Actuasessie Rekeningrijden

Actuasessie Rekeningrijden Slimme Mobiliteit in de Proeftuin Leuven

Sven Maerivoet 8 April 2011

Overzicht • • • • •

Inleiding tot slimme mobiliteit. Opstellen van de tariefschema’s. Technologische uitwerking. De verschillende projectfasen Meer informatie.

Sven Maerivoet

Proeftuin Slimme Mobiliteit Leuven

2

1

Inleiding tot slimme mobilteit Opstellen van de tariefschema’s Technologische uitwerking De verschillende projectfasen

Achtergrond van de Proeftuin Leuven Wat zijn de externe kosten? Het is tijd voor slimme mobiliteit! Maatschappelijke discussiepunten

Achtergrond van de Proeftuin Leuven • Ontstaansgeschiedenis: – Consortium van bedrijven getrokken door T!NC (ITS België). – Oorspronkelijk “Proeftuindossier” Vlaamse Overheid (IWT&IBBT) ÎWerd 2x niet in behandeling genomen! – Nu op eigen initiatief, met steun van de Stad Leuven!

• Doelstellingen: – Kan je met rekeningrijden het gedrag van bestuurders aanpassen? – Aansluiten op mobiliteitsbeleid van de stad (o.a. verplaatsingen in kaart brengen, impact op sluipverkeer, ...). Sven Maerivoet


3



Wat zijn de externe kosten? • Dit zijn kosten aan de maatschappij. – Worden niet beschouwd door reizigers. – Dit leidt tot welvaartsverlies.

• Welke externe kosten zijn er?

EK TKS

TKS

PK

PK

– Schaarste infrastructuur: tijdsverlies, betrouwbaarheid, schade, ... – Ongevallen (verkeersveiligheid): risico’s, materiaal, medisch, productieverlies, pijn en rouw, ... – Milieu: emissies, geluidshinder, volksgezondheid, lange termijn risico’s, klimaatverandering, ... Bestaande belastingen en taksen zijn te laag en nauwelijks gekoppeld aan de externe kosten. Sven Maerivoet


4

2



Het is tijd voor slimme mobiliteit! • Mensen moeten nadenken over hun verplaatsingen: – Denken in termen van minimale maatschappelijke ipv. minimale private kosten (gevolgen van het gebruik en niet enkel van het bezit). – Gevolgen: schonere en veiligere auto’s, spits- en locaties mijden, ...

• Moeilijke politieke besluitvorming: – Afstemming tussen de 3 Gewesten. – Typisch Belgisch compromis. – Hervorming van de (auto)fiscaliteit. • Hier: variabilisatie van de verkeersbelasting (BIV wordt genegeerd). Sven Maerivoet



5


Maatschappelijke discussiepunten • Maatschappelijk misverstand: – Het dient niet om de mensen uit hun auto’s te jagen; wel om prikkels te geven om minder externe kosten te veroorzaken.

• “De brandstoftaksen volstaan toch al?” – Brandstofverbruik is 1-op-1 gerelateerd aan CO2. – Maar brandstoftaksen dekken niet alle externe kosten, bv. tijdsverliezen!

• “Leidt dit tot een grotere drukte op het secundair wegennet?” – Afstemming nodig tussen hoofdwegennet en secundair wegennet voor verkeersdrukte, leefbaarheid, veiligheid, ... Sven Maerivoet


6

3



Maatschappelijke discussiepunten • “Wordt de woon-werkverplaatsing lastiger?” – Iedereen heeft er baat bij: congestie is vaak een kwestie van de laatste percenten. – Mobiliteitsbudget, flexibele uren, telewerken, ...

• “Mijn privacy wordt geschonden!”

Î Misinformatie

– Oa werkgevers hebben niet zomaar inzage in factuur.

• “Is de maatregel wel sociaal?” – Ontstaan van verkeersarmoede: de ‘armsten’ hebben echter geen auto’s; het is de laag net daarboven. – De ‘rijksten’ kunnen zich permitteren te vervuilen; echter, zij belasten het milieu al meer, alleen betalen ze er nog niet voor. – Staat of valt ook bij nuttige besteding opbrengsten. Sven Maerivoet



7

Een intelligente kilometerheffing (X/T/K) Variabilisatie verkeersbelasting Nastreven van kostenneutraliteit Internalisatie van de externe kosten

Wat betekent ‘intelligent’? • Doelstelling vanuit Vlaamse overheid: hiërarchie van het wegennet optimaal gebruiken. – Hoogste niveau zo veel mogelijk gebruiken, sluipwegen vermijden: woonwijken leefbaar Ù snelwegen stromend. – Afstemming tussen verschillende niveaus is nodig.

• Echter, capaciteit wegennet is beperkt: dit leidt tot congestie. • Daarenboven zijn er verschillende soorten voertuigen: – Verschil in uitstoot, geluid, schadelijke effecten, ... Differentiatie naar plaats, tijdstip en voertuigklasse! Sven Maerivoet


8

4



Een intelligente kilometerheffing (X) • Differentiatie naar plaats:

Wegtype 1 (autosnelwegen, hoofdwegen, ...) Wegtype 2 (secundaire wegen, ...) Wegtype 3 (lokale wegen, ...) Sven Maerivoet


9



Een intelligente kilometerheffing (T) • Differentiatie naar tijdstip: – Spitsperiodes: 6u-9u en 16u-19u. – Dalperiodes: overdag, ’s nachts en heel het weekend. 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Dal Piek Dal Piek Dal

• Dit is een compromis voor alle locaties: E40 richting Brussel

Dagverloop E40 (richting Luik) E40 richting Luik

Dagverloop E40 (richting Brussel)

7500

6500

7000

6000 5500

6000

Gemiddelde intensiteit [voertuigen/uur]

Gemiddelde intensiteit [voertuigen/uur]

6500

5500 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500

4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000

1000

500

500 0 00u

5000

01u

02u

03u

04u

05u

06u

07u

08u

09u

10u

11u

A3/E40 Brussel (Bertem / Heverlee) A3/E40 Brussel (Kraainem / Sint-Stevens-Woluwe)

12u

13u

14u

15u

16u

17u

18u

19u

20u

21u

22u

23u

A3/E40 Brussel (Sint-Stevens-Woluwe / Sterrebeek) A3/E40 Brussel (Evere / Kraainem)

Sven Maerivoet

0 00u

01u

02u

03u

04u

05u

06u

07u

08u

09u

10u

11u

A3/E40 Luik (Bertem / Heverlee) A3/E40 Luik (Kraainem / Sint-Stevens-Woluwe) A3/E40 Luik (Sterrebeek / Bertem)

12u

13u

14u

15u

16u

17u

18u

19u

20u

21u

22u

23u

A3/E40 Luik (Sint-Stevens-Woluwe / Sterrebeek) A3/E40 Luik (Evere / Kraainem)


10

5



Een intelligente kilometerheffing (K) • Differentiatie naar voertuigklasse: – Op basis van de cilinderinhoud (= fiscale PK’s). – Andere mogelijkheid:

(= minder evident).

• We gebruiken volgende gemiddelde verkeersbelastingen bij de opdeling: € 0.00

€ 100.00

€ 200.00

€ 300.00

€ 400.00

€ 268.03

FP ≤ 10

€ 373.30

FP = 11

€ 501.73

FP ≥ 12

EV

€ 500.00

€ 71.28

Sven Maerivoet



11


Variabilisatie verkeersbelasting • Statistieken personenwagens FOD’08 & TML: – Zij legden gemiddeld 14.755 kilometer per jaar af. – Hiervan 36% op W1, 41% op W2 en 23% op W3. – Tijdens de spits 63%, in de dalperiode 37%.

• Weging op basis van de externe kosten.

basistarieven

– Cfr. principe van ‘‘de vervuiler betaalt’’. Tijdsperiode Wegtype Piekperiode W1 (autosnelwegen, hoofdwegen) W2 (secundaire wegen) W3 (lokale wegen) Dalperiode W1 (autosnelwegen, hoofdwegen) W2 (secundaire wegen) W3 (lokale wegen) Buiten het gebied

Sven Maerivoet

FP <= 10 1.67 2.20 3.38 1.49 1.51 1.74 0.00

Tarief [cent/km] FP = 11 FP >= 12 2.32 3.12 3.06 4.11 4.71 6.33 2.08 2.80 2.10 2.82 2.42 3.25 0.00 0.00

EV 0.45 0.64 0.89 0.40 0.40 0.40 0.00


12

6



Nastreven van kostenneutraliteit • Variabilisatie van de verkeersbelasting: – Geen heffing van een extra belasting. – Geen internalisatie, wel weging met externe kosten. – De gebruikers gaan op jaarbasis er samen niet meer betalen. – Wie meer/minder rijdt, betaalt meer/minder.

• Let wel, afwijking van het gemiddelde gedrag: – Stel je rijdt 25.000 ipv. 15.000 km/jaar. Bedrag per jaar verdubbelt ongeveer. – Stel je rijdt meer in ochtend- en avondspits op lokale wegen (bv. voor schoolkinderen). Bedrag per jaar stijgt met zo’n 100 euro. Sven Maerivoet


13



Internalisatie van de externe kosten • Liggen veel hoger dan wat nu betaald wordt: 7.00

6.00

Tarief [cent/km]

5.00

[cent/km] Piekperiode Dalperiode 5.052 4.530 6.821 4.685 10.787 5.544

Diesel Autosnelwegen (W1) Gewestwegen (W2) Steden (W3)

6.33

4.71

Niet langer kostenneutraal!

4.11 4.00 3.38

3.12

3.25

3.06

2.32 2.00

1.00

2.82

2.80

3.00

2.42

2.20

2.10

2.08

1.67

0.45

1.74

1.51

1.49 0.89

0.64

0.40

0.40

0.40

0.00 W1 (autosnelwegen, hoofdwegen)

W2 (secundaire wegen)

W3 (lokale wegen)

W1 (autosnelwegen, hoofdwegen)

Piekperiode

<= 10 FPs

W2 (secundaire wegen)

W3 (lokale wegen)

Dalperiode

11 FPs

Sven Maerivoet

>= 12 FPs

Elektrische voertuigen


14

7


Overzicht hard-/software en werking (1/2/3/4/5/6) Soorten on-board units (OBU’s) De groep testgebruikers Privacy kwesties: wie mag wat zien (1/2/3/4)?

Overzicht hard-/software en werking (eCall)

1

(GPS)

(OBU)

Sven Maerivoet



15



1

(GPS)

(OBU)

2

(GPRS) Sven Maerivoet


16

8




1

(GPS)

(OBU)

2

3 (GPRS)

(back-end server) Sven Maerivoet



17



1

(GPS)

(OBU)

2

3 (GPRS)

4 (back-end server) Sven Maerivoet

(map matching)


18

9




1

(GPS)

(OBU)

2 5 (tarief)

3

4

(GPRS)

(map matching)

(back-end server) Sven Maerivoet



19



1

(GPS)

(OBU) (factuur)

6 (testgebruikers)

2 5 (tarief)

3 (GPRS)

4 (back-end server) Sven Maerivoet

(map matching)


20

10



Soorten on-board units (OBU’s) • Thick client: – ‘Slim’. – Doet zelf de map-matching en tariefberekening. – Keuze van Nederland (“De gegevens verlaten het kastje niet”).

• Thin client: – ‘Dom’. – Stuurt alle GPS posities door en ontvangt het resultaat van de tariefberekening. – Proeftuin Leuven.

Sven Maerivoet



21


De groep testgebruikers • 15 initieel; 35 extra geronseld bij Stad Leuven, K.U.Leuven, KBC, NXP, IBM, ... • Dieselwagens + 1 elektrisch voertuig. • Blijven anoniem bij verwerking: zij ‘worden een nummer’. • Belangrijke informatie: – Contactgegevens (voor opvolging). – Type wagen (cilinderinhoud, FP’s). – Nummer OBU.

Sven Maerivoet


22

11



Privacykwesties: wie mag wat zien?

1

GPS

Sven Maerivoet



23



1

2

GPS

ID (‘obfuscatie’)

Principe van gescheiden databanken. Sven Maerivoet


24

12




1

2

GPS


3




25



1

2

GPS


3 4



26

13


Chronologisch overzicht van alle projectfasen Fase 1: referentieperiode met nulmeting Fase 2: wedstrijd met beloning Fase 3: gedragswijziging en rapportering

De verschillende projectfasen • Het project loopt tot en met december 2011. • Er zijn 3 afgelijnde fasen: Fase 0 (1M) Fase 1 (3M) Fase 2 (4M) Fase 3 (3M)

Voorbereiding

Referentieperiode met nulmeting

Wedstrijd met beloning

Gedragswijziging en rapportering

• In april 2010 was er al een showcase!

Sven Maerivoet



27


Fase 1: referentieperiode & nulmeting • In kaart brengen persoonlijk rijgedrag: Gebruikers ID Vertrekplaats Leuven ... ... ... ... ... ...

Aankomstplaats Brussel ... ... ... ... ... ...

Datum 01/09/2010 ... ... ... ... ... ...

Vertrektijd 12:23 ... ... ... ... ... ...

Aankomsttijd 13:54 ... ... ... ... ... ...

Totaal #km Kost 32 € 3.215 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Wegtype 1 #km Kost 15 € 2.532 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Wegtype 2 #km Kost 10 € 0.415 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Wegtype 3 #km Kost 7 € 0.268 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

• Persoonlijke pagina op back-end server: • Overzicht facturen. • Overzicht ritten. • Detailbeeld per rit.

Sven Maerivoet


28

14



Fase 2: wedstrijd met beloning • Psychologie: beprijzen, belonen of budget? – Korte termijn: beloning(sbudget). – Lange termijn: beprijzing.

• Criterium: – Verbetering van de persoonlijke gemiddelde kost per gereden kilometer. – Persoonlijke feedback via back-end (anoniem!). – Op regelmatige basis inzicht geven (bewustmaking). De besten worden beloond met cadeaucheques.

• Ook: fraudedetectie. Sven Maerivoet



29


Fase 3: gedragswijziging & rapport. • De testgebruikers rijden nu zonder beloning. • Is de gedragswijziging blijvend? Zo ja, in welke mate? • Afleiden statistieken, ... en rapportering. • Prijsuitreiking. • In welke mate voldeden de testgebruikers aan het mobiliteitsbeleid van de Stad Leuven? – – – – –

Wering van sluipverkeer. Gebruik van voorkeursroutes. Inzicht in verplaatsingsgedrag. Mogelijke lokale knelpunten. ... Sven Maerivoet


30

15

Meer informatie • Transport & Mobility Leuven http://www.tmleuven.be/ [email protected]

Sven Maerivoet


31

16

Actuasessie Rekeningrijden

Recommend Documents