Plan van aanpak Leefbaarheid en wijkeconomie Laak PBS/2013.297
1. Achtergrond Het college heeft besloten alle stadsdelen een eenmalige impuls economie en leefbaarheid te geven van € 750.000,00. Doel hiervan is buurten en wijken mooier, economisch sterker en gezins- en kindvriendelijker achter te laten dan bij het aantreden van het college in 2010. Daarbij is tevens besloten hoe de invulling per stadsdeel er uit komt te zien. Voor Laak is gekozen voor de volgende projecten die de wijkeconomie versterken en de openbare ruimte verbeteren: 1 2 3 4 5
Herinrichting Goeverneurplein Herinrichting Lorentzplein Laakkade/Trekweg HVV Laakkwartier Wijkeconomie: o.a. inzet winkelstraatmanagement, impuls winkelstraten en realisatie Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO)
€ 150.000 € 275.000 € 100.000 € 100.000
€ 125.000
Bij de recente aanpak van de Goeverneurlaan is de riolering vervangen en het tramspoor vernieuwd. De Goeverneurlaan is opnieuw geasfalteerd en bestraat. Ook zijn er nieuwe bomen geplant. In het kader van de versnellingsimpuls zal ook het winkelgebied worden heringericht. Het winkelgebied Lorentzplein en de uiteinden van de Laakkade en de Trekweg worden heringericht. Resultaat hiervan is dat de openbare ruimte op residentiekwaliteit wordt gebracht. HVV Laakkwartier wordt gesteund bij haar doorontwikkeling als sportcentrum voor Laak én als Buurthuis van de Toekomst. Vanuit de eenmalige impuls wordt een bijdrage geleverd in de kosten. Om de wijkeconomie te versterken zal op het Lorentzplein, Jonckbloetplein en de Goeverneurlaan winkelstraatmanagement worden ingezet. 1 De gemeente betaalt een derde deel van de totale kosten. Inmiddels is gebleken dat een bedrag van € 100.000 volstaat voor het onderdeel winkelstraatmanagement. De resterende € 25.000 zal worden ingezet voor paviljoen Molensloot, zie de toelichting op actiepunt B 1 van dit plan van aanpak. In aanvulling daarop heeft het college voor het stadsdeel Laak een extra budget beschikbaar gesteld van € 2,6 miljoen. Het college heeft hiertoe besloten omdat Laak op vrijwel alle relevante probleemindicatoren veel slechter scoort dan het stedelijk gemiddelde. Op de terreinen sociale structuur, economie, werkloosheid, onderwijsdeelname en –resultaten, gezondheid, veiligheid en leefbaarheid verkeert Laak in een vergelijkbare positie met gebieden als Den Haag Zuidwest, Schilderswijk en Transvaal. Die gebieden hebben de afgelopen jaren een krachtige financiële impuls gekregen via de zgn. krachtwijkenaanpak. Laak heeft die impuls niet gehad en dreigt daardoor verder achterop te komen.
In Laak is de ontevredenheid over onderhoud van de openbare ruimte het grootst van heel Den Haag. Ruim 40 % van de inwoners voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt. Schoolverzuim, voortijdige schooluitval, (jeugd)werkloosheid, overlast door omwonenden en sociale cohesie (d.w.z. het aantal inwoners dat zich inzet voor de eigen buurt) liggen op het niveau van de krachtwijken. De gemiddelde WOZ-waarde van eengezinswoningen ligt op het niveau van de Schilderswijk.1 Het budget van € 2,6 miljoen is bedoeld voor het ontwikkelen van een gerichte wijkaanpak die op korte termijn, binnen twee of ten hoogste drie jaar, leidt tot een zichtbare, substantiële en duurzame verbetering van de leefbaarheid en versterking van de wijkeconomie. Hiermee moet worden voorkomen dat de problematiek in en van Laak op de middellange termijn zozeer zal toenemen dat zij onbeheersbaar wordt. 1
Bron: wijkmonitor
1
Dit bedrag is uiteraard niet voldoende om Laak op te trekken tot het stedelijk gemiddelde. Daarvoor is veel meer geld nodig over een veel langere periode. Structureel geld ook: alleen fysieke ingrepen en experimenten kunnen met incidenteel geld worden uitgevoerd, maar investeringen in het sociale klimaat en het verankeren van met succesvolle experimenten bereikte resultaten niet. Om Laak echt erbovenop te helpen is in de eerste plaats een drastische herstructurering van het woningbestand nodig. Daarvoor is, midden in de crisis, geen geld. Wel zal gezocht worden naar mogelijkheden voor verbetering particuliere woningvoorraad. De crisis vormt ook een ernstige belemmering voor economische ontwikkeling en een bedreiging voor het kwetsbare sociale klimaat in Laak. De extra inzet die nu wordt gepleegd kan en zal eraan bijdragen dat de achterstand van Laak niet groter wordt. Deze investering is ook en vooral van groot belang om te laten zien dat dit college blijft vertrouwen in de kracht van de bewoners en ondernemers in Laak en in de potentie van het gebied. Met deze impuls zijn we niet “klaar” in en met Laak. Wat we nu doen is een schakel aanbrengen in een keten. Er zijn eerdere schakels geweest en er zullen hierna weer nieuwe (moeten) komen. We moeten realistisch zijn in onze ambities. Veranderingen in de sociale structuur vragen om een lange adem. Wat we nu doen, meevallers gebruiken om al ingezette positieve ontwikkelingen net dat extra beetje kracht te geven, initiatieven van bewoners en ondernemers te versterken en nieuwe ideeën een kans te geven, draagt bij aan het scheppen van een klimaat waarin alle partijen zich uitgedaagd en gesteund voelen om het beste te geven. Daarom geven we een extra zet aan de aanpak van Spoorwijk, vullen we investeringen in winkelstraten aan met extra inzet op de kwaliteit van de openbare ruimte en dragen we bij aan een betere ontsluiting van het stadsdeel. We versterken de binding tussen Laak, de Haagse Hogeschool en het ROC Mondriaan zodat kruisbestuiving kan ontstaan met initiatieven van en voor bewoners en ondernemers, studenten onontbeerlijke stageplaatsen en juist in deze crisistijd zo belangrijke arbeidsperspectieven krijgen. We stimuleren belangrijke nieuwe initiatieven zoals het buurthuis van de toekomst bij HVV Laakkwartier waar zoveel inspirerende nieuwe dingen gebeuren, het ondernemersplatform Quartier Laak en de coöperatie Eigenwijzer. Daar zit de energie die zo hard nodig is om de opwaartse beweging die zich al duidelijk in Laak aan het aftekenen is voort te kunnen zetten en de resultaten van de huidige impuls te kunnen borgen. De inzet van het extra budget van € 2,6 miljoen wordt beschreven in de notitie die u nu leest. In een aantal gevallen kunnen nu al specifieke projecten worden benoemd. In andere gevallen wordt voorgesteld middelen te reserveren voor een bepaald doel, in afwachting van een nadere concrete invulling. Rode draad door de inzet van de middelen is dat zoveel mogelijk wordt gekozen voor het versterken (en soms ook voor het uitlokken) van initiatieven uit het stadsdeel zelf, het afmaken van al in gang gezette gerichte verbeteringsacties en het versterken van de binding tussen ondernemers, bewoners en onderwijsinstellingen. Dat geldt met name voor de maatregelen op de terreinen economie en sociale structuur. Maar ook de maatregelen in de sfeer van de openbare ruimte zijn zo gekozen dat zij aansluiten op inspanningen van ondernemers, instellingen en bewoners om een kwaliteitsimpuls aan een bepaald gebied te geven. Dat doen wij mede met het oog op de borging van de te behalen resultaten. De maatregelen genoemd in dit plan van aanpak zijn besproken in bijeenkomsten voor bewoners en voor professionals of zijn nadere uitwerkingen van ideeën die in deze bijeenkomsten naar voren zijn gebracht. Het concept van dit plan van aanpak wordt na behandeling in het college teruggelegd bij bewoners en professionals. Als dit aanleiding geeft tot majeure wijzigingen zal de stadsdeelwethouder college en commissie hierover informeren. Deze twee extra impulsen (de € 750.000 en de € 2.600.000) zijn aanvullend op de substantiële inzet die al vanuit het reguliere beleid wordt gepleegd. In de afgelopen jaren en ook in de komende drie jaar is en wordt fors geïnvesteerd in bereikbaarheid, leefbaarheid, openbare ruimte en wonen, onder meer vanuit het programma Kansen voor West. Belangrijke maatregelen op de genoemde terreinen zijn onder meer: Aanpak Neherkade (tunnel en verbreding) Aanleg Rotterdamse Baan Versmalling Rijswijkseweg/nieuwe haltes lijn 15 Invoering betaald parkeren in heel Laak Bouw van 2 parkeergarages voor 550 auto’s 2
Plaatsing van afvalcontainers Recent zijn in Laakhavens twee woontorens voor studenten geopend De Goeverneurlaan is opnieuw ingericht. Het Puntpark is heringericht.
2. Spelregels en criteria Uit de door het college aangegeven randvoorwaarden kunnen de volgende spelregels en criteria worden afgeleid: * Projecten/activiteiten die ten laste van dit budget worden gebracht moeten zoveel mogelijk aansluiten bij reeds in gang gezet beleid, de kansen en de eigen kracht van Laak. * Projecten/activiteiten moeten binnen 2 tot 3 jaar worden uitgevoerd, moeten zichtbare resultaten opleveren en moeten duurzaam zijn (met andere woorden: de resultaten moeten niet meteen weer verdampen zodra er geen extra geld meer is). * Projecten/activiteiten hebben vooral betrekking op leefbaarheid en wijkeconomie. Leefbaarheid wordt daarbij breed opgevat en omvat behalve fysieke ingrepen in de openbare ruimte ook maatregelen die zijn gericht op de versterking van de sociale infrastructuur. * Projecten/activiteiten in de sfeer van leefbaarheid zijn kleinschalig, worden samen met bewoners ontwikkeld en uitgevoerd en sluiten aan bij gemeentelijke speerpunten zoals de aanpak Kindvriendelijke Wijken. * Inzet van de middelen mag niet leiden tot structurele verplichtingen. * Voorrang wordt gegeven aan de maatregelen en activiteiten waarvan het hoogste rendement mag worden verwacht, op de korte maar ook op de langere termijn. * Tenslotte dient rekening te worden gehouden met de lessen die zijn geleerd uit de wijkaanpak in andere delen van de stad. 3. Kansen en eigen kracht Laak heeft een aantal sterke punten: Het ROC Mondriaan en de HHS zijn beide gevestigd in Laak. Dat betekent dat er in Laak veel maatschappelijk kapitaal aanwezig is. Laak heeft kennis, inventiviteit en menskracht nodig. Voor het ondersteunen van non-profitinstellingen en (startende en groeiende) ondernemers. Voor het optimaal benutten van de bedrijfsruimten op de Binckhorst. Voor het geven van nieuwe impulsen in het sociale domein. Voor initiatieven in de sfeer van leefbaarheid, veiligheid, wonen, werken, gezondheid en duurzaamheid. Opleidingen en studenten zoeken stageplaatsen, onderzoeksmogelijkheden, baankansen en vestigingsmogelijkheden voor afgestudeerden die een eigen bedrijf willen starten. Als het lukt om vraag en aanbod aan elkaar te verbinden snijdt het mes aan twee kanten. Er lopen al vele contacten van de HHS naar projecten en activiteiten in Laak. Versterking en verbreding van die contacten biedt unieke kansen. Zeker als ook het ROC Mondriaan hierin wordt meegenomen. Binnen het stadsdeel Laak ligt het ontwikkelingsgebied Binckhorst. Het verzilveren van de ambities van gemeente en ondernemers voor dit gebied is getemporiseerd door de crisis. Binckhorst is een gebied met veel kansen en mogelijkheden. De creatieve ondernemers van de Binckhorst zijn op zoek naar mogelijkheden om hun prestaties en producten breder onder de aandacht te brengen. De winkelgebieden in Laak zijn op zoek naar vernieuwing in hun aanbod, zodat zij aantrekkelijker worden en blijven voor een breed publiek en weerbaarder in de concurrentie met grootwinkelbedrijven. Er is de afgelopen jaren veel ten goede verbeterd. De problematiek in Spoorwijk is krachtig en effectief aangepakt. Laak Noord, de “Molenwijk”, heeft zich ontwikkeld tot een broedplaats van nieuwe initiatieven op het gebied van bewonersparticipatie, wijkeconomie, gezondheid en duurzaamheid. De middelen waarmee deze veranderingen in gang zijn gezet lopen af. Een extra impuls kan ervoor zorgen dat de bereikte resultaten worden verankerd zodat zij in de toekomst zonder, of met niet meer dan de reguliere, gemeentelijke steun kunnen worden voortgezet en als voedingsbodem of motor kunnen dienen voor nieuwe ontwikkelingen. 3
Nieuwe inhoudelijke ontwikkelingen en impulsen, zoals het Buurthuis van de Toekomst, de Aanpak Kindvriendelijke Wijken en diverse gezondheidsprogramma’s worden door professionele instellingen en vrijwilligersorganisaties in Laak positief en actief opgepakt. Bij de uitwerking van het plan zal nadrukkelijk aansluiting worden gezocht bij de ontwikkeling van kindvriendelijke wijken. Bewoners en professionals zijn zeer betrokken bij het stadsdeel. Zij zijn bereid zelf hun schouders te zetten onder duurzame verbetering van de leefbaarheid, het sociale klimaat en de veiligheid en positief mee te denken over versterking van de wijkeconomie. Dit blijkt onder meer uit het grote aantal initiatieven in het stadsdeel. Uitdaging is deze nog meer dan thans al gebeurt aan elkaar te verbinden zodat ze elkaar kunnen versterken.
4. Bestedingsvoorstel extra impuls € 2,6 miljoen A. Leefbaarheid 1. Diverse fysieke maatregelen (openbare ruimte)
€ 625.000
1.1. Verbeteren en opwaarderen Lipa plein 1.2. Verbeteren straathoeken Isingstraat/Linnaeusstraat 1.3. Oostzijde Noordpolderkade op zelfde niveau brengen als de rest van de Noordpolderkade 1.4. Aanpak straten en binnenterreinen Molenslootlaan en Laakweg 1.5. Herstel gebreken openbare ruimte2
€ 75.000 € 50.000 € 200.000 € 200.000 € 100.000
Doel van deze maatregelen is het opvullen van lacunes in de sfeer van onderhoud en kwaliteit van de openbare ruimte. Door het vullen van de laatste ‘rotte kiezen’ ontstaan aaneengesloten gebieden waarvan de kwaliteit voldoet aan de eerder vastgestelde kwaliteitseisen. € 550.000
2. Uitvoering plan Bragastraat e.o.
Enkele jaren geleden is een schetsontwerp gemaakt van een aantal straten rond het sportterrein van HVV Laakkwartier: Schoolmeesterstraat, Withuysstraat, Van der Hoopstraat, Scheppingstraat, Jansoniusstraat, Linnaeusstraat en Bragastraat. Dit ontwerp is wegens geldgebrek niet verder uitgewerkt en uitgevoerd. Uitvoering van dit plan brengt de openbare ruimte in dit deel van de wijk op het niveau ‘residentiekwaliteit’. 3. Reservering Onderdoorgang Bink 36/Trekvlietplein
€ 100.000
De onderdoorgangen bij Bink 36 zijn een slechte entree naar het stadsdeel Laak, die niet uitnodigen tot bezoek. Het bedrijfsverzamelgebouw Bink 36 ligt tussen de onderdoorgangen. In Bink 36 zijn bijna 200 bedrijven gevestigd. Daarmee is Bink 36 voor het stadsdeel Laak, maar ook voor heel Den Haag, een belangrijke economische broedplaats. Voor een prettige bereikbaarheid van Bink 36, voor een goede verbinding van en naar Laak en voor een betere uitstraling van het gebied is het van belang deze onderdoorgangen aan te pakken. Vooral voetgangers en fietsers ervaren ze als krap, donker en onveilig. De rijbanen liggen lager dan de fiets- en voetpaden. Het zicht wordt belemmerd door betonnen balustrades. Laten voortduren van deze situatie staat de ontwikkeling van Bink 36 in de weg. Er is een concept gemaakt voor aanpassing. Het stadsdeel heeft hier niet de trekkersrol. In de rede ligt dat wel een aanvullende bijdrage wordt geleverd. Gezien het belang van aanpak van deze onderdoorgang voor de leefbaarheid en voor de positionering van Bink 36 wordt in dit plan van aanpak een reservering gemaakt van ten hoogste € 100.000,00.Voorwaarde hierbij is dat dit bedrag pas daadwerkelijk beschikbaar wordt gesteld als voor 1 juli 2014 een sluitende projectbegroting kan worden overgelegd. Is er op dat moment geen sluitende begroting dan vervalt de reservering en worden de vrijvallende middelen herbestemd voor andere activiteiten uit of in het verlengde van dit plan van aanpak. 2
Hierbij valt onder meer te denken aan straatmeubilair, hekwerk, bestrating enz.
4
€ 100.000
4. Diverse maatregelen gericht op de veiligheid
In de gebieden Molenwijk, Spoorwijk en Laakhavens-Oost wordt bovengemiddeld vaak ingebroken. In deze gebieden worden gerichte maatregelen getroffen om de woningen te beschermen tegen inbraak. Gekozen wordt voor de maatregelen die het meeste rendement opleveren tegen de laagste kosten, rekening houdend met de aard van de locatie en de werkwijze van de inbrekers. Voor € 75.000 kunnen 1000 woningen een extra bijzetslot in de voordeur krijgen. Bij de realisatie van deze maatregelen zal worden aangesloten bij het Keurmerk Veilig Wonen. Het resterende bedrag komt o.a. ten goede aan een fietsgraveeractie en aan implementatie van het in Schilderswijk Noord succesvol gebleken project PolitieKids. B. Wijkeconomie De maatregelen wijkeconomie zullen in hun onderlinge samenhang ertoe moeten leiden dat meer mensen, en vooral ook jongeren, aan het werk komen. De maatregelen die nu worden gepresenteerd zijn vooral voorwaardenscheppend. Als jongeren langs deze weg richting arbeidsmarkt gebracht kunnen worden zal een verbinding worden gelegd met de middelen die binnenkort door het rijk beschikbaar worden gesteld voor de aanpak van de jeugdwerkloosheid. 1. Doorontwikkeling/verduurzaming van bestaande initiatieven en haalbaarheidsonderzoeken nieuwe initiatieven
€ 120.000
Het coöperatief Eigenwijzer heeft zich de afgelopen jaren op de kaart gezet als een belangrijke vernieuwende kracht in de Molenwijk. Er zijn veel kansrijke initiatieven gestart. De komende jaren zullen die hun waarde voor de wijk moeten gaan bewijzen. De kracht van Eigenwijzer zit vooral in haar onorthodoxe benadering en haar creativiteit. Nog minder sterk ontwikkeld is haar zakelijk inzicht. Er is op dat vlak een professionaliseringsslag nodig, om Eigenwijzer in staat te stellen om binnen een periode van maximaal drie jaar economisch zelfstandig te worden zonder dat dit ten koste gaat van haar functie als motor voor innovatie op sociaal, cultureel en economisch terrein. Onderdeel van deze operatie is het zorgen voor een kostendekkende exploitatie van paviljoen Molensloot. De expertise die nodig is om deze professionaliseringsslag gestalte te geven kan breder worden ingezet dan alleen voor Eigenwijzer. In juli 2013 heeft een brainstormbijeenkomst plaatsgevonden met bewoners en professionals uit Laak. In deze bijeenkomst is het voorstel gedaan om een themamarkt op te zetten. Bewoners en professionals geven aan dat er in Laak behoefte is aan een markt. Geen kopie van de grote markt in Schilderswijk/Transvaal, maar een Themamarkt met een beperkt, maar wel aantrekkelijk aanbod dat ook publiek uit andere delen van de stad moet kunnen trekken. Het Slachthuisplein (het gedeelte onder de Galleria) lijkt een goede plek hiervoor. Wellicht komen ook andere locaties in beeld. Dit voorstel is het waard om nader op haalbaarheid te worden getoetst. Met het oog op het bovenstaande wordt voor een periode van maximaal drie jaar budget beschikbaar gesteld voor de tijdelijke inzet van een deskundige met een economische achtergrond die als parttime ‘zakelijk leider’ van Eigenwijzer zal optreden. In 2013 is dat € 20.000, in 2014 € 60.000 en in 2015 € 40.000. Hij/zij krijgt de volgende opdrachten mee: 1. Uiterlijk over 3 jaar is Eigenwijzer financieel gezond en economisch zelfstandig. Het bestuur is in staat om zonder extra ondersteuning de coöperatie voort te zetten. 2. Uiterlijk over 3 jaar kan Paviljoen Molensloot kostendekkend worden geëxploiteerd. 3. Uitvoering van een onderzoek naar de haalbaarheid van een wekelijkse Themamarkt in de Galleria van het Slachthuisplein of op andere locatie. 5
Bij de uitwerking van het haalbaarheidsonderzoek zal het ondernemersnetwerk Quartier Laak worden betrokken en zal zo mogelijk gebruik worden gemaakt van de inzet van studenten van de HHS en het ROC Mondriaan. 2. Inzet van kennis en expertise van studenten HHS en ROC Mondriaan voor projecten, activiteiten, organisaties en ondernemers in Laak € 250.0003 Recent zijn afspraken gemaakt over een toenemende inzet van HHS in en voor Laak. HHS-studenten gaan optreden als mentoren voor wijkbewoners die moeite hebben om zich staande te houden. In het najaar van 2013 gaat het zgn. Kennislab van start. Daarin gaan circa 10 studenten onder begeleiding van de HHS onderzoek doen en projecten uitvoeren in en voor Laak. Dat is een goede basis die verder versterkt zou moeten worden en uitgebreid naar het ROC Mondriaan, de andere grote onderwijsinstelling in Laak. Stip aan de horizon is een samenwerkingsverband dat flinke aantallen studenten van zowel de HHS als het Mondriaan inzet voor de begeleiding van personen, organisaties en ondernemers uit Laak, voor het houden van haalbaarheids- en andere onderzoeken, voor het informeren en bevragen van bewoners met het oog op verdere verbetering van de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en voor het ondersteunen van bewonersinitiatieven. Bij inzet voor ondernemers kan onder meer worden gedacht aan het houden van marktonderzoeken, het verbeteren van de administratie, het opzetten en bijhouden van een website, het ontwikkelen en uitvoeren van een strategie gericht op het benutten van sociale media enz. De inzet van studenten zou onder meer kunnen benut voor de nadere uitwerking van een aantal potentieel interessante maar voor dit moment nog onvoldoende uitgewerkte gedachten die naar voren zijn gebracht in de bijeenkomsten in juli 2013 met professionals en bewoners uit Laak ter voorbereiding van dit plan van aanpak. Zoals: Een campagne ter verbetering van het imago van Laak, die zich richt op verschillende doelgroepen, zoals potentiële investeerders, huidige en toekomstige bewoners en startende of groeiende ondernemers die op zoek zijn naar een vestigingsplek. Het scheppen van mogelijkheden voor (m.n. creatieve) ondernemers van de Binckhorst om hun producten onder de aandacht te brengen van een breder publiek (binnen en buiten Laak). Bevorderen van de betrokkenheid van ondernemers op de Binckhorst bij het maatschappelijke, culturele en economische leven in Laak. Het onderzoeken van mogelijkheden om de economische functie van de Megastores te versterken. Studenten kunnen met hun inzet studiepunten en/of zakgeld verdienen, aan hun CV werken, nuttige praktijkervaring opdoen en een basis leggen voor een toekomstige baan of onderneming. De winst voor Laak is versterking van de sociale en de economische structuur en een toename van het aantal bewoners dat met sociale en economische activiteiten wordt bereikt en bediend. Om dit te realiseren wordt voor een periode van drie jaar een ‘kennismakelaar’ aangesteld met als opdracht studenten te koppelen aan sociale projecten, bewonersinitiatieven en ondernemers in de wijk. Bezien wordt in hoeverre het synergie biedt om deze makelaar te huisvesten in de accommodatie van Eigenwijzer en daarin ook een plek te creëren waar fysieke ontmoeting tot stand kan komen tussen professionals, vrijwilligers, ondernemers en studenten. 3. Quartier Laak € 50.000 Het ondernemersnetwerk Quartier Laak heeft vier interessante ideeën naar voren gebracht die nader moeten worden uitgewerkt: Licht in Laak: realiseren van zoveel mogelijk (voorbeeld) woningen en bedrijven waarbij energie bespaard wordt en de CO2 uitstoot wordt beperkt Liever Lokaal: ontwikkelen van initiatieven die ertoe moeten leiden dat bewoners en bedrijven meer gaan kopen bij ondernemers uit Laak
3
Te verdelen over 3 jaar
6
Laakse Lanen: ontwikkelen en concreet uitwerken van een visie op duurzame verfraaiing van Laak door middel van aantrekkelijke routes en “hotspots” Laakse Leermeesters: realiseren van nieuwe stageplaatsen en/of ondernemerschapsprojecten voor, door en met studenten en ondernemers uit Laak. Al deze plannen spreken ons aan. Het vierde plan, Laakse Leermeesters, kan worden betrokken bij de uitwerking van het hierboven beschreven project B2. Voor de uitwerking en uitvoering van een of meer van de drie andere plannen wordt een budget gereserveerd van maximaal € 50.000,00. De keuze welke plan of plannen bij voorrang wordt/worden uitgewerkt wordt aan Quartier Laak zelf gelaten. Gezien de focus van dit plan van aanpak op wijkeconomie spreekt het idee Liever Lokaal ons het meest aan. Middelen worden toegekend na goedkeuring van een door Quartier Laak in te dienen plan. Hiervoor krijgt Quartier Laak een jaar de tijd, tot 1 september 2014. Als er op dat moment geen door het stadsdeel geaccordeerd plan is worden de gereserveerde middelen herbesteed binnen het kader dat in dit plan van aanpak wordt geschetst. C. Sociale kwaliteit € 160.000
1. Voortzetting extra jongerenwerk Spoorwijk
In het kader van de Integrale Aanpak Spoorwijk zijn middelen beschikbaar gesteld voor de aanstelling van een outreachende jongerenwerker. Gebleken is dat deze jongerenwerker een cruciale schakel in de aanpak is. De financiering van de jongerenwerker loopt eind 2013 af. Om de bereikte resultaten stevig te kunnen verankeren is het nodig de aanstelling met ten hoogste 2 jaar te verlengen. De kosten hiervan (€ 80.000 per jaar in 2014 en 2015) komen ten laste van dit budget. Het duurzaam verankeren van de behaalde resultaten is uitdrukkelijk deel van de opdracht. € 100.0004
2. Aanpak kinderen en ouders
In juni 2013 heeft de dienst OCW het adviesrapport “Verder met Spoorwijk” uitgebracht. Dit adviesrapport biedt de basis voor een plan van aanpak van de problematiek van 12-minners en hun ouders in Spoorwijk. De belangrijkste voorgestelde maatregelen zijn: interventie op zorg: extra inzet van het CJG op school en uitbreiding van de gezinsbezoeken interventie op budgetten: de mogelijkheden worden verruimd om met budgetten te schuiven in aansluiting op door scholen aangegeven prioriteiten en behoeften interventie op onderzoek: alle beschikbare informatie over Spoorwijk (ontleend aan o.a. wijkmonitor, gegevens van scholen, CJG, bureau halt, hulpverleningsinstellingen enz.) wordt gebundeld; de lopende onderzoeken naar de schoolloopbaan van (ex-)leerlingen van de Jeroenschool en de Spoorzoeker worden voortgezet interventie op regie: er wordt een plan van aanpak gemaakt voor de drie voorgaande interventies dat vervolgens in uitvoering wordt genomen. Voor de uitvoering van deze maatregelen levert het stadsdeel Laak een bijdrage van € 100.000,00. Deze aanvullende bijdrage wordt beschikbaar gesteld in 2015. De jaren 2013 en 2014 worden regulier gefinancierd. € 150.000
3. Aanpak multiprobleemgezinnen
Recent is het Plan van aanpak Multiprobleemgezinnen Bouwlust en Moerwijk vastgesteld. De hierin gegeven probleemanalyse is van overeenkomstige toepassing op delen van Laak, met name Laak Noord en Spoorwijk. Voorgesteld wordt om conform de aanpak die in het plan van aanpak Bouwlust en Moerwijk is beschreven met ingang van 2014 jaarlijks 25 gezinnen aan te pakken. Bij de selectie van deze gezinnen is betrokkenheid bij criminaliteit en/of overlast een belangrijk criterium.
4
Alleen voor 2015
7
In 75 % van deze gezinnen moet op een of meer leefgebieden vooruitgang worden geboekt, bij voorrang op het terrein van overlast en criminaliteit. Het (weer) deelnemen aan de maatschappij is het uitgangspunt van de aanpak. Evenals in Bouwlust en Moerwijk geldt bij de invulling van de aanpak in Spoorwijk en Laak Noord het uitgangspunt dat zoveel mogelijk gebruik zal worden gemaakt van reeds bestaande en reeds gefinancierde hulpverlening en trajecten. De aanpak wordt aangestuurd en gemonitord door de programmamanager, bedoeld onder punt D van dit plan van aanpak, in nauw overleg met de CJG-coördinator. Kosten: € 50.000 per jaar gedurende 3 jaar. Deze middelen zijn vooral nodig voor extra uren inzet van het CJG. 4. Speelvoorziening Dr Willem Dreesschool Bresterstraat
€ 100.000
In oktober 2013 betrekt de Dr Willem Dreesschool het nieuwe schoolgebouw aan de Bresterstraat. De school heeft samen met een aantal partners een plan ingediend om bij de school een speelplaats met speelvoorzieningen te realiseren. Deze zijn niet alleen bedoeld voor de leerlingen van de school zelf, maar ook voor de kinderen die de voor- en naschoolse opvang van DAK bezoeken, de kinderen van peuterspeelzaal Robbedoes en de kinderen uit de buurt. Een groene omgeving is een belangrijk aandachtspunt bij de vormgeving van de voorziening. De totale kosten worden geraamd op € 150.000 waarvan € 25.000 wordt betaald door de school en € 25.000 door Fonds 1818. Aan de toekenning van een bijdrage uit dit Plan van aanpak wordt de voorwaarde verbonden dat de school het initiatief neemt om samen met de omwonenden een beheerplan op te stellen. D. Organisatie en beheer € 300.000
Inzet programmamanager
Voor de uitvoering van dit plan van aanpak wordt tijdelijk een programmamanager aangesteld. De kosten hiervan bedragen € 100.000 per jaar inclusief een flexibel budget voor knelpunten- en activiteitenkosten. De programmamanager wordt aangestuurd door de stadsdeeldirecteur en werkt onder diens verantwoordelijkheid. Onderdeel van de taak van de programmamanager is te bevorderen dat bij de uitvoering van de diverse maatregelen zoveel mogelijk ondernemers en organisaties uit Laak worden ingezet. In de huidige situatie is aanstelling van een programmamanager noodzakelijk om dit plan van aanpak voortvarend en snel te kunnen uitvoeren. Daarnaast is deze functionaris belast met de coördinatie, afstemming, monitoring en rapportage. Tot zijn taken zal mede behoren om de diverse projecten en activiteiten zo veel en zo snel mogelijk een plek te geven en te verbinden binnen de staande organisatie. 5. Samenhang met regulier beleid Onder meer in de gesprekken die in juli 2013 zijn gevoerd met bewoners en professionals ter voorbereiding van dit plan van aanpak zijn een aantal aandachtspunten meegegeven die wel worden opgepakt maar waarvoor geen extra middelen worden uitgetrokken, deels omdat dit niet nodig is, deels omdat de ideeën nog nadere concretisering en uitwerking behoeven. Het betreft de volgende thema’s: 1. WMO-participatie platform Doel hiervan is te bevorderen dat mensen en organisaties in Laak een beter zicht krijgen op alles wat er in het stadsdeel gebeurt. Die gedachte spreekt aan. Er is al een Platform Laak dat hiermee bezig is. Verwachting is dat hiervoor geen of weinig extra geld nodig is. Indien noodzakelijk kan uit het flexibele budget van het stadsdeel een aanvullende bijdrage worden verstrekt. 2. Vergroten, verjongen, verbreden en verkleuren van de bewonersparticipatie in Laak. Dit is een continu aandachtspunt dat binnen het reguliere beleid samenlevingsopbouw wordt opgepakt. Inzet van extra geld lijkt op dit moment niet nodig.
8
3. Aanpak van armoede en verhogen arbeidsparticipatie Dit is punt van aandacht voor regulier (sociaal beleid). De initiatieven wijkeconomie die in dit plan van aanpak worden beschreven moeten op termijn leiden tot extra arbeidsplaatsen. Bij de inzet van de extra rijksmiddelen die binnenkort beschikbaar komen voor de aanpak van jeugdmaatregelen zal een relatie met dit plan van aanpak worden gelegd. 4. Aanpak massagesalons Recent heeft het college de raad bericht dat de raamprostitutie in de Doubletstraat en de Geleen/Hunsestraat vooralsnog niet zal worden uitgeplaatst. De discussie hierover kan worden heropend als er uit de markt een initiatief voor verplaatsing komt waarbij de kosten door marktpartijen worden gedragen. Een deel van het restant van het bedrag dat indertijd door de raad is uitgetrokken om de mogelijkheden van beëindiging van de raamprostitutie in de Doubletstraat te bekostigen zal worden ingezet voor versterking van het HEIT team. Dit team zal zich mede gaan richten op de aanpak van onvergunde prostitutie, waarbij de massagesalons uitdrukkelijk in beeld zijn. Een extra investering ten laste van dit plan van aanpak is daarom niet nodig. 5. Verkeer en groen In algemene zin is aandacht gevraagd voor het aanpakken van problematische verkeerssituaties en voor de vergroening van Laak. Deze punten worden meegenomen in het reguliere beleid.
6. Stadscamping Het initiatief om een stadscamping in Laak te realiseren met inzet van o.a. ex-daklozen spreekt ons aan. De plannen zijn op dit moment echter nog onvoldoende uitgewerkt om er nu al een besluit over te kunnen nemen. De financiering zal uit regulier beleid moeten komen. Van het stadsdeel kan hooguit een aanvullende bijdrage worden gegeven. Als de plannen nader zijn uitgewerkt zal worden bezien of en zo ja welke ondersteuning hieraan zal worden gegeven. 7. Revitalisering winkelstrook Hildebrandstraat Door leegstand, verpaupering en achterstallig onderhoud staat de economische functie van de winkelstrook Hildebrandstraat (tussen de Ferrandweg en het Goeverneurplein) onder druk. De winkeliersvereniging is bezig met het ontwikkelen van plannen om het winkelgebied te revitaliseren. Bij de invulling van de eenmalige impuls economie en leefbaarheid als bedoeld in de inleidende paragraaf van dit actieplan is voorzien in uitbreiding taken/inzet van de huidige winkelstraatmanager. Deze winkelstraatmanager heeft mede tot taak om de winkeliers bij te staan bij de uitwerking van revitaliseringplannen. 8. Haags Hopje Slachthuisplein Een groep moeders uit de omgeving van het Slachthuisplein heeft gevraagd om plaatsing van een Hopje op het plein. Dit idee zal worden betrokken bij de invulling van het flexibel budget van het stadsdeel.
6. Betrokkenheid van bewoners en ondernemers Bewoners en ondernemers worden waar dat mogelijk en zinvol is nauw betrokken bij de uitvoering van de bovenvermelde maatregelen. Per maatregel wordt bezien wat hiervoor de meest doelmatige en doeltreffende structuur is. De voortgang van de uitvoering van de maatregelen wordt meegenomen in periodieke wijkschouwen waaraan bewoners deelnemen.
7. Overzicht bestedingen A. Leefbaarheid A1 A2
Diverse maatregelen openbare ruimte Uitvoering plan Bragastraat e.o. 9
€ 625.000 € 550.000
A3 A4
Reservering onderdoorgang Bink 36 Diverse maatregelen veiligheid
€ 100.000 € 100.000 € 1.375.000
Subtotaal leefbaarheid
B. Wijkeconomie B1
Doorontwikkeling bestaande initiatieven en diverse haalbaarheidsonderzoeken Inzet studenten HHS en ROC Quartier Laak
B2 B3
€ 120.000 € 250.000 € 50.000 € 420.000
Subtotaal wijkeconomie C. Sociale kwaliteit C1 C2 C3 C4
Voortzetting extra jongerenwerk Spoorwijk Aanpak kinderen en ouders Aanpak multiprobleemgezinnen Speelvoorziening Bresterstraat
€ € € €
160.000 100.000 150.000 100.000
€ 510.000
Subtotaal sociale kwaliteit D. Organisatie en beheer D1
Programmamanager (inclusief activiteitenbudget)
€ 300.000 € 2.600.000
Totaal
10
