Onvermoeibaar was hij in het helpen van anderen om betere ideeën uit te werken, en dat vanuit duidelijke idealen. Begin jaren negentig zat Arjan al in ons bestuur, samen met o.a. Henk de Bruyn, die Arjan typeert als de personificatie van de effectieve netwerker, altijd enthousiasmerend en met een duidelijk resultaat voor ogen. Mensen die Arjan privé kenden weten dat hij ook een echte familyman was, trots op zijn vrouw Annie en hun twee dochters. Als dorpsgenoot kan ik daarvan getuigen. Zijn maatschappelijke bewogenheid bleek ook uit hun deelnemen als gezin aan een project in Honduras, waar zij arme mensen hielpen. Ook dat weer op de speciale Arjan Hordijk manier, niet door geld over te maken, maar door ter plekke als gezin de handen uit de mouwen te steken, door fysiek te helpen met het bouwen van huizen. Op mijn computer staan talloze mails van Arjan, waarin hij als algemeen bestuurslid van de EAV vele goede ideeën met mij besprak. Ik las een aantal ervan recent nog eens door en besefte wederom dat er weinigen zijn die zó stimulerend betrokken zijn. n Arie Fakkert, voorzitter EAV
Verder in dit nummer: ■
Convocatie voor ALV blz. 4
■
Samenwerking programma toezichthouders met FD blz. 10
■
Een vrouw en een kip... blz. 12
■
Afscheid Steven Lamberts en Kees van Rooijen blz. 16
Alumnieuws
ERASMUS ALUMNI VERENIGING
CONVOCATIE Het Dagelijks Bestuur nodigt u van harte uit tot het bijwonen van de algemene ledenvergadering van de Erasmus Alumni Vereniging op dinsdag 8 december 2009 in zaal C2-093 van de Erasmus Universiteit Rotterdam, complex Woudestein. Gelet op het belang van deze vergadering zullen in het bijzonder de leden van het Algemeen Bestuur deze vergadering trachten bij te wonen. Vanaf 17.30 uur bent u van harte welkom voor koffie en/of thee, waarna de vergadering om 18.00 uur van start gaat. Na afloop zijn er broodjes in Siena en om 19.30 uur volgt een lezing van prof.dr. Casper de Vries over ‘Tweede Ronde Effecten van de Kredietcrisis‘, een gezamenlijke activiteit van EAV en ESE/EFR, in zaal CB-085. De avond wordt afgesloten met een netwerkborrel vanaf 20.45 uur.
AGENDA
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. W 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Opening Mededelingen van de voorzitter Notulen Algemene Ledenvergadering d.d. 11 december 2008* Ingekomen stukken Jaarverslag secretaris over het jaar 2008-2009 a. Jaarverslag penningmeester over de periode 1 september 2008 tot 31 augustus 2009. Tevens vaststelling van de Rekening van baten en lasten over de periode van 1 septem- ber 2007 tot 31 augustus 2009 en van de Balans per 31 augustus 2009 b. Verslag van de verificatiecommissie c. Décharge van het bestuur Toelichting op en vaststelling van de Begroting voor het boekjaar lopende van 1 september 2009 tot 31 augustus 2010** Wijzigingen Dagelijks en Algemeen Bestuur, inclusief herbenoemingen*** Samenwerking met de Erasmus School of Economics, voorheen Faculteit der Economische Wetenschappen Voorstel tot statutenwijziging Wijzigingen Bestuur en Raad van Advies.**** Stand van zaken Kring van Juristen en Kring van Economen Stand van zaken Alumnieuws Stand van zaken handtekeningenwand Woudestein en Hoboken Activiteiten voor het jaar 2010-2011 Rondvraag
17. Sluiting
*
de notulen zijn naar de (bestuurs)leden die aanwezig waren bij de vorige vergadering toegezonden. Wilt u zich aanmelden voor de ALV en ook een exemplaar van de notulen van de vergadering ontvangen, dan kunt u contact opnemen met het secretariaat (mw. A. Staab, telefoonnummer 010 414 94 07 of e-mail:
[email protected]) ** elders in dit blad *** toelichting punt 8: voor het Algemeen Bestuur wordt voorgesteld te herbenoemen: Mevr. mr K. van der Haar en de heren drs B. Bickes, mr D.E. Sikkens en drs A.J. Zimmermann. **** benoeming van drs. E.J. Wiebes tot lid van het Bestuur en drs. P.N.E. Blom tot lid van de Raad van Advies.
n ov e m b e r 200 9 • n u m m e r 5
Jaarverslag van de secretaris over het Verenigingsjaar 2008-2009 Ook het afgelopen verenigingsjaar heeft de EAV met de leden en andere belangstellenden een aantal interessante bijeenkomsten mogen meemaken. Natuurlijk blijft het de ambitie van het Dagelijks Bestuur nog meer activiteiten te organiseren, waar mogelijk samen met andere – universitaire of facultaire – organisaties, én om bij een aantal bijeenkomsten meer leden te mogen verwelkomen. Bij deze dan ook opnieuw de oproep aan eenieder die suggesties heeft voor een thema voor een bijeenkomst of die zich actief met de organisatie hiervan wil bezighouden. Meer informatie over de agenda van bijeenkomsten is te vinden op de website (www.erasmusalumnivereniging.nl) en in het Alumnieuws. Hieronder een overzicht van de belangrijkste bijeenkomsten die het afgelopen verenigingsjaar plaatsvonden. Maandag 1 september Het verenigingsjaar 2007-2008 werd afgesloten met een slotcollege van prof. Dick Douwes, decaan van de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen en hoogleraar Geschiedenis van Niet-Westerse Samenlevingen. In zijn lezing over islam en integratie bespreekt hij, na een historisch overzicht, vooral de kloof tussen de feitelijke en de wenselijke plaats van de imams. In de avond was er zoals gebruikelijk het jaardiner van de EAV, dit keer in de businesslounge van het Excelsior Stadion. Vele EAV-leden en vertegenwoordigers van de universiteit waren aanwezig om onder het genot van een driegangendiner te luisteren naar uitstekende sprekers over het thema Stad en Universiteit, een ontluikende liefde? Professor Meine Pieter van Dijk, hoogleraar Urban Management in Emerging Economies, sprak de deelnemers toe over het dubbele imagoprobleem van Rotterdam: de kansarmen stromen de stad in, de kansrijken stromen de stad uit. Hierna meldt burgemeester van Rotterdam, mr. Ivo Opstelten, dat de Stadsvisie 2050 ruim aandacht besteedt aan deze problematiek met een nadruk op bouwen voor de midden- en hogere inkomenssegmenten. Vanzelfsprekend komt de verhouding tussen en zichtbaarheid van de universiteit en de stad aan bod. Drs. Jan Willem Oosterwijk, voorzitter van het CvB van de EUR, betoogt dat de universiteit vooral een academische gemeenschap moet blijven en niet moet verworden tot een open ruimte en tot vraagbaak voor allerlei praktische kwesties. Deze editie van het jaardiner leverde voldoende stof voor interessante discussies tussen de sprekers én natuurlijk de aanwezigen. Vrijdag 3 oktober 2008 Tijdens Lof der Geneeskunst ging een jarenlange wens van de EAV in vervulling: het handtekeningenmonument werd aangeboden aan de alumnivereniging van het Erasmus MC. In 1998 was bij de aanbieding van de handtekeningenwand op Woudestein deze wand al toegezegd.
Alumnieuws
Het monument bestaat uit een verplaatsbare unit met zes glazen panelen en bevat momenteel 486 gezette handtekeningen. Diezelfde dag vond ook de traditionele De Doelderdag plaats, de alumnidag voor Rotterdamse juristen. Al voor de 8e keer vond deze bijeenkomst plaats, met dit keer als thema ‘Arbeidsongevallen en beroepsziekten: werkgeversaansprakelijkheid vanuit multidisciplinair perspectief’. Zo’n 100 belangstellenden, waaronder vele EAV-leden, bezochten deze dag. Dinsdag 4 november 2008 Na in 2007 het hoofdkantoor van de NS in Utrecht te hebben bezocht, stond de Desiderius Dies dit jaar in het teken van een andere vorm van transport: via het water. Met de nieuwste boot van het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam voeren de deelnemers door de Rotterdamse haven. Vervolgens vonden in het Havengebouw een aantal interessante lezingen plaats. Drs. Pieter van Essen (27 jaar ervaring bij Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam) keek naar de toekomst en beschreef de gewenste positie van de Rotterdamse haven in de 21e eeuw. Daarna was het woord aan dr.ir. Rob Stikkelman, directeur Centre for Port Innovation and Regional Development van TU Delft. Hij beschreef de snelle groei van de energiebehoefte en de spanning tussen vraag en aanbod van olie en gas, in relatie tot de Rotterdamse haven. Donderdag 11 december 2008 Dit jaar werd de algemene ledenvergadering gevolgd door een interessante najaarslezing van prof.dr. Han Bleichrodt. De lezing, met als titel ‘De waarde van gezondheid’, werd georganiseerd in samenwerking met de Erasmus School of Economics (ESE) en de recent opgerichte Kring van Economen. Dinsdag 31 maart 2009 De tweede editie van de ESE Alumnidag, waarbij de EAV actief betrokken was. Zo’n 90 alumni maakten van de gelegenheid gebruik vroegere studiegenoten te zien en bij te praten. De dag bestond uit een lunch en deelname aan de openingsdag van de 25e EFR-Business Week met als thema ‘The power to change’. Donderdag 28 mei 2009 De voorjaarsborrel was dit keer een samenwerking tussen de EAV en de Kring van Economen, waarbij Eneco Energie als gastheer fungeerde. Een aantal betrokken sprekers (drs. John Lintjer – vice-voorzitter Raad van Commissarissen Eneco – en dr. Ronald Huisman – associate professor Applied Economics) schetsten de risico’s die de energievoorziening met zich meebrengen. Er namen 45 alumni (tevens het maximaal beschikbare plaatsen) deel aan de voorjaarsborrel en zij kregen tevens een rondleiding door de dealing room waar alle energieprijsbewegingen continu worden gevolgd. n Kim van der Haar
Bestuur
Drie vragen aan Frits Goldschmeding SMO toen en nu Hans Smit Veertig jaar geleden, dan praten we over eind jaren zestig, zijn er de Maagdenhuisrellen, de opstanden in Parijs en worden universiteiten en hogescholen bezet omdat studenten meer inspraak in het bestuur eisen. Bij de trouwerij van Beatrix en Claus wordt er een rookbom gegooid en wereldwijd zijn er hevige protesten tegen het militaire optreden van de Amerikanen in Vietnam. Kortom het was een roerige tijd. De maatschappij schudde op haar grondvesten. Was SMO het houvast waarnaar het bedrijfsleven op zoek was? Frits Goldschmeding Het waren toen inderdaad turbulente tijden. Bij een aantal ondernemers ontstond zorg over de maatschappelijke ordening, in het bijzonder de steun en de ruimte voor wat we nu zouden noemen marktwerking en ondernemerschap. Een aantal ondernemers heeft toen de handen ineen geslagen en in 1968 is de Stichting Maatschappij en Onderneming (SMO) opgericht. Deze in SMO verenigde ondernemers wilden bijdragen aan de voorziene discussies over de rol die de onderneming in de maatschappij hoorde in te nemen door o.m. via
publicaties en seminars inzicht te verschaffen in zoals het zo mooi heet: • De betekenis van de ondernemingsgewijze voortbrenging voor onze samenleving en de plaats van de onderneming in de samenleving; • De ontwikkeling van het maatschappelijk leven in verhouding tot de onderneming en het op de onderneming gegrondveste voortbrengingsstelsel (zie ook de bijdrage van Hans Strikwerda in het onlangs door SMO uitgebrachte boek: “Het Nieuwe Ondernemen”). Vervolgens hield in 1974 de toenmalige minister-president J.M. den Uyl in Nijmegen een lezing voor het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond onder de titel Socialisme en ondernemingsgewijze productie. Deze lezing leidde tot de nodige ontsteltenis onder ondernemers. Den Uyl voorzag een ‘vermaatschappelijking van het productieproces’, waarin de besluitvorming over investeringen en wat te produceren zou verschuiven naar de overheid en de tegenstelling tussen werkgevers en werknemers zou worden opgeheven, deels ook door arbeiderszelfbestuur. Een duidelijke reden voor nog meer ondernemers om zich aan te sluiten bij SMO.
F.J.D. (Frits) Goldschmeding Dr. F.J.D. Goldschmeding werd in 1933 geboren in Amsterdam en studeerde economie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In 1960, tijdens zijn studie, richtte hij een uitzendbureau op onder de naam Uitzendbureau Amstelveen. Dit bureau werd het latere Randstad Uitzendbureau. Frits Goldschmeding was tot mei 1998 president-directeur van Randstad Holding nv, en deed de organisatie groeien tot een van ’s werelds grootste uitzendorganisaties. Door de acquisitie van Vedior in 2008 is Randstad de een na grootste HR dienstverlener ter wereld geworden en werken er meer dan 34.000 medewerkers vanuit zo’n 5.200 vestigingen in meer dan 50 landen over de hele wereld. In 2008 realiseerde de Randstad Groep een omzet van ruim 14 miljard Euro. Frits Goldschmeding was jarenlang bestuurslid van de Algemene Bond van Uitzendondernemingen en werd in 1982 benoemd tot erevoorzitter. In 1985 werd hem een koninklijke onderscheiding verleend, Officier in de Orde van Oranje Nassau; bij het 35-jarig bestaan van de Randstad Groep werd hij daarnaast benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Tijdens de aandeelhoudersvergadering in 1999 trad Frits Goldschmeding toe tot de Raad van Commissarissen van de Randstad Groep. In datzelfde jaar werd hij vanwege zijn bijdrage aan de sociaal-economische ontwikkelingen in België benoemd tot Commandeur in de Orde van Leopold II. In 1994 ontving hij een eredoctoraat van de Universiteit van Rochester als erkenning voor de bijdrage die hij met Randstad heeft geleverd
aan de Nederlandse economie en maatschappij. Daarnaast ontving hij in 2006 een eredoctoraat van de Nyenrode Business Universiteit. Van 2007 tot 2009 bekleedde hij als hoogleraar de Dr. J. Postma Leerstoel voor Ondernemerschap aan de Nyenrode Business Universiteit. Naast zijn commissariaat bij Randstad bekleedt Frits Goldschmeding diverse bestuurs- en adviesfuncties. Sinds de jaren 70 is hij bestuurslid van SMO.
n ov e m b e r 200 9 • n u m m e r 5
Hans Smit We leven nu in een andere tijd. Arbeiderszelfbestuur is niet langer aan de orde. Thema’s die nu actueel zijn: economische situatie, Angelsaksisch versus Rijnland governance model, vergrijzing en consequenties voor maatschappij en bedrijfsleven. Zijn dit onderwerpen die het bedrijfsleven zullen motiveren om opnieuw de handen ineen te slaan? Frits Goldschmeding Vroeger waren het inderdaad turbulente tijden, maar nu zitten we in een institutionele crisis, wat veel ernstiger is voor de stabiliteit van de samenleving en het herstel van de economie. Eén van de oorzaken van deze crisis is dat het economisch proces niet meer ingebed is binnen het systeem van maatschappelijke normen en waarden. Dat moet hersteld worden, maar overheden zijn daartoe niet in staat, bedrijven zullen dat zelf moeten doen. Vroeger zag men op tegen experts, men vertrouwde ze. Er was een breed gedragen respect voor gezagdragers en bestuurders. Dat vertrouwen is er niet meer. Academici, experts, deskundigen worden nu als bron van risico’s gezien, in plaats van zoals indertijd degenen die onzekerheden kunnen oplossen en risico’s kunnen wegnemen. Bestuurders worden wantrouwend bekeken en eigenlijk op voorhand niet geloofd. De financiële perikelen die leidden tot de kredietcrisis hebben daar sterk aan bijgedragen. Het bestuurdersmodel staat daarom nu uitgebreid ter discussie. Het sturen van een onderneming puur op aandeelhouderswaarde blijkt niet alleen destabiliserend te kunnen werken, maar bovendien blijkt dat aandeelhouderswaarde niet langer de economische waarde van de onderneming representeert. Om de maatschappelijke problemen op te lossen moet er een veel nauwere samenwerking zijn tussen bedrijfsleven en de samenleving. Te meer daar de machtsverhouding tussen het publiek en ondernemingen verschuift ten gunste van de eerste. Ondernemingen zullen daar iets mee moeten doen. Hans Smit Veertig jaar geleden was de tijd van de koude oorlog, er was een muur die dwars door Duitsland liep, China was een slapende reus, de Sovjet-Unie dreigde als eerste op de maan te komen, internet bestond nog niet en je werkte je hele leven bij dezelfde baas. Er is in die veertig jaar veel veranderd. In plaats van provo’s heb je nu ZZP'ers, Rusland is vervangen door China en er zijn nu mobiele telefoons die meer rekenkracht hebben dan de computers waar destijds de universiteiten over beschikten. Veertig jaar terug hadden we een groot aantal toonaangevende bedrijven zoals AKU, Philips, Unilever, Shell, Fokker, Stork, Akzo, KLM, ABN en AMRO met hun hoofdkantoren, klanten en aandeelhouders in Nederland. Wat vroeger goed was voor het bedrijf was ook automatisch goed voor de Nederlandse samenleving. Dat is nu minder vanzelfsprekend. Veel Nederlandse bedrijven zijn ten gevolge van de mondialisering verdwenen of (voor een deel) in buitenlandse handen over gegaan. Wat is nu de maatschappij? Praten we dan over Nederland, Europa, de wereld?
Dr. ir. J.G. Smit Na werkzaam geweest te zijn bij een Research Instituut in Berlijn en een Ingenieursbureau in Deventer, heeft de heer Smit als Vice President een groot aantal jaren in diverse functies bij ABN AMRO Bank gewerkt. Daarnaast heeft hij diverse commissariaten gehad. Op dit moment is hij lid van de RvC van Arcadis Nederland BV. In 2005 heeft hij aan de Erasmus Universiteit het Programma voor Commissarissen en Toezichthouders opgezet. Sinds 2007 is hij directeur van de Stichting Maatschappij en Onderneming.
uitwisseling is van mensen, ideeën (design), goederen, informatie en kapitaal. Mensen trekken naar Amsterdam als decor voor de door hen gezochte levensstijl, om van daaruit werk in Amsterdam te zoeken en in Amsterdam te kunnen leven, anderen zoeken Nederland op vanwege de designomgeving, de game-industry, etc. Nederland kende altijd veel investeringen in het buitenland en via het dividend vloeide een deel van de totale wereldwelvaart weer terug naar Nederland. Omdat er een verschuiving is van beloning van kapitaal in de vorm van dividend naar beloning van ingebrachte kennis in de vorm van bonussen, wordt het veel belangrijker voor Nederland als regio in de wereld om via inkomens van personen een fair deel van de welvaart in de wereld aan Nederland toe te kennen. Wat in Nederland niet wordt begrepen, in tegenstelling tot in landen als Frankrijk, India, China, Rusland, de VS en het VK, dat er sprake moet zijn van een new deal tussen overheid en bedrijfsleven in de mondiale economie zoals die zich ontvouwt. In Nederland wordt geliberaliseerde marktwerking als doel op zich gezien, in de hiervoor genoemde landen is marktwerking één van de alternatieve instrumenten om de welvaart van een land te verhogen. Zijn andere instrumenten daartoe effectiever, dan worden die ingezet. Binnen Europa is Nederland, omdat we, als klein land lange tijd winst hadden van Europa, in slaap gesust. Nederland moet zich veel actiever opstellen om zijn deel van de winst van de Europese integratie te pakken te krijgen. Belangrijke onderwerpen die nu op de agenda komen zijn: de nieuwe golf van concentratie in Europese financiële instellingen, waarbij de Spanjaarden en de Duitsers betere papieren hebben dan Nederland, de contractie in de energiemarkt, waarin de Duitsers en de Fransen een bewustere overheids-bedrijfslevenstrategie volgen dan Nederland; drinkwatervoorziening, waarbij de Fransen loeren op, en hun eerste foothold al hebben in, de Nederlandse markt. Nederland heeft z’n positie op de markt van genetisch materiaal voor voedingsgewassen uit handen laten nemen, etc. We moeten inderdaad geen industriepolitiek meer voeren, maar wel een economische politiek, gebaseerd op wat Nederland sterk maakt. Dat bedrijven zich dan verenigen in een platform dat SMO heet en intensief van haar diensten gebruik maken, is een logische keuze. n
Frits Goldschmeding Nederland was altijd al een open economie met als voorbeeld de Randstad als onderdeel van het systeem van global cities, waartussen een intense
Alumnieuws
Erasmus Onderweg
De Erasmus Universiteit zit vol energie Nieuwe mastercourse in samenwerking met de Erasmus School of Economics Erasmus Academie organiseert samen met dr. Ronald Huis man de mastercourse Energy finance. Dr. Ronald Huisman, Academic director van de opleiding, is een van de weinige experts op dit gebied in Nederland. Deze Engelstalige opleiding start op donderdag 21 januari 2010 en omvat in totaal 10 dagen, verdeeld over 4 blokken. Block 1 Energy markets, trends, contracts and regulations Sinds de liberalisering van de energiemarkten, is de Nederlandse energiemarkt volop in beweging. Prijzen zijn onderhandelbaar geworden en het beheer van contracten vraagt meer zorg en aandacht.
Block 3 Supply and demand factors Prijsvariaties, vraag en aanbod en een keur aan keuzemogelijkheden voor afnemers spelen een steeds grotere rol. Block 4 Portfolio and riskmanagement Portfolio- en risicomanagement zijn voor organisaties dé sleutel tot groei en succes geworden. De mastercourse Energy finance richt zich niet uitsluitend op traditionele energiebronnen maar ook op methoden van duurzame energievoorziening. Voor meer informatie en aanmelden kijk op www.erasmusacademie.nl/energy n
Block 2 Quantitative techniques Er zijn verschillende technieken om risico’s in de energiemarkten goed in te schatten. Met welke achtergronden en concepten komen energieprijzen tot stand?
Erasmus Programma voor Commissarissen en Toezichthouders werkt samen met Het Financieele Dagblad De rol van de toezichthouder en de commissaris staat de laatste jaren steeds meer in de schijnwerper. Deconfi tures, fraude en schandalen rond remuneratie worden al gauw geïdentificeerd met falend toezicht. Daarmee worden de toezichthouders ook geconfronteerd met toegenomen risico’s van aansprakelijkheid. Educatie voor Commissarissen De Erasmus Universiteit is hier enige jaren geleden op ingesprongen met een intensief postacademisch programma, bedoeld voor toezichthouders die reeds in functie zijn. De tijd dat commissaris een erebaantje was ligt inmiddels ver achter ons. De huidige commissaris dient te beschikken over inhoudelijke kennis op een breed terrein, zoals strategie, risicomanagement, accounting en financiering. Daarnaast moeten de commissarissen van tegenwoordig goed inzicht hebben in de psychologische aspecten van de functie, de diverse rollen van de commissaris zoals die van klankbord, werkgever en toezichthouder, en moeten zij kunnen omgaan met (bestuurlijke) crisis. Inmiddels hebben meer dan honderd commissarissen en toezichthouders dit programma gevolgd. Een forum voor Commissarissen Wat in de publieke discussie nog miste is een forum voor de toezichthouder zelf. Daartoe is de Universiteit deze zomer, in samenwerking
10
met Het Financieele Dagblad, een reeks onderzoeken begonnen onder meer dan 100 alumni van het programma. Op basis van enquêtes wordt de mening van de alumni ten aanzien van actuele onderwerpen gepeild. De programmaleiding, te weten drs. Jan Stolker, Program Director en drs. Josien van Cappelle RA, Program Manager, trekt hier conclusies uit en vraagt daarna een specialist op het onderzochte onderwerp om commentaar. Vervolgens verschijnen de artikelen op de opiniepagina’s van het FD. In een volgend artikel in Alumninieuws zal in meer detail worden ingegaan op de resultaten van de onderzoeken. Het Erasmus Programma voor Commissarissen en Toezichthouders wordt 2 x per jaar gehouden en bestaat uit 5 sessies van anderhalve dag. De eerstvolgende cyclus start begin november en een tweede programma begint in februari 2010. n Voor meer informatie: - drs Josien van Cappelle RA, 06-36119360 - email:
[email protected] - www.esaa.nl - www.erasmuscommissarispanel.nl
n ov e m b e r 200 9 • n u m m e r 5
Desiderius Di(e)s
Desideriuslezing op 27 oktober 2009 bij Robeco Precies op de geboortedag van Erasmus (waarschijnlijk zijn 540e!) was de EAV dit jaar te gast bij Robeco. Waarschijnlijk dankzij dit perfecte gevoel voor timing, in deze tijd van grote turbulentie op de financiële markten en in de alledaagse economie, was er dan ook een grote opkomst om te luisteren naar de laatste wijsheid op het gebied van beleggen en de daarmee verbonden wetenschap. Willem van Someren Greve, Erasmus alumnus en Senior Executive Vice President bij Robeco, verwelkomde ons met een verwijzing naar de jarenlange verbondenheid van Robeco met de stad Rotterdam en met de Erasmus Universiteit. Mark Glazener, fondsmanager Robeco, startte de trits van presentaties met de vraag: “Waar staan we nu met de beurs en wat kunnen we er op korte termijn van verwachten?” Je kon de aanwezigen naar het puntje van hun stoel voelen kruipen voor een antwoord op deze vraag, dat in twee stukken kwam. Ja… er is een stuwmeer van geld dat naar een beleggingsbestemming zoekt, en, nee… we zijn waarschijnlijk veroordeeld tot een “W”, in de zin dat “it is going to get worse before it gets better”. Vervolgens ging Glazener uitvoerig in op het profiel van Robeco, de beleggingsfilosofie en de manier van aandelenselectie. Hij benadrukte dat Robeco alleen belegt in aandelen in ontwikkelde landen, m.a.w. je moet er zelf een fonds in Emerging markets bijkopen om van de groei daar te kunnen profiteren. Hij wees op de systematische manier van aandelenselectie (“zoek naar goede omzetgroei, goede marges en betrek de kapitaalbehoefte daarbij”) en op het feit dat Robeco, sinds de start in 1933, een performance van 8.2% p.j. heeft laten zien. Laurens Swinkels, senior researcher Robeco en tevens Assistant professor Finance ESE, gaf een Inleiding over strategisch beleggingsbeleid. Hij suggereerde dat pensioenfondsen en vermogensbeheerders slimmere strategieën zouden kunnen volgen voor een betere performance. Hij gaf aan dat volatiliteit
meer in aanmerking zou moeten worden genomen en dat meer focus op een absoluut rendement (in plaats van de eeuwige vergelijking met de index) uiteindelijk tot betere prestaties leidt. Verder kwam Dynamic strategic asset allocation ter sprake in het kader van de vraag wat de juiste prikkels zijn voor de beleggers: “You don’t want to risk losing your money when you also risk losing your job!” Onno Steenbeek, Directeur Corporate Risk Policy bij APG en ook Assistant professor ESE, introduceerde het begrip Asset liability management. Hij toonde de sterke correlatie tussen de dekkingsgraad van de pensioenfondsen met de rentestand en besprak de actuele problematiek m.b.t. de herstelplannen. Vele modellen zijn er al gebouwd met ontelbare variabelen, die een “spaghetti” van mogelijke uitkomsten geven onder diverse scenarios. Maar voor een pensioenfonds begint het toch bij een duidelijke visie van het bestuur voordat aan het maken van een beleggingsplan kan worden begonnen. Als reflectie op de gebeurtenissen van het afgelopen jaar gaf hij wel toe dat de risico’s van een sterke beursval waren onderschat en dat de waarde van de modellen was overschat. Hij sprak zelfs de verwachting uit dat binnenkort de modellen meer interactief gebruikt gaan worden, op dezelfde manier als piloten d.m.v. een flight simulator het “learning bij doing” in de praktijk brengen. En … heel belangrijk: een risicoloze wereld is een illusie! Er volgde nog een zeer levendige Q&A sessie, waarbij onder andere een dringend beroep op de inleiders werd gedaan om ook de politici eens goed te onderwijzen in deze problematiek. Ten slotte werd benadrukt dat er nog altijd veel waarde zit in aandelen en dat een teveel aan prudentie ook grote nadelen heeft. Na een welgemeend dankwoord door Arie Fakkert, de EAV-voorzitter, werd de avond afgesloten met een geanimeerde borrel. n Robert Jacobson
Alumnieuws
11
Alumni
Fotografie Roy Borghouts
‘Een vrouw en een kip…
Emily Dérogée
... zijn de pest voor een schip’. Gelukkig hebben mijn werkgevers dit aloude adagium nimmer ter harte genomen. Dat ik mij 35 jaar lang met het zee- en vervoerrecht zou bezighouden en van plan ben daar nog vele jaren mee door te gaan, kon ik in september 1970 nog niet bevroeden. Ik meldde mij toen aan op de toenmalige NEH voor een opleiding rechten genaamd P70 voor de ‘Z.K.K.’ student. Ik weet niet meer of deelnemers aan dit programma verondersteld werden Z(elfstandig), K(ritisch) en K(reatief) te zìjn of nog te wòrden. Gezien het grote aantal medestudenten was enige bij aanvang aanwezige ‘Zelfstandigheid’ wel een vereiste. ‘Kritisch’ werd ik vooral op de maatschappijkritische houding van die tijd aangevuurd door onze hoogleraar Strafrecht, Prof. Hulsman; dat was waarschijnlijk niet helemaal de bedoeling. ‘Kreatief’ doelde op het praktisch oplossen van de Res Quotidianae van Prof. Ter Heide. Hoewel in die tijd de Rotterdamse haven nog de grootste ter wereld was (nu no. 4 op de wereldranglijst en no.1 van Europa) werden er op de Rotterdamse juridische faculteit nog niet zulke mooie vakken gegeven als nu op het gebied van zee- en vervoerrecht: sinds afgelopen september samengebundeld in het Rotterdam Institute for Shipping and Transport Law (www.ristl.nl).
12
‘Natte Praktijk’ Het was dan ook volstrekt bij toeval, dat ik na mijn studie terecht kwam bij de Nederlandse Scheepshypotheekbank N.V. gevestigd aan het Eendrachtsplein. De daarop volgende stap naar het scheepsnotariaat bij het toenmalige Rotterdamse advocaten- en notarissenkantoor Nauta, Lambert, Blussé was niet zo groot. De ‘goedkope vlaggen’ van Panama, Liberia, Cyprus mochten zich in grote populariteit verheugen. Kent u nog het “Pan(ama)Hon(duras) Lib(eria)Co(sta Rica)-arrest”, HR 15 januari 1960, NJ 1960, 84? Het werken aan financieringen van schepen met exotische vlaggen betekende dat het geen 9-5 baan was. Vanaf 15.00 uur gingen de kantoren die de Panamese en Liberiaanse registraties verzorgden pas open. Het woord ‘closing’ kreeg een eigen betekenis: altijd op een andere datum en tijd dan gepland, stress, late uurtjes, maar het betekende ook werken in teamverband en na afloop dat voldane gevoel dat ergens op de wereldzeeën een schip een nieuwe eigenaar heeft en onder een nieuwe naam koers zet naar een volgende bestemming. Op die wereldzeeën waren schip, lading en bemanning geenszins gevrijwaard van moeilijkheden met juridische consequenties. Misschien dat vanwege de complexiteit van het zeerecht dit recht wel de ‘Moeder van het Recht’ genoemd wordt. Om die moeilijkheden op te lossen zijn er gespecialiseerde maritieme advocaten. Bij Nauta waren dat destijds de ‘Heren van de 8e étage’; zij waren beroemd en berucht. Met veel plezier werd ik één van die Heren; vrouwen
n ov e m b e r 200 9 • n u m m e r 5
Alumni ingezet tegen studieuitval
waren er toen nog weinig in de ‘natte’ praktijk. Ook toen geen 9-5 baan; op elk moment van de dag èn nacht moesten beslagen gelegd dan wel opgeheven worden. Een eervolle vermelding verdient hier de Rotterdamse Rechtbank; de dienstdoende President was en is altijd bereikbaar, zich ervan bewust zijnde dat ieder uur ligtijd van een schip een kostbare zaak is – en dat besef is er nog steeds in Rotterdam.
Bij de opening van het academisch jaar noemde de nieuwe rectormagnificus prof. dr. Schmidt de vroegtijdige uitval van studenten een voornaam punt van zorg. De Rechtenfaculteit mag zich hierin bijzonder aangesproken voelen: jaarlijks valt in het eerste studiejaar zo'n 40% van de studenten af en uiteindelijk bereikt minder dan 20% de eindstreep: de masterbul. Het blijkt dat studenten niet met de juiste verwachtingen aan de studie beginnen en reeds na enkele weken beginnen te twijfelen.
Core business Rondom het Millennium begon zich een ander beeld af te tekenen binnen de advocatuur. Voor een aantal grote kantoren, zoals Nauta (NautaDutilh inmiddels), werden Ondernemingsrecht en Bankrecht core-business. De maritimisten van die kantoren braken hun tenten op en vlogen uit. Met mijn eigen ploeg kwam ik terecht bij AKD Prinsen van Wijmen, waar ik nog een aantal mooie jaren het zeerecht heb kunnen uitoefenen. Zoals ik al aangaf kwam de juridische focus de afgelopen jaren steeds meer te liggen op het ondernemingsrecht en het financiële recht. Dat gold natuurlijk ook voor de rechtenstudenten. Veel bedrijven en kantoren in Rotterdam en andere havengebieden in Nederland ondervinden daardoor nu moeilijkheden bij het invullen van hun juridische vacatures en bij de opvolging van hun leidinggevende juristen voor wie het zee- en vervoerrecht core-business is. Om deze trend een halt toe te roepen is in april 2008 Dutch Legal Network for Shipping and Transport (DLNST) in het leven geroepen op initiatief van Prof. Frank Smeele en Frans van Zoelen, hoofd Juridische Zaken van het Havenbedrijf Rotterdam; ik mag uitvoering aan dit project geven. Wij verwachten, dat door uitbreiding van de havengebieden, maar ook door verdere globalisering, de vraag naar juristen gespecialiseerd in het zee- en vervoerrecht zal toenemen ondanks de huidige crisis. Daarom willen wij studenten weer enthousiast maken voor deze tak van sport. Hoe wij dat doen staat op www.dlnst.nl.
Om hen een stukje motivatie te bieden, organiseert de faculteit sinds vorig jaar het zogeheten alumnicollege, waarin jonge alumni vertellen over hun eigen studietijd. Waarom kozen zij destijds voor Rechten, welke twijfels kenden zij en hoe zijn ze er doorheen gekomen, en wat doen ze nu? Dit keer waren arbeidsrechtjurist mr. Rohini Patandin, advocaat strafrecht mr. Paul Verloop en collega van de Erasmus School of Law mr. Munish Ramlal uitgenodigd om te vertellen over hun studie en hun jonge carrière. Ieder had haar of zijn eigen weg bewandeld, maar de centrale boodschap aan de studenten was eender: volg niet alleen braaf de colleges, maar verdiep je in je vakgebied. Ga vrijwilligerswerk doen bij een rechtswinkel of stap in de redactie van een juridisch blad, zoek steun bij medestudenten en docenten en word lid van de studievereniging. De studenten kwamen zelf ook aan het woord. Op de vraag van presentator Hanz Zwart "Wie van jullie weet al wat hij gaat doen na de studie?" gingen zo'n tien aarzelende vingers omhoog. Niet gek, want de panelleden gaven stuk voor stuk ook aan dat ze pas later in de studie tot hun keuze kwamen. Net als vorig jaar was "Wat verdienen jullie?" de eerste vraag die uit de zaal kwam. Een schok van verbazing ging door de zaal toen dit helemaal niet zo riant bleek. De vragen "Hoe kijkt de rechter naar het menselijk aspect in een strafzaak?" en "Hoe is de aansluiting tussen studie en praktijk?" leverden nog aardige discussies tussen de panelleden op. n
Rotterdam Rules De liefhebbers van het zee- en vervoerrecht hebben het tij mee. De afgelopen maand september stond Nederland in het maritieme spotlight toen op 23 september het nieuwe VN-verdrag voor vervoer (geheel of gedeeltelijk) over zee in Rotterdam werd ondertekend en daarmee de naam Rotterdam Rules verwierf. Het Verdrag houdt rekening met de huidige en toekomstige realiteit van ‘Door to door’ containervervoer en biedt een uitkomst voor moderne logistieke concepten. Daarbij ontbreken regelingen voor digitale vervoersdocumenten - in plaats van papieren - niet. Verwacht wordt dat de Rotterdam Rules in de toekomst wereldwijd in vervoerscontracten worden opgenomen. En mooie kans voor jonge juristen om zich hierin te gaan bekwamen! Kring van Juristen Door mijn samenwerking met Prof. Smeele en het RISTL voornoemd ben ik dus eigenlijk weer terug bij waar ik ooit begonnen ben. Tegen de achtergrond van die samenwerking heb ik meteen ‘ja’ gezegd toen de voorzitter van de EAV, Arie Fakkert, mij deze zomer vroeg of ik mij wilde inzetten voor de Kring van Juristen. Mijn hele leven heb ik gewoond, gestudeerd en gewerkt in Rotterdam; ik had mij natuurlijk al veel eerder moeten aanmelden bij de EAV en die Kring! Ik wil mijn omissie graag herstellen en mij ervoor inzetten, dat anderen die fout niet begaan en meteen al vanaf hun afstuderen verbonden blijven als alumni aan de EUR! n Emily Dérogée
Alumnieuws
13
Kring van Juristen
Dynamiek en discussie op negende De Doelderdag Op 9 oktober 2009 vond de jaarlijkse 'De Doelderdag' plaats, sinds 2001 de alumnidag van de Faculteit der Rechts geleerdheid. Het thema was 'De vrederechter alias de buurtrechter, terug van weggeweest?'. Decaan van de Erasmus School of Law prof. Maarten Kroeze heette de alumni en andere bezoekers welkom. Een speciaal woord had hij voor drs. Van Zuuren, met bijna 96 jaar de oudste alumnus van de EUR en voor mevrouw Violaine ten Raa-van Dijk, weduwe van prof. dr. Ch.M.G. ten Raa, die veel onderzoek in het vakgebied heeft verricht. Prof. Kroeze dankte de Kring van Juristen, onderdeel van de Erasmus Alumnivereniging, voor de jarenlange inzet en de prettige samenwerking. Daarna was het de beurt aan de zes sprekers. Dr. Von Bóné: "vrederechter dateert al uit de Franse tijd" Inhoudelijk organisator dr. Emese von Bóné van de sectie Rechtsgeschiedenis gaf een historische schets van het thema 'buurtrechter' - in de Franse tijd 'vrederechter' genoemd - en stelde de sprekers voor. Zij toonde zich een voorstander van rechtspraak in de buurt, zoals dit ook in onze buurlanden het geval is. De buurtrechter zou rechtspreken in kleine geschillen en overtredingen en daarmee een zegen zijn voor de overbelaste rechterlijke macht. Mr. Visser: "de gewone man is ontevreden" Als tweede spreker trad op de ‘rijdende rechter’ Mr. Frank Visser. Naar zijn mening zou de invoering van een buurtrechter de rechtspraak dichter bij de burger brengen. Hij benadrukte ook dat steeds meer mensen ontevreden zijn over de rechtsbescherming. De gewone man voelt zich gepakt, terwijl de crimineel en de zakkenvullers hun gang kunnen gaan. Visser is van mening dat het draagvlak van de rechtsstaat steeds kleiner wordt. Het geloof in de rechtsorde valt hiermee weg. De rechtsstaat moet het verloren terrein terug winnen in de wijken en buurten. De buurtrechter zou tussen de mensen in moeten staan. In veel gevallen zal zijn tussenkomst tot een oplossing kunnen leiden. Zo niet, dan kan altijd nog worden doorverwezen naar een gespecialiseerde instantie. Mr. Visser is van mening dat de buurtrechter niet per se onder justitie moet vallen. Een buurtrechter kan ook een lekenrechter zijn. Prof. Den Tonkelaar: "geen vrederechter, wel een buurt duizendpoot" Prof. Hans den Tonkelaar, hoogleraar rechtspraak aan de Radboud Universiteit Nijmegen, tevens vice-president van de rechtbank Arnhem, is echter geen voorstander: “Laten wij onze tijd besteden aan het zoeken naar creatieve oplossingen voor problemen in de buurt en hem niet verdoen met het persen van rechters in niet passende toga’s.” Een soort buurtduizendpoot met beperkte juridische bevoegdheden zou eventueel wel een mogelijkheid zijn. Daarover moet de politiek oordelen. "Maar laten we daarvoor niet het woord vrederechter gebruiken. Die hebben wij twee keer gehad. Dat kwam door bemoeienis van Napoleon en SeyssInquart en dat is genoeg!” Mr. Van den Emster: "geografische nabijheid geen issue" Mr. Erik van den Emster, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak en alumnus van de Rechtenfaculteit, is bang dat de buurtrechter een schijn-
14
oplossing is die tot onnodige juridisering van conflicten leidt. Hij vroeg zich af of buurtgeschillen moeten worden opgelost door een rechter. Hij concludeerde uiteindelijk dat de rechter weliswaar dichter bij de mensen en hun leefomgeving moet staan, maar dat daaraan niet de consequentie hoeft te worden verbonden om een buurtrechter in te voeren. Mr. Van den Emster ziet de buurtrechter meer als een 'opgewaardeerde buurtcoach'. Voor de 'echte' juridische gevallen is geografische nabijheid geen issue. Dhr. Heerts: "ontschotting' van de rechtspraak" Tweede Kamerlid en justitiewoordvoerder voor de partij van de Arbeid Ton Heerts is absoluut een voorstander van de invoering van een buurtrechter, met name voor een snelle afdoening van 'kleine' zaken. Hij vindt ook dat de huidige rechters ver van de werkelijkheid staan. Volgens hem is een buurtrechter nodig voor het ‘ontschotten’ van de rechtspraak. Rechters moeten niet naar de geïsoleerde zaak kijken maar ook naar andere problemen die er mogelijk spelen. Het doorbreken van de kolommen kan het beste door een laagdrempelige manier bijvoorbeeld door middel van ‘combi-zittingen’, waarbij een flexibele rechter verschillende zaken - straf en civiel - tegelijk behandelt. Mr. Vols: "in Engeland bizarre straffen" De laatste spreker was mr. Michel Vols, promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij gaf aan hoe het instituut van de Justice of the Peace functioneert in Engeland en gaf voorbeelden uit de praktijk. In Engeland is de buurtrechter in korte tijd ingevoerd en kennelijk succesvol. Hij gaf tevens invulling aan de taakomschrijving en de bevoegdheid die een dergelijke buurtrechter kan hebben. Mr. Vols schetste vervolgens voorbeelden van het naming and shaming en de bizarre, tamelijk vergaande straffen die in het huidige Engelse systeem kunnen worden opgelegd. Hij ging ook in op het gezag dat dergelijke rechters in Engeland hebben. Na de voordrachten volgde een levendige forumdiscussie, die werd voorgezeten door prof. Laurens Winkel. De voordrachten zullen worden gepubliceerd in een bundel, die zal worden aangeboden aan de Minister van Justitie. Traditioneel werd de De Doelderdag met een borrel besloten. Met een zestal dynamische lezingen, een opkomst van meer dan honderd bezoekers en een gezellige nababbel, was het een bijzonder geslaagde alumnidag. n Dr. Emese von Bóné en Arnoud Houweling
n ov e m b e r 200 9 • n u m m e r 5
Erasmus Onderweg
Ben je bevlogen…
Verrijk je kennis via het witte doek het PROGRAMMA
Op donderdag 28 januari 2010 organiseert Erasmus Academie op campus Woudestein de masterclass
7 december
psychologisch kapitaalmanagement
11 januari
Deze driedaagse masterclass leert leidinggevenden vanuit een psychologische benadering van binnen uit te begrijpen hoe emotionele en cognitieve pro cessen bij medewerkers verlopen en in elkaar grijpen. Én hoe deze succesvol te sturen. Dat biedt zeker in deze tijden grote voordelen. Organisaties leren hun eigen bevlogen voorwaarden te creëren en laten de eigen creativiteit, pro-activiteit en innovativiteit van hun werknemers tot hun recht komen. n Voor meer informatie en aanmelden kijk op www.erasmusacademie.nl/psychologischkapitaal
Mar Adentro
Prof. mr. dr. Martin Buijsen
Sisters in Law
Prof. mr. Wilhelmina Thomassen
Coming next: op 7 december leidt hoogleraar Gezondheidsrecht Martin Buijsen de film Mar Adentro in. Wilhelmina Thomassen, lid van de Hoge Raad, leidt op 11 januari de documentaire Sisters in Law in. Iedereen is van harte uitgenodigd om deze films te bekijken: studenten, medewerkers van Erasmus School of Law, advocaten, de rechterlijke macht en alle andere filmliefhebbers zijn meer dan welkom om te genieten van de Right Movie Night. Kaarten zijn te koop bij de kassa van Cinerama maar ook bij de tijdelijke stand in de L-hal. n Entree: € 5,- Locatie: Cinerama, Westblaak 18, Rotterdam Na afloop borrel in café Opa, Witte de Withstraat 49, Rotterdam Meer informatie: www.frg.eur.nl/film
Symposium “50 jaar na Sanders’ Europese N.V.” Ruim honderd aanwezigen woonden op 30 september jl. het symposium “Europees ondernemingsrecht: 50 jaar na Sanders’ N.V.” bij. De aanleiding voor het symposium was prof. Sanders’ intreerede “Naar een Europese N.V.?”, die hij op 22 oktober 1959 uitsprak. Bijna vijftig jaar later werd vanuit uiteenlopende invalshoeken aandacht besteed aan de ontwikkeling die het Europese ondernemingsrecht sinds die tijd heeft doorgemaakt. De sprekers prof. Hélène Vletter-van Dort, prof. Maarten Kroeze, prof. Jaap Winter, prof. Jan Berend Wezeman, prof. Vino Timmerman en prof. Paul Storm stonden garant voor een interessante middag. De organisatie was bijzonder vereerd met het feit dat prof. Sanders, bouwdecaan van de faculteit en inmiddels 97 jaar oud, een deel van het symposium bijwoonde. Aan het eind van het congres werd een gefilmd interview met hem vertoond en kregen de deelnemers het boek “Herinneringen van Piet Sanders" uitgereikt. n
Benoemingen Erasmus School of Law Prof.mr.dr. J.J.M. (Sjaak) Jansen, hoogleraar Belastingrecht, is per 1 maart 2010 benoemd als lid van de Raad van State in buitengewone dienst. Zijn specifieke taak binnen de Raad van State zal zijn advisering op het beleidsterrein van de ministeries van Financiën, Economische Zaken en Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Alumnieuws
Prof.dr.ir. V.W. (Vincent) Buskens, is per 1 oktober 2009 benoemd tot hoogleraar Empirical Legal Studies. Binnen het onderzoeksprogramma 'Behavioural approaches to contract and tort' zal hij nieuwe empirische en statistische onderzoeksmethoden ontwikkelen.
15
Nieuwe benoemingen CvB: Pauline van der Meer Mohr voorzitter CvB en Bart Straatman lid De Raad van Toezicht van de Erasmus Universiteit Rotterdam heeft mr. Pauline van der Meer Mohr benoemd tot voorzitter van het College van Bestuur per 1 januari 2010. Zij volgt drs. Jan Willem Oosterwijk op die zijn functie ter beschikking stelt wegens ziekte. Oosterwijk blijft aan als adviseur van het College. Uiterlijk 15 februari 2010 treedt drs. Bart Straatman toe als lid van het College van Bestuur. Hij volgt drs. Kees van Rooijen op, die de EUR na acht jaar verlaat. Beide nieuwe leden worden benoemd voor een periode van vier jaar. Pauline van der Meer Mohr en Bart Straatman zullen samen met de rector magnificus, prof.dr. Henk Schmidt, het College van Bestuur vormen. Prof.dr. Steven Lamberts blijft tot en met 31 december 2009 waarnemend voorzitter van het College van Bestuur. Pauline van der Meer Mohr (1960) studeerde rechten aan de EUR en aan het Europees Universitair Instituut te Florence. Zij begon haar loopbaan in de advocatuur en werkte vervolgens bij de Koninklijke/ Shell Groep in verschillende juridische en manage-
mentfuncties. In 2006 werd zij benoemd tot directeur-generaal en hoofd Human Resources bij ABN AMRO, een functie die zij vervulde tot april 2008. Daarna begon zij een eigen adviespraktijk, Amstelbridge Human Capital Strategies. In 2008 werd Pauline van der Meer Mohr bovendien cum laude Master in Advanced Dispute Resolution aan de Universiteit van Amsterdam. Bart Straatman (1956) heeft ruime ervaring opgedaan in management- en adviesfuncties op het gebied van financiën en bedrijfsvoering in de publieke sector. Hij behaalde cum laude een mastersgraad in de algemene economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij werkte vervolgens lange tijd bij de gemeentelijke overheid, o.a. als directeur financiën. Hij vervolgde zijn carrière in de consultancy, eerst als partner bij Bakkenist Management Consultants (1991) en vanaf 1999 als partner bij Deloitte Consultancy. Sinds 2005 is hij lid van de raad van bestuur van de Lumens Groep, een maatschappelijke onderneming voor welzijn en maatschappelijke dienstverlening in de provincie Noord-Brabant. Hij beheert daar de portefeuille bedrijfsvoering. n
JAARKALENDER 2009
20 november Oratie prof.dr. M. Buysen (BMG)
27 november Oratie prof.dr. B. Zietse (EMC)
4 december Oratie prof. W.B.F. Brouwer (BMG)
8 december Algemene LedenVergadering EAV, gevolgd door lezing prof.dr. C.G. de Vries
11 december Oratie prof.dr. M.J.W. van Twist (FSW)
17 december Receptie prof.dr. S.W.J. Lamberts en Drs C.W. van Rooijen
18 december Oratie prof.dr. J.J. van de Klundert (BMG)
21 december Oratie prof.dr. H.P. Endtz (EMC)
29 januari Afscheid prof.dr. P.J. van der Maas (EMC)
5 februari De Winterlezing (FRG)
30 maart ESE Alumnidag (ESE)
Uitnodiging afscheid CvB-leden Steven Lamberts en Kees van Rooijen Jarenlang maakten ze deel uit van het College van Bestuur, maar per 1 januari 2010 zit het erop… Prof.dr. Steven Lamberts heeft na zes jaar rector magnificus de (voor hem!) pensioengerechtigde leeftijd bereikt; hij is nog even waarnemend voorzitter. Drs. Kees van Rooijen maakt al sinds voorjaar 2002 deel uit van het College.
Afscheidsreceptie: donderdag 17 december 2009, 16.00-19.00 uur Collegezalenhal Woudestein Meer informatie: www.eur.nl
16
n ov e m b e r 200 9 • n u m m e r 5