Aan de Raad Made, 28 april 2011
Raadsvergadering: 16 juni 2011
Nummer raadsnota : 6
Onderwerp:
regionalisering leerplicht en voortijdig schoolverlaten Portefeuillehouder:
Bijlagen:
Ter inzage:
Ing. M.F.L.A. van Oosterhout
1. Raadsbesluit
1. Samenwerkingsovereenkomst West-Brabant 2. Begroting West-Brabant 3. Projectplan West-Brabant
Ambtelijke coördinatie:
afdeling Maatschappelijke Aangelegenheden Steller:
Jeroen Schortemeijer SAMENVATTING
In het jaar 2010 zijn in de periode van maart tot september voorbereidende stappen gezet om in de regio West-Brabant (18 gemeenten, contactgemeente Breda) een regionale samenwerking op het gebied van leerplicht en RMC te realiseren. Voor 1 juni 2011 nemen de colleges en raden van de gemeenten een besluit over deelname aan uitvoeringsniveau 1 (centrale leerplicht en RMC administratie) of deelname op uitvoeringsniveau 2 (samenwerking op het gebied van uitvoering leerplicht, waarbij het personeel wordt gedetacheerd bij het centrale bureau leerplicht). Op 1 januari 2012 moet de samenwerking gerealiseerd zijn. De gemeente Drimmelen is voornemens op uitvoeringsniveau 2 samen te werken, daar deze variant de meeste schaalvoordelen biedt. VOORGESCHIEDENIS
INLEIDING De 18 gemeenten in West-Brabant nemen zich voor het schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten gezamenlijk op een effectievere en efficiëntere wijze aan te pakken. Een stap die daartoe gezet wordt is het regionaliseren van de leerplichtadministratiesystemen en de RMC voortijdig schoolverlaten administratiesystemen van de gemeenten. Dit gaan 15 gemeenten doen en uiteindelijk misschien nog wel alle 18 gemeenten uit de RMC regio West-Brabant. Een andere stap is het realiseren van een regionaal uitvoeringsteam leerplicht en RMC (regionale meld- en coördinatie). De regio heeft zich wat dit onderwerp aangaat opgesplitst in 3 subregio’s die onafhankelijk van elkaar een samenwerking aangaan. De subregio’s zijn West-Brabant West (6 gemeenten), West-Brabant Oost (9 gemeenten inclusief Drimmelen) en het land van Heusden en Altena (3 gemeenten). In dit voorstel gaat het over de samenwerking in subregio West-Brabant Oost op leerplicht en RMC. Voor de regionale samenwerking is een programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten opgesteld waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen samenwerking
leerlingenadministratie (niveau 1) en naast samenwerking op leerlingenadministratie, de uitvoering van leerplicht en RMC (niveau 2). Dit voorstel is richt zich op samenwerking op niveau 2. Niveau 1, de regionale uitvoering van de administratie vormt vanzelfsprekend een onderdeel van niveau 2. Op niveau 2 werkt Drimmelen op administratief gebied samen met 15 gemeenten en uiteindelijk zoals gezegd wellicht toch 18 gemeenten. Daarnaast werkt Drimmelen op de uitvoering van leerplicht en RMC samen met maximaal 9 gemeenten, waarvan er 6 (inclusief Drimmelen) gemeenten aangegeven hebben samen te willen werken en 3 gemeenten nog twijfels hebben financieel of inhoudelijk. Binnen deze 3 gemeenten vindt momenteel de interne discussie plaats om het definitieve standpunt in deze te bepalen. In februari 2010 heeft uw college reeds ingestemd met de richting waarin de regionale samenwerking is uitgewerkt. Er is destijds het intentiebesluit genomen tot regionalisering op uitvoeringsniveau 2 (administratie én leerplichttaken), mits dit voor onze gemeente budgettair neutraal uitgevoerd kan worden. Nu de begroting definitief is, blijkt dat deze regionalisering inderdaad budgettair neutraal verloopt voor onze gemeente.
VOORDELEN REGIONALISERING Het effect hiervan is: - Dat er regionaal betrouwbare gegevens en cijfers over schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten komen door de afzonderlijke registraties van 15 (18) gemeenten terug te brengen tot een gezamenlijke administratie; - Dat er voor elke jongere, ouder en onderwijsinstelling een uniforme werkwijze komt voor schoolverzuim (handhaving, zorg) en voortijdig schoolverlaten (begeleiding; - Dat er een verbeterde ondersteuning, beschikbaarheid, bereikbaarheid en continuïteit komt van de uitvoering leerplicht en RMC (vervanging bij zieke of langdurig afwezige leerplichtambtenaar). - Dat er een inverdieneffect is door efficiënter en effectiever organiseren van registratie en handhaving, zorg en begeleiding. De landelijke ervaring leert dat dit effect bij een gezamenlijke administratie kan oplopen tot tussen 20 en 30%; - Dat de kwaliteit van de uitvoering leerplicht alsmede de kwantiteit omhoog gaat. Met name in een kleine gemeente met maar 1 leerplichtambtenaar is collegiale consultatie en samenwerking niet vanzelfsprekend en minder eenvoudig dan in een grote gemeente met meerdere medewerkers. Tevens is een kleine gemeente (met minder dan 1 fte voor leerplicht) vanzelfsprekend veel kwetsbaarder in geval van ziekte medewerker dan een grotere; - Dat de gemeenten die meedoen in de regio op een gelijkwaardig kwalitatief niveau dienstverlening verzorgen aan jongeren, ouders en scholen.
UITVOERING De voorbereiding en uitvoering zijn in handen van een projectorganisatie waarvan de kosten integraal zijn verwerkt in de begroting. Het aanschaffen door Breda (in verband met Europese aanbesteding: het gunnen) als uitvoerende gemeente van een gezamenlijk leerlingenadministratie pakket.
2
-
-
-
-
-
Het uitvoering geven door Breda aan het programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten op niveau 2 door het detacheren van de medewerker uitvoering leerplicht en RMC (0,66 fte) naar de uitvoerende gemeente Breda en de kosten voor uitvoering administratie (0,11 fte). Het mandateren van de wettelijke bevoegdheden in het kader van het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet 1969 aan het college van de centrumgemeente Breda. Voor de implementatie van de regionale registratie aan de gemeente Breda een eenmalige volledige gegevensverstrekking vanuit de GBA verstrekken en een kopie van de leerplichtdatabase overdragen. Het verlenen van mandaat aan de daartoe aangewezen portefeuillehouder onderwijs voor het nemen van besluiten met betrekking tot de taakuitvoering van het Programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten, binnen de geldende kaders en begroting, zoals opgenomen in de gemeenschappelijk regeling. Start van de regionale samenwerking op 1 januari 2012. De samenwerking bestrijkt vooralsnog een pilot-periode van 2 jaar met een evaluatie na 1 jaar.
ARGUMENTEN Kwaliteitsverbetering van de gemeentelijke taken leerplicht en voortijdig schoolverlaten door eenduidig professionele en efficiëntere taakuitvoering. Geborgde continuïteit en dienstverlening dichtbij de klant (leerling,ouder, school). Programma gericht op de uitvoering van de wettelijke taken leerplicht en RMC met als missie: ‘alle jongeren tussen de 4 en 23 jaar gaan naar school en behalen hun startkwalificatie, tenzij…(bijvoorbeeld cognitief dit niet kan) met als hoger doel dat jongeren zo optimaal mogelijk in de maatschappij kunnen functioneren’. Vooruitlopend op dit besluit is de gemeente Breda gestart met voorbereidingen voor de Europese aanbesteding voor het pakket leerlingenadministratie. Hiervoor is 1 maart door het college Breda een besluit genomen, onder voorbehoud dat de regiogemeenten instemmen met de samenwerking. Dit besluit was nodig om de planning en invoeringsdatum 1 januari 2012 te halen. De gunning is voorzien op 1 juli en wordt gedaan na de besluitvorming in college en raad van de deelnemende gemeenten. Niveau 1 of 2 Deelname op niveau 2, een regionale organisatie en aanpak van de leerplicht, heeft voor onze gemeente de meeste voordelen (zoals eerder geschetst). Echter, op dit moment vindt de besluitvorming in de regio hierover plaats. In de regio West-Brabant Oost zijn nu 5 gemeenten voornemens op dit niveau mee te doen (Breda, Moerdijk, Alphen-Chaam, BaarleNassau en Drimmelen). De overige gemeenten starten met niveau 1 (alleen gezamenlijke administratie) en zullen op een later tijdstip eventueel besluiten tot deelname op niveau 2. Echter is aannemelijk, maar niet met zekerheid te voorspellen of de raden het voorstel overnemen in de regio. Omdat samenwerking met slechts 2 gemeenten óf zonder Breda als centrumgemeente nauwelijks toegevoegde waarde heeft voor onze gemeente, maken we het voorbehoud dat er minimaal 3 gemeenten op niveau 2 mee moeten doen, waaronder Breda. Als dit niet gehaald wordt, doen we alleen mee op niveau 1. Breda heeft in haar voorstel ook een dergelijk voorbehoud opgenomen.
3
JURIDISCH Bij de samenwerking gaat om een regionale administratie voor leerplicht- en RMC en gezamenlijke uitvoering van leerplicht en RMC taken. Omdat het bij deze samenwerking om het overdragen van publiekrechtelijke taken gaat is tevens een samenwerkingsovereenkomst opgesteld waarin een mandaatregeling (Gemeenschappelijke Regeling centrumgemeente) is uitgewerkt (Samenwerkingsovereenkomst Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten). De opdrachten die voortvloeien uit dit besluit vallen binnen de mandaatregeling zoals opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst. Een GR bleek de enige mogelijkheid om het juridisch mogelijk te maken om de gemeente Breda als uitvoerende gemeente toegang te verlenen tot de lokale GBA van de Gemeente Drimmelen. Zo’n mandaat is tevens nodig voor het overdragen van wettelijke taken en voor de verwerking van GBA gegevens in de regionale leerplichtapplicatie. Keuze voor aparte GR i.p.v aansluiten bij ‘GR W-Brabant huis’ Bij de start van het onderzoek naar de regionalisering is er overwogen om de GR over dit onderwerp onder te brengen in het West-Brabant huis. Destijds leek het er sterk op dat het West-Brabant huis met name een platform zou worden dat zich over strategische vragen zou buigen, maar dat het nog niet zeker was of het ook een platform zou worden om meer uitvoeringsgerichte zaken uit de regio te bundelen. Besloten werd uiteindelijk een GR te maken als fundament voor het West-Brabant huis zoals we het nu kennen en dat zich vooral richt op een strategische agenda voor de regio. Daarnaast: Omdat de planning van de ontwikkeling van het West-Brabant huis en de planning van het regionaliseringstraject leerplicht niet synchroon liepen is ervoor gekozen de regionalisering leerplicht een eigen GR te geven. We konden niet wachten tot er duidelijkheid bestond of we al dan niet mee konden in de GR WBHuis. Wel is afgesproken de bijeenkomsten in het kader van de strategische agenda te benutten om over VSV in brede zin (daaronder kan dus ook de uitvoering van leerplicht vallen) met elkaar van gedachten te wisselen. Dit wordt besproken op de bestuurlijke bijeenkomst op 28 april. Doel 1 is eerst maar eens de leerplicht te regionaliseren met de insteek zoals alle gemeenten die nu kiezen om vervolgens te kijken of er in de toekomst nog meer in zit. Het hangt ook uiteraard ook nauw samen met de ontwikkeling van het West-Brabant huis: gaat dat ook meer uitvoeringsgericht onderwerpen oppakken of blijft het voornamelijk bij strategie? Echter: Het college heeft op 26 april jl. besloten in te stemmen met de regionalisering van de leerplicht (op zowel niveau 1 als 2) onder voorwaarde dat de GR aangesloten wordt bij de GR West-Brabanthuis.
Personeel Omdat het een organisatiewijziging betreft wordt de OR geraadpleegd en om instemming gevraagd. De conceptbrief voor de OR is bijgevoegd. De leerplichtambtenaar wordt dus voor haar leerplichttaken gedetacheerd bij de regionale organisatie, haar taken t.a.v. het
4
leerlingenvervoer blijft ze hier uitvoeren. De uren die nu worden ingezet voor de leerplichtadministratie vervallen en deze kopen we in bij de nieuwe organisatie. Dit betreft 0,11 fte.
FINANCIEEL Het programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten is uitgewerkt in een aparte begroting (bijlage). In deze begroting is opgenomen wat de samenwerking de gemeente Drimmelen op niveau 1 en 2 kost. Ook de bijdragen die de andere 17 gemeenten leveren, zijn hierin opgenomen. De huidige budgetten leerplicht en RMC zijn voldoende om kostenneutraal regionale samenwerking tot stand te brengen. Met het inverdieneffect dat een gezamenlijke administratie oplevert, is hierbij al rekening gehouden. Kosten deelname niveau 2 (zie ook bijlage Begroting West-Brabant) Eénmalig Dekking: reserve RMC (per 31/12/10)
€ 13.788,€ 137.146,27
Structureel Jaarlijkse kosten reg. org./ adm./ aansturing/ ICT etc. Detachering personeel leerplicht (0,66 fte schaal 8) totaal
€ 53.177,€ 35.344,€ 88.521,-
Dekking: Inbreng kosten administratie (functie vervalt) – 0,11 fte schaal 5 Detachering personeel leerplicht (0,66 fte schaal 8) Vervallen abonnementen Vervallen kosten ICT leerplichtadministratie Jaarlijks RMC -budget totaal
€ 4.271,€ 35.344,€ 266,€ 10.676,€ 48.295,€ 98.852,-
Jaarlijks dotatie aan reserve RMC (voor incidentele leerplichtkosten) Deze reserve is bedoeld voor incidentele leerplichtkosten en trajecten.
€ 10.331,-
Let wel, op dit moment zijn de kosten van uitvoering leerplicht lager, waardoor de reserve RMC jaarlijks met ca. 20.000,- groeit. Op dit moment hebben we een reserve opgebouwd van 137.000,-.
Mochten we onverhoopt, indien de regionale besluitvorming anders wordt dan wij nu verwachten, alleen op niveau 1 meedoen, ziet het financiële plaatje er als volgt uit: Kosten deelname niveau 1 (zie ook bijlage Begroting West-Brabant) Eénmalig Dekking: reserve RMC (per 31/12/10)
€ 12.808,€ 137.146,27
Structureel Jaarlijkse kosten reg. org./ administratie/ aansturing/ ICT etc.
€ 9.659,-
5
Dekking: Inbreng kosten administratie (functie vervalt) – 0,11 fte schaal 5 Vervallen abonnementen Vervallen kosten ICT leerplichtadministratie totaal
€ 4.271,€ 266,€ 10.676,€ 15.213,-
COMMUNICATIE De projectleiding informeert de betrokken gemeenten via de reguliere overleggen (o.a. beleids- en leerplichtoverleg) over de voortgang. De centrumgemeente stemt af met de projectleider op welke momenten externe communicatie gewenst is. Zodra de besluitvorming regionaal rond is, zal Breda een persbericht verspreiden.
WAT WILLEN WE BEREIKEN?
Een kwalitatief betere uitvoering van de gemeentelijke taken m.b.t. de leerplicht en het voortijdig schoolverlaten.
Burgemeester en wethouders van Drimmelen, drs. C. Smits Secretaris
6
drs. G.L.C.M. de Kok Burgemeester
De raad van de gemeente Drimmelen; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 19 april 2011; gelet op bijgevoegd voorstel en de overwegingen van het college ;
Besluit: 1.
2.
3.
Instemmen met de regionale samenwerking leerplicht en RMC voortijdig schoolverlaten op niveau 2 (gezamenlijke leerlingenadministratie en uitvoering leerplicht en RMC) uit het programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten en met de rol van Breda als centrumgemeente cq. uitvoeringsgemeente, waarbij het programma op budgettair neutrale wijze tot stand komt. Eén en ander betreft vooralsnog een pilot van 2 jaar met een evaluatie na 1 jaar; Het voorbehoud maken ten aanzien van deelname op niveau 2: mits er minimaal 3 gemeenten op dit niveau meedoen waaronder de centrumgemeente Breda. Als dit aantal niet gehaald wordt, dan alleen deelname op niveau 1; Een tweede voorbehoud maken ten aanzien van de gemeenschappelijke regeling (GR): de GR dient aangesloten te worden bij de regionale GR van het West-Brabanthuis. De inhoud van de GR is uitgewerkt in de samenwerkingsovereenkomst programma schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten teneinde de regionale samenwerking leerplicht en voortijdig schoolverlaten mogelijk te maken.
Made, 16 juni 2011
De raad voornoemd, Griffier,
Voorzitter,
mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers
drs. G.L.C.M. de Kok