CBR Lixhe
Bedrijfsprofiel 2014/2015
› Optimalisatie
van het energieverbruik
› 41,97%
biomassa
› Veiligheid:
Go for Zero
› Strenge
controles
› 62,84%
alternatieve brandstoffen
› Behoud
van biodiversiteit
1
Het jaar 2014 in CBR Lixhe MARKANTE FEITEN Veiligheidsweek: sensibilisering rond het thema verkeersveiligheid in samenwerking met het BIVV Sensibilisering van de klanten inzake het transport over water Concessie in de Autonome Haven van Luik Commerciële acties om de verkoop van cement in polyethyleenzakken te stimuleren Actieve deelname als pilootfabriek aan het programma voor voortdurende verbetering (Continuous Improvement Program - CIP), dat op het niveau van de HeidelbergCement Group gelanceerd werd Investeringen: • Installatie van terminals om de onderaannemers beter te kunnen opvolgen op het fabrieksterrein • Een nieuwe transportband voor alternatieve brandstoffen • Installatie van een systeem om het energieverbruik te verminderen • Modernisering van het laboratorium • Masterplan op 5 jaar om te kunnen anticiperen op technische vervangingen in de toekomst
Een jaar vol uitdagingen In 2014 is het bedrijf van start gegaan met de commercialisering van cement in polyethyleenzakken, een milieuvriendelijker alternatief voor de papieren zakken. Deze nieuwe verpakkingslijn heeft een grote investering gevergd in 2013. In 2015 zal het succes van dit initiatief geëvalueerd worden. Op basis van deze evaluatie wordt eventueel een tweede lijn van hetzelfde type geopend. 2014 was ook het jaar van de aankoop van Espabel in de Gentse haven. Deze overname heeft de verhoudingen tussen de verschillende entiteiten van CBR veranderd. Sinds juni 2014 legt deze site zich exclusief toe op de productie van wit cement. Nog in 2014 werd de site van Lixhe aangeduid als een van de pilootfabrieken van het programma voor voortdurende verbetering (Continuous Improvement Program – CIP). Het programma steunt op drie pijlers: een tool om de knowhow en goede ideeën op het terrein te verzamelen, een probleemoplossend systeem dat beroep doet op de competenties van de medewerkers (Systematic Problem Solving – SPS) en de ‘5S’-methode die de basis legt voor een efficiënte organisatie. In dat kader heeft de onderneming al meer dan 300 ideeën verzameld op de werkvloer. Een honderdtal van deze ideeën werd reeds voor eind 2014 geïmplementeerd. Het programma omvat ook een gerichte opleiding die ervoor moet zorgen dat de ‘CIPcultuur’ geïntegreerd wordt in de dagelijkse werking van de fabriek. Veiligheid blijft meer dan ooit de belangrijkste bekommernis van de site van Lixhe. In 2014 vonden er helaas 2 ongevallen met werkonbekwaamheid plaats. De fabriek blijft niettemin haar doelstelling van 0 ongevallen nastreven en heeft grote inspanningen geleverd op het vlak van de beveiliging van machines. Ook de hiërarchische lijn heeft een specifieke opleiding gekregen over risicoperceptie. Daarnaast biedt een systeem van intelligente terminals nu de mogelijkheid om de aanwezigheid van externe werknemers op het terrein in realtime op te volgen. In 2014 organiseerde CBR
2
Lixhe ook een veiligheidsweek. Deze stond in het teken van sensibilisering van het personeel rond het thema verkeersveiligheid en gebeurde in samenwerking met het BIVV. Op milieugebied zijn er verschillende belangrijke verbeteringen gebeurd. Ten eerste heeft CBR Lixhe een transportband van de nieuwste generatie geïnstalleerd om de alternatieve brandstoffen tot aan de straalpijp te brengen. Daarnaast is er ook geïnvesteerd in energiezuinige installaties die de warmte, uitgestoten door compressoren, recupereren. Beide initiatieven tonen opnieuw de bereidheid aan van de onderneming om haar milieu-impact onder controle te houden. Het behoud van de biodiversiteit in de groeven vormt ook één van de belangrijke aandachtspunten in Lixhe. In dat kader vonden er in de loop van 2014 verschillende acties plaats in de groeven van Loën en Romont. De twee eerste prijzen van de editie 2014 van de Quarry Life Award Benelux gingen trouwens naar projecten die uitgevoerd werden in de groeve van Loën. Investeringen op lange termijn omvatten de modernisering van het laboratorium dat werd uitgerust met een geautomatiseerd beheersysteem voor monsters. Het masterplan op lange termijn voor de fabriek omvat daarnaast ook investeringen in de baklijn, die uitgevoerd zullen worden in nauwe samenwerking met de technische afdeling. Met het masterplan willen wij de technische investeringen in kaart brengen die in de loop van de komende vijf jaar uitgevoerd moeten worden. Benoit Gastout Plant Manager
De werknemers op het terrein verantwoordelijkheidsgevoel bijbrengen
Een systeem van intelligente terminals met 4G-technologie biedt nu de mogelijkheid om op elk moment te controleren hoeveel externe werknemers aanwezig zijn op het terrein.
De onderneming zet de talrijke geleverde inspanningen inzake veiligheid en ongevallenpreventie voort. De “Go for Zero”–campagne streeft naar 0 ongevallen. Op deze manier is er grote vooruitgang geboekt in het tot stand komen van een veiligere werkomgeving voor alle personeelsleden. Dit betekent niet dat de preventiewerkzaamheden hierdoor zijn afgelopen. De fabriek blijft de resterende risico’s systematisch analyseren.
Risicoanalyse
Helaas vonden er in de loop van 2014 op de site van Lixhe twee ongevallen plaats met werkonbekwaamheid tot gevolg. Deze ongevallen werden grondig geanalyseerd om de oorzaken te identificeren en om vervolgens geschikte maatregelen te treffen zodat ze zich in de toekomst niet meer zouden voordoen. De analyse heeft tot doel concrete maatregelen te nemen om de risico’s, op de plaatsen waar de ongevallen zich hebben voorgedaan, te verkleinen. In 2014 zijn de beveiligingswerkzaamheden van de site toegespitst op twee belangrijke punten: de bescherming van de werknemers in de buurt van machines (project SafeGuarding) en de systematische analyse van elk incident of bijna-ongeval dat plaatsvindt op de site. Het doel hiervan is om de keten van gebeurtenissen die tot het ongeval geleid heeft, te onderzoeken om zo gerichte maatregelen te kunnen nemen om het risico te beperken. Preventie blijft cruciaal op dat vlak.
Daarnaast werd ook het Qualios-systeem in werking gesteld. Dit is een documentatiesysteem dat zowel de ongelukken en incidenten als de gebruikte technieken inventariseert om risico’s te voorkomen. Het systeem kan geraadpleegd worden op alle productiesites van HeidelbergCement in de Benelux
Sensibilisering In 2014 nam de fabriek van Lixhe deel aan de HeidelbergCement Benelux veiligheidsweek rond sensibilisering tot veilige deelname aan het verkeer. Er werden diverse activiteiten georganiseerd in samenwerking met het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV). In de toekomst wil CBR Lixhe de bewustmaking inzake veiligheid verder inbedden in de bedrijfscultuur. Er worden grote inspanningen geleverd om de arbeiders, maar ook hun ploegbazen die een rol als coach hebben, hierin te betrekken. De fabriek volgt zo de aanbevelingen van het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) dat het belang van de teamverantwoordelijken op het terrein onderstreept.
Aantal ongevallen 35
14 11
9 4
3
5 2
4 0
2
3
2
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Veiligheid
18
3
Biodiversiteit Het beeld van groeven is soms vertekend. Men heeft het idee dat het strenge en vijandige omgevingen zijn voor de ontwikkeling van fauna en flora. De groeven spelen echter een doorslaggevende rol in het behoud en de ontwikkeling van de biodiversiteit. Talrijke plant- en diersoorten, waaronder enkele die met uitsterven bedreigd zijn, vinden daar namelijk hun toevlucht.
Sinds de eerste cartografie van de aanwezige planten diersoorten in haar groeven in 2006 heeft CBR bewezen dat biodiversiteit en de uitbating van een groeve perfect combineerbaar zijn. In samenwerking met een water- en bosbouwkundig ingenieur werd een beheersplan voor de biodiversiteit uitgedacht en ingevoerd. Sinds 2011 bundelen CBR en Natagora, een vereniging voor natuurbescherming, de krachten om de biodiversiteit op de productiesites van CBR te bevorderen.
Biodiversiteit
In 2014 waren er verschillende concrete acties voor het behoud van de biodiversiteit in de groeven van CBR Lixhe.
4
Zo hebben vrijwilligers van de milieuverenigingen Natuurpunt en Natagora in de groeve van Loën verschillende acties ondernomen om de open omgevingen te herstellen. Ze werden daarbij begeleid door diverse actoren die geregeld tussenkomen in kwesties rond biodiversiteit op de sites van CBR. Deze acties betroffen het herstel van een oppervlakte van meer dan 5 hectaren door onder meer ontginning, verwijdering van struikgewas en beweiding met schapen. Ook werd een terrein van 2,2 ha opgehoopt. Het terrein was erg beschadigd door clandestiene “cross”-activiteiten met terreinvoertuigen. Het kunstmatige eiland dat in het midden van het meer van de groeve ligt, werd grondig gereinigd. Door de verwijdering van de valse acacia, een bijzonder invasieve boomsoort, kon er in de groeve opnieuw een open omgeving worden gecreëerd die geschikt is voor de ontwikkeling van fauna en flora.
Ook voor de groeve van Romont werd een specifiek beheersplan opgesteld. In het kader daarvan werd een oppervlakte van ongeveer 2 ha open braakland hersteld. De opnieuw ingerichte landbouwzone speelt eveneens een belangrijke ecologische rol. Er werden meerdere soorten aangeplant: knotwilgen, een twintigtal appelbomen, een bloemenzone, graangewassen, rupsklaver, ... De werken werden geleid door professor Guy Foucart van het CIPF (Centre indépendant de promotion fourragère). Bovendien werden er meer dan 200 nesten voor zangvogels en steenuilen op de site gebouwd. Er werden nissen uitgegraven in de helling om het stelletje oehoes, dat sinds 2011 op de site van Romont woont, een habitat te bieden. Het broedsel van 2014 is perfect geslaagd. Tenslotte werd er nog een sleuf gegraven om te verhinderen dat terreinwagens op de site kunnen raken. Daarnaast vermelden we nog de aanleg van een natuurpad in de groeve van Loën. Dit door Natagora voorgestelde project heeft de hoofdprijs gekregen in de Benelux-editie van de Quarry Life Award. De QLA is een internationale wedstrijd georganiseerd door de HeidelbergCement Group om de biodiversiteit in haar groeven te bevorderen. De tweede prijs ging naar een onderzoek over de flora die spontaan de niet-uitgebate zones van de groeve van Loën heroverd heeft.
De cirkel rond maken: het bijproduct wordt grondstof De vlamtemperatuur in een klinkeroven varieert tussen 1.900 en 2000° C, een intense hitte die een grote hoeveelheid energie vergt. Om deze extreme temperaturen te bereiken maakt de fabriek zoveel mogelijk gebruik van alternatieve brandstoffen. Dit doet ze omdat de energieprijs de hoogte ingeschoten is en om de beschikbare fossiele brandstoffen zoveel mogelijk te vrijwaren.
In 2014 slaagde CBR Lixhe erin 62,84% van haar energiebehoeften te dekken met vervangingsbrandstoffen. De voornaamste alternatieve brandstoffen die op de site gebruikt worden zijn: plastic, banden en Resofuel (houtzaagsel geïmpregneerd met vloeibaar en halfvloeibaar afval). Sinds 2007 gebruikt CBR Lixhe fijn plastic (fluff) om de ovenvlam te voeden. Momenteel maakt de installatie het mogelijk om tot vijf ton plastic per uur te injecteren. Met deze installatie wordt heel wat fossiele brandstof bespaard. Op jaarbasis betekent dit een besparing van 27.400 ton steenkool (12,85% van de ovenenergie). Om haar oven van energie te voorzien gebruikt CBR Lixhe ook afgedankte banden. Deze maken 4,6% uit van het totale volume aan brandstoffen dat in de fabriek wordt gebruikt. De calorische waarde van de banden is identiek aan die van steenkool. Door een ton banden te gebruiken kan dan ook een ton steenkool worden bespaard. Dit is niet alleen interessant uit budgettair oogpunt, maar ook op milieuvlak. Bijzonder aan de installatie van Lixhe is dat ze als enige in België volledige banden aankan. Een andere eigenheid is dat er zowel autobanden (+/- 6 kg) als vrachtwagenbanden (+/- 80 kg) in kunnen worden gebruikt.
29,87% (123.676 ton) van de energievoorziening van de klinkeroven. De fabriek van Recyfuel is dus een troef voor de cementfabriek van Lixhe. De energie die door Recyfuel geleverd wordt, stemt overeen met ongeveer een derde van de alternatieve brandstoffen die de fabriek nodig heeft. CBR Lixhe blijft ook gebruik maken van de 78.000 ton halfdroog slijk afkomstig van grote wegwerkzaamheden in Rotterdam (Nederland). Het slijk wordt gemengd met houtzaagsel en in de voorverbrander geleid via een transportband. In 2014 heeft de site van Lixhe 16.000 ton van dit halfdroge slijk gevaloriseerd. Het doel blijft om er 20.000 ton per jaar van te valoriseren. De fabriek van CBR Lixhe beschikt daarnaast over een installatie voor zuurstofinjectie om de kwaliteit van de hoofdvlam van de oven te verbeteren naarmate de hoeveelheid geïnjecteerde alternatieve brandstoffen toeneemt. In 2014 bedroeg de energiebesparing door vervangende brandstoffen 71.200 ton aardolieequivalent.
Vervanging van grondstoffen Voor de productie van 1,3 miljoen ton klinker heeft CBR Lixhe 2,1 miljoen ton kalksteen uit haar groeven verbruikt. Een gedeelte van de grondstoffen kan worden vervangen door de valorisatie van minerale ‘afvalstoffen’ (0,22 ton alternatieve grondstoffen per geproduceerde ton klinker).
De Resofuel, die vrijwel uitsluitend afkomstig is van het Recyfuel-platform in Engis (regio Luik), is goed voor
Verdeling fossiele brandstoffen en vervangingsbrandstoffen
41,97%
Ontwikkeling gebruik vervangingsbrandstoffen
20,87%
37,16%
Andere alternatieve brandstoffen Fossiele brandstoffen
2010
2011
Fossiele brandstoffen
2012
2013
2014
Vervangingsbrandstoffen
Milieu
Biomassa
5
Bescherming van het klimaat Sinds 2004 beschikt CBR Lixhe over het ISO 14001-certificaat. Dit certificaat getuigt van een productiesysteem dat rekening houdt met zijn impact op het milieu. Het wordt om de drie jaar vernieuwd op basis van de resultaten van een externe audit die wordt uitgevoerd door een onafhankelijke organisatie. Alle certificeringen werden verlengd in januari 2013: ISO 9001 (kwaliteit), ISO 14001 (milieu) en ISO 18001 (veiligheid).
Een erkende, onafhankelijke instantie meet daarnaast meerdere keren per jaar de uitstoot. Deze cijfers dienen tegelijkertijd ook voor het valideren van de interne metingen door de eigen analyse- of andere instrumenten. De atmosferische uitstoot bij de cementproductie is voornamelijk afkomstig van de productie van klinker. De emissies bestaan voornamelijk uit stikstofoxide (NOx) en zwaveldioxide (SO2).
CBR Lixhe controleert zorgvuldig of de emissies overeenstemmen met de geldende normen. De controle wordt uitgevoerd door uiterst efficiënte installaties die geregeld onderhouden worden om een optimaal rendement te verzekeren.
In 2010 werden de normen voor NOx- en SO2 van CBR Lixhe herzien door de overheid en aangepast aan de IPPC-richtlijn (Integrated Pollution Prevention and Control), een richtlijn met als doel in alle lidstaten van de Europese Unie een doeltreffend niveau van bescherming en milieuprestaties voor industriële activiteiten te bewerkstelligen.
Er worden kwantitatieve en kwalitatieve prognoses opgesteld voor grondstoffen en brandstoffen. Op basis van deze prognoses kan worden bepaald wat gebruikt kan worden en welke de impact daarvan zal zijn op de kwaliteit van de klinker en op de uitstoot. Deze voorspellende analyses worden systematisch gemaakt wanneer nieuwe brandstoffen worden aangeboden en wanneer een overschrijding van de uitstootnormen wordt vastgesteld.
In 2014 werd de exploitatievergunning herzien in het kader van de richtlijn betreffende industriële emissies (IED). Deze richtlijn legt op Europees niveau een geïntegreerde benadering vast van de preventie en beperking van de vervuiling uitgestoten door bedrijven met een belangrijke potentiële impact op het milieu. In Wallonië gaat het over meer dan 300 sites.
Milieu
Het transport over water aanmoedigen
6
De levering van cement in bulk gebeurt vaak per schip. 55,16% van de productie wordt geleverd met binnenschepen, wat de impact van vrachtwagens op het verkeer en de CO2-uitstoot effectief beperkt. Deze praktijk is gebruikelijk voor levering in bulk, maar CBR Lixhe probeert om ze ook uit te breiden naar klanten die cement in zakken afnemen. Voortaan zoekt de fabriek samen met de klanten naar de beste mobiliteitsoplossingen, met een voorkeur voor waterwegen van zodra deze optie mogelijk is. Zo werden bijvoorbeeld de werken aan de sluis van
Petit-Lanaye, die plaats vonden tussen februari 2012 en maart 2015 op nauwelijks een kwartiertje van de fabriek van Lixhe over de weg, toch over het water beleverd. Anderzijds heeft CBR Lixhe haar interne organisatie aangepast om van transport over het water de voorkeursoptie te maken voor de levering van cement in zakken op pallets naar twee van de grootste klanten. Op 18 maanden werd zo meer dan 46.000 ton cement vervoerd over het water, wat overeenkomt met meer dan 1.500 vrachtwagens!
CO2-uitstoot (kg CO2/ton klinker)
740
721
740
758
In dat kader werden wij uitgenodigd om tegen 1 juni 2015 een technisch dossier in te dienen met een beschrijving van de BBT die ingevoerd werden in de fabriek van CBR Lixhe en de vastgestelde uitstootwaarden. Daarnaast hebben we beroep gedaan op een erkend bodemstudiebureau om een basisverslag op te stellen over de toestand van de bodem op dat bepaalde moment. Deze toestand moet hersteld zijn op het moment dat CBR Lixhe de groeve sluit.
762
De basisprincipes zijn: • Het gebruik van BBT (de beste beschikbare technologieën) bij de uitbating. Deze BBT moeten de basis vormen bij het bepalen van de emissiegrenswaarden in deze omstandigheden. • De periodieke herziening van de vergunningsvoorwaarden. • De herstelling van de site in een toestand die minstens gelijkwaardig is aan de toestand zoals beschreven in een ‘basisverslag’ dat de toestand van de bodem en het grondwater beschrijft voorafgaand aan de eerste herziening van de vergunningen van een bestaande IPPC-site.
2010
2011
2012
2013
2014
Vermindering van CO2 door biomassa CBR Lixhe heeft zich in 2014 aan de opgelegde CO2uitstootcriteria gehouden. De productie van cement is zeer energieverslindend en genereert bijgevolg ook emissies van koolstofdioxide (CO2). Zoals de andere groeven van CBR stelt ook de fabriek in Lixhe alles in het werk om haar CO2-uitstoot te verminderen en gebruikt het hiervoor klimaatneutrale biomassa. In 2014 stootte de fabriek 758 kg CO2 uit per geproduceerde ton klinker. De vermindering van de CO2-emissies werd mogelijk dankzij verschillende factoren, waaronder: • Toegenomen gebruik van biomassa (bijvoorbeeld slib en diermeel) die wordt gebruikt als alternatieve brandstof. • Het verhogen van de hoeveelheid alternatieve brandstoffen die worden gebruikt om de traditionele fossiele brandstoffen te vervangen. • Efficiënt beheer van de installaties dat resulteert in minder energieverbruik en dus vermindering van de CO2emissies. • Een verhoogde productie van samengestelde cementen met een lager klinkergehalte zoals hoogovencement.
CBR Lixhe had in 2012 ook geïnnoveerd door een afscheider van de vierde generatie, XP4i genaamd, te installeren voor de breekinstallatie voor cement van hoge kwaliteit. Deze nieuwe afscheider - een unicum binnen de Groep HeidelbergCement - draait nu op volle toeren en verhoogt de productiecapaciteit terwijl het energieverbruik met 20% gedaald is!
Environnement
Qua energie-inbreng was het aandeel van biomassa in 2014 gelijk aan 41,97% van de totale energie die door CBR Lixhe werd gebruikt. Het gebruik van biomassa is lichtjes gestegen in vergelijking met 2013, terwijl diermeel, dat een belangrijke bron voor biomassa vormt, steeds schaarser wordt.
7
CBR Lixhe, de grootste fabriek van HeidelbergCement Benelux
De installaties van CBR Lixhe worden bij de meest efficiënte cementfabrieken gerekend. Ze maken gebruik van de meest moderne technologieën en technieken, die tegelijk gericht zijn op rationeel energieverbruik. Met haar ligging aan het Albertkanaal en in de buurt van een groot spoor- en autowegennet heeft de fabriek van Lixhe een bevoorrechte positie ten opzichte van de nationale en internationale markten. De fabriek is sinds 1950 gevestigd op de ”Bank van Wezet” en bestaat uit twee groeven, een klinkerfabriek en een maalderij. Het geheel beslaat een oppervlakte van 16 hectare. CBR produceert en verkoopt een waaier aan cementsoorten voor de bouwsector, openbare werken en de burgerlijke bouwkunde. De jaarlijkse productiecapaciteit van Lixhe bedraagt 1,4 miljoen ton klinker en 1,5 miljoen ton cement van alle mogelijke soorten, geleverd in verschillende verpakkingen.
De groeven
Profiel
Cement wordt voornamelijk verkregen door de omzetting van natuurlijke grondstoffen uit de groeven. Omdat het belangrijk is dat natuurlijke hulpbronnen beschikbaar blijven, heeft CBR een langetermijnbeleid ontwikkeld voor haar ontginningsvestigingen. De exploitatie van de groeven heeft een ingrijpende impact op het landschap. Om die tot een minimum te beperken zorgen de exploitatieplannen ervoor dat de extractie en het herstel van de sites gelijke tred volgen.
8
CBR Lixhe exploiteert twee groeven in verschillende geologische formaties.
De groeve van Loën Deze krijtgroeve wordt geëxploiteerd sinds 1950. Ze bevindt zich op 600 meter van de fabriek (tussen de zone Natura 2000 van de Sint-Pietersberg en deze van de “lage Jekervallei”) en strekt zich uit over de flank van “de Halembay-heuvel”. Na ontginning wordt het materiaal vergruisd en naar de fabriek gevoerd via een transportband. De gemengde materie die geïnjecteerd wordt in de oven via de droge weg bevat maximaal 10% krijt uit de groeve van Loën. De kalk die gebruikt wordt voor de productie van klinker in Lixhe is hoofdzakelijk afkomstig van de groeve van Romont. Bij de herinrichting van de groeve van Loën wordt gefocust op het gedeeltelijke herstel van het oorspronkelijke reliëf, de oorspronkelijke begroeiing van biologisch belang en de creatie van natuurlijke oevers aan de waterpartijen.
De groeve van Romont Deze groeve werd in 1974 geopend en ontgint een afzetting van turfkrijt. Dit komt er voor in de vorm van zachte en mulle rots. Na breking wordt het turfkrijt vervoerd naar de fabriek via een 2,2 km lange transportband die door een ondergrondse tunnel loopt, zodat het milieu van de “Jekervallei” gevrijwaard wordt en er minder wegvervoer is. De groeve is gelegen op landbouwgrond van hoge kwaliteit in een gemeente waarvan meer dan 80% van de oppervlakte voor landbouw bestemd is. Daarom beoogt de herinrichting van de groeve het herstel van landbouwgebied met minstens dezelfde kwaliteit. Dankzij de uitgevoerde werken werd al een oppervlakte van 25 ha akkerland beschikbaar gemaakt. Hiervoor werkt CBR Lixhe sinds 2005 samen met de UCL (Université catholique de Louvain).
Klinker
korrels, ‘klinker’ genaamd, snel met lucht afgekoeld en naar de opslagruimte gevoerd.
Klinker wordt verkregen door vier grote minerale bestanddelen, grotendeels ontgonnen in de groeve, precies te doseren en aan zeer hoge temperatuur te mengen.
Cement
De andere bestanddelen zoals ijzeroxide, silicium en aluminiumoxiden worden zoveel mogelijk uit secundaire grondstoffen gehaald die over het water worden vervoerd. Om jaarlijks 1,4 miljoen ton klinker te kunnen produceren gebruikt CBR Lixhe het droge procédé voor de productie van klinker. De oven “droge weg” werd in 1976 in gebruik genomen. In 2000 werd er fors geïnvesteerd in de verhoging van de capaciteit en het energierendement zodat de oven ”natte weg”, die dateert van 1968, uit gebruik kon worden genomen. De vier bestanddelen worden fijngemalen en gedroogd om een soort meel te verkrijgen. Dit ruwe meel wordt ingebracht langs de top van een voorverbrandingstoren, bestaande uit cyclonen op vier etages. Terwijl het meel naar beneden valt, warmt ze, door het contact met de hete gassen, op tot een temperatuur van ongeveer 800°C. In de voorverbrander wordt ze gedehydrateerd en gedecarboniseerd. Vervolgens komt het meel in een hellende draaioven terecht die verwarmd wordt door een vlam met een temperatuur van ongeveer 2.000°C die de materie bakt op 1.450°C. Bij het verlaten van de toren worden de
Cement bestaat uit klinker, calciumsulfaat (een product dat het verharden regelt) en, afhankelijk van de kwaliteit, vliegas en/of slak. Na dosering worden de bestanddelen in een kogelmolen geplaatst. De afscheider selecteert de korrels volgens fijnheid en stuurt de onvoldoende gemalen korrels opnieuw naar de kogelmolen. De fijnheid van het cement bepaalt de weerstandsklasse. Na het malen wordt het cement opgeslagen in silo’s. In 1995 werd een volledig rollende maalinstallatie in gebruik genomen in de cementfabriek van Lixhe: de kogelmolen is vervangen door een rollenpers. Het principe van de pers bestaat erin dat ze de materie tussen twee in tegengestelde richting draaiende rollen platwalst door ze aan een hoge druk te onderwerpen. De pers werkt in gesloten kring met een highperformance afscheider. Er wordt een groot debiet lucht doorgeblazen die het fijne cement onttrekt en naar een doekenfilter vervoert, waar het cement verzameld wordt. De te grote deeltjes belanden terug in de pers. Begin 2012 heeft CBR Lixhe het cementproductieproces uitgerust met een afscheider van de zogenaamde vierde generatie. Dit is een primeur binnen de HeidelbergCement Groep. Deze nieuwe superkrachtige installatie verhoogt de productiecapaciteit van één van de breekmolens en levert een energiebesparing van 20% op.
De benodigde grondstoffen voor de productie van cement Grondstoffen
Hoofdbestanddelen
Formule
%
Krijt, turfkrijt, kalk
Calciumoxide
CaO
67
Leem, klei, vliegas
Silicium
SiO2
21
Vliegas, alumineus slib
Aluminium
Al2O3
5
IJzerhoudende stoffen
IJzeroxide
Fe2O3
3
Profiel 9
Controle
Verpakking en verzending
Met regelmatigheid hoogwaardige klinker en cement produceren vereist zowel een strikte controle van de producten als een beheersing van het productieproces.
Ongeveer 80% van het geproduceerde cement wordt in bulk vervoerd. CBR Lixhe is uitgerust met een volledig geautomatiseerde installatie voor het laden van vrachtwagens. Deze bestaat uit weegbruggen die tegelijk dienst doen als laadpunten. De leveringen in bulk verlopen ook via de waterwegen. Dankzij de nabijheid van het Albertkanaal kan 30% van het bulktransport per boot verlopen.
Een hypermoderne controlezaal bedient de productieinstallatie op afstand. Deze controlezaal kijkt permanent toe op alle productiefases. De fysische en chemische gegevens, gemeten tijdens de productie, worden doorgegeven aan de centrale computer die diverse normtesten uitvoert en de regeling precies afstelt. Camera’s zenden beelden door vanaf de voornaamste locaties van de productie. Bij storingen kan de computer doeltreffend ingrijpen in het proces. De cementfabriek van Lixhe beschikt over verschillende laboratoria die instaan voor de controle van de grondstoffen, de alternatieve brand- en grondstoffen en de omzettingsfases van de grondstoffen en het eindproduct.
Jaarlijks verpakt CBR Lixhe 230.000 ton verschillende soorten cement in zakken. Het vullen en wegen van de 25 kg zware zakken verloopt via geautomatiseerde processen. De palletiseer- en bundelinstallatie stapelt de pakketten en meet ze af. In 2013 investeerde CBR Lixhe 2,2 miljoen euro in een nieuwe opzakinstallatie voor cement met polyethyleenzakken, die een capaciteit heeft van 2.000 zakken per uur en 85.000 ton cement per jaar. Ze werd begin 2014 in gebruik genomen.
Speciaal ontwikkelde en aangepaste softwareprogramma’s staan in voor de beheersing van het productieproces en de bewaking. De gebruikte technologie en het professionalisme van het personeel staan garant voor een eindproduct van hoge kwaliteit dat aan de strengste normen voldoet. Sinds maart 2004 beschikt CBR Lixhe over de certificaten ISO 9001 (kwaliteit), ISO 14001 (milieu) en OHSAS 18001 (veiligheid).
Profiel
CBR LIXHE, PRODUCTIECENTRUM VAN DE HEIDELBERGCEMENT GROEP
10
CBR Lixhe is één van de 4 productiecentra van CBR, dochteronderneming van de HeidelbergCement Groep. De groep is wereldleider in granulaten en een belangrijke speler in de sectoren stortklaar beton en cement.
De groep is actief in meer dan 40 landen en stelt ongeveer 45.000 mensen tewerk op ongeveer 2.300 productiesites. In 2014 behaalde de groep een omzet van 12,6 miljard euro.
Cementtypen CBR Lixhe
Portlandcementen CEM I 52,5 R HES CEM I 52,5 R LA CEM I 52,5 N
CEM II/B-M (S-V) 32,5 N CEM II B/S 32,5
Hoogovencementen CEM III/ A 42,5 N LA CEM III/ B 42,5 N SR/LH LA CEM III/ B 32,5 N SR/LH LA
Cementtypen
Samengestelde Portlandcementen
11
Het productieproces, van winning van de grondstof tot verzending van het afgewerkt product
CBR Lixhe is de grootste fabriek van de Groep HeidelbergCement in de Benelux. Ze beschikt over een geïntegreerd productieproces: de fabriek produceert niet alleen klinker, een halfafgewerkt product dat vereist is voor de productie van cement, maar ook cement. De cementfabriek maakt gebruik van fossiele grondstoffen die gewonnen worden uit de groeven van Loën en Romont in de aangrenzende gemeenten.
CBR Lixhe Rue des Trois Fermes B - 4600 Lixhe-lez-Visé Tel: +32 (0)4 379 92 11 Fax: +32 (0)4 379 94 97
www.cbr.be
