Activerende werkvormen Ton Kallenberg SSC OOS
Op welke manieren komt u iets over mij te weten? En, (2) Is dat relevant? En, (3) Wanneer weet u genoeg?
Opdracht: bespreek deze vragen in een tweetal.
activerend onderwijs is onderwijs dat aanzet tot actief leren, waarbij leerstof op een dieper niveau verworven wordt en langer opgeslagen blijft in de hersenen.
werkvormen? 1. Leren is een actief proces (en de student is daar zelf verantwoordelijk voor) (Leren is [a] constructief, [b] cumulatief, [c] zelfgereguleerd/actief, [d] doelgericht, [e] gesitueerd, [f] collaboratief en [g] individueel verschillend) (De Corte, 2000)
2. Om het rendement te verhogen (door verhoging van): •retentiewaarde •time on task
N.B.: dit is een willekeurig gekozen voorbeeld van een mindmap (zonder oordeel over goed/slecht).
Rendement:
Rendement = relatieve maat kwantitatief: slaagpercentage, uitvalpercentage, of gerealiseerde studiebelastinguren
kwalitatief: de verhouding van het bereikte opleidingspeil vs. het opleidingspeil bij aanvang van de studie (Cie Wijnen spreekt over studeerbaarheid)
Hoeveel % beklijft van wat je: % hoort en ziet % leest % met anderen bediscussieerd hebt % hoort % persoonlijk ervaren hebt % uitlegt aan anderen % gedemonstreerd krijgt
Retentiewaarde 5% van wat we horen 10% van wat we lezen 20% van wat we horen en zien 30% van een demonstratie 50% van waar we met anderen over gediscussieerd hebben 75% van wat we persoonlijk ervaren hebben 90% van wat we uitleggen aan anderen
Retentiewaarde (2) Yes, it was developed and used by NTL Institute at our Bethel, Maine campus in the early sixties when we were still part of the National Education Association's Adult Education Division. Yes, we believe it to be accurate - but NO, we no any longer have - nor can we find - the original research that supports the numbers. We get many inquiries every month about this - and many, many people have searched for the original research and have come up empty handed. We know that in 1954 a similar pyramid with slightly different numbers appeared on p. 43 of a book called Audio-Visual Methods in Teaching, published by the Edgar Dale Dryden Press in New York. Yet the Learning Pyramid as such seems to have been modified and always has been attributed to NTL Institute. Feel free to use the Learning Pyramid (below) as you wish without charge - and cite at the bottom - "NTL Institute for Applied Behavioral Science, 300 N. Lee Street, Suite 300, Alexandria, VA 22314. 1-800-777-5227."
Time on Task = de tijd die de student doorbrengt met daadwerkelijk studeren (ook wel ‘engaged time’ genoemd)
Academic Learning Time (ALT) = de effectieve leertijd waarbij een student activiteiten uitvoert die nauw aansluiten bij zijn specifieke niveau
Als ToT <, dan ook ALT <, waarbij geldt: Prompte feedback Discussie Reflectie-activiteiten
Instructies voldoen aan 1. Geef studieaanwijzingen aan studenten (wat moeten ze precies leren, hoe kunnen ze het aanpakken?)
2. Geef opdrachten en oefeningen (i.c.m. bijsturing en voortgangscontrole - dit bevordert actieve deelname studenten)
3. Stuur studenten door snelle correcties van mondelinge en schriftelijke bijdragen 4. Voer regelmatig voortgangscontrole uit of student wel werkt 5. Draag zorg voor zorgvuldige voorbereiding (goede planning organisatie van instructies) (Jochems, 1990)
Zelfstudie-opdrachten onderscheiden zich wanneer zij: 1. relevant zijn voor de leerdoelen 2. voor de student helder zijn 3. goed aansluiten bij de vaardigheden van de student 4. regelmatig worden opgegeven 5. worden gebruikt om student feedback over hun studievoortgang te geven Cotton, K. (1999). Educational Time factors. School improvement research series: research you can use. Portland, OR: NW Regional Educational Laboratory (http://www.nwrel.org/scpd/sirs/4/cu8.html)
Teaching-learning paradox: Naarmate een college slechter wordt, gaan studenten meer zelfstudie doen. Naarmate een college meer activerend is, gaan studenten minder zelfstudie doen (Van Dijk, 2000)
Activerende werkvormen Zetten studenten aan tot actief: •selecteren •bestuderen •interpreteren •toepassen van informatie (=verwerven), op levensechte casussen, of actief aanwenden van informatie om complexe praktijkproblemen op te lossen (= verwerken). (Jacobson & Mark, 1995; Silberman, 1996; Meyers & Jones, 1993; White, 1996)
Activerende werkvormen van kort (enkele minuten) tot lang (concept) hebben verschillende gedaanten probleemtaken casusstudies educatieve spelen gericht op individu groepen van studenten (collaboratief / cooperatief)
Activerende werkvormen voorbeelden: samenwerkend leren leren van (sleutel)begrippen klassen/groepsgesprek meningsvorming kennistoepassen (in nieuwe situaties) reflecteren schrijfopdrachten spelen/simulaties (formatief) toetsen samenvatten
Leeractiviteiten studenten Cognitief
Affectief
Regulatief
Relateren
Attribueren
Orienteren
Structureren
Motiveren
Plannen
Analyseren
Concentreren
Proces bewaken
Concretiseren
Zich beoordelen
Toetsen
Toepassen
Waarderen
Diagnosticeren
Memoriseren
Inspannen
Bijsturen
Kritisch verwerken
Emoties opwekken
Evalueren
Selecteren
Verwachten
Reflecteren
Kenner
Planner
Bedenker
Samenwerker
houdt van feiten, exacte definities, detauls, objectiviteit
planmatige aanpak, voorspelbaarheid, vermijding chaos
ambitie, creatie, nieuwe ideeen onzekerheid is utdaging
interactie
focus op
kennisoverdracht
lesvoorbereiding
afwisseling in leerstof en aanpak
actieve deelname
college
(te) abstract, risico op (te) veel leerstof
lesinhoud soms gevarieerd, vaak emoties centraler verloren vanwege chaotisch dan inhoud structuur weinig feeling in te spelen onverwachte leermogelijkheden
doelgroep student als rationele soms saaie lessen gebruiker (geen ruimte voor speling)
lesinhoud soms verwarrend weinig aandacht aan basiskennis
soms teveel belang aan groepsvorming (leidt tot lagere eisen)
Van den Broeck, 2002
voorbeeld elders Academie - Arena - Atelier
Bestuurskunde Lerarenopleiding Academie hoorcolleges
Arena activerende werkvormen in “beschermde omgeving”
Atelier simulatie / praktijk
kan ik activerende werkvormen geven? Rol docent verandert ? (van overdrager van leerstof naar iemand die het leerproces van de student begeleidt)
wat heb ik nodig? DURF !
http://www.youtube.com/watch?v=fW8amMCVAJQ&list=FLAudtC2GBsyaDETpnLzEcmw&index=12&feature=plpp_video
maar welke kennis heb ik (ervoor nodig)?
hoorcolleges 3 functies hoorcolleges: •voorwaardelijk •orienterend •oefen Echter: aandacht verslapt na 10 minuten (Hartley & Davies, 1978)
hoorcolleges
hoorcolleges activerend hoorcollege: •leidt tot meer diepgaande verwerking leerstof •studenten kunnen kennis toepassen, verbanden leggen, ... •doorbreekt anonimiteitsgevoel bij studenten •verhoogd verantwoordelijkheidsgevoel bij studenten •biedt inzicht in vorderingen van studenten
on-Task Studierendement en de hoeveelheid tijd die studenten aan hun studie besteden correleren hoog met elkaar.
•Naarmate een tentamen dichterbij komt, besteden studenten meer tijd aan zelfstudie (Vos, 1987) •De maximale studietijd van studenten = 32 uur •“Wet van Vos” - de hoeveelheid zelfstudie per contactuur neemt af, naarmate het aantal contacturen toeneemt •Gijselaer & Schmidt (1993): (1) het omslagpunt waarbij een toename van contacturen geen extra hoeveelheid zelfstudie oplevert is 12 uur per week (2) naarmate binnen een cursus per instructie-uur meer zelfstudie plaatsvindt, neemt de leerprestatie toe. •Conclusie/voorstel (Vos, 1998): het presentatieuitwerkingsmodel (docent legt uit, student haat daarna aan de slag maar stelt uit), moet vervangen worden door voorbereiding-feedbackmodel: vlak voor contacturen/tentamen moet er tijd zijn voor studenten om zich voor te bereiden.
uitgangspunten voor roostering: Bruto curriculum (= 1680 uur, 42 weken * 40 uur) versus netto curriculum (max. 1300 uur, 42 wkn * 30 uur) (Wijnen, 1992)
•Verspreid contacturen over 5 dagen van de week (Vos, 1992, 1998) •Verdeel studielast gelijk over het jaar (Vos, 1992, 1998) •Verdeel studielast gelijk over de week (Vos, 1992, 1998) •Verdeel contacturen en zelfstudie-uren gelijk over de week en het jaar (12 c.u. p/w) (Vos, 1992, 1998) •Maak de zelfstudieuren zichtbaar (in curriculum en cursus, b.v. benodigde tijd voor voorbereiding van hoorcolleges, werkgroepen, practica) (Janssen, 1996) •Het voorbereiding-feedbackmodel is uitgangspunt voor de inrichting van de cursus (Vos, 1998)
Peter van Petegem (red.) Leuven: Lannoo www.lannoocampus.com
Ton Kallenberg c.s. Utrecht: Lemma www.boomlemma.nl
