De instelling behoort tot de vzw Provincialaat der Broeders van Liefde ‐ Stropstraat 119 – 9000 Gent
AGAAT (Ervaringsgerichte psychotherapiegroep)
INFOBROCHURE
Agaat :
bevordert bewust worden van verborgen gevoelens, met name vanuit de prenatale periode en de jonge kindertijd. geeft gevoel van veiligheid, schoonheid, ruimte en innerlijke rust.
7. Algemene informatie over het PSC Agaat, Koraal, Saffier en Opaal zijn de vier groepen in de dagkliniek. AGAAT (ervaringsgerichte psychotherapiegroep): de inzichtgevende therapieaanpak in deze groep beoogt een persoonlijkheidsverandering op gang te brengen om de vastgelopen ontwikkeling te heroriënteren. KORAAL (ondersteunende psychotherapiegroep voor angst en depressie): na een (depressieve) crisis wordt via het doorwerken van levensproblemen gezocht naar een nieuwe aanpassing en een nieuwe start. SAFFIER (ateliergroep): is bedoeld voor mensen die langdurig ziek en inactief (geweest) zijn ten gevolge van een psychotische crisis. De groep ondersteunt een zoeken naar houvast, stabiliteit, zelfzorg, contact en aanspraak. OPAAL (kortdurende therapiegroep): is er op gericht meer zicht te krijgen op de persoonlijke situatie om zo een uitweg te zoeken uit de impasse Onyx is de groep in de nachtkliniek. ONYX biedt plaats aan mensen die een daginvulling hebben (werk, studie, vrijwilligerswerk) en die samen met een sociaal-psychiatrische begeleiding toewerken naar (opnieuw) zelfstandig wonen en functioneren.
Deze brochure wordt je aangeboden door het behandelteam van Agaat: Lieve Aertgeerts Dr. Kristien Berwaerts Linda Bollens Agnes Claes Cro Di Frischia Koen Forier Karolien Moers Isabelle Penne Rudy Raeymaekers Ernst Van Camp Joke Vangilbergen
groepsmentor, psychiatrisch verpleegkundige psychiater creatief therapeut maatschappelijk assistent psychotherapeut - familietherapeut individuele begeleider/psycholoog muziektherapeute psychotherapeut psychomotorisch therapeut psychiatrisch verpleegkundige psychologe
De Koepel is de werking binnen het PSC die over de groepsgrenzen heen samenkomt. In de Koepel ontmoet je mensen van andere groepen, maar ook begeleiders, logistieke medewerkers en ander personeel kan je hier beter leren kennen. We komen wekelijks samen om voorstellen en ideeën samen te brengen die groepsoverschrijdend zijn. Er is ook een consultatiedienst. Beleid Dhr. Luc Bemelmans Dr. Guido Walpot Dhr. Geert Mangelschots Dhr. Steven Van Espen Mevr. Marleen Peremans Mevr. Fatiha Dahmani Mevr. Ine Pellens Dhr. Piet Vinken
Versie 16/02/2015
algemeen directeur hoofdgeneesheer-psychiater hoofdboekhouder diensthoofd patiëntenzorg adjunct hoofdverpleegkundige dagkliniek adjunct hoofdverpleegkundige nachtkliniek verpleegkundig middenkader, kwaliteitscoördinator stafmedewerker - 14 – -3-
Volgende factuurvoorwaarden zijn van toepassing: De betalingen dienen uiterlijk te geschieden binnen de 30 dagen, te rekenen vanaf de factuurdatum. Vanaf dan zijn er van rechtswege en zonder voorafgaande aanmaning nalatigheidsintresten verschuldigd ten belope van de wettelijke rentevoet. Indien er geen betaling volgt binnen de 14 dagen na ingebrekestelling, zal er bovendien van rechtswege een schadevergoeding verschuldigd zijn die wordt vastgesteld op 10 % van het verschuldigde bedrag, met een minimum van € 12,5. Indien de niet-betaling van de factuur aanleiding geeft tot een gerechtelijke actie, zijn de gerechtskosten niet in deze schadevergoeding begrepen. 4.
Klachten Iedereen in deze voorziening probeert je met de beste zorgen te omringen. Toch kan het zijn dat je verwachtingen niet altijd worden beantwoord en dat je een vraag, een melding, een probleem of een klacht hebt. Je kan en mag de betrokken medewerker daar gerust over aanspreken. Ook bij Steven Van Espen, diensthoofd patiëntenzorg, kan je ermee terecht. Het kan zijn dat je het moeilijk vindt om zelf naar deze medewerker of iemand anders van de begeleiding toe te gaan om een oplossing te zoeken. Je kan dan contact opnemen met de externe ombudspersoon, Lieve Desmet. Zij is geen personeelslid van de voorziening en heeft een onafhankelijke positie. Het gesprek dat je met haar hebt is vertrouwelijk. Samen met jou zal zij zoeken naar de beste oplossing. Deze bemiddeling is gratis. Je kan hem bereiken: - door een briefje te deponeren in haar brievenbus, naast de lift. - op het gsm-nummer 0497/477 067 - per brief: Overlegplatform GGZ Vlaams-Brabant, Groeneweg 151/8, 3001 Heverlee - via e-mail:
[email protected] Informatie over de ombudsdienst en de Wet op de Patiëntenrechten van 06/10/2002 liggen ter inzage aan de sociale dienst.
- 13 -
6. Inlichtingen 1. Familie en nabijbetrokkenen Ook je familie heeft mogelijks veel vragen. Als je daarmee akkoord gaat, worden zij bij je opname betrokken. Mocht je daar niet mee akkoord gaan, dan willen we hen wel de kans geven om algemene inlichtingen over de werking van het PSC in te winnen. Aanspreekpersoon hiervoor is Steven Van Espen, bereikbaar via e-mail:
[email protected] of telefonisch: 016/24 11 24. Voor verdere ondersteuning kunnen zij ook terecht bij Similes, vereniging voor familie en nabijbetrokkenen van personen met psychiatrische problemen (Secretariaat Federatie Similes: 016/23 23 82 of
[email protected]) 2.
De volgende onderwerpen komen aan bod: 1. 2. 3. 4. 5.
Wat is deeltijdbehandeling? Voor wie is het programma bedoeld? Hoe is het programma georganiseerd? Hoe kom je in deze groep? Enkele specifieke afspraken die het therapeutisch klimaat bevorderen 6. Inlichtingen 7. Algemene informatie over het Psycho-Sociaal Centrum
De dag van opname meld je je met je identiteitskaart + SIS-kaart aan op het secretariaat voor inschrijving.
3. Financiële regeling daghospitalisatie: Volgens het koninklijk besluit van 17 juni 2004 zijn de ziekenhuizen verplicht om een opnameverklaring ter ondertekening voor te leggen aan alle cliënten, opgenomen in het ziekenhuis. Dit formulier is een standaarddocument dat in alle ziekenhuizen uniform van toepassing is. Het bevat de voornaamste algemene informatie omtrent de financiële voorwaarden van zijn/haar ziekenhuisverblijf en geeft informatie over de grote categorieën van kosten die op de ziekenhuisfactuur terug zijn te vinden: 1. 2. 3. 4.
de verblijfskosten de farmaceutische kosten de erelonen andere leveringen en diverse kosten, enkel van toepassing voor nachtcliënten: meenemen van lunchpakket: € 1,87 lunchmaaltijd ’s middags in huis: € 3,22 warme maaltijden tijdens het weekend € 4,21 en op feestdagen
Dit document is geen kostenraming die tot op de cent nauwkeurig het te voorziene bedrag van het ziekenhuisverblijf weergeeft en mag ook niet als dusdanig worden beschouwd. Voor een effectieve kostenraming kan je je met de opnameverklaring steeds tot je ziekenfonds wenden.
- 12 -
-5-
5. Enkele afspraken die het therapeutisch klimaat bevorderen
1. Wat is deeltijdbehandeling? Naar het Centrum komen en therapie volgen betekent dat je vier dagen per week, overdag, in groep aan je moeilijkheden komt werken. Het betekent dat je iedere avond en ieder weekend thuis of in je omgeving doorbrengt. Deze formule biedt, in tegenstelling tot een volledige opname, het grote voordeel dat je plaats binnen jouw gezin, kennissenkring of leefmilieu behouden blijft. Dat voordeel is soms ook een opgave. Je blijft waarschijnlijk in aanraking komen met de moeilijkheden die je ondervindt en dat is niet altijd even gemakkelijk. Naar de groep komen vraagt dus een zekere sterkte: je ontmoet een nieuw leefmilieu (nieuwe mensen en onbekende activiteiten), je zoekt naar een nieuwe levenshouding (heel persoonlijk met jezelf en anderen omgaan) en dit alles misschien in een ander levensritme (vroeger opstaan, je verplaatsen …). 2. Voor wie is het programma bedoeld? Deze groepstherapie is opgezet voor mensen met zeer diverse klachten zoals depressiviteit, verwarring, spanning, identiteitsonzekerheid, woedeuitbarstingen, eetstoornissen e.d.
1.
Iedereen is steeds aanwezig. Het programma streeft een brede verscheidenheid van invalshoeken na via diverse technieken en benaderingen. Dat kan voor gevolg hebben dat een bepaalde therapie je niet zo ligt. Er wordt van je verwacht dat je aan alle therapieën deelneemt. Wanneer je afwezig bent zonder verwittiging stop je je opname in de groep. Je kan je opnieuw kandidaat stellen door: a) een afspraak te maken voor een gesprek met een van de mentoren b) je eigen motivatie in de groep ter sprake te brengen
2. Datgene wat in groep gezegd wordt of gebeurt, blijft strikt binnen de groep. Hierover wordt niet met derden gesproken, hoe onbelangrijk sommige aspecten ook lijken. 3.
Je hebt, naast de verantwoordelijkheid over jezelf, ook een medeverantwoordelijkheid naar elkaars opname toe, d.w.z. dat je opbouwende feedback geeft waarbij respect voor de andere zeker nodig is.
4.
Omwille van het groepskarakter worden de individuele therapieën, binnens- of buitenshuis, strikt gehouden buiten de groepstherapieuren. Wanneer je vragen hebt waarmee je niet terecht kan in het groepsgebeuren, kan je je wenden tot de mentor.
Die instabiliteit is vaak aanwezig en betreft de stemming, zelfbeheersing en het beeld dat je van jezelf en van anderen hebt. Vooral als relaties persoonlijker worden, wordt die instabiliteit voelbaar en zichtbaar. Dat is het geval in familiecontacten, in de partnerrelatie, in de omgang met vrienden en ook in de therapie. Je voelt je tussen uitersten in stemming heen en weer geslingerd: van neerslachtig en woedend tot opgetogen. Je kan emotionele uitbarstingen hebben, waarbij de hevige woede nog het meest beangstigend is. In de omgang met anderen reageer je afwisselend vanuit de behoefte om vast te klampen of af te stoten.
5.
Als je om één of andere reden verhinderd bent om te komen, bel je tussen 8.30 u. en 9.00 u. (016/24 11 33) naar de groepsmentor.
6.
Wanneer je beslist de therapie te beëindigen, deel je deze beslissing mee de voorlaatste week van het therapieblok.
7.
Tijdens de therapieën: - is je GSM uitgeschakeld - eet, drink of rook je niet De nodige pauzes zijn hiervoor voorzien.
De instabiliteit die hiervan het gevolg is, brengt angst met zich mee. Angst die regelmatig tot paniek kan overlopen. Soms kan het gezonde verstand er dan niet genoeg aan te pas komen en dan wordt te impulsief gehandeld, met alle schadelijke gevolgen vandien. Dat kan leiden tot opzettelijke zelfbeschadiging, tot het verbreken van relaties of tot hals over kop aan een relatie beginnen.
8.
De groep neemt deel aan de activiteiten die georganiseerd worden voor het ganse dagcentrum.
Wanneer je kennis maakt met de mensen bij je in de groep, word je vermoedelijk allereerst getroffen door deze verschillen in problematiek. Je zult je misschien afvragen of je wel in de juiste behandelgroep bent terechtgekomen. Na enige tijd zul je ontdekken dat onder alle verschillen een belangrijke overeenkomst schuilt. Net als jij, lijden ook de andere groepsleden onder instabiliteit.
-6-
- 11 -
Door middel van groepsbehandelingen, eventueel gezins- en partnerrelatietherapie en soms tijdelijk medicatie, wordt geprobeerd om de geblokkeerde ontwikkeling naar verdere zelfstandigheid weer op gang te brengen.
VOORBEELD WEEKSCHEMA Maandag
Dinsdag
VM
Weekendbespreking Groepspsychotherapie
NM
Psychomotorische therapie
VM
Individuele therapie
NM
Creatieve therapie
Woensdag Donderdag Vrijdag
Oefendag + individuele therapie VM NM
Psychodrama Poëzietherapie
VM
Groepspsychotherapie Psychomotorische therapie
NM
Muziektherapie
Om een grotere verscheidenheid aan therapieën te bieden, kunnen er om de twaalf weken wijzigingen in het programma plaatsvinden. 4. Hoe kom je in deze groep? Je hebt je op eigen initiatief bij ons aangemeld of je bent door een externe behandelaar naar ons verwezen. Je krijgt een afspraak met een therapeut uit ons behandelteam voor één of meer intakegesprekken. Dit intakegesprek wordt besproken met het voltallige team. Van jou wordt verwacht dat je na de teambespreking (op dinsdagvoormiddag) zelf terug contact opneemt om het verdere verloop af te spreken. Voordat de behandeling begint heb je een kennismakingsgesprek met de groepsmentor.
Daarbij richten wij ons op: beheersen van impulsiviteit versterken van zelfobserverend vermogen bewust worden van conflicten tussen verlangens naar afhankelijkheid en verlangens naar zelfstandigheid vergroten van het inzicht in die conflicten, niet alleen verstandelijk, maar ook gevoelsmatig oefenen in het flexibeler omgaan met anderen, zowel in de behandelgroep als in relaties daarbuiten 3. Hoe is het programma georganiseerd? 3.1. Voorwaarden Kiezen voor Agaat betekent instappen in een groep. Vergeleken met individuele therapie, betekent deelname aan een groep dat je de aandacht van de therapeut en van andere groepsleden moet delen. Het is van belang om je eigen mogelijkheden en beperkingen wat dit betreft van tevoren zorgvuldig in te schatten. Het groepstherapeutisch programma is gespreid over vier weekdagen. Op woensdag krijg je de kans je sociale contacten (familiale, partner, studie, hobby's) buiten de therapie te onderhouden. Hoe dit verloopt breng je mee in de therapie en evaluatie. Om in behandeling te kunnen komen moet je in orde zijn met je mutualiteit. 3.2. Structurering van het programma
Uiteraard zul je zelf bepalen of je vindt dat ons behandelaanbod voldoende aansluit bij je vraag om hulp.
Het opnamecontract is de eerste pijler die vorm geeft aan je therapie in de groep. Dit contract is voor jou, het team en de groep de leidraad in de behandeling. Elke twaalf weken evalueren we samen wat bereikt werd of veranderd is.
Bij aanvang van de therapie vragen wij je een psycho-biografie en een relatiekaart te maken.
Het therapeutisch dagboek is de tweede centrale pijler. Dit is bedoeld als ondersteuning en als evaluatiemoment van je therapie.
psycho-biografie: je levensverhaal vanuit je psychische en emotionele beleving in enkele bladzijden neergeschreven
relatiekaart: een beeld van je familie en belangrijkste relaties
De opnameduur wordt niet op voorhand vastgelegd, maar bedraagt wel maximaal 1 jaar. Dit werkjaar is onderverdeeld in blokken van twaalf weken, waarbij je telkens op het einde van het blok in overleg met het behandelteam de beslissing neemt om al dan niet verder te kiezen voor de therapie. -7-
- 10 -
Als behandelteam adviseren wij je aan ten minste twee therapieblokken deel te nemen. 3.3. Sessies Groepspsychotherapie We willen het programma overzichtelijk en gestructureerd maken om de opname zo doelgericht mogelijk te laten zijn. Daartoe starten we het verblijf met een eerste week werken naar een opnamecontract: we zoeken een formulering die een focus biedt naar jouw problematiek toe. Tijdens de groepstherapie wordt gezocht naar het voornaamste behandelaccent, naar het inhoudelijk stramien waarrond de behandeling voornamelijk georganiseerd wordt. Doorheen alle sessies wordt dit opnamecontract als richtlijn gebruikt om ervaringen, commentaren, herinneringen, posities enzovoort aan te toetsen. In de groepstherapie komen ook de onderlinge relaties, de reacties op de werkzaamheid van de anderen, de sympathieën en antipathieën aan bod. Elk element dat kan bijdragen tot een groeiend zelfinzicht wordt opgenomen in wat ook een collectief groei-groeps-proces moet worden. Psychomotorische therapie Vertrouwelijk omgaan met de eigen lichamelijkheid is de eerste stap in de weg naar het vertrouwelijk omgaan met de wereld. Is je contact met de wereld om welke reden dan ook verstoord geraakt, dan kan je beginnen met de herontdekking van jezelf en je eigen lichamelijkheid. Juist hierbij kan de beoefening van sport of spel van bijzondere betekenis zijn. In deze therapie spelen het bewegen, het sporten, het relaxen een rol. Het gaat niet om het leveren van prestaties als doel, maar om het verstevigen van de vertrouwensband tussen je persoon en je lichamelijkheid. Creatieve therapie Deze therapie biedt de mogelijkheid om wat er in je omgaat in materiaal uit te beelden. Belevingen worden op papier, in klei, karton of ander materiaal zichtbaar en tastbaar gemaakt, op een andere en meer 'blijvende' manier dan met woorden het geval is. De opdracht wordt met het aangeboden materiaal individueel, met een partner of met de ganse groep, uitgewerkt. Poëzietherapie Tijdens deze therapie (1 u. per week) grasduinen we in dichtbundels allerhande op zoek naar wat aanspreekt. We lezen, kiezen, becommentariëren, beluisteren (schrijven) poëzie op zoek naar inspiratie: de in herkenning gekozen tekst (omdat je die mooi vindt, omdat die aansluit bij je opnamecontract of doelenopdracht, omdat je met die sfeer bezig bent of bezig wilt zijn) zuigt betekenissen aan en helpt de metafysica van een jeugd, de verdichte zegging van een leven te evoceren, op te roepen, te formuleren. -8-
Psychodrama Psychodrama is een vorm van groepstherapie die rechtstreeks 'tot de verbeelding' spreekt. Gevoelens, ambivalentie of conflictueuze belevenissen worden in het hier-en-nu tot concrete herbeleving gethematiseerd en soms als het ware 'ten tonele' gebracht. Door gebruik te maken van nonverbale ervaringselementen in de ruimte (bv. afstand-nabijheid, standpunt, positie, beweging, ...) en het eigen lichaam, wordt het mogelijk om meer concreet zicht en vat te krijgen op interne en relationele processen waar je in vervat zit. Muziektherapie Muziek raakt mensen op een unieke manier. Muziek kan mensen ontspannen, tot beweging verleiden of ontroeren. Vaak is muziek verbonden met een persoonlijke geschiedenis: emoties, herinneringen en verhalen. Via het improviseren of het beluisteren van muziek wordt een therapeutische ruimte gecreëerd. Hierin kan je beleven, experimenteren, spelen om zo te ontdekken wat de muziek voor jou persoonlijk kan betekenen. Ervaringsgerichte therapie We willen een zo groot mogelijke verscheidenheid van therapeutische invalshoeken aan bod laten komen. De inhoud wordt mee bepaald vanuit de nood of interesses van de groep. Mogelijkheid tot individuele contacten met de groepsmentor Een vaste mentor begeleidt de groep doorheen het therapieprogramma, zo kunnen de nodige linken gelegd worden tussen de therapieën. Hij/zij is tevens beschikbaar voor een individueel gesprek ter ondersteuning van je therapie. Dit gesprek kan zowel plaats vinden op je eigen initiatief als op initiatief van de mentor. Ook met praktische vragen kan je bij de mentor terecht. Sociale dienst Sociaal-administratief kan je te rade gaan bij de maatschappelijk assistente voor Agaat, Agnes Claes. Ook via e-mail is zij bereikbaar:
[email protected]. Individuele, relatie- en of familietherapie Hiervoor kan je terecht bij een van de therapeuten.
-9-
