ALKMAAR PRACHTSTAD, Contouren voor toerisme Toeristisch plan Alkmaar 2007-2009
Gemeente Alkmaar Oktober 2006
VOORWOORD In het voorjaar van 2006 ben ik aangetreden als nieuwe wethouder in Alkmaar. Komend vanuit een andere stad (Breda), begon ik eigenlijk als toerist in Alkmaar. Daarmee werd een kans geboden om één van de nieuwe terreinen waarvoor ik verantwoordelijk ben met een frisse blik te aanschouwen. Ik heb kunnen beleven waarom Alkmaar zo aantrekkelijk is voor de vele bezoekers die ieder jaar in de stad komen. Als eerste is daar natuurlijk de kaasmarkt. Als wethouder voor de kaasmarkt heb ik afgelopen seizoen vele openingen meegemaakt. Het is goed om mee te maken hoe leuk en eervol genodigden het vinden om de kaasmarkt te openen. Dat onderstreept maar eens de betekenis ervan. En natuurlijk iedere week weer feestelijk om alle verschillende mensen te zien die overal vandaan komen om de markt te aanschouwen. Maar ook buiten de kaasmarkt heeft Alkmaar veel te bieden. De binnenstad biedt een prachtig historisch decor voor wandelen, rondvaarten, varen met kano's en kleine bootjes, evenementen, winkelen…. Zelf werd ik -misschien door mijn watersportachtergrond- aangenaam verrast door het vele water in Alkmaar. De grachten en de singel bij het Bolwerk zijn natuurlijk prachtig. Een evenement als het Lindegrachtconcert maakt optimaal gebruik van de pittoreske ligging. Maar…… een kanaal midden door de binnenstad…..wie heeft dat? Dat moeten we toch kunnen benutten en aantrekkelijk kunnen maken. Wie geniet er nu niet van om vanaf een terras of van een brug te kijken naar boten die voorbij komen? In de komende jaren zal ik me sterk maken voor een evenwichtige verdere groei van het toerisme in Alkmaar. Samen met alle partners in de stad ligt de uitdaging om nieuwe markten aan te trekken en de oude zo goed mogelijk te behouden. Overigens geldt dat net zo aan de aanbodzijde. We proberen nieuwe producten te ontwikkelen (wandel-, kano-, fietsmogelijkheden), maar we proberen met net zoveel energie om bestaande producten te verbeteren en naar nieuwe groepen te promoten! Een campagne zoals die afgelopen jaar is gevoerd richting de seniorenmarkt is daarvan een goed voorbeeld. Het college ziet sport en cultuur als aanjagers voor de belevingseconomie, waar toerisme deel van uit maakt. De combinatie sport, cultuur en toerisme zal in de komende jaren met name uiting krijgen binnen het -nog nader vorm te gevenactieve evemenentenbeleid. Tenslotte, Alkmaar ligt in een prachtige regio met grote toeristische en recreatieve potenties. De samenwerking met andere gemeentes en organisaties is nodig om die potenties verder te benutten, voor bezoekers vanuit binnen- en buitenland. Regionale samenwerking zal dan ook een belangrijk aandachtspunt zijn in de komende periode! Rian van Dam Wethouder van o.a. toerisme
Inhoudsopgave
Voorwoord Inhoudsopgave Vooraf A.
Doelstellingen, profielen en instrumenten
B.
Bezoekersstromen
C.
Thema's voor toerisme
D.
Meten van resultaten
E.
Bijlagen
E.1. E.2. E.3.
Toerismebevordering Alkmaar Toeristisch beleid Rijk en Provincie Noord-Holland Belangrijkste resultaten van het CVO-onderzoek 2004
Vooraf Alkmaar is een oud-Hollandse stad met de kaasmarkt als bekendste attractie en met de winkels als grootste trekker voor bezoek aan de stad. Jaarlijks bezoeken ruim een miljoen mensen Alkmaar met een toeristisch-recreatieve reden. In de afgelopen jaren is de basis gelegd om samen met anderen het toerisme naar Alkmaar te bevorderen. Sinds de vaststelling van Alkmaar à la carte in 2000 is er veel gebeurd. In de eerste bijlage staat een overzicht van de activiteiten in de periode 2001 tot en met 2005/2006. Nu na zes jaar is Alkmaar toe aan een nieuw vastgesteld plan, ook omdat in het kader van het Grotestedenbeleid afspraken zijn gemaakt met het Rijk voor de periode 2005-2009. Alkmaar Prachtstad, contouren voor toerisme is een nadere uitwerking van de toen in dit kader vastgelegde afspraken. Het toeristisch plan moet de contouren bieden waarbinnen met organisaties als de VVV, Stichting Promotie Alkmaar en toeristische aanbieders samengewerkt gaat worden op het gebied van toerisme in de komende drie jaar. Dit betekent concreet dat er thema's zijn vastgesteld die dienen als kader waarbinnen de toeristische activiteiten kunnen worden ondernomen. Met name in samenhang kan de inzet van partijen leiden tot een evenwichtige bevordering van het toerisme naar Alkmaar. De gemeente speelt met name een regisserende rol om de samenhang te bewaken en hierover in het kader van het Grotestedenbeleid te rapporteren. De gezamenlijke inspanningen moeten leiden tot een groei van het aantal bezoekers (Nederlanders, niet-Alkmaarders) met 4% in 2009.
Waarom een nieuw plan? In het kader van het Grotestedenbeleid (GSB)-programma tot en met 2009 heeft toerismebevordering een prominente plaats gekregen binnen de pijler Economie. In het GSB-voorstel is qua toerisme in het kort een lijn uitgezet voor de jaren 2005-2009, maar een uitgebreider toeristisch plan is noodzakelijk. Aangezien vanuit het toeristische budget subsidies worden verstrekt zal een vastgesteld toeristisch beleid het kader moeten bieden, waaraan subsidieaanvragen van de VVV, Stichting Promotie Alkmaar en subsidies in het kader van de Deelsubsidieregeling toeristische activiteiten worden getoetst. Als de gemeente in het kader van toerisme een subsidieaanvraag doet, wordt altijd gevraagd naar de bestaande beleidskaders. Alkmaar à la carte is inmiddels te verouderd om daaraan te refereren, ook gezien de inmiddels bij het Rijk ingediende plannen in het kader van het GSB.
Definitie toerisme Voor de definitie van toerisme sluiten we aan bij de definitie die het Continu Vakantie Onderzoek (CVO) hanteert voor een toeristisch bezoek aan steden: “Alle bezoeken die voor ontspanning en/of plezier worden gemaakt, zoals bijvoorbeeld het bezoeken van een museum, een attractie of een evenement, winkelen voor plezier, e.d. Bezoeken om zakelijke redenen, alsmede bezoek aan familie, vrienden of kennissen blijven buiten beschouwing.” Toeristische bezoeken van inwoners aan hun eigen gemeente en bezoeken van
buitenlanders worden in het onderzoek buiten beschouwing gelaten.
Opbouw toeristisch plan Dit plan bestaat uit 5 delen: A. Doelstellingen, profielen en instrumenten B. Bezoekersstromen C. Thema's voor Toeristische D. Meten van resultaten E. Bijlagen Om het toeristisch plan zo leesbaar mogelijk te maken is ervoor gekozen om achtergrondinformatie naar de bijlagen te verplaatsen. In de bijlagen zijn opgenomen: 1. Toerismebevordering Alkmaar (Achtergrond, uitvoering Alkmaar à la carte, taken VVV en SPA en uitvoering toeristisch plan in 2005 en 2006) 2. Toeristisch beleid Rijk en Provincie Noord-Holland 3. Toerismemonitoring
A. Doelstellingen, profielen en instrumenten Doelstellingen toerisme Alkmaar: Het toeristisch beleid is er op gericht om meer mensen naar Alkmaar te trekken, mensen vaker te laten komen, mensen langer in de stad te houden en meer te laten besteden. Meer bestedingen leiden uiteindelijk tot een toename in de werkgelegenheid. Daarnaast is het op de kaart zetten van Alkmaar van belang om een positief imago op te bouwen.
Outputdoelstelling Grotestedenbeleid GSB In het kader van het GSB is als outputdoelstelling voor toerisme geformuleerd: 4% meer bezoekers aan Alkmaar in 2009. Uit de nulmeting van het Continu Vakantie Onderzoek blijkt dat in 2004 in totaal 1.198.000 Nederlanders Alkmaar hebben bezocht met een toeristisch-recreatief motief (zie bijlage 3). In 2009 moeten er volgens deze afspraak 48.000 extra bezoekers in Alkmaar zijn ten opzichte van 2004. Daarbij moet worden bedacht dat Alkmaar in 2004 750 jaar bestond en dat er toen vele activiteiten extra zijn georganiseerd.
Toerisme als onderdeel van Sterk Centrum In het kader van het Grotestedenbeleid heeft Alkmaar gekozen voor een ontwikkeling in 6 programma's. Toerisme is onderdeel van het programma Sterk Centrum.
Voor de toeristische ontwikkeling van de stad is aan de aanbodzijde een differentiatie te maken: d. Promotie en informatie c. Evenementen en activiteiten b. Toeristische infrastructuur a. Basisinfrastructuur Alkmaar
Bij de ontwikkeling van een stad voor bezoekers is het van dat eerst aandacht wordt besteed aan de basisinfrastructuur van de stad, daarna/daarbinnen komt de toeristische infrastructuur in beeld. Als de stad goede voorzieningen heeft, is het zaak dat de stad ook gaat leven met evenementen en activiteiten. Een effectieve promotie kan eigenlijk pas plaatsvinden als het aanbod bij a, b of C de moeite van het promoten waard is. a. Bij de basisinfrastructuur kan gedacht worden aan zaken die de binnenstad aantrekkelijk maken als verblijfsgebied, waaronder aandacht voor parkeren, bereikbaarheid en een schone en veilige uitstraling. De binnenstad als fysiek aantrekkelijk verblijfsgebied met daarbinnen detailhandel en horeca als belangrijkste economische dragers is onderdeel van het GSB-programma Sterk Centrum en tevens onderwerp van het centrummanagementoverleg. De maatregelen in dat kader genomen dragen ook bij aan een toename van het aantal bezoekers in 2009.
Alkmaar heeft een compacte binnenstad met een zeer gevarieerd winkelaanbod en vele monumenten. De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan het fraaier maken van straten en pleinen door te kiezen voor historische en eenduidige materialen. Hierdoor krijgt de stad een overzichtelijke uitstraling, wat bijdraagt aan het gevoel voor veilig en schoon. De komende jaren ligt er een grote uitdaging om de aantrekkelijke basisinfrastructuur van het centrum uit te breiden naar Overstad. Dit voormalige bedrijventerrein, grenzend aan de oude binnenstad, zal worden omgevormd tot een levendig en aantrekkelijk stadsdeel. De kunst is om daar de nu al aanwezige grootschalige, maar versnipperde detailhandel te herontwikkelen tot een samenhangend geheel. Ook is het doel Overstad en de binnenstad te integreren tot één winkelgebied met een goede winkelrouting. De verwachting is dat dit bijdraagt aan het verhogen van het aantal bezoekers. De punten b, c en d vormen het toeristisch product en zijn onderwerp van het toeristisch ontwikkelingsbeleid. b. Het gaat bij toeristische infrastructuur om voorzieningen die specifiek gericht zijn op bezoekers van de stad en/of voorzieningen die gericht zijn op het aantrekken van bepaalde groepen naar je stad. Als je als stad extra watersporters wilt verwelkomen, moeten de havenvoorzieningen daarop worden aan gepast. Campervoorzieningen, maar ook kanoroutes, fietsroutenetwerken, wandelmogelijkheden…het is van het grootste belang om als stad genoeg mogelijkheden te kunnen bieden aan verschillende groepen mensen.
c. Evenementen en activiteiten Evenementen dragen -afhankelijk van de grootte- bij aan het trekken van bezoekers, het stimuleren tot een langer bezoek aan de stad en tot herhalingsbezoek. Zij bepalen mede het imago van de stad. In de komende periode is het zaak om als stad -met alle betrokken partners- te komen tot het verder vormgeven van een actief evenementenbeleid. Qua activiteiten moet er in een stad iets te doen, te bezichtigen, te beleven zijn voor de bezoeker. Het aanbieden van activiteiten voor verschillende soorten mensen in verschillende periodes van het jaar verlevendigt de stad maakt haar daardoor weer aantrekkelijker. d. Promotie en informatie Als laatste genoemd, maar wel ontzettend belangrijk voor de aantrekkelijkheid van de stad. Hoe wordtAlkmaar onder de aandacht gebracht, binnen en buiten de regio, binnen en buiten Nederland? Krijgen mensen een positief beeld door de manier waarop de stad wordt gepresenteerd? Is de informatie adequaat en beschikbaar? Allemaal vragen waar in Alkmaar met name inhoud aan wordt gegeven in een nauwe samenwerking tussen de VVV, Stichting Promotie Alkmaar en de gemeente. Nu er de afgelopen jaren een basispakket is ontstaan aan toeristische producten, wordt het steeds belangrijker om campagnes te gaan voeren richting specifieke doelgroepen of met specifieke arrangementen.
Integraal door samenwerken Bijna alle in dit plan genoemde activiteiten kunnen alleen tot stand komen in samenwerking met verschillende afdelingen binnen de gemeente en/of met andere organisaties. Toerisme is een zogenaamd multidiscipinair werkveld, opgebouwd uit verschillende taakvelden. Voorbeelden waarop binnen de gemeente wordt samengewerkt liggen op het gebied van evenementenbeleid (verschillende afde-
lingen met Communicatie als trekker), aspecten van Beleef de Geschiedenis (Monumentenzorg & Archeologie), opvang campers en fietsknooppuntennetwerk (Verkeer & Vervoer) etc. Belangrijkste profielen voor toeristisch Alkmaar: In de afgelopen jaren heeft Alkmaar zich toeristisch ontwikkeld rond de onderstaande profielen, waarvan de eerste vier al in Alkmaar à la carte (2000) waren benoemd. Deze profielen zijn voor alle betrokken partijen zo herkenbaar gebleken dat ze ook voor de komende jaren gebruikt worden.1 • • • • •
Alkmaar kaasstad Alkmaar winkelstad Alkmaar cultuurhistorische stad Alkmaar, stad aan het water Alkmaar bruisende stad
In bijlage E.1.2. staat hoe de afgelopen jaren inhoud is gegeven aan deze profielen, als basis voor een verdere invulling in de komende jaren.
Gezamenlijke uitstraling Alkmaar mist een duidelijke gezamenlijke uitstraling (bijv. 'Er gaat niets boven Groningen') waarmee de stad als geheel naar buiten kan treden. In overleg met externe partijen moet hier in 2006/2007 actie op worden ondernomen. Op dit moment vinden onder aanvoering van Stichting Promotie Alkmaar gesprekken plaats met verschillende partijen in de stad om te komen tot een gezamenlijk beeld van wat Akmaar is en/of wil zijn als stad (profiel van de stad). Daarnaast is recent door de VVV, SPA en de gemeente afgesproken om met één beeldtekst 'Alkmaar Prachtstad' het Alkmaarse product onder de aandacht te brengen van (potentiële) bezoekers. Vandaar ook de titel van dit plan. Voor internationale promotie door de VVV zal 'Say Cheese in Alkmaar' worden gebruikt. Instrumenten voor toeristisch beleid: De afgelopen vijf jaar is hard gewerkt aan het opbouwen van een structuur waarbinnen toerismeontwikkeling vormgegeven kon worden. De instrumenten die ontwikkeld zijn: • VVV-projectsubsidie • Oprichting van en subsidie aan Stichting Promotie Alkmaar • Deelsubsidieregeling toeristische activiteiten • Toeristisch Platform Alkmaar • Projecten van de gemeente Alkmaar o.a. regionale samenwerking, kanoroutes, Amsterdam Plus In de bijlage worden deze instrumenten verder toegelicht. Met name in samenhang kunnen deze instrumenten leiden tot een evenwichtige bevordering van het toerisme naar Alkmaar.
1
Alkmaar wil zich ook duidelijk gaan profileren als Sportstad. De relatie tussen sport en toerisme zal in eerste instantie plaatsvinden binnen het onderwerp evenementen, aangezien hier ook de meest directe relatie met bezoekers aan de stad ligt.
B. Bezoekersstromen Alkmaar kent verschillende soorten bezoekers. De belangrijkste voor dag-toerisme zijn:
1. Bezoekers uit de directe regio; Dit zijn de bezoekers uit de regio Alkmaar (regiobewoners, niet-Alkmaarders) voor wie Alkmaar de dichtstbijzijnde stad is om te winkelen, uit eten te gaan of het theater te bezoeken. Het grootste deel van de bezoekers aan Alkmaar komt natuurlijk uit de direct regio.
2. Bezoekers vanaf de kust; Dit zijn vooral Duitse en Nederlandse vakantiegangers die aan de kust verblijven, voor wie Alkmaar een aantrekkelijke stad is op korte afstand. 48% van de aan de Noord-Hollandse kust verblijvende toeristen komt naar Alkmaar, dat hiermee het belangrijkste dagje uit is voor deze doelgroep. Het aantal Duitse toeristen staat de laatste jaren continu onder druk, overigens voor heel Nederland. Hiervoor zijn meerdere oorzaken te geven, o.a. de hoge werkloosheid in Duitsland en de opkomst van de lowcost carriers (de goedkope vliegmogelijkheden op steeds meer bestemmingen). Daarom zullen ook de onder 4. genoemde 'nieuwe' groepen belangrijker worden. De aandacht van de Duitse toerist zal met meer inspanningen dan voorheen moeten worden getrokken. Hier liggen ook mogelijkheden voor regionale samenwerking.
3. Bezoekers uit de rest van Noord-Holland en andere provincies (bijv. Friesland, Zuid-Holland); Dit zijn bezoekers voor wie Alkmaar niet de dichtstbijzijnde stad is, maar die wel een dagje komen. Hierbij kan het gaan om Nederlanders, maar ook om toeristen die elders in de provincie (bijv. aan de IJsselmeerkust) verblijven. Deze groep werd tot nu toe nog beperkt voorzien van informatie over Alkmaar. Voor Alkmaar biedt deze groep nog volop kansen. Het promoten van Alkmaar op de Libelle Zomerweek is een eerste goede stap in de richting van de Nederlandse markt.
4. Bezoekers die een bezoek aan Amsterdam combineren met een bezoek aan de regio (met name buitenlandse bezoekers in groepsverband of individuele reizigers). Dit zijn in de eerste plaats de toeristen die per touringcar de regio bezoeken vanuit Amsterdam, met name in het voorseizoen op de kaasmarktvrijdag. Daarnaast is er een groeiende groep individueel reizende toeristen (met name uit Italië, Spanje en Frankrijk) die per auto of camper de regio verkennen en daarbij Alkmaar aandoen.
Wat zijn de belangrijkste aandachtsgroepen voor Alkmaar in 20072009: o o o
Nieuwe bezoekers trekken voor een dagje Alkmaar Herhalingsbezoekers Aanwezige bezoekers langer in de stad laten verblijven
o o
Verblijfstoeristen (hotels, camping, campers) Evt. watersporttoeristen, na aanleg voorzieningen
Door het Toeristisch Platform Alkmaar zijn ouderen en gezinnen met kinderen tot belangrijkste leeftijdsgroepen benoemd. Tenslotte: bijzondere groepen waar mogelijk extra aandacht voor kan komen zijn: zakelijke markt/congresmarkt, toeschouwers en beoefenaren van sport, riviercruisemarkt.
C. Thema's voor toerisme Om de genoemde doelgroepen te bereiken en de toeristische doelstellingen te verwezenlijken worden thematische maatregelpakketten voorgesteld. Iedere keer zal bij de invulling een mix gemaakt moeten worden van thema, soort bezoeker, aandachtsgroep en eventueel communicatiemiddel.
Bijvoorbeeld: Eén van de belangrijkste groeimarkten voor Noord-Holland en daarmee voor Alkmaar wordt gevormd door de Italiaanse markt. De Italiaanse toerist reist individueel en is bovengemiddeld geïnteresseerd in cultuur en historie. Om de Italiaanse toerist naar Alkmaar te trekken is gekozen om deel te nemen aan het project Amsterdam Plus (Regionale samenwerking). Hierdoor komen Italianen naar Alkmaar. Van belang is dan wel dat er veel aandacht wordt besteed aan vertalingen, aangezien de meeste Italianen alleen Italiaans spreken (Gastvrije stad). De vertalingen zijn van belang voor de basisinformatie van de VVV, maar zeker ook voor andere initiatieven, zoveel mogelijk in samenhang (Samen voor toerisme). Ook in het aanbod zal nadruk gelegd moeten worden op cultuurhistorie (Beleef de Geschiedenis) en culturele evenementen. De bij de thema's genoemde projecten geven de contouren weer, waarbinnen andere organisaties (VVV, SPA en marktpartijen) in Alkmaar projecten kunnen uitvoeren. Ook de gemeente zal haar activiteiten voor toerisme concentreren rond deze thema's. Er is een onderscheid in meer organisatorische thema's en meer inhoudelijke thema's, hoewel het soms ook in elkaar overloopt.
Organisatorische thema's I. Samen voor toerisme Toelichting: het Alkmaarse aanbod wordt gekenmerkt door vele, kleinschalige bedrijven en voorzieningen. Alleen door met elkaar samen te werken kan het aanbod aantrekkelijker worden gemaakt en daardoor beter worden gepromoot. In de afgelopen periode is veel aandacht gegeven aan samenwerking; continuering van die samenwerking is van belang om gezamenlijk 'door te kunnen pakken'. Met name voor de VVV en Stichting Promotie Alkmaar geldt dat zij als belangrijkste uitvoeringsorganisaties van dit toeristisch plan kunnen worden gezien. Nauw overleg en samenwerking met de gemeente is daarvoor een vereiste. Ook aanvragen in het kader van de Deelsubsidieregeling toeristische activiteiten zullen meer dan voorheen nauw moeten aansluiten bij het toeristisch plan. De rol van de gemeente is dan ook met name die van stimulator en afstemmer (regisserende rol) en slechts beperkt uitvoerend. Doelstelling: versterking van het toeristisch product Alkmaar door het zoeken van samenwerking en afstemming. Soort projecten: Promotie gerichter inzetten op gebieden in Nederland (uitkomsten CVO-onderzoek hierbij betrekken), op elkaar afgestemde promotie van Alkmaar als winkelstad, Alkmaar Bruisende stad verder ontwikkelen v.w.b. evenementen, gezamenlijk informatie over de stad in de regio verspreiden, intensievere samenwerking musea in Alkmaar.
VIII. Toeristische innovatie Toelichting: Veel nieuwe bezoekers worden naar Alkmaar getrokken door de kaasmarkt. Na bijv. een rondvaart en winkelbezoek vertrekt men weer. Is er dan voldoende animo om een keer naar Alkmaar terug te keren? Om mensen opnieuw naar Alkmaar te trekken moet er voldoende innovatie zijn. Doelstelling: Door blijvend het aanbod in Alkmaar te vernieuwen en te promoten op het moment dat mensen in Alkmaar zijn kan het herhalingsbezoek naar Alkmaar worden gestimuleerd. Belangrijk voor herhalingsbezoek en om mensen langer in de stad te houden. Soort projecten: nieuwe producten voor nieuwe doelgroepen (bijv. georganiseerde cultuurreizen, kanoroutes); spraakmakende tentoonstellingen en/of evenementen, mooie plekjes (bijv. beeldenroute, restauratie gewelfschilderingen in de Grote St. Laurenskerk). V. Regionale samenwerking Toelichting: Alkmaar heeft grote kracht als dagtoeristische bestemming, voor Nederlanders, voor verblijfsbezoekers aan de kust en voor toeristen vanuit Amsterdam. Voor de promotie als vakantiebestemming is een gezamenlijke aanpak met andere gemeenten cq. de regio noodzakelijk. Alkmaar ligt in een prachtige omgeving met kust en zee aan de westkant het Nationaal Landschap Laag Holland. Bovendien is Alkmaar is deelnemer aan het Regionaal Economisch Stimuleringsprogramma Noord-Kennemerland en West-Friesland; toerisme (productontwikkeling en promotie) vormt een belangrijk speerpunt daarin. Doelstelling: het in samenwerking met andere gemeenten of organisaties waarmee Alkmaar toeristisch gezien een band heeft ontwikkelen van producten en/of promotiemiddelen. Soort projecten: regionaal fietsknooppuntensysteem (systeem waarin fietsers hun eigen route kunnen samenstellen op basis van aangegeven knooppunten): aanleg van netwerk en gezamenlijke promotie, project wandelroutes, project Amsterdam Plus.
Inhoudelijke thema's II. Gastvrije stad Toelichting: in toerisme draait het om beleving. Om mensen terug te laten komen in de stad of positief te laten rapporteren aan kennissen en vrienden is een positieve beleving van de stad dus van het grootste belang. Positieve belevingen kunnen worden gevoed door: goede bereikbaarheid van de stad per auto, trein, fiets en camper, goed de weg weten te vinden naar wat er te doen is (incl. vertalingen), op een aardige manier geholpen worden, gezelligheid in de stad, leuke dingen kunnen doen... Doelstelling: het op allerlei manieren welkom laten voelen van bezoekers aan de stad door goede informatie, vertalingen en een aantrekkelijk aanbod, opdat mensen vaker terugkomen en op een positieve manier rapporteren over Alkmaar richting familie, vrienden en kennissen. Projecten die binnen dit thema passen: goede, aantrekkelijke informatie op websites waar Alkmaar staat genoemd, welkomstinformatie, vertalingen van informatie, informatie over Alkmaar beschikbaar op vakantieadres, promotieteams, activiteiten in het kader van 'Trots op je stad', kinderactiviteiten, het centrum als
aantrekkelijk verblijfsgebied, goede opvang touringcarbussen, adequate voorzieningen voor watersporters en campers. III. Beleef de geschiedenis Toelichting: Alkmaar heeft een historische binnenstad. Om toeristen langer in de stad te houden kan cultuurhistorie een rol spelen, mits het op een aantrekkelijke en laagdrempelige manier wordt aangeboden. Doelstelling: het op een speelse manier aanbieden van cultuurhistorische elementen in Alkmaar. Soort projecten: cultuurhistorische route VVV, mini-monumentendagen, aansprekende verhalen over de stad (ook voor kinderen), opvallende zaken in Alkmaar historisch toelichten en betrekken in wandeling of fietstocht of in het straatbeeld. IV. Stad als podium Toelichting: Er worden in Alkmaar veel activiteiten en evenementen georganiseerd. Evenementen en activiteiten zijn belangrijk bij het trekken van bezoekers naar de stad. Met name de openluchtactiviteiten zijn aantrekkelijk en laagdrempelig voor toeristen en kunnen bijdragen tot een langer verblijf in de stad en tot herhalingsbezoek. Doelstelling: in 2009 een duidelijk aanbod aan (openlucht)activiteiten, in afstemming tussen de verschillende pleinen en andere podia, mede gericht op toeristen. Soort projecten: Not the cheesemarket, informatie over evenementen voor toeristen d.m.v. Zomerboekje SPA, gezamenlijke promotie van de pleinen (Promoot de Pleinen), samenwerking tussen verschillende organisatoren (evenementenplatform). VI. (Ver)blijf langer Toelichting: dit thema heeft twee aspecten: 1. Verlengen dagbezoek: het zou goed zijn om toeristen te kunnen verleiden hun dagbezoek te verlengen. Zowel voor culturele instellingen, als voor de winkels en horeca is het van belang dat de bezoekers blijven 'hangen' in de stad en daardoor meer activiteiten ondernemen. 2. Stimuleren verblijfstoerisme: tot voor kort had Alkmaar weinig verblijfsaccommodatie. Nu er een aantal hotels is bijgekomen wordt het aantrekkelijker om Alkmaar als weekendbestemming of bestemming voor een nachtje over te promoten. Soort projecten: 1. meer belevingsaspecten op de kaasmarkt en in de stad, kinderkaasmarkt, Not the cheesemarket, betere spreiding van toeristen over de stad, aantrekkelijke looproutes door de stad, kanoroutes, fiets- en wandelroutes 2. Initiatieven vanuit de hotels om meer verblijfstoeristen naar Alkmaar te trekken, bijvoorbeeld via concrete arangementen, zullen van harte worden ondersteund. Zeker ook rond het fietsknooppuntennetwerk is het samenstellen van arrangementen een punt van aandacht. Daarnaast zal er -onder voorwaardenmedewerking worden verleend aan de gevraagde uitbreiding van de camping. VII. Alle dagen open Toelichting: het toeristisch aanbod in Alkmaar is sterk seizoensgebonden en in de zomermaanden met name gericht op de kaasmarktvrijdag.
Doelstelling: het toeristisch aanbod verbreden door activiteiten in andere seizoenen en op andere dagen dan de vrijdag aan te bieden om zo het herhalingsbezoek te stimuleren en nieuwe bezoekers buiten het hoogseizoen te trekken. Soort projecten: “Winter in Alkmaar”, trekken van bezoekers naar de kaasmarkt in de periode half mei tot eind juni, Alkmaar specifieker als winkelstad en evenementenstad promoten, slechtweervoorzieningen, promotie specifiek richten op de groep actieve senioren.
D. Meten van resultaten Om een indicatie te krijgen van de effectiviteit van de maatregelen is het nodig om resultaten te onderzoeken. In het kader van het Grotestedenbeleid doet de gemeente Alkmaar in de periode 2004-2009 jaarlijks mee met het Continu Vakantie Onderzoek, bedoeld om het aantal dagbezoekers met een toeristisch-recreatief motief aan Alkmaar in kaart te brengen. De resultaten van 2004 zijn opgenomen in de bijlage. De gemeente meet jaarlijks het aantal bezoekers aan de kaasmarkt. De cijfers zijn vanaf 2002 tot en met 2006 beschikbaar. Alkmaar participeert ambtelijk in een overleg toerisme voor middelgrote steden van het ministerie van Economische Zaken. In dit overleg is besproken welk soort onderzoeken belangrijk zijn om geformuleerde doelstellingen te meten. Alkmaar zal een nadere afweging moeten maken over deelname aan de onderzoeken. Voordeel van een gezamenlijke deelname van de middelgrote steden is, naast een inkoopvoordeel, de vergelijking met andere deelnemende steden. In ieder geval neemt Alkmaar in 2006 deel aan het Toeristisch Imago-onderzoek van Lagroup/CVO, waarmee het beeld dat Nederlanders van Alkmaar hebben wordt onderzocht, ook in relatie tot andere middelgrote steden in Nederland als bijvoorbeeld Breda, Haarlem en Dordrecht. Een optie is ook om deel te nemen aan een onderzoek naar het aantal overnachtingen in hotels in Alkmaar. Dit zal in principe ook vanuit het landelijk overleg kunnen worden opgepakt.
E. Bijlagen
E.1. Toerismebevordering Alkmaar E.1.1. Achtergrond Stadsvisie In de Stadsvisie van eind 1999 wordt toerisme omschreven als een “speerpunt waar een behoorlijke slag moet worden gemaakt''. Alkmaar heeft met haar historische karakter, de ligging nabij de kust en het sterke kernwinkelapparaat mogelijkheden om op toeristisch gebied een grotere rol te spelen, maar op bepaalde punten is het toeristisch-recreatief product onvoldoende sterk om dit te kunnen doen. Toerisme wordt genoemd als één van de kansen voor Alkmaar en staat dan ook opgenomen bij de prioritaire programma's als onderdeel om van Alkmaar een sterk centrum te maken. Alkmaar à la carte In oktober 2000 is het beleids- en actieplan 'Alkmaar à la carte' door de gemeenteraad vastgesteld. Als centrale doelstelling voor het toeristisch beleid is daarin geformuleerd: “het optimaal benutten van aanwezige toeristische potenties in Alkmaar en omgeving en het versterken van de regionale toeristische marktpositie.” Om deze doelstelling te verwezenlijken zijn in Alkmaar à la carte vier profielen omschreven: Alkmaar Kaasstad, Winkelstad, Cultuur(historische) stad en Stad aan het water. Als concrete doelstellingen zijn geformuleerd: • versterken van lokale economie in termen van groei van bestedingen en groei werkgelegenheid • verlenging van de verblijfsduur van individuele bezoeker en stimuleren van herhalingsbezoek • aanbrengen van samenhang in toeristisch-recreatief product (lokaal en regionaal) • ontwikkelen van een samenwerkingsstructuur op het gebied van productontwikkeling en promotie op basis van een citymarketingplan. Als uitvoeringskader werd gekozen voor 5 actiepakketten: A: Betrekken van (markt)partijen B: Toeristische citymarketing en promotie C: Implementatie profielen D: Uitbouwen van evenementenbeleid E: Ontwikkelen verblijfsaccommodatie
E.1.2. Uitvoering Alkmaar à la carte Betrekken marktpartijen In de bovengenoemde periode is veel tijd gestoken in het betrekken van de marktpartijen bij de toerismeontwikkeling in Alkmaar. Met de oprichting van het Toeristisch Platform Alkmaar werd een mogelijkheid gecreëerd om een aantal keer per jaar met alle toeristische aanbieders kennis te maken en informatie uit te wisselen. Afgaande op de altijd hoge opkomsten blijkt dat er veel behoefte was aan kennismaking en overleg. Door het invoeren van de Deelsubsidieregeling toeristische activiteiten werden partijen ook uitgenodigd na te denken over de bijdrage die zij kunnen leveren aan het verbeteren van het toeristisch product of de promotie ervan.
Subsidierelatie VVV Met de VVV werd in 2001 een nieuwe subsidierelatie afgesproken die in de periode 2002-2005 nader uitgewerkt is. Tot grote tevredenheid van zowel de VVV als de gemeente worden op jaarbasis afspraken gemaakt over de uitvoering van projecten die door de gemeente worden gesubsidieerd. Er is met deze nieuwe projectsubsidie een groot aantal nieuwe producten in de markt gezet, waardoor het toeristisch aanbod in Alkmaar sterk is uitgebreid.
Oprichting Stichting Promotie Alkmaar (SPA) Door de inzet van velen is in 2002 Stichting Promotie Alkmaar opgericht als samenwerkingsverband tussen de WBA, HBA, VVE, culturele instellingen en de gemeente Alkmaar. Stichting Promotie speelt een belangrijke rol bij de promotie van evenementen en activiteiten in Alkmaar. Zie verder in deze bijlage onder punt 3.
Implementatie profielen Kaasstad Alkmaar is kaasstad bij uitstek. In alle promotie over Alkmaar komt de kaasmarkt naar voren. De VVV promoot de kaasmarkt in binnen- en buitenland en ondersteunt de kaasmarkt met persopvang, rondleidingen voor groepen op de markt en sinds 3 jaar met de kinderkaasmarkt. Stichting Promotie Alkmaar heeft een aantal jaar de culinaire kaastiendaagse georganiseerd, de leukste kaasetalage en ook de grootste kaas-activiteit geïnitieerd om opgenomen te worden in het Guiness Book of Records. In 2004 heeft de gemeente meegedaan met het toeristische televisieprogramma Bestemming Nederland, waarin de kaasmarkt uitgebreid is gefilmd. Winkelstad Sinds een aantal jaar wordt Alkmaar ook veel meer dan voorheen als winkelstad neergezet. Volgens Nyfer (2003) neemt Alkmaar qua diversiteit van het winkelaanbod de tweede plaats in, na Maastricht. Dat is dan ook een goede aanleiding geweest om Alkmaar daarmee te promoten. In 2004 is door Droogh Trommelen Broekhuis het rapport 'Uitwerking regionaal detailhandelsbeleid' geschreven als visie op de versterking van de winkelstructuur in Alkmaar. Dit rapport vormt de basis voor de uitvoering van diverse maatregelen in de stad die de aantrekkelijkheid van Alkmaar als recreatief winkelgebied moeten vergroten. In de promotie van Alkmaar is het thema Alkmaar Winkelstad in de afgelopen periode nadrukkelijk aan de orde geweest (o.a. ook op de Libelle Zomerweek).
Cultuurhistorische stad Met name de VVV heeft het thema cultuurhistorie de laatste jaren goed uitgezet. In 2001 is de cultuurhistorische wandeling verschenen, wat een groot succes is gebleken. In 2003 is hieraan ook de kinderspeurtocht gekoppeld. Daarnaast zijn ook individuele historische wandelingen (aansluiten bij de groep) mogelijk geworden. In 2004 heeft de VVV samen met de afdeling monumentenzorg de mini-monumentendagen georganiseerd, wandelingen en fietstochten langs opengestelde monumenten in Alkmaar. De VVV organiseerde dit in 2005 ook een paar keer. Onderdeel van dit thema is ook de culturele waarden van Alkmaar toegankelijk te maken voor toeristen. De organisatie van Zomer op het Plein heeft zijn nek hiervoor uitgestoken door het realiseren van Not the Cheesemarket, aantrekkelijk straattheater in aansluiting op de kaasmarkt. Ook de musea in Alkmaar dragen hun steentje bij door vertaalde versies van hun informatie beschikbaar te hebben en gezamenlijk een stand met informatie tijdens de kaasmarkt in te richten. Stad aan het water Dit is het thema voor de zomermaanden voor Stichting Promotie Alkmaar. Alle activiteiten op en rond het water krijgen extra aandacht. In de afgelopen jaren is gewerkt aan het tot stand komen van kanoroutes in Alkmaar. Met een zestal aantrekkelijke routes is het nu mogelijk om zelf Alkmaar en directe omgeving vanaf het water te ontdekken. Doelstelling van de Blauwe Loper was om meer aanlegplaatsen in het HAL-gebied te realiseren. In Alkmaar was een sterke voorkeur om de aanlegplaatsen te realiseren zo dicht bij de binnenstad als mogelijk. Besloten is om in te zetten op een passantenhaven in de Schelphoek inclusief adequate sanitaire voorzieningen.
Uitbouwen van evenementenbeleid In het kader van het evenementenbeleid is toeristisch gezien met name de oprichting van Stichting Promotie Alkmaar belangrijk geweest om een compleet overzicht te krijgen van alle evenementen en activiteiten in Alkmaar en die ook op een goede en gezamenlijke manier te promoten richting potentiële bezoekers. Het uitbouwen van het evenementenbeleid tot een actief beleid is niet echt van de grond gekomen, mede ook doordat Alkmaar 750 jaar in deze periode viel. Vanaf medio 2005 is het onderwerp echter weer volop in beeld.
Ontwikkelen verblijfsaccommodatie In 2001 heeft Golden Tulip Alkmaar haar deuren geopend aan de Arcadialaan, vlakbij de binnenkomst in Alkmaar vanaf de A9. In mei 2005 heeft Amrâth Hotels het hotel aan de Geestersingel officieel geopend. Een nieuw hotel op een aantrekkelijke plek dicht bij de binnenstad. Camping Alkmaar is eind 2004 verkocht. Inmiddels worden met de nieuwe eigenaar gesprekken gevoerd over een uitbreiding van de camping met 1 hectare en over de opvang van campers op het naastliggende P&R-terrein. In 2004 is ook Zorghotel de Palatijn opengegaan; een hotel dat specifiek is ingericht op mensen met een zorgvraag.
E.1.3. Taken VVV en Stichting Promotie Alkmaar als belangrijkste uitvoeringsorganisaties van het toeristisch plan
VVV • Regionale organisatie voor toeristische promotie, productontwikkeling met grote informatievestiging in Alkmaar, onderdeel van het landelijke VVV netwerk • Promotie van Alkmaar in Nederland, Duitsland, België en andere Europese landen via drukwerken, (web)advertenties, beurspresentaties, etc. met name promotie voor regio en voor de Alkmaarse kaasmarkt • Informatie bij de potentiële bezoeker thuis over toeristische voorzieningen Alkmaar en regio (telefonisch, mail, nieuwsbrief en internet) • Receptiefunctie Alkmaar • Informatie ter plekke over toeristische voorzieningen in Alkmaar (Alkmaar Info) via balie(s) en drukwerken • (Online) Reserveringssysteem voor hotels en vakantiewoningen • Verkoop van fiets- en wandelroutes, informatie- en kaartmateriaal, tickets, etc. • Samenstellen en verspreiden van routes (cultuurhistorische wandeling, kinderspeurtocht, mysteriewandeling, rolstoelroute) • Contactorganisatie voor Toerisme Noord-Holland en Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (toeristische promotiekolom in Nederland) • Ontvangst, werving en actief bewerken en informeren van pers
SPA • • • •
Samenwerking tussen verschillende partijen in Alkmaar Verzamelen en registeren van alle activiteiten en evenementen in Alkmaar Promotie van alle activiteiten en evenementen in Alkmaar: verspreiding van Alkmaar Prachtstad Magazine, met name in de regio • up-to-date website met alle activiteiten • uitgave van zomerboekje • via deelname aan Libelle Zomerweek • ook in vertaalde versie, aan de kust verspreid • verspreiding van evenementenkalender in Groot Alkmaar • overige promotie (reminderfunctie) via digitale nieuwsbrief, digitale borden en i.m. advertentiecampagne. • Promotie van Alkmaar als winkelstad (o.a. Libelle Zomerweek) • Promotie middels thema's per maand • Stimuleren van redactionele aandacht bij redacties van diverse media via diverse uitingen
E.1.4. Uitvoering toeristisch plan in 2005-2006 In 2005 is in feite reeds gestart met de uitvoering van toerismebevordering in het kader van het Grotestedenbeleid. In deze bijlage staat in het kort beschreven welke activiteiten zijn uitgevoerd in 2005-2006. * * * * * * * *
Opening kanoroutes Deelname aan Amsterdam Plus Kaasexpress (treintje tijdens kaasmarkt) Nieuwe kaasmarktbrochure Kaasmarktstand (informatie over cultureel aanbod tijdens kaasmarkt) Advertenties in Recreatiekrant Noord-Holland Internetpagina gemeente Alkmaar, onderdeel bezoekers Subsidieaanvraag ingediend voor passantenhaven Schelphoek
Aanzetten gegeven voor: * uitbreiding camping en mogelijkheden camperopvang op P&R-terrein * uitwerking van de thema's: * gastvrije stad (verstrekking plattegronden) * beleef de geschiedenis (inventarisatie van mogelijkheden) * stad als podium (opzet voor 'promoot de pleinen') * regionale samenwerking (opzet fietsknooppuntennetwerk) * Deelname in: * RES Werkgoep Toerisme en RES Taskforce Toerisme * Werkgroep Vernieuwde Toeristische Agenda, middelgrote steden van het Ministerie van EZ * Begeleidingsgroep Toeristisch onderzoek Noord-Holland 2005 * Tweejaarlijks kaasmarktoverleg * Gemeentelijke werkgroep Actief Evenementenbeleid * Secretariaat Toeristisch Platform Alkmaar * Deelsubsidieregeling toeristische activiteiten * Hollands Kaasmuseum: vertalingen in Spaans en Italiaans van brochure * Hollands Kaasmuseum: kinderspeurtocht * Stedelijk Museum Alkmaar: kinderspeurtocht en hotelkortingskaartjes * Zomer op het Plein: promotie zomerfestival richting toeristen * Jeroen Besseling: project Venetiaanse gondel * VVV Actieplan Toerisme 2005 en 2006 (projectsubsidie): * Kaasexpress (informatiebrochure over de kaasmarkt) verbeterd * Wandeling 'Het mysterie van Rooie Til' * Kanorouteboekje * Stadswandeling Frans/Spaans/Italiaans * Kaasmarktflyer Chinees * Campagne Alkmaar Winkelstad * Rondleiding kaasmarkt 50+ * Najaars-/winterspecial Alkmaar * SPA Activiteitenplan 2005 en 2006: * Uitgave van Alkmaar Prachtstad Magazine * Uitgave van evenementenkalender (verspreiding in Alkmaar) * Verspreiding zomerboekje in regio (ook in vertaalde versies) * Verspreiding zomerboekje op Libelle Zomerweek
* * * *
Verbetering zoekmogelijkheden internetsite Landelijke promotie voor Terra Eerste bijeenkomst voor evenementenorganisaties Digitale evenementenborden
E.2. Toeristisch beleid Rijk en Provincie Noord-Holland E.2.1. Vernieuwde Toeristische Agenda In oktober 2003 is de Vernieuwde Toeristische Agenda uitgebracht door het Ministerie van Economische Zaken. Anders dan voorheen is door het rijk duidelijk de keus gemaakt om de inspanningen -ook financieel- op het gebied van toeristisch beleid te beperken tot het inkomend toerisme (vanuit het buitenland naar Nederland). Nederland is als bestemming op zich kansrijk, maar heeft grote concurrentie van andere landen. Amsterdam is als belangrijkste trekker van Nederland aantrekkelijk, maar is geen must voor intercontinentale reizigers, zoals Londen, Parijs en Rome dat wel zijn. Belangrijk gevolg van de keuze voor alleen inkomend toerisme is dat niet langer alle toeristische bestemmingen en attracties worden gepromoot, maar alleen die die voor buitenlandse toeristen als verblijfsbestemming een waarde hebben. Inhoudelijke speerpunten van beleid voor de komende jaren zijn: • stedelijk-culturele omgeving • evenementen • kust en waddeneilanden • zakelijk verkeer De beste kansen voor Alkmaar liggen op het gebied van stedelijk-culturele omgeving. Het ministerie heeft de middelgrote steden in een overleg uitgenodigd om samenwerking en afstemming te bewerkstelligen op het gebied van toerisme. Alkmaar participeert in dit overleg. Daarnaast heeft het Rijk de mogelijkheid aan gemeenten geboden om in het kader van het Grotestedenbeleid toerisme als thema op te nemen. Alkmaar heeft toerisme inderdaad binnen de pijler Economie opgevoerd. Het Rijk is hiermee akkoord gegaan.
E.2.2. Provinciaal beleid De provincie Noord-Holland heeft de Agenda Recreatie & Toerisme 2004-2007 opgesteld met de volgende thema's: 1. Groengebieden, 2. Verbetering toeristisch netwerk, 3. Plattelandstoerisme, 4. Kust, 5. Recreatie en toerisme op het water en 6. Cultuurhistorie. Waar mogelijk sluit Alkmaar aan bij deze provinciale agenda. Zo wordt in RESverband (zie volgende pagina) gewerkt aan een fietsknooppuntennetwerk (valt onder punt 2). In het kader van Water als Economische Drager (punt 5) is subsidie aangevraagd voor de passantenhaven Schelphoek. Mogelijk dat ook activiteiten in het kader van de riviercruisevaart een vervolg krijgen binnen dit kader. Daarnaast investeert de provincie in promotie door Toerisme Noord-Holland. Deze organisatie die in de plaats is gekomen van de provinciale VVV, ondergebracht bij het Amsterdam Tourist Board, maakt algemene toeristische promotie voor de provincie Noord-Holland. Op verzoek van de provincie is Toerisme Noord-Holland gestart met het project Amsterdam Plus. Naast de provincie participeert een aantal grote attracties en de gemeente Alkmaar in dit project. De bedoeling is om Spaanse en Italiaanse toeristen naar de regio van Amsterdam te trekken. Amsterdam is de eerste bestemming, maar met dit project wordt de omgeving van Amsterdam beter bekend gemaakt. Ook wordt een eerste poging gedaan om promotionele activiteiten op de Chinese markt te ondernemen.
E.2.3. RES Halter in Balans RES is opgericht als samenwerkingsverband tussen de provincie Noord-Holland en gemeenten in het gebied Noord-Kennemerland en West-Friesland om gezamenlijk de economie te stimuleren. Doelstelling is om 7.000 extra banen te creeëren of te behouden. Toerisme is als één van de speerpunten benoemd. In 2005 heeft de gemeente subsidie vanuit RES gekregen voor de aanleg van de kanoroutes in Alkmaar. Gezamenlijk is een traject uitgezet om te komen tot een fietsknooppuntennetwerk voor de hele regio. In 2006 is de aanleg van het netwerk gerealiseerd. Het fietsknooppuntennetwerk moet de basis gaan bieden voor een gezamenlijke aanpak om toeristen naar de regio te trekken door het samenstellen van arrangementen en het koppelen van projecten aan het netwerk. Halter in Balans zal per 2007 overgaan in de nieuwe Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Holland Noord.
E.3. Belangrijkste resultaten van het CVOonderzoek 2004 (peiljaar) In het kader van het Grotestedenbeleid is als doelstelling voor toeristisch beleid geformuleerd: 4% meer bezoekers aan Alkmaar in 2009. Door het rijk is aan alle gemeenten die toeristisch beleid uitvoeren in het kader van GSB gevraagd om als meetinstrument het Continu Vakantie Onderzoek te gebruiken. Alkmaar had al besloten om voor het jaar 2004 mee te doen met dit onderzoek, waardoor het onderzoek 2004 als nulmeting kan gelden. Dit onderzoek wordt ieder jaar gehouden.
Algemeen Gemeten over het jaar 2004, onderzoek onder 18 steden. Panelonderzoek over 4 kwartalen, waarbij mensen thuis aangeven of ze de laatste 3 maanden de betreffende stad hebben bezocht met daarnaast aanvullende vragen. Doelgroep zijn Nederlanders die met een toeristisch-recreatief motief een stad hebben bezocht; uitgesloten zijn de eigen inwoners van de stad. Bezoekers en bezoek aan Alkmaar: Aantal bezoekers in 2004: 1.198.000 Aantal bezoeken in 2004: 4.275.000 Van de onderzochte steden neemt Alkmaar qua bezoekersaantal de 10e plaats in en staat daarmee boven bijv. Haarlem, Leiden, Delft, Hoorn en Gouda. Qua aantal bezoeken neemt Alkmaar de 9e plaats in en komt daarmee zelfs boven Maastricht uit.
Activiteiten tijdens bezoek Funshoppen is de belangrijkste activiteit bij een stedenbezoek. Daarnaast behoren lunchen/dineren en op een terrasje zitten tot de top 3 van activiteiten. Overigens zijn de laatstgenoemde activiteiten bijna nooit een reden om naar een stad te gaan. Bij maar liefst 79% van de bezoeken aan Alkmaar gaan mensen (ook) winkelen. Alkmaar neemt hierbij de eerste plaats in. Daarnaast worden bezoeken aan Alkmaar ingevuld met lunchen/dineren in restaurant (34%), op een terrasje zitten (29%), het maken van een stadswandeling (14%) en het bezoek aan een evenement (11%).
Belangrijkste reden om stad te bezoeken Funshoppen is de belangrijkste reden voor een stedenbezoek (42%) en voor Alkmaar geldt dat zelfs in 64% van de bezoeken (vergelijk bijv. Leiden 33%).
Advies van familie/vrienden telt zwaarder dan berichten in media Alkmaar wordt relatief vaak bezocht naar aanleiding van bericht in de krant of een tijdschrift (12%), op advies van vrienden/kennissen (14%) of wordt bezocht zonder een speciale aanleiding (47%).
Bijna een kwart gebruikt de trein Amsterdam en Utrecht worden het meest van de onderzochte steden bezocht per trein (39 en 42%). Alkmaar wordt slechts in 10% van de gevallen met de trein bezocht; 81% van de bezoekers komt met de auto.
Stedenbezoek nauwelijks seizoensgebonden Alkmaar heeft -net als de meeste steden- een evenwichtige verdeling van bezoekers over het jaar (winter 21%, voorjaar 23%, zomer 28% en herfst 28%).
Stedenbezoeker zijn vaker 50-plussers Dit geldt ook voor Alkmaar; 38% van de bezoekers is 50+-er. Kinderen 0 t/m 14 jaar: Jongeren 15 t/m 24 jaar: Volwassenen 25 t/m 49 jaar: Senioren 50+
15% 13% 34% 38%
(NL: (NL: (NL: (NL:
20%) 11%) 37%) 32%)
Stedenbezoeker komt uit huishouden zonder kinderen Voor Alkmaar: Alleenstaande Gezin met kinderen Gezin zonder kinderen
11% 39% 50%
Noord-Hollandse steden trekken veel bezoekers uit eigen provincie 61% van de bezoekers aan Alkmaar komt uit de provincie Noord-Holland. Dit is na Hoorn (64%) het hoogste % bij de onderzochte steden. Dit geldt ook voor de bezoeken: 81% van de bezoeken aan Alkmaar komt uit de provincie NoordHolland (Hoorn 85%). Onder de bezoekers komt 39% (467.220 bezoekers) dus van buiten de provincie; 9% van alle bezoekers komt uit Zuid-Holland, 5% uit Noord-Brabant en 5% uit Friesland.
Overig Het onderzoek heeft zich alleen gericht op Nederlanders. Uiteraard verblijven er aan de kust ook veel Nederlandse en buitenlandse toeristen. In 2003 is door Toerisme Noord-Holland een bezoekersonderzoek Noord-Hollandse Badplaatsen verricht. Uit dit onderzoek blijkt dat de verblijfstoeristen aan de kust voor 46% Nederlandse en 45% Duitse komaf zijn. 48% van de aan de kust verblijvende toeristen komt een dagje naar Alkmaar. Alkmaar is hiermee de topbestemming voor dagtoerisme vanaf de Noord-Hollandse kust; op de tweede plaats komt een dagje Amsterdam.
