9 Durvers 1
Vergelijk de teksten. Duid de zinnen aan die anders zijn.
ol
Loodgieter voor Zuidpo 8 maandag 8 september 200
Loodgieter voor Z
uidpool
maandag 8 septemb
er 2008 de elektricien en de ie Een vreemde advertent sen tus nen wo er r ete Ee n vreemde adverte ar loodgi ntie in een Engelse krant. Da in een Engelse kr eveer 65.000 ong r ete dgi loo ant. Daar zoeken ze een zoeken ze een loo zeehonden, 26.000 dgieter en een elektricien die 000 50. en n sse en een elektricien di albatro e willen werken tussen de willen werken tusse pinguïns. n de ijsbergen en sneeuw. de ijsbergen en snee Je moet wel goed tegen uw. er kou kunnen want het is je Als je de baan wilt, moet is er Als je het En 20! rond de min de baan wilt, moet je er ook voor verhuizen. De e elk ker don g lan er erg oo k ook voor verhuizen. De r ete elektricien en loodgi elektricien en loodg dag. Een zware baan dus de ieter moeten gaan werken op nsen die van me r mo voo ar eten gaan werken. ma Daar Zuidpool. Daar hebben pen hebben schaatsen of sneeuwpop Britse onderzoekers Britse onderzoekers een maken houden, een onderzoekscentrum. droombaan! n Anderhalf jaar lang moete
2
een onderzoekscen trum. Anderhalf jaar lan g moeten de elektricien en de loodgieter er wone n. Je moet wel goed tegen de kou kunnen! En he t is er ook erg lang donk er elke dag. Een zware ba an dus maar voor mensen die van schaatsen of sneeuw poppen maken houden, ee n droombaan!
Breid de zinnen uit.
IJsberg breekt af op de Zuidpool Een man woont op de Zuidpool Een schip werd beschadigd bij de Zuidpool Er zitten veel walvissen bij de Zuidpool
3
Schrijf de zinnen opnieuw, maar maak de zin zo kort mogelijk.
Een Brit heeft deze week op de Zuidpool het record ‘zwemmen in ijskoud water’ verbroken.
Hij had alleen een zwembroek en een badmuts aan.
De Brit Lewis Plugh heeft veel geoefend om het record te verbreken.
Regelmatig sprong hij in ijskoud water om zijn lichaam te laten wennen.
122
Boek TASA6AW.indb 122
© Plantyn – Taalsignaal Anders
14-07-10 16:54
9 Durvers Normaal kunnen mensen maar een paar minuten blijven leven in water van 0 graden.
Hij voelde zich goed tijdens het zwemmen.
4
Maak de zinnen rijker door toevoeging van
‘waar – wanneer – hoe – waarmee – waarom – waardoor’ het gebeurt. 1 De ijsberen slapen. (+ 1 zinsdeel) (+ 2 zinsdelen) 2
Hij woont op de Zuidpool.
(+ 1 zinsdeel) (+ 2 zinsdelen) 3
Hij heeft het koud.
(+ 1 zinsdeel) (+ 2 zinsdelen) 4
Zij bouwt een sneeuwpop.
(+ 1 zinsdeel) (+ 2 zinsdelen)
© Plantyn – Taalsignaal Anders
Boek TASA6AW.indb 123
123
14-07-10 16:54
10 Machtig 1
Lees de onderstaande tekst. Duid de zinsdelen aan die iets meer zeggen over waar, wanneer of hoe iets gebeurt.
Ondergewaaid leger gevonden Italiaanse archeologen hebben in de westelijke Sahara een eeuwenoud leger opgegraven. Zelf denken de gravers dat het gaat om het leger van de Perzische koning Cambyses. Volgens oude verhalen raakte dat leger 2500 jaar geleden verzeild in een waanzinnige zandstorm en werd het levend onder het zand begraven. Wetenschappers geloofden die theorie niet, omdat
2
van de soldaten helemaal niets werd teruggevonden. Tot vorige week dus. Menselijke overblijfselen De archeologen vonden in de buurt van Libië slechts een paar menselijke resten en wat overblijfselen van wapens. De lokale bevolking wees ze echter op een andere interessante plek. Daar zijn nu honderden botten en schedels gevonden.
Ongehoorzame priesters Koning Cambyses stuurde het grote leger naar Egypte om de plaatselijke priesters een lesje te leren. Die weigerden namelijk de koning als een god te vereren, zoals hij bevolen had. Het leger had de opdracht het tempelcomplex van de priesters te vernietigen. Naar: Yeti.
In de tekst zijn zinsdelen weggelaten. Kies uit de onderstaande lijst.
Kies uit: uit computerspelletjes – in zes Europese landen – een rode en een grote snor – in het land van de computerspelletjes – op de markt. Op het internet is onderzoek gedaan naar de bekendheid van helden . Uit de antwoorden van vijfduizend mensen blijkt dat één held er met kop en schouders bovenuit steekt. De held is 28 jaar oud, Italiaan, loodgieter van beroep en altijd .
uitgerust met een blauwe tuinbroek, Mario is zijn naam, ook wel bekend als Super Mario. Dat Mario bekender is dan Lara Croft en zelfs Pac-Man is geen verrassing. Er zijn meer dan honderd spelletjes met Mario gemaakt, goed voor 222 miljoen verkochte exemplaren. Terwijl 28 jaar een eeuwigheid is in , zit Mario vol leven: onlangs kwam er nog een nieuw spel , New Super Mario Bros.
134
Boek TASA6AW.indb 134
© Plantyn – Taalsignaal Anders
14-07-10 16:54
10 Machtig 3
Dit verhaal is saai. Maak het leuk met extra zinsdelen!
Jana liep door de straat. Ze zag een kat. De kat was bang. Ze liep de straat op. Jana zag het gevaar. Ze rende achter de kat. Jana redde het leven van de kat. Jana werd gevierd als een held. Ze kreeg een medaille.
© Plantyn – Taalsignaal Anders
Boek TASA6AW.indb 135
135
14-07-10 16:54
10 Machtig Zegswijzen en spreekwoorden
1
Zoek één of meer zegswijzen of spreekwoorden bij deze sleutelwoorden. Schrijf er ook de verklaring bij.
Rook Zegswijze of spreekwoord: Verklaring: Vogel Zegswijze of spreekwoord: Verklaring: Goud Zegswijze of spreekwoord: Verklaring: Kind Zegswijze of spreekwoord: Verklaring: Boog
Zegswijze of spreekwoord: Verklaring:
136
Boek TASA6AW.indb 136
© Plantyn – Taalsignaal Anders
14-07-10 16:54
10 Machtig 2
Onderstreep eerst de sleutelwoorden in deze spreekwoorden of zegswijzen. Zoek en noteer de betekenis. Omcirkel het woord waarbij je de betekenis hebt gevonden.
Blaffende honden bijten niet.
De kat uit de boom kijken.
Achter het net vissen.
Iemand uit de droom helpen.
Wie wind zaait, zal storm oogsten.
3
Hieronder vind je spreekwoorden en zegswijzen die elkaars tegengestelde zijn. Schrijf de passende letter naast het cijfer.
1 Oost west, thuis best.
a Vogeltjes die zo vroeg zingen, zijn voor de poes.
2 Wie eerst komt, eerst maalt. b Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding.
3 In het verdomhoekje zitten. 4 De morgenstond heeft goud in de mond.
c Wat goed is, komt van ver. d De laatsten zullen de eersten zijn.
5 De kleren maken de man. e Aardig uit de hoek komen. 1 ´ _______
2 ´ _______
3 ´ _______
4 ´ _______
5 ´ _______
Welk spreekwoord staat hier getekend?
Kan dit?
© Plantyn – Taalsignaal Anders
Boek TASA6AW.indb 137
137
14-07-10 16:54
10 Machtig 䊎
4
Als je deze rebus oplost, lees je een zegswijze. Zoek de betekenis op in het woordenboek. Gebruik die in een zin.
_____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________
䊉
Kies een spreekwoord of zegswijze. Maak nu zelf een rebus.
138
Boek TASA6AW.indb 138
© Plantyn – Taalsignaal Anders
14-07-10 16:54
