ACTIEF OUDER WORDEN EN ZIJN. Beleidsnota van de minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke over ouderenbeleid

ACTIEF OUDER WORDEN EN ZIJN Beleidsnota van de minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke over ouderenbeleid

Voorwoord Discussienota ouderenzorg : • Overleg met de gemeenschappen en gewesten Samenwerkingsakkoord : vastleggen van globale doelstellingen Jaarlijkse evaluatie obv gemeenschappelijk vastgestelde indicatoren

Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

2

Voorwoord • Oprichting Interministeriële Conferentie Ouderenbeleid • Overleg met het maatschappelijk draagvlak via : - ouderenorganisaties - maatschappelijk middenveld - zorgverleners Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

3

1. Actief ouder worden en zijn = Sociaal beleid in een actieve welvaartstaat

• Preventief beleid • Beleid inzake inkomen • Beleid inzake zorg en dienstverlening


4

De Actieve Welvaartstaat VRIJWILLIG ANDERS ACTIEF ZIJN Formeel arbeidscircuit Informele zorgarbeid

Soepeler omgaan met de cumulbeperkingen tussen arbeid en pensioen

Maatschappelijk, cultureel, sport- en vrije tijdsleven

Adequate regeling vrijwilligerswerk

Opdracht lokaal beleid


5

De Actieve Welvaartstaat

Stimuleren van maatschappelijke participatie als preventie voor maatschappelijk isolement Randvoorwaarde : Positieve beeldvorming over ouderen ! (cfr. evolutie van het deficitmodel naar het competentiemodel) Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

6

2. Pro-actief : risico’s voorkomen Preventie op alle leeftijden en niveaus Preventie en vorming op jongere leeftijd

Primaire preventie

Preventie en vorming op oudere leeftijd

Secundaire preventie

Sociaal ondersteunende maatregelen voor ouderen

Tertiaire preventie


7

2. Pro-actief : risico’s voorkomen • Belang van algemene bevolkingsgerichte acties via de gezondheidswerkers op het niveau van de eerste lijn. Aanpassing van de vorming en heroriëntering van de beschikbare middelen. • Federaal beleid : aandacht voor vb. thema’s voor kwaliteitsbevordering van de medische praktijk, de toegang tot bepaalde medicatie,… Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

8

3. De actieve welvaartstaat : Een adequate sociale bescherming I N K O M E N S Z E K E R H E I D

Fenomeen van de dubbele vergrijzing • Risico’s van relatieve verarming Regelmatige welvaartsaanpassingen voor ouderen.

ÆInkomensgarantie voor ouderen ÆHet Zilverfonds ÆDemocratisering tweede pensioenpijler Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

9

3. De actieve welvaartstaat : Een adequate sociale bescherming D I E N S T E N

Z E K E R H E I E DN VZ AO NR G

• Groter risico op verlies van zelfredzaamheid Toename van behoefte aan dienstverlening en chronische zorg, 3 cruciale vragen : 1. Hoe diensten en zorg ontwikkelen om op de meest doelmatige wijze de toenemende vraag op te vangen ? 2. Hoe waarborgen dat de nodige menselijke en financiële middelen gemobiliseerd kunnen worden ? 3. Hoe waarborgen dat iedere oudere toegang heeft tot de diensten en zorg die hij behoeft ? Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

10

4. De juiste diensten en zorg. Voorzorg Diensten brengen bij de plaats Zelfzorg waar de ouderen woont

(levenslang wonen domoticatoepassingen)

Oudere naadloze zorg

Formele zorg

De ouderen dichter bij de diensten brengen of er laten wonen.

Informele zorg

(interpersoonlijke solidariteit) Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

11

4. De juiste diensten en zorg. Voorzorg : • premies of fiscale vrijstellingen voor aanpassingen aan bestaande woningen; • informatiecampagnes voor nieuwbouwers; • sensibilisering en opstellen van richtlijnen voor de sociale woningbouw en architecten. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

12

4. De juiste diensten en zorg. Zelfzorg : • Ondersteunende dienstverlening : ontwikkeling van buurtdiensten, dienstencentra, ontmoetingscentra, particuliere dienstverlening; • Effekten nagaan van veranderingen in het openbaar domein op de oudere en zijn omgeving. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

13

4. De juiste diensten en zorg. Informele zorg : • Voldoende tijdskrediet tijdens de beroepsloopbaan; • Mantelzorgers integreren en ondersteunen in de professionele zorg; • Vorming en erkenning van mantelzorgers; • ≠ niet-toegelaten arbeid in het kader van werkloosheid of arbeidsongeschiktheid; • Problematiek inzake de onderhoudsplicht. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

14

4. De juiste diensten en zorg. Formele zorg : belangrijke uitdaging : • De vereenzaming van thuiswonende ouderen • Allochtone ouderen : interculturalisering van de zorg en het taalprobleem


15

4. De juiste diensten en zorg. Belangrijke randvoorwaarde = de netwerkvorming Oudere Overheid (Oprichting interdepartementele observatiecel)

(Zorgcoördinator,…)

INFORMATIE

Zorgverstrekkers (Nieuw evaluatie-instrument)


16

5. Formele zorg. Doel = •

Herwinnen van verloren zelfzorg; • De gevolgen van een functieverlies zoveel mogelijk beperken.

Formele zorg is een subsituut voor tijdelijke of definitief verloren mogelijkheid tot zelfzorg op het laagst mogelijk niveau. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

17

5. Formele zorg. Transmuraal en transsectorieel samenwerkingsmodel

Ouderen en de GGZ Algemene ziekenhuizen

Thuiszorg ROB/RVT Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

18

5. Formele zorg : thuiszorg. • Erkenning en financiering van geïntegreerde diensten voor thuisverzorging; • Vergoeding van de prestaties inzake ergotherapie aan huis; • Huisarts : specifieke vorming omtrent geriatrische problemen (schakel tussen gespecial. zorg en thuiszorg); • Verpleegkundigen en kinesitherapie : grondige nomenclatuurhervorming; • Apothekers : voorlichtingsrol inzake farmaceutische zorg; • Centrum voor dagverzorging : financiering voor licht zorgbehoevenden. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

19

5. Formele zorg : ROB/RVT • Multidisciplinaire geriatrische evaluatie vóór opname; • Het wegwerken van de ROB-RVTdiscriminatie, • Instellingen stimuleren om polyvalent te zijn en nieuwe ideeën en concepten te ontwikkelen waarbij de zelfredzaamheid van de oudere wordt aangesproken; • De uitbouw van de palliatieve functie; Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

20

5. Formele zorg : ROB/RVT • Inspraak van ouderen en verenigingen; • Taakverdeling en nauwe samenwerking tussen de federale overheid en de andere overheden en tussen de verantwoordelijken binnen elke regering : Aspecten van thuisvervangend wonen

Gemeenschappen en Gewesten

Regulering en financiering van de zelfredzaamheidsondersteunende zorg

Federale overheid Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

21

5. Formele zorg : het algemeen ziekenhuis • Ontwikkelen van een zorgprogramma voor de geriatrische patiënt (aangepaste geriatrische revalidatie vanaf opname); • De uitbouw van het geriatrisch daghospitaal (oa diagnostiek beginnende dementie); • Reconversie van monodisciplinaire Spdiensten met behoud van categorale instellingen (vb. MS). Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

22

5. Formele zorg : de geestelijke gezondheidszorg. • Ontwikkelen van een zorgcircuit voor ouderen; • Brede samenwerking tussen de verschillende voorzieningen; • Ontwikkeling van gerontopsychiatrische expertise; • Uitbouw van gespecialiseerde psychogeriatrische eenheden in de ziekenhuizen. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

23

6. Vraag- en behoeftegestuurde dienstverlening en zorg Zorgvraag Zorgenplan

Gestandaardiseerd en universeel evaluatie-instrument

Definiëring van de globale individuele zorgbehoefte obv fysische, mentale, sociale, economische en omgevingsfactoren. Link met macro-evaluatie van zorgbehoefte systhematische kwaliteitsevaluatie Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

24

7. Naadloze zorg : transmuraal en transsectorieel samenwerkingsmodel • Een samenwerkings- en overlegplatform : de geïntegreerde diensten voor thuiszorg; • De ontwikkeling van thuisondersteunende zorgvormen : het zorgvernieuwingsfonds; • Ontwikkeling van trajectbegeleiding; • Een gemeenschappelijk evaluatie-instrument; • Ontwikkeling van de transmurale rol van de geriater; • Uitbouw zorgprogramma geriatrische patiënt in het algemeen ziekenhuis; • Heroriëntering van de Sp-bedden. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

25

8. Voldoende en correct gefinancierde zorg • Akkoord over een éénvormige en genuanceerde programmatie; • Hoogte van de tussenkomst wordt bepaald door de zorglast (= afgeleide van het evaluatie-instrument) en de kwaliteit van de geleverde zorg, ongeacht of de oudere thuis of in een instelling verblijft; Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

26

8. Voldoende en correct gefinancierde zorg • Overstappen van een financiering per patiënt naar een budget per instelling of verzorgingsequipe op basis van een casemix en in de toekomst eventueel aangevuld met aktiviteitenparameters :


27

8. Voldoende en correct gefinancierde zorg Uitgangspunt

Nationaal budget 2003

De instellingsbudgetten ifv het zorgprofiel 2001 waartegenover de omkadering wordt berekend met enige flexibiliteit van het inzetbaar personeel. Fasering : over een periode van 4 à 5 jaar met behoud van de KATZ-schaal en ROB/RVT-integratie. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

28

9. Betaalbare zorg : een voorspelbaar risico. • Beperking eigen bijdrage in medische kosten (cfr. maximumfactuur); • Forfait chronisch zieken en hulp aan bejaarden (IGO), hulp aan derden en integratietegemoetkoming verbeteren en op elkaar afstemmen; • OCMW-afhankelijkheid : afschaffing van de onderhoudsplicht en een gewaarborgd jaarlijks zakgeld; Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

29

9. Betaalbare zorg : een voorspelbaar risico. • Belang om het debat te voeren over de dekking van de kostprijs van de ouderenzorg : Hoeveel zorg en middelen wenst de samenleving te besteden aan ouderen ? Onbetaalbaarheid van de zorg en de gevolgen voor de informele zorgverlener. Financiering van de ouderenzorg : persoonlijke bijdrage ifv de draagkracht. Minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke

30

10. Niet iedere zorgafhankelijke is een oudere ! Hiaten in de zorg voor (jongere) personen met zorgafhankelijkheid !


31

ACTIEF OUDER WORDEN EN ZIJN. Beleidsnota van de minister van Sociale zaken en Pensioenen Frank Vandenbroucke over ouderenbeleid

Recommend Documents