Aandelen anno 2015. Quo vadis? Mathieu Neirinck Aandelenstrateeg KBC Private Banking
Terugblik op aandelenvisie 2014 Prestatie naar verwachting?
2
Aandelenmarkten: terugblik visie ‘14 1. Europese aandelen brengen 8% op
rendement (in Euro, in %, YTD 18/12)
rendement (in Euro, in %, YTD 11/12)
-10%
0%
10%
20%
19,5%
MSCI Developed
26,2%
North America
EMU
10,5%
Pacific
9,4%
Japan
12,7%
Emerging
19,2%
EM Asia EM Latin America
2,7% 0,9% 5,2%
Japan
4,6%
Emerging
4,2% 12,2%
EM Asia -6,7%
EM EMEA -23,6%
-10,0% EM EMEA MSCI World AC
40%
21,4%
Pacific
EM Latin America
2,8%
20%
North America
EMU
7,9%
0%
14,1%
MSCI Developed
Europe
9,5%
Europe
-40% -20%
30%
18,7%
MSCI World AC
13,0% 3
Aandelenmarkten: terugblik visie ‘14 1. Europese aandelen brengen 8% op rendement (in Euro, in %, YTD)
-40% -20%
0%
20% 14,1%
MSCI Developed
Visie:
21,4%
North America 2,7%
Europe
0,9%
EMU Pacific
5,2%
Japan
4,6%
Emerging
4,2% 12,2%
EM Asia EM Latin America
40%
Europa als top performer: -
Bedrijfswinsten stegen fors Groei bleef onder de verwachting Sterke appreciatie USD: Europa blijft hierdoor achter
-6,7%
EM EMEA -23,6% MSCI World AC
13,0%
4
Aandelenmarkten: visie op ‘14 2. Sectorallocatie: verwachte outperformers rendement (in Euro, in %, YTD) -10%
0%
10%
Energy
-7,1%
Materials
-0,2%
Industrials Cons. Discretionary
20%
•
•
Nieuwe technologie (immunotherapie) / M&A-golf (taksvoordeel)
Alibaba-IPO / sterke cashgeneratie / aantrekkelijke waardering
11,3%
• 3. INDUSTRIE:
15,3% 31,2%
•
11,9%
Vervangingsvraag intact maar markt is niet gevolgd. Cyclische waarden relatief goedkoop.
24,7%
Technology
• 4. CYCLISCHE CONSUMENTENGOEDEREN:
7,6% 23,8%
Utilities MSCI World AC
40%
8,4%
Health Care
Telecom
30%
• 2. TECHNOLOGIE:
Cons. Staples
Financials
• 1. GEZONDHEIDSZORG:
•
Chinese middenklasse viel weg samen met Chinese groeivrees
13,0% 5
Aandelenmarkten: visie op ‘14 2. Sectorallocatie: verwachte underperformers rendement (in Euro, in %, YTD) -10%
0%
10% 20% 30% 40%
• 1. BASISMATERIALEN •
Overcapaciteit / niet direct druk op grondstofprijzen
Energy
-7,1%
Materials
-0,2%
Industrials
8,4%
•
Majors schakelen terug in investeringen / schalie
Cons. Discretionary
11,3%
Cons. Staples
15,3%
31,2% Health Care Financials
11,9% 24,7%
• 3. NUTSBEDRIJVEN: •
Markt heeft nutsbedrijven geherwaardeerd. Aantrekkelijk dividendrendement.
Technology Telecom
7,6% 23,8% 13,0%
• 2. ENERGIE:
Utilities MSCI World AC 6
Aandelenmarkten: terugblik visie ‘14 3. Evolutie individuele stockpicks
Gemiddeld: + 6,93%
Aandeel
Koers dec 13
Koers 4/12/14
Rendement (incl DY, in EUR)
Huidig advies
Bayer
96,73
116,65
20,6%
Afbouwen op KT
Ablynx
7,1
9,05
27,4%
Kopen
Volkswagen
195,95
187,56
-4,3%
Kopen
Adidas
89,55
57,11
-36%
Houden
Philips
25,83
24,14
-6,5%
Houden
General Electric
26,83
25,57
4,66%
Houden
ASML
69,05
87,04
26,5%
Houden
Ebay
49,3
56,405
23,8%
Afbouwen 7
Aandelenvisie 2015. Algemeen: volatiliteit als troefkaart
8
Aandelenmarkten anno 2015 Triggers die de beursevolutie bepalen • Positieve kant • Bedrijfsresultaten/winstgroei
• Negatieve kant • Groeivrees:
- USD / olie / herstructurering : marge-expansie
- EU / Japan: groei / inflatie
- Verwachting: 11% (EU) / 5% (VS)
- China: harde landing?
• Centrale banken
• Rentevrees VS:
- EU / Japan: bijkomende geldhoeveelheid
- Timing / snelheid
- EU / Japan: Lage rente
- Carry unwind opkomende landen
• Overheidsinvesteringen
• Absolute waardering
- VS: einde sequester
- Aandelen gemiddeld duur
- EU: meerendeel landen voor op besparingsschema
- Absolute topkoersen / winstnames
• Relatieve waardering - Rente laag: aandelen >> obligaties
• Lage nervositeit - Paniekreacties cfr oktober
9
Verwachting aandelenmarkten 2015 2000
• 1. Positieve trend op de beurzen zet zich verder
1800 1600
• Positieve triggers > Negatieve triggers
1400
• Verwachte koersevolutie
1000
1200
- Europese aandelen: winstgroei van 11% aan dezelfde K/W
800
- => Koersen 11% hoger
400
- Amerikaanse aandelen: winstgroei van 5%, zelfde K/W - => Koersen 5% hoger. Inclusief USD-appreciatie: 13%.
600 200 0
10
Verwachting aandelenmarkten 2015 • 2. Aandelenklimaat een stuk volatieler. • Oktobercorrectie als - Orgelpunt van lage volatiliteit - Voorbode van 2015
3400 3300 3200 3100 3000 2900 2800 2700 2600
11
Verwachting aandelenmarkten 2015
• Advies : wees actief in de portefeuilles - Oktobercorrectie als voorbeeld - Durf winst nemen bij snelle koersopstoten - Durf instappen bij volatiele momenten
12
Sectorieel
Cyclisch bedrijf
Cyclische Sectoren te verkiezen boven defensieve 1. Goedkopere waardering
2. Hogere verwachting qua winstgroei
13
Accenten binnen de aandelenportefeuilles 5 thema’s
14
1. Inspelen op rente-evolutie
Dividendaandeel
Europese rente blijft laag
5 4 3
• Uitgangspunt: Europese rente blijft laag • Lage economische groei en inflatie
2 1 0
• Centrale Bank koopt 1.000 miljard aan rentedragende activa • Historische correlatie tussen rente VS en EU ‘ontkoppeld’
10 8 6
• Implicaties • Dividendaandelen worden interessanter
4 2 0
- Zoektocht naar rendement gaat ongebreideld verder - Dividendaandelen bieden doorgaans een lagere volatiliteit
• Europese banken profiteren niet van lage rente, maar wel van bijkomende ECB-stimulus! 15
2. Inspelen op rente-evolutie
VS rente
Rente in VS stijgt
3,5 3
• Uitgangspunt: FED verhoogt beleidsrente • VS economie en arbeidsmarkt op snelheid • Na stopzetting QE3 verhoogt FED de beleidsrente • Verwachte timing:
1e
2,5 2 1,5 1 0,5 0
verhoging zomer, najaar: x2
• Implicaties • Volledige rentecurve anticipeert op de verwachte rentestijging
40 20
• Brede aandelenmarkten: kleine schok (disconto-factor; sentiment)
0
• Echter: winstgevendheid van verzekeraars en banken profiteert
-20
van een hogere / steilere rentecurve. Ook aandelenkoers: 68%
-40
correlatie!
1/01/2010
1/01/2011
1/01/2012
1/01/2013
US 10 yr rates %points change Metlife share price %change
16
3. Inspelen op munt-evoluties
Dollarverdiener
US Dollar fors verstevigd; trend intact.
• Uitgangspunt: US Dollar verstevigt verder • Groei VS (3,9%) >> groei EU (0%) • ECB duidelijk soepeler dan FED • Doelstelling: 1,15 eurusd eind 2015
1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1
• Implicaties • Dollarsterkte: goed momentum voor dollarverdieners • Eurozwakte: goed momentum voor bedrijven die veel buiten de Eurozone exporteren
17
4. Inspelen op evolutie energieprijs
Energiekost
Olieprijs onder druk door positieve aanbodschok
• Uitgangspunt: stabilisatie olieprijs 60$ • Aanbodoverschot door schalie
140 120 100
• Vraagreductie door lagere economische groei
80
• Aanbodreducties OPEC (Saudi’s)
60 40
• Implicaties • Positieve impact bij bedrijven die een ruime energiekosten-component hebben
20 0
• Zuurstof voor winstmarge
18
5. Inspelen op herstructureringen
Herstructurering
Afstoten niet-kernactiviteiten leidt tot herwaarderingen • Achtergrond • Financiële markten in gunstig momentum op M&A-vlak
120
• Bedrijven houden activa tegen het licht
115
• Focus op kernactiviteiten zorgt voor verkoop/beursgang
110 105
• Implicaties • Herwaardering van bedrijven die belangrijke nevenactiviteiten verkopen
100 95 90
19
Accenten binnen de aandelenportefeuilles Individuele aandelen
20
Sectorfavorieten
Dagelijkse lijst van koopwaardige aandelen, per sector
21
Koersdoel: 108 EUR
1. SIEMENS AG Cyclisch bedrijf
Duits industrieel conglomeraat Orderboek: > 100 miljard euro
Dividend
3.74% bruto dividend 2,5 mia EUR inkoop eigen aandelen
Herstructurering
1 miljard euro kostenbesparingen Gezondheidszorg zelfstandig: waardering
Eurozwakte
46% activiteiten buiten Europa
105 100 95 90 85 80 75
Waardering
Siemens: K/W e 12,5 Sector: K/W e 17,3
70
28/11/2013
28/05/2014
28/11/2014 22
Koersdoel: 6,25 EUR
2. International Airlines Group Cyclisch bedrijf Herstructurering
Olieprijs
2010: fusie British Airways & Iberia Sterktes: positie Heathrow, Vueling Strategisch: Focus op lange afstand (VS/Latam) – geen kleinere luchthavens meer. Iberia als voorbeeld: meer werken voor 30% minder loon
Energiekosten 35% van IAG Financials gemaakt op basis van 100$/vat
Dividend Dividend
Vanaf 2015 begint IAG dividend uit te keren: aandeelhoudersvriendelijk
Waardering
IAG: K/W e 10 Sector: K/W e 17,3
6,5 6 5,5 5 4,5 4 3,5
28/11/2013
28/05/2014
28/11/2014 23
Koersdoel: 13 EUR
3. ING Herstructurering
Dividend
Focus op bankactiviteiten Verzekeringen volledig verkopen Verdere verkoop Voya (US verzekeraar; 30%) Verkoop Nationale Nederlanden (nog 65%) Base case: dividendbetaling in aandeel NN Steun Europa terugbetaald – gaf al aan van in 2015 opnieuw dividend te betalen Erg winstgevend, verwachting 5% DY
12,5 12 11,5 11 10,5 10 9,5
ECB-stimulus?
ING profiteert als bank ten volle mee van bijkomende stimulus
9 8,5
Waardering
ING: K/W e 10,4 Banken : K/W e 12,4
8
28/11/2013
28/05/2014
28/11/201 24
4. Airbus Cyclisch bedrijf
Koersdoel: 63 EUR
Orderboek voor 8 jaar gevuld Vliegtuigmaatschappijen vernieuwen vloot in functie van lage rente en energiekost A 350: orderboek van 9 jaar
58 56 54 52 50
Dollarverdiener
Concurrent Boeing in duopolie Omzet in USD, 50% kosten in EUR Per dollarcent appreciatie onder 1.35 2% EBIT-stijging vanaf 2016
48 46 44 42
Waardering
Airbus: K/W e 14,9 Industrials: K/W e 17,3
40 28/11/2013
28/05/2014
28/11/201 25
5. Royal Dutch Shell Dividend
Stabiele dividendbetaler: 6,3% Dividend duurzaam? - Eerste oliemajor die vanaf 2015 z’n dividend opnieuw operationeel dekt - Laagste op de kostencurve: minst impact van lage olieprijs
Koersdoel: 32 EUR 32 30 28 26
Herstructurering
Waardering
Nieuwe CEO begin 2014 Meer verantwoordelijkheid op lage niveaus – kostenbesparing Investeringsbudget teruggeschroefd Shell: K/W e 9,6 Sector energie: K/W e 13,5
24 22 20 28/11/2013
28/05/2014
28/11/201 26
6. Metlife VS rente
Koersdoel: 60 USD
VS verzekeraar 77% omzet uit VS 95% levensverzekeringen
60 58 56 54
Dividend
Metlife is ‘too big to fail’ Kapitaalratio sterk: naar aandeelhouders
52 50 48
USD-evolutie
Verwachten 8% USD appreciatie
Waardering
Metlife: K/W e 9,2 Verzekeraars: K/W e 12,16
46 44 42 40 28/11/2013
28/05/2014
28/11/201 27
7. Randstad
Koersdoel: 44 EUR
Cyclisch bedrijf
Inspelen op een aantrekken van de arbeidsmarkt in Europa, VS
Herstructurering
Nieuw kostenbesparingsprogramma Rationalisatie management teams NL Rationalisatie in Randstad kantoren
55
50
45
Dollarverdiener
22% omzet uit VS na overname Spherion (2012)
40
Dividend
3,9% verwacht in 2015
35
Waardering
Randstad noteert 24% onder de ‘staffing peers’
30 28/11/2013
28/05/2014
28/11/201 28
Koersdoel: Montea: 35 EUR Retail Estates: 68 EUR
8. Vastgoedaandelen
Sector Bezettingsgraden
Montea: logistiek semi-industrieel Retail Estates: baanwinkels Montea: 96% Retail Estates: al 16 jaar boven 98%
80
35
70
34 33
60
32
50
31
40
30
30
Portefeuilleevolutie
Montea: BE/NL, dit jaar 40% groei Retail Estates: 750 mio€, jaarlijks 100 mio € er bij
Dividend
Montea: 5,8% Retail Estates: 4,5%
29
20
28
10 0
28/11/2013
27 28/05/2014
Retail Esates
26
28/11/2014
Montea 29
Interessante verhalen
Los van de thematische insteek
Duurzaam bedrijfsvoeren
30
Active reeks Actief beheer in volle transparantie
31
Active Stock Selection
• Voorlopig rendement 2014: 1,56% • Moeilijk eerste half jaar • Te defensief: tot 15% cash • Banken: investeringsbanken ondermaats • Shift in factoren: momentum • Individuele aandelen: Adidas, Aegerion
• Tweede jaarhelft: terrein goedgemaakt • Verschuiving in financiële waarden • Individuele aandelen: IAG, ASML, Ebay, Yahoo,… • Volatiliteit gebruikt: investeren op oktoberdip
• Active Stock Selection combineert visie op aandelen met een lagere volatiliteit, met een Europese focus. 32
Active Income Selection Gelanceerd begin november INKOMEN
STABIELE KOERSEVOLUTIE Aandelen
Hoofdzakelijk dividendaandelen Volatiliteitsgrenzen
Obligaties
Minimaal 15% van het fonds belegt in vastrentende effecten
Cash Verwacht rendement: circa 3,5% - dividend: 2% - Opties: 1% - Obligaties: 0,5%
Allocatie Muntrisico
Cash wordt als buffer gebruikt bij slechte marktomstandigheden Steeds de beste risicorendementsverhouding op niveau van de activaklasse Er worden enkel posities in euro opgenomen; geen muntrisico 33
ALGEMENE CONCLUSIE
34
Conclusie. 2015: • Aandelen • Blijven voor 2015 de beste keuze, het grootste risico ligt bij de obligaties • Doorgedreven winstgroei leidt tot positieve verwachtingen voor 2015: + 11% • Grote risico’s (rentevrees / groeivrees) als afwisseling van positieve trend: volatiliteit • Actieve houding moet lonen • 5 thema’s: EU dividend / VS rente / lagere olieprijs / Dollarverdieners / Herstructureringen
35
