Algemene Telefoonnummers

Algemene Telefoonnummers Service-colofon: In deze uitgave van Heijplaat Vernieuwt opnieuw de service-colofon, een overzicht van allerlei relevante telefoonnummers. Praktisch en overzichtelijk op de achterzijde van de nieuwsbrief. Deze service-colofon zal de komende maanden worden aangevuld met allerlei relevante informatie.

Deelgemeente Charlois

Meldpunt drugsoverlast Charlois

Boerhaavestraat 11 Postbus 5410, 3008 AK Rotterdam T: 010 - 410 74 10 [email protected]

Klachten over bijv. drugsoverlast of illegale bewoning? T: 010 - 481 47 91 [email protected]

Heijplaat vernieuwt

Colofon Heijplaat Vernieuwt is een uitgave van

Sociale Raadslieden Gemeente Rotterdam Sinds oktober heeft de gemeente Rotterdam een nieuw en gemakkelijk te onthouden telefoonnummer: 14 010. Rotterdammers bellen voortaan tegen lokaal tarief 14 010 voor vragen, klachten en meldingen gericht aan de gemeente. Met 14 010 sluit Rotterdam aan bij de reeks 14 000-nummers voor overheidsinformatie. Met een nummer uit deze reeks krijgen gemeenten één telefonische ingang.

T: 010 - 429 20 93 (dinsdag 9:00-12:30)

Vervoer: Aqualiner: www.aqualiner.nl voor tijden en tarieven RET: 0800 - 6061 (gratis) Buslijn 61 en 68 van/naar Heijplaat: www.ret.nl/reizen-met-ret/dienstregeling/ bus.aspx voor tijden en tarieven Watertaxi: www.watertaxirotterdam.nl voor tijden en tarieven

Politie

Klachten:

T: 0900 - 8844 (lokaal tarief) Alarmnummer 112

Voor vuil op straat, kapotte verlichting, losse tegels, graffiti, groenonderhoud, riolering, bestrating, etc.: T: 14 010 (dag & nacht)

Ambulance T: 0180 - 643 300

Vereniging Wijkbewoners Heijplaat: Brandweer

T: 010 - 415 56 66

Alcorstraat 29 Dinsdag 13:30 - 15:00 uur en 19:30 - 21:00 uur [email protected] T: 010 - 495 34 73. www.heijplaat.eu

Milieudienst Rijnmond

Wijkpost Woonbron

T: 010 - 473.33.33 (dag/nacht) www.dcmr.nl

Streefkerkstraat 16 Spreekuur complexbeheerder; alle werkdagen van 9.00 tot 9.30 uur. Spreekuur sociaal beheerder; van maandag tot donderdag 8:30 tot 9:00 uur

T: 010 - 446 84 00

Dierenambulance

Storing waterleiding

Teksten: Woonbron, Havenbedrijf Rotterdam, Move On communicatie Fotografie: Gabriël Geluk, Woonbron en Joop van der Hor

Vormgeving: Move On communicatie i.s.m. Ferrazzo

Evides: 0800 - 1529 (dag/nacht)

Ruilwinkel/Kinderboerderij Storingsnummer gas en stroom Eneco: 0800 – 9009 (gratis, dag/nacht)

Oostbroekweg 15 Openingstijden ruilwinkel: vrijdag 11.00 16.00 uur en zaterdag 11.00 - 14.00 uur. Kinderboerderij open alle dagen, behalve als de ruilwinkel open is of als er geklust wordt.

Drukwerk Plusprint Verspreiding Bewonersorganisatie V.W.H.

Juni 2011 Oplage 1000

Heijplaat vernieuwt Juni 2011

Heijplaat

Pagina 2

Pagina 4

Pagina 5

Schaftlokaal wordt Dokkaffee

Concept House Village; proefwonen om van te leren

Woonruimtebemiddeling goed voor Heijplaat

Een voortrekkersrol voor Heijplaat als duurzame wijk Heijplaat is via het Innovatieprogramma Klimaatneutrale Steden (IKS) geselecteerd voor overheidssubsidie om de wijk klimaatneutraal of duurzaam te maken. Bij dat proces worden de bewoners nadrukkelijk betrokken, omdat zij immers de direct belanghebbenden zijn. Marcel van Blijswijk is als projectmanager aangesteld om het hele proces in goede banen te leiden. Voornaamste doel van het IKS is kennis en vaardigheden te ontwikkelen rond innovatieve projecten, gericht op een klimaatneutrale stad. De Innovatieagenda Energie draagt bij aan het realiseren van de doelstellingen van de overheid, zoals vastgelegd in het klimaatprogramma Schoon en Zuinig. Daarin worden maatregelen voorgesteld die het gebruik van hernieuwbare energie stimuleren, energie-efficiëntie verbeteren en de uitstoot van broeikasgassen verminderen.

Serieus nemen Marcel van Blijswijk werkt bij de gemeente Rotterdam op de afdeling Projectmanagement. “Mijn opdracht is het proces dat moet leiden tot een klimaatneutrale of duurzame wijk in goede banen te leiden. Wij richten ons bij Heijplaat op een duurzame wijk, omdat dit veelomvattend is. De laatste tijd heb ik gemerkt dat je, als je bewoners serieus neemt, ze nauw bij zo’n proces moet betrekken. We zijn nu

in het stadium dat we met alle belanghebbende participanten aan tafel zitten: bewonersverenigingen, woningcorporatie, Havenbedrijf, Hogeschool Rotterdam en deelgemeente. Zoiets kun je niet forceren, dus ik heb er de tijd voor moeten nemen. Maar nu zitten we allemaal min of meer op één lijn.” Hij heeft ook veel tijd en energie geïnvesteerd in de aansluiting van het IKS-verhaal op andere projecten in de wijk, zoals die op het RDM-terrein en op de plannen voor innovatieve woningbouw op de plaats van de gesloopte huizen. “We staan op het punt met deze groep naar buiten te treden. In juni zoeken we contact met alle belangstellende bewoners om erachter te komen wat zij belangrijk vinden en wat ze zich bij een duurzame wijk voorstellen.”

Concrete plannen Hij vervolgt: “In het najaar kunnen we alle wensen, opmerkingen en suggesties dan uitwerken in concrete plannen. Dat kan voor elk onderdeel met wisselende teams, met of zonder bewoners. Je kunt je voorstellen dat een aantal bewoners zeer geïnteresseerd zal zijn in een onderwerp als het energieprogramma. Een ander onderwerp dat in het hele proces een belangrijke rol speelt is water. Feit is dat er een klimaatverandering gaande is en dat de zeespiegel kan stijgen. Nou ligt Heijplaat buitendijks, dus je zult voor de langere termijn naar oplossingen moeten gaan zoeken.” “Alle maatregelen die in het kader van IKS worden voorgesteld, moeten wel economisch rendabel zijn. Dat geldt met name voor duurzame energie. Iedereen is er voor, maar er elke maand vrijwillig extra geld voor neertellen zie ik nog niet gebeuren. Een ander belangrijk aspect van het IKS is dat de gegenereerde kennis voor iedere belanghebbende beschikbaar moet komen. Zo stimuleer je vergelijkbare ontwikkelingen op andere plaatsen. Daarmee kan Heijplaat een voortrekkersrol vervullen.” aldus Marcel van Blijswijk.

vernieuwt

2

Schaftlokaal wordt Dokkaffee Op de plek waar de medewerkers van de RDM jarenlang hun boterhammen aten, openen de horeca-broers Jan en Sander van den Berg uit Nieuw-Beijerland op 18 juli a.s. hun lunchroom. Met gevoel voor stijl en historie wordt het oude schaftlokaal omgebouwd tot Dokkaffee. “Een prachtige plek, waar de Aqualiner twee keer per uur aanmeert en alle ruimte is voor een terras aan het water”. Oudste broer Jan (55) hoefde niet lang na te denken toen hij werd getipt over de plannen voor het schaftlokaal. Zoals gewoonlijk werd eerst jongere broer Sander (46) gepolst. Ook hij zag direct de kansen. “Heijplaat is het geboortedorp van onze moeder. Opa en oma hebben er hun leven lang gewoond,” geeft Jan aan. “Dit gaat om behoud van bestaande architectuur,” en dit vindt de technische Sander minstens zo belangrijk. Al 25 jaar runnen de twee broers mét hun vrouwen onder meer Hotel café restaurant ’t Wapen van Nieuw-Beijerland in het Hoeksche Waardse dorp. Van daaruit wordt ook de catering voor feesten verzorgd. Onder de naam Trident Catering worden verder grote cateringklussen op bouwlocaties geregeld. Vol enthousiasme volgen ze de ontwikkelingen in en rond hun toekomstige Dokkaffee. “Iedereen is zo voortvarend bezig, maar wel in kleine stapjes en overwogen,” vindt Jan. Eerlijk gezegd hadden de twee tot voor kort geen idee van wat zich allemaal op het oude RDM-terrein afspeelde. Ze zijn daarom onder de indruk van de bijzondere scholen die er zitten en de bedrijven die zich hebben gevestigd. Het Dokkafffee is een goede aanvulling daarop, stellen ze. “Je hebt natuurlijk café restaurant Courzand, een instituut op Heijplaat,” beseft Jan. “Wij willen ook de student aantrekken, verzorgen afhaallunches en wegbrengbroodjes,” somt zijn broer op. In het Dokkaffee wordt zoveel mogelijk met biologisch producten gewerkt, wordt er schoongemaakt op basis van enzymen en zijn de bordjes van palmhout. “Heel hip en actueel,” geeft Sander aan, “maar niet alleen hip om het hip zijn.” We hopen zoveel mogelijk Heijplaters te ontmoeten.

Een impressie van de nieuwe inrichting van de Centrale Kantine met als nieuwe naam straks DOKKAFFEE. Het ontwerp is afkomstig uit een prijsvraag onder studenten.

Deze foto laat zien hoe het er vroeger uitzag toen het nog schaftlokaal was.

Openingstijden: maandag t/m zaterdag van 09.00 tot 18.00 uur. Info: www.dokkaffee.nl

7

Carmen Ruiz wil geen ‘vinex-eenheidsworst’ op Heijplaat Sinds kort is Carmen Ruiz officieel voorzitter van de Vereniging van Wijkbewoners van Heijplaat. Sinds vorig jaar zomer had ze overigens al de voorzitterstaken overgenomen van Nico Prins. Die was op zijn beurt vervanger van Piet Boukes, de man die de vereniging jarenlang belichaamde. Aan haar de schone taak de club weer nieuw leven in te blazen. “We hebben het moeilijk, te weinig leden. Daarom zeg ik, laten we de krachten bundelen. Op hoofdlijnen willen we immers toch allemaal hetzelfde.” Carmen Ruiz (42) is geboren en getogen Heijplater. Haar Spaanse vader werkte bij de RDM en ‘zo kom je op Heijplaat’. Ze is zo verknocht aan haar dorp dat ze er met haar echtgenoot en drie kinderen is blijven wonen. Carmen heeft samen met haar man een detacheringsbureau in de ICT en werkt momenteel als consultant in de afvalbranche.

28 mei 25 september www.onderzeebootloods.nl

Veel leuks “Heijplaat heeft in principe veel leuks te bieden. Vooral de bijzondere ligging en de mix van een stads en dorps karakter maakt het erg aantrekkelijk. De betrekkelijk geringe omvang heeft zijn charme, maar levert ook ongemakken op. Zo blijft de bereikbaarheid een fiks probleem. Maar de gemêleerde bevolking is weer een pluspunt: geen vinexbewoners, maar ook niet meer alleen RDM-arbeiders. Een deel van de instroom is sinds de achteruitgang van het nieuwere gedeelte niet zo erg gunstig geweest voor het dorp, maar veel van die mensen hebben inmiddels Heijplaat weer verlaten,” stelt Carmen vast. “Om Heijplaat echt aantrekkelijk te maken, moet er dus nog wel het een en ander veranderen,” vervolgt ze. “Dat is voor mij een van de belangrijkste punten. Om te beginnen moeten er twee dingen gebeuren. Ten eerste moeten we (het is

Elmgreen & Dragset

al vaker gezegd) vooral naar nieuwe bewoners zoeken die iets hebben met zo’n dorp en zich hier daadwerkelijk willen vestigen. Ten tweede moet er zo snel mogelijk worden begonnen met slopen en nieuw bouwen. Ik bedoel, die voorgenomen experimentele bouw is wel interessant en belangrijk, maar voegt in wezen niets toe voor Heijplaat.”

Aangenaam klimaat Anderzijds realiseert Carmen zich dat het weliswaar misschien efficiënter is alles in één keer te slopen en snel te gaan bouwen, maar dat je dan grote kans loopt ‘vinex-eenheidsworst’ binnen de dorpsgrenzen te krijgen. Ze zegt: “Daar komt bij: waar vind je zomaar vijftig nieuwe bewoners? Ik wil graag met zoveel mogelijk mensen en organisaties samenwerken aan ons gemeenschappelijke doel: een aangenaam leef- en woonklimaat scheppen in Heijplaat. Voorzitter ben ik beslist niet geworden om het baantje. Maar er moet wel wat gebeuren!” Carmen Ruiz

28 mei - 25 september 2011

Totaaltransformatie voor Onderzeebootloods The One & The Many Wat er precies te zien zal zijn, bleef tot het laatste moment geheim. Inmiddels heeft de Onderzeebootloods een surreële totaaltransformatie ondergaan. Kunstenaarsduo Elmgreen & Dragset is verantwoordelijk voor deze metamorfose: een grootschalig kunstproject in de Rotterdamse haven, neergezet door het Havenbedrijf Rotterdam en Museum Boijmans Van Beuningen.

Elmgreen & Dragset

De Deense kunstenaar Michael Elmgreen (1961) creëerde samen met de Noorse Ingar Dragset (1969) een grote tentoonstelling waarvan een speciaal ontworpen flatgebouw, verlaten kermisapparatuur en een keur aan attributen de hoofdbestanddelen zijn. De expositie ‘The One & The Many’ heeft de 5000 m2 loods, waar ooit onderzeeboten werden gebouwd, getransformeerd tot een achterstandswijk waar de sfeer grimmig en rauw is. De zelfkant van de maatschappij is voelbaar in deze onderwereld, een plek die groezelige types en merkwaardige activiteiten aantrekt.

De expositie ‘The One & The Many’ zorgt ervoor dat deze zomer opnieuw de ogen worden gericht op het RDM-terrein in de haven. Vorig jaar beet Atelier van Lieshout het spits af met de tentoonstelling ‘Infernopolis’ die direct na de opening door de Volkskrant werd uitgeroepen tot ‘De absolute kunsthit van deze zomer’. Op 28 mei jl. was de officiële opening van ‘The One & The Many’. Kijk voor meer informatie op www.onderzeebootloods.nl

6

ilab

door Nico Prins

Het leeft weer op het RDM terrein, dat is niemand ontgaan en zeker niet de mensen die pal tegenover de muur wonen die de scheiding vormt tussen het dorp en wat er zich op het voormalige scheepsbouw terrein allemaal ontwikkeld. Zij merken als geen ander hoe druk het daar tegenwoordig is omdat zij hun auto niet meer voor de deur kwijt kunnen. Ook de Aqualiner voert dagelijks o.a. vele studenten aan van verschillende niveaus. Veel van die jonge mensen hebben weinig of niets met het dorp. Zij komen naar school met de bus of met de boot of op de scooter, omdat ze nu eenmaal naar school moeten. In het gunstigste geval hebben zij de overheerlijke broodjes van firma Koster ontdekt en dragen op die manier een klein steentje bij aan het verbeteren van het economische klimaat op het dorp, Verder hebben zij geen boodschap aan Heijplaat. Er zijn er echter ook die kiezen echt om naar de RDM te komen om zich bezig te gaan houden met de thematiek en daarmee de problematiek van de herontwikkeling van dit gebied. Studenten van de Hogeschool Rotterdam kunnen tegenwoordig deelnemen aan een zg. Ilab, een innovation laboratorium. Met deze Ilabs worden studenten van verschillende disciplines bij elkaar gestopt. Ze gaan aan de slag met een centraal vraagstuk. Afgelopen jaar heeft er zo’n Ilab gedraaid op het RDM terrein. Iedereen die een beetje betrokken is bij de ontwikkeling van het dorp en een beetje volgt wat er aan de hand is, heeft het laatste jaar kunnen kennismaken met een of meer studenten die in allerlei vormen van overleg langzamerhand een vertrouwd gezicht zijn geworden. Zij zijn zijdelings of direct betrokken geweest bij het Ilab.

Op de kerstmarkt van 2009 hebben zij zich voor het eerst gepresenteerd aan het dorp. De kerstmarkt van 2010 had een kans geweest voor de studenten en de docenten om zich breder te presenteren, helaas gooide het weer roet in het eten, zodat deze opzet niet geslaagd is. Volgend jaar beter zullen we maar denken. Het Ilab is een nieuw fenomeen. Het staat in de kinderschoenen. Het is onwennig voor studenten en het is onwennig voor docenten, een nieuwe manier van lesgeven en een nieuwe manier van leren in een vreemde omgeving, waarin de studenten moeten leren om over de grenzen van hun eigen vakgebied te kijken als ze met een stelling of probleem aan het werk gaan. Ze moeten nauw samenwerken met studenten van een andere studierichting om een oplossing te vinden. Op die manier leren ze de problemen van verschillende kanten te bekijken. De studenten hebben zich afgelopen half jaar ingezet om iets te kunnen betekenen in de communicatie over het dorp en de omgeving. Het was hen opgevallen dat het erg lastig was om aan de juiste informatie te komen die nodig was om bepaalde vraagstukken goed te kunnen bekijken en zij waren niet de enige die met dit probleem kampten.

Er is gewerkt aan een virtuele kaart en de presentatie daarvan die het begin had moeten worden van een vast punt van waaruit vele vraagstukken bekeken en besproken zouden kunnen worden op een plek waar alle informatie bij de hand is. De plek die de voorkeur had was de plint onder onze nieuwe woontoren, de Heijse Blick. Lekker centraal, in een nieuw gedeelte van het dorp, transparant, makkelijk binnenlopen voor iedereen en tijdelijk een uitstekende invulling voor de lege ruimte onder de Heijse Blick. Maar helaas, door allerlei oorzaken en het door elkaar lopen van belangen en agenda’s is er niet doorgepakt om dit te verwezenlijken. Op zich is dat niet zo’n ramp, het gaat zoals het gaat, de studenten hebben hun leerdoelen gehaald en ook hier geldt: volgende keer misschien beter. Gelukkig hebben ondertussen meer partijen de smaak te pakken en begint men het nut in te zien van de samenwerking met studenten die zich willen inzetten en nadenken over de stad van morgen. Misschien dat er nu meer professionals de zaak oppakken en wie weet komt het volgende Ilab weer een stapje verder en wordt er iets wezenlijks voor het dorp neergezet. Voorlopig heeft het Ilab indirect een aantal zeer betrokken studenten opgeleverd die zich inzetten voor het dorp. Gezonde jonge mensen met een helder verstand die laten zien dat er een verbinding bestaat tussen de RDM en het dorp. Nico Prins

Een eerste kennismaking met Corina de Jong van Woonbron Graag stel ik mezelf aan u voor. Mijn naam is Corina de Jong . Op 17 mei jl. ben ik gestart bij Woonbron Hoogvliet als programmaleider Heijplaat. Mijn belangrijkste taak wordt de ontwikkeling van Heijplaat en dan met name de leefkwaliteit. Vanaf 1982 ben ik al werkzaam in de volkshuisvesting, de laatste jaren bij een andere vestiging van Woonbron in IJsselmonde. Bewonersparticipatie, integrale gebiedsaanpak, herstructurering en leefbaarheid zijn onderwerpen waar ik de afgelopen jaren mee bezig ben geweest in verschillende wijken van Rotterdam. Ik heb ontzettend veel zin in deze nieuwe uitdaging. Tijdens mijn eerste wandeling door Heijplaat werd ik blij verrast door het dorpse karakter, de leuke tuinen en het vriendelijke praatje bij de bakker, maar ik zag ook zaken die aandacht vragen en moeten krijgen. De komende jaren ga ik samen met u ervoor zorgen dat Heijplaat een gebied is waar mensen graag willen wonen en zich thuis voelen.

3

Eerst bewoners aantrekken, dan pas bouwen

Hoe raakte Jacqueline Cornelissen verzeild op Heijplaat?

Tijdens het overleg met bewonersvereniging Heijplaat Vitaal lichtte Woonbron het plan voor de ontwikkeling van de sloopwijk nader toe. Daarin wordt de omgekeerde volgorde gehanteerd van wat in de woningbouw gebruikelijk is: eerst belangstellende kopers aantrekken, overleggen wat hun specifieke wensen zijn en dan pas gaan bouwen. Heijplaat Vitaal is bij monde van haar onafhankelijke voorzitter Jacqueline Cornelissen zeer te spreken over deze mastervisie.

Vorig jaar gingen de gezamenlijke partners binnen de programmagroep op zoek naar een onafhankelijk voorzitter, die zich als bruggenbouwer tussen bewoners en professionals zou kunnen opstellen. Dit in de hoop en verwachting dat een dergelijke functionaris het vertrouwen in elkaar zou kunnen doen groeien. Wijkcoördinator Joop v.d. Hor heeft Jacqueline Cornelissen voor dit voorzitterschap eerst gepolst en daarna voorgedragen binnen zowel de programma groep als de bestuurders. Hij licht dit als volgt toe: “Jacqueline is vele jaren achtereen portefeuillehouder Ruimtelijke Ordening geweest binnen de deelgemeente Hoogvliet en kent dus de klappen van de zweep. Ze weet hoe regels en voorschriften in elkaar zitten en heeft kennis van zaken. Ze beschikt bovendien over een groot politiek netwerk en kent alle mensen binnen Woonbron en velen binnen de deelgemeente. Ze spreekt de taal van de bewoners en van de partijen binnen Heijplaat, ofwel is verstaanbaar voor iedereen. Ik ben destijds eerst met haar over Heijplaat gaan lopen en ze was direct verkocht. “Hier wil ik mij graag voor inzetten” waren haar woorden. Jacqueline is vorig jaar na de verkiezingen door politieke verschuivingen niet meer terug in het DB van deelgemeente Hoogvliet gekomen, maar zit nog wel in de deelgemeenteraad. Ik ben er van overtuigd dat ze een constructieve bijdrage aan de ontwikkelingen op Heijplaat zal leveren”, aldus Joop v.d. Hor.

“Heijplaters zijn nog steeds erg trots op hun dorp,” zegt Jacqueline Cornelissen, die twaalf jaar in het dagelijks bestuur van deelgemeente Hoogvliet zat. “Zodra er sprake was van het slopen van het Nieuwe Dorp werden de meesten dan ook erg achterdochtig. Wat krijgen ze ervoor terug? Daarom past het initiatief van Woonbron zo goed bij Heijplaat, omdat het aansluit bij de mentaliteit. Zo’n ongewone aanpak trekt vooral mensen met een pioniersmentaliteit aan en die heb je hier van oudsher al in overvloed. Heijplaters zijn ook mensen die zich er niet gauw bij neerleggen als er iets gebeurde, bijvoorbeeld in de oorlog. Die nieuwe bewoners moet je dus voldoende vrijheid geven, wat in de huidige, moeizame woningmarkt ook nog eens het beste werkt.”

Economische ontwikkeling Jacqueline Cornelissen steekt eveneens haar waardering voor de andere partners niet onder stoelen of banken. “Het Havenbedrijf stelt zich ook open voor het dorp en zijn wensen, waarbij er veel oog is voor de economische ontwikkeling. Ik vind het bewonderenswaardig hoe ze ermee omgaan. Hetzelfde geldt voor de

deelgemeente die zich zeer constructief opstelt. En de bewoners moeten we niet vergeten. Die zijn erg actief en willen alles uit hun dorp halen. Als de samenwerking tussen de genoemde partners kan leiden tot een heel nieuw Heijplaat, komt dat vooral door de twee kanten van het dorp: innovatie gaat hier dan hand in hand met een rijke historie.”

Daden zien De mensen zijn het jarenlange gesteggel zat en willen daden zien. Daarvan zijn alle partners nu wel doordrongen, meent ze. “Maar de fasegewijze sloop is een slimme aanpak. Het gebeurt in een tempo dat het dorp aankan. Hoewel er geen nieuwbouw voor de basisschool komt, wordt het oude schoolgebouw gerenoveerd. Misschien is dat wel het beste, want zo houden we de eigenheid vast die deze bijzondere enclave in de wereldhaven Rotterdam altijd heeft gehad. Laten we wel wezen, als je op het Quarantaineterrein loopt, waan je je in de Biesbosch. Als we er dus met z’n allen tegenaan gaan, wordt Heijplaat nog eens een parel van de Rotterdamse haven.”

De nieuwe bestrating van het RDM-terrein geeft het terrein een mooie uitstraling. Foto’s: Gabriël Geluk, DG Groep.

4

Concept House Village; proefwonen om van te leren Concept House Village Woonbron heeft een samenwerkingsverband gesloten met de Hogeschool Rotterdam en de TU Delft om in het centrum van de wijk nieuwe industriële woningen te bouwen. Met studenten van beide onderwijsinstellingen worden innovatieve ideeën uitgewerkt en wat belangrijker is: gerealiseerd. Concept House Village, zoals het project is gedoopt, moet het experimentele modeldorp van Heijplaat wordee. Het accent zal daarbij liggen op het ontwikkelen, testen en demonstreren van duurzame en flexibele bouwsystemen.

Aanschouwend presenteren “In het Concept House Village gaan we werken aan innovaties en de kwaliteiten van nieuwe systemen op verschillende manieren onderzoeken,” zegt Floor van der Kemp, manager gebiedsontwikkeling bij Woonbron. “Bovendien kunnen we een aantal vernieuwende concepten op aanschouwende wijze presenteren. Een van de eerste projecten die we in het Concept House Village willen verwezenlijken is het Bare House Prototype-project, een innovatief bouwsysteem voor praktische toepassing. Het bouwen van prototypes en testopstellingen vormt een belangrijk onderdeel van het proces, waarvoor we gebruik zullen maken van Concept House Village.”

“In feite gaat het om een vorm van tijdelijk proefwonen. Daarom spelen de toekomstige bewoners ook een belangrijke rol: zij moeten aangeven wat ze willen met duurzaam wonen. Na vijf jaar worden de woningen gedemonteerd en wordt onderzocht in hoeverre deze kunnen worden hergebruikt. Met het project worden verschillende doelen gediend. Voor de Hogeschool Rotterdam

en de TU Delft gaat het vooral om het genereren van specifieke kennis, met name op het gebied van duurzaam bouwen. Voor Woonbron gaat het er om bewoners te leren kennismaken met duurzaam wonen en in het kader van de leefbaarheid te zoeken naar nieuwe woonvormen.”

Ervaringen opdoen Maar ook de consortia die de innovatieve nieuwbouw gaan realiseren, hebben meer voor ogen: door nieuwe woonconcepten te testen, doen ze ervaringen op, die ze later wellicht geregeld kunnen toepassen, zoals snelbouwsystemen, flexibele bouwmethoden of woningen die eigen energie produceren. Uit onderzoek blijkt dat er vraag is naar tijdelijke of semipermanente woonvoorzieningen. Herstructureringsgebieden als die op Heijplaat zijn daar dan ook uitermate geschikt voor. Daar komt nog bij dat de behoefte aan goede, maar vooral betaalbare huisvesting voor één- of tweepersoonshuishoudens sterk groeit. “De meeste betrokkenen in de wereld van woningbouw en huisvesting zijn het er dus wel over eens: je moet innoveren in woonconcepten en in duurzaamheid,” zegt Van der Kemp. “Dat leidt tot betere prestaties op het gebied van energiebesparing en CO2uitstoot, een hogere kwaliteit van de woningen en dankzij lagere bouwkosten meer betaalbare woningen. Dankzij de samenwerking met universiteit en hogeschool kunnen we veel mooiere woningen realiseren. Heijplaat kan daar profijt van hebben.”

In de nieuwe sloopvisie heet het Nieuwe Dorp Met de start van de gefaseerde sloop van het Nieuwe Dorp wordt ook duidelijk hoe de sloopvisie eruit ziet die Woonbron heeft ontwikkeld. Kort gezegd komt die hierop neer: slopen waar dit verantwoord in. De visie voorziet ook in het duurzaam slopen van de wijk, wat een speciale aanpak vereist. Bovendien beoogt Woonbron bij de sloop mensen in te zetten ‘met een afstand tot de arbeidsmarkt’ met als doel deze mensen aan een definitieve werkplek te helpen. “Voor de sloop van het Nieuwe Dorp is maatwerk vereist, omdat we bij het slopen met veel zaken rekening willen houden,” zegt Floor van der Kemp, manager gebiedsontwikkeling bij Woonbron Hoogvliet. Hij is in zijn functie ook verantwoordelijk voor Heijplaat. “Daarom willen we een zogeheten amoveerovereenkomst (amoveren is

slopen, red.) afsluiten voor het gehele gebied dat gesloopt dient te worden. In die overeenkomst staat dat de aannemer het gehele gebied mag slopen, maar dat Woonbron in samenspraak met bewoners bepaalt welke blokken en wanneer. Door gefaseerd te slopen, kunnen we sturen op de leefbaarheid van de wijken.”

Drie fasen De sloop van 34 woningblokken, die wordt uitgevoerd in drie fasen, moet in 2015 zijn voltooid. Van der Kemp: “Op dit moment zijn er zes blokken benoemd met in totaal 46 woningen die in de eerste fase worden gesloopt. Daarmee kunnen we een deel van de wijk ‘openleggen’ om er tijdelijke activiteiten te organiseren die een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid van het gebied. Dankzij de sloopovereenkomst voor het hele gebied hoeven we niet per blok of fase aan te besteden. Dat bespaart veel tijd. Zodra een woning namelijk wordt verlaten, kan deze direct, binnen één dag worden

5

Woonruimtebemiddeling goed voor Heijplaat Als alles meezit wordt in september het appartementengebouw De Wijde Blick opgeleverd. De eerste keuze bij het betrekken van de nieuwe woningen is voor een aantal oudere inwoners van Heijplaat. Door middel van woonruimtebemiddeling tracht Woonbron vervolgens een groep geschikte bewoners voor de vrijkomende eengezinswoningen in het Oude Dorp aan te trekken. Tot voordeel van heel Heijplaat. Nog even een geheugensteuntje voor wie het niet meer precies weet: De Wijde Blick is een gloednieuw appartementencomplex van 58 woningen met ruimte voor maatschappelijke en zorgvoorzieningen. Bij zorgvoorzieningen kun je denken aan een apotheek, thuiszorg, huisarts en fysiotherapeut,De appartementen zijn in de eerste plaats bestemd voor Heijplaters die graag op Heijplaat willen blijven wonen. maakt onderdeel uit van Deze bewoners konden als eerste bepalen welk appartement hun voorkeur had.

Levensvatbaarheid Hans Böse van Woonbron Hoogvliet legt uit waarom en hoe er gebruik wordt gemaakt van woonbemiddeling. “In de circa zeventien eengezinswoningen die dan beschikbaar komen, willen we het liefste mensen krijgen die iets met Heijplaat hebben. Bij voorkeur jonge gezinnen met kinderen, ook in verband met de levensvatbaarheid van de school en de andere voorzieningen. Daar heb je sturing voor nodig door middel van woonbemiddeling. Als die op Heijplaat goed werkt, kunnen we woonbemiddeling later wellicht op grotere schaal toepassen”op Heijplaat en in Pernis.”

Selectie “Via de website van Woonnet Rijnmond vindt eind juni dan de definitieve inschrijving plaats. Vervolgens maken we een selectie uit de inschrijvingen op basis van de ervaringen tijdens de kennismakingsdag, waarbij Heijplaters voorrang krijgen. Dan volgen een intakegesprek eneeen leefstijltest en bespreken we de woonwensen van de kandidaten. Ten slotte zoeken we een geschikte woning bij de verschillende gegadigden. Als deze de woning niet accepteren, bieden we een alternatief aan. Op deze manier verwachten we nieuwe bewoners te kunnen selecteren die een verrijking voor de samenleving in Heijplaat betekenen,” besluit Hans Böse.

Hoe werkt woonbemiddeling eigenlijk? “Allereerst worden de bewoners geïnformeerd, in dit geval via de Vereniging Wijkbewoners Heijplaat, de Vereniging van Huurders en Heijplaat Vitaal. Daarna wordt heel Heijplaat huis aan huis nog eens schriftelijk van informatie voorzien. Dat is inmiddels gebeurd. Vervolgens nodigen we via de media belangstellenden uit voor een kennismakingsdag. Die staat voor half juni gepland. Na een rondgang door het dorp om een indruk van de sfeer op te doen, kunnen geïnteresseerden zich dan inschrijven.”

voortaan Werkplaats Heijplaat ontmanteld. Ongewenst gebruik is dan niet meer mogelijk. Als een geheel blok eenmaal leeg en asbestvrij is, kan het binnen een week worden gesloopt. Hierdoor wordt overlast tot een minimum beperkt en blijft het gebied goed beheersbaar.”

Maatschappelijk verantwoord “Met deze aanpak proberen we zo maatschappelijk verantwoord mogelijk te werk te gaan. Het eerste deel van de nieuwbouw start eind 2012; het tempo waarin we slopen en nieuwe huizen bouwen, wordt bepaald door de belangstelling vanuit de markt. Daarom is er ook

niet een sloopdatum vastgesteld voor elke fase of ieder woningblok. Flexibiliteit is bij een dergelijke aanpak erg belangrijk. Het slopen zelf gebeurt op duurzame wijze: sommige materialen kunnen immers worden hergebruikt. Zo kan gesloopt beton worden gebruikt om nieuw beton van te maken, hetzelfde geldt voor kalkzandsteen, glas en bitumen. Hierdoor wordt een aanzienlijke milieubesparing en een CO2-reductie bereikt. Het derde maatschappelijke element is het aantrekken van medewerkers bij de sloop -bij voorkeur uit de wijk zelf- die

‘een afstand tot de arbeidsmarkt’ hebben. Mensen met weinig kansen op vast werk dus. Het uitvoerend bedrijf Oranje b.v. heeft op zich genomen deze mensen in dienst te nemen en op te leiden tot vakman. Zo kunnen ze praktijkervaring opdoen, waardoor hun kansen op vast werk sterk worden vergroot. Kortom, we spreken niet meer over het Nieuwe Dorp, maar over Werkplaats Heijplaat. Demonteren waar het moet, en monteren waar het (al) kan. Vanaf dit jaar luidt het devies voor Heijplaat: werk in uitvoering,” aldus Floor van der Kemp.