Het LEDENMAGAZINE VAN BOUWEND NEDERLAND
Benoeming Verhagen nader toegelicht Thema: Gelijk aan de streep Nieuwe website online
t me baar m nee tijkt i u rak p tern ka
“Allemaal de cao navolgen of allemaal cowboy spelen” 2013
René Moerland, Dick Singerling, Patrick Lardenoije en Henry van der Most (vlnr) over oneerlijke concurrentie
FEB
Cover Fotografie René van den Burg
HET LEDENMAGAZINE VAN BOUWEND NEDERLAND
UITGELICHT
Gelijk aan de streep, luidt het thema van deze tweede editie van BouwendNL in 2013. Het is de titel van een brochure over en typeert de inzet van Bouwend Nederland in de strijd tegen oneerlijke concurrentie. De moeilijke marktomstandigheden ontslaan de sector niet van de plicht om eerlijk zaken te doen, en het spel conform de cao-regels te blijven spelen. Enkele pagina’s daarvoor vertelt vicevoorzitter Henk Bol hoe de benoeming van Maxime Verhagen tot nieuwe voorzitter tot stand is gekomen. De afdelingen Economische en Verenigingszaken en Sociale Zaken en Ledenservice melden onder andere dat nog meer bezuinigen op het infrabudget uit den boze is en dat er soms de nodige irritaties ontstaan door de wijze waarop opdrachtgevers omgaan met social return. Verder in dit nummer: de nieuwe website, het project duurzame inzetbaarheid, en de score van Bouwend Nederland in de media. En had u zich eigenlijk al aangemeld voor de Dag van de Bouw?
Benoeming Verhagen nader toegelicht Thema: Gelijk aan de streep Nieuwe website online
T ME BAAR M KNEE UIT RAKTIJ P TERN KA
“ALLEMAAL DE CAO NAVOLGEN OF ALLEMAAL COWBOY SPELEN”
INHOUD 2013
René Moerland, Dick Singerling, Patrick Lardenoije en Henry van der Most (vlnr) over oneerlijke concurrentie
FEB
NIEUWS
MEER LEDENVOORDEEL
HET BTW-TARIEF OP ARBEIDSKOSTEN BIJ RENOVATIE EN HERSTEL VAN BESTAANDE WONINGEN WORDT VERLAAGD VAN 21 NAAR 6 PROCENT. HET GAAT HIER OM EEN TIJDELIJKE MAATREGEL UIT HET WOONAKKOORD, DIE INGAAT OP 1 MAART 2013 EN LOOPT TOT 1 MAART 2014. IN DE PERIODE 2010-2011 IS EEN VERGELIJKBARE REGELING GETROFFEN. DEZE HEEFT DESTIJDS DE VERBOUWMARKT EEN DUIDELIJKE IMPULS GEGEVEN.
De ledenvoordelen bieden bouw- en infrabedrijven direct profijt van hun lidmaatschap van Bouwend
meerdere ledenvoordelen; een groot aantal daarvan verdient hiermee zelfs de gehele contributie terug. In de brochure komen alle financiële ledenvoordelen aan bod, waarvan u in 2013 kunt profiteren. Daaronder een aantal nieuwe voordelen op het gebied van energie-inkoop en -advisering, VCA- en
Het toenemend aantal bezoekers (vorig jaar 115.000) toont aan dat de Dag van Bouw - onderdeel van de imagocampagne ‘De Bouw maakt het’ -
ject kan worden gerapporteerd. Dit jaar worden de social media nadrukkelijk aangesproken om meer ruchtbaarheid aan de Dag van de Bouw te geven. Niet alleen via twitter maar met name ook op Facebook. Op dat
ISO-audits, de huur van (bestel)auto’s en aanhangwagens, WIA-aanvullingsverzekeringen en autolease. Bij dit laatste voordeel behoort financial en occasionlease ook tot de mogelijkheden.
in een grote behoefte voorziet. Het is voor de deelnemende bedrijven een uitgelezen kans om te laten zien tot welke hoogstandjes zij in staat zijn. Het is belangrijk dat leden die een geschikt project willen inschrijven voor
laatste medium is een aparte pagina ingericht. Leden die deze pagina ‘liken’, kunnen de Dag van Bouw vervolgens ook via hun eigen sociale netwerk verder promoten.
De meest actuele informatie over de ledenvoordelen vindt u op
Bouwend Nederland maakt zich grote zorgen over de aanhoudend
UTA-personeel
x 1.000
x 1.000
110
genoteerd van 4.551 werknemers (3,7 procent). Dat is bijna net zo groot als in februari 2012 (-5.364
100
2012
2013
40 0
is ver weg gezakt en alleen heldere en eenduidige berichtgeving kan daar verandering in brengen. Daar hoort ook een signaal bij dat de hypotheekrente omlaag kan nadat de funding van de
– 2011. Daarom pleitten we al vanaf de verkiezingen voor verlaging.” Minder positief zijn de ingrepen in de huursector. Tegenover de verlaging van de verhuurdersheffing staat een beperking van de mogelijk-
45
2011
koste wat kost vermeden worden. Ook de consument moet duidelijk verteld worden wat de nieuwe maatregelen nu precies voor hem of haar betekenen. Het vertrouwen van de consument
2010
2011
2012
2013
banken verbeterd is. Perspectief bieden en liefst veel, dat moet het uitgangspunt zijn. Wij zullen daar, als vanzelfsprekend, graag onze bijdrage aan leveren. Door de druk op de ketel te houden
heden om de huren te verhogen. Brinkman hoopt dat de consequenties voor de woningcorporaties van het bijgestelde huurbeleid snel worden doorgerekend. “Het is belangrijk dat de corporaties hun stopgezette
om daadkrachtig uitgevoerd te krijgen wat nu afgesproken is en door waar nodig en nuttig aanvullende maatregelen aan te dragen. Dat laatste geldt nadrukkelijk ook voor het op peil houden
bouwprojecten weer op kunnen pakken.” De versoepeling van de financiële regels voor veel huiseigenaren en starters op de woningmarkt lijkt gunstig. Zij het dat in de uitwerking van het akkoord nog
van onze infrastructuur die door de nieuwe bezuinigingsslag verder in de hoek is gedrukt waar grote klappen vallen.
wel moeten worden gekeken worden hoe de nieuwbouwsector sneller gestimuleerd kan worden.
februari 2013
ECoNomisChE EN vErENigiNgsZakEN
nieuWe garantie Voor nieuWBouWWoningen
investeringsvermogen ernstig beperkt gaat worden door de komst van de wet HOF en het schatkistbankieren. Daardoor zijn ook zij gedwongen om fors te snijden in aanleg en onderhoud van infrastructuur.
Bezuinigen Verergert crisis
en van de bouwsector in het bijzonder. En die boodschap kan wat ons betreft niet duidelijk genoeg voor het voetlicht worden gebracht.”
oude Garantie Insitituut Woningbouw aanbood”, aldus De Groot. “Er zitten dus ook garantietermijnen op van tien jaar, met een vrij grote dekking in geval van faillissement. Zo bezien is het logisch dat ver-
leden melden zich regelmatig bij Bouwend nederland met kritische vragen over het bankwezen, weet beleidsmedewerker Harry wisse. “de indruk bestaat dat we voor veel banken als besmette sector te boek staan. Maar die conclusie is niet terecht. Banken kijken niet naar de sector als geheel maar naar het individuele bedrijf.”
een feilloos gevoel bleek te hebben voor wat er in ondernemend Nederland speelt. Hij heeft blijk gegeven van een bijzonder grote resultaatgerichtheid. Onze nieuwe voorzitter is gedreven om succes te boeken, en dat kan de bouw heel goed gebruiken. Daar komt bij dat de mensen die hem kennen, hem unaniem duiden als een aimabel mens.”
BetrouwBare gesprekspartNer Bol weet dat Verhagen in de beeldvorming weleens anders wordt afgeschilderd. “Hij staat bij sommigen te boek als een wat gewiekste onderhandelaar. Maar in werkelijkheid is hij een vriendelijke, zeer betrouwbare gesprekspartner, die zich onderscheidt door het feit dat hij altijd staat voor wat hij heeft afgesproken. Dat is in de belangenbehartiging zeer belangrijk.” Hij heeft voldoende ervaring opgedaan met een divers samengestelde achterban. “Dat vinden wij ook een belangrijke eigenschap. De voorzit-
• oost, 25 april; • noord, 16 mei; • randstad noord, 29 mei.
incidenteel maar zeker niet te vaak moet gebeuren. In de belangenbehartiging moet je altijd bezig zijn met de vraag hoe je resultaat bereikt. De vorm is van onderge-
ter van Bouwend Nederland moet al onze leden binden. En wij denken dat hij dit kan.” De benoemingscommissie bleek verder onder de indruk van zijn gedrevenheid om de thema’s vernieuwing en verbetering op de
de uitnodigingen, inclusief programma, locatie en tijdstippen worden verzorgd door de respectievelijke regiokantoren.
schikt belang.” Volgens de deskundigen is Bouwend Nederland het meest succesvol als de belangenbehartiging gebundeld
agenda te zetten. “Ook dat kan de bouw in deze tijd goed gebruiken.” Bol heeft er alle vertrouwen in dat de leden Maxime Verhagen uiteindelijk ook naar waarde zullen weten te schatten. “Laat de mensen hem
op 21 juni vindt in het Circustheater te scheveningen de landelijke afscheidsbijeenkomst plaats, waarvoor naast de actieve bestuursleden binnen onze vereniging ook de bouwgerelateerde relaties van onze voorzitter worden uitgenodigd.
wordt vormgegeven. “De beslissers in de politieke arena hebben voortdurend te maken met beïnvloeding van buitenaf. Het bundelen van de kracht en stroomlijnen
eerst maar eens leren kennen. En beoordeel hem vervolgens op wat hij voor ons bereikt.” Verhagen begint eind april met een gedegen inwerkperiode, zodat hij in juni optimaal voorbereid is om zijn rol als voorzitter van
van de boodschap vergroot de kans dat deze ook daadwerkelijk overkomt.”
Bouwend Nederland te vervullen. “Tot de overdracht”, benadrukt Bol, “is Elco Brinkman onze voorzitter. En is Maxime Verhagen op tournee.”
februari 2013
7
februari 2013
de zichtbaarheid van Bouwend nederland is vorig jaar opnieuw toegenomen. dat blijkt uit een inventarisatie van de mediascores in 2012. Zowel in de traditionele media, als op internet en in de sociale media heeft Bouwend Nederland in 2012 beter gescoord dan ooit. In artikelen van relevante dag-, week- en
garantie aan de eisen die worden gesteld bij het verkrijgen van de Nationale Hypotheek Garantie. We hopen het keurmerk voor de zomer te verkrijgen.”
www.bouwgarant.nl/nieuwbouwgarantie
Het is een van de lessen uit een reeks van zeven workshops die Bouwend Nederland speciaal voor het middenen kleinbedrijf heeft georganiseerd. Aan de orde kwamen twee thema’s die in deze tijd voor veel bedrijven behoorlijk urgent zijn: financiering en acquisitie. Wisse: “Enerzijds richt het programma zich op de vraag hoe banken naar jou als bouwbedrijf aankijken. Veel bedrijven blijken zich daar
Door maar ook over Bouwend Nederland wordt veel getwitterd. Recent nog over de benoeming van Maxime Verhagen tot voorzitter.
persberichten, weblogs en discussiefora. In 2012 heeft Bouwend Nederland zijn positie in de social media verder versterkt. Met name op Twitter neemt de vereniging een stevige positie in. Het aantal ‘volgers’ ligt inmiddels boven de 10.000. Daaronder bevinden zich veel politici, journalisten en andere
geving werd gebaseerd op de 31 persberichten die Bouwend Nederland vorig jaar verstuurde, waarvan
personen actief in het openbaar bestuur en de media. Vrijwel dagelijks werd in 2012 de eigen website
21 via het ANP. De regionale publiciteitscampagne ‘De Bouw maakt het’, die op 1 november 2012 van start ging, werd de laatste twee maanden van 2012 59 keer in gedrukte media genoemd. De oplage daarvan is 1.675.789 exemplaren, met een gezamenlijke advertentiewaarde van net iets meer dan
van Bouwend Nederland voorzien van diverse nieuwsberichten, zowel voor leden als voor externe relaties. In 2012 werden er 511 webberichten geplaatst onder de kop ‘Nieuws’ in 2012. Het reguliere en digitale mediabeleid zal in 2013 verder worden aangescherpt. De verwachting voor 2013 is dan ook
100.000 euro.
dat de zichtbaarheid van Bouwend Nederland verder zal toenemen.
internet
j
deelnemers meekregen tijdens de jaarlijkse Machinistenscholingsdagen, eind januari gehouden op het Bouw & Infrapark te Harderwijk. Organisatoren waren de vakgroep Grondwerk van Bouwend Nederland, Vakvereniging Het Zwarte Corps en Soma bedrijfsopleidingen. Een uitgebreid verslag vindt u op www. bouwendnederland.nl/vakgroepen/vakgroep-grondwerk.
harrY wissE
[email protected] tel. 079 325 21 11
13
14
Lidbedrijf vosbouw aannemersbedrijf de Bouwhorst B.v. Bouwbedrijf van dijk B.v. Bouwbedrijf julianus B.v. façade kozijn en geveltechniek exel lemele Bouw B.v. rvw Harmelen scheffer vastgoedonderhoud B.v. de waard Bouw B.v. al Bouwbedrijf Boswijk -Bouw B.v. Bouwbedrijf de graaf B.v. Bouwbedrijf van zandwijk e Build B.v. teve Bouwbedrijf B.v. dakdekkersbedrijf van den Hurk- doeze Heeze B.v.
ontduiken van de cao leidt tot oneerlijke concurrentie en dus een ongelijk speelveld. daar hebben bouwondernemers mee te maken, maar het gebeurt ook in andere branches. toch is met name de bouw een kwetsbare sector, zeker in de huidige economische situatie. reden voor Bouwend nederland om concurrentievervalsing aan te pakken. ørgen Hulsmans: “Er zijn in deze crisis mensen en organisaties die bewust de randjes opzoeken. De voorbeelden zijn legio. Schijnzelfstandigen, malafide uitzendbureaus, illegale tewerkstelling, bedrijven waarvan de medewerkers onder een andere, goedkopere cao werken, noem het maar op. Daarom hebben we besloten tot een eigen campagne onder de titel ‘Gelijk aan de streep’. In een brochure leggen we uit
buitenlandse arbeidskrachten die in een andere lidstaat aan het werk gaan.
inspectie szW In Nederland is het de Inspectie SZW (de vroegere Arbeidsinspectie) die toeziet op het naleven van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag en de Wet arbeid vreemdelingen. Bouwend Nederland overlegt regelmatig met deze Inspectie. Zo kwamen ook misstanden bij projecten in
hoe we concurrentievervalsing aanpakken. Maar concurrentievervalsing is geen Nederlands probleem, het speelt internationaal. Daarom ook bepleiten we een
de Eemshaven en op de Tweede Maasvlakte aan het licht. Ook de Fraudewet, de registratieplicht voor ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen en de oprichting van de Stichting Normering Arbeid moeten oneerlijke concurrentie via arbeidskrachten tegengaan. Hulsmans: “Toch kan de Inspectie SZW het niet alleen aan. Sectoren hebben zelf ook een verantwoordelijkheid om hun sector schoon te houden. Daarom gaat het Bureau Naleving zijn activitei-
internationale aanpak. Onze internationale koepelorganisatie FIEC overlegt in Brussel regelmatig over grensoverschrijdende regelgeving, landelijke initiatieven en toont best practices. En natuurlijk onderneemt de FIEC lobbyactiviteiten om tot werkbare Europese regelgeving te komen. En waar mogelijk werken we ook samen met de Europese vakorganisaties. Want concurrentievervalsing is niet alleen slecht voor on-
De grootste groei werd echter behaald op internet. Het aantal berich-
Door een graafmachine op 80 procent van zijn capaciteit te laten draaien, wat in normale omstandigheden ruim voldoende is om het werk te kunnen verzetten, kan zomaar 10 procent op de brandstofkosten worden bespaard. Het was een van de tips die
februari 2013
jØrgen HulsMans, Bouwend nederland:
“concurrentieVerValsing internationaal aanpakken”
naar 14.302 pagina’s (2010: 3450 pagina’s, 2011: 4992 pagina’s). Het gaat hier om nieuwssites,
vakbladen is Bouwend Nederland 4016 keer aangehaald, tegenover 3634 keer in 2010. Cobouw, het vakdagblad voor de bouw, noemde of citeerde de standpunten van Bouwend Nederland 423 keer, oftewel 1,8 x per dag (2011: 1,7 x per dag). Een deel van de bericht-
machinisten op Bijles
bedrijven zijn bijzonder positief, concludeert Wisse. “We merken dat de workshops in een grote behoefte voorzien. Er komt dus zeker een vervolg.”
namelijk helemaal niet van bewust te zijn. Zij zijn niet op de hoogte van de eisen die de financier allemaal stelt – de bank, de verzekeraar, de kredietbeoordelaar – en op welke wijze je direct of indirect invloed kan uitoefenen op je rating. Door hier aandacht te besteden en het kennisniveau over financiële thema’s bij te spijkeren kan veel frustratie worden weggenomen.” Dit deel van het programma wordt
TEksT Ank Benko BEELD René van den Burg
ten over Bouwend Nederland steeg
NIEUWE LEDEN
genereer je vervolgopdrachten, in de jaren nadat het werk is voltooid?”, somt Wisse op. Waar het in het eerste deel vooral om bewustwording gaat is het tweede deel vooral een sessie ter inspiratie. “Met als voornaamste boodschap: de bouwmarkt is misschien moeilijk en fors gekrompen. Maar met een omzet van 48 miljard euro is het nog steeds een hele grote markt. Dus: zoek je weg erin, spreid je risico’s en ga aan de slag.” De reacties van de deelnemende
dernemers in de bouw, maar ook voor werknemers die daardoor wellicht hun baan verliezen.” Plaats assen nijeHaske vledder MarsuM lelystad leMele HarMelen aMsterdaM aMsterdaM worMerveer doorn leiMuiden Hellouw alBlasserdaM Monster
Sectie Bouw Midden Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw klein Bouw Midden Bouw klein Bouw klein Bouw klein
Heeze
Bouw Midden
gezamenlijk signaal Dat het werk van de FIEC succes heeft, mag wel blijken uit de recente aankondiging van de Europese Commissie dat ze naleving van de bestaande detacheringsrichtlijn wil aanscherpen. Het is in dat kader van belang dat werkgevers en werknemers in de bouwsector internationaal een gezamenlijk signaal afgeven. Daarom hebben beide Europese koepels een document opgesteld waarin ze de Europese Commissie aanbevelen om te komen tot een sluitende regelgeving en goede handhaving. Europese regelgeving mag volgens hen geen beperking opleggen aan lidstaten om controles op bouwplaatsen uit te voeren. De FIEC vindt bovendien dat er een meldplicht moet komen voor
ten uitbreiden. Aan alle leden van Bouwend Nederland die misstanden vaststellen, wordt nadrukkelijk gevraagd deze bij dit bureau te melden. We willen dit bewust laagdrempelig houden. De anonimiteit van de melder wordt dan ook in de procedure gewaarborgd. Met onze brochure ‘Gelijk aan de streep’ leggen we nog eens uit wat we als Bouwend Nederland ondernemen en op welke manier onze leden daaraan kunnen bijdragen. Naleven van de bouw-cao is in dit verband van groot belang: onze cao is niet voor niets ‘algemeen verbindend’ verklaard.” Hoe ondernemers tegen concurrentievervalsing en de cao aankijken en wat de inbreng van de Inspectie SZW omvat, leest u op de volgende pagina’s. Meer info? Jørgen Hulsmans,
[email protected] tel. 079-32 52 132
LUSTRUM wij feliciteren de van der leij groep uit amsterdam met haar 40-jarig bestaan.
februari 2013
TEksT Ank Benko BEELD Ton Borsboom
ontduikt, krijgt met sancties te maken. En die sancties zullen de komende tijd alleen maar toenemen.”
Brochure BouWend nederland Inspecteur-generaal mr. Jan van den Bos is dan ook blij dat Bouwend Nederland nu met een eigen brochure komt tegen concurrentievervalsing. “Dat sluit goed aan op onze eigen campagne. Het is vooral belangrijk dat we samen optrekken. Daar kan wat mij betreft nog wel een schepje bovenop. Ervaringen delen, informatie uitwisselen, risicoanalyses bekijken: alle vormen van uitwisseling en samenwerking zijn bespreekbaar. De beste manier om regels nageleefd te krijgen, is als mensen er zelf spontaan mee aan de slag gaan. Privaat initiatief om concurrentievervalsing aan te pakken, juichen we toe. Want wij kunnen het niet alleen doen en we willen het ook niet alleen doen.” Van den Bos realiseert zich dat de economische crisis de concurrentieverhoudingen in de bouw onder druk zet. Dat kan aanleiding zijn tot oneerlijk gedrag. “Ogenschijnlijk levert het kostenvoordelen op. Voor de ondernemer en voor de opdrachtgever. Maar schijn-
cao-politie Aan concurrentievervalsing door veel te lage prijzen kan de inspectie weinig doen. Van den Bos ziet daar echter wel aanknopingspunten voor werkgevers en werknemers gezamenlijk. “Naleving van de cao is een privaatrechtelijke verantwoordelijkheid van cao-partijen. Dat bewijst de uitzendbranche die een eigen cao-politie in het leven heeft geroepen. En het
februari 2013
“Belangrijk dat we saMen optrekken” werkt effectief.” Van den Bos is wel van mening dat er ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid ligt bij opdrachtgevers. Een absurd lage prijs kan immers aanleiding zijn tot misstanden.
geen last Intussen zit de inspectie SZW niet stil en voert ook een eigen campagne. Een campagne die vooral bedoeld is om bedrijven erop te wijzen dat de sancties bij overtredingen zwaarder worden. “Aan de andere kant zullen bedrijven die de regels goed naleven, geen last van ons hebben. Dat brengt dan ook weer zo weinig mogelijk administratieve lasten met zich mee.”
hervormingen om verdere leegloop tegen te gaan. De bonden willen alleen maar pleisters plakken, maar de infectie niet aanpakken.”
improductieVe uren Intussen is de bestaande bouw-cao met een jaar verlengd (en geldt dus voor heel 2013) en wordt de nullijn gecontinueerd. Maar daarmee is de agenda van de werkgevers niet van tafel. Werkhoven: “Wat de cao duur maakt, zijn bijvoorbeeld de vele improductieve dagen.”
Ter illustratie: Een 55-jarige bouwvakker maakt gebruik van de vierdaagse werkweek. Hij heeft een gemiddeld ziekteverzuim (5%). Zijn schoonmoeder overlijdt. Het bedrijf heeft twee weken collectieve bedrijfssluiting rond Kerstmis en Oud en Nieuw. Van de 260 werkdagen in 2012 is deze werknemer 82 dagen doorbetaald afwezig. Anders gezegd: de loonkosten van circa vier maanden in een jaar moeten worden omgeslagen naar de acht productieve maanden.
meer maatWerk De wereld is veranderd. Niet alleen op het gebied van concurrentie, maar ook op maatschappelijk vlak. Werktijden zijn niet meer beperkt van ’s morgen 7 tot ’s avonds 5. Een winkelier wil zijn zaak tijdens de ver-
g iN Ls
g
e wetgeving is bedoeld om een gelijk speelveld – een level playing field - te creëren. Wie die wetgeving
erard Werkhoven, deelnemer aan de onderhandelingsdelegatie van werkgeverszijde: “De tijd schreeuwt om
Bouw iN BEELD integrale reconstructie ommen zuid Het werk omvat onder andere de herstructurering van de stationsweg, de spoorwegovergang en de Hessel Mulertbrug, en het vervangen en afkoppelen van een deel van de riolering. opdrachtgever gemeente ommen. Het project is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidie van de provincie overijssel. opdrachtnemer combinatie roelofs-nonak, gevormd door roelofs, den Ham en nonak b.v., ommen. Betonreparatie Care 4 Concrete Bouwtijd najaar 2012 - najaar 2013
a a: rv m vE
tot verbazing van de werkgevers in de bouw besloten de vakbonden eind december het cao-overleg voortijdig te beëindigen. reden: ze zijn op dit moment niet bereid tot de ingrijpende hervormingen waar de werkgevers en de hele sector juist om zitten te springen.
15
TEksT Eric Harms BEELD René van den Burg
E iE Th NT E rr
gerard werkHoven, Bouwend nederland:
“geen pleisters plakken, maar de infectie aanpakken”
15
februari 2013
13 14
inspeCteur-generaal szw, Mr. jan van den Bos:
20
TEksT Eric Harms BEELD René van den Burg
uiT DE vErENigiNg
wer & Partners. “Hier komen vragen aan de orde als: hoe positioneer je je in deze lastige tijd als bouwbedrijf? Hoe breed ga je met je dienstverlening: is diversificatie aan de orde of draait het juist om specialisatie? En op welke wijze
“schouder aan schouWer oneerlijke concurrentie tegengaan”
20
7
verzorgd door Alfa Accountants. Het tweede deel, dat draait om acquisitie en strategie, is in handen van De Bou-
februari 2013
constructies, malafide uitzendbureaus, geknoei met VAR-verklaringen, illegale tewerkstelling en ontduiking van het minimumloon zijn en blijven onacceptabel. En worden dus bestraft door de Inspectie.”
februari 2013
en zo opgebouwd dat zij geheel voldoet aan alle eisen die de markt nu stelt.” De Nieuwbouwgarantie is inmiddels voor alle deelnemers van BouwGarant beschikbaar. “De regeling is vergelijkbaar met wat het
12
“De huidige tijd schreeuwt om hervormingen.”
Verhagen voldeed perfect aan de politiek-bestuurlijke eisen uit de profielschets, aldus Bol. “Hij heeft bovendien in zijn rol als minister van Economische Zaken grote indruk gemaakt bij het bedrijfsleven, omdat hij
leden vinden zelfs dat we vaak op het Malieveld moeten gaan staan om kabaal te maken. Maar de mensen die daar enig zicht op hebben, stelden dat het wel
BedrijVen spijkeren financiËle kennis Bij
riCharD muLDEr
[email protected] tel 079 325 21 23
de inspectie van het Ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid constateert geregeld vormen van oneerlijke concurrentie in de bouw. van slechte arbeidsomstandigheden tot illegale tewerkstelling en ontduiking van het minimumloon. de huidige economische situatie zal daar zeker toe bijdragen, maar de bouw is en blijft een sector waar de inspectie scherp op let.
21 Bouw-cao
iNcideNteel kaBaal makeN
voor de wijze waarop Brinkman zich volstrekt afzijdig heeft gehouden in het hele proces. Dat siert hem, maar het geeft ook goed aan dat wij als commissie onafhankelijk konden opereren.”
voorjaar worden georganiseerd. de volgende data zijn daarvoor gereserveerd: • randstad zuid, 9 april; • zuid, 17 april;
verkrijgen van Stichting GarantieWoning. Als zij hun stempel erop zetten voldoet de Nieuwbouw-
geval van nieuwbouw fors toe, vooral ook bij financiers. Dat was reden voor de ontwikkeling van de Nieuwbouwgarantie. Een nieuwe garantieregeling, uitsluitend te gebruiken voor nieuwbouwwoningen
De Qr-code stuurt u door naar de brief van de minister aan de Tweede kamer over de bezuinigingen.
Het is reden geweest voor Bouwend Nederland om samen met VNO-NCW en MKB Nederland aan onder andere de Tweede Kamer duidelijk te maken dat deze HOF wet voor de bouw- en infrasector de crisis alleen maar zal verergeren. “Geen
“d
de omgeving van Den Haag nog eens navraag gedaan naar het meest ideale profiel van de nieuwe voorzitter van Bouwend Nederland. “Wat wij optekenden spoorde
in het proces op het lijstje. Niet omdat hij net als Elco Brinkman van CDAhuize is. Dat heeft op geen enkele wijze een rol gespeeld. Van vriendjespolitiek is ook geen sprake. Sterker nog: ik heb alleen maar bewondering
Om het hardst roepen is in ieder geval niet de manier, zo bleek. “Lawaai hoort erbij. En sommige van onze
bouwbedrijf dat de Nieuwbouwgarantie wil gaan aanbieden eerst een financiële toets doorstaat. Dat gebeurt door BouwGarant, op basis van financiële profielen van Graydon.” Het product dient nog wel een stap te maken in zijn ontwikkeling, benadrukt De Groot. “Wij hopen spoedig het keurmerk te
Cu
sancties te maken.”
een beperkt aantal kandidaten geselecteerd waarmee we nader in gesprek wilden treden. Dat was het meer klassieke wervingstraject.” In het tweede spoor werd in
Verhagen als nieuwe voorzitter, waarna het nieuws wereldkundig werd gemaakt. Bol is blij met de komst van Verhagen naar de bouw. “Hij stond al vroeg
BouWend nederland scoort hoog in media
zekeraars meer zekerheid willen hebben. Daarom eisen zij dat een
N Co
“Wie de wet ontduikt, krijgt in toenemende mate met
“Dit is niet goed voor de werkgelegenheid, de bereikbaarheid en de veiligheid én het is niet goed voor economische groei. Het kabinet schaadt hiermee kortom de belangen van de maatschappij in het algemeen
Provincies, gemeenten en waterschappen kunnen proberen om plannen toch door te laten gaan, maar zij moeten dan wel zelf een deel van de kosten op zich te nemen. Het wrange is nu dat juist ook hun
12
20 Inspecteur-Generaal SZW Jan van den Bos
als van buiten de vereniging, namen van kandidaten aangereikt. Vervolgens hebben we twee sporen bewandeld. In het eerste spoor hebben we uit alle namen
wisselende samenstelling”, vertelt Bol. In de vergadering van 23 januari nam het bestuur de voordracht van Verhagen unaniem over. In zijn vergadering van 7 februari stemde ook het algemeen bestuur in met
g iN Ls
fiek voor verbouwingen. Maar zij kon in beperkte mate ook worden ingezet voor nieuwbouwprojecten. “Vanwege aanscherping van de regels wilden verzekeraars nieuwbouwprojecten niet meer onder de verbouwgarantie laten vallen. Tegelijkertijd nam de vraag naar meer zekerheid in
enkel land komt uit een recessie door te bezuinigen en al helemaal niet door te bezuinigen op de infrastructuur, die zo hard nodig is voor herstel. We spannen het paard achter de wagen op deze manier’’, reageert Elco Brinkman van Bouwend Nederland.
voorstellen gedaan over hoe zij de extra bezuinigingen op infrastructuur uit het aangepaste regeerakkoord wil invullen. Zij moet zo tot 2028 6,4 miljard euro vinden. In de Randstad lopen daardoor vooral wegenprojecten vertraging op. Maar in provincies als Brabant, Limburg en Gelderland worden projecten zelfs helemaal geschrapt.
dagelijkse praktijk.
tot voorzitter van de commissie. De andere leden waren Nico van Til, Koene Talsma en Harry van Eck. Bol: “We kregen van alle kanten, zowel van binnen
De commissie koos op 22 januari uiteindelijk uit meerdere kandidaten unaniem voor Maxime Verhagen. Dat gebeurde na “drie gesprekken in
a a: rv m vE
Minister Melanie Schultz van Infrastructuur heeft onlangs op regionaal niveau
Vier verhalen over concurrentievervalsing in de
geformeerd, bestaande uit twee leden van het dagelijks bestuur, twee leden van het algemeen bestuur en algemeen directeur Jan van Tuinen. Henk Bol werd benoemd
E iE Th NT E rr
Bouwgarant heeft een nieuwe garantie gelanceerd, specifiek voor nieuwbouwwoningen. “we merken dat daar een enorme behoefte aan bestaat”, aldus manager rob de groot. De Verbouwgarantie van Bouwgarant bestaat al jaren en geldt speci-
Bouwend nederland heeft de afgelopen periode sterk geageerd tegen elke verdere beperking door het kabinet van investeringen in bouw en infrastructuur. dat is niet alleen gedaan uit oogpunt van behoud van werkgelegenheid, maar ook in het belang van het economisch herstel.
16 Bouwers aan het woord
geduid kunnen worden als de spreekbuis van de bouw.”
Cu N Co
Tekst Eric Harms BEELD Ton Borsboom, Fedde de Weert, Siebe Swart / Hollandse Hoogte
internationaal gevoerd.
ZoekeN Naar succesfactoreN Na het verkregen akkoord op het profiel door het algemeen bestuur werd een benoemingscommissie
5 6
‘nog meer Bezuinigen op infra is uit den Boze’
Strijd tegen oneerlijke concurrentie nationaal en
bestuurlijke arena werd genoemd om de inwerktijd beperkt te houden.” En een laatste advies: zorg ervoor dat de kandidaat ook echt van de bouw is. Bol: “De voorzitter moet namelijk overal waar hij of zij optreedt,
elco Brinkman treedt medio dit jaar terug als voorzitter van Bouwend nederland. in een aantal bijeenkomsten wordt daar stil bij gestaan. Brinkman hecht er aan om naar de leden toe te komen om afscheid te nemen en zal daarom aanwezig zijn bij de regionale ledenvergaderingen die dit
6
5
februari 2013
de leeftijd moest zodanig zijn dat de kandidaat twee termijnen van vier jaar zou kunnen volmaken.”
met de wijze waarop de huidige voorzitter de afgelopen zestien jaar heeft gefunctioneerd. Het was prettig om dat op deze wijze bevestigd te krijgen.”
afscheid VoorZitter elco BriNkmaN
worden en dat er heel helder over gecommuniceerd wordt. De onduidelijkheden die bijvoorbeeld de vorige btw-verlaging omringden en die veel van onze leden hoofdpijn bezorgden, moeten
kan op instemming rekenen. Deze tijdelijke regeling zal veel banen opleveren, verwacht voorzitter Elco Brinkman van Bouwend Nederland. “De bewezen positieve effecten daarvan kennen we al uit 2010
50
2010
vermogen zich te profileren in de communicatie met de leden zich zou weten te profileren. “Affiniteit met het verenigingsleven stond ook op de wensenlijst. En
stap is gezet, en daar ben ik positief over, maar wij zijn er nog niet. Het is van groot belang dat de gemaakte afspraken snel in detail duidelijk worden, dat ze op effectiviteit doorberekend
Vooral de maatregel om het btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van bestaande woningen te verlagen van 21 naar 6 procent
80
capaciteiten om juist ook achter de schermen vooruitgang te kunnen boeken.” Ervaring met de media was een andere eis, evenals het
moet echt nog zorgvuldig naar worden gekeken. Er is duidelijkheid op hoofdlijnen en er zijn stimulansen om de woningmarkt vlot en de bouwsector uit het slop te trekken. Een belangrijke
4
15 Thema: Gelijk aan de streep
2
–8.941 arbeidsplaatsen (-16,9%)
90
vante deuren te openen. Bol: “Iemand die als verbindingsofficier zou kunnen fungeren tussen het publieke en private domein. Iemand met voldoende strategische
onaangenaam getroffen dat ook zij de heffing moeten voldoen. En aangezien deze ten koste zal gaan van hun rendement zullen zij minder bereid zijn om in de woningmarkt te investeren. Hier
Bouwend Nederland is gematigd positief over het Woonakkoord, dat het kabinet onlangs met D66, SGP en de ChristenUnie heeft gesloten.
70
In het profiel stond de toegang tot ‘regeringswaardige partijen’ voorop. Hij of zij moest vertrouwd zijn met het publieke en bestuurlijke debat en in staat zijn rele-
is voor de economie als geheel. Niet iedereen is positief. Zo heb ik de corporaties niet horen juichen. Naar mijn mening kan de verhuurdersheffing deels worden opgebracht door efficiënter
Belangenbehartiging is een zaak van de lange adem, was een andere opmerking. “Daarom ligt de keuze voor een ondernemer pur sang niet voor de hand. Die gaat voor snel resultaat. Vertrouwdheid met de politieke en
VerhageN stoNd hoog op de lijst
de huidige voorzitter en zijn positie als boegbeeld van de bouw probleemloos zou kunnen overnemen”, aldus Henk Bol.
ten om de woningmarkt vlot te trekken, zijn daardoor alsnog ingevoerd. De grote winst is dat de politiek nu eindelijk ziet dat het aan de praat krijgen van de woningmarkt van groot belang
gerunde corporaties. Ook bij andere betrokkenen worden de nodige vraagtekens gesignaleerd. Ervan uitgaande dat particuliere verhuurders al efficiënt opereren, zijn particuliere beleggers
60
zorgwekkend.
4
18-01-13 14:50
adat Elco Brinkman bekendmaakte dat hij in juni van dit jaar afscheid neemt als voor-
zitter van Bouwend Nederland, werd als eerste het profiel van de nieuwe voorzitter opgesteld. “Het moest iemand zijn die het werk van
te loodsen. Door veel water bij de kabinetswijn te doen, kon er een woningmarktakkoord gesloten worden met D66, ChristenUnie en SGP. Veel van de maatregelen, die wij al eerder bepleit-
1
www.bouwendnederland.nl/ledenvoordelen |
[email protected]
55
60 0
BN Ledenvoordelen 2013 cover.indd
N
De druk op minister Blok van Wonen groeide medio februari met de dag om de geplande huurverhogingen op tijd door de Kamers
WOONAKKOORD STEMT GEMATIGD POSITIEF
Periode juli 2009 - februari 2013:
–35.587 arbeidsplaatsen (-32,2%) 120
of 3,8 procent). Net als toen zal ook nog enige correctie volgen, maar de daling blijft ook in dat geval fors en
“Maxime Verhagen stond al vroeg op ons lijstje. Hij voldeed namelijk perfect aan onze politiek-bestuurlijke eisen.”
Bouwplaatspersoneel
Periode juli 2009 -februari 2013:
voorgaande maand is de situatie begin 2013 verder verslechterd. Op 1 februari werd een verlies
voordeel meer Haal lidmaatschap uw uit
www.dagvandebouw.nl | www.facebook.com/dagvandebouw
Joris Fiselier Infographics
06 V icevoorzitter Henk Bol
werknemers in juli 2009 tot nog niet eens 119.000 werknemers in februari 2013. Ten opzichte van de
Bouwend Nederland
Zilverstraat 69
Postbus 340
2700 AH Zoetermeer
t (079) 3 252 252
f (079) 3 252 290
079-3252162 | Twitter: @BNLVoordeel
de Dag van de Bouw dit zo snel mogelijk doen. Hoe eerder de aanmelding binnen is, des te langer kan er namelijk worden geprofiteerd van de voor-
ZORGELIJKE DALING WERKGELEGENHEID scherpe daling van het aantal werknemers in de bouw en infra. Dat liep terug van ruim 168.000
2013
grotere zorgen.
ONDER DRUK WORDT ALLES VLOEIBAAR
publiciteit die dit evenement traditiegetrouw met zich meebrengt. In het algemeen biedt de Dag van de Bouw deelnemende bouwbedrijven steeds meer communicatiemogelijkheden. Naast vermelding op de website wordt hen het exclusieve gebruik van een app verleend, waarmee op eenvoudige en toegankelijke wijze over de voortgang van een bouwpro-
e
[email protected]
de kogel is door de kerk. voormalig Cda-politicus, vicepremier en minister van economische zaken Maxime verhagen treedt per 1 juli aan als nieuwe voorzitter van Bouwend nederland. een bijzonder geslaagde transfer, vindt vicevoorzitter Henk Bol van Bouwend nederland, tevens voorzitter van de benoemingscommissie. waarbij men bovendien bepaald niet over een nacht ijs is gegaan.
Financiële ledenvoordelen 2013
Nederland. En dat wordt ook door de leden steeds beter onderkend. Ruim 78 procent van de aangesloten bedrijven maakt inmiddels gebruik van een of
Bouwbedrijven hebben inmiddels al een kleine 60 projecten aangemeld voor deelname aan de Dag van de Bouw. De achtste editie daarvan wordt op zaterdag 1 juni 2013 gehouden van 10.00 tot 16.00 uur.
NiEuws
Henk Bol over keuze voor MaxiMe verHagen als voorzitter Bouwend nederland:
“we wareN op Zoek Naar de ideale VerBiNdiNgsofficier”
Bouwend Nederland heeft de nieuwe brochure Financiële Ledenvoordelen 2013 gepubliceerd. Niet alleen zijn de bestaande voordelen aangescherpt, ook zijn er nieuwe voordelen bijgekomen.
DAG VAN DE BOUW BIEDT KANSEN
Aanhoudend forse daling aantal banen baart steeds
Tekst Eric Harms BEELD Hilz & Verhoeff / Hollandse Hoogte | René van den Burg
COLUMN
JAN VAN TUINEN
6%
201301001
04 Werkgelegenheid
Tekst Theo Scholte BEELD Fedde de Weert / René van den Burg
bouwing graag openhouden. Dat vraagt aanpassingen van de aannemer die werkzaamheden komt verrichten. En de particuliere opdrachtgever wil graag thuis zijn als de keuken wordt verbouwd. “Dus komt u alstublieft in het weekeinde.” Dergelijke flexibiliteit past niet bij de beloning van werknemers die onder de bouw-cao vallen. Daarom bepleit Bouwend Nederland ook meer maatwerk. Iets dergelijks geldt voor de loonkosten van leerlingen. Die liggen nu 160 tot 180% boven het minimumloon. Werkhoven: “Dat is veel meer dan er in andere technische sectoren wordt betaald. En hier keert de wal het schip: werkgevers nemen onder de huidige omstandigheden steeds minder leerlingen in dienst. We moeten hervormen naar een marktconform niveau, terwijl de sector toch aantrekkelijk blijft voor nieuwe instroom.”
persoonlijk ontWikkelingsBudget Tegenover de versoberingen willen de werkgevers ook een positief gebaar maken. “De bouw geeft om z’n mensen. Daarom willen we nog meer investeren in duurzame inzetbaarheid. We willen het geld dat wordt bespaard deels onderbrengen in een persoonlijk ontwikkelingsbudget. Doel is om mensen zo gezond en fit mogelijk naar de eindstreep van het pensioen te leiden. Voor de een zal dat een abonnement op de sportschool zijn, voor de ander een aanvullende opleiding. Wij faciliteren, maar de besteding is eigen keus.” Hoe de cao-onderhandelingen weer op gang kunnen komen, is nog ongewis. In elk geval willen de werkgevers er alles aan doen om verdere uitstroom van waardevolle werknemers te voorkomen. “Anders vallen
in gesprek met de omgeVing BouWen
er tegen het einde van het jaar weer 13.000 werknemers minder onder deze cao”, waarschuwt Werkhoven ten slotte. Meer info? Gerard Werkhoven
[email protected] Tel. 079-32 52 139
de Combinatie roelofs-nonak is ingeschakeld voor de integrale reconstructie ommen zuid. de aanbesteding werd gewonnen dankzij de manier waarop de bouwcombinatie de relatie met haar omgeving op peil houdt.
De regels zoals ze in Nederland gelden, zijn gebaseerd op Europese regelgeving, zonder dat die nog eens verhoogd worden met nationale regelgeving. Van den Bos werkt ook samen met buitenlandse collega’s om de regels zoveel mogelijk gelijk toe te passen. “Ook internationale handhaving en samenwerking leiden tot een level playing field. Op deze manier kunnen we er schouder aan schouder aan werken om oneerlijke concurrentie tegen te gaan.”
februari 2013
21
22
21 22
februari 2013
Het voordeel van aanbesteden op basis van de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) is dat er niet alleen naar de prijs wordt gekeken, vertelt projectleider Marcel Aben van de combinatie. “Hier heeft vooral ook de doorslag gegeven hoe we met bedrijven en bewoners in de omgeving van het werk willen omgaan. Het is een bijzonder druk gebied, met veel
er voortdurend bij te betrekken. Enerzijds is dat belangrijk om draagvlak voor het project zelf te creëren. Anderzijds moet men zich beseffen dat als er iets is, het ook direct bij ons gemeld kan worden.” De combinatie is te allen tijde telefonisch bereikbaar en aanspreekbaar. Daarnaast kan men zich via internet melden met een klacht of opmerking. “Die proberen
meteen de wethouder te bellen.” Het scheelt verder dat lokale bouwonderneming Nonak deel uitmaakt van de combinatie. “Niet alleen vullen we elkaar met onze werkzaamheden heel goed aan. Maar Nonak is daarnaast ook erg goed op de hoogte van de lokale situatie. Ze weten wat er speelt en wie het betreft. Dat biedt op dit werk zeker voordelen.”
verkeer en veel ondernemingen, waar werkzaamheden moeten worden verricht die overlast en hinder met zich mee brengen. Dat vereist een zorgvuldige aanpak.” De aanpak van Combinatie Roelofs-Nonak is erop gericht zo open en eerlijk mogelijk met alle betrokken partijen in gesprek te blijven. “Het belangrijkste is om de mensen op de hoogte te houden en
we vervolgens zo snel mogelijk op te pakken. Verder gaan we geregeld bij de ondernemers in het gebied langs om te vragen hoe het gaat. En de gemeente krijgt overal een afschrift van. We zijn kortom heel open in wat we doen. Op die manier ontstaat er een vertrouwensrelatie en voelen de mensen zich vrij om hun problemen als eerste bij mij te melden en niet
Hoewel de aanpak arbeidsintensief is, en klachten niet altijd te voorkomen zijn, wordt het wel zeer gewaardeerd, merkt Aben. “We lossen problemen altijd zo snel mogelijk op en merken dat de mensen daar best tevreden over zijn. We krijgen soms zelfs spontaan een complimentje.”
februari 2013
23
23
Harm DRAgt
& VERDER... 04 Dag van de Bouw Jaarlijks evenement nu ook via social media onder de aandacht gebracht
14 Uit de vereniging Bouwend Nederland scoort steeds beter in de media
05 Ledenvoordeel Bestaande voordelen aangescherpt, nieuwe voordelen erbij
22 Bouw in Beeld Integrale Reconstructie Ommen Zuid
COLUMN
24 Bijeenkomsten De agenda van uw vereniging in de regio
08 Bouw in Beeld Het Muziekpaleis – Utrecht 10 Sociale Zaken & Ledenservice Grote belangstelling voor meegeeffolder ‘Jouw Bouwpensioen’
25 Veilig en gezond werken Duurzame inzetbaarheid is pure winst
12 Economische & Verenigingszaken Bedrijven spijkeren in workshop financiële kennis bij
26 Bouwend Nederland Digitaal Nieuwe website online
Droombeeld
TEksT sss BEELD Dagfoto’s: Gerrit Serné / cu2030.nl – Nachtfoto: Frans Rombouts / Heijmans
Tekst Ank Benko BEELD Fedde de Weert
Bouw iN BEELD opdrachtgever gemeente utrecht toekomstige gebruikers muziekcentrum vredenburg, poppodium tivoli en sju jazzpodium opdrachtnemer Heijmans utiliteitsbouw & techniek architect architectuurstudio HH, ata architectuurcentrale thijs asselbergs en nl architects Bouwtijd augustus 2009 - oktober 2013
soCiaLE ZakEN EN LEDENsErviCE
soCial return:
social return - het inzetten van mensen met een ‘grotere afstand tot de arbeidsmarkt’ bij bouw- en infraprojecten - kan voor zowel werkgevers als werkzoekenden voordelig zijn: een win-winsituatie. Maar de manier waarop een aantal opdrachtgevers nu met social return omgaat, leidt eerder tot ergernissen, zo stelt Bouwend nederland vast. Uit een aantal reacties van leden uit verschillende regionale bijeen-
akoestiek kleurt BouWproces Midden in het centrum van utrecht wordt gebouwd aan een paleis voor de muziek. dat gebeurt op zo’n manier dat keiharde rock en subtiel klassiek elkaar straks niet in de weg zitten. Waar eens het oude muziekcentrum Vredenburg stond, bouwt Heijmans Utiliteitsbouw nu aan een nieuw Muziekpaleis. Dat gebeurt over en om de oude, vanwege zijn akoestiek zeer gewaardeerde symfoniezaal van
8
architect Herman Hertzberger heen. Vier zalen komen erbij, voor pop, jazz, cross-over en kamermuziek. Samen bieden de vijf zalen ruimte aan 5.500 toeschouwers. Het laden en lossen wordt in de toekomst ondergronds afgewikkeld, waardoor er bovengrond ruimte ontstaat voor een ‘plein’ met terras aan de herstelde Catharijnesingel. Het bouwen in deze omgeving brengt de nodige complicaties met zich mee, vertelt projectdirecteur Frans Rombouts. “De werktijden zijn aangepast en verlengd, en ook opgenomen in de bouwvergunning. Daardoor kunnen we zonder problemen langer doorwerken als dat nodig is. Logistiek moet de aan- en afvoer van materi-
eel en materiaal volgens een strak logistiek spoorboekje. En natuurlijk is er ook veel aandacht voor de communicatie met de omgeving. Wij houden de gemeente Utrecht tot in detail op de hoogte van alles wat er gaat gebeuren. Zij informeren vervolgens de omgeving, wat het aantal klachten en de ervaren overlast beperkt.” Bijzonder vindt Rombouts vooral de wijze waarop de akoestische scheiding tussen de vijf zalen wordt gerealiseerd. “Het idee is dat alle zalen straks tegelijkertijd muziek moeten kunnen produceren. Alles wat daar bouwkundig voor moet gebeuren, maakt dit toch wel tot een heel bijzonder gebouw.” De strenge akoestische eisen maken
ook dat voortdurend in de gaten wordt gehouden of ergens een geluidlek ontstaat. “Als er iets fout is gegaan, mogen we ook pas weer verder als het is hersteld is. Dat maakt het ook net wat anders dan anders.” Bij Heijmans wordt het unieke karakter van het Muziekpaleis zeker erkend, weet Rombouts. “Het is een markant gebouw op een markante plek. Dat zet je niet vaak neer. En zo ervaren onze mensen het zelf ook. We werken hier iedere dag opnieuw langer dan acht uur door met elkaar, en dat doet
8
andere niet. De ene gemeente eist dat alle socialreturnkandidaten afkomstig zijn uit de eigen gemeente, een andere doet daar niet moeilijk over. Gemeenten zijn op dit punt volledig autonoom en hebben het recht een eigen beleid te voeren. Gelukkig concluderen steeds meer gemeenten dat regionale uniformiteit voor iedereen makkelijker is én dus een beter eindresultaat
In korte blokjes en in begrijpelijke taal behandelt de folder ‘Jouw Bouwpensioen’ vragen als “wat doet bpf met de pensioenpot?”, “Hoeveel pensioen heb je straks opgebouwd?” en “Waar moet je op letten?”, inclusief de QR-code voor de smartphone. Alle werkgevers die zijn aangesloten bij bpfBOUW hebben de folder in de laatste week van januari toegestuurd gekregen. Ze kunnen deze brochure aanbieden aan hun (nieuwe) werknemers om ze een handzaam inzicht te geven in deze mooie arbeidsvoorwaarde in de bouw. Dat de folder in een (grote) behoefte voorziet, mag wel blijken uit het feit dat er in de eerste
WERKGEVER
€
JIJ
€
€ € €
€ € € €
JE PENSIOEN
PARTNER/KINDEREN
niet duurzaam Stel: je hebt een socialreturnkandidaat een halfjaar over de vloer
5 PENSIOEN
gehad en het project is klaar. Een kandidaat die je op een volgend project goed zou kunnen gebruiken. Helaas, de opdrachtgever accepteert alleen nieuwe kandidaten. Heel frustrerend, niet alleen voor de opdrachtnemer maar ook voor de socialreturnkandidaat. Bouwend Nederland vindt het daarom belangrijk dat ook niet-projectgebonden socialreturninzet meetelt. Een prestatieladder kan een handig hulpmid-
ging geen sprake mag en kan zijn. Het kan niet zo zijn dat een bedrijf eigen mensen moet ontslaan om
del zijn om de niet-projectgebonden inzet in kaart te brengen.
socialreturnkandidaten werkervaring te laten opdoen.
5. opdrachtgever maakt geen afspraken en/of komt ze niet na Een opdrachtgever zet de socialre-
2. onrealistische eisen Eisen van social return moeten proportioneel zijn. Vuistregel van
turneis in het bestek, maar komt er daarna niet meer op terug. Of zegt toe tijdig een lijst met potentiële
Bouwend Nederland daarbij is 5% van de loonsom. Er zijn opdrachtgevers die 5% (en soms nog meer)
kandidaten aan te leveren, maar doet dat pas als het project al halverwege is. Gelukkig weten
Bent u van mening dat een opdrachtgever onredelijke soci-
Zuid-Holland en Noord-Brabant. Daarbij werden administraties en drie auto’s in beslag genomen. Het Meldpunt, dat deel uitmaakt van het project Aanpak Malafide Uitzendbureaus, blijft ook de komende tijd actief.
proportioneel vinden. Soms is dat ook zo, maar dat hangt af van de aard van het project en van
veel bouw- en infrabedrijven dat het zaak is om in een vroegtijdig stadium afspraken te maken met de
alreturneisen stelt: schakel het Aanbestedingsinstituut in (www.aanbestedingsinstituut.nl).
Malafide uitzendbureaus zorgen, ondanks alle inspanningen die al gedaan zijn, nog steeds voor veel problemen. In de bouw, maar ook in andere branches waar veelvuldig van uitzendkrachten gebruikgemaakt wordt.
de werkzaamheden en de wijze waarop social return ingevuld kan worden.
opdrachtgever. SMART-afspraken: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Dat voorkomt niet alleen teleurstellingen en/of boetes, maar bezorgt de opdrachtnemer bij een volgende aanbesteding ook een referentie.
Toen bezochten inspecteurs van SZW en de Belastingdienst samen met de politie en ambtenaren van het UWV vijftien locaties in Noord- en
De malafide bedrijven maken grote winsten ten koste van de overheid en bonafide uitzendbureaus en maken misbruik van hun werknemers.
Meer info? http://www.bouwendnederland.nl/ praktijkinformatie/social-return Voor de prestatieladders:
Meldingen: via het gratis telefoonnummer 0800 – 5151 en via de web-
www.vernieuwingbouw.nl/srpl
site van de Inspectie SZW (www.inspectieszw.nl)
www.tno.nl/pso
februari 2013
11
februari 2013
voor je neus weg.” ‘Anders organiseren’ kan veel verschillende vormen aannemen. Er zijn genoeg mazen in de wet om collegabedrijven de loef af te steken. Bijvoorbeeld door werknemers in te zetten die onder de – veel goedkopere - landbouw-cao vallen. Een niet ongebruikelijke constructie in de wegenbouw. Ook het inschakelen van een payrollbedrijf hoort tot de mogelijkheden, waarbij in de uurprijs premies, afdrachten en secundaire arbeidsvoorwaarden zoals in de bouw-cao niet zijn opgenomen.
Singerling praat en correspondeert regelmatig met beroepsgenoten, media, overheidsmedewerkers en politici over dit probleem. “Velen zien en kennen het probleem als zodanig niet. Men weet vaak niet dat cao’s algemeen bindend zijn en wat dat betekent. Er ligt een taak voor Bouwend Nederland om dat veel meer naar voren te brengen. De bouwbonden zullen ons daar erg graag bij helpen. Maar we zullen ons als leden van Bouwend Nederland wel duidelijk moeten uitspreken: gaan wij voor een collectieve cao of gaan
Buitenspel gezet Wat hem ook steekt, is dat opdrachtgevers – 80% daarvan zijn overheden – aan de ene kant (terechte) uitvoerige eisen stellen bij de aanbesteding: CO2-ladder, prestatieladder, aantoonbare ervaring, belasting-
februari 2013
e
“ook opdraCHtgevers zijn verantwoordelijk”
ontslaan, dan kleven daar grote financiële risico’s aan voor de werkgever.” en bankverklaringen. Maar aan de andere kant juist op
“tijden Veranderen”
dat laatste blind zijn voor de praktijk. Hij noemt een recente EMVI-aanbesteding. “Er waren tien inschrijvers. Van zeker vijf daarvan weet ik dat ze failliet zijn gegaan en een doorstart hebben gemaakt als bedrijf. De werknemers zitten in de kaartenbak van het UWV. Maar de aannemer zwaait nog wel steeds met de gevraagde referenties. Toen de laagste inschrijver het werk binnenhaalde, ging hij meteen terug naar het
Lardenoije begrijpt niet het verzet van de vakbonden tegen veranderingen in de bouw-cao. “Vroeger waren het de bonden die bij de onderhandelingen zeiden: “Tijden veranderen, dus jullie moeten je maar aanpassen.” Nu zullen de bonden ongetwijfeld het verlies van gemiddeld meer dan 1000 werknemers per maand wel toeschrijven aan de crisis, maar ik denk dat de te dure cao voor een belangrijk deel hier ook debet aan is. Het
UWV om zijn mensen weer in dienst te nemen. En die krijgen dan van het UWV ook nog eens drie maanden uitkering mee.” Nee, naar een meldpunt stappen, dat zal hij niet doen.
“de prijs Maakt Blind”
“Iedereen zíét het toch. Ook de opdrachtgevers zijn verantwoordelijk. Maar we zijn wel in een rare wereld beland. Je doet het beste voor je mensen – en daarmee voor je bedrijf – en je wordt vervolgens met diezelfde middelen buitenspel gezet. Vandaar dat ik zeg: hef die bouw-cao maar op en maak alle cao’s gelijk, voor alle bedrijfstakken.”
17
februari 2013
16
Henry van der Most, van der Most groep:
18
“We staan met 1-0 achter”
g iN Ls
uitzend- of inzetbureau, dan kost hij me nog geen 15 euro per uur, ofwel 20.000 euro minder. Dat is wel 40% van de loonsom voor een bedrijf. Geen wonder dat er collega-bedrijven zijn die zeggen: ik stop ermee, ik ga het anders organiseren. En zo kapen ze het werk
n daarmee is het leed nog niet geleden. “De afdrachten van zzp’ers via het GAK zijn beduidend lager dan wat wij bij Cordares moeten afdragen. En weg is het personeel uit de bouw-cao.” Lardenoije waarschuwt dat deze ontwikkelingen niet alleen slecht zijn voor de bouwsector, maar uiteindelijk ook voor de werknemers. “Natuurlijk heb je het liefst werknemers in vaste dienst. Maar momenteel is dat niet verantwoord omdat het ontslagrecht niet deugt. Moet je noodgedwongen door omstandigheden iemand
a a: rv m vE
hun klanten!”
prijsVerschil is ‘marktWerking’
hebben van concurrentievervalsing, maar het prijsverschil als ‘marktwerking’ zien. “Deze mensen hebben geen weet van concurrentievervalsing en denken alleen aan hun financiële voordeel. Opdrachtgevers die mensen voor zich laten werken tegen extreem lage uurlonen, zien er geen enkel kwaad in. Soms volledig onwetend, soms bewust ‘enigszins onwetend’.”
16
voor de werkgevers.”
E iE Th NT E rr
opbouw volstrekt niet vergelijken met de organisaties (zoals malafide uitzendbureaus) die de cao ontduiken.”
“wij merken dat steeds meer aannemers creatief te werk gaan om de cao te omzeilen”, signaleert patrick lardenoije van het gelijknamige bouwbedrijf in eijsden. “Menige collega ontslaat zijn personeel om economische redenen en zoekt vervolgens naar goedkopere inleenkrachten, zoals buitenlandse werknemers, payrollers en al dan niet malafide uitzendbureaus.”
Moerland rekent het voor. Als hij een jongeman van 20 jaar in dienst neemt en die volgens de cao betaalt,
Dat concurrentievervalsing zulke buitensporige vormen aanneemt, heeft ook te maken met het feit dat veel professionele en particuliere aannemers geen weet
11
p de vraag of hij wel eens concurrentievervalsing tegenkomt, antwoordt Moerland volmondig: “Ja!” “Het is de wereld op z’n kop”, zegt hij. “We hebben in het verleden een bouw-cao afgesloten die uitstekend is voor werknemers. Maar tegelijkertijd wel de duurste
ontvangt deze medewerker 15.000 euro netto per jaar. Op zijn loonstrookje staat een brutobedrag van 25.000 euro. Maar hij kost het bedrijf, inclusief sociale lasten, premies en afdrachten tussen de 42.000 en de 45.000 euro per jaar. Om nog maar te zwijgen over investeringen in verdere scholing, reisurentoeslag, doorbetaling bij ziekte, risico van weerverlet etc. “Als ik zo iemand aangeboden krijg van het bonafide
MOET JE
Begin vorig jaar startte het ministerie van szw het Meldpunt aanpak Malafide uitzendbureaus (aMu). dat dit geen overbodige luxe is, bewees een grootschalige actie eind oktober.
patriCk lardenoije, BouwBedrijf lardenoije B.v.:
mazen in de Wet
7 WAAR
OP LETTEN? Een aantal gebeurtenissen in je leven zijn van invloed op je pensioen. Kijk hiervoor www.pensioendashboard.nl op of scan de QR-code met je smartphone.
meldpunt amu nog steeds actief
Cu
“Haal enkele pijnpunten uit de Cao”
o
AOW
Concurrentievervalsing is niet per definitie een gevolg van de economische crisis, maar wordt er wel door versterkt. veel vakmensen die door de crisis thuis zijn komen te zitten, worden door het uwv gestimuleerd om zelfstandig te worden. en in een markt waar toch al geen ruimte is, manifesteren ze zich met buitensporig lage uurlonen, ofwel erg geflatteerde juiste calculaties. aldus Henry van der Most, directeur van het gelijknamige bouwbedrijf in dedemsvaart.
V
an der Most stelt de meeste misstanden vast in het particuliere marktsegment: “Met name daar waar we als mkb-bouwbedrijven al moeten vechten voor de verbouwmarkt zien we dit.” Op de vraag of de bouwcao voldoende aanknopingspunten biedt om concur-
wordt. We moeten ons imago verbeteren. Nieuwe aanbestedingsvormen, zoals EMVI, waarbij BIM, LEAN en Cradle to Cradle belangrijke aspecten zijn, zullen
rentievervalsing tegen te gaan, stelt hij: “Ik denk dat we moeten kijken in hoeverre onze bouw-cao nog van deze tijd is. Behalve de toename van zelfstandigen (zzp’ers) zien we momenteel ook dat mensen worden ontslagen en vervolgens via payrolconstructies weer terug worden ingeleend. En dan zijn er nog uitzendorganisaties die een bouwtak opzetten, en vervolgens zonder bouw-cao aan de slag gaan. Daar waar wij aan de cao gebonden zijn, staan we dan met 1-0 achter.”
wordt hoog tijd dat men weer aan tafel gaat zitten. De tijden zijn nu ook behoorlijk veranderd in de bouw en er moet nu echt iets gaan gebeuren. Dit moeten de bonden zich goed gaan realiseren, anders is het straks te laat en verliezen ze nog meer leden.”
kWaliteit en Veiligheid gaan achteruit
imago VerBeteren
daarbij kunnen helpen.” Het imago kan ook verbeteren door de criteria voor het lidmaatschap van Bouwend Nederland zwaarder te maken. Zodat de opdrachtgever er verzekerd van kan zijn dat hij een bonafide aannemer inhuurt, die zijn medewerkers niet het vel over de oren haalt en er ook alles aan doet om het werk veilig en gezond te houden. “Misschien moeten we de hypotheekverstrekker wel koppelen aan de correcte aannemer, zoals de NHG het nu regelt met BouwGarant Nieuwbouwgarantie. In elk geval zullen we, wanneer de markt weer aantrekt, extra alert moeten zijn, in de breedste zin.”
Ook schijnzelfstandigheid moet wat Van der Most betreft uit de markt verbannen worden. “Het zijn mensen die nooit de bedoeling hebben gehad om ondernemer te worden, met alle bijbehorende risico’s.” Het idee om een meldpunt in het leven te roepen bij het Bureau Naleving werkingssfeer juicht Van der Most toe, zolang het niet gaat lijken op het initiatief van de
Een bijkomend gevolg is dat vakmensen verdwijnen en de kwaliteit en veiligheid van het werk achteruitgaan. Lardenoije: “Wij zelf zijn al vele jaren VCA–gecertificeerd. Al onze personeelsleden hebben de nodige opleidingen en gaan op herhaling zoals het hoort. De grotere, degelijke opdrachtgevers vragen er ook steeds vaker naar. Dat is een goede zaak. Maar vooral bij de particuliere opdrachtgevers en de kleinere vastgoedbeleggers zie je dat toch maar één ding belangrijk is
PVV van vorig jaar. “We moeten ervoor zorgen dat er geen hetze ontstaat.” “Maar”, voegt hij eraan toe, “we zullen er vooral voor moeten zorgen dat het vak van aannemer weer uniek
en dat is de laagste prijs. Het zal vaak de onwetendheid zijn van de particulier dat hij grote risico’s neemt waardoor de kwaliteit en organisatie van het project zeer te wensen overlaten. Maar de prijs maakt blind.
“HypotHeekverstrekker koppelen aan CorreCte aanneMer”
Geen cao, wel werk!” Een meldpunt voor misstanden vindt Lardenoije op zich wel goed. “Maar vaak blijft het dan bij een meldpunt. Als er gecontroleerd gaat worden, zijn de vogels al gevlogen. Bij particulieren zal het moeilijk blijven; die doen wat ze willen. Het aanpakken van zulke bedrijven zal gecompliceerd zijn, ook omdat ze de cao op een ‘legale’ wijze omzeilen.”
februari 2013
19
februari 2013
17 18
19 De nieuwe website is in de lucht!
BIJEENKOMSTEN
VERENIGING
Datum 13 mrt
Omschrijving Ledenvergadering afdeling Drenthe
15 mrt 19 mrt
Jaarvergadering JBN Kern Friesland Bijeenkomst Platform Infra Noord met Stadswerk en NL Ingenieurs
TEKST Eric Harms BEELD Joost van Lierop
VEILIG EN GEZOND WERKEN
viteiten die de gezondheid helpen
Datum 7 mrt 1 feb
Jaarvergadering Informatiebijeenkomst nieuwe Aanbestedingswet Bijeenkomst Workshop Verdiepings Meewerkende RI&Epartners
12mrt 6 feb
Met de Toolkit duurzame inzetbaarheid in de bouwnijverheid worden werkgevers bijgestaan in het vormgeven van het personeelsbeleid op dit terrein. Bedrijven worden
Ledenbijeenkomst Afdelingssecetarissenoverleg (ASO)
14mrt 7 feb
Ledenvergadering Leergang Praktisch Personeelsbeleid
21 mrt 12 feb
Leergang Praktisch Personeelsbeleid Informatiebijeenkomst nieuwe Aanbestedingswet
25 mrt 14 feb
TOOLKIT EN PILOT
Omschrijving LeergangVeenendaal Afdeling Praktisch Personeelsbeleid Jaarvergadering met partners
8 mrt 1 feb 12mrt 6 feb
eerst getoetst op en vervolgens geadviseerd over de diverse mogelijke maatregelen. “Een simpel traject, aldus Wiersma. “De werkgever vult een digitale vragenlijst in en krijgt vervolgens een geautomatiseerd
Jaarvergadering Afdeling Alkmaar, Westfriesland, Noordkop P & O overleg
27 mrt 19 feb
Infraplatformbijeenkomst Informatiebijeenkomst nieuwe Aanbestedingswet
28 mrt 19 feb
Ledenvergadering Workshop Verdiepings afdeling RI&EUtrecht
21 mrt
Leergang Praktisch Personeelsbeleid
adviesverslag.” Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen kleine en grote bedrijven. “De grens ligt bij meer of minder dan 40 werknemers in dienst.”
REGIO OOST WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/OOST Datum 1 mrt 7 feb
Omschrijving Omschrijving Congres Algemene Aanbestedingsbeleid ledenvergadering Zwolle afdeling Gelderland Oost
4 mrt 7 feb
Leergang CursusPraktisch bestekken Personeelsbeleid lezen Infra Platform Oost
4 feb 13 mrt
Algemene CursusLedenvergadering UAV Infra PlatformAfdeling Oost Raalte
6 feb 18 mrt
Algemene Lunchbijeenkomst Ledenvergadering afdeling Afdeling Kan Lingestreek
6 feb 19 mrt
Algemene UTA dagen Ledenvergadering Infra PlatformAfdeling Oost Flevoland
7 feb 21 mrt
Leergang Bestuurdersoverleg Praktisch Personeelsbeleid RO
7 feb 21 mrt
Ledenexcursie Regiobestuur Afdeling Apeldoorn e.o.
12 mrt 27 feb
Algemene Ledenbijeenkomst Ledenvergadering afdeling Afdeling Veluwestreek KAN
13 mrt 28 feb
Algemene Ledenbijeenkomst Ledenvergadering afdeling Afdeling Apeldoorn De Liemers e.o.
REGIO ZUID WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/ZUID Datum 6 mrt
Omschrijving Leergang Praktisch Personeelsbeleid - Workshop 4
REGIO RANDSTAD ZUID WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/RANDSTADZUID
7 mrt
Landelijk bestuur + regionale bestuurders
12 mrt
Bestuur Zuidelijk Infra Platfrom (ZIP)
Datum 1 mrt
Omschrijving Bijeenkomst financiën in de GWW (Infra), Zoetermeer
14 mrt
Regieraad Bouw Brabant Zeeland (RRBZ)
6 mrt
bijeenkomst/ workshop JBN Regio Randstad Zuid, Zoetermeer
14 mrt
RASO, secretarissen overleg regio Zuid
13 mrt
Regieraad Bouw Limburg (RRL)
7 mrt
Bestuursvergadering afd. Zuid Holland Zuid Middelharnis
19 mrt
7 mrt
Voorjaarsledenvergadering Afd. Alblasserwaard Vijfheerenlanden, Hardinxveld-Giessendam Bestuursvergadering Gouwe en Rijnstreek, Gouda
20 mrt
Leergang Praktisch Personeelsbeleid - Workshop 5
17 April
Regiovergadering leden Zuid - voorjaar met regionaal afscheid dhr Brinkman
Regiobestuur
Een leven lang leren, leeftijdsonafhankelijk kunnen blijven werken en verbetering van de gezondheid van de werknemers. Langs deze drie lijnen geeft Bouwend Nederland invulling aan het thema Duurzame Inzetbaarheid. Het doel: mensen gezonder, langer en vitaler laten werken. Het zijn sprekende cijfers die Bouwend Nederland heeft verzameld over de fysieke en mentale gezondheid van werknemers in de bouw en infra. Opmerkelijk is
juist afneemt. Ook heeft nog niet eerder zo’n hoog percentage bouwplaatspersoneel het werk als lichamelijk inspannend aangemerkt. Van het UTA-personeel op zijn beurt geven steeds meer werknemers juist aan het werk vooral geestelijk inspannender te zijn gaan vinden.
19 mrt
Bestuursvergadering Afd. Alblasserwaard Vijfheerenlanden, Hardinxveld-Giessendam Bestuursvergadering Afdeling Leiden e.o. Leiden
26 mrt
Bestuur JBN Regio Randstad Zuid Zoetermeer
bijvoorbeeld het verzuim dat na een daling in de periode tot 2008 de laatste jaren juist weer licht aan het stijgen is. Meestal daalt het verzuim in economisch slechte tijden. Verder valt op dat de verzuimduur toeneemt met de leeftijd,
27 mrt
Leergang praktisch personeelsbeleid Capelle aan den Ijssel
terwijl de meldingsfrequentie dan
11 mrt 12 mrt
Afdelingssecretarissenoverleg Bouwhuis, Zoetermeer
12 mrt
Stuurgroep HBO HHS, Zoetermeer
14mrt
24
24
februari 2013
DUIDELIJKE SIGNALEN Voor werkgevers in de bouw en infra zijn het duidelijke signalen dat de gezondheid van hun werkne-
mers hoog op de agenda moet staan, meent Andrew Wiersma, beleidsadviseur Veilig en gezond werken van Bouwend Nederland. “Zeker nu de vergrijzing toeslaat en de pensioenleeftijd steeds verder in de toekomst opschuift is het van belang om mensen zo goed mogelijk in staat te stellen hun loopbaan in de bouw op gezonde, veilige maar ook aantrekkelijke wijze te doorlopen.”
Verder wordt zoveel mogelijk doorverwezen naar al bestaande instrumenten en faciliteiten binnen de bouwnijverheid. In het kader van de Pilot Gezond bedrijf wordt bezien hoe de diverse maatregelen in de dagelijkse praktijk van het bouw- en infrabedrijf kunnen worden ingepast. Er zijn inmiddels een zestal best-practices verzameld. In diverse regio’s worden inmiddels zogeheten ‘leer van elkaar bijeenkomsten georganiseerd. Wiersma: “Wij informeren onze leden in de loop van 2013 over de uitkomsten.”
De overheid heeft hier onder de noemer ‘duurzame inzetbaarheid’ een heel programma voor opgetuigd. De bouwsector is benaderd om zich daarbij aan te sluiten. “Wij richten ons op drie pijlers”, aldus Wiersma. “Verbetering van het opleidingsniveau, aanpassing van de arbeidsomstandigheden en de functie in het bedrijf aan de leeftijd, en het stimuleren van acti-
februari 2013
BouwEND NEDErLaND DigiTaaL
ANDREW WIERSMA
[email protected]
http://www.duurzameinzetbaar heid.nl/
25
op maandag 18 februari is de compleet vernieuwde website van Bouwend nederland gelanceerd. de nieuwe website is eenvoudiger in gebruik en biedt u uw eigen, persoonlijke pagina: Mijn Bouwend nederland.
Eindredactie/productiebegeleiding Eric Harms
delen als het bouwweer of de modelcontracten vindt u er nieuws, evenementen, tips en adviezen, die specifiek voor u en uw lidbedrijf interessant zijn. Bovendien kunt u
redactionele bijdragen Ank Benko, Harm Dragt, Eric Harms, Alex Nieuwenhuis, Theo Scholte redactiesecretariaat Astrid van Mill (079-3252189)
veel gemakkelijker inloggen, namelijk met uw e-mailadres en een zelf te kiezen wachtwoord.
vormgeving en opmaak Helen Verbeek Grafische Producties, Zoetermeer
waarom een nieuwe website? Bouwend Nederland wil haar leden steeds meer met informatie en
Fotografie René van den Burg, Den Haag
www.bouwendnederland.nl uw startpagina in de bouw en infra bedrijfsgevoelige informatie delen via de persoonlijke pagina. hoe is mijn persoonlijke profiel opgebouwd?
tips, die specifiek voor u en uw lidbedrijf relevant zijn. Daarnaast vindt u er een aantal vertrouwde standaardrubrieken terug met praktijkinformatie, feiten en cijfers en publicaties. Tot slot kunt u zelf uw favorieten samenstellen via het menu Favorieten. Hieronder vindt u tevens de meest gebruikte diensten van de website. Let wel: wij zullen nooit privacygevoelige of
26
25 26
Benut www.bouwendnederland.nl Onze website is 24/7 een belangrijke bron van informatie. U vindt er onder andere: • (actuele) bedrijfsinformatie en advies op het gebied van regel- en wetgeving; • praktische ondersteuning zoals een weermodule, modelcontracten en een overzicht van de aanbestedingen; • betrouwbare statistieken over (prijs)ontwikkelingen in de sector; • belangrijk bouwnieuws, ook op regionaal niveau.
Druk Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf, Barneveld
dienstverlening op maat bedienen. De vereniging organiseert tal van bijeenkomsten en zet zich op allerlei manieren voor u in. Toch is niet alles voor ieder lidbedrijf even
wat vind ik op mijn Bouwend Nederland? Op de persoonlijke pagina bieden wij u nieuws, evenementen en
sErviCE
maak optimaal gebruik van uw lidmaatschap Het lidmaatschap van Bouwend Nederland heeft u heel veel te bieden. De kennis en ervaring van een groot aantal professionals staat tot uw beschikking. Uw belangen worden behartigd: landelijk, regionaal en lokaal. U ontvangt op papier en digitaal informatie die van belang is voor uw bedrijfsvoering. Onze website bevat een stuwmeer aan informatie die voor u van belang kan zijn. U kunt dagelijks bij ons terecht met uiteenlopende vragen. Wij werken aan de verdere ontwikkeling en professionalisering van de bedrijfsvoering van de leden. U kunt bijeenkomsten bezoeken voor kennisoverdracht en -deling. En met het grote en groeiend aantal ledenvoordelen kunt u (een groot deel van) uw contributie terugverdienen.
hoofdredactie Harm Dragt
Naast populaire standaardonder-
relevant. Met de nieuwe website willen we u inzicht geven in wat de vereniging ú te bieden heeft. Nieuws en evenementen zijn op de webpagina Mijn Bouwend Nederland voor u voorgesorteerd op relevantie.
CoLoFoN BouwendNL is het verenigingsmagazine van Bouwend Nederland. In het magazine is informatie te vinden over activiteiten van de vereniging, ontwikkelingen in de sector en onderwerpen die van belang zijn voor de bedrijfsvoering van de leden. De inhoud geeft invulling aan de missie van de vereniging, namelijk het binden, boeien en verenigen van de leden. Het magazine verschijnt 9 keer per jaar in een oplage van 5000 exemplaren. De pdf van verschenen edities is te vinden op de www.bouwendnederland.nl. Naast BouwendNL ontvangen de leden tweewekelijks de digitale nieuwsbrief met actuele informatie uit de vereniging, de markt en informatie die van belang is voor hun bedrijfsvoering. Leden kunnen zich aanmelden voor het ontvangen van de digitale Podium (visies, standpunten en beschouwingen over en uit de bedrijfstak) via www.bouwendnederlandpodium.nl.
Welkom op mijn BouWend nederland!
verbeteren.”
RANDSTAD NOORD WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/RANDSTADNOORD
TEksT TEksTAlex xx Nieuwenhuis BEELD Nederland BEELD Bouwend xxx
nieuwe weBsite Bouwend nederland sinds 18 feBruari live
DUURZAME INZETBAARHEID IS PURE WINST
REGIO NOORD WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/REGIONOORD
Wij bieden u informatie aan op basis van de bij ons bekende gegevens over uw lidbedrijf. Ieder lidbedrijf is ingedeeld in een regio en een sectie (een indeling naar bedrijfsgrootte en bedrijfsactiviteit). Daarnaast kunnen lidbedrijven of personen facultatief lid zijn van bijvoorbeeld een vakgroep of een afdeling. Nieuws, evenementen en tips van de verenigingsonderdelen waartoe u en uw lidbedrijf behoren, vindt u terug op uw persoonlijke pagina. Onder het menu Groepen kunt u zien in welke verenigingson-
februari 2013
MET PENSIOEN,
8 ALLE VOORDELEN
derdelen uw organisatie ingedeeld is. Overigens heeft u via het menu
Vereniging altijd de mogelijkheid om ook het nieuws en de evenementen van andere verenigingsonderdelen te bekijken. In de loop van dit jaar zullen wij u bovendien de mogelijkheid bieden om een eigen interesseprofiel samen te stellen.
aansprakelijkheid Bij het samenstellen van de inhoud van deze publicatie streeft Bouwend Nederland naar de grootst mogelijke zorgvuldigheid. Bouwend Nederland sluit iedere aansprakelijkheid uit voor onjuistheden, onvolledigheden en eventuele gevolgen van het handelen op grond van informatie die door deze publicatie beschikbaar is. Voor verdere informatie kunt u zich richten tot
[email protected]. Copyright De in deze publicatie beschikbaar gestelde informatie kan worden gekopieerd voor persoonlijk gebruik, met uitsluiting van elke verdere verveelvoudiging, distributie, commercialiteit of exploitatie onder derden, tenzij voorafgaande toestemming van de auteur en/ of Bouwend Nederland.
vragen over inloggen of suggesties voor de website? Heeft u vragen over inloggen? Mail dan uw vraag naar
[email protected]. Ook bent u van harte uitgenodigd om uw eigen ideeën of suggesties voor de website door te geven. Deze kunt u mailen naar webredactie@
redactieadres Bouwend Nederland T.a.v. redactie BouwendNL Postbus 340 2700 AH Zoetermeer Zilverstraat 69 2718 RP Zoetermeer
[email protected] www.bouwendnederland.nl
adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u mailen naar
[email protected].
Talloze loketten zijn geopend Bouwend Nederland telt verschillende gremia die verschillende activiteiten ontplooien. Al naar gelang uw interesse kunt u terecht bij uw sectie, uw regio, uw infraplatform of Jong Bouwend Nederland. Bent u bewust ook lid geworden van een afdeling of vakgroep, dan kunt u ook daar terecht. Op de bijeenkomsten die de gremia organiseren, kunt u kennis opdoen, deze met uw collega’s delen en netwerken.
OP EEN
Je hebt weinig RIJ! omkijken naar je pensioen. Heel veel wordt automatisch voor je geregeld. Je werkgever betaalt fors mee aan jouw pensioenopbouw.
Pensioen is loon voor later. Zolang je werkt, ontvang je loon van je werkgever. stopt met werken, Maar als je hoe kom je nog aan je dan geld? Daarom bouw je nu alvast een pensioenpot Zodat je ook op. tijdens je pensioen inkomen hebt om van te leven.
N Co
er nu gebeurt, is dramatisch en schaamteloos. En zal ook werknemers hun baan kosten.” Ten slotte stelt hij: “Werkgevers moeten zich ervan bewust zijn dat de cao hen werk uit handen neemt. Als werkgevers individueel, zelfstandig overeenkomsten aan zouden moeten gaan met hun werknemers, dan kost hen dat veel te veel tijd en levert het veel arbeidsrechtelijke risico’s op. Tijd die zij veel beter kunnen besteden aan
PENSIOEN
4 JE GAAT
Dan ontvang EN DAN …? je geen loon meer. Je krijgt de rest van dan je leven elke maand een van bpfBOUW. pensioen Je krijgt Dat is een levenslang ook een AOW-uitkering. pensioen van Het hangt van de overheid. je geboortejaar af wanneer AOW-uitkering jouw ingaat.
CHECK!
6 WAT MOET JE DOEN OM KUNNEN OPBOUWEN PENSIOEN TE
BIJ BPFBOUW? In principe niets. Je werkgever meldt jou aan bpfBOUW en zorgt dat je bij vanaf je eerste werkdag pensioen opbouwt. BpfBOUW jou dan binnen stuurt drie maanden een bewijs deelname plus van aanvullende informatie. dan bekijken Je kunt wat er voor jou is geregeld.
gevers begrijpen dit en hebben een hardheidsclausule. Bouwend Nederland vindt dat van verdrin-
“en Weg is het cao-personeel”
g iN Ls
bouwbonden als een win-windoel. Juist op dit moment! Haal enkele ‘pijnpunten’ met elkaar uit de cao en zorg dat vervalsing zo min mogelijk kans krijgt! Want wat
werknemers en werkgevers binnen de bedrijven, maar ook tussen werkgevers onderling als het bijvoorbeeld over concurrentie gaat. De bouw-cao kent veel onderdelen die betrekking hebben op ‘algemeen belang’, zoals scholing. Dat is een goede zaak. Mede daardoor kun je de loonkosten-
a a: rv m vE
we cowboy spelen? Ik vind dat we ons als lid van Bouwend Nederland volledig moeten houden aan de cao. En ook geen onderaannemers moeten inhuren die werken met cao-ontduikers! Alleen dan zal sprake zijn van correcte concurrentie. Zie het overleg met de
Dat wil zeggen dat iedereen in de branche zich eraan dient te houden. Maar dat gebeurt lang niet altijd. Cao’s bieden eenheid en gelijkheid. Niet alleen tussen
E iE Th NT E rr
ie vergelijking maakt Dick Singerling als het over oneerlijke concurrentie in de bouw gaat. De bouw-cao zou dat moeten tegengaan, maar de praktijk is anders, stelt hij vast. “De bouw-cao is, net als een heleboel van de andere 500 cao’s, algemeen verbindend verklaard.
“Men beschouwt het personeel als kapitaal van het bedrijf.” dat zegt het juryrapport over het thools familiebedrijf 2012, aannemingsbedrijf gebr. Moerland b.v. en juist de kosten van het personeel baren directeur rené Moerland grote zorgen. “Hef de bouw-cao maar op en vervang ‘m door een algemene cao voor iedereen.”
€? € ?
3 HOEVEEL PENSIOEN STRAKS OPGEBOUWD? HEB JE
BpfBOUW stuurt je elk jaar een Je kunt daarop overzicht. nakijken hoe hoog je pensioen straks is. Het fonds wil je pensioen laten stijgen, zodat de koopkracht in waarde pensioen in van je de toekomst op peil blijft. geen garantie Er is dat dit lukt. De financiële van het fonds positie moet het namelijk Als die positie toelaten. langere tijd erg slecht is, bpfBOUW zelfs zou genoodzaakt kunnen zijn de pensioenen om te verlagen.
IS NIET ALLEEN
Het is ook inkomen VOOR LATER voor het geval overlijden. je komt te Je partner ontvangt dan een pensioen. levenslang Je kinderen krijgen een uitkering. Ze tijdelijke moeten hiervoor wel aan voorwaarden voldoen. Ga na of dit voor hen voldoende En raak je ten is! minste 35% arbeidsongeschikt? Dan gaat je pensioenopbouw gewoon door. Je betaalt dan minder of geen premie. Ook hiervoor gelden voorwaarden.
TEksT Ank Benko BEELD René van den Burg
Cu
d
“wij spelen momenteel een europees voetbaltoernooi, maar de organisatie laat ook handbal- en rugbyteams meedoen. Het frappante is dat de meeste voetbalteams dat gelaten over zich heen laten gaan. dit terwijl ze massaal aan het verliezen zijn en steeds meer voetballers zwaar en vaak onherstelbaar geblesseerd het veld worden uitgestuurd.”
rené Moerland, aanneMingsBedrijf geBr. Moerland B.v:
“hef de BouW-cao maar op!”
€
€
€ € €
5% social returninzet realiseren? Dat valt niet mee en is soms zelfs onmogelijk. Sommige opdracht-
10
N Co
diCk singerling, BouwBedrijf derksen & singerling:
“allemaal de cao of allemaal coWBoy spelen”
PENSIOENOVERZICHT
PENSIOEN?
2 WAT DOET BPFBOUW MET JE PENSIOENPOT?
BpfBOUW belegt deze in aandelen, en vastgoed obligaties met als doel je pensioenpot groeien. Dat te laten is nodig, veel lager pensioen want sparen levert een op. Beleggen risico’s met brengt echter zich mee. Het pensioenfonds tegen lage kan kosten pensioen voor jou opbouwen, omdat het geen winst hoeft te maken zoals banken en verzekeraars. Heb je eerder opgebouwd pensioen bij een ander fonds? Dan toevoegen kun je dat aan je pensioenpot bij bpfBOUW.
BIJ OVERLIJDEN €
JIJ
Meer info: www.bouwpensioen.nl
9 10
TEksT Ank Benko BEELD René van den Burg
€
WAT IS
1 HOE BOUW
Dat gaat automatisch. OP? Een fors deel betaald door wordt je werkgever. Pensioen is daarom – naast je loon – een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Natuurlijk zelf mee aan betaal je ook je pensioen. Je werkgever houdt dat deel in op je loon. Hij draagt jullie totale bijdrage af aan bpfBOUW. pensioenfonds Dat is het voor de bouwnijverheid. fonds stopt Het het geld in jouw pensioenpot.
Nabestellen kan nog steeds op meegeeffolder@ bpfbouw.nl (onder vermelding van ledennummer en aantal).
BIJ ARBEIDSONGESCHIKTHEID
4. Projectgebonden inzet is
€
€ €
week na verschijning al meer dan 5000 folders door werkgevers werden nabesteld.
oplevert.
1. verdringing Je eigen mensen aan het werk houden en dan op een project ook nog
leerlingen als social returninzet, de
9
februari 2013
‘jouW BouWpensioen’
om de meest voorkomende vragen over pensioen en de pensioenopbouw te beantwoorden, heeft het bedrijfspensioenfonds voor de bouw bpfBouw een handige folder samengesteld.
komsten komt de volgende top-5 van ergernissen naar voren:
3. autonoom beleid De ene gemeente accepteert
iedereen met veel plezier. Onze mensen zijn meer dan trots op wat ze hier bouwen.”
februari 2013
grote Belangstelling werkgevers voor Meegeeffolder
ergernis of Win-Winsituatie
mutaties en nadere informatie Mutaties zoals adreswijzigingen, tenaamstellingen en verzoeken om nadere informatie over bijvoorbeeld het lidmaatschap kunt u doorgeven via de telefoon 079 3252158/59, per e-mail
[email protected] of schriftelijk aan Bouwend Nederland, t.a.v. de ledenadministratie, Postbus 340,
Kom je te overlijden, op een levenslang dan heeft je partner recht pensioen. Je hebben dan kinderen recht op een tijdelijke uitkering. Ga na of dit voor hen voldoende Als je ten minste is! 35% arbeidsongeschikt betaal je minder raakt, of geen premie. opbouw van Toch gaat de je pensioen gewoon door. BpfBOUW hoeft geen winst te maken. Het daardoor tegen kan lage kosten een pensioen jou opbouwen. voor BpfBOUW heeft veel deelnemers. per deelnemer De kosten zijn daardoor laag.
In deze editie staat het begrip ‘Gelijk aan de streep’ centraal. Een beetje navraag in mijn privékringen levert niet overal een ‘aha-erlebnis’ op van deze notie, die in onze sector staat voor ‘bij aanvang allemaal dezelfde kansen’. Op zich is het begrip een begrijpelijk en tot op zekere hoogte te verdedigen uitgangspunt, maar de praktijk blijkt toch weerbarstiger. Op enkele sporten na, waaronder, vanwege de beperkte capaciteit van de startgrid, autoracen en wielrennen, meten veel sporters hun onderlinge krachten door eerst allemaal gelijk aan de startlijn te gaan staan. Dat lijkt eerlijk, maar als je naast een verse wereldrecordhouder staat, moet je je toch ernstig afvragen of je als gelijke aan de streep staat. En dan heb ik het voor het gemak maar niet over het gegeven dat je medestrijders mogelijk van de stimulerende middelen hebben gesnoept of een andere aardse zaak als een slechte nachtrust je parten speelt. En wat daar geldt, gaat natuurlijk ook op in de ‘tak van sport’ die u en uw collega’s beoefenen. Laten wij het erop houden dat je theoretisch gesproken een aantal randvoorwaarden kunt vaststellen die meehelpen aan het gelijk-aan-de-streepprincipe. Zoals je houden aan de cao-bepalingen. Maar ook hier gaat wenselijkheid lang niet altijd hand in hand met de praktijk. En stel dat alle gelijk-aan-de-streepingrediënten door iedereen in de voorbereiding naar het binnenslepen van de opdracht worden toegepast, dan heb je altijd nog zoiets als slimheid, individuele kennis, opgebouwde ervaring en supergemotiveerde medewerkers waardoor de een één streepje tot meerdere streepjes voor heeft op een of meer van zijn concullega’s. En wanneer je nog wat verder filosofeert over het waarmaken van volstrekt gelijke kansen, dan verschijnt, voor mij althans, het woord utopie aan de horizon. Een doombeeld moet gekoesterd worden, maar de realiteit is vaak een andere.
2700 AH Zoetermeer.
aLEX NiEuwENhuis
[email protected]
bouwendnederland.nl.
februari 2013
27
27
Reageren:
[email protected]
februari 2013
3
nieuws
Tekst Eric Harms BEELD Fedde de Weert | René van den Burg
6%
het btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van bestaande woningen wordt verlaagd van 21 naar 6 procent. Het gaat hier om een tijdelijke maatregel uit het Woonakkoord, die ingaat op 1 maart 2013 en loopt tot 1 maart 2014. In de periode 2010-2011 is een vergelijkbare regeling getroffen. Deze heeft destijds de verbouwmarkt een duidelijke impuls gegeven.
Dag van de Bouw biedt kansen Bouwbedrijven hebben inmiddels al een kleine 60 projecten aangemeld voor deelname aan de Dag van de Bouw. De achtste editie daarvan wordt op zaterdag 1 juni 2013 gehouden van 10.00 tot 16.00 uur.
publiciteit die dit evenement traditiegetrouw met zich meebrengt. In het algemeen biedt de Dag van de Bouw deelnemende bouwbedrijven steeds meer communicatiemogelijkheden. Naast vermelding op de website wordt hen het exclusieve gebruik van een app verleend, waarmee op eenvoudige en toegankelijke wijze over de voortgang van een bouwproject kan worden gerapporteerd. Dit jaar worden de social media nadrukkelijk aangesproken om meer ruchtbaarheid aan de Dag van de Bouw te geven. Niet alleen via twitter maar met name ook op Facebook. Op dat laatste medium is een aparte pagina ingericht. Leden die deze pagina ‘liken’, kunnen de Dag van Bouw vervolgens ook via hun eigen sociale netwerk verder promoten.
Het toenemend aantal bezoekers (vorig jaar 115.000) toont aan dat de Dag van Bouw - onderdeel van de imagocampagne ‘De Bouw maakt het’ in een grote behoefte voorziet. Het is voor de deelnemende bedrijven een uitgelezen kans om te laten zien tot welke hoogstandjes zij in staat zijn. Het is belangrijk dat leden die een geschikt project willen inschrijven voor de Dag van de Bouw dit zo snel mogelijk doen. Hoe eerder de aanmelding binnen is, des te langer kan er namelijk worden geprofiteerd van de voor-
www.dagvandebouw.nl | www.facebook.com/dagvandebouw
Zorgelijke daling werkgelegenheid Bouwplaatspersoneel
UTA-personeel
x 1.000
x 1.000 Periode juli 2009 -februari 2013:
Periode juli 2009 - februari 2013:
–35.587 arbeidsplaatsen (-32,2%)
–8.941 arbeidsplaatsen (-16,9%) 60
120
110 55 100
50
90
80 Joris Fiselier Infographics
Bouwend Nederland maakt zich grote zorgen over de aanhoudend scherpe daling van het aantal werknemers in de bouw en infra. Dat liep terug van ruim 168.000 werknemers in juli 2009 tot nog niet eens 119.000 werknemers in februari 2013. Ten opzichte van de voorgaande maand is de situatie begin 2013 verder verslechterd. Op 1 februari werd een verlies genoteerd van 4.551 werknemers (3,7 procent). Dat is bijna net zo groot als in februari 2012 (-5.364 of 3,8 procent). Net als toen zal ook nog enige correctie volgen, maar de daling blijft ook in dat geval fors en zorgwekkend.
45 70
60 0
4
2010
februari 2013
2011
2012
2013
40 0
2010
2011
2012
2013
Jan van Tuinen
column
Meer ledenvoordeel Bouwend Nederland heeft de nieuwe brochure Financiële Ledenvoordelen 2013 gepubliceerd. Niet alleen zijn de bestaande voordelen aangescherpt, ook zijn er nieuwe voordelen bijgekomen.
2013
De ledenvoordelen bieden bouw- en infrabedrijven Financiële ledenvoordelen 2013 direct profijt van hun lidmaatschap van Bouwend Nederland. En dat wordt ook door de leden steeds beter onderkend. Ruim 78 procent van de aangesloten bedrijven maakt inmiddels gebruik van een of meerdere ledenvoordelen; een groot aantal daarvan verdient hiermee zelfs de gehele contributie terug. In de brochure komen alle financiële ledenvoordelen aan bod, waarvan u in 2013 kunt profiteren. Daaronder een aantal nieuwe voordelen op het gebied van energie-inkoop en -advisering, VCA- en ISO-audits, de huur van (bestel)auto’s en aanhangwagens, WIA-aanvullingsverzekeringen en autolease. Bij dit laatste voordeel behoort financial en occasionlease ook tot de mogelijkheden. De meest actuele informatie over de ledenvoordelen vindt u op el orde r vo chap mee aats Haal lidm uw uit
Bouwend Nederland
Zilverstraat 69
Postbus 340
t (079) 3 252 252
f (079) 3 252 290
e
[email protected]
BN Ledenvoordelen 2013 cover.indd
201301001
2700 AH Zoetermeer
1
18-01-13 14:50
www.bouwendnederland.nl/ledenvoordelen |
[email protected] 079-3252162 | Twitter: @BNLVoordeel
Woonakkoord stemt gematigd positief Bouwend Nederland is gematigd positief over het Woonakkoord, dat het kabinet onlangs met D66, SGP en de ChristenUnie heeft gesloten. Vooral de maatregel om het btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van bestaande woningen te verlagen van 21 naar 6 procent kan op instemming rekenen. Deze tijdelijke regeling zal veel banen opleveren, verwacht voorzitter Elco Brinkman van Bouwend Nederland. “De bewezen positieve effecten daarvan kennen we al uit 2010 – 2011. Daarom pleitten we al vanaf de verkiezingen voor verlaging.” Minder positief zijn de ingrepen in de huursector. Tegenover de verlaging van de verhuurdersheffing staat een beperking van de mogelijkheden om de huren te verhogen. Brinkman hoopt dat de consequenties voor de woningcorporaties van het bijgestelde huurbeleid snel worden doorgerekend. “Het is belangrijk dat de corporaties hun stopgezette bouwprojecten weer op kunnen pakken.” De versoepeling van de financiële regels voor veel huiseigenaren en starters op de woningmarkt lijkt gunstig. Zij het dat in de uitwerking van het akkoord nog wel moeten worden gekeken worden hoe de nieuwbouwsector sneller gestimuleerd kan worden.
Onder druk wordt alles vloeibaar De druk op minister Blok van Wonen groeide medio februari met de dag om de geplande huurverhogingen op tijd door de Kamers te loodsen. Door veel water bij de kabinetswijn te doen, kon er een woningmarktakkoord gesloten worden met D66, ChristenUnie en SGP. Veel van de maatregelen, die wij al eerder bepleitten om de woningmarkt vlot te trekken, zijn daardoor alsnog ingevoerd. De grote winst is dat de politiek nu eindelijk ziet dat het aan de praat krijgen van de woningmarkt van groot belang is voor de economie als geheel. Niet iedereen is positief. Zo heb ik de corporaties niet horen juichen. Naar mijn mening kan de verhuurdersheffing deels worden opgebracht door efficiënter gerunde corporaties. Ook bij andere betrokkenen worden de nodige vraagtekens gesignaleerd. Ervan uitgaande dat particuliere verhuurders al efficiënt opereren, zijn particuliere beleggers onaangenaam getroffen dat ook zij de heffing moeten voldoen. En aangezien deze ten koste zal gaan van hun rendement zullen zij minder bereid zijn om in de woningmarkt te investeren. Hier moet echt nog zorgvuldig naar worden gekeken. Er is duidelijkheid op hoofdlijnen en er zijn stimulansen om de woningmarkt vlot en de bouwsector uit het slop te trekken. Een belangrijke stap is gezet, en daar ben ik positief over, maar wij zijn er nog niet. Het is van groot belang dat de gemaakte afspraken snel in detail duidelijk worden, dat ze op effectiviteit doorberekend worden en dat er heel helder over gecommuniceerd wordt. De onduidelijkheden die bijvoorbeeld de vorige btw-verlaging omringden en die veel van onze leden hoofdpijn bezorgden, moeten koste wat kost vermeden worden. Ook de consument moet duidelijk verteld worden wat de nieuwe maatregelen nu precies voor hem of haar betekenen. Het vertrouwen van de consument is ver weg gezakt en alleen heldere en eenduidige berichtgeving kan daar verandering in brengen. Daar hoort ook een signaal bij dat de hypotheekrente omlaag kan nadat de funding van de banken verbeterd is. Perspectief bieden en liefst veel, dat moet het uitgangspunt zijn. Wij zullen daar, als vanzelfsprekend, graag onze bijdrage aan leveren. Door de druk op de ketel te houden om daadkrachtig uitgevoerd te krijgen wat nu afgesproken is en door waar nodig en nuttig aanvullende maatregelen aan te dragen. Dat laatste geldt nadrukkelijk ook voor het op peil houden van onze infrastructuur die door de nieuwe bezuinigingsslag verder in de hoek is gedrukt waar grote klappen vallen.
februari 2013
5
Tekst Eric Harms BEELD Hilz & Verhoeff / Hollandse Hoogte | René van den Burg
Henk Bol over keuze voor Maxime Verhagen als voorzitter Bouwend Nederland:
“We waren op zoek naar de ideale De kogel is door de kerk. Voormalig CDA-politicus, vicepremier en minister van Economische Zaken Maxime Verhagen treedt per 1 juli aan als nieuwe voorzitter van Bouwend Nederland. Een bijzonder geslaagde transfer, vindt vicevoorzitter Henk Bol van Bouwend Nederland, tevens voorzitter van de benoemingscommissie. Waarbij men bovendien bepaald niet over een nacht ijs is gegaan.
N
adat Elco Brinkman bekendmaakte dat hij in juni van dit jaar afscheid neemt als voorzitter van Bouwend Nederland, werd als eerste het profiel van de nieuwe voorzitter opgesteld. “Het moest iemand zijn die het werk van de huidige voorzitter en zijn positie als boegbeeld van de bouw probleemloos zou kunnen overnemen”, aldus Henk Bol. In het profiel stond de toegang tot ‘regeringswaardige partijen’ voorop. Hij of zij moest vertrouwd zijn met het publieke en bestuurlijke debat en in staat zijn relevante deuren te openen. Bol: “Iemand die als verbindingsofficier zou kunnen fungeren tussen het publieke en private domein. Iemand met voldoende strategische capaciteiten om juist ook achter de schermen vooruitgang te kunnen boeken.” Ervaring met de media was een andere eis, evenals het vermogen zich te profileren in de communicatie met de leden zich zou weten te profileren. “Affiniteit met het verenigingsleven stond ook op de wensenlijst. En
Afscheid voorzitter Elco Brinkman Elco Brinkman treedt medio dit jaar terug als voorzitter van Bouwend Nederland. In een aantal bijeenkomsten wordt daar stil bij gestaan. Brinkman hecht er aan om naar de leden toe te komen om afscheid te nemen en zal daarom aanwezig zijn bij de regionale ledenvergaderingen die dit voorjaar worden georganiseerd. De volgende data zijn daarvoor gereserveerd: • Randstad Zuid, 9 april; • Zuid, 17 april; • Oost, 25 april; • Noord, 16 mei; • Randstad Noord, 29 mei. De uitnodigingen, inclusief programma, locatie en tijdstippen worden verzorgd door de respectievelijke regiokantoren. Op 21 juni vindt in het Circustheater te Scheveningen de landelijke afscheidsbijeenkomst plaats, waarvoor naast de actieve bestuursleden binnen onze vereniging ook de bouwgerelateerde relaties van onze voorzitter worden uitgenodigd.
6
februari 2013
de leeftijd moest zodanig zijn dat de kandidaat twee termijnen van vier jaar zou kunnen volmaken.”
Zoeken naar succesfactoren Na het verkregen akkoord op het profiel door het algemeen bestuur werd een benoemingscommissie geformeerd, bestaande uit twee leden van het dagelijks bestuur, twee leden van het algemeen bestuur en algemeen directeur Jan van Tuinen. Henk Bol werd benoemd tot voorzitter van de commissie. De andere leden waren Nico van Til, Koene Talsma en Harry van Eck. Bol: “We kregen van alle kanten, zowel van binnen als van buiten de vereniging, namen van kandidaten aangereikt. Vervolgens hebben we twee sporen bewandeld. In het eerste spoor hebben we uit alle namen een beperkt aantal kandidaten geselecteerd waarmee we nader in gesprek wilden treden. Dat was het meer klassieke wervingstraject.” In het tweede spoor werd in de omgeving van Den Haag nog eens navraag gedaan naar het meest ideale profiel van de nieuwe voorzitter van Bouwend Nederland. “Wat wij optekenden spoorde met de wijze waarop de huidige voorzitter de afgelopen zestien jaar heeft gefunctioneerd. Het was prettig om dat op deze wijze bevestigd te krijgen.”
Incidenteel kabaal maken Om het hardst roepen is in ieder geval niet de manier, zo bleek. “Lawaai hoort erbij. En sommige van onze leden vinden zelfs dat we vaak op het Malieveld moeten gaan staan om kabaal te maken. Maar de mensen die daar enig zicht op hebben, stelden dat het wel incidenteel maar zeker niet te vaak moet gebeuren. In de belangenbehartiging moet je altijd bezig zijn met de vraag hoe je resultaat bereikt. De vorm is van ondergeschikt belang.” Volgens de deskundigen is Bouwend Nederland het meest succesvol als de belangenbehartiging gebundeld wordt vormgegeven. “De beslissers in de politieke arena hebben voortdurend te maken met beïnvloeding van buitenaf. Het bundelen van de kracht en stroomlijnen van de boodschap vergroot de kans dat deze ook daadwerkelijk overkomt.”
Nieuws
verbindingsofficier” Belangenbehartiging is een zaak van de lange adem, was een andere opmerking. “Daarom ligt de keuze voor een ondernemer pur sang niet voor de hand. Die gaat voor snel resultaat. Vertrouwdheid met de politieke en bestuurlijke arena werd genoemd om de inwerktijd beperkt te houden.” En een laatste advies: zorg ervoor dat de kandidaat ook echt van de bouw is. Bol: “De voorzitter moet namelijk overal waar hij of zij optreedt, geduid kunnen worden als de spreekbuis van de bouw.”
Verhagen stond hoog op de lijst De commissie koos op 22 januari uiteindelijk uit meerdere kandidaten unaniem voor Maxime Verhagen. Dat gebeurde na “drie gesprekken in wisselende samenstelling”, vertelt Bol. In de vergadering van 23 januari nam het bestuur de voordracht van Verhagen unaniem over. In zijn vergadering van 7 februari stemde ook het algemeen bestuur in met Verhagen als nieuwe voorzitter, waarna het nieuws wereldkundig werd gemaakt. Bol is blij met de komst van Verhagen naar de bouw. “Hij stond al vroeg in het proces op het lijstje. Niet omdat hij net als Elco Brinkman van CDAhuize is. Dat heeft op geen enkele wijze een rol gespeeld. Van vriendjespolitiek is ook geen sprake. Sterker nog: ik heb alleen maar bewondering voor de wijze waarop Brinkman zich volstrekt afzijdig heeft gehouden in het hele proces. Dat siert hem, maar het geeft ook goed aan dat wij als commissie onafhankelijk konden opereren.” Verhagen voldeed perfect aan de politiek-bestuurlijke eisen uit de profielschets, aldus Bol. “Hij heeft bovendien in zijn rol als minister van Economische Zaken grote indruk gemaakt bij het bedrijfsleven, omdat hij een feilloos gevoel bleek te hebben voor wat er in ondernemend Nederland speelt. Hij heeft blijk gegeven van een bijzonder grote resultaatgerichtheid. Onze nieuwe voorzitter is gedreven om succes te boeken, en dat kan de bouw heel goed gebruiken. Daar komt bij dat de mensen die hem kennen, hem unaniem duiden als een aimabel mens.”
Betrouwbare gesprekspartner Bol weet dat Verhagen in de beeldvorming weleens anders wordt afgeschilderd. “Hij staat bij sommigen te boek als een wat gewiekste onderhandelaar. Maar in werkelijkheid is hij een vriendelijke, zeer betrouwbare gesprekspartner, die zich onderscheidt door het feit dat hij altijd staat voor wat hij heeft afgesproken. Dat is in de belangenbehartiging zeer belangrijk.” Hij heeft voldoende ervaring opgedaan met een divers samengestelde achterban. “Dat vinden wij ook een belangrijke eigenschap. De voorzitter van Bouwend Nederland moet al onze leden binden. En wij denken dat hij dit kan.” De benoemingscommissie bleek verder onder de indruk van zijn gedrevenheid om de thema’s vernieuwing en verbetering op de agenda te zetten. “Ook dat kan de bouw in deze tijd goed gebruiken.” Bol heeft er alle vertrouwen in dat de leden Maxime Verhagen uiteindelijk ook naar waarde zullen weten te schatten. “Laat de mensen hem eerst maar eens leren kennen. En beoordeel hem vervolgens op wat hij voor ons bereikt.” Verhagen begint eind april met een gedegen inwerkperiode, zodat hij in juni optimaal voorbereid is om zijn rol als voorzitter van Bouwend Nederland te vervullen. “Tot de overdracht”, benadrukt Bol, “is Elco Brinkman onze voorzitter. En is Maxime Verhagen op tournee.”
februari 2013
7
tekst Eric Harms beeld Dagfoto’s: Gerrit Serné / cu2030.nl | Nachtfoto: Frans Rombouts / Heijmans
Akoestiek kleurt bouwproces Midden in het centrum van Utrecht wordt gebouwd aan een paleis voor de muziek. Dat gebeurt op zo’n manier dat keiharde rock en subtiel klassiek elkaar straks niet in de weg zitten. Waar eens het oude muziekcentrum Vredenburg stond, bouwt Heijmans Utiliteitsbouw nu aan een nieuw Muziekpaleis. Dat gebeurt over en om de oude, vanwege zijn akoestiek zeer gewaardeerde symfoniezaal van
8
februari 2013
architect Herman Hertzberger heen. Vier zalen komen erbij, voor pop, jazz, cross-over en kamermuziek. Samen bieden de vijf zalen ruimte aan 5.500 toeschouwers. Het laden en lossen wordt in de toekomst ondergronds afgewikkeld, waardoor er bovengrond ruimte ontstaat voor een ‘plein’ met terras aan de herstelde Catharijnesingel. Het bouwen in deze omgeving brengt de nodige complicaties met zich mee, vertelt projectdirecteur Frans Rombouts. “De werktijden zijn aangepast en verlengd, en ook opgenomen in de bouwvergunning. Daardoor kunnen we zonder problemen langer doorwerken als dat nodig is. Logistiek moet de aan- en afvoer van materi-
bouw in beeld Opdrachtgever Gemeente Utrecht Toekomstige gebruikers muziekcentrum Vredenburg, poppodium Tivoli en SJU Jazzpodium Opdrachtnemer Heijmans Utiliteitsbouw & Techniek Architect Architectuurstudio HH, aTA architectuurcentrale Thijs Asselbergs en NL Architects Bouwtijd augustus 2009 - oktober 2013
eel en materiaal volgens een strak logistiek spoorboekje. En natuurlijk is er ook veel aandacht voor de communicatie met de omgeving. Wij houden de gemeente Utrecht tot in detail op de hoogte van alles wat er gaat gebeuren. Zij informeren vervolgens de omgeving, wat het aantal klachten en de ervaren overlast beperkt.” Bijzonder vindt Rombouts vooral de wijze waarop de akoestische scheiding tussen de vijf zalen wordt gerealiseerd. “Het idee is dat alle zalen straks tegelijkertijd muziek moeten kunnen produceren. Alles wat daar bouwkundig voor moet gebeuren, maakt dit toch wel tot een heel bijzonder gebouw.” De strenge akoestische eisen maken
ook dat voortdurend in de gaten wordt gehouden of ergens een geluidlek ontstaat. “Als er iets fout is gegaan, mogen we ook pas weer verder als het is hersteld is. Dat maakt het ook net wat anders dan anders.” Bij Heijmans wordt het unieke karakter van het Muziekpaleis zeker erkend, weet Rombouts. “Het is een markant gebouw op een markante plek. Dat zet je niet vaak neer. En zo ervaren onze mensen het zelf ook. We werken hier iedere dag opnieuw langer dan acht uur door met elkaar, en dat doet iedereen met veel plezier. Onze mensen zijn meer dan trots op wat ze hier bouwen.”
februari 2013
9
Tekst Ank Benko BEELD Fedde de Weert
Social return:
Ergernis of win-winsituatie
Social return - het inzetten van mensen met een ‘grotere afstand tot de arbeidsmarkt’ bij bouw- en infraprojecten - kan voor zowel werkgevers als werkzoekenden voordelig zijn: een win-winsituatie. Maar de manier waarop een aantal opdrachtgevers nu met social return omgaat, leidt eerder tot ergernissen, zo stelt Bouwend Nederland vast. Uit een aantal reacties van leden uit verschillende regionale bijeenkomsten komt de volgende top-5 van ergernissen naar voren: 1. Verdringing Je eigen mensen aan het werk houden en dan op een project ook nog 5% social returninzet realiseren? Dat valt niet mee en is soms zelfs onmogelijk. Sommige opdrachtgevers begrijpen dit en hebben een hardheidsclausule. Bouwend Nederland vindt dat van verdringing geen sprake mag en kan zijn. Het kan niet zo zijn dat een bedrijf eigen mensen moet ontslaan om social returnkandidaten werkervaring te laten opdoen. 2. Onrealistische eisen Eisen van social return moeten proportioneel zijn. Vuistregel van Bouwend Nederland daarbij is 5% van de loonsom. Er zijn opdrachtgevers die 5% (en soms nog meer) proportioneel vinden. Soms is dat ook zo, maar dat hangt af van de aard van het project en van de werkzaamheden en de wijze waarop social return ingevuld kan worden. 3. Autonoom beleid De ene gemeente accepteert leerlingen als social returninzet, de
10
februari 2013
andere niet. De ene gemeente eist dat alle social returnkandidaten afkomstig zijn uit de eigen gemeente, een andere doet daar niet moeilijk over. Gemeenten zijn op dit punt volledig autonoom en hebben het recht een eigen beleid te voeren. Gelukkig concluderen steeds meer gemeenten dat regionale uniformiteit voor iedereen makkelijker is én dus een beter eindresultaat oplevert. 4. P rojectgebonden inzet is niet duurzaam Stel: je hebt een social returnkandidaat een halfjaar over de vloer gehad en het project is klaar. Een kandidaat die je op een volgend project goed zou kunnen gebruiken. Helaas, de opdrachtgever accepteert alleen nieuwe kandidaten. Heel frustrerend, niet alleen voor de opdrachtnemer maar ook voor de social returnkandidaat. Bouwend Nederland vindt het daarom belangrijk dat ook niet-projectgebonden social returninzet meetelt. Een prestatieladder kan een handig hulpmiddel zijn om de niet-projectgebonden inzet in kaart te brengen. 5. Opdrachtgever maakt geen afspraken en/of komt ze niet na Een opdrachtgever zet de social returneis in het bestek, maar komt er daarna niet meer op terug. Of zegt toe tijdig een lijst met potentiële kandidaten aan te leveren, maar doet dat pas als het project al halverwege is. Gelukkig weten veel bouw- en infrabedrijven dat het zaak is om in een vroegtijdig stadium afspraken te maken met de opdrachtgever. SMART-afspraken: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Dat voorkomt niet alleen teleurstellingen en/of boetes, maar bezorgt de opdrachtnemer bij een volgende aanbesteding ook een referentie.
Bent u van mening dat een opdrachtgever onredelijke social returneisen stelt: schakel het Aanbestedingsinstituut in (www.aanbestedingsinstituut.nl). Meer info? http://www.bouwendnederland.nl/ praktijkinformatie/social-return Voor de prestatieladders: www.vernieuwingbouw.nl/srpl www.tno.nl/pso
Sociale Zaken en Ledenservice
Grote belangstelling werkgevers voor meegeeffolder
‘Jouw Bouwpensioen’
Om de meest voorkomende vragen over pensioen en de pensioenopbouw te beantwoorden, heeft het bedrijfspensioenfonds voor de bouw bpfBOUW een handige folder samengesteld.
In korte blokjes en in begrijpelijke taal behandelt de folder ‘Jouw Bouwpensioen’ vragen als “wat doet bpf met de pensioenpot?”, “Hoeveel pensioen heb je straks opgebouwd?” en “Waar moet je op letten?”, inclusief de QR-code voor de smartphone. Alle werkgevers die zijn aangesloten bij bpfBOUW hebben de folder in de laatste week van januari toegestuurd gekregen. Ze kunnen deze brochure aanbieden aan hun (nieuwe) werknemers om ze een handzaam inzicht te geven in deze mooie arbeidsvoorwaarde in de €€€ €€ bouw. Dat de folder in een (grote) behoefte voor€€ €€ €€ € €€ € € €€ €€ € €€€ ziet, mag wel blijken uit het feit dat er in de eerste week na verschijning al meer dan 5000 folders door werkgevers werden nabesteld. € € € €
JIJ
1 HOE BOU
Nabestellen kan nog steeds op meegeeffolder@ bpfbouw.nl (onder vermelding van ledennummer en aantal).
WERKGEVER
2 WAT DOE T BPFBOUW MET JE PENSIOENPO T? BpfB
W JE PENSIOE
N OP? Dat gaat auto matisch. Een fors deel word betaald door t je werkgeve r. Pensioen daarom – naas is t je loon – een belangrijke arbeidsvoorwa arde. Natuurlijk zelf mee aan betaal je ook je pensioen. Je werkgeve houdt dat deel r in op je loon. Hij draagt jullie totale bijdr age af aan bpfBOUW. pensioenfonds Dat is het voor de bouw nijverheid. fonds stopt Het het geld in jouw pensioenp ot.
€€€ €€ € € € €€ €€ € €€€
BIJ ARBEIDSONGESCHIKTHEID € € € € € € € €
JIJ
BIJ OVERLIJDEN PARTNER/KINDER EN
€
€ € € € € € € €
€€€ €€ € € € €€ €€ € €€€
OUW beleg t deze in aand elen, obligaties en vastgoed met als doel je pensioenp groeien. Dat ot te laten is nodig, want sparen lever veel lager pens t een ioen op. Bele ggen brengt risico’s met echter zich mee. Het pensioenfonds tegen lage kan kosten pens ioen voor jou omdat het geen opbouwen, winst hoef t te maken zoals banken en verzekeraars. Heb je eerd opgebouwd er pensioen bij een ande r fonds? Dan toevoegen kun je dat aan je pens ioenpot bij bpfBOUW.
€ € € € € € € €
€
€
WAT IS
€ €
PENSIO
ENOVER
€?
PENSIOEN?
ZICHT
€
€
€
3 HOEVEEL PENSIOEN HEB STRAKS OPG JE EBOUWD
? BpfBOUW stuu rt je elk jaar een over zich Je kunt daar op nakijken hoe hoog je straks is. Het pen fonds wil je pensioen in laten stijge wa n, zodat de koopkracht pensioen in van je de toekomst op peil blijft geen garantie . Er i dat dit lukt. De financiële van het fond po s moet het nam elijk toelaten. Als die posit ie langere tijd erg slecht is, bpfBOUW zelfs zo genoodzaakt kunnen zijn de pensioene om n te verlagen.
€ €
€
€
Meer info: www.bouwpensioen.nl 5 PENSIOE
CHECK!
N IS NIET
ALLEEN VOOR Het is ook inkom LATER en voor het geval je komt over lijden. te Je partner ontvangt dan een pensioen. levenslang Je kinderen krijgen een uitkering. Ze tijdelijke moeten hierv oor wel aan voldoen. Ga voorwaarde na of dit voor n hen voldoende En raak je ten is! minste 35% arbeidsongesc Dan gaat je hikt? pensioenopbou w gewoon door Je betaalt dan . minder of geen premie. Ook hiervoor gelde n voor waar den.
6 WAT MOE T KUNNEN OPB JE DOEN OM PENSIOEN TE OUWEN
BIJ BPFBOUW In principe ? niets. Je werk gever meld bpfBOUW en t jou aan bij zorgt dat je vanaf je eers werkdag pens te ioen opbouwt. BpfBOUW stuu jou dan binne rt n drie maa nden een bewi deelname plus js van aanv ullende infor matie. dan bekijken Je kunt wat er voor jou is geregeld.
Pensioen is loon voor late r. Zolang je wer kt, ontvang je loon van je werkge ver. Maar als je stopt met wer ken, hoe kom je dan nog aan je geld? Daarom bouw je nu alvast een pensioe npot op. Zodat je ook tijdens je pen sioen inkomen heb t om van te leven.
7 WAAR
MOET JE
OP LETTEN? Een aantal gebeurtenissen in je leven zijn van invloed op je pensioen. Kijk hiervoor www.pensioen op dashboard.nl of scan de QR-code met je smar tpho ne.
Meldpunt AMU nog steeds actief Begin vorig jaar startte het ministerie van SZW het Meldpunt Aanpak Malafide Uitzendbureaus (AMU). Dat dit geen overbodige luxe is, bewees een grootschalige actie eind oktober. Toen bezochten inspecteurs van SZW en de Belastingdienst samen met de politie en ambtenaren van het UWV vijftien locaties in Noord- en Zuid-Holland en Noord-Brabant. Daarbij werden administraties en drie auto’s in beslag genomen. Het Meldpunt, dat deel uitmaakt van het project Aanpak Malafide Uitzendbureaus, blijft ook de komende tijd actief. Malafide uitzendbureaus zorgen, ondanks alle inspanningen die al gedaan zijn, nog steeds voor veel problemen. In de bouw, maar ook in andere branches waar veelvuldig van uitzendkrachten gebruikgemaakt wordt. De malafide bedrijven maken grote winsten ten koste van de overheid en bonafide uitzendbureaus en maken misbruik van hun werknemers.
Meldingen: via het gratis telefoonnummer 0800 – 5151 en via de webMaak gebruik van bonafide uitzendbureaus!
site van de Inspectie SZW (www.inspectieszw.nl)
februari 2013
11
Tekst Eric Harms BEELD Ton Borsboom | Fedde de Weert | Siebe Swart / Hollandse Hoogte
‘Nog meer bezuinigen op infra is uit den boze’
Bouwend Nederland heeft de afgelopen periode sterk geageerd tegen elke verdere beperking door het kabinet van investeringen in bouw en infrastructuur. Dat is niet alleen gedaan uit oogpunt van behoud van werkgelegenheid, maar ook in het belang van het economisch herstel. Minister Melanie Schultz van Infrastructuur heeft onlangs op regionaal niveau voorstellen gedaan hoe zij de extra bezuinigingen op infrastructuur uit het aangepaste regeerakkoord wil invullen. Zij moet zo tot 2028 6,4 miljard euro vinden. In de Randstad lopen daardoor vooral wegenprojecten vertraging op. Maar in provincies als Brabant, Limburg en Gelderland worden projecten zelfs helemaal geschrapt. Provincies, gemeenten en waterschappen kunnen proberen om plannen toch door te laten gaan, maar zij moeten dan wel zelf een deel van de kosten op zich nemen. Het wrange is nu dat juist ook hun investeringsvermogen ernstig beperkt gaat worden door de komst van de wet HOF en het schatkistbankieren. Daardoor zijn ook zij gedwongen om fors te snijden in aanleg en onderhoud van infrastructuur.
Bezuinigen verergert crisis
enkel land komt uit een recessie door te bezuinigen en al helemaal niet door te bezuinigen op de infrastructuur, die zo hard nodig is voor herstel. We spannen het paard achter de wagen op deze manier’’, reageert Elco Brinkman van Bouwend Nederland. “Dit is niet goed voor de werkgelegenheid, de bereikbaarheid en de veiligheid én het is niet goed voor economische groei. Het kabinet schaadt hiermee de belangen van de maatschappij in het algemeen en van de bouwsector in het bijzonder. En die boodschap kan wat ons betreft niet duidelijk genoeg voor het voetlicht worden gebracht.”
De QR-code stuurt u door naar de brief van de minister aan de Tweede Kamer over de bezuinigingen.
Het is reden geweest voor Bouwend Nederland om samen met VNO-NCW en MKB Nederland aan onder andere de Tweede Kamer duidelijk te maken dat deze wet HOF voor de bouw- en infrasector de crisis alleen maar zal verergeren. “Geen
12
februari 2013
Richard Mulder
[email protected] tel 079 325 21 23
BouwGarant heeft een nieuwe garantie gelanceerd, specifiek voor nieuwbouwwoningen. “We merken dat daar een enorme behoefte aan bestaat”, aldus manager Rob de Groot. De Verbouwgarantie van Bouwgarant bestaat al jaren en geldt specifiek voor verbouwingen. Maar zij kon in beperkte mate ook worden ingezet voor nieuwbouwprojecten. “Vanwege aanscherping van de regels wilden verzekeraars nieuwbouwprojecten niet meer onder de verbouwgarantie laten vallen. Tegelijkertijd nam de vraag naar meer zekerheid in
Economische en Verenigingszaken
Nieuwe garantie voor nieuwbouwwoningen
geval van nieuwbouw fors toe, vooral ook bij financiers. Dat was reden voor de ontwikkeling van de Nieuwbouwgarantie. Een nieuwe garantieregeling, uitsluitend te gebruiken voor nieuwbouwwoningen
en zo opgebouwd dat zij geheel voldoet aan alle eisen die de markt nu stelt.” De Nieuwbouwgarantie is inmiddels voor alle deelnemers van BouwGarant beschikbaar. “De regeling is vergelijkbaar met wat het
oude Garantie Insitituut Woningbouw aanbood”, aldus De Groot. “Er zitten dus ook garantietermijnen op van tien jaar, met een vrij grote dekking in geval van faillissement. Zo bezien is het logisch dat ver-
zekeraars meer zekerheid willen hebben. Daarom eisen zij dat een bouwbedrijf dat de Nieuwbouwgarantie wil gaan aanbieden eerst een financiële toets doorstaat. Dat gebeurt door BouwGarant, op basis van financiële profielen van Graydon.” Het product dient nog wel een stap te maken in zijn ontwikkeling, benadrukt De Groot. “Wij hopen spoedig het keurmerk te verkrijgen van Stichting GarantieWoning. Als zij hun stempel erop zetten voldoet de Nieuwbouwgarantie aan de eisen die worden gesteld bij het verkrijgen van de Nationale Hypotheek Garantie. We hopen het keurmerk voor de zomer te verkrijgen.”
www.bouwgarant.nl/nieuwbouwgarantie
Bedrijven spijkeren financiële kennis bij Leden melden zich regelmatig bij Bouwend Nederland met kritische vragen over het bankwezen, weet beleidsmedewerker Harry Wisse. “De indruk bestaat dat we voor veel banken als besmette sector te boek staan. Maar die conclusie is niet terecht. Banken kijken niet naar de sector als geheel maar naar het individuele bedrijf.” Het is een van de lessen uit een reeks van zeven workshops die Bouwend Nederland speciaal voor het middenen kleinbedrijf heeft georganiseerd. Aan de orde kwamen twee thema’s die in deze tijd voor veel bedrijven behoorlijk urgent zijn: financiering en acquisitie. Wisse: “Enerzijds richt het programma zich op de vraag hoe banken tegen jou als bouwbedrijf aankijken. Veel bedrijven blijken zich daar namelijk helemaal niet van bewust te zijn. Zij zijn niet op de hoogte van de eisen die de financier allemaal stelt – de bank, de verzekeraar, de kredietbeoordelaar – en op welke wijze je direct of indirect invloed kan uitoefenen op je rating. Door hier aandacht aan te besteden en het kennisniveau over financiële thema’s bij te spijkeren kan veel frustratie worden weggenomen.” Dit deel van het
programma wordt verzorgd door Alfa Accountants. Het tweede deel, dat draait om acquisitie en strategie, is in handen van De Bouwer & Partners. “Hier komen vragen aan de orde als: hoe positioneer je je in deze lastige tijd als bouwbedrijf? Hoe breed ga je met je dienstverlening: is diversificatie aan de orde of draait het juist om specialisatie? En op welke wijze genereer je vervolgopdrachten, in de jaren nadat het werk is voltooid?”, somt Wisse op. Waar het in het eerste deel vooral om bewustwording gaat is het tweede deel vooral een sessie ter inspiratie. “Met als voornaamste boodschap: de bouwmarkt is misschien moeilijk en fors gekrompen. Maar met een omzet van 48 miljard euro is het nog steeds een hele grote markt. Dus: zoek je weg erin, spreid je risico’s en ga aan de slag.” De reacties van de deelnemende bedrijven zijn bijzonder positief, concludeert Wisse. “We merken dat de workshops in een grote behoefte voorzien. Er komt dus zeker een vervolg.”
Harry Wisse
[email protected] tel. 079 325 21 11
februari 2013
13
Tekst Eric Harms Beeld René van den Burg
Uit de vereniging
Bouwend Nederland scoort hoog in media De zichtbaarheid van Bouwend Nederland is vorig jaar opnieuw toegenomen. Dat blijkt uit een inventarisatie van de mediascores in 2012. Zowel in de traditionele media, als op internet en in de sociale media heeft Bouwend Nederland in 2012 beter gescoord dan ooit. In artikelen van relevante dag-, week- en
Door maar ook over Bouwend Nederland wordt veel getwitterd. Recent nog over de benoeming van Maxime Verhagen tot voorzitter.
vakbladen is Bouwend Nederland 4016 keer aangehaald, tegenover 3634 keer in 2010. Cobouw, het vakdagblad voor de bouw, noemde of citeerde de standpunten van Bouwend Nederland 423 keer, oftewel 1,8 x per dag (2011: 1,7 x per dag). Een deel van de berichtgeving werd gebaseerd op de 31 persberichten die Bouwend Nederland vorig jaar verstuurde, waarvan 21 via het ANP. De regionale publiciteitscampagne ‘De Bouw maakt het’, die op 1 november 2012 van start ging, werd de laatste twee maanden van 2012 59 keer in gedrukte media genoemd. De oplage daarvan is 1.675.789 exemplaren, met een gezamenlijke advertentiewaarde van net iets meer dan 100.000 euro.
Internet
ten over Bouwend Nederland steeg naar 14.302 pagina’s (2010: 3450 pagina’s, 2011: 4992 pagina’s). Het gaat hier om nieuwssites, persberichten, weblogs en discussiefora. In 2012 heeft Bouwend Nederland zijn positie in de social media verder versterkt. Met name op Twitter neemt de vereniging een stevige positie in. Het aantal ‘volgers’ ligt inmiddels boven de 10.000. Daaronder bevinden zich veel politici, journalisten en andere personen actief in het openbaar bestuur en de media. Vrijwel dagelijks werd in 2012 de eigen website van Bouwend Nederland voorzien van diverse nieuwsberichten, zowel voor leden als voor externe relaties. In 2012 werden er 511 webberichten geplaatst onder de kop ‘Nieuws’ in 2012. Het reguliere en digitale mediabeleid zal in 2013 verder worden aangescherpt. De verwachting voor 2013 is dan ook dat de zichtbaarheid van Bouwend Nederland verder zal toenemen.
De grootste groei werd echter behaald op internet. Het aantal berich-
Nieuwe leden
Machinisten op bijles Door een graafmachine op 80 procent van zijn capaciteit te laten draaien, wat in normale omstandigheden ruim voldoende is om het werk te kunnen verzetten, kan zomaar 10 procent op de brandstofkosten worden bespaard. Het was een van de tips die deelnemers meekregen tijdens de jaarlijkse Machinistenscholingsdagen, eind januari gehouden op het Bouw & Infrapark te Harderwijk. Organisatoren waren de vakgroep Grondwerk van Bouwend Nederland, Vakvereniging Het Zwarte Corps en Soma bedrijfsopleidingen. Een uitgebreid verslag vindt u op www. bouwendnederland.nl/vakgroepen/vakgroep-grondwerk.
14
februari 2013
Lidbedrijf Plaats Sectie Vosbouw ASSEN Bouw Midden Aannemersbedrijf De Bouwhorst B.V. NIJEHASKE Bouw Klein Bouwbedrijf Van Dijk B.V. VLEDDER Bouw Klein Bouwbedrijf Julianus B.V. MARSUM Bouw Klein Façade Kozijn en Geveltechniek LELYSTAD Bouw Klein Exel Lemele Bouw B.V. LEMELE Bouw Klein RvW Harmelen HARMELEN Bouw Klein Scheffer Vastgoedonderhoud B.V. AMSTERDAM Bouw Klein De Waard Bouw B.V. AMSTERDAM Bouw Klein Al Bouwbedrijf WORMERVEER Bouw Klein Boswijk -Bouw B.V. DOORN Bouw Klein Bouwbedrijf de Graaf B.V. LEIMUIDEN Bouw Midden Bouwbedrijf van Zandwijk HELLOUW Bouw Klein E Build B.V. ALBLASSERDAM Bouw Klein Teve Bouwbedrijf B.V. MONSTER Bouw Klein Dakdekkersbedrijf Van den Hurk- Doeze Heeze B.V. HEEZE Bouw Midden
Lustrum Wij feliciteren de Van der Leij Groep uit Amsterdam met haar 40-jarig bestaan.
n Co cu
Tekst Ank Benko Beeld René van den Burg
n si a: erval emiev th nt e rr
Jørgen Hulsmans, Bouwend Nederland:
J
g
“Concurrentievervalsing internationaal aanpakken” Ontduiken van de cao leidt tot oneerlijke concurrentie en dus een ongelijk speelveld. Daar hebben bouwondernemers mee te maken, maar het gebeurt ook in andere branches. Toch is met name de bouw een kwetsbare sector, zeker in de huidige economische situatie. Reden voor Bouwend Nederland om concurrentievervalsing aan te pakken. ørgen Hulsmans: “Er zijn in deze crisis mensen en organisaties die bewust de randjes opzoeken. De voorbeelden zijn legio. Schijnzelfstandigen, malafide uitzendbureaus, illegale tewerkstelling, bedrijven waarvan de medewerkers onder een andere, goedkopere cao werken, noem het maar op. Daarom hebben we besloten tot een eigen campagne onder de titel ‘Gelijk aan de streep’. In een brochure leggen we uit hoe we concurrentievervalsing aanpakken. Maar concurrentievervalsing is geen Nederlands probleem, het speelt internationaal. Daarom ook bepleiten we een internationale aanpak. Onze internationale koepelorganisatie FIEC overlegt in Brussel regelmatig over grensoverschrijdende regelgeving, landelijke initiatieven en toont best practices. En natuurlijk onderneemt de FIEC lobbyactiviteiten om tot werkbare Europese regelgeving te komen. En waar mogelijk werken we ook samen met de Europese vakorganisaties. Want concurrentievervalsing is niet alleen slecht voor ondernemers in de bouw, maar ook voor werknemers die daardoor wellicht hun baan verliezen.”
Gezamenlijk signaal Dat het werk van de FIEC succes heeft, mag wel blijken uit de recente aankondiging van de Europese Commissie dat ze naleving van de bestaande detacheringsrichtlijn wil aanscherpen. Het is in dat kader van belang dat werkgevers en werknemers in de bouwsector internationaal een gezamenlijk signaal afgeven. Daarom hebben beide Europese koepels een document opgesteld waarin ze de Europese Commissie aanbevelen om te komen tot een sluitende regelgeving en goede handhaving. Europese regelgeving mag volgens hen geen beperking opleggen aan lidstaten om controles op bouwplaatsen uit te voeren. De FIEC vindt bovendien dat er een meldplicht moet komen voor
buitenlandse arbeidskrachten die in een andere lidstaat aan het werk gaan.
Inspectie SZW In Nederland is het de Inspectie SZW (de vroegere Arbeidsinspectie) die toeziet op het naleven van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag en de Wet arbeid vreemdelingen. Bouwend Nederland overlegt regelmatig met deze Inspectie. Zo kwamen ook misstanden bij projecten in de Eemshaven en op de Tweede Maasvlakte aan het licht. Ook de Fraudewet, de registratieplicht voor ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen en de oprichting van de Stichting Normering Arbeid moeten oneerlijke concurrentie via arbeidskrachten tegengaan. Hulsmans: “Toch kan de Inspectie SZW het niet alleen aan. Sectoren hebben zelf ook een verantwoordelijkheid om hun sector schoon te houden. Daarom gaat het Bureau Naleving zijn activiteiten uitbreiden. Aan alle leden van Bouwend Nederland die misstanden vaststellen, wordt nadrukkelijk gevraagd deze bij dit bureau te melden. We willen dit bewust laagdrempelig houden. De anonimiteit van de melder wordt dan ook in de procedure gewaarborgd. Met onze brochure ‘Gelijk aan de streep’ leggen we nog eens uit wat we als Bouwend Nederland ondernemen en op welke manier onze leden daaraan kunnen bijdragen. Naleven van de bouw-cao is in dit verband van groot belang: onze cao is niet voor niets ‘algemeen verbindend’ verklaard.” Hoe ondernemers tegen concurrentievervalsing en de cao aankijken en wat de inbreng van de Inspectie SZW omvat, leest u op de volgende pagina’s. Meer info? Jørgen Hulsmans,
[email protected] tel. 079-32 52 132
februari 2013
15
Tekst Ank Benko BEELD René van den Burg
Dick Singerling, bouwbedrijf Derksen & Singerling:
“Allemaal de cao of allemaal cowboy spelen”
D
“Wij spelen momenteel een Europees voetbaltoernooi, maar de organisatie laat ook handbal- en rugbyteams meedoen. Het frappante is dat de meeste voetbalteams dat gelaten over zich heen laten gaan. Dit terwijl ze massaal aan het verliezen zijn en steeds meer voetballers zwaar en vaak onherstelbaar geblesseerd het veld worden uitgestuurd.” ie vergelijking maakt Dick Singerling als het over oneerlijke concurrentie in de bouw gaat. De bouw-cao zou dat moeten tegengaan, maar de praktijk is anders, stelt hij vast. “De bouw-cao is, net als een heleboel van de andere 500 cao’s, algemeen verbindend verklaard. Dat wil zeggen dat iedereen in de branche zich eraan dient te houden. Maar dat gebeurt lang niet altijd. Cao’s bieden eenheid en gelijkheid. Niet alleen tussen werknemers en werkgevers binnen de bedrijven, maar ook tussen werkgevers onderling als het bijvoorbeeld over concurrentie gaat. De bouw-cao kent veel onderdelen die betrekking hebben op ‘algemeen belang’, zoals scholing. Dat is een goede zaak. Mede daardoor kun je de loonkostenopbouw volstrekt niet vergelijken met de organisaties (zoals malafide uitzendbureaus) die de cao ontduiken.”
“Haal enkele pijnpunten uit de cao”
Prijsverschil is ‘marktwerking’ Dat concurrentievervalsing zulke buitensporige vormen aanneemt, heeft ook te maken met het feit dat veel professionele en particuliere aannemers geen weet hebben van concurrentievervalsing, maar het prijsverschil als ‘marktwerking’ zien. “Deze mensen hebben geen weet van concurrentievervalsing en denken alleen aan hun financiële voordeel. Opdrachtgevers die mensen voor zich laten werken tegen extreem lage uurlonen, zien er geen enkel kwaad in. Soms volledig onwetend, soms bewust ‘enigszins onwetend’.” Singerling praat en correspondeert regelmatig met beroepsgenoten, media, overheidsmedewerkers en politici over dit probleem. “Velen zien en kennen het probleem als zodanig niet. Men weet vaak niet dat cao’s algemeen bindend zijn en wat dat betekent. Er ligt een taak voor Bouwend Nederland om dat veel meer naar voren te brengen. De bouwbonden zullen ons daar erg graag bij helpen. Maar we zullen ons als leden van Bouwend Nederland wel duidelijk moeten uitspreken: gaan wij voor een collectieve cao of gaan
16
februari 2013
we cowboy spelen? Ik vind dat we ons als lid van Bouwend Nederland volledig moeten houden aan de cao. En ook geen onderaannemers moeten inhuren die werken met cao-ontduikers! Alleen dan zal sprake zijn van correcte concurrentie. Zie het overleg met de bouwbonden als een win-windoel. Juist op dit moment! Haal enkele ‘pijnpunten’ met elkaar uit de cao en zorg dat vervalsing zo min mogelijk kans krijgt! Want wat er nu gebeurt, is dramatisch en schaamteloos. En zal ook werknemers hun baan kosten.” Ten slotte stelt hij: “Werkgevers moeten zich ervan bewust zijn dat de cao hen werk uit handen neemt. Als werkgevers individueel, zelfstandig overeenkomsten aan zouden moeten gaan met hun werknemers, dan kost hen dat veel te veel tijd en levert het veel arbeidsrechtelijke risico’s op. Tijd die zij veel beter kunnen besteden aan hun klanten!”
n Co n si a: erval emiev th nt e rr cu
René Moerland, Aannemingsbedrijf Gebr. Moerland b.v:
“Hef de bouw-cao maar op!”
O
g
“Men beschouwt het personeel als kapitaal van het bedrijf.” Dat zegt het juryrapport over het Thools Familiebedrijf 2012, Aannemingsbedrijf Gebr. Moerland b.v. En juist de kosten van het personeel baren directeur René Moerland grote zorgen. “Hef de bouw-cao maar op en vervang ‘m door een algemene cao voor iedereen.”
p de vraag of hij wel eens concurrentievervalsing tegenkomt, antwoordt Moerland volmondig: “Ja!” “Het is de wereld op z’n kop”, zegt hij. “We hebben in het verleden een bouw-cao afgesloten die uitstekend is voor werknemers. Maar tegelijkertijd wel de duurste voor de werkgevers.”
Mazen in de wet Moerland rekent het voor. Als hij een jongeman van 20 jaar in dienst neemt en die volgens de cao betaalt, ontvangt deze medewerker 15.000 euro netto per jaar. Op zijn loonstrookje staat een brutobedrag van 25.000 euro. Maar hij kost het bedrijf, inclusief sociale lasten, premies en afdrachten tussen de 42.000 en de 45.000 euro per jaar. Om nog maar te zwijgen over investeringen in verdere scholing, reisurentoeslag, doorbetaling bij ziekte, risico van weerverlet etc. “Als ik zo iemand aangeboden krijg van het bonafide uitzend- of inzetbureau, dan kost hij me nog geen 15 euro per uur, ofwel 20.000 euro minder. Dat is wel 40% van de loonsom voor een bedrijf. Geen wonder dat er collega-bedrijven zijn die zeggen: ik stop ermee, ik ga het anders organiseren. En zo kapen ze het werk voor je neus weg.” ‘Anders organiseren’ kan veel verschillende vormen aannemen. Er zijn genoeg mazen in de wet om collegabedrijven de loef af te steken. Bijvoorbeeld door werknemers in te zetten die onder de – veel goedkopere - landbouw-cao vallen. Een niet ongebruikelijke constructie in de wegenbouw. Ook het inschakelen van een payrollbedrijf hoort tot de mogelijkheden, waarbij in de uurprijs premies, afdrachten en secundaire arbeidsvoorwaarden zoals in de bouw-cao niet zijn opgenomen.
Buitenspel gezet Wat hem ook steekt, is dat opdrachtgevers – 80% daarvan zijn overheden – aan de ene kant (terechte) uitvoerige eisen stellen bij de aanbesteding: CO2-ladder, prestatieladder, aantoonbare ervaring, belasting-
“Ook opdrachtgevers zijn verantwoordelijk” en bankverklaringen. Maar aan de andere kant juist op dat laatste blind zijn voor de praktijk. Hij noemt een recente EMVI-aanbesteding. “Er waren tien inschrijvers. Van zeker vijf daarvan weet ik dat ze failliet zijn gegaan en een doorstart hebben gemaakt als bedrijf. De werknemers zitten in de kaartenbak van het UWV. Maar de aannemer zwaait nog wel steeds met de gevraagde referenties. Toen de laagste inschrijver het werk binnenhaalde, ging hij meteen terug naar het UWV om zijn mensen weer in dienst te nemen. En die krijgen dan van het UWV ook nog eens drie maanden uitkering mee.” Nee, naar een meldpunt stappen, dat zal hij niet doen. “Iedereen zíét het toch. Ook de opdrachtgevers zijn verantwoordelijk. Maar we zijn wel in een rare wereld beland. Je doet het beste voor je mensen – en daarmee voor je bedrijf – en je wordt vervolgens met diezelfde middelen buitenspel gezet. Vandaar dat ik zeg: hef die bouw-cao maar op en maak alle cao’s gelijk, voor alle bedrijfstakken.”
februari 2013
17
Tekst Ank Benko BEELD René van den Burg
Patrick Lardenoije, Bouwbedrijf Lardenoije b.v.:
“En weg is het cao-personeel” “Wij merken dat steeds meer aannemers creatief te werk gaan om de cao te omzeilen”, signaleert Patrick Lardenoije van het gelijknamige bouwbedrijf in Eijsden. “Menige collega ontslaat zijn personeel om economische redenen en zoekt vervolgens naar goedkopere inleenkrachten, zoals buitenlandse werknemers, payrollers en al dan niet malafide uitzendbureaus.”
E
n daarmee is het leed nog niet geleden. “De afdrachten van zzp’ers via het GAK zijn beduidend lager dan wat wij bij Cordares moeten afdragen. En weg is het personeel uit de bouw-cao.” Lardenoije waarschuwt dat deze ontwikkelingen niet alleen slecht zijn voor de bouwsector, maar uiteindelijk ook voor de werknemers. “Natuurlijk heb je het liefst werknemers in vaste dienst. Maar momenteel is dat niet verantwoord omdat het ontslagrecht niet deugt. Moet je noodgedwongen door omstandigheden iemand ontslaan, dan kleven daar grote financiële risico’s aan voor de werkgever.”
“Tijden veranderen” Lardenoije begrijpt niet het verzet van de vakbonden tegen veranderingen in de bouw-cao. “Vroeger waren het de bonden die bij de onderhandelingen zeiden: “Tijden veranderen, dus jullie moeten je maar aanpassen.” Nu zullen de bonden ongetwijfeld het verlies van gemiddeld meer dan 1000 werknemers per maand wel toeschrijven aan de crisis, maar ik denk dat de te dure cao voor een belangrijk deel hier ook debet aan is. Het
“De prijs maakt blind” 18
februari 2013
wordt hoog tijd dat men weer aan tafel gaat zitten. De tijden zijn nu ook behoorlijk veranderd in de bouw en er moet nu echt iets gaan gebeuren. Dit moeten de bonden zich goed gaan realiseren, anders is het straks te laat en verliezen ze nog meer leden.”
Kwaliteit en veiligheid gaan achteruit Een bijkomend gevolg is dat vakmensen verdwijnen en de kwaliteit en veiligheid van het werk achteruitgaan. Lardenoije: “Wij zelf zijn al vele jaren VCA–gecertificeerd. Al onze personeelsleden hebben de nodige opleidingen en gaan op herhaling zoals het hoort. De grotere, degelijke opdrachtgevers vragen er ook steeds vaker naar. Dat is een goede zaak. Maar vooral bij de particuliere opdrachtgevers en de kleinere vastgoedbeleggers zie je dat toch maar één ding belangrijk is en dat is de laagste prijs. Het zal vaak de onwetendheid zijn van de particulier dat hij grote risico’s neemt waardoor de kwaliteit en organisatie van het project zeer te wensen overlaten. Maar de prijs maakt blind. Geen cao, wel werk!” Een meldpunt voor misstanden vindt Lardenoije op zich wel goed. “Maar vaak blijft het dan bij een meldpunt. Als er gecontroleerd gaat worden, zijn de vogels al gevlogen. Bij particulieren zal het moeilijk blijven; die doen wat ze willen. Het aanpakken van zulke bedrijven zal gecompliceerd zijn, ook omdat ze de cao op een ‘legale’ wijze omzeilen.”
n Co cu n si a: erval emiev th nt e rr
Henry van der Most, Van der Most Groep:
g
“We staan met 1-0 achter” Concurrentievervalsing is niet per definitie een gevolg van de economische crisis, maar wordt er wel door versterkt. Veel vakmensen die door de crisis thuis zijn komen te zitten, worden door het UWV gestimuleerd om zelfstandig te worden. En in een markt waar toch al geen ruimte is, manifesteren ze zich met buitensporig lage uurlonen, ofwel erg geflatteerde juiste calculaties. Aldus Henry van der Most, directeur van het gelijknamige bouwbedrijf in Dedemsvaart.
V
an der Most stelt de meeste misstanden vast in het particuliere marktsegment: “Met name daar waar we als mkb-bouwbedrijven al moeten vechten voor de verbouwmarkt zien we dit.” Op de vraag of de bouwcao voldoende aanknopingspunten biedt om concurrentievervalsing tegen te gaan, stelt hij: “Ik denk dat we moeten kijken in hoeverre onze bouw-cao nog van deze tijd is. Behalve de toename van zelfstandigen (zzp’ers) zien we momenteel ook dat mensen worden ontslagen en vervolgens via payrolconstructies weer terug worden ingeleend. En dan zijn er nog uitzendorganisaties die een bouwtak opzetten, en vervolgens zonder bouw-cao aan de slag gaan. Daar waar wij aan de cao gebonden zijn, staan we dan met 1-0 achter.”
Imago verbeteren
wordt. We moeten ons imago verbeteren. Nieuwe aanbestedingsvormen, zoals EMVI, waarbij BIM, LEAN en Cradle to Cradle belangrijke aspecten zijn, zullen daarbij kunnen helpen.” Het imago kan ook verbeteren door de criteria voor het lidmaatschap van Bouwend Nederland zwaarder te maken. Zodat de opdrachtgever er verzekerd van kan zijn dat hij een bonafide aannemer inhuurt, die zijn medewerkers niet het vel over de oren haalt en er ook alles aan doet om het werk veilig en gezond te houden. “Misschien moeten we de hypotheekverstrekker wel koppelen aan de correcte aannemer, zoals de NHG het nu regelt met BouwGarant Nieuwbouwgarantie. In elk geval zullen we, wanneer de markt weer aantrekt, extra alert moeten zijn, in de breedste zin.”
Ook schijnzelfstandigheid moet wat Van der Most betreft uit de markt verbannen worden. “Het zijn mensen die nooit de bedoeling hebben gehad om ondernemer te worden, met alle bijbehorende risico’s.” Het idee om een meldpunt in het leven te roepen bij het Bureau Naleving werkingssfeer juicht Van der Most toe, zolang het niet gaat lijken op het initiatief van de PVV van vorig jaar. “We moeten ervoor zorgen dat er geen hetze ontstaat.” “Maar”, voegt hij eraan toe, “we zullen er vooral voor moeten zorgen dat het vak van aannemer weer uniek
“Hypotheekverstrekker koppelen aan correcte aannemer” februari 2013
19
Tekst Ank Benko BEELD Ton Borsboom
Inspecteur-Generaal SZW, Jan van den Bos:
“Schouder aan schouwer oneerlijke concurrentie tegengaan” De inspectie van het ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid constateert geregeld vormen van oneerlijke concurrentie in de bouw. Van slechte arbeidsomstandigheden tot illegale tewerkstelling en ontduiking van het minimumloon. De huidige economische situatie zal daar zeker toe bijdragen, maar de bouw is en blijft een sector waar de inspectie scherp op let.
“D
e wetgeving is bedoeld om een gelijk speelveld – een level playing field - te creëren. Wie die wetgeving ontduikt, krijgt met sancties te maken. En die sancties zullen de komende tijd alleen maar toenemen.”
Brochure Bouwend Nederland Inspecteur-generaal Jan van den Bos is dan ook blij dat Bouwend Nederland nu met een eigen brochure komt tegen concurrentievervalsing. “Dat sluit goed aan op onze eigen campagne. Het is vooral belangrijk dat we samen optrekken. Daar kan wat mij betreft nog wel een schepje bovenop. Ervaringen delen, informatie uitwisselen, risicoanalyses bekijken: alle vormen van uitwisseling en samenwerking zijn bespreekbaar. De beste manier om regels nageleefd te krijgen, is als mensen er zelf spontaan mee aan de slag gaan. Privaat initiatief om concurrentievervalsing aan te pakken, juichen we toe. Want wij kunnen het niet alleen doen en we willen het ook niet alleen doen.” Van den Bos realiseert zich dat de economische crisis de concurrentieverhoudingen in de bouw onder druk zet. Dat kan aanleiding zijn tot oneerlijk gedrag. “Ogenschijnlijk levert het kostenvoordelen op. Voor de ondernemer en voor de opdrachtgever. Maar schijnconstructies, malafide uitzendbureaus, geknoei met VAR-verklaringen, illegale tewerkstelling en ontduiking van het minimumloon zijn en blijven onacceptabel. En worden dus bestraft door de Inspectie.”
Cao-politie Aan concurrentievervalsing door veel te lage prijzen kan de inspectie weinig doen. Van den Bos ziet daar echter wel aanknopingspunten voor werkgevers en werknemers gezamenlijk. “Naleving van de cao is een privaatrechtelijke verantwoordelijkheid van cao-partijen. Dat bewijst de uitzendbranche die een eigen cao-politie in het leven heeft geroepen. En het
20
februari 2013
“Belangrijk dat we samen optrekken” werkt effectief.” Van den Bos is wel van mening dat er ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid ligt bij opdrachtgevers. Een absurd lage prijs kan immers aanleiding zijn tot misstanden.
Geen last Intussen zit de inspectie SZW niet stil en voert ook een eigen campagne. Een campagne die vooral bedoeld is om bedrijven erop te wijzen dat de sancties bij overtredingen zwaarder worden. “Aan de andere kant zullen bedrijven die de regels goed naleven, geen last van ons hebben. Dat brengt dan ook weer zo weinig mogelijk administratieve lasten met zich mee.” De regels zoals ze in Nederland gelden, zijn gebaseerd op Europese regelgeving, zonder dat die nog eens verhoogd worden met nationale regelgeving. Van den Bos werkt ook samen met buitenlandse collega’s om de regels zoveel mogelijk gelijk toe te passen. “Ook internationale handhaving en samenwerking leiden tot een level playing field. Op deze manier kunnen we er schouder aan schouder aan werken om oneerlijke concurrentie tegen te gaan.”
n Co cu
Tot verbazing van de werkgevers in de bouw besloten de vakbonden eind december het cao-overleg voortijdig te beëindigen. Reden: ze zijn op dit moment niet bereid tot de ingrijpende hervormingen waar de werkgevers en de hele sector juist om zitten te springen.
G
erard Werkhoven, deelnemer aan de onderhandelingsdelegatie van werkgeverszijde: “De tijd schreeuwt om hervormingen om verdere leegloop tegen te gaan. De bonden willen alleen maar pleisters plakken, maar de infectie niet aanpakken.”
Improductieve uren Intussen is de bestaande bouw-cao met een jaar verlengd (en geldt dus voor heel 2013) en wordt de nullijn gecontinueerd. Maar daarmee is de agenda van de werkgevers niet van tafel. Werkhoven: “Wat de cao duur maakt, zijn bijvoorbeeld de vele improductieve dagen.”
Ter illustratie: Een 55-jarige bouwvakker maakt gebruik van de vierdaagse werkweek. Hij heeft een gemiddeld ziekteverzuim (5%). Zijn schoonmoeder overlijdt. Het bedrijf heeft twee weken collectieve bedrijfssluiting rond Kerstmis en Oud en Nieuw. Van de 260 werkdagen in 2012 is deze werknemer 82 dagen doorbetaald afwezig. Anders gezegd: de loonkosten van circa vier maanden in een jaar moeten worden omgeslagen naar de acht productieve maanden.
Meer maatwerk De wereld is veranderd. Niet alleen op het gebied van concurrentie, maar ook op maatschappelijk vlak. Werktijden zijn niet meer beperkt van ’s morgen 7 tot ’s avonds 5. Een winkelier wil zijn zaak tijdens de ver-
g
“Geen pleisters plakken, maar de infectie aanpakken”
n si a: erval emiev th nt e rr
Gerard Werkhoven, Bouwend Nederland:
bouwing graag openhouden. Dat vraagt aanpassingen van de aannemer die werkzaamheden komt verrichten. En de particuliere opdrachtgever wil graag thuis zijn als de keuken wordt verbouwd. “Dus komt u alstublieft in het weekeinde.” Dergelijke flexibiliteit past niet bij de beloning van werknemers die onder de bouw-cao vallen. Daarom bepleit Bouwend Nederland ook meer maatwerk. Iets dergelijks geldt voor de loonkosten van leerlingen. Die liggen nu 160 tot 180% boven het minimumloon. Werkhoven: “Dat is veel meer dan er in andere technische sectoren wordt betaald. En hier keert de wal het schip: werkgevers nemen onder de huidige omstandigheden steeds minder leerlingen in dienst. We moeten hervormen naar een marktconform niveau, terwijl de sector toch aantrekkelijk blijft voor nieuwe instroom.”
Persoonlijk ontwikkelingsbudget Tegenover de versoberingen willen de werkgevers ook een positief gebaar maken. “De bouw geeft om z’n mensen. Daarom willen we nog meer investeren in duurzame inzetbaarheid. We willen het geld dat wordt bespaard deels onderbrengen in een persoonlijk ontwikkelingsbudget. Doel is om mensen zo gezond en fit mogelijk naar de eindstreep van het pensioen te leiden. Voor de een zal dat een abonnement op de sportschool zijn, voor de ander een aanvullende opleiding. Wij faciliteren, maar de besteding is eigen keus.” Hoe de cao-onderhandelingen weer op gang kunnen komen, is nog ongewis. In elk geval willen de werkgevers er alles aan doen om verdere uitstroom van waardevolle werknemers te voorkomen. “Anders vallen er tegen het einde van het jaar weer 13.000 werknemers minder onder deze cao”, waarschuwt Werkhoven ten slotte. Meer info? Gerard Werkhoven
[email protected] Tel. 079-32 52 139
februari 2013
21
tekst Eric Harms beeld René van den Burg
In gesprek met de omgeving bouwen De Combinatie Roelofs-Nonak is ingeschakeld voor de Integrale Reconstructie Ommen Zuid. De aanbesteding werd gewonnen dankzij de manier waarop de bouwcombinatie de relatie met haar omgeving op peil houdt.
22
februari 2013
Het voordeel van aanbesteden op basis van de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) is dat er niet alleen naar de prijs wordt gekeken, vertelt projectleider Marcel Aben van de combinatie. “Hier heeft vooral ook de doorslag gegeven hoe we met bedrijven en bewoners in de omgeving van het werk willen omgaan. Het is een bijzonder druk gebied, met veel verkeer en veel ondernemingen, waar werkzaamheden moeten worden verricht die overlast en hinder met zich mee brengen. Dat vereist een zorgvuldige aanpak.” De aanpak van Combinatie Roelofs-Nonak is erop gericht zo open mogelijk met alle betrokken partijen in gesprek te blijven. “Het belangrijkste is om de mensen op de hoogte te houden en er voortdurend
bouw in beeld Integrale Reconstructie Ommen Zuid Het werk omvat onder andere de herstructurering van de Stationsweg, de spoorwegovergang en de Hessel Mulertbrug, en het vervangen en afkoppelen van een deel van de riolering. Opdrachtgever Gemeente Ommen. Het project is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidie van de provincie Overijssel. Opdrachtnemer Combinatie Roelofs-Nonak, gevormd door Roelofs, Den Ham en NONAK b.v., Ommen. Betonreparatie Care 4 Concrete Bouwtijd Najaar 2012 - najaar 2013
bij te betrekken. Enerzijds is dat belangrijk om draagvlak voor het project zelf te creëren. Anderzijds moet men zich beseffen dat als er iets is, het ook direct bij ons gemeld kan worden.” De combinatie is te allen tijde telefonisch bereikbaar en aanspreekbaar. Daarnaast kan men zich via internet melden met een klacht of opmerking. “Die proberen we vervolgens zo snel mogelijk op te pakken. Verder gaan we geregeld bij de ondernemers in het gebied langs om te vragen hoe het gaat. En de gemeente krijgt overal een afschrift van. We zijn kortom heel open in wat we doen. Op die manier ontstaat er een vertrouwensrelatie en voelen de mensen zich vrij om hun problemen als eerste bij mij te melden en niet meteen de wethouder
te bellen.” Het scheelt verder dat lokale bouwonderneming Nonak deel uitmaakt van de combinatie. “Niet alleen vullen we elkaar met onze werkzaamheden heel goed aan. Maar Nonak is daarnaast ook erg goed op de hoogte van de lokale situatie. Ze weten wat er speelt en wie het betreft. Dat biedt op dit werk zeker voordelen.” Hoewel de aanpak arbeidsintensief is, en klachten niet altijd te voorkomen zijn, wordt het wel zeer gewaardeerd, merkt Aben. “We lossen problemen altijd zo snel mogelijk op en merken dat de mensen daar best tevreden over zijn. We krijgen soms zelfs spontaan een complimentje.”
februari 2013
23
bijeenkomsten
vereniging
regio noord www.bouwendnederland.nl/regionoord Datum 13 mrt
Omschrijving Ledenvergadering afdeling Drenthe
15 mrt 19 mrt
Jaarvergadering JBN Kern Friesland Bijeenkomst Platform Infra Noord met Stadswerk en NL Ingenieurs
randstad noord www.bouwendnederland.nl/randstadnoord Datum 7 mrt 1 feb
Omschrijving LeergangVeenendaal Afdeling Praktisch Personeelsbeleid Jaarvergadering met partners
8 mrt 1 feb
Jaarvergadering Informatiebijeenkomst nieuwe Aanbestedingswet
12mrt 6 feb
Bijeenkomst Workshop Verdiepings Meewerkende RI&Epartners
12mrt 6 feb
Ledenbijeenkomst Afdelingssecetarissenoverleg (ASO)
14mrt 7 feb
Ledenvergadering Leergang Praktisch Personeelsbeleid
21 mrt 12 feb
Leergang Praktisch Personeelsbeleid Informatiebijeenkomst nieuwe Aanbestedingswet
25 mrt 14 feb
Jaarvergadering Afdeling Alkmaar, Westfriesland, Noordkop P & O overleg
27 mrt 19 feb
Infraplatformbijeenkomst Informatiebijeenkomst nieuwe Aanbestedingswet
28 mrt 19 feb
Ledenvergadering Workshop Verdiepings afdeling RI&EUtrecht
21 mrt
Leergang Praktisch Personeelsbeleid
regio oost www.bouwendnederland.nl/oost Datum 1 mrt 7 feb
Omschrijving Omschrijving Congres Algemene Aanbestedingsbeleid ledenvergadering Zwolle afdeling Gelderland Oost
4 mrt 7 feb
Leergang CursusPraktisch bestekken Personeelsbeleid lezen Infra Platform Oost
4 feb 13 mrt
Algemene CursusLedenvergadering UAV Infra PlatformAfdeling Oost Raalte
6 feb 18 mrt
Algemene Lunchbijeenkomst Ledenvergadering afdeling Afdeling Kan Lingestreek
6 feb 19 mrt
Algemene UTA dagen Ledenvergadering Infra PlatformAfdeling Oost Flevoland
7 feb 21 mrt
Leergang Bestuurdersoverleg Praktisch Personeelsbeleid RO
7 feb 21 mrt
Ledenexcursie Regiobestuur Afdeling Apeldoorn e.o.
12 mrt 27 feb
Algemene Ledenbijeenkomst Ledenvergadering afdeling Afdeling Veluwestreek KAN
13 mrt 28 feb
Algemene Ledenbijeenkomst Ledenvergadering afdeling Afdeling Apeldoorn De Liemers e.o.
regio zuid www.bouwendnederland.nl/zuid regio randstad zuid www.bouwendnederland.nl/randstadzuid
Datum 6 mrt
Omschrijving Leergang Praktisch Personeelsbeleid - Workshop 4
7 mrt
Landelijk bestuur + regionale bestuurders
12 mrt
Bestuur Zuidelijk Infra Platfrom (ZIP)
Datum 1 mrt
Omschrijving Bijeenkomst financiën in de GWW (Infra), Zoetermeer
13 mrt
Regieraad Bouw Limburg (RRL)
14 mrt
Regieraad Bouw Brabant Zeeland (RRBZ)
6 mrt
bijeenkomst/ workshop JBN Regio Randstad Zuid, Zoetermeer
14 mrt
RASO, secretarissen overleg regio Zuid
7 mrt
Bestuursvergadering afd. Zuid Holland Zuid Middelharnis
19 mrt
Regiobestuur
7 mrt
20 mrt
Leergang Praktisch Personeelsbeleid - Workshop 5
11 mrt
Voorjaarsledenvergadering Afd. Alblasserwaard Vijfheerenlanden, Hardinxveld-Giessendam Bestuursvergadering Gouwe en Rijnstreek, Gouda
17 April
12 mrt
Afdelingssecretarissenoverleg Bouwhuis, Zoetermeer
Regiovergadering leden Zuid - voorjaar met regionaal afscheid dhr Brinkman
12 mrt
Stuurgroep HBO HHS, Zoetermeer
14mrt 19 mrt
Bestuursvergadering Afd. Alblasserwaard Vijfheerenlanden, Hardinxveld-Giessendam Bestuursvergadering Afdeling Leiden e.o. Leiden
26 mrt
Bestuur JBN Regio Randstad Zuid Zoetermeer
27 mrt
Leergang praktisch personeelsbeleid Capelle aan den Ijssel
24
februari 2013
Tekst Eric Harms BEELD Joost van Lierop
veilig en gezond werken
Duurzame inzetbaarheid is pure winst viteiten die de gezondheid helpen verbeteren.”
Toolkit en pilot
Een leven lang leren, leeftijdsonafhankelijk kunnen blijven werken en verbetering van de gezondheid van de werknemers. Langs deze drie lijnen geeft Bouwend Nederland invulling aan het thema Duurzame Inzetbaarheid. Het doel: mensen gezonder, langer en vitaler laten werken. Het zijn sprekende cijfers die Bouwend Nederland heeft verzameld over de fysieke en mentale gezondheid van werknemers in de bouw en infra. Opmerkelijk is bijvoorbeeld het verzuim dat na een daling in de periode tot 2008 de laatste jaren juist weer licht aan het stijgen is. Meestal daalt het verzuim in economisch slechte tijden. Verder valt op dat de verzuimduur toeneemt met de leeftijd, terwijl de meldingsfrequentie dan
juist afneemt. Ook heeft nog niet eerder zo’n hoog percentage bouwplaatspersoneel het werk als lichamelijk inspannend aangemerkt. Van het UTA-personeel op zijn beurt geven steeds meer werknemers juist aan het werk vooral geestelijk inspannender te zijn gaan vinden.
Duidelijke signalen Voor werkgevers in de bouw en infra zijn het duidelijke signalen dat de gezondheid van hun werkne-
mers hoog op de agenda moet staan, meent Andrew Wiersma, beleidsadviseur Veilig en gezond werken van Bouwend Nederland. “Zeker nu de vergrijzing toeslaat en de pensioenleeftijd steeds verder in de toekomst opschuift is het van belang om mensen zo goed mogelijk in staat te stellen hun loopbaan in de bouw op gezonde, veilige maar ook aantrekkelijke wijze te doorlopen.” De overheid heeft hier onder de noemer ‘duurzame inzetbaarheid’ een heel programma voor opgetuigd. De bouwsector is benaderd om zich daarbij aan te sluiten. “Wij richten ons op drie pijlers”, aldus Wiersma. “Verbetering van het opleidingsniveau, aanpassing van de arbeidsomstandigheden en de functie in het bedrijf aan de leeftijd, en het stimuleren van acti-
februari 2013
Met de Toolkit duurzame inzetbaarheid in de bouwnijverheid worden werkgevers bijgestaan in het vormgeven van het personeelsbeleid op dit terrein. Bedrijven worden eerst getoetst op en vervolgens geadviseerd over de diverse mogelijke maatregelen. “Een simpel traject, aldus Wiersma. “De werkgever vult een digitale vragenlijst in en krijgt vervolgens een geautomatiseerd adviesverslag.” Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen kleine en grote bedrijven. “De grens ligt bij meer of minder dan 40 werknemers in dienst.” Verder wordt zoveel mogelijk doorverwezen naar al bestaande instrumenten en faciliteiten binnen de bouwnijverheid. In het kader van de Pilot Gezond bedrijf wordt bezien hoe de diverse maatregelen in de dagelijkse praktijk van het bouw- en infrabedrijf kunnen worden ingepast. Er zijn inmiddels een zestal best-practices verzameld. In diverse regio’s worden inmiddels zogeheten ‘leer van elkaar bijeenkomsten georganiseerd. Wiersma: “Wij informeren onze leden in de loop van 2013 over de uitkomsten.”
Andrew Wiersma
[email protected]
http://www.duurzameinzetbaar heid.nl/
25
Tekst TekstAlex xx Nieuwenhuis BEELD Nederland BEELD Bouwend xxx
Bouwend Nederland Digitaal
Nieuwe website Bouwend Nederland sinds 18 februari live
Welkom op Mijn Bouwend Nederland!
Op maandag 18 februari is de compleet vernieuwde website van Bouwend Nederland gelanceerd. De nieuwe website is eenvoudiger in gebruik en biedt u uw eigen, persoonlijke pagina: Mijn Bouwend Nederland. Naast populaire standaardonderdelen als het bouwweer of de modelcontracten vindt u er nieuws, evenementen, tips en adviezen, die specifiek voor u en uw lidbedrijf interessant zijn. Bovendien kunt u veel gemakkelijker inloggen, namelijk met uw e-mailadres en een zelf te kiezen wachtwoord. Waarom een nieuwe website? Bouwend Nederland wil haar leden steeds meer met informatie en dienstverlening op maat bedienen. De vereniging organiseert tal van bijeenkomsten en zet zich op allerlei manieren voor u in. Toch is niet alles voor ieder lidbedrijf even relevant. Met de nieuwe website willen we u inzicht geven in wat de vereniging ú te bieden heeft. Nieuws en evenementen zijn op de webpagina Mijn Bouwend Nederland voor u voorgesorteerd op relevantie.
www.bouwendnederland.nl uw startpagina in de bouw en in fra
Wat vind ik op Mijn Bouwend Nederland? Op de persoonlijke pagina bieden wij u nieuws, evenementen en tips, die specifiek voor u en uw lidbedrijf relevant zijn. Daarnaast vindt u er een aantal vertrouwde standaardrubrieken terug met praktijkinformatie, feiten en cijfers en publicaties. Tot slot kunt u zelf uw favorieten samenstellen via het menu Favorieten. Hieronder vindt u tevens de meest gebruikte diensten van de website. Let wel: wij zullen nooit privacygevoelige of
26
bedrijfsgevoelige informatie delen via de persoonlijke pagina.
Hoe is mijn persoonlijke profiel opgebouwd? Wij bieden u informatie aan op basis van de bij ons bekende gegevens over uw lidbedrijf. Ieder lidbedrijf is ingedeeld in een regio en een sectie (een indeling naar bedrijfsgrootte en bedrijfsactiviteit). Daarnaast kunnen lidbedrijven of personen facultatief lid zijn van bijvoorbeeld een vakgroep of een afdeling. Nieuws, evenementen en tips van de verenigingsonderdelen waartoe u en uw lidbedrijf behoren, vindt u terug op uw persoonlijke pagina. Onder het menu Groepen kunt u zien in welke verenigingson-
februari 2013
derdelen uw organisatie ingedeeld is. Overigens heeft u via het menu Vereniging altijd de mogelijkheid om ook het nieuws en de evenementen van andere verenigingsonderdelen te bekijken. In de loop van dit jaar zullen wij u bovendien de mogelijkheid bieden om een eigen interesseprofiel samen te stellen.
Vragen over inloggen of suggesties voor de website? Heeft u vragen over inloggen? Mail dan uw vraag naar
[email protected]. Ook bent u van harte uitgenodigd om uw eigen ideeën of suggesties voor de website door te geven. Deze kunt u mailen naar webredactie@ bouwendnederland.nl.
Alex Nieuwenhuis
[email protected]
colofon BouwendNL is het verenigingsmagazine van Bouwend Nederland. In het magazine is informatie te vinden over activiteiten van de vereniging, ontwikkelingen in de sector en onderwerpen die van belang zijn voor de bedrijfsvoering van de leden. De inhoud geeft invulling aan de missie van de vereniging, namelijk het binden, boeien en verenigen van de leden. Het magazine verschijnt 9 keer per jaar in een oplage van 5000 exemplaren. De pdf van verschenen edities is te vinden op de www.bouwendnederland.nl. Naast BouwendNL ontvangen de leden tweewekelijks de digitale nieuwsbrief met actuele informatie uit de vereniging, de markt en informatie die van belang is voor hun bedrijfsvoering. Leden kunnen zich aanmelden voor het ontvangen van de digitale Podium (visies, standpunten en beschouwingen over en uit de bedrijfstak) via www.bouwendnederlandpodium.nl.
Service
Maak optimaal gebruik van uw lidmaatschap Het lidmaatschap van Bouwend Nederland heeft u heel veel te bieden. De kennis en ervaring van een groot aantal professionals staat tot uw beschikking. Uw belangen worden behartigd: landelijk, regionaal en lokaal. U ontvangt op papier en digitaal informatie die van belang is voor uw bedrijfsvoering. Onze website bevat een stuwmeer aan informatie die voor u van belang kan zijn. U kunt dagelijks bij ons terecht met uiteenlopende vragen. Wij werken aan de verdere ontwikkeling en professionalisering van de bedrijfsvoering van de leden. U kunt bijeenkomsten bezoeken voor kennisoverdracht en -deling. En met het grote en groeiend aantal ledenvoordelen kunt u (een groot deel van) uw contributie terugverdienen.
Hoofdredactie Harm Dragt Eindredactie/productiebegeleiding Eric Harms Redactionele bijdragen Ank Benko, Harm Dragt, Eric Harms, Alex Nieuwenhuis, Theo Scholte Redactiesecretariaat Astrid van Mill (079-3252189) Vormgeving en opmaak Helen Verbeek Grafische Producties, Zoetermeer Fotografie René van den Burg, Fedde de Weert, Ton Borsboom, Gerrit Serné / cu2030.nl, Frans Rombouts / Heijmans, Hilz & Verhoeff / Hollandse Hoogte, Siebe Swart / Hollandse Hoogte.
Benut www.bouwendnederland.nl Onze website is 24/7 een belangrijke bron van informatie. U vindt er onder andere: • (actuele) bedrijfsinformatie en advies op het gebied van regel- en wetgeving; • praktische ondersteuning zoals een weermodule, modelcontracten en een overzicht van de aanbestedingen; • betrouwbare statistieken over (prijs)ontwikkelingen in de sector; • belangrijk bouwnieuws, ook op regionaal niveau.
Druk Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf, Barneveld Redactieadres Bouwend Nederland T.a.v. redactie BouwendNL Postbus 340 2700 AH Zoetermeer Zilverstraat 69 2718 RP Zoetermeer
[email protected] www.bouwendnederland.nl Aansprakelijkheid Bij het samenstellen van de inhoud van deze publicatie streeft Bouwend Nederland naar de grootst mogelijke zorgvuldigheid. Bouwend Nederland sluit iedere aansprakelijkheid uit voor onjuistheden, onvolledigheden en eventuele gevolgen van het handelen op grond van informatie die door deze publicatie beschikbaar is. Voor verdere informatie kunt u zich richten tot
[email protected]. Copyright De in deze publicatie beschikbaar gestelde informatie kan worden gekopieerd voor persoonlijk gebruik, met uitsluiting van elke verdere verveelvoudiging, distributie, commercialiteit of exploitatie onder derden, tenzij voorafgaande toestemming van de auteur en/ of Bouwend Nederland.
Talloze loketten zijn geopend Bouwend Nederland telt verschillende gremia die verschillende activiteiten ontplooien. Al naar gelang uw interesse kunt u terecht bij uw sectie, uw regio, uw infraplatform of Jong Bouwend Nederland. Bent u bewust ook lid geworden van een afdeling of vakgroep, dan kunt u ook daar terecht. Op de bijeenkomsten die de gremia organiseren, kunt u kennis opdoen, deze met uw collega’s delen en netwerken.
Mutaties en nadere informatie Mutaties zoals adreswijzigingen, tenaamstellingen en verzoeken om nadere informatie over bijvoorbeeld het lidmaatschap kunt u doorgeven via de telefoon 079 3252158/59, per e-mail
[email protected] of schriftelijk aan Bouwend Nederland, t.a.v. de ledenadministratie, Postbus 340, 2700 AH Zoetermeer.
Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u mailen naar
[email protected].
februari 2013
27
De nieuwe website is in de lucht!
www.bouwendnederland.nl uw startpagina in de bouw en infra