Afgestudeerden aan het woord Technische Innovatiewetenschappen ‘De menselijke factor’
Where innovation starts
De menselijke
Technische Innovatiewetenschappen
3
Inleiding In dit boekje geven afgestudeerden van de opleiding Technische Innovatiewetenschappen aan de Technische Universiteit Eindhoven een impressie van hun baan. Hiermee krijg je een beeld van de functies waarin je zoal aan de slag kunt gaan, bij welk soort bedrijven of organisaties (profit en non-profit, in Nederland of in het buitenland) en in welke sectoren en branches. Je zult erachter komen dat je zeer breed inzetbaar en zeer waardevol voor werkgevers bent! Aan het woord komen onder andere een adviseur op het gebied van energie- en klimaatbeleid bij de SRE Milieudienst, een zelfstandig ondernemer van adviesbureau Triodin en een projectleider Customer Service bij ASML. Ze vertellen onder meer over: - Bij wat voor bedrijven of organisaties zij werken? - Wat hun werk precies inhoudt? - Of ze veel reizen? - Of ze veel contact hebben met andere mensen binnen of buiten het bedrijf? - En vooral, wat ze hebben geleerd uit de opleiding?
factor
Peter Schellekens
Projectleider Customer Support ASML
In 1996 ben ik afgestudeerd aan de opleiding Technische Innovatiewetenschappen. Momenteel ben ik werkzaam bij ASML in Veldhoven als projectleider. ASML heeft 52 kantoren in 12 verschillende landen en levert high-tech machines waarmee bedrijven, zoals Intel en Samsung, computerchips kunnen maken. Binnen de afdeling waar ik werkzaam ben, kennen we veel verschillende disciplines. Als projectleider ben ik verantwoordelijk voor een team variërend van 5 tot 20 engineers, afhankelijk van de fase waarin het product zich bevindt. Elke engineer in mijn team heeft een specifieke competentie, deze kan liggen op het vlak van software, optica, robotica, metrology, systeem-architectuur, electronica, liquid-flow control of mechanical engineering. Het sterke punt van de opleiding Technische Innovatiewetenschappen is dat deze mij in staat stelt om met al deze disciplines samen te werken zonder het overzicht kwijt te raken, ook op technisch vlak. De technische component (in mijn geval elektrotechniek) helpt me om snel te kunnen beoordelen welke aanpak een bepaalde situatie vereist. Vanwege de grote verschillen tussen klanten en locaties heb ik dagelijks te maken met diverse culturen en dat maakt dat het werk flink veel variatie kent. Ook reis ik zelf regelmatig naar klanten om een beter inzicht te krijgen of een bepaald introductieaspect goed tot zijn recht is gekomen. Ook hierbij is mijn opleiding in mijn voordeel. Mijn werk vereist een sterke inzet op zowel technisch als management vlak. Inmiddels werken er verschillende collega’s bij ASML met dezelfde opleiding en ik kan alleen maar hopen dat er in de toekomst nog meer zullen komen!
“Vanwege de grote verschillen tussen klanten en locaties heb ik dagelijks te maken met diverse culturen.”
Technische Innovatiewetenschappen
Yvette Marijnissen
Adviseur op het gebied van energie- en klimaatbeleid SRE Milieudienst Ik kan me nog goed herinneren dat ik het op de middelbare school heel moeilijk vond om een studie te kiezen, ondanks dat ik precies wist wat voor werk ik later wilde doen. Ik wilde werken aan een beter milieu of iets op het gebied van energie. Ook wilde ik graag met problemen aan de slag om die vervolgens te kunnen oplossen. Maar ik wilde niet alleen maar rekenen, complex denken of stukken schrijven, ik wilde echt iets neerzetten, samen met mensen. En nu, tien jaar later, heb ik die baan. Inmiddels ben ik alweer twee jaar afgestudeerd in Technische Innovatiewetenschappen, richting energie en bezig met mijn tweede baan. Ik werk bij SRE Milieudienst, een regionale milieudienst die gemeenten ondersteunt bij projecten op het gebied van milieu en leefomgeving. Zelf werk ik als adviseur op het gebied van energie- en klimaatbeleid. Ik merk dat het onderwerp energie erg verspreid is binnen gemeenten. De ene persoon is verantwoordelijk voor de gebouwen, de ander is weer verantwoordelijk voor de openbare verlichting. De kennis die ik heb opgedaan tijdens projectwerk in mijn studie, waarbij het onderwerp altijd vanuit verschillende disciplines bekeken moest worden, komt nu goed van pas!
“Het vertalen van informatie naar een verhaal dat leesbaar, begrijpelijk en motiverend is, dát is voor mij de echte uitdaging.” Naast de organisatorische kant van energiebeheer houd ik me ook bezig met de analyse van de energieverbruiken, oftewel: de cijfertjes. Hier komt de opgedane kennis tijdens de technische vakken goed van pas. Hoe kan ik uit een bulk van gegevens de juiste informatie halen? Het vertalen van de informatie naar een verhaal dat leesbaar, begrijpelijk en motiverend is voor de beleidsmakers binnen een gemeente, dát is voor mij de echte uitdaging. Dat is precies het raakvlak tussen techniek en beleid waar Technische Innovatiewetenschappen sterk in is!
Jeanine Brouns
Rayonplanologe Provincie Limburg
Ik ben in 1990 gestart met de opleiding Technische Innovatiewetenschappen. Als technische richting heb ik bouwkunde gekozen. Na mijn afstuderen ben ik eerst 7 jaar werkzaam geweest als adviseur ruimtelijke ontwikkeling. Door de brede opzet van de opleiding, met zowel een duidelijke technische (bouwkundige in mijn geval) alsook een duidelijke economische, sociale en juridische kant, wist ik van heel veel zaken wat af. In de functies als projectleider en adviseur is dit voor mij een grote pré gebleken.
“Met de opleiding Technische Innovatiewetenschappen heb ik banen gekregen die ik van begin af aan echt leuk en leerzaam heb gevonden.” Na 7 jaar advieswerk, heb ik de overstap gemaakt naar de provinciale overheid. Ik werk nu 2 jaar voor de provincie Limburg en ben blij met de stap die ik genomen heb. Ik werk als rayonplanologe, dat wil zeggen dat ik verantwoordelijk ben voor de beoordeling van de ruimtelijke plannen van een aantal gemeenten in Zuid-Limburg. Aangezien de Provincie Limburg streeft naar steeds minder regels, betekent dit in de praktijk dat er steeds meer overleg gevoerd moet worden met gemeenten en andere initiatiefnemers om tot een goed ruimtelijk plan te komen. Dit maakt het werk dus moeilijker, maar zeker ook extra uitdagend. Ik leer nog iedere dag op meerdere vlakken. Met de opleiding Technische Innovatiewetenschappen heb ik een hele goede basis gekregen om banen te krijgen die ik van begin af aan echt leuk en leerzaam heb gevonden. Door de brede insteek van de opleiding merk ik ook dat ik er nog steeds naar streef om brede kennis te hebben van relevante zaken, zodat ik ook een goede gesprekspartner blijf voor gemeenten en initiatiefnemers met wie ik om de tafel zit.
Technische Innovatiewetenschappen
Antoon van Luxemburg Senior adviseur bij M&I/Partners
In oktober 1999 heb ik mijn afstudeerproject uitgevoerd bij M&I/Partners (adviseurs voor Management en Informatie). Hier heb ik onderzoek gedaan naar het gebruik van ICT communicatiemedia voor contacten tussen bedrijven en hun klanten in ontwerpprocessen. Iets dat destijds innovatief was, maar inmiddels gemeengoed is geworden. Neem bijvoorbeeld de pinpassen die je zelf kunt ontwerpen bij de Postbank of ‘carconfigurators’ op websites van automobielfabrikanten. In mijn huidige werk als adviseur word ik nog dagelijks geconfronteerd met de worsteling van organisatie en mensen met technologie. We kunnen inmiddels niet meer om ICT heen en ons leven en werk raakt steeds meer afhankelijk van computers, internet, PDA’s, mobiele telefoons, etc. De complexiteit van enerzijds mens en organisatie en anderzijds technologie, leidt continue tot nieuwe vraagstukken. Bijvoorbeeld, hoe organiseren we een wijziging in ons softwaresysteem dat vitaal is voor onze organisatie? Wie beslist over de wijziging? Hoe en wanneer communiceren we de wijziging naar de gebruikers?
“Van mijn keuze voor Technische Innovatiewetenschappen in Eindhoven profiteer ik nog dagelijks.” Doordat een technische innovatie zoveel factoren beïnvloedt, blijft mijn werk boeiend. Ondanks alle automatisering blijft het mensenwerk. De achtergrond die ik in Eindhoven daarvoor heb meegekregen gebruik ik regelmatig. Het analyseren van de situatie en het komen tot een probleemstelling is bijvoorbeeld essentieel om een goede projectaanpak te bedenken. Mensen die een combinatie van technische en mensgerichte kennis bezitten zijn schaars, terwijl die combinatie juist cruciaal is om een brug te slaan tussen ICT-bedenkers en -gebruikers. Van mijn keuze voor Technische Innovatiewetenschappen profiteer ik nog dagelijks.
Technische Innovatiewetenschappen
Tina Tijsma
Europees Projectontwikkelaar Renewables bij Electrabel In januari 2005 ben ik afgestudeerd aan de opleiding Technische Innovatiewetenschappen. Tijdens mijn studie heb ik een heel pakket aan vakken gevolgd, die naadloos aansloten bij mijn huidige functie. Zo waren er de sociaalmaatschappelijke vakken zoals sociologie, economie, recht en psychologie, maar daarnaast ook de technische vakken zoals kinethiek en katalyse, energie, calculus en duurzame energiebronnen. Het is dus een brede opleiding, die toch voldoende de diepte ingaat.
“ Ik vertel altijd aan iedereen dat ik de leukste baan ter wereld heb.” Nog voor ik afgestudeerd was had ik een baan geaccepteerd bij het Belgische energieconcern Electrabel. Een baan bij een energiebedrijf was mij op het lijf geschreven. Werken bij zo’n enorm concern is erg motiverend en gevarieerd. Ik ben gestart als management trainee bij de afdeling projectontwikkeling. Ik heb mij hier bezig gehouden met een breed scala aan projecten zoals windenergie, biomassaprojecten, wetgeving, communicatie en relatiebeheer en het opstellen van investeringsplannen. Hier kon ik dus gebruik maken van alle vakken die ik tijdens mijn studie had gevolgd. Op dit moment houd ik me onder andere bezig met wind, biomassaprojecten en het ontwerpen van CO2-vrije productieplants voor grootschalige industriële klanten. Mensen willen wel duurzame energie, maar het liefst niet bij hen in de achtertuin. Ik ben altijd op pad, ontmoet veel klanten, zie veel andere bedrijven en niet onbelangrijk, ik draag mijn steentje bij aan het beheer van ons milieu. Ik vertel altijd aan iedereen dat ik de leukste baan ter wereld heb.
10
Rick van der Kamp Adviseur bij IFC
Op dit moment werk ik bij het IFC, de bedrijfsafdeling van de Wereldbank, in Nicaragua. Ik vind het vooral leuk omdat het twee dingen combineert die ik heel interessant vind – bedrijven adviseren en bezig zijn met internationale ontwikkeling. Na mijn studie in Eindhoven heb ik eigenlijk niet heel veel in Nederland gewerkt – eerst vier jaar in Engeland (met een uitstapje naar Afrika), en daarna in Chili, Brazilië, Nicaragua, Amerika en nu weer Nicaragua.
“Ik vind het vooral leuk omdat het twee dingen combineert die ik heel interessant vind.” Ik heb na mijn studie vooral veel advieswerk gedaan. Als eerste ben ik begonnen bij een groot adviesbureau in Londen. Na vier jaar was het tijd om wat meer ervaring verder weg op te doen. Ik vond een plek in Chili waar ik mijn bedrijfservaring goed kon gebruiken, en die kon combineren met de sociale kant. Wat ik in mijn studie vooral goed heb geleerd, is om vanuit verschillende kanten naar een bepaald probleem te kijken. Bij veel studies word je vooral geleerd één bepaalde methode te gebruiken, maar de combinatie van techniek, innovatie en sociale wetenschappen leert je dat echte problemen nooit maar één kant hebben. Als je in staat bent om zowel een technische als een economische of sociale bril op te zetten, ben je een stuk waardevoller voor elke organisatie. De TU/e heeft ook als voordeel dat je veel persoonlijk contact hebt met je professoren, en dat ze internationaal goed staan aangeschreven. Ik heb nooit als een ‘echte’ technisch ingenieur gewerkt, maar dat was dan ook precies waarom ik een combinatiestudie heb gekozen. Al met al ben ik dus erg blij met m’n studiekeuze!
Technische Innovatiewetenschappen
11
Anne-mie Sponselee
Promovenda ‘Domotica en ouderen’ Fontys Hogeschool Techniek en Bedrijfsmanagement Venlo In 2005 ben ik begonnen met een promotieonderzoek bij Fontys Hogescholen. De vraag waar ik me mee bezighoud, is hoe technologie ingezet kan worden in het zorgproces van oudere mensen om het zelfstandig wonen te ondersteunen. De ontwikkeling om woonhuisautomatisering, of domotica, in te zetten in de thuiszorg komt voort uit een aantal maatschappelijke ontwikkelingen. Aan de ene kant neemt het aantal ouderen (65+) enorm toe terwijl er steeds minder jongeren zijn die voor ze kunnen zorgen. Aan de andere kant verandert de zorg, omdat mensen vaak zo lang mogelijk thuis willen wonen en daarbij zelf hun zorg moeten regelen. Door de inzet van techniek hoopt men de druk op de zorg te verminderen en het zelfstandig wonen te ondersteunen.
“Ik heb geleerd om problemen vanuit verschillende invalshoeken te bekijken.”
Voor mijn onderzoek heb ik het vraagstuk in een maatschappelijke context geplaatst, iets wat ik duidelijk geleerd heb te doen tijdens mijn opleiding. Zodoende komen alle spelers in beeld die een rol spelen bij deze ontwikkeling. Denk hierbij aan zorgorganisaties, cliënten, installateurs, maar ook aan ontwikkelaars zoals Philips, zorgverzekeringen en de overheid die moeten gaan nadenken over veranderingen in de vergoedingenstructuur. Mijn interesse tijdens de studie is uitgegaan naar de eindgebruiker; in mijn huidige werk de oudere zorgbehoevende. Tijdens mijn studie heb ik veel geleerd over de rollen die gedrag, waarneming en psychologie spelen bij de ontwikkeling en introductie van nieuwe technologieën. Daardoor kan ik nu zorginstellingen, maar ook technici adviseren over de juiste keuzes van de technologie en hoe ze de technologie het beste kunnen implementeren.
12
Edwin van der Weele
Zelfstandig ondernemer adviesbureau Triodin
Van 1990 tot 1993 heb ik Technische Innovatiewetenschappen gestudeerd. In mijn werk heb ik sinds enige tijd mijn echte passie ontdekt: een eigen onderneming. Samen met twee partners heb ik een eigen adviesbureau. Voordat ik die passie ontdekte, heb ik na mijn afstuderen nogal wat omzwervingen gemaakt: TNO, Philips, Petroplus en de consultancy. En tijdens die ontdekkingstocht ontdekte ik twee voor mij belangrijke dingen. De eerste is dat de harde techniek alleen werkt als er voldoende oog is voor de menselijke aspecten. Er is meer nodig dan techniek om innovatie te laten slagen! Ten tweede bleek ‘verbeteren’ mijn rode draad te zijn. Ik heb me in mijn werk altijd gericht op het verbeteren van bedrijfsprocessen zodat ze uiteindelijk sneller, goedkoper en met minder fouten verlopen. Inmiddels heb ik een eigen adviesbureau. We helpen productiebedrijven hun productiviteit te verbeteren door middel van mens- en resultaatgerichte verandertrajecten. Wij hanteren daarbij de principes van een verbetermethode die zich helemaal richt op het elimineren van activiteiten in het bedrijfsproces die geen waarde toevoegen voor de klant (‘Lean Thinking’). De aanpak richt zich, naast een heleboel structurele tools en methodieken, vooral op ‘mensenzaken’.
“Er is meer nodig dan techniek om innovatie te laten slagen.” Om problemen op te lossen ga ik aan de slag met de mensen op de werkvloer. Zij hebben alle kennis en ervaring om het inhoudelijke stuk aan te pakken. Managers moeten zich vooral bezig houden met visie, strategie en doelstellingen. Zo bereik je concrete verbeterresultaten waar iedereen blij en trots van wordt. En zo blijven de resultaten bestaan zonder weer weg te zakken. Dat geheel organiseren bij onze klanten is mijn werk. En daarnaast natuurlijk alles wat komt kijken bij het runnen van een eigen bedrijf. Gaaf toch?
Technische Innovatiewetenschappen
13
Sander Molenaar
Adviseur Strategie en Projecten, Essent
Na het afronden van mijn studie heb ik gekozen voor het management traineeship van Essent. Tijdens het tweejarige traineeship heb ik drie projecten uitgevoerd, op het gebied van strategie, productontwikkeling en duurzame energie. Na het traineeship ben ik bij Essent gebleven en betrokken geweest bij een aantal heel verschillende projecten, die vernieuwing en verandering als gemene deler hebben.
“Ik heb geleerd de ‘taal’ van de verschillende vakgebieden te spreken.” Dit jaar ben ik actief binnen het programma Slimme Meters, dat de grootschalige introductie van slimme elektriciteits- en gasmeters bij alle 2,4 miljoen klanten in de komende zes jaar voorbereidt. De netwerkbedrijven moeten dit doen van Economische Zaken, met als doelen vooral energiebesparing, betere facturen en betere benutting van de energienetten. Het gaat om nieuwe technologie, waarbij de meters onder andere op afstand uitgelezen kunnen worden. Ik ben projectleider in een project voor slimme energiemeters in gebieden waar de netbeheerders voor elektriciteit en gas niet hetzelfde zijn. De gasmeter is voor uitlezen gekoppeld aan de elektriciteitsmeter, wat een hoop complexiteit oplevert, doordat tot nu toe onafhankelijke systemen ineens verbonden worden. Ik vind het een interessant project, omdat er heel veel verschillende kanten aan zitten. Zo moet het voor de klant te begrijpen zijn en weinig overlast bezorgen. Ook de veiligheid is een belangrijk issue, net als het verantwoord verwerken van de oude meters die worden weggehaald. En natuurlijk moeten de ICT-systemen dit allemaal aankunnen en mag het niet te veel kosten. Een brede basis is daarbij fijn. Vandaar dat ik nog geen moment spijt heb gehad van mijn opleiding, omdat ik hier heb geleerd verschillende disciplines met elkaar te verbinden, en de ‘taal’ van de verschillende vakgebieden te spreken.
14
Technische Innovatiewetenschappen
15
Marco van Boven
User & Application Researcher – Philips amBX
In januari 2005 ben ik afgestudeerd bij Technische Innovatiewetenschappen. Na mijn studie ben ik gaan werken als User & Application Researcher bij Philips amBX, wat een onderdeel is van de Technology Incubator van Philips. Ik werk hierbij aan de introductie van deze nieuwe ambient technology op de markt. Daarbij is het belangrijk dat de producten aansluiten bij de eisen en wensen van de eindgebruiker. Ik heb onderzoek gedaan naar heel veel verschillende facetten van onze producten, zoals de voorkeur voor opstellingen van amBX peripherals. Dit zijn elektronische apparaten die een “ambient experience” creëren door middel van bijvoorbeeld licht, wind en trillingen. Het leuke is dat je ziet dat je resultaten direct invloed hebben op hoe de technologie zich verder ontwikkelt. Voor mijn werk reis ik gemiddeld één keer in de twee weken naar Engeland voor een werkbezoek aan het amBX team, welke zich daar bevindt. Verder heb ik ook veel contact met andere Philips afdelingen. Daar bevindt zich veel kennis op zowel het gebied van de technologie als het gebruikersonderzoek. Inmiddels zijn de eerste amBX PC gaming peripherals al op de markt. De licht, wind en trilleffecten zorgen voor een nog intensere beleving van PC games. De onderzoeksmethoden die ik tijdens mijn studie heb geleerd, heb ik breed kunnen toepassen in mijn werk. Uiteraard komt kennis van de technologie van pas, maar deze is in mijn geval absoluut ondergeschikt gebleken aan de manier waarop ik heb geleerd onderzoek op te zetten en uit te voeren. Het afronden van je studie Technische Innovatiewetenschappen staat mijns inziens garant voor een brede inzetbaarheid op de arbeidsmarkt.
“Het afronden van je studie Technische Innovatiewetenschappen staat garant voor een brede inzetbaarheid op de arbeidsmarkt.”
16
Ronald Beckers
Docent Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Sinds ik begin jaren ’90 ben afgestudeerd aan de Technische Universiteit Eindhoven heb ik gewerkt als adviseur, projectleider en interim-manager. De eerste jaren bij een middelgroot bureau, daarna bij een groot internationaal ingenieursadviesbureau. In die tijd heb ik voor verschillende opdrachtgevers gewerkt en heb op die manier in heel veel ‘keukens’ kunnen kijken. Ik heb geleerd om te werken met mensen die zich allemaal vanuit verschillende disciplines voor een gezamenlijk doel inzetten. Iets wat een ingenieur in Technische Innovatiewetenschappen op het lijf is geschreven.
“Ik heb in heel veel ‘keukens’ kunnen kijken.” In februari 2006 heb ik de overstap gemaakt naar het hbo-onderwijs en ben ik als docent in dienst gekomen van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Ook nu merk ik dat ik als docent veel heb aan de manier van denken die ik me in Eindhoven eigen heb gemaakt. Ik zie het werken in het onderwijs vooral als het coachen en begeleiden van jonge mensen. Ik probeer me als docent in dienst te stellen van hun leerproces en ze zo goed mogelijk te faciliteren in de keuzes die ze tijdens hun studie moeten maken. Op dit moment wordt in het onderwijs veel aandacht besteed aan het ontwikkelen van competenties van studenten. Ik streef ernaar dat mijn studenten een kritische houding leren aannemen ten opzichte van zichzelf en de wereld waarin ze functioneren. Studenten moeten beseffen dat de ‘plaats waar ze staan, hun uitzicht bepaalt’. Zo zien ze in dat ze voor het oplossen van een probleem er vaak eerst op een andere manier naar moeten kijken. Hierdoor zullen studenten uiteindelijk meer inzichten verwerven. Typisch iets wat ik zelf destijds in Eindhoven heb geleerd en nu aan mijn studenten probeer mee te geven.
Technische Innovatiewetenschappen
17
Sophie Pauwels Adjunct directeur Início
In 1998 heb ik de opleiding Technische Innovatiewetenschappen afgerond, met als specialisatie Human-Technology Interaction. In dit afstudeergebied staat de studie van de beleving en het gedrag van mensen in de gebouwde omgeving centraal. Voor de gemeente Eindhoven heb ik een instrument ontwikkeld met maatregelen en ontwerpsuggesties om sociaal veilige plannen te maken voor nieuwbouwwijken. Dit is ook gelijk een voorbeeld van de projecten die ik in mijn huidige werk tegenkom. Kort na mijn afstuderen heb ik werk gevonden bij Início, een adviesbureau voor integrale stedelijke ontwikkeling. Onze opdrachtgevers zijn veelal woningcorporaties en gemeentes. Wij hebben ruime ervaring met het maken, maar ook uitvoeren van plannen voor stad, wijk en complex. Medewerkers van verschillende vakdisciplines werken in teams aan opdrachten. Kenmerkend voor onze projecten is de totaalaanpak, waarbij fysieke, sociale en economische onderwerpen in samenhang met elkaar aan bod komen. Ik heb hiermee naar mijn idee de perfecte aansluiting gevonden tussen mijn opleiding en mijn werk. Het leukste aan dit werk vind ik de afwisseling en diversiteit van de werkzaamheden. De ene dag zit ik in een bepaalde stad aan tafel met de burgemeester voor het schrijven van een veiligheidsplan, de andere dag voer ik in een andere stad wensgesprekken met bewoners die vanwege sloopplannen moeten verhuizen. Dit zie ik terug bij Technische Innovatiewetenschappen, waarbij je breder leert kijken dan één discipline en je al snel leert dat mensen met verschillende disciplines een andere taal spreken, en hoe je daarmee om kan gaan. Maar het belangrijkste van zo’n studie is toch wel dat je op een gedegen manier leert een onderzoek op te zetten, en problemen leert analyseren om tot concrete oplossingen te komen.
“Het leukste aan dit werk vind ik de afwisseling en diversiteit van de werkzaamheden.”
18
Catelijne van de Moosdijk Senior Programma-adviseur SenterNovem
Direct na mijn afstuderen ben ik bij SenterNovem begonnen als (junior) adviseur. SenterNovem voert overheidsbeleid uit op het gebied van innovatie, milieu en duurzaamheid. De eerste jaren heb ik me vooral bezig gehouden met projecten die energiebesparend gedrag van consumenten stimuleren. Samen met onderzoekers, ontwerpers en fabrikanten heb ik de mogelijkheden onderzocht om huishoudelijke apparaten te ontwikkelen die energiezuinig gedrag stimuleren.
Op dit moment ben ik werkzaam als senior adviseur bij SenterNovem. Ik houd me als adviseur bezig met het stimuleren van duurzame energieproductie. Ik zoek naar de knelpunten voor innovatie en ontwikkel in overleg met ministeries communicatieve, wettelijke en financiële instrumenten om die knelpunten weg te kunnen nemen.
De laatste jaren vervul ik meer een coördinerende functie, waarbij ikzelf minder betrokken ben bij de uitvoering van projecten. Als coördinator/projectleider is mijn rol om de afstemming tussen de verschillende activiteiten (die anderen uitvoeren) aan te sturen en ervoor te zorgen dat het totaal tot het goede eindresultaat leidt. Ook heb ik contacten met de opdrachtgever, ik verzorg beleidsadviezen en ik coördineer de monitoringsactiviteiten voor de stimuleringsregeling duurzame energieproductie (SDE). Het kenmerk van Technische Innovatiewetenschappen is de aandacht voor maatschappelijke innovatiethema’s in een technisch georiënteerde omgeving. De bredere blik die je vanuit de studie meekrijgt, zorgt ervoor dat ik deze coördinerende functie goed kan vervullen. De multidisciplinaire aanpak van de studie geeft mij de goede houding om met experts uit verschillende disciplines samen te werken. Ik begrijp de technische context, maar kan er ook boven uitstijgen om het proces goed te sturen.
“Als programma-adviseur zoek je naar de knelpunten voor innovatie.”
Technische Innovatiewetenschappen
19
Sybren Steensma
Innovatieadviseur bij Syntens
Na mijn afstuderen in 2002 heb ik bij een ingenieursbureau en een subsidieadviesbureau gewerkt. Op het oog twee heel verschillende werkvelden, toch zat er al een duidelijke lijn in: hoe kunnen bedrijven verbeteren en duurzamer worden? Welke steun krijgen ze daarbij van de overheid? Deze rode draad werd voortgezet toen ik aan de slag ging bij mijn huidige werkgever als innovatieadviseur.
“Innovatie in het midden- en kleinbedrijf is geen luchtfietserij.” Als adviseur kijk ik hoe een ondernemer zijn organisatie beter kan laten functioneren door technolologie en kennis beter te benutten. Veel ondernemers vinden het lastig om zich los te maken uit de alledaagse drukte en echt vooruit te kijken. Innovatie in het midden- en kleinbedrijf is geen luchtfietserij, maar is concrete stappen vooruit maken met een zichtbaar resultaat. Vanuit Syntens helpen wij ondernemers hun plannen concreet te maken en begeleiden het veranderingsproces. Waar wil je staan over vier jaar? Wil je een nieuwe markt veroveren of een product ontwikkelen, dan moet je daar nu mee beginnen. Als innovatieadviseur ben ik redelijk veel onderweg. Per week kom ik drie à vier keer over de vloer bij bedrijven, vaak van heel verschillende aard. Die veelzijdigheid maakt het voor mij interessant. Bij Technische Innovatiewetenschappen ben ik daar goed op voorbereid: een goede basis in de techniek waardoor je begrijpt wat een ondernemer doet. Ik kijk dan ook met plezier terug op mijn studie.
20
Technische Innovatiewetenschappen
21
Jan Cloin
Energieadviseur SOPAC
Als energieadviseur bij de Pacific Islands Applied Geoscience Commission (SOPAC, een regionale organisatie in de Stille Zuidzee) houd ik me bezig met het ondersteunen van energiebeleid van 14 lidstaten, hoofdzakelijk kleine, afgelegen eilanden in Oceanië. Na de HTS-Elektrotechniek te hebben afgerond wilde ik mijn kennis zowel verdiepen als verbreden. Ik koos voor de combinatie van Energietechniek en Ontwikkelingsproblematiek. Ik voelde me er meteen ontzettend thuis, alhoewel een paar technische vakken best pittig waren. In mijn baan als energieadviseur voer ik onder andere haalbaarheidsstudies uit naar de invoering van windturbines, zonne-energie installaties of de toepassing van biobrandstoffen. De vakken van mijn opleiding sluiten enorm goed aan op mijn werk en deze hebben me goed voorbereid op de weerbarstigheid die de werkelijkheid vaak vertoont ten opzichte van de theorie, zeker in ontwikkelingslanden. Een half jaar geleden leidde ik een team van experts in een onderzoek naar de toepassing van kokosnotenolie in de elektriciteitsopwekking van de eilandstaat Samoa. Het bleek haalbaar om de kokosnoten te gebruiken als biobrandstof, maar er restte nog één vraag: zouden de boeren in Samoa wel bereid zijn om de benodigde kokosnoten aan te leveren voor een acceptabele prijs? Met behulp van een gestructureerde vragenlijst vonden we uit dat de boeren, ondanks de sombere verwachtingen van ambtenaren in de stad, best bereid waren om kokosnoten te verzamelen tegen een zacht prijsje!
“ Zouden de boeren in Samoa wel bereid zijn om de benodigde kokosnoten aan te leveren voor een acceptabele prijs?”
22
Raf Cox
Productmanager Ventilatiesystemen BUVA
Sinds 2005 werk ik bij BUVA als productmanager Ventilatiesystemen. BUVA is een toeleverancier voor de bouw. Het innovatieve van BUVA blijkt vooral uit de producten, die zich onderscheiden op het gebied van eenvoud voor de verwerker (aannemer en timmerfabriek) en altijd een hoge kwaliteit hebben.
“Als productmanager ben ik verantwoordelijk voor de begeleiding van het innovatieproces.” Als productmanager ben ik verantwoordelijk voor de begeleiding van het innovatieproces van idee tot uiteindelijk een tevreden gebruiker van een ventilatieproduct in een woning. Hiervoor is het belangrijk op de hoogte te zijn van de huidige stand van de techniek, geldende en toekomstige regelgeving, ontwikkelingsmogelijkheden en veranderingen in het speelveld. Het leuke hiervan is dat het erg afwisselend werk is. De ene dag ben ik op de bouw met een aannemer aan de slag om voor hem een specifieke oplossing te ontwikkelen, de andere dag ben ik bezig met het ontwikkelen van de Nederlandse regelgeving op het gebied van ventilatie. De studie Technische Innovatiewetenschappen is voor mij erg relevant in mijn huidige werk. Het kunnen zien van verbanden tussen bijvoorbeeld commercie (wat het voordeel is voor de klant, hoeft niet altijd een technisch voordeel te zijn), wetgeving (hoe gaat de wetgeving veranderen en hoe kunnen wij daar optimaal gebruik van maken bij productontwikkeling) en techniekontwikkeling is een belangrijk onderdeel en pluspunt van deze studie.
Technische Innovatiewetenschappen
23
Foto: Rob Stork, Eindhoven
Meer informatie? Bezoek onze studievoorlichtingswebsite: www.innovatiewetenschappen.nl
Productie: Faculteit Technologie Management, studievoorlichting Vormgeving: Verspaget & Bruinink, Nuenen