Actuele Nikon flitsers bijgewerkt tot:
9 juni 2015
INHOUDSOPGAVE 1
Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2
De i-DDL (CLS) flitsers.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2.1 SB-800 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2.2 SB-600 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 2.3 SB-400 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 2.4 SB-300 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 2.5 SB-900 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2.6 SB-700 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.7 SB-910 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.8 SB-500 flitser. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.9 SU-800.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 2.10 R1C1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2.11 SB-R1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2.12 SB-R200. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 2.13 Een overzicht in Excel van de actuele i-DDL flitsers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 2.14 Oververhitting van de flitser.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
3
Flitsers voor de ONE camera’s. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 3.1 SB-N5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 3.2 SB-N7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Hans Braakhuis
pagina 1
1
Inleiding
In deze publicatie alleen een eenvoudig overzicht van de actuele Nikon flitsers die op de actuele Nikon reflex camera’s werken. Het gaat om de flitsers tussen 2003 en heden. De actuele flitsers beginnen met de komst van de D2 H in 2003. De camera heeft een andere flitssynchronisatie en dan werken de oudere flitsers eigenlijk niet meer. Dus komen er ook een andere serie flitsers. Aanvankelijk las je op verschillende fora de vraag: Waarom werkt m’n Nikon flitser niet meer op m’n nieuwe Nikon camera. Dat kwam dus door de gewijzigde synchronisatie. Eigenlijk had Nikon vanaf 1959, met de komst van de F camera, nog nooit wat gewijzigd. Comptabiliteit staat bij Nikon hoog in het vaandel. Het voordeel van het nieuwe systeem is dat je met groot gemak de flitsers draadloos kunt aansturen. CLS noemt Nikon dat.
Hans Braakhuis
pagina 2
2
De i-DDL (CLS) flitsers
chronologisch 2.1
SB-800 flitser
In oktober 2003 verscheen Nikon’s eerste i-DDL flitser, de SB-800. De SB-800 is een geavanceerde flitser. De flitser ondersteunt werkt als eerste Nikon flitser met het i-DDL flitssturing systeem en kan ook draadloos werken middels het CLS systeem. De SB-800 heeft ook flitswaarde-vergrendeling (FV-lock), Auto FP flitssynchronisatie en flitskleur-communicatie. Of te wel de flitser weet welk kleurenfilter op de flitser geplaats is. De SB-800 kan in het CLS systeem zowel als Master of als Slave gebruikt worden. Op het moment van verschijnen was de de SB-800 bij Nikon de duurste en meest universele flitser. Deze flitser past en werkt op nagenoeg alle Nikon reflex camera's, zelfs de Nikon F uit 1959! (Met een AS-1 flitsschoen of een kabeltje SC-15) In 1959 was de courante flitser voor de Nikon F een (BC-5) lampjesflitser; wijlen heer Fuketa zou niet gedroomd kunnen hebben dat een SB-800 uit 2003 daarop zou werken, zelfs met lichtmeting door de sensor in de flitser. Op de SB-800 kunnen kabels aangesloten worden voor verbinding met de camera en/of andere flitsers en externe voedingen als de SD-8A en SK-6A, dat kan niet met een SB-600. Ook is er de mogelijkheid een vijfde AA batterij of accu te plaatsen. De SB-800 is compleet met alle bijbehorende zaken: -Diffusor; -Extra batterijhouder voor 5e accu; -Statief-voetje; -Kleurenfilters; -NL-handleiding; -Boekje met voorbeelden; -Tasje.
SB-800
Link: http://users.telenet.be/beertjesfotosite/Beertjessite/flitsen-sb 800.html Tip. Als je deze flitser nu tweedehands kunt kopen heb je er geen slechte deal aan. Je zit wel met het feit dat deze flitser uit de periode 2003 - 2008 stamt. Eigenlijk gaan de betere Nikon flitsers zo 20 jaar mee. M’n eigen SB-24 uit 1988 werkt ook nog steeds, maar mag nu van zijn pensioen genieten.
SB-800 Hans Braakhuis
pagina 3
2.2
SB-600 flitser
In juni 2004 verscheen de SB-600 flitser op de markt. Aanvankelijk was de adviesprijs € 325, en vanaf 2010 was de winkelprijs rond de 150 euro. In 2011 stopte de verkoop van de SB-600. Velen vinden het moeilijk om de SB-600 draadloos aan te sturen. De gebruiksaanwijzing van Nikon blinkt ook niet uit in eenvoud. Zelf heb ik dit briefje in m’n fototas zitten: Druk gedurende ongeveer 2 seconden gelijktijdig op de ZOOM en - knoppen om de modus van de persoonlijke instellingen te laten verschijnen. Druk op de + of - knop om de instellingen te kiezen die je wilt aanpassen. In het geval van de draadloze instelling druk je dus op de + of de net zo lang totdat het symbool “OFF pijltje” verschijnt. Druk op de ZOOM of MODE knop om “ON pijltje” te kiezen. Druk ongeveer 2 seconden gelijktijdig op de knoppen ZOOM en - om weer terug te gaan uit het menu. Ter controle gaan dan aan de voorkant van de flitser twee lampjes knipperen.
SB-600 Tip: Als je deze flitser nu tweedehands kunt kopen heb je wel een wat oudere flitser met een onhandig menu (daar is aan te wennen). Omdat iedereen een echte Nikon flitser wil als men tweedehands iets zoekt, is de vraagprijs heel hoog, tot 2014 was de tweedehands prijs zelfs hoger dan de laatste nieuw prijs. Zelf zou ik deze flitser nu nog gebruiken, als hij niet was gevallen en ik de opvolger heb gekocht.
SB-600
Hans Braakhuis
pagina 4
2.3
SB-400 flitser
Uit december 2006. Een klein flitsertje met een vaste verlichtingshoek die aansluit bij de 18mm stand van een kit-objectief op een DX camera, weinig knoppen, geen LCD scherm en instelmogelijkheden. De SB-400 is alleen te gebruiken met recente i-DDL camera's van 2002 of later. De adviesprijs was in 2006 159 euro, de winkelprijs zal lager zijn. Geen mogelijkheden voor flitsen met meerdere flitsers (CLS). De flitskop kan alleen omhoog gedraaid worden, niet naar links of rechts. De SB-400 heeft alleen een aan/uit-knop, je hebt geen Manual mode, alleen i-DDL.
SB-400 met de Chinese variatie op de ISO flitsschoen.
SB-400 Tip: Laat de kleinere Nikon flitsers liggen als je ze tweedehands tegenkomt. Ze hebben niet de mogelijkheden van de SB-600-700-800-9x0.
2.4
SB-300 flitser
SB-300 flitser. Persbericht: 6 augustus 2013. Nikon introduceert vandaag een nieuwe flitser voor beginnende fotografen: de Nikon SB-300. Deze draagbare Speedlight is een compacte, lichte en veelzijdige flitser die ideaal is voor beginnende fotografen die creatievere verlichtingsmogelijkheden willen verkennen, maar daarbij worden beperkt door de ingebouwde flitser van hun camera. De flitser is compatibel met digitale spiegelreflexcamera´s van Nikon en met COOLPIX-camera´s met een accessoireschoen. Met deze flitser kan de kwaliteit en de richting van de verlichting worden geregeld voor extra lichteffecten bij opnamen. De SB-300 is zelfs voor beginners uiterst gemakkelijk te bedienen en zal onervaren fotografen inspireren tot het ontwikkelen van een creatieve visie. Opnamen bij daglicht kunnen immers op een eenvoudige manier van extra lichteffecten worden voorzien, details van het onderwerp kunnen zelfs in moeilijke situaties met tegenlicht worden benadrukt en de verlichting kan worden verzacht door indirect via het plafond te flitsen. Hans Braakhuis
pagina 5
Controle over licht Fotografie is de kunst van het creëren van beelden met licht en de SB-300 biedt een gemakkelijke en voordelige manier om te ontdekken welk effect een externe flitser kan hebben op de kwaliteit van beelden. De flitser heeft een richtgetal van 18 (m bij ISO 100), zodat je verafgelegen onderwerpen zelfs in omstandigheden met weinig licht toch kunt verlichten. Ook kun je door middel van invulflits subtiele details in het onderwerp accentueren en schaduwgedeelten als gevolg van omgevingslicht verzachten of sterk tegenlicht corrigeren. Veelzijdig De flitskop kan omhoog worden gekanteld tot 120° voor meer flexibiliteit wanneer je opnamen maakt van uiteenlopende onderwerpen. Voorkom vlakke beelden door indirect te flitsen via het plafond of de muren, of kantel de flitskop onder een bepaalde hoek om je onderwerp een zachtere, natuurlijkere uitstraling te geven en prachtige portretten binnenshuis te maken. Ondersteuning voor i-DDL-flitssturing van Nikon maakt een optimaal uitgebalanceerde automatische flits mogelijk en gebruikers van digitale spiegelreflexcamera´s kunnen voor een natuurlijke verlichting eenvoudig een synchronisatie met lange sluitertijd, rode-ogenreductie en andere flitsstanden op de camera instellen. Gemakkelijk De SB-300 biedt een aanzienlijke lichtsterkte in een kleine behuizing en is daardoor perfect geschikt om mee te nemen. De flitser tijdens opnamen gebruiken is gemakkelijk. Je bevestigt de flitser eenvoudig direct op de accessoireschoen van de camera en zet hem aan. Men hoeft zich niet te verdiepen in menu´s. Doordat de SB-300 wordt gevoed door twee AAA-batterijen die overal ter wereld verkrijgbaar zijn, waarborgt deze flitser dat gebruikers waar ze ook naar toe gaan kunnen fotograferen met een flitser. Bij de SB-300 wordt in een zachte tas meegeleverd. Belangrijkste functies Draagbare flitser: het ideale accessoire om bij de hand te hebben wanneer je meer licht nodig hebt of beelden een creatieve touch wilt geven. i-DDL-compatibel. Compatibel met digitale spiegelreflexcamera´s van Nikon en COOLPIX-camera´s met een accessoireschoen. Veelzijdige dekking: dankzij een richtgetal van 18 (m bij ISO 100) kunt u verafgelegen onderwerpen zelfs in omstandigheden met weinig licht toch verlichten. Richt het licht: de flitskop kan tot 120° omhoog worden gekanteld, zodat je de vrijheid hebt om het licht in de gewenste hoek te richten. Maak creatieve opnamen door indirect te flitsen via het plafond of de muren. Gemakkelijke bediening: de flitser is eenvoudig te bedienen en kan direct op de accessoireschoen van de camera worden bevestigd. Functie voor thermische onderbreking: voorkomt schade aan de flitser als gevolg van oververhitting tijdens intensief flitsen. AAA-batterijen: de SB-300 wordt gevoed door twee AAA-batterijen die overal ter wereld verkrijgbaar zijn. Firmware kan van updates worden voorzien via de camera. De SB- 300 is naar verwachting vanaf eind augustus (2013) verkrijgbaar. De adviesprijs bedraagt €169,-. Tip: Laat de kleinere Nikon flitsers liggen als je ze tweedehands tegenkomt. Ze hebben niet de mogelijkheden van de SB-600-700-800-9x0. Hans Braakhuis
pagina 6
2.5
SB-900 flitser
Uit juli 2008. Helaas, de SB-900 is niet te gebruiken op alle oudere camera’s. Nikon heeft deze mogelijkheid die nog wel op de SB-800 voorhanden was, los gelaten. Ga er vanuit dat je met alle CLS camera’s er wel optimaal mee aan de gang kunt. Behalve dan dat de D1 + D100 (niet CLS), D2, D200, D80, D70, D60, D50 en D40 niet de flitserinformatie van de SB-900 kunnen lezen. Bij gebruik van een kleurfilter op de SB-900 dan even opletten. Meegeleverde accessoires: AS-21, SS-910, SW-13H, SZ2-FL, SZ2-TN. Te gebruiken accessoires: SJ-3; WG-AS1/WG-AS2/WG-AS3 (afhankelijk van de camera) SD-8A; SD-9; SU-4; SC-28; SC-29;
PERSBERICHT (1 juli 2008) Nikon Europe introduceert een gloednieuwe Speedlight-flitser, de Nikon SB-900. Deze flitser biedt een uitzonderlijk snelle en krachtige werking in combinatie met een groot zoombereik. De SB-900 bevat een bewegende diffuser en heeft een lichtbron die kan inzoomen van 17 mm tot 200 mm in slechts 1,2 seconde, waarbij een gelijkmatige lichtverdeling gehandhaafd blijft. Deze veelzijdige nieuwe flitser biedt de keuze uit drie verlichtingspatronen centrumgericht / standaard / gelijkmatig) die kunnen worden geselecteerd in overeenstemming met het onderwerp.
SB-900 De SB-900 is geschikt voor zowel DX-formaat als FX-formaat en selecteert automatisch het juiste lichtverdelingspatroon op basis van het sensorformaat van de camera waar de flitser op bevestigd is. De SB-900 detecteert ook automatisch of een kleurfilter voor tl- of gloeilamplicht is bevestigd, waarna de camera overschakelt op de bijbehorende witbalansinstelling. De SB-900 is toegesneden op de snelle opnamemogelijkheden van de huidige digitale camera's en kan meerdere malen achter elkaar op hoge sterkte flitsen. De flitser wordt dankzij een verbeterde versterkingsschakeling sneller opgeladen. De SB-900 bevat bovendien een ingebouwd thermisch detectiesysteem dat de flitser tegen oververhitting beschermt. De SB-900 is volledig compatibel met de andere flitsers en accessoires van Nikon's vermaarde Creatief Verlichtingssysteem en kan gemakkelijk worden opgenomen in een configuratie met meerdere flitsers. Indirect flitsen is mogelijk doordat de flitskop 90º omhoog en 11º omlaag kan worden gekanteld en tot 180º horizontaal kan worden gedraaid. Hierdoor vormt de SB-900 een onmisbaar accessoire die de fotograaf veel creatieve mogelijkheden biedt. Een laatste noviteit is toch zeker dat de SB-900 te updaten is door de gebruiker. Helaas heeft Nikon er voor gekozen dit te laten gebeuren vanuit de camera, waardoor deze functie alleen werkt vanuit een Nikon D3, D300 of D700 camera, maar het is dus mogelijk om de firmware van de Nikon SB-900 flitser te updaten. Professionele i-DDL-flitser die compatibel is met het FX- en DX-formaat van Nikon digitale reflexcamera's en die deel uitmaakt van het Nikon Creatief Verlichtingssysteem. Deze krachtige flitser biedt fotografen uitgebreide creatieve mogelijkheden voor het fotograferen met flitser. Drie verlichtingspatronen - Centrumgericht, Standaard en Gelijkmatig - bieden complete controle over de flitsdekking en de flitser dekt een toonaangevend automatisch zoombereik van 17-200 mm in slechts 1,2 seconde. Geavanceerde kenmerken zijn een versterkingsschakeling, die razendsnel opladen met vier AA-batterijen mogelijk maakt, en een ingebouwd thermisch beveiligingssysteem dat waarschuwt wanneer oververhitting ontstaat. De SB-900 kan ook automatisch de aanwezigheid van een kleurfilter voor tl- of gloeilamplicht detecteren en deze informatie naar de witbalansinstelling van de aangesloten camera verzenden; de firmware van de flitser kunt u upgraden via de camerabody. Professionele i-DDL-flitser (intelligente DDL) die compatibel is met het FX- en DX-formaat van Nikon digitale reflexcamera's. Compatibel met het Nikon Creatief Verlichtingssysteem Verlichtingspatronen Centrumgericht, Gelijkmatig en Standaard: in de stand Centrumgericht wordt de Hans Braakhuis
pagina 7
verlichting geconcentreerd op het midden van het beeld, wat van pas komt wanneer u een teleobjectief gebruikt. In de stand Gelijkmatig wordt het licht gelijkmatig over het beeld verstrooid, wat handig is wanneer u groepsfoto's maakt. De stand Standaard biedt een standaard balans tussen vermogen en lichtspreiding. Automatisch zoombereik van 17-200 mm: gedekt in slechts 1,2 seconde. Zoombereik van 14 mm bij gebruik van een ingebouwde diffusor of een diffusiekap. Automatische detectie van het sensorformaat: FX- of DX-formaat camera's worden automatisch herkend. Zeer korte oplaadtijd van 2,2 seconden met vier AA-batterijen. Intuïtieve interface met grote LCD-monitor en 3 multifunctionele schakelaars die afzonderlijk kunnen worden geconfigureerd. AF-hulpverlichting: compatibel met Multi-CAM 3500FX/DX AF-sensors. Mogelijkheden voor indirect flitsen: kan horizontaal 180º naar rechts en naar links worden gedraaid, kan tot 90º omhoog en tot 11º omlaag worden gekanteld. Thermisch beveiligingssysteem: kan zo worden geprogrammeerd dat u een waarschuwing ontvangt wanneer tijdens intensief flitsen oververhitting ontstaat. Automatische filterdetectie: de flitser past de witbalansinstelling van de camera automatisch aan wanneer een kleurfilter voor tl- of gloeilamplicht wordt gebruikt. Firmware kunt u upgraden via de opslagmedia in de aangesloten camera. Elektronische samenstelling
Automatische IGBT (Insulated Gate Bipolar Transistor) en serieschakelingen Richtgetal (20 °C) 34 (ISO 100, m), 48 (ISO 200, m) Verlichtingspatroon Drie verlichtingspatronen: standaard, gelijkmatig en centrumgericht. De lichtspreidingshoek wordt automatisch aangepast aan het beeldgebied van de camera bij FX-formaat en DX-formaat. Flitsbereik 0,6 m tot 20 m (afhankelijk van beeldgebied van camera, verlichtingspatroon, ISO-gevoeligheid, zoompositie en diafragma) Flitsstand DDL, flitsen met automatisch diafragma, niet-DDL automatisch, handmatige flits met afstandsprioriteit, handmatig flitsen, stroboscopisch flitsen. Andere functies Testflitsen, monitor-voorflitsen, AF-hulpverlichting en instellicht Gebruik met meerdere flitsers Geavanceerde draadloze flitssturing, SU-4-type draadloze flitssturing met meerdere flitsers Compatibele camera's Alle camera's die compatibel zijn met het Nikon Creatief Verlichtingssysteem (andere camera's kunnen ook worden gebruikt, maar met gereduceerde functionaliteit) Flitsbelichtingsregeling op de camera Synchronisatiestanden op camera: flitsen met lange sluitertijd, rode-ogenreductie met lange sluitertijd, synchronisatie met tweede gordijn, synchronisatie met tweede gordijn en lange sluitertijd Opnamefuncties:
automatische FP high-speed flitssynchronisatie, flitswaardevergrendeling Mogelijkheden voor indirect flitsen Flitskop kan -7° omlaag of tot 90° omhoog worden gekanteld met klikstops bij -7°, 0°, 45°, 60°, 75° en 90°. Flitskop kan horizontaal 180° naar links en naar rechts worden gedraaid met klikstops op 0°, 30°, 60°, 90°, 120°, 150° en 180° In- en uitschakelen Druk op de aan/uit-schakelaar om de SB-900 in of uit te schakelen. Stand-by-functie kan worden ingesteld. Voedingsbron/minimale oplaadtijd/aantal flitsen (op volle sterkte) Met nieuwe batterijen (deze gegevens kunnen afhankelijk van de toestand van de batterij verschillen) Vier AA-penlightbatterijen (1,5 V of minder) van een van de volgende typen (Batterijen: minimale oplaadtijd (circa) / minimum aantal flitsen / interval tussen flits op volle sterkte en gereedlampje aan*) - Alkaline-mangaan (1,5 V): 4,0 sec. / 110 / 4,0-30 sec. - Lithium (1,5 V): 4,5 sec. / 230 / 4,5-120 sec. Hans Braakhuis
pagina 8
- Oxyride (1,5 V): 3,0 sec. / 125 / 3,0-30 sec. - Ni-MH (2600 mAh, oplaadbaar, 1,2 V): 2,3 sec. / 190 / 2,3-30 sec. * Als de flitser eenmaal per dertig seconden (120 seconden bij lithiumbatterijen) op volle sterkte flitst. Gereedlampje
De SB-900 is volledig opgeladen: het gereedlampje op de achterzijde brandt en het gereedlampje op de voorzijde knippert. Onvoldoende licht voor een correcte belichting (bij i-DDL, flitsen met automatisch diafragma, niet-DDL automatisch flitsen of handmatig flitsen met afstandsprioriteit): gereedlampjes op achter- en voorzijde knipperen na de opname. Duur van flits Circa 1/880 sec. op volle sterkte Vergrendelingshendeltje van bevestigingsvoetje Zorgt dat de SB-900 veilig wordt bevestigd op het accessoireschoentje van de camera met behulp van een vergrendelingsplaatje en een bevestigingspin die voorkomen dat de flitser per ongeluk losraakt. Afmetingen (B x H x D) Circa 78,0 x 146,0 x 118,5 mm Gewicht (zonder batterijen) Circa 415 gram Meegeleverde accessoires Speedlight-standaard AS-21, Nikon-diffusiekap SW-13H, kleurfilterset SJ-900, kleurfilterhouder SZ-2, zachte tas SS-900 Optionele accessoires Kleurfilterset SJ-3, vochtbestendige beschermkap WG-AS1/WG-AS2/WG-AS3, extra krachtig battery pack SD-9, draadloze slavecontroller SU-4, DDL-afstandsbedieningskabel SC-28/SC-29 Tip: Kun je de de SB-900 nu tweedehands kopen, bedenk dan wel dat je een wat oudere flitser koopt, die waarschijnlijk door een professional behoorlijk is gebruikt. De echte Nikon flitsers (SB-600-700-8009x0) gaan zo minstens 20 jaar mee. Niemand wil een tweedehands Sunpak, Meike, Yongnuo, Triopo, Phottix, Godox, Nissin, e.d. flitser. Vandaar dat de Nikon flitsers tweedehands vrij duur zijn.
SB-900
Hans Braakhuis
pagina 9
2.6
SB-700 flitser
De SB-700 is uitgebracht in november 2010 en is de opvolger van de SB-600 flitser. De SB-700 heeft meer mogelijkheden dan de SB600. Je kunt er mee werken met FX- en DX-formaat camera’s. De SB-700 is gemakkelijk te bedienen. Je kunt kiezen uit drie verlichtingspatronen waarmee je de dekking van het licht naar je hand zet. Oefen er eens mee om de verschillen te ontdekken. Met de SB-700 kun je vanaf de camera andere draadloze (CLS) flitsers aansturen en je kunt de SB-700 ook met de opklapflitser van je camera aansturen, mits je camera een Commander Menu heeft. Dat kan dus al met de D70 en hogere camera’s. Voor de zuinige Hollanders: de SB-700 is als Commander op een D2, D3, D4 en D-3000, 3100, 3200, 5000, 5100 etcetera goedkoper dan een SU-800. De grootste verschillen met de SB-600 zijn: kan andere flitsers draadloos aansturen; drie verschillende verlichtingpatronen; het menu geeft een eenvoudige bediening van de verschillende instellingen zoals de ”slave” en “commander” mogelijkheden. De SB-600 heeft deze zaken niet, en is moeilijker te bedienen. Hier staan de technische gegevens: http://www.hansbraakhuis.nl/iDDL%20flitsers.xls
S B-700 Een eigen test met de SB-700 staat hier. Tip: Kun je de de SB-700 nu tweedehands kopen, doen. De echte Nikon flitsers (SB-600700-800-9x0) gaan zo minstens 20 jaar mee. Niemand wil een tweedehands Sunpak, Meike, Yongnuo, Triopo, Phottix, Godox, Nissin, e.d. flitser. Vandaar dat de Nikon flitsers tweedehands vrij duur zijn. Zelf heb ik nog het idee, dat een echte SB-700 zo goed en relatief goedkoop is, dat het altijd (ja altijd) de voorkeur verdient om een nieuwe SB-700 aan te schaffen. Je hebt een flitser voor de volgende 20 jaar, die je daarna voor de helft van de aankoopprijs kunt weg doen. Reken even uit wat de flitser dan kost! Veel goedkoper dan een onbekend merk. Heb je een hoger richtgetal nodig, weer even rekenen. Twee SB-700's zijn leuker dan één SB-910. Behalve als je ook een SD-9, SD-8A, SD-7 moet gebruiken.
S B-700 Hans Braakhuis
pagina 10
2.7
SB-910 flitser
Aangekondigd op 30 november 2011. In 2012 bekroond met een TIPA-award (Technical Image Press Association) als “Best Professional Flash System”. Leverbaar vanaf december 2011. Ter vervanging van de SB-900 komt Nikon met de Nikon SB-910. De SB-910 is een professionele i-DDL flitser die compatibel is met Nikon FX- en DX-formaat camera's en die kan werken met het Nikon Creatief Verlichtingssysteem. De SB-910 is snel, veelzijdig en krachtig en biedt uitgebreide mogelijkheden om te fotograferen waarbij de flitser draadloos of op de camera wordt gebruikt. Drie verlichtingspatronen bieden volledige controle over de flitsdekking met een automatische aanpassing voor een zoombereik van 17-200 mm. Het grootste verschil met de SB-900 is dat de SB910 op een andere manier de thermische beveiliging geregeld heeft, die voorkomt dat de flitser aanbrand. Of te wel dat er oververhitting ontstaat als je bijvoorbeeld met een reportage bezig bent en je de flitser veelvuldig op maximaal vermogen gebruikt. Met de SB-900 stopt de flitser zijn werk en je kunt er weer mee aan de gang als de SB-900 afgekoeld is. Bij de SB-910 kun je blijven werken, maar gaat het tempo van opvolgende flitsen omlaag, zodat de flitser niet beschadigd door een te hoge temperatuur.
SB-910
De SB-910 combineert een betere en uitgebreidere bediening met een groter zoombereik van 17-200 mm en drie verlichtingspatronen voor totale controle over de dekking van de flitser. De SB-910 is een krachtige, draagbare lichtbron die precieze flitsbelichting levert in combinatie met naadloze invulflits-prestaties, zelfs in moeilijke belichtingssituaties. Met Centre-weighted, Even en Standaard verlichtingspatronen biedt de flitser mogelijkheden voor alle opnameomstandigheden. Bovendien kan de SB-910 een zoombereik van 17-200 mm overbruggen en toch een gelijkmatige lichtverspreiding handhaven. Perfect dus voor professionals die de volledige controle willen hebben over de lichtkwaliteit. Door middel van een kop die tot 90º omhoog en tot 7º omlaag gekanteld kan worden en horizontale rotatie tot 180º naar rechts en naar links, biedt de SB-910 mogelijkheden voor indirect flitsen. Dankzij een verbeterd thermisch beschermingssysteem zijn hittedetectie en oplaadtijd geoptimaliseerd. De SB-910 beschikt over verfijnde ergonomische eigenschappen en opnieuw opgestelde menu's voor een meer intuïtieve bediening. De menu's zijn duidelijker en de selectieschijf is voorzien van een inkeping zodat je kunt voelen hoe je de instellingen verandert. De verlichte knoppen zijn beter zichtbaar in het donker en de SB-910 bevat harde (plastic) afdek kleurenfilters, die langer meegaan en eenvoudiger te bevestigen zijn. De SB-910 maakt deel uit van het gewaardeerde Nikon Creative Lighting System en kan eenvoudig opgenomen worden in verlichtingsset-ups met meerdere flitsers. De Speedlight SB-910 is vanaf 15 december verkrijgbaar voor een adviesprijs van € 509. Belangrijkste kenmerken Nikon Speedlight SB-910 -
-
Professionele i-DDL (intelligente DDL) Speedlight: compatibel met FX- en DX-formaat SLR-camera's. Maakt deel uit van het Nikon Creative Lighting System en biedt totale controle over het flitsbereik. Richtgetal: 34 (STD), 39 (CW) en of 31 (EVEN) op FX-formaat bij ISO 100, afstand 1 meter, bij 35 mm. Maximaal richtgetal: 54,5 (CW, FX-formaat, ISO 100, 1 meter, bij 135 mm) Verlichtingspatronen Centre-weighted (CW), Even en Standaard: De modus Centre-weighted concentreert de verlichting op het centrum van het beeld, wat handig is bij het gebruik van een teleobjectief. De modus Even verstrooit het licht gelijkmatig over het beeld, handig bij het nemen van groepsfoto's. De modus Standard zorgt voor een standaardbalans tussen kracht en lichtverspreiding. Automatische zoom in meerdere stappen met een grote zoomdekking van 17-200 mm. Verfijnde ergonomische eigenschappen voor intuïtieve bediening. Beschikt over een groot lcd-scherm, duidelijke menusystemen, handig geplaatste bedieningselementen en verlichte
Hans Braakhuis
pagina 11
-
knoppen die ook bij weinig licht eenvoudig te bedienen zijn. Automatische detectie van sensorformaat: herkent automatisch camera's in FX- of DX-formaat. Zeer korte oplaadtijd: slechts circa 2,3 seconden met LR6 NiMH-batterijen. AF-hulpverlichting: compatibel met Multi-CAM 3500 FX/DX AF-sensormodule. Mogelijkheid voor indirect flitsen: draait 180º horizontaal naar rechts en naar links, kan tot 90º omhoog en tot 7º omlaag gekanteld worden. Thermisch beschermingssysteem: waarschuwt bij buitensporige hitteopbouw tijdens intensieve opname. Wordt geleverd met harde gloeilamplicht- en tl-licht-kleurenfilters. Automatische filterdetectie: Flitser past automatisch de kleurtemperatuurinstellingen van de aangesloten camera aan op basis van de kleur van het gebruikte filter. Firmware kan worden bijgewerkt via het opslagmedium in de aangesloten camera. De SD-910 kan gebruik maken van de volgende extra batterijvoedingen: SD-9, SD-8A, SD-7 *via de SC-16A) en SK-6A.
Hier staan de technische gegevens naast de andere flitsers: http://www.hansbraakhuis.nl/iDDL%20flitsers.xls Tip: De SB-910 is een dijk van een flitser. Altijd de moeite waard. Gemaakt voor de professional. En dezelfde professional zal klagen omdat de flitser de 11 opnamen per seconde met AF en met de flits op vol vermogen, niet kan bijhouden. Er zijn voor de professional wel alternatieven, maar dan heb je geen volledige automaat meer. Tip voor Nikon: denk eens aan een nieuwe opvolger voor de SB-6. Alle professionals zullen je eeuwig dankbaar zijn.
Nikon SB-6 repeterende flitser.
SB-910
Hans Braakhuis
pagina 12
2.8
SB-500 flitser
In september 2014 introduceert Nikon de SB-500 flitser. Uit het persbericht: “Amsterdam, 12 september 2014 Vandaag introduceert Nikon de eerste Speedlight-flitser met ingebouwde LED-lamp, de SB-500.De handzame SB-500 is een uitstekend verlichtingsaccessoire voor zowel fotografen als filmers en vormt een zeer handige manier om de kwaliteit en richting van het licht te bepalen. Dit is de eerste Nikon-flitser waarin een LED-lamp van hoge intensiteit in het voorste deel is ingebouwd, waardoor deze Speedlight een slimme keus is als u op flexibele wijze films wilt opnemen zonder extra verlichting te moeten meenemen. De SB-500 is niet alleen compatibel met Nikon D-SLR's en bepaalde COOLPIX-camera's, maar ook met het Nikon Creatief Verlichtingssysteem en biedt tevens de mogelijkheid meerdere flitsers op afstand aan te sturen. De flitskop en de LED-lamp dekken beide een grote beeldhoek van 24 mm in FX-formaat, terwijl de bediening simpel is dankzij eenvoudige knoppen op de achterkant van de flitser. Ingebouwde LED-lamp Dankzij een LED-lamp met hoge intensiteit (100 lx) op de voorzijde van de flitser is de SB-500 een slimme keus voor filmers en voor fotografen die extra licht nodig hebben. Deze flitser is ideaal voor filmopnamen in donkere omgevingen en kan zeer handig zijn bij close-upfoto's. Bij gebruik met een compatibele camera kan de kleurinformatie van de LED-lamp samen met die van de flitser worden doorgegeven. De kleurtemperatuurregeling gebruikt een middelste waarde van 5400 K, wat leidt tot een natuurlijker uitziend licht. Daarnaast heeft de LED-lamp een vlakke lichtbron met een ingebouwde diffusor die fel licht verzacht. Een schakelaar op de achterkant van de flitser wijzigt de intensiteit van de LED-lamp, zodat deze op volle kracht schijnt. Voor een subtieler licht kan de LED-lamp worden ingesteld op de helft of een kwart van de volledige sterkte. De LED-lamp kan een onderwerp gedurende ongeveer 60 minuten verlichten bij gebruik van oplaadbare Ni-MH-batterijen en circa 30 minuten bij gebruik van alkaline-mangaan-batterijen. Creatieve mogelijkheden De flitskop kan tot 90° omhoog worden gekanteld en 180° Nikon SB-500 worden gedraaid, zodat u de hoek van het licht helemaal zelf kunt bepalen. De SB-500 is eenvoudig te bedienen, zodat zelfs fotografen die nog nooit met een flitser hebben gewerkt het licht naar hun hand kunnen zetten. Zo kunt u extra licht toevoegen aan opnamen bij daglicht, details van het onderwerp in moeilijke situaties met tegenlicht verlichten of de verlichting verzachten door indirect via het plafond te flitsen. Voor een meer geavanceerde verlichting kan de SB-500 worden gebruikt als hoofdflitser in een configuratie met meerdere externe flitsers (bij gebruik met een camera met een commanderstand voor de ingebouwde flitser). De flitser flitst 140 maal (of vaker) op één lading bij gebruik van oplaadbare Ni-MH-batterijen en circa 100 maal of vaker bij gebruik van alkaline-mangaan-batterijen. De oplaadtijd bedraagt circa 3,5 seconde bij gebruik van oplaadbare Ni-MH-batterijen en circa 4 seconden bij gebruik van alkaline-mangaan-batterijen. Kinderlijk eenvoudig De SB-500 combineert een superieure ergonomie met overzichtelijke knoppen op de achterzijde zodat de bediening zeer eenvoudig is. Aanvullende functies en de flitsstand kunnen worden ingesteld via een cameramenu dat automatisch wordt geactiveerd wanneer de SB-500 op de camera is aangesloten. De firmware kan worden bijgewerkt via de camera en deze Speedlight wordt gevoed door slechts twee AA-batterijen. De SB-500 wordt geleverd met de SS-DC2 zachte tas en de AS-23 Speedlight-standaard en is naar verwachting leverbaar vanaf 25 september voor de adviesprijs van €249,-.” Hier staan de specificaties vergeleken met de andere Nikon flitsers: http://www.hansbraakhuis.nl/Nikon-iDDL-flitsers.xls Hans Braakhuis
pagina 13
Het richtgetal van 24 voor de SB-500 is laag. Hoger dan de 9 of 11 die de ingebouwde flitser heeft, maar wel lager dan de 28 van de SB-700 of de 34 van de SB-910. De flitser lijkt handig en klein, en dat zal net het breekpunt zijn. Als je meer licht met filmen nodig hebt, dan is het ledlicht uit de SB-500 wel erg weinig en erg klein. Door dit licht krijg je harde schaduwen. Voor een wat breder licht, traploos regelbaar en instellingen voor meerdere kleuren (daglicht- kunstlicht - e.d.) ben je in de winkel vanaf de 50 euro kwijt, en dan heb je een draagbaar led-licht met rond de 126 lampjes in plaats van de drie in de SB-500. Voor de 50 euro heb je dan wel een Chinese Godox of iets dergelijks. Het aantal instellingen van de SB-500 is ook beperkt. Voor iets meer geld heb je de vrijwel universele SB-700. Jammer dat de gebruikte iconen voor enkele instellingen niet overeenkomen met de iconen van de SB-700 of SB-910.
Voorbeeld van led-filmlicht. Een SB-500 kan als Master-Hoofd-flitser op de camera werken mits je een D750 of D810 of latere camera hebt. Je hebt dan wat meer licht vanaf de camera in plaats van de ingebouwde flitser. Je moet in ieder geval wel een camera hebben met een Commander menu voor de ingebouwde flitser. Dat is niet het geval bij de instapcamera’s zoals de D40, D40x, D60, D3000, D3100, D3200, D3300, D5000, D5100, D5200, D5300, D5500 en de D50. Met zo’n goedkopere camera heb je voor draadloos CLS flitsen nog steeds minimaal twee CLS flitsers nodig. Denk aan 2 SB-700 flitsers. In de gebruiksaanwijzing lees ik dat je alleen een andere flitser kunt aansturen als je een D810, D-750 of een latere camera hebt. De SB-500 is dan de "hoofdflitser". Nikon gebruikt hier een raar woord. Want de naam "hoofdflitser" schept verwarring met het begrip "hoofdlicht". En dat wordt niet bedoeld. Master of Commander flitser geeft duidelijker aan dat hiermee de flitser wordt bedoeld die de boel kan aansturen. Een SB-500 kan slecht beperkt de boel aansturen. Lees in de gebruiksaanwijzing (E2) dat de SB-500 als secundaire flitser gebruikt kan worden MITS je de camera ALLEEN op kanaal 3 zet. Volgens mij is de SB-500 een veel te dure flitser, met mitsen en maren, niet geheel compatibel is het systeem met de SB-600, 700, 800, 900 en 910. Het advies, betaal 20 euro meer voor een SB-700. Bij een prijsverschil van 80 tot 100 euro goedkoper dan de SB-700 zou netjes zijn. (tekst eind 2014) De SB-500 is niet manueel in te stellen. De SB-500 heeft dan ook geen flitslicht correctie, anders dan via het camera-menu. Mocht je de flitser zoveel gebruiken dat de hitte de flitser te veel wordt, dan zal de SB-500 zichzelf uitschakelen. Een test met de SB-500 staat hier. Tip: Laat de kleinere Nikon flitsers liggen als je ze tweedehands tegenkomt. Ze hebben niet de mogelijkheden van de SB-600-700-800-9x0.
Hans Braakhuis
pagina 14
2.9
SU-800
De SU-800 verscheen in november 2005. Je hebt deze nodig om met een D2, D3 of D4 serie camera en de goedkopere instap reflexcamera’s draadloos andere Nikon CLS flitsers aan te kunnen sturen. Deze camera’s hebben of geen ingebouwde flitser of de ingebouwde flitser heeft geen Commander modus. Iemand met een D90 (slechts een voorbeeld) kan met het Commander menu een of meer andere flitsers draadloos aansturen en met het menu ook de lichtopbrengst van de ingebouwde flitser en de draadloos aangestuurde flitsers regelen. In een studio moet je veelal naar de lamp lopen, deze lager zetten. Lichtopbrengst regelen en de lamp weer omhoog zetten. Dat doe je met het CLS en het Commander menu. Met de SU-800 kan dan ook als je camera er niet voor geschikt is. En is je camera wel voor CLS geschikt dan heb je met de SU-800 iets meer mogelijkheden dan met het Commander menu. Er is nog een alternatief, heb je bijvoorbeeld een D5100, dan kun je met een SB-700 (het goedkoopste alternatief) elke andere SB-600, 700, 800 900 of 910 draadloos aansturen. Je hebt dan geen SU-800 nodig. In dit alternatief heb je dan wel twee flitsers om een onderwerp mee te belichten en gebruik je de ene flitser voor invullicht en de andere als hoofdflitser.
SU-800
Hans Braakhuis
pagina 15
2.10 R1C1 Uit 2005. Een complete set bestaande uit twee SB-R200 flitsers met en een SU-800 voor de draadloze aansturing via het i-DDL flitssysteem van de camera. Alle communicatie over instellingen en belichting vindt draadloos plaats via infrarood. De kit omvat tevens accessoires voor frontale belichting, kleurenfilters en adapterringen voor de meest gangbare filtermaten van Nikon objectieven. De R1C1 set heeft een nadeel: zwaartepunt. Je klemt zo'n setje niet zo maar aan de voorkant van je objectief en gaat er dan mee rondlopen. Werkt van geen meter. Bij de R1C1 set hoort een stoel en een opnametafel. Met het CLS Commander menu in je camera (als je camera een Commander menu heeft), of op de SU-800 regel je de lichtopbrengst en elke schaduw kun je wegwerken en desnoods versterken. Deze sets worden gebruikt om munten (relief), juwelen, horloges e.d. mee te fotograferen. Met een UR-5 ring past de set op de AF Micro 60 mm f/2,8 D.
R1C1 set met SU-800 en meerdere SB-R200 flitsers.
2.11 SB-R1 De set van de R1C1 maar dan zonder een SU-800. Heb je de SB-700, 800, 900 of 910 dan kun je de SB-R200 ook aansturen.
Hans Braakhuis
pagina 16
2.12 SB-R200 Uit november 2005. De SB-R200 past niet op de ISO norm flitsschoen van een Nikon camera. Ook de SB-R200 is een i-DDL macro flitser. Richtgetal 10. Kantelbare flitskop: alleen verticaal. Kan CLS flitsen. Te gebruiken accessoires: SW-11, SJ-R200, SW-12, SW-C1. Je kunt met de SU-800 één tot meerdere SB-R200's aansturen.
Meerdere SB-R200 flitsers op een SA-20 houder.
Hans Braakhuis
pagina 17
2.13 Een overzicht in Excel van de actuele i-DDL flitsers Hier staat m’n overzicht: http://www.hansbraakhuis.nl/iDDL%20flitsers.xls
Een klein stukje uit m’n actuele Nikon flitser overzicht op m’n website. 2.14 Oververhitting van de flitser. Oververhitting van de flitser kan schade aan de flitser tot gevolg hebben. Enkele flitsers hebben een eigen oplossing om schade door oververhitting te voorkomen. De SB-900 schakelt zich zelf even uit, om zodoende af te kunnen koelen. Een SB-910 gaat een langere intervaltijd maken als de flitser te warm wordt. Oververhitting ontstaat veelal in de accu’s die in de flitser gebruikt worden. Die kunnen door veelvuldig flitsen te heet worden. Oplossingen: Gebruik een aparte voeding voor de flitser, zoals de SD-8A of de SD-9. Naast de accu’s in de flitser worden dan ook de accu’s in de aparte voeding aangesproken. Omdat er meer accu’s worden gebruikt, gaat de temperatuur per accu omlaag. -
Gebruik minder mAh. Bij 2700 en 2500 mAh komt er meer warmte vrij dan bij 2300 mAh.
Hans Braakhuis
pagina 18
3
Flitsers voor de ONE camera’s
Je kunt alleen een extra flitser op een ONE camera plaatsen als je ONE camera een multi-accessoire poort heeft. Helemaal multi-accessoire is die poort nu ook weer niet. Nikon levert een AS-N1000 adapter voor multi-accessoirepoort als je er een ME-1 externe stereomicrofoon op wilt aansluiten. Niet elke ONE camera heeft een multi-accessoire aansluiting. De eerste camera met zo’n aansluiting was de V-1 uit 2011. De V1 heeft zelf geen AS-N1000 ingebouwde flitser. De opvolger hiervan, de V2 uit 2012 heeft naast de multiaccessroire poort ook een ingebouwde flitser in de camera, type opklapflitser, zoals bij een reflexcamera. De V3 (2014) heeft een ingebouwde pop-up flits met richtgetal 5. Daarnaast heeft de V3 een multi-accessoire aansluiting.
De multi-accessore aansluiting op bijvoorbeeld een V-1. 3.1
SB-N5
Uit oktober 2011. Een flitser speciaal voor de V1 compactcamera. De flitsschoen is afwijkend, waardoor deze flitser niet op andere Nikon camera's gebruikt kan worden. De Speedlight flitser SB-N5 is behoorlijk klein. Dat zie je terug in het richtgetal. Richtgetal volgens de folder is 8,5 en dat is minder dan dat je bij de meeste opklapflitsers in een reflexcamera krijgt. De flitser heeft een andere aansluiting dan de standaard ISO schoen die we al bijna 50 jaar kennen. Nikon noemt het de multi-accessoirepoort omdat ook het GPS-apparaat GP-N100 er op past. De flitser kan verticaal of horizontaal worden gedraaid om indirect te flitsen via het plafond of de muren. Er is een lampje aan de voorkant van de flitser waarmee je een instellicht in het donker hebt. Of dat zin heeft, de flitser naar het plafond richten met een richtgetal van 8,5? Op de camera kun je kiezen voor: invulflits (synchronisatie op het eerste gordijn), eerste gordijn met trage synchronisatie, synchronisatie op het tweede gordijn en tweede gordijn met trage Hans Braakhuis
Nikon SB-N5 pagina 19
synchronisatie In de flitser regelingsstand heb je de keuze tussen i-DDL of handmatig. Ook kun je de lichtopbrengst van de flitser regelen. In de omschrijving wordt wel geschermd met het sleutelwoord i-DDL, maar dat duidt hier volgens mij niet op uitwisselbaarheid. Onbegrijpelijk dat Nikon geen normale Nikon flitser mogelijk maakt op de Nikon ONE serie camera’s.
Nikon SB-N5 met een 50 eurocent munt
Nikon SB-N5
Hans Braakhuis
pagina 20
3.2
SB-N7
Samen met de V2 werd de SB-N7 in januari 2013 op de markt gebracht. Bijzonder is het richtgetal van 18 en dan kun je de flitser alleen nog maar naar boven kantelen. De flitser draaien wil niet. Richtgetal 18 is tenminste iets serieuzer dan het richtgetal van de SB-N5. De V2 heeft een ingebouwde flitser met richtgetal 5. (echt waar: vijf !!!???) Op de camera kun je kiezen voor: invulflits (synchronisatie op het eerste gordijn), eerste gordijn met lange sluitertijd, synchronisatie op het tweede gordijn, en tweede gordijn met lange sluitertijd; flitsstanden: i-DDL, handmatig. Ook kun je de lichtopbrengst van de flitser regelen. Onbegrijpelijk dat Nikon geen normale Nikon flitser mogelijk maakt op de Nikon ONE serie camera’s.
Hans Braakhuis
pagina 21
