8 JAARGANG 14 SEPTEMBER 2015

8

JAARGANG 14 SEPTEMBER 2015

He t

b l a d

vá n ,

vóór

e n

dóór

G r a m s b e rge r s

In dit nummer onder meer:

4

Nieuw op Meiboomplein ‘De Olde Woage’ en ‘B&B De Meiboom’

8

Adry Winters ...heeft z’n plek gevonden in Gramsbergen! De Wielewaal

12

Arend Ramaker

16

Oranjevereniging Gramsbergen e.o.

18

Marcel Snijders

20

Kindercoach Diana Meilink Bij Diana kan en mag van alles!

24

De Tweeling Alec & Carmen van Poll van Poll ...dertig seconden leeftijdsverschil

COLOFON

11

2

Kom mee naar buiten állemaal, dan zoeken wij... Multitalent bouwt ‘De Beul’ op ware grootte na! Fotoreportage van de afgelopen Feestweek Een Groningse Gramsberger in Emlichheim

Redactie: Annemieke Alfring-Hurink, Hennie Altena-Koning, Lienke Beenen-Harsevoort, Sini Croezen-Kloekhorst, Kariene Ensink-Koopman, Jeanet Hakkers, Ilse Klein, Miranda Lanjouw-Ottes, Marieke Oosterhoff-Schutteman, Trijnie Slot-Altena, Aly Timmer-Suk, Hilleen Westerhof-Spijkers, Roelof Altena, Henk Boonstra, Het bestuur behoudt zich het recht voor om ingezon- Jan Hamhuis, Henk Meppelink, Gerrit Reinders, Gerdinand Rougoor, den stukken aan te passen, cq in te korten Bert Sloots en Jan Walgemoed Ingezonden stukken en suggesties kunt u sturen naar Redactieadres: Janette Nijmeijer-Reinders, Eindredactie: Leen den Braber en Tjeerd Cuperus het redactieadres of aanleveren als Word-document Hardenbergerweg 20, 7778 HP Loozen Vormgeving: Geert Westerhof Art&Design via e-mail: [email protected] (0524) 56 29 22 Fotografie: Henk Beenen en Gerrit Brink Uitgave: Stichting De Groene Gramsberger Verschijnt 11x per jaar Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt en/of openbaar gemaakt dmv druk, kopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het bestuur

Bestuur: Dionne Matel-Hakkers, Margriet Mulder-ter Haar, Janette Nijmeijer-Reinders, Janny Veldsink-Hofman, Geesje Veurink- Wilting, Jan Maarten de Ruiter, Henk Snijders en Henk te Velthuis

Druk: Gaasbeek MediaGroep Klachten over bezorging doorgeven aan: Verspreidingsbureau Dommerholt (0523) 62 07 77 Jaarabonnement: buiten verspreidingsgebied E25,– binnen verspreidingsgebied gratis Abonnementsopgave bij voorkeur via e-mail: [email protected] of aan het redactieadres Internet: www.gramsbergen.nl

Stadsbelangberichten B e s t u u r s a c t i v i t e i t e n

De G(NO)OS draait door...!

Vóór de gemeentelijke herindeling in 2001 had de gemeente Gramsbergen een eigen lokale omroep, de Gramsberger Omroep Stichting of wel de GOS! Vanuit Het Dorpshuis werden dagelijks lokale radio-uitzendingen gemaakt, gericht op Gramsbergen, De Krim en buurtschappen. De GOS had, vanwege de verschillende doelgroepen die in de uitzendingen aan bod kwamen, veel draagvlak onder de bevolking. Veel mensen waren donateur van de GOS. Men luisterde vaak meer keren per week naar het lokale nieuws en de achtergronden bij het nieuws. Door de gemeentelijke herindeling is in de gemeente Hardenberg één nieuwe, lokale omroep ontstaan, de omroep voor Noord Oost Overijssel, kortweg genaamd NOOS. Hoewel NOOS zich ook richt op lokale aangelegenheden, hebben velen in Gramsbergen het gevoel dat het niet meer ‘hun’ radio is. Johan Mulder, Wim Hulzebosch, Marianne Kwant, Jan Middag, Maarten te Raa, Bernd Edelijn, Johanna Horsman, Jan Horsman, Frank Huygen en Emil Baveld hebben daarom het initiatief genomen om weer wekelijks te gaan uitzenden. Dat gaat via NOOS met nieuws en informatie, specifiek gericht op inwoners van onze voormalige gemeente. Door samenwerking met de Historische Culturele Kring is voor de wekelijkse uitzendingen op maandagavond, in het Museum een bijzondere en mooie locatie gevonden. Iedere maandag van 20.00 tot 22.00 uur kunt u voortaan luisteren naar het nieuwe programma ‘De Stamtafel’, informatie en nieuws uit eigen omgeving door mensen die u kent. Kijk/luister via www.gramsbergen.nl/destamtafel of via de frequentie van NOOS, in de ether op 107 MHz en op de kabel van CAIWAY 104.1 MHz. Tijdens de uitzendingen kunt u bellen met De Stamtafel via telefoonnummer: 0524 74 50 25, maar langskomen is nog beter!

Overleg met de gemeente

•

•



• •

•

met mindervalide mensen, die nogal eens over het Meiboomplein gaan. Met name dat plein is een obstakel. Als de buitenste rand van het plein wat breder wordt gemaakt, is het probleem waarschijnlijk opgelost. De gemeente gaat naar de mogelijkheden kijken. Verzoek om eiken langs de Schansweg te verwijderen ‘Er staat voor 2018/2019 weer onderhouds- snoei gepland. Dan wordt gekeken of er bo- men tussenuit kunnen’, aldus Ingrid Franke. Verzoek herstel wegdek ter hoogte van De Vaart 9 en het kerkhof ‘Het wegdek ter hoogte van De Vaart 9 zal worden meegenomen tijdens de aanpassingen van af- en opritten van de N34. Dat gaat in de toekomst plaats vinden. Over een oplos- sing voor het wegdek bij het kerkhof wordt in- tern nog nader gesproken. Het probleem zal worden opgelost, maar de vraag is nog even op welke manier’, aldus Ingrid Franke. Problemen met het geluid van het kunstwerk bij de Vecht Ingrid zegt dat het geluid inmiddels weer functioneert. Verzoek voor oplossing beschoeiing bij de Lhee Het Waterschap heeft toegezegd dit najaar het probleem te zullen oplossen. Tot nu toe is er nog niets gebeurd. De afdeling Openbaar Gebied brengt dit opnieuw onder de aandacht van het Waterschap. Is het mogelijk een rondje langs het Gat van Joosten te lopen? Het rondje wordt onderbroken door de ver- binding met de Vecht. Kan een bruggetje geplaatst worden over deze verbinding, zodat rond Gramsbergen een mooi ommetje ge- maakt kan worden? Misschien zijn er moge- lijkheden voor aansluiting bij het wandelnet- werk. Dit wordt bekeken door Openbaar Gebied en Ruimtelijk Domein.

door Janny Veldsink-Hofman

Secretaris van Stadsbelang Gramsbergen e.o.: Jenneke Tegelaar, Voorstraat 8, 7783 AM Gramsbergen. E-mail: [email protected] www.stadsbelanggramsbergen.nl

Onze voorzitter Jankien Krommedijk en Henk Heeft u vragen, verzoekjes of zijn er problemen bij Waterink, namens Plaatselijk Belang Buitenge- u in de buurt? Schrijf of mail dan naar ons secrebied Gramsbergen, vergaderen één keer per twee tariaat: [email protected] maanden met Ingrid Franke, de contactambtenaar van onze gemeente. In dat overleg wordt gesproken over eventuele problemen, aanpassingen en verzoeken die binnengekomen zijn bij Stadsbelang en/of Plaatselijk Belang Buitengebied. Hieronder een aantal voorbeelden:

• Verzoek aanpassen trottoir-afritjes bij

•

de hoofdingang van De Binder De gemeente had De Veste daar al twee keer op aangesproken, maar er gebeurde niets. De gemeente heeft daarna het bestuur van De Binder benaderd om daarin samen op te trekken richting De Veste. De inritjes zijn inmiddels aangepast. Verzoek aanpassen Meiboomplein voor mindervaliden Jankien heeft overleg gehad met de heer Gerrits van de afdeling Openbaar Gebied en

3

L door Bert Sloots en Jan Walgemoed

Enige tijd geleden hebben bij twee bekende locaties aan het Meiboomplein wijzigingen plaatsgevonden, te weten stadsherberg ‘De Olde Woage’ en stadslogement ‘B&B De Meiboom’. We stellen u op de hoogte.

Martijn Heimeriks en Leonie Slingenbergh

eonie, Mirjan en Martijn

Stadsherberg ‘De Olde Woage’ heeft nieuwe gezichten gekregen: Leonie Slingenbergh, Mirjan Hulzebosch en Martijn Heimeriks. Omdat vorige bedrijfsleider Mark Vos ermee ophield, kwam de stadsherberg zonder te zitten. De eigenaren van het pand informeerden bij de genoemde drie of zij interesse hadden. En dat hadden ze! Leonie en Mirjan kennen elkaar vanaf de basisschool in Ane. Mirjan en Martijn hebben twee kinderen, Daan en Bram. Leonie en Martijn zijn gezichtsbepalend en Mirjan werkt op de achtergrond. Leonie is verantwoordelijk voor de bediening en Martijn is de chef in de keuken. Leonie heeft in diverse horecagelegenheden gewerkt, waaronder De Ganzenhoeve in Holthone, Wok Inn in Hardenberg en Mooirivier in Dalfsen. Martijn heeft na zijn koksopleiding onder meer als kok gewerkt in De Bokkepruik, De Ganzenhoeve en landhoeve Zwieseborg.

ken van neutrale kleuren en het verbeteren van de akoestiek door het plaatsen van panelen. Ook aan de menukaart hebben ze een eigen invulling gegeven. Naast de à-la carte-kaart bieden ze diverse menu’s, zoals ‘tafelen’ aan. Dat menu is een proeverij van verschillende gerechten, uitgeserveerd in drie gangen. Eveneens nieuw zijn diverse grillgerechten. Elke dinsdag tot en met donderdag is het mogelijk in De Olde Woage rond half zes, samen met dorpsgenoten aan te schui Veranderingen ven voor een normale, gezonde maaltijd: het Het drietal heeft de inrichting een eigen draai Aanschuifdiner. gegeven. Ze hebben de zaak een gezelliger aanzien gegeven door het creëren van zitjes, foto’s Arrangementen van oud-Gramsbergen aan de muur, het gebrui- De Olde Woage heeft, samen met de buren

Fotografie: Henk Beenen

Stadsherberg ‘De Olde Woage’

4

Leocello

Tot nu toe is het drietal tevreden over het behaalde resultaat. Ze merken dat het economisch weer wat beter gaat. De bezetting van bungalowpark ’t Hooge Holt trekt aan en de indruk bestaat dat het restaurant bij Pieterpad-wandelaars steeds meer in de smaak valt. Ook de inwoners van Gramsbergen zelf weten de stadsherberg steeds meer te vinden! Leonie maakt een eigen likeur, Leocello genaamd. Het drankje is afgeleid van limoncello, een Italiaans digestief gemaakt van citroenen. Het drankje wordt geserveerd na een ietwat copieuze maaltijd, ter bevordering van de spijsvertering. De stadsherberg heeft een eigen facebook-pagina, waarop allerlei wetenswaardigheden te vinden zijn.  Meer info: www.oldewoage.nl

V

an Bakkerij naar Bed & Breakfast

Henk en Wilma Olsman, ‘Echte Bakker’ in Hardenberg, hebben jarenlang aan het Meiboomplein een bakkersfiliaal gehad. Eén jaar geleden kwamen zij, als eigenaren van het pand aan het Meiboomplein, samen met Roel Westerman op het idee om de voormalige bakkerswinkel een recreatie-bestemming te geven. Het pand had een woon-werk-bestemming. Zo-

Martijn Heimeriks en Leonie Slingenbergh

Fotografie: Henk Beenen

aan de overkant, het Historisch Cultureel Info Centrum Vechtdal, het Cultureel en Culinair Arrangement ontwikkeld. Na een stadswandeling of een bezoek aan het Museum, wordt het diner in de stadsherberg opgediend. Een goed idee voor een familie- of buurtbijeenkomst. Ook zijn er mogelijkheden om in zakelijke sfeer arrangementen te organiseren, denk aan vergaderingen met aansluitend een business-lunch, -buffet of -diner. In het seizoen van bloemschikken wordt één keer per maand het Bloemschik-Arrangement georganiseerd, samen met bloemenboetiek De Smidse. Vanaf 1 maart participeert De Olde Woage in het concept ‘Happen & Trappen’: een vijfgangen-diner tijdens een fietstocht van 42 kilometer, waarbij men bij elke stop een gerecht voorgeschoteld krijgt. De stadsherberg is de laatste horecagelegenheid en zal voor het dessert zorgen. Bezoekers van Erve ’t Hacht in Engeland, evenals vakantiegangers die met hun vaartuig in de passantenhaven verblijven, weten de Stadsherberg regelmatig te vinden. Samenwerking met De Mommeriete ligt in het verschiet, maar moet nog uitgewerkt worden. De stadsherberg wil ook een locatie zijn voor feesten, partijen en verjaardagen. In het restaurant is plaats voor 62 personen, maar er zijn mogelijkheden tot uitbreiding met een pagodetent aan zijkant. Tijdens de Feestweek heeft De Olde Woage een aantrekkelijk programma verzorgd.

Stadslogement ‘B&B De Meiboom’

5

Fotografie: Henk Beenen

doende mocht het niet worden verbouwd tot woning. Daardoor kwamen Henk en Wilma, min of meer uit nood geboren, op het idee om, samen met Ontwerpstudio Roel Westerman, in het pand een bijzondere overnachtingsplek te creëren. Henk en Roel kenden elkaar van een ontmoeting op een beurs. Roel Westerman kreeg de volledige vrijheid om zijn eigen invulling te geven aan hun plan. Het resultaat is een Bed & Breakfast, waar kwaliteit en comfort, te vatten onder de noemer eco-luxury, op de voorgrond staan. De naam Bed & Breakfast dekt niet geheel de lading, het is meer dan dat. Er zijn twee accommodaties ontstaan, beide bieden plaats aan een tot vier personen.

Stadslodge Wilma Olsman

Roel Westerman

De prachtige verblijven van B&B De Meiboom hebben een eigentijdse uitstraling, industrieel en stoer, in relatie met de oorspronkelijke bestemming. De bouwkundige structuur is volledig intact gelaten en alle ruimtes zijn als losse elementen ingepast. De verblijven bestaan uit twee aparte slaapkamers, douche, keukentje en een zitkamer. De lodges hebben de namen Havergoud en Coorengoud. Het ontbreekt de gasten aan niets. Zo is er tv, wifi en een koelkast. Vanuit de bakkerij in Hardenberg wordt een supervers ontbijt op een afgesproken tijd in een mand aan de deur afgegeven. Het ontbijt bestaat uitsluitend uit natuurlijke producten, die zoveel mogelijk uit het Vechtdal komen. De verblijven zijn sinds 1 mei in functie. Het pand waar nu B&B De Meiboom is gehuisvest, heeft veel verschillende functies gehad. Oorspronkelijk was het de stal van het naastgelegen café. De gasten konden er hun paarden uitspannen en laten verzorgen. Tussen de twee wereldoorlogen was het een garage voor een bus en laadwagens. Weer later werd het een café.

Roel Westerman Bouwkunst

Een onderdeel van ikwerk.nu is Roel Westerman Bouwkunst. Roel is historicus en bouwkunstenaar en exploiteert een ontwerpstudio in Rheezerveen in het pand van ikwerk.nu aan de Ommerweg. Hij houdt zich bezig met binnenhuis- en tuinarchitectuur en het ontwerpen van meubels en bouwprojecten. In de werkplaats werkt Roel met bijzondere mensen aan bijzondere producten. Daarbij is ambacht, opleiding en

6

sociale duurzaamheid onder één dak te vinden. Ikwerk.nu geeft vorm aan de individuele leefomgeving van mensen en werkt aan een betere toekomst. De plek voor een ontwerp staat centraal. Roel vindt dat een gebouw, tuin of meubel een relatie heeft met de omgeving. De materialen die hij gebruikt zijn bij voorkeur prefab, multifunctioneel en ongebruikelijk voor de functie. De materialen zijn vaak niet duur. Roel vindt het van groot belang dat de klant zeer betrokken is om tot een duurzaam en bijzonder ontwerp te komen. Hij wil geen vaststaand geheel afleveren, maar een basis, die kan meegroeien met de ontwikkeling van mensen. Op www.ikwerknu staat meer informatie.

Eerlijk, duurzaam en natuurlijk

In B&B De Meiboom heeft zich dat vertaald in het gebruik van twee materialen als basis. Deze materialen zijn kalkzandsteenblokken en underlayment van negen millimeter dik. De keukens en badmeubels zijn gemaakt van betonplex, een bekistings-materiaal. De stadslodge mikt op bezoekers die uit het westen komen. Volgens Henk, Wilma en Roel is dat een groeimarkt. De stadslodge maakt deel uit van meer, deels nog te realiseren verblijven in het Overijsselse Vechtdal, waarvan de Rheezer Kamer aan de Rheezer Brink er een is. De Rheezer Kamer heeft dezelfde allure als B&B De Meiboom. Met Astrid Fidder van de Rheezer Kamer ontwikkelt Roel Westerman plannen om langs de hele Vecht dat soort accommodaties te verwezenlijken. Vanaf Darfeld in Duitsland tot aan het Zwarte Water ten noorden van Zwolle, willen ze bezoekers de 167 kilometer lange Vecht optimaal laten beleven. Zich voortbewegend over wandel-, fiets- en ruiterpaden en zelfs via de Vecht, gaat men van de ene overnachtingsaccommodatie naar de andere. Locaties waar alles klopt en die ingericht zijn met eerlijke en natuurlijke materialen, zoveel mogelijk afkomstig uit het Vechtdal, met gastvrijheid en comfort ten top. De stadslodge B&B De Meiboom is een prima pleisterplaats aan veel wandel- en fietsroutes in het Vechtdal, waaronder natuurlijk het Pieterpad. En aan de overkant van het Meiboomplein bevindt zich stadsherberg De Olde Woage, waar het prima dineren is. 

e zon schijnt en al vroeg in de morgen ga ik op bezoek bij Yvonne van der Veen. Yvonne is 10 jaar en na de zomervakantie gaat zij naar groep 8 van obs Den Velde. Yvonne woont in Radewijk, samen met haar vader Hiljan, moeder Anet en haar twee oudere broers Bastiaan en Erwin. Zelfgemaakte Vliegers Als ik met Yvonne de tuin in loop, staan daar zeven grote vliegers op een rij. ‘Wow!’, roep ik enthousiast en ze begint te vertellen over haar grootste hobby: vliegeren. Vijf jaar geleden is haar broer Bastiaan begonnen met vliegeren en al gauw stak hij daarmee de hele familie aan. Yvonne zegt lachend dat zij en haar broers al goed kunnen vliegeren, maar dat hun ouders nog wel in de leer zijn. Het is bijzonder dat de vader van Yvonne alle vliegers zelf maakt. Op de zolder heeft hij een hobbyruimte, waar hij de materialen en een speciale naaimachine heeft. Inmiddels heeft hij al dertig vliegers gemaakt.

Zelfs een vlieger in de vorm van een vleermuis. Die vindt Yvonne het mooist. Yvonne vliegert met een Revolution. Dat is een vierlijns stuntvlieger. Daarmee kun je in de lucht veel trucs doen. Om dat te kunnen, moet je wel zestig uur geoefend hebben. Zo’n vlieger bestaat uit vliegerstof, gaas, stokken en een toomlijn.

Fotografie: Gerrit Brink

D

door Marieke Oosterhoff

. . . p o k e G n e r e g e i l v

Teamvliegeren In vliegeren worden geen wedstrijden meer gehouden, maar je kunt wel meedoen aan ‘teamvliegeren’. Twee Nederlandse stuntvliegeraars hebben codes bedacht en deze codes zijn ingevoerd over de hele wereld. Teamvliegeren doe je met twee of meer personen. De persoon aan het einde van de rij geeft de commando’s en zo maken de vliegers tegelijkertijd allerlei vormen in de lucht. Yvonne vindt dat hartstikke cool om te doen.

Yvonne van der Veen Zij gaat, samen met haar familie, wel zeven keer per jaar naar een vliegerfestijn in Nederland of Duitsland. Daar vliegert ze in een team en ook kun je dan workshops volgen. Tijdens zo’n weekend gaan verschillende vliegers mee, want voor iedere windkracht heb je weer een andere vlieger nodig. Yvonne vertelt dat vliegeren ook best spannend is, vooral met sterke wind.

Dan wordt ze soms meegetrokken door de vlieger en moet haar vader een handje helpen. Tenslotte wil Yvonne mij achter in de tuin een demonstratie geven en al gauw trekt ze aan de lijnen van een grote, gekleurde vlieger. Ze weet precies wat ze doet en laat een paar mooie trucs zien. Ik zie het al, Yvonne klimt vast en zeker hogerop in vliegeren!  7

A

rt of Noise

Na anderhalf jaar deze rubriek geschreven te hebben, zal dit de laatste keer zijn. En wat is nu een betere plek voor mijn laatste interview dan een Tattoo-studio? Adry woont samen met zijn vriendin Evelien Lawant en haar twee kinderen Ronan van 15 en Tristan van 9 jaar, in de Goudenregenstraat. Hij heeft daar een Tattoo-studio aan huis.

Adry

door Kariene Ensink-Koopman

Een tatoeage is in principe voor het leven. De beslissing om een tatoeage te laten zetten is dus niet zomaar iets. Wat brengt mensen tot het nemen van een tatoeage? Wat is het verhaal erachter? Die vragen staan centraal in deze rubriek.

Adry is in 1972 geboren in De Krim. Na heel wat omzwervingen, via, onder meer, Hoogeveen, Hollandscheveld en weer De Krim, woont hij sinds 2013 in Gramsbergen. Adry vond tatoeages altijd al mooi. Hij kwam ook veel in Tattoo-studio’s, maar daar bleef het bij. Pas in 1998 liet Adry zijn eerste tatoeage zetten. Op dat moment had hij een Erotiek- en Body-Piercingshop in Hoogeveen. ‘Mensen vroegen mij of het niet wat voor mij was om ook een Tattoo-shop te hebben. Ik heb daarom een half jaar iemand in mijn winkel gehad die tatoeëerde. Die heeft ook mijn eerste tattoo gezet. Na dat half jaar dacht ik: ‘Dat kan ik ook, zelfs beter. Sommigen volgen cursussen om te kunnen tatoeëren. Bij anderen is het zien, doen en kunnen. Ik heb het geluk dat dat laatste voor mij het geval was. Ik kon altijd al goed tekenen en zo ben ik voor mijzelf begonnen.’ Na ongeveer vijf jaar is Adry gestopt met zijn winkel. Het ‘winkelleven’ was niets voor hem. Hij vond het veel prettiger om mensen bij hem thuis te ontvangen op afgesproken tijden, in plaats

ADRY WINTERS 8

van vast te zitten aan winkeltijden. Sinds 2003 is Adry altijd bezig geweest met het zetten van tatoeages. De ene periode meer dan de andere. In december 2013 heeft hij het weer echt opgepakt en momenteel heeft hij een wachtlijst van twee tot drie maanden voor mensen die een nieuwe tatoeage willen.

Eigen tatoeages en horror

Adry heeft zelf heel veel tatoeages. Zijn eerste tatoeage in 1998 was een indiaan op zijn schouderblad. Adry had eens een indiaan gezien en vond dat toen mooi. Nu vindt hij achteraf, dat de tatoeage niet bij hem past, hij heeft niet zo veel met indianen. Hij wil deze tatoeage daarom ook, net als veel van zijn andere tatoeages, laten ‘coveren’. Zo heet het als je een oude tatoeage bedekt met een nieuwe. In het begin heeft Adry veel op zichzelf geoefend en ook in het ‘tattoo-wereldje’ kwam het geregeld voor dat Adry zich een tattoo liet zetten, waarvan hij later bedacht dat het hem niet aansprak of eigenlijk niet bij hem paste.

Horror

Adry houdt van horror. Samen met Evelien kijkt hij elke week wel een horrorfilm. Evelien heeft tatoeages met het horrorthema. Adry vond dat erg mooi. Op dit moment is hij bezig om al zijn tatoeages te coveren met horrorafbeeldingen. Zijn onderarmen zijn bijvoorbeeld bedekt met afbeeldingen van doodshoofden, een kraai, een meisje op een schommel op een kerkhof en gezichten zonder ogen. Al zijn oude tattoos zullen een dergelijke ‘cover-up’ krijgen. ‘Wat mijn doel is? Ik ga, denk ik, door tot er geen plek meer is.’ Op de middag van onze afspraak zat een van zijn onderarmen ingepakt met doorzichtig folie. Hij kwam net terug van zijn ‘eigen’ tatoeëerder. Een tot twee keer in de maand heeft Adry een afspraak, waarbij verder gewerkt wordt aan zijn tatoeages. Hij gaat daar-

voor naar een tatoeëerder in Vroomshoop en een in Emmen. Deze mannen willen elkaar graag overtreffen, dus zoekt Adry ze om en om op voor de mooiste tattoos. De tatoeage in de nek van Adry heeft niets met horror te maken. Begin dit jaar hebben Adry en Evelien elkaars naam in hun nek laten tatoeëren. ‘Die tatoeage blijft en gaat nooit weg.’

Eigen studio

Fotografie: Henk Beenen

‘Ik vind het heerlijk om een eigen tattoo-studio te hebben en ben super trots op wat we hier hebben opgebouwd. De omgang met mensen en de gezelligheid die dat in huis brengt, vind ik mooi. Ik hoor ook dat het dat is wat de mensen aanspreekt, de sfeer en gekkigheid hier. Het maakt mij niet uit of je in pak komt of helemaal onder de tatoeages zit. Van mijn klanten is 99 procent zoals jij en ik.’ Gemiddeld doet Adry zo’n drie sessies op een dag. Sommige tatoeages kunnen makkelijk gezet worden in die twee uur en voor andere tatoeages zijn meer sessies nodig. ‘Ik houd het bij sessies van twee uur, omdat na die tijd mijn concentratie minder wordt. Dan kun je beter een andere keer verder gaan om ervoor te zorgen dat de kwaliteit optimaal blijft.’ Adry kan in principe alle tatoeages zetten die mensen zouden willen. Hij heeft alles nu zo ongeveer wel gezien en echt unieke ideeën bestaan niet meer. Wel is het voor hem de uitdaging om van alle tatoeages die hij zet, iets unieks te maken. In zijn studio staat een grote zwarte, professionele stoel en een ladekast vol met in plastic verpakte, steriele materialen. ‘Hygiëne is extreem belangrijk. Ik haal alles ook pas uit het plastic, als de klant erbij is. De regels zijn streng en dat is ook goed. Wel is het jammer dat de regels ten aanzien van de tatoeëerder een stuk minder streng zijn. Als je studio voldoet aan de regels mag je tatoeëren, maar een goede studio betekent helemaal niet per se een goede tatoeage.’

Gramsbergen

Zoals gezegd komt Adry uit De Krim, Evelien komt uit Lutten. Beiden vinden ze Gramsbergen een heerlijk dorp. ‘Er wordt veel georganiseerd en je hebt het gevoel dat je er direct tussen past.’ Adry omschrijft de Goudenregenstraat als een unieke straat. ‘Je hoeft de deur niet bij elkaar plat te lopen, maar er is een fijne sfeer. Toen ik hier net kwam wonen, heb ik mij bewust even afzijdig gehouden. Ik wilde het tegendeel laten zien van de vooroordelen die er over tatoeëerders bestaan. Tijdens de buurtbarbecue in de Feestweek kwam mijn werk voor het eerst ter sprake. De buren waren geïnteresseerd en gaven aan dat ze totaal geen last hebben ervaren van mijn studio. Ik ben op mijn plek in Gramsbergen.’ 

9

De familie Van den Berg Toen:

door Sini Croezen

Deze foto is genomen in 1974 op de boerderij in De Schans. Acht zussen en één broer. De oudste zus, Sina, is 22 jaar en de jongste, Herma, is 6 jaar. Herma woont nu met haar gezin op de boerderij, het ouderlijk huis. Sina was toen een paar maande geleden bevallen van haar dochter Hennie en een fotograaf zou in het ouderlijk huis een fotoreportage maken van de baby. En omdat de fotograaf toch kwam, zijn broer en alle zussen ook ‘op het portret’ gekomen.

Nu:

Fotografie: Henk Beenen

Ook deze foto is gemaakt in De Schans. Vóór vlnr: Seine, Sina en Herma. Achter: Jenny, Geertje, Aly, Hennie, Berta en Roelie.

10



Iedereen woont in onze gemeente.



Op de foto van 1974 had iedereen lang haar, ook Seine, en nu hebben allen een kort kapsel.

J

odelen

Het geluid van de wielewaal is niet essentieel voor het welbevinden op een zomerse dag. Wat is dat prachtige geluid zeldzaam geworden! De afgelopen zomerperi­ode heb ik maar eenmaal het heldere ‘tudeljo’ gehoord. Nou ja, ‘tudeljo’!! Luister zelf maar hoe het geluid werkelijk is. Op elke computer kun je vogelgeluiden te voorschijn toveren. Er is maar een vogel die jodelzingt.

Aantal

Uiterlijk

Het is een van de fraaiere vogels van Nederland. Zoals de meeste ‘groene’ Gramsbergers wel zullen weten, is in het vogelrijk het mannetje wat mooier getekend dan het vrouwtje. Bij de wielewaal is dit verschil erg opvallend. Het mannetje is fel geel met zwart. Een grote, gele vogel met een zwarte jas en een zwarte staart. Het vrouwtje is eerder groen­geel dan geel en heeft een grijsgroene staart. Jongen en vrouwtjes zijn bijna identiek. Het is opvallend dat, als je omhoog kijkt in grote loofbomen, ze toch moeilijk te spotten zijn. Dat komt door het vlekkenpatroon van zon en schaduw in het loof. Daarom blijft het wezenlijk het geluid goed in je hoofd te zetten.

Het is jammer dat de wielewaal langzamerhand een zeldzame verschijning begint te worden. Toen ik in de jaren zeventig net in Holtheme woonde, waren er drie vaste plekken waar ik in de zomer deze vogel kon spotten. Tegenwoordig is er geen enkele plek meer waarvan ik zeker weet dat er een wielewaal broedt. In 1980 waren er in Nederland Familie nog ongeveer tien­duizend paren. Op dit moment Wielewalen behoren tot de familie van de schat men het aantal op ongeveer vijfduizend. bijeneters. Dat zijn, vooral als je naar het uiterlijk kijkt, speciale vogels. Een van de meest Schuw kleurrijke is de échte bijeneter. Die heeft rood­ Nu gebiedt de eerlijkheid mij wel te vermel- bruine en gele bovendelen, blauwgroene vleugels den dat de wielewaal een uiterst schuwe vogel is. en een opvallend gele keel. Laat deze pracht-exemHij laat zich niet makkelijk zien. Het is boven- plaren nu juist steeds vaker in ons land gesignadien geen kolonievogel, dus als je al een exem- leerd worden! Vooral in duingebieden worden ze plaar ziet, dan is hij in z’n uppie. De wielewaal steeds vaker waargenomen. Dat is waarschijnis gemakkelijker te spotten op geluid dan op oog- lijk het gevolg van de opwarming van onze aarde. contact. Dat komt omdat hij graag in hogere sfe- Ook in dit geval blijkt maar weer: ‘Elk nadeel heb ren vertoeft. Het wielewalen-geluid is zo specifiek, z’n voordeel’. In Gramsbergen is hij, naar mijn dat het nooit te verwarren is met het geluid dat weten, nog nooit waargenomen. andere vogels voortbrengen. Bovendien kun je de We keren terug naar de Oriolus oriolus, de defcommunicatie wat bevorderen door het geluid na tige naam voor de wielewaal. De vogel wordt gete doen. Vaak reageren ze daarop. Wil je vals spe- rekend tot de zangvogels. Dat zou je kunnen verlen, dan zet je het geluid op je mobiel en speel je moeden als je zijn jodel hoort, maar niet als je het in de natuur af. Overigens zijn de meeste wie- wordt opgeschrikt door krassende tussengeluiden. lewalen in september al vertrokken naar Noord- Dan lijkt hij meer op een kraai. Maar goed, een Afrika. De favoriete terugtocht leidt via Italië. kraai is ook een zangvogel. Dat geeft weer hoop aan al die Gramsbergers, die zich tot nu toe niet Broedplaatsen durfden aanmelden bij een zangkoor. Och, wat is De vogel houdt van hoge loofbomen in com- eigenlijk mooi, als het meer kenmerkend is. Hobinatie met water. Parken en populierenbossen pelijk horen we de wielewaal in de toekomst weer zijn zeer in trek. In Nederland is het rivierenland- wat vaker in onze lente en zomer. Zodat we weer schap het populairst. Tijdens de broedpe­rio­de kunnen zeggen: ‘Als de nagten galen, wielen de worden nesten gemaakt in hoge bomen, zodat de walen.’  jongen worden grootgebracht op plekken waar we ze niet kunnen zien. Het zou aardig zijn als Natuurmonumenten een webcam zouden plaatsen in de buurt van deze, relatief onbekende vogel. Meestal leggen wielewalen ongeveer drie eieren. Ze broeden vanaf mei.

De Wielewaal door Barend van Zadelhoff

Natuuractiviteitencentrum Vechtstraat 8 7772 AX Hardenberg T 0523 273388 E [email protected] I www.dekoppel.com Openingstijden: di t/m vr: 13.00 – 17.00 uur juli en augustus: 10.00 – 17.00 uur za en zo: 13.00 – 16.00 uur Toegang gratis

Agenda september-oktober 2015 Vaste Epositie: ‘Duurzaam natuurlijk: Watt LED je?’  Kleine Epositie 1 sept. t/m 31 dec.: 18 mooiste natuurfoto’s uit de  fotowedstrijd ‘Dieren en planten in je nabije omgeving Wissel Epositie 1 sept. t/m 31 dec.: ‘Hoezo Lastpakken?’  over kraaien, slakken en wespen Activiteiten: 19 september 13.00 - 15.00 uur Repair Café Hardenberg, special: fietsverlichting 23 september 14.00 - 16.00 uur Kindermiddag ‘Muizen’ 9 oktober vanaf 15.00 uur ‘Een dagje duurzaam doen’ 14 oktober 20.00 - 22.00 uur Avond over en met biologische kleding van ecodesigner Linda Dijkstra 21 oktober 14.00 - 16.00 uur Kindermiddag ‘Paddenstoelen’ met excursie door IVN 24 oktober vanaf 20.00 uur Nacht van de Nacht door IVN 31 oktober 13.00 - 15.30 uur Repair Café Hardenberg, special: breiwerk herstellen Voor sommige activiteiten wordt een kleine vergoeding gevraagd. Opgave vooraf is gewenst voor lezingen en kindermiddagen. Kijk op www.dekoppel.com of in De Toren voor actuele aanvullingen!

11

K door Henk Meppelink

unstenaar

Deze 53-jarige kunstenaar, want zo mag je hem best noemen, laat naast zijn strakke schilderstreken nog veel meer creatieve talenten de vrije loop. Hij maakt prachtige, gedetailleerde schilderijen, pentekeningen, plaquettes, muurschilderingen, beelden en sculpturen. Momenteel legt dit multitalent de laatste hand aan een enorm project dat in november afgerond wordt. Toen ik lucht kreeg van dit bijzondere kunstwerk dacht ik: ‘Dat moet ik zien!’

Kunstwerk

Op afgesproken tijd meld ik mij bij de poort van een grote loods in Itterbeck (D), die tijdelijk dienst doet als atelier. Arend wacht mij op en leidt mij naar zijn werkplaats. Bij het openen van de loods geloof ik mijn ogen niet. Voor mij doemt een enorme stoomlocomotief op en hoe dichter ik bij het enorme monster kom, hoe verbaasder

gewoon werk, weet je! Of niet Leo, mooi klussie hè?’, roept hij naar zijn collega achterin de loods. Leo, die volgens Arend alles van hout kan maken, steekt de duim omhoog. Het is mij duidelijk dat het prima botert tussen deze mannen, beiden gezegend met een paar gouden handen en een absoluut oog voor detail.

Low-budget, van ‘afval’, dé uitdaging

Arend: ‘Aan de wand van de loods hangen alle gedetailleerde tekeningen, foto’s en materialen. Een kleine replica dient als voorbeeld en daarnaast bezoeken we af en toe het Spoorwegmuseum in Utrecht, waar de enige Tender 6313 van Nederland en misschien wel van Europa staat. Daar moeten we het mee doen.’ Als ik vraag naar het budget voor dit project, zegt hij lachend: ‘Lowbudget’. ‘Wij kopen praktisch geen onderdelen en gebruiken zo min mogelijk kant-en-klare materialen. De kunst en onze grootste uitdaging, is om

Arend Ramaker, Multitalent

Bouwt van ‘afval’ een

ik word. Het lijkt zo echt! Stoom en machinegebrul ontbreken, anders zou deze ijzeren kolos zo de grote loods kunnen uitrijden. Wat voor mij van ijzer lijkt, blijken gewoon houten platen te zijn, dusdanig beschilderd dat het net ijzer is. Ongelooflijk hoe groot en hoe authentiek. Niet van echt te onderscheiden! Ik vraag hem of hij zich wel realiseert met welk bijzonder ‘kunstwerk’ hij bezig is. Arend haalt de schouders op en lacht wat. ‘Is toch mooi als dit je werk is’, zegt hij.

‘De Beul’, Tender-stoomlocomotief 6313

Arend vertelt: ‘We bouwen aan de hand van tekeningen en een schaalmodel, een 18 meter lange en 4 meter hoge replica van de Tender-stoomlocomotief 6313. Deze stoomlocomotief, gebouwd ergens tussen 1930 en 1940, werd in de volksmond ook wel ‘De Beul’ genoemd. Deze bijnaam kreeg hij omdat de stokers die de kolen op het vuur moesten gooien, verschrikkelijk hard moesten werken om dit ijzeren monster in beweging te krijgen en te houden. Ze stonden destijds dan ook niet bepaald in de rij om voor ‘De Beul’ te werken, maar ja…, ze moesten wel.’ Arend vertelt erover alsof het dagelijks werk is. En dat blijkt ook zo, want al ruim twee jaar werkt hij de meeste dagen aan dit project. ‘In 2013 ben ik samen met collega Leo aan deze klus begonnen. Nadat ik al vaker wat creatieve klussen voor de betreffende opdrachtgever succesvol had afgerond, kwam de vraag of wij voor hem een stoomlocomotief op ware grootte wilden bouwen? Daar denk je natuurlijk even over na en na overleg over hoe, wat en de deadline, hebben we samen de klus maar aangenomen. Ja, waarom ook eigenlijk niet?’

Arend Ramaker, ik ken hem vooral van de hardloopsport. In regionale hardloopwedstrijden was hij, tot op de dag van vandaag, mijn te kloppen man en dat zal waarschijnlijk wel altijd zo blijven. Met blijkbaar veel minder trainingen, liep hij veel harder dan ik. Kijk, dan spreek je over talent. Deze sportieve en vooral zeer talentvolle Gramsberger verdient als zzp’er de kost als huisschilder. Mooi klussie…

‘Waarom ook niet? Besef je wel met welke bijzondere en ongelooflijke klus je bezig bent?’, vraag ik opnieuw. ‘Ja, het is wel een mooi klussie, maar meer is het ook eigenlijk niet. Het is ook

12

het van ‘afval’ te maken. De hele trein is van afvalproducten zoals hout, plastic en polyester gemaakt en wat er niet is, maken we zelf. Daarvoor hebben we verscheidene trucjes geleerd om bestaand materiaal zo te bewerken, dat het oud lijkt.’

Details

‘Het logo bijvoorbeeld: dat lijkt oud en vooral echt. Maar elke letter en elk cijfer hebben we handmatig uit hout gesneden en dusdanig bewerkt, dat het oud metaal lijkt. Hout buigen we rond en verscheidene, ronde onderdelen maken we van hout. Een hele klus om alles rond te schuren. De wielen zijn gemaakt van polyester, nadat we eerst van modelleerschuim een mal hebben gemaakt. Daarna de wielen zwart geverfd en later uitgepoetst, zodat het oud ijzer lijkt.’ De ogenschijnlijk oude koperleidingen aan de buitenkant van het ‘metalen’ monster en in het machinistenhuis, blijken in koperkleur geverfde en later uitgepoetste plastic buisjes. De bodem in het machinistenhuis is een oude, houten afvalplaat. Die is geverfd en met een rubbermal zijn er ouderwetse groeven in aangebracht. Vervolgens zijn planken ingefreesd en voilà, het is een echte, ouderwetse plankenvloer, die niet van echt is te onderscheiden. Het dak van de locomotief lijkt van dakleer, maar niets is minder waar. Het blijkt kit met verf gecombineerd, ingestrooid met zand en vervolgens zijn er barstjes in aangebracht om het oud te laten lijken. Aan de buitenkant zitten honderden klinknagels. Ook die blijken zelfgemaakt door eerst een mal te maken, die vol te spuiten met tweecomponentenlijm, te drogen, verven en vervolgens weer uit te poetsen, zodat ze van metaal lijken. De ramen in het machinistenhuis zijn van afval plexiglas, maar niet voordat ze dof en oud zijn gemaakt met een schuursponsje. Ook veel duidelijk zichtbare lasnaden aan de buitenkant van de locomotief blijken fake: het is ’gewoon’ montagekit, in kleur geverfd en weer uitgepoetst.

nele machinisten-pet ontbreekt. ‘Tja…, daar zijn we nog naar op zoek. Als je dat voor mij kunt regelen?’, zegt Arend lachend.

Foto: Henk Beenen

Almelo eindstation

Facelift van Arend

Spiernaakte, statische paspoppen worden door chirurg Arend dusdanig toegetakeld, zodat ze een zittende houding kunnen aannemen en als monteur of als machinist kunnen dienen. Vervolgens krijgt de ‘nieuwe’ machinist door Arend persoonlijk een facelift en ondergaat een ware gedaanteverwisseling. Hangend buiten zijn cabine kijkt hij langs de locomotief naar voren. Met een sigaret op zijn lip is het waarachtig een stoere, ongeschoren ruwe bolster geworden. Alleen een origi-

Ik vraag Arend nog maar eens of hij zich wel realiseert met welke bijzondere klus hij bezig is. ‘Hij is nog niet af ja…’, zegt hij nonchalant. Misschien begint het besef langzaam te komen als ‘de beul’ straks in november in twee gedeeltes verplaatst gaat worden naar het definitieve eindstation: Preston Palace in Almelo. Zeker als je weet dat op de definitieve locatie straks muren moeten worden uitgebroken om de trein te kunnen plaatsen. Er wordt zelfs een heus station bijgebouwd. Daar zal de trein een prominente plaats krijgen en de blikvanger van Preston Palace worden. Bezoekers mogen dan onder begeleiding een kijkje in de locomotief nemen. Als alles straks op zijn plaats staat, kan het niet anders of er moet toch enige trots bij deze mannen boven komen. Of zullen ze zeggen: ‘Ach…, het was immers gewoon werk, maar wel een mooi klussie…’ 

Leo

Arend

Foto: Gerrit Brink

stoomlocomotief op ware grootte!

13

V

door ‘Arent Struun Riemsdiecker’

akantie

Och, die goeie ouwe tijd, toen het onderwijs nog goed was! ‘Zo’, zegt Diena tegen me als ze op zaterdag-namiddag met de kop vol krulspelden onder de haardroger vandaan stapt. Ik kijk haar wat wazig aan, want ik snap niet wat ze bedoelt. ‘Zo’, zegt ze nog een keer. Gelukkig maakt ze de zin nu af. ‘We kunnen volgende week wel eens met de camper op vakantie gaan. De schoolvakanties zitten erop en dan kunnen wij het er eens rustig van nemen. Vadertje Drees betaalt’, zegt ze er glimlachend bij. Vroeger, toen ik zelf nog in het onderwijs zat, was dat wel anders, want toen moest ik altijd verplicht tijdens de schoolvakanties op reis. Wat een drukte met al die kinderen op de campings! Nu bepaalt Diena wanneer we gaan.

vanaf 1950, lazen we nog uit de boekjes van ‘Ot en Sien’ en uit ‘Lientje bij de kabouters’. De laatste leesmethode die ik zelf als onderwijzer gebruikte, was van Godfried Bomans en heette Pim, Frits en Ida! Eerlijk gezegd heb ik geen idee meer, hoe de leesmethodes tegenwoordig heten.

Lezen, jaartallen en rekenen

In de 18e eeuw leerde bijna iedereen die onderwijs volgde, lezen met behulp van het zogenaamde Hane-boekje, ook wel het ABC-boek geheten (En dat was dan voor de happy few, want leerplicht bestond toen nog niet.) In dat boekje stonden onder meer het Onze Vader en de Tien Geboden. Religie en onderwijs lagen vroeger veel dichter bij elkaar dan tegenwoordig. De oudste scholen in ons land zijn gesticht door de bekendste Frankische keizer

Och, die goeie ouwe tijd, toen Plak

Arent Struun Riemsdiecker is een liefhebber van de historie van Gramsbergen en struint graag in het depot van het Museum. Oude dingen inspireren hem en omdat hij onderwijzersbloed heeft, voelt hij een nimmer aflatende drang om af en toe de schoolmeester uit te hangen. Diena, zijn eega behoedt hem voor te veel betweterigheid en is de enige die hem af en toe corrigeert of vermanend toespreekt. In de komende afleveringen leest hij u graag de les over grote, kleine en bijzondere schatten van het Museum.

14

Denk nou niet meteen dat ik onder de plak zit. Dat lijkt misschien zo, maar geloof het maar niet. Ik weet trouwens wél waar die uitdrukking vandaan komt. Een plak is namelijk een strafwerktuig uit het onderwijs in de na-middeleeuwse tijd. Een soort grote houten pollepel, maar dan met vlak uiteinde. Die gebruikte de meester om je te laten voelen, dat je je werk niet goed deed of niet netjes genoeg gemaakt had. Op een schilderij van Jan Steen uit 1665 is goed te zien hoe de schoolmeester dat strafwerktuig gebruikte. Gelukkig zijn lijfstraffen allang afgeschaft, alhoewel ik stilletjes wel eens heb verlangd naar die goeie ouwe tijd.

Inktlap

Waar is de tijd gebleven, dat alle leerlingen twee aan twee in een houten bankje zaten achter een schuine lessenaar met in het midden een gaatje met een schuifklep erop. Onder die klep zat een porseleinen inktpotje, dat wekelijks werd gevuld uit een grote literfles Talens Inkt. Aan het eind van het schooljaar gingen alle porseleinen potjes in een emmer en werden op het schoolplein door twee uitverkoren lieve meisjes grondig gereinigd. Ik kan me nog goed herinneren, dat ik op de eerste dag dat ik zelf naar school moest als zesjarige, mijn moeder een stapel linnen lapjes had geknipt die in het midden met een ouwe knoop aan elkaar waren verbonden. Dat was de zelfgemaakte inktlap, die je elk schooljaar weer opnieuw moest meenemen naar school. Schrijven met kroontjespen en inkt was, eind 1950 begin 1960, nog modern. Mijn ouders leerden echter nog schrijven op een lei met een griffel. De griffeldoos moest in den beginne trouwens door de ouders zelf worden gekocht! In mijn schoolmeestertijd

die we gekend hebben, Karel de Grote. Hij stichtte de eerste kloosterscholen in ons land en eigenlijk kun je hem de grondlegger van het onderwijs noemen. In mijn jeugdjaren leerden we bij geschiedenis jaartallen uit ons hoofd. Nog steeds weet ik dat Karel de Grote geleefd heeft van 768 tot 814 en dat hij in 800 tot keizer is gekroond! Ik denk dat ik van de honderdvijftig geleerde jaartallen er zeker nog honderd uit het hoofd ken. ‘Daar hoef je niet trots op te zijn’, zei Diena onlangs nog tegen me. ‘Jongelui leren tegenwoordig veel meer wáár je de kennis kunt zoeken en vinden, in plaats van domme feitjes uit het hoofd te leren.’ Ja hoor, er is veel veranderd in het onderwijs door de eeuwen heen. Pas zag ik een antiek rekenboekje van de heer Bartjens, naar wie in de uitdrukking ‘Volgens Bartjens moet het kloppen’ wordt verwezen. Dat waren nog eens sommen. Zo moeilijk, dat ik in mijn onderwijsperiode er soms nog moeite mee had. Ook op rekengebied is de belangrijkste verandering geweest, dat je niet langer leerde hóé je de som moest maken, maar vooral wannéér je wélke bewerking moest doen, dus meer inzicht proberen te ontwikkelen.

Uit-het-hoofd-leren

Vroeger was uit-het-hoofd-leren heel belangrijk en soms bijna een doel op zich. Het mooiste voorbeeld daarvan is als trotse grootouders het hele rijtje, vaak onbenullige, plaatsnamen kunnen opdreunen bij topografie. Dat doen ze ook altijd meteen en ongevraagd en ik heb mijn oma vaak moeten onderbreken tijdens het opdreunen van ‘Groningen, Zuidbroek, Hoogezand, Sappemeer’, en zo voort, tot en met Winschoten. Maar als ik haar of haar leeftijdgenoten vroeg, of ze dat rijtje ook voor de provincie Limburg wilde opzeggen, haakten ze allemaal af! Misschien heeft Diena wel gelijk! Het geheugen trainen is geen doel op zich.

Pechvogel, Breien en Zingen

Een ander woord dat we aan het oude onderwijs te danken hebben is het woord ‘pechvogel’. Naast de plak hing aan de lessenaar van de oude schoolmeester een stoffen vogel. Als hij die naar jou gooide, omdat je zat te klooien of te kletsen, was je de klos en kon je een kwartiertje in de hoek staan. Soms nog met een grote puntmuts op, waarop de woorden ‘stommerik’ of ‘ezel’ prijkten. Nee, het was niet altijd een pretje in die goeie ouwe tijd van vroeger. Soms was het natuurlijk wél leuk. Bijvoorbeeld als de meisjes op woensdagmiddag naar de breischool moesten, terwijl de jongens lekker vrij waren. En…, tijdens de zangles op vrijdagmiddag, als meester het boek van ‘Kun je zingen, zing dan mee’ pakte. Hij zong dan mooi voor en hij leerde

weg reed’ of ‘Op de grote stille heide dwaalt een herder eenzaam rond’?’

Meegroeien

Tja, als ik op een snikhete zomerse middag in de eerste week van juli langs obs Prinses Irene loop op weg naar het depot van het Museum, hoor ik kinderen zingen. Ze oefenen voor een eindejaars schoolmusical en hebben zichtbaar en hoorbaar plezier. Och, was alleen die goeie ouwe tijd maar goed? Nee, denk ik abrupt als ik uit het depot van het Museum het Hoogeveens leesplankje met ‘Aap Noot, Mies’ pak. Nee, gelukkig is dat oude lees-

het onderwijs nog goed was! plankje ingeruild voor een moderne computer. Onderwijs mag nooit behoudend zijn. Het moet altijd met zijn tijd meegroeien. Als Diena dit verhaal ’s avonds op de camping nog even ter controle doorleest, geeft ze me een dikke, vette knipoog! Ik weet wat dat betekent!  Fotografie: Henk Beenen

ons tweestemmig zingen. Soms begreep ik de teksten niet helemaal goed, maar dat gaf niet, volgens meester. Ik kan me liederen als ‘In ’t groene dal, in ’t stille dal’ of ‘Heb je van de zilveren vloot wel gehoord?’, nog goed herinneren. ‘En’, vult eega Diena aan, ‘wat dacht je van ‘Een karretje op de zand-

15

Groen, Gastvrij, Gewoon

16

Gezellig Gramsbergen! Gramsbergers, vrijwilligers, horeca en sponsors… Allen heel hartelijk dank! Mede dankzij jullie was ‘Gramsbergen Lichtstad 2015’ weer een groot succes! Geniet nog even na met deze foto-impressie… Meer foto’s, uitslagen en verslagen kunt u vinden op onze website: www.gramsbergen.nl Live beelden zijn te vinden op YouTube ‘Gramsbergen 2015’

17

‘

Hotel mama

door Hennie Altena-Koning en Miranda Lanjouw-Ottes

Mijn naam is Marcel Erwin Richard Albert Snijder, geboren in Vlagtwedde, provincie Groningen, op 7 september 1973. Ik ben dus niet een echte aap! Van mijn eerste tot mijn vierde levensjaar heb ik in Nieuwolda gewoond. Daar is mijn broertje Martijn geboren. Toen ik 4 jaar was zijn we naar Gramsbergen verhuisd, omdat mijn vader een baan op het gemeentehuis kreeg. In Gramsbergen is mijn zusje Carien ter wereld gekomen op De Hoge Esch 74. Later zijn we naar de Loozermars-Noord 38 verhuisd, waar mijn ouders Jan en Jantje nog steeds wonen. Op 32-jarige leeftijd heb ik Hotel Mama verlaten en schuin tegenover mijn ouders een woning op de Kieskamp gekocht.

Recordpogingen

Obs Prinses Irene is de lagere school die ik bezocht heb. Meester Jansen en meester Nieboer hadden aan mij wel een gemakkelijke leerling, want ik mocht namelijk graag naar school gaan. Na schooltijd werd veel gevoetbald en ook het Commodore 64/MSX-tijdperk brak aan. We hebben menig avond, samen met Jarno van Faassen, Arnold Kuiper en Hendrik-Jan Reinders, het spel ‘Decathlon’ gespeeld. Dat is een soort tienkamp, waarbij diverse atletiekonderdelen gespeeld worden. We waren zo fanatiek, dat we bezweet en al achter de computer vandaan kwamen.

ik was keeper. Ooit heb ik twee wedstrijden tussen de palen gestaan in het 1e en tweemaal meegedaan met het Protos Weering Zaalvoetbaltoernooi. Het 2e en het 3e waren de elftallen waar ik de meeste minuten onder de lat gestaan heb. Na een knieblessure, waardoor ik een jaar niet kon voetballen, vroeg Rob Ensink me of ik in het 7e weer wilde beginnen. Dat was een bijzonder team van jong en oud. We zijn kampioen geworden en dat was voor de gebroeders Withaar hun eerste kampioenschap in hun lange voetbalcarrière. Verder ben ik leider van het meisjesteam 9-12 jaar, trainer van hetzelfde team en keeperstrainer van de jeugd geweest. Het organiseren van het voetbalkamp, het damesvoetbaltoernooi en in de kantine voor en achter de bar meehelpen, zijn allemaal bezigheden die ik ook graag gedaan heb.

Radioactief

Euro Nuclear Services, tegenwoordig Unitech, een Amerikaans bedrijf, werd in 1996 mijn werkgever. Dat is een wasserij, die kleding uit kerncentrales en laboratoria reinigt. Ook wordt ademhalingsapparatuur gereinigd en getest. De artikelen zijn licht radioactief besmet en ondergaan speciale reinigingsmethoden. Na het reinigen worden alle artikelen gemeten op restactiviteit. Heel wat anders dan waar ik voor geleerd had, maar er moet geld worden verdiend. Bij dat bedrijf ben ik vandaag de dag nog steeds werkzaam. Sinds ok-

‘Ooit heb ik gezegd, nooit uit We hebben op De Hoge Esch samen met PeterJan van Beek en Marcel en Dennis de Jonge verschillende recordpogingen gedaan. We wilden kijken wie het moedigst was en moesten daarvoor bijvoorbeeld boven over de balk van de schommel lopen. Eén recordpoging was wel een heel bijzondere: wie kan het langst in een vrieskist blijven zitten? Foi, foi, wat hadden we het koud!

In deze rubriek vertellen oud-Gramsbergers over hun herinneringen aan Gramsbergen en hun leven nu. Deze maand is dat Marcel Snijder, woonachtig in Emlichheim en werkzaam als bedrijfsdirecteur bij Unitech. Vervolgopleiding

tober 2014 heb ik de functie van bedrijfsdirecteur mogen aannemen. Het was niet eenvoudig om weer in de schoolbanken plaats te nemen. Ik moest voor deze functie Stralingsdeskundige niveau 3 volgen, dat ik gelukkig heb gehaald.

Slijtageslag

In 2004 vroeg Bert Nijeboer mij of ik in het bestuur van de Oranjevereniging wilde komen. Ik vond het een hele eer en kon dat dus ook niet afslaan. De Feestweek is wel een ware slijtageslag. De middelbare school heb ik in Coevorden ge- ‘s Morgens om 08.00 uur op pad met Berend-Jan volgd op de RSG. Ik heb vijf jaar atheneum gedaan, om de hekken te plaatsen en de lichtstadroute te maar uiteindelijk de havo gehaald. De leergierigheid controleren. ’s Nachts de lampen in de kroeg uit werd toen al minder en er kwamen andere interesses. Na voetbaltraining deed ik bijvoorbeeld eerst in de kantine de lampen uit en daarna bezocht ik de kroeg van, met name, Harry Pelgröm. Ik ben de CALO, Academie voor Lichamelijke Opvoeding, in Zwolle gaan volgen en wel de richting Bewegings-AgogischeTherapie. Daar heb ik een poosje op kamers gezeten, maar ik kon Gramsbergen en voetballen niet loslaten.

Voetbal

Bij SV Gramsbergen heb ik veel vrije tijd doorgebracht als actief speler. Nou ja, ‘actief’,

18

doen met Berni en Gert. Nu komt dan ook een spreuk in mij naar boven van een medebestuurslid, die aan het einde van de Feestweek van het toilet kwam en zei: ‘Nou, ’t is geen vegen meer, maar deppen!’ Op deze bestuursperiode kijk ik met heel veel plezier terug. Voor de eerste zaterdag van de Feestweek organiseer ik samen met Dolf, Paulien en Anton al jaren de Achtkamp. Dat is een evenement waar, bij mooi weer, zo’n 1500 toeschouwers op af komen. De Feestweek is iets waar de Gramsbergers trots op kunnen zijn, een evenement ván, vóór en dóór de inwoners.

Vonk sloeg over

In 2006 ontmoette ik mijn huidige vriendin Gabi Weggebakker. Dat gebeurde na een bedrijfsuitje in Coevorden, waar de vonk letterlijk en figuurlijk oversloeg. De zaal waar het personeelsfeestje plaatsvond, brandde namelijk compleet af, nadat een gasfles explodeerde tijdens het steengrillen. Gabi komt van oorsprong uit Emlichheim, ‘Emmelkamp’, Duitsland. In 2013 zijn we van de Kieskamp 8 naar de Emslandstrasse 48 in Emlichheim verhuisd. We wilden een grotere woning en die is in Duitsland veel goedkoper. In Emlichheim hebben we een grote, vrijstaande woning met grote tuin gekocht. De familie van Gabi woont ook grotendeels in Emlichheim, dus bij mooi weer gaat de barbecue regelmatig aan.

Links: Marcel en Gabi bij de molen bij hen in de tuin

Linkerpagina, linksonder: Doven van de vlam met de Oranjevereniging Tevens het aftreden uit het bestuur op de laatste zaterdag van de Feestweek Linkerpagina, rechtsonder: Marcel in zijn jonge jaren

Onder: Marcel op zijn werkplek bij Unitech

Gramsbergen weg te gaan’

‘

Gramsbergen

Ik kom nog regelmatig in Gramsbergen voor verjaardagen van familieleden en vrienden. We hebben een vriendengroep van rond de twintig personen, die grotendeels ontstaan is doordat we in de jeugd samen gevoetbald hebben. De Feestweek laat ik natuurlijk ook niet aan mij voorbij gaan. Het enige wat ik wel mis, is het even naar de kroeg gaan op een donderdagavond om een potje te biljarten. De kroegen in Emlichheim zijn toch wel anders dan die in Gramsbergen. Ik schijn ooit gezegd te hebben, nooit uit Gramsbergen weg te willen gaan. Maar zoals je ziet, het kan verkeren.

19

P

raktijk

In januari 2015 ging de praktijk van start. Diana heeft ondertussen al met een aantal kinderen een traject mogen doen. Het huis van Diana en haar man Raimond Hendriksen werd verbouwd, zodat ruimte gemaakt kon worden voor de plannen van Diana. Ze werkt momenteel in de gehandicaptenzorg als flexmedewerkster bij de Baalderborg. Eerst werkte ze acht jaar bij De Elzenhoek in Ommen, daarna zes jaar in de kinderopvang bij De Dassenburcht. Tijdens deze werkperiode heeft ze zichzelf de opleiding Kindercoach cadeau gegeven, om zich als persoon en ouder te prikkelen. Ze ontdekte dat dit precies bij haar paste en ze stortte zich vol overgave op de hbo-studie. Moeilijk verstaanbaar gedrag is voor Diana een uitdaging om aan te werken. Dat geldt voor haar baan in de zorg en voor haar werk als kindercoach. Waarom doet iemand wat hij doet, wat wordt bedoeld en wat wil hij of zij eigenlijk zeggen?

‘Ik Mag Kindercoaching’. De naam zegt het al: hier mag van alles! Diana Meilink heeft bij haar huis aan de Tieberije een kleine ruimte ingericht, die dienst doet als praktijk voor haar werk als kindercoach voor kinderen en jongeren van 3 tot en met 18 jaar.

wel aanvoelt dat het kind niet helemaal zichzelf is en niet optimaal functioneert. Het is dan goed om te weten dat goede begeleiding mogelijk is. Een kindercoach kan handreikingen doen en een kind begeleiden in het kind-zijn. Opvoeders kunnen logische verbanden leren zien. Daarbij gaat het niet zozeer om het toepassen van methoden, werken met protocollen of proberen het gedrag te veranderen.

Frisse kijk

Een kindercoach heeft geen kant-en-klare oplossingen, maar kan wel een frisse kijk geven op de ontwikkeling van het kind of op de vraagstelling van ouders of school. Bij een klein of groter ‘probleem’ gaat de coach ervan uit, dat kinderen en jongeren zelf wel weten waar ze de ‘oplossing’ zouden kunnen vinden. Die oplossing of het antwoord zit namelijk in henzelf. Een coach helpt om de juiste vragen te stellen of de goede manier te kiezen om een antwoord te vinden. Steeds meer ouders zoeken professionele hulp bij opvoeden. Opvoeding Een kindercoach kan oplossingsgerichte onder In de opvoeding van haar eigen kinderen, Roan steuning geven, zoals bij faalangst, onrust, grenvan 7 en Nina van 4 jaar, vond ze zich voor uit- zeloos gedrag of een ontwikkelingsachterstand. dagingen en vragen gesteld. Opvoeden en moeder zijn is prachtig werk, waarin veel momenten zijn Tori waarop je je afvraagt of je het eigenlijk wel goed Diana volgt haar opleiding tot kindercoach bij doet, of wat beter zou kunnen. Het zal voor veel ‘Tori’. Naar hun overtuiging kun je kinderen leouders en opvoeders een herkenbaar beeld zijn, ren houvast in zichzelf te ervaren, waardoor ze dat je soms niet goed weet wat er speelt, maar stevig in hun schoenen leren te staan. Het is be-

door Lienke Beenen-Harsevoort Ilse Klein

Kindercoach Diana 20

langrijk dat een kind zelfvertrouwen heeft, door het te laten werken met eigen talenten, leervermogens en creativiteit. In het Surinaams staat ‘Tori’ voor ‘verhaal’ of ‘gesprek’. Elk mens heeft een waardevol levensverhaal dat verteld wil worden. Een kind mag zich gehoord, gezien, begrepen, geliefd en gekend voelen. Diana heeft een allergie ontwikkeld voor ‘moeten, vage taal en zweverig gedoe’. Ze benadrukt dat haar opleiding en werk niet vaag en zweverig is, maar juist praktisch en realistisch.

Intern

Kindertijd

Met veel liefde kijkt Diana terug op haar eigen jeugd. Ze is de middelste van drie meiden Meilink en woonde aan de Oostermaat, de Goudenregenstraat en op Dahlenburg. Het was een strikte opvoeding: ‘Ja’ was ’Ja’ en ‘Nee’ was ‘Nee’. Moeder Lammie was altijd thuis en vader Roelof werkte ‘knetterhard’ om het voor zijn drie dochters mogelijk te maken dat ze een onbezorgde jeugd hadden. Ze is trots op haar ouders. Zussen Monique en Chantal lijken veel op elkaar en Diana is en was net een beetje anders. Als ze heel eerlijk is zegt ze, mede door de opleiding ontdekt te hebben, dat daar helemaal niets mis mee is. Dat antwoord zat ook gewoon in haarzelf, merkte ze.  >>

Fotografie: Gerrit Brink

Een opleiding bij Tori is intern en wordt gegeven van donderdagmiddag tot en met zaterdagavond. Het beroep kindercoach en daarmee ook de term, is nog vrij nieuw. De opleiding wordt verzorgd door docenten, die zelf jongerencoach of kindercoach zijn. Diana heeft Fase 1 van de studie doorlopen en rondt in oktober Fase 2 af. Zoals te verwachten is bij een dergelijke opleiding, leerde Diana ook veel over zichzelf. Het was een verhelderend proces om je bewust te worden van je eigen functioneren en intuïtie. Ze moest nadenken over haar eigen normen en waarden, van vroeger en nu. ‘Je bent altijd loyaal naar je ouders toe. Ook als je zelf al bijna bejaard bent, blijf je het kind van je ouders. Maar wie ben je eigenlijk zelf, wat wil je en wat kun je?’

Meilink mag er zijn! 21

wordt. Ze zegt bijvoorbeeld: ‘Je mag nu gaan opruimen.’ Maar aan de andere kant zijn Roan en Nina ook gewoon kind en kleuter en is het ook duidelijk: ‘Tot hier en niet verder.’ Diana geeft ook workshops ‘collage maken’, bijvoorbeeld aan een groep jonge moeders. Toen ze zelf een collage maakte, merkte ze dat ze twee illustraties van kinderen die aan het zaaien waren, had gebruikt. Haar profielfoto op Facebook kwam daarmee overeen en toen heeft ze dat tot haar logo laten verwerken. Het idee erachter is dat een kind zichzelf kan voeden en laten groeien. De kracht zit in henzelf.

Traject

Stilte

Iets waarvan ze zich door de opleiding ook bewust werd, is dat het in een Nederlands mensenleven bijna nooit meer stil is. Overal is rumoer, radiogeluid of geklets om stiltes op te vullen. Van stilte wil ze ook gebruik maken in haar coachingstrajecten. De een zal het mediteren noemen, een ander stille tijd of een rustmomentje, maar er mag ook ruimte zijn om gewoon stil te zijn en na te denken, bijvoorbeeld over hoe je gezichtsuitdrukking is. Als je blij of juist boos bent, dan staat je gezicht ook zo. En andersom werkt het ook. Als je je onrustig voelt en je bent gefrustreerd, maar je trekt toch een blij gezicht, dan ga je je vanzelf beter voelen, ook al omdat je omgeving dan anders op je reageert. Probeer het maar eens... Een kind is ook als een spiegel voor je. Diana geeft een simpel voorbeeld. Als een kind aan het eind van de middag moe is en boos gedrag vertoont, kun je als moeder gemakkelijk meegaan in dat gedrag door het kind op een boze toon te corrigeren. Maar je kunt ook eerst nadenken of je zelf dat gedrag hebt uitgelokt, omdat je zelf ook moe en gefrustreerd bent, bijvoorbeeld omdat je van jezelf teveel taken tegelijk moet doen.

Logo Ik Mag

De naam Ik Mag Kindercoaching heeft ze gekozen, omdat het haar principe is dat dingen mogen en niet moeten. Diana merkt dat ze gaandeweg een eigen manier van opvoeden heeft gevonden, waarin veel benoemd en besproken

Diana geeft een voorbeeld van hoe een traject met een kind er zou kunnen uitzien. Als eerste heeft ze standaard een gesprek met alleen de ouders. Bij een tweede gesprek is het kind aanwezig. Daarna gaat Diana een op een met het kind aan het werk, bijvoorbeeld twee maanden lang anderhalf uur in de week. Dat vindt plaats onder schooltijd. Het ‘probleemgedrag’ doet zich namelijk ook vaak voor op school, en na schooltijd heeft een kind niet genoeg energie meer over. Als een kind graag knutselt, zal Diana daar gebruik van maken door met het kind iets bijzonders te knutselen, zoals een gedachtenkrachtladder. Tijdens het maken bespreekt ze met het kind waar het goed in is en wat het kind graag zou willen kunnen of leren.

Schatgraven

Ze kan met het kind de kaartjes van het spel Schatgravers doornemen. Daarin worden vragen gesteld als: ‘Noem iets bijzonders dat je pas nog gevonden hebt’, of ‘Noem iets wat je vader/moeder/zus goed kan.’ Of het kind krijgt een grappige opdracht: ‘Loop als iemand die zijn gouden medaille komt ophalen.’ Diana vertelt dat ze heel blij was met de evaluatie, die ze van een van haar eerste klantjes kreeg. Het kind vertelde wat het van Diana had geleerd, namelijk uitademen bij een boos gevoel, dat je ‘Stop, hou op!’ mag zeggen en dat het kind zei: ‘Ik ben blij dat ik leef.’ Toen dacht ze hetzelfde als wat anderen haar wel eens vertelden, nadat ze een tip van Diana opgevolgd hadden, die zij zelf in de opleiding had geleerd: ‘Eigenlijk is het zo simpel, maar zie je nou wel, het werkt!’

Plannen

Diana wil benadrukken dat ze als kindercoach praktisch is ingesteld. Ze heeft nog heel wat plannen, zoals een vervolg geven aan haar laagdrempelige en gezellige ‘moederavonden’, waarin een groepje jonge moeders bij elkaar komt om met elkaar te praten over het opvoeden van een kind. Want iedereen kan daarbij wel een steuntje in de rug gebruiken. ‘En ik heb wat te bieden’, zegt Diana bescheiden, maar enthousiast. Leidraad binnen Tori is, dat als je jezelf leert begrijpen, je een kind leert begrijpen. Daar kan Diana helemaal achter staan. Zelf zegt ze het zo: ‘Je mag jezelf zijn. Dat moet niet, het mag!’  Meer info: Facebook.com en zoek op: Kindercoach Ik Mag

22

5

4

3

8

7

6

2

9 10

1 14 12

15

16

17

18

13

19

11

21

24 20

21

22

23

26

27

28

76 Weet u waar en wanneer de foto gemaakt is, kent u de namen of heeft u andere aanvullingen, dan graag reageren naar: [email protected] of Jan Horsman, Voorstraat 12, 7783 AM Gramsbergen. Tel: 0524 56 21 51 De namen en foto’s van eerdere Foto’s van vrogger zijn te zien op: www.museumgramsbergen.nl dan aanklikken: Het infocentrum, dan aanklikken: Historie van uw Streek

deur Henk van de Brugge en Garriet van Jurries-Willem Dag luu, Ik las pas geleen’n een stukkie over hoe verre as de luu met vekaansie goat. Zo vertelde d’r iene, dat e nooit verder gung dan het tuunhuusie achter in zien hof. Dat bint dan de luu, die zich merakels könt vermaken rondum hoes. En zo waren er ok welle bi’j, die de vekaansie gebroek’n um in hoes alles op te knappen. Of goat klussen bi’j de buurman... Zo had iene al es, zo tussen de muur’n deur, an zien buurman evroagd of e niet een keer wat tied over had, um hum te helpen bi’j het verbouwen van de douche, met een wc en zo. Umdat die buurman het nogal drok had met klussies zo hier en door, weud dit aale mar op de lange baane escheuven. Totdat die buurman met het veurstel kwam, um dit in de bouwvakvekaansie te doen. Ze gungen toch niet vot, dus kon hie dit klussie mooi in die drie wekke veur mekaar maken. Now, dat was wal goed. Allennig, zi’j gungen wal op vekaansie in die tied. ‘Gien nood’,

was ’t antwoord van de buurman,’ ik redde mi’j wal. En dan d’r bi’j, zovölle kö-j toch niet helpen.’ En zo gung de iene buurman een paar wekke in de ‘bouwvak’ op vekaansie en de aandere met de douche an de gang. De bedoeling was, dat er een compleet ni’je douchegroep in kwam compleet met een ni’je hangende pot. Dus eerst mossen de oole tegels d’r of, woornoa de muren weer an esmeerd mossen wörden. En zo was de klusbuurman d’r twie wekke drok met. Toen an ‘t ènde alles kloor was en de doucheköppe en de pot d’r an zaten, leek het net een pläätie oet een showroom. Het leste wat e nog mos doen, was een foto maken van ’t geheel. En die noar de buurman sturen. Althans, dat was of esprökken. Mar dat deud e now net niet. Een paar daage eerder had e een foto emaakt bi’j iene den nog een hele oole wc had. Met van die broene tegels an de kaante. En met remsporen in de pot da-j dach’n, dat er een complete vrachtwagencombinatie ontspoord was. En die foto stuurde hie noar het vekaansieadres van zien buurman met de tekst: ‘Buur het wark zit erop, i’j könt now weer fatsoenlijk zitten.’ Het duurde nog gien tien minuten veurdat de tillefoon gung. En zo had een gezin oet Grambargen ok een kamer besprökken in een hotel in Oostenriek. Meestal is het zo, da-j bi’j sommige hotels verre van te veuren mut boeken. Aans krie-j gien plekke. Ok dit gezin had al vrog

in ’t veurjoor een kamer eboekt. Dan wee-j zeker, dat het goed komp. De vekaansie was nog mar amper begund of de familie zat al in de auto richting Oostenriek. Ze hadden er echt zin in. Noadat ze de neudige kilometers hadden emaakt, kwamen ze an bi’j het hotel. Het eerste wat ze deuden, was zich melden bi’j de receptie. ‘Aha’, was de begroeting, ‘ein familie aus Holland. Willkommen! Hoe was de naam ok alweer?’ Zuken, zuken en nog ‘s zuken. Gien naam te vinden. Starker nog, d’r stunn’n helemoale gien Hollanders in ’t gastenboek. Now, dat mos toch want ze hadden in januari al eboekt. ’t Hele boek deur gebladerd. Gien naam te vinn’n van luu oet Holland. Misschien hadden ze een aandere tied eboekt. Weer gekekken, mar niks, noppes, nada, niente. Gien naam, gien Hollanders. Het kwam d’r op neer dat ze niet eboekt zollen hebben. Toen de computer d’r bi’j, mar ok hier was heur naam niet te bekennen. Dan mar ’s verder kieken in ’t hele bestand. Ja, de receptie kan ok een fout maken. Op het leste kwamen ze d’r achter. Er was inderdoad een kamer eboekt... in 2016. Luu, dit was ’t weer, het giet ow goed! Heeft u suggesties voor ‘Ni’js’? Mail naar: [email protected]

23

In Gramsbergen woont een aantal tweelingen, of een helft ervan. Hoe is het om een tweeling te zijn? Deze maand was ik op bezoek bij Alec en Carmen Van Poll. Alec en Carmen wonen met hun ouders en poes Trixie in de Loozermars. door Aly Timmer-Suk

A

ls ik op bezoek kom bij het gezin Van Poll, word ik in de gang begroet door moeder en de tweeling Alec en Carmen. Ze kruipen over de vloer van de gang en Alec kijkt mij in het begin niet erg vrolijk aan. Hij moet even wennen aan een onbekend gezicht. Carmen heeft er minder moeite mee en kruipt vrolijk met ons mee de kamer in. In de kamer staat een grote box van losse panelen in de kleuren blauw, geel en groen, die aan elkaar zijn gehaakt. Moeder Mieke vertelt dat ze de box zelf groter of kleiner kunnen maken. De box kan nog groter, want er zijn nog twee stukken die niet gebruikt worden. Er zit een deurtje in, zodat de kinderen er zelf in en uit kunnen kruipen. Het deurtje staat nu open, maar dat kunnen de ouders ook dicht doen. Je kunt de losse panelen zelfs buiten neerzetten. Op de vloer liggen platen van kunststof, die liggen als puzzelstukjes aan elkaar en kunnen ook verplaatst worden. Erg handig, als je een tweeling hebt die graag van alles wil ontdekken!

Geboren

Alec en Carmen zijn 1 juni 2014 geboren. Ze zijn inmiddels een jaar en drie maanden oud. Alec is als eerste geboren en daarna kwam Carmen. Alec woog bij de geboorte 2480 gram en Carmen 2210 gram. De tweeling is in het ziekenhuis van Hardenberg geboren. Moeder moest, toen ze 32 weken zwanger was, naar het ziekenhuis omdat ze een te hoge bloeddruk had. Daarnaast hield ze vocht vast en was er sprake van het Hellp-syndroom. Dat is een complicatie die regelmatig voorkomt bij zwanger schap. Het heeft niets te maken met meerling-zwangerschap. Na 36 weken zwangerschap is de tweeling geboren met de keizersnede. Het ging niet goed met moeder en daarom moest de tweeling met spoed gehaald worden. Daarna moesten de baby’s nog drie weken in het ziekenhuis blijven, omdat ze met sondevoeding gevoed moesten worden, want ze konden zelf nog niet voldoende drinken. Mieke mocht na een week weer naar huis en ging daarna elke dag naar het ziekenhuis om de baby’s te voeden. Ze vertelt dat ze dit wel prettig vond, want zo kreeg ze tijd om te herstellen en kon ze ’s nachts goed uitrusten. Zodra de baby’s thuis kwamen, werd het anders. De tweeling moest dag en nacht

24

Alec & Carmen Van Poll

Foto: Gerrit Brink

om de drie uur gevoed worden. Gelukkig kon dat tegelijk in een dubbele Maxi Cosi. De eerste maanden na de geboorte waren erg druk. Daar kwam nog bij dat de vader van de tweeling weer aan werk moest en daardoor veel afwezig was. Gelukkig kon de familie regelmatig even helpen.

Dassenburcht

Moeder werkt drieënhalve dag per week in het gemeentehuis in Sellingen als juridisch adviseur bij de gemeente Vlagtwedde. Vader Jonah is internationaal vrachtwagenchauffeur en is vaak de hele week weg. Omdat opvang voor de kinderen geregeld moest worden, gaan ze een aantal dagen per week naar kinderdagverblijf De Dassenburcht in De Binder. Ze gingen er al naar toe toen ze nog maar een paar maanden oud waren. Mieke zegt dat ze het erg leuk vinden en ze zijn helemaal gewend aan het contact met andere kinderen. Als de tweeling aan het eind van de middag opgehaald wordt, helpt de moeder van Mieke ’s avonds met de laatste voeding en het naar bed brengen. De moeder van Mieke, ‘oma Miny’, woont in Anerveen en kan ’s avonds helpen en af en toe een keer oppassen.

Een- of twee-eiig

Alec en Carmen zijn natuurlijk een twee-eiige tweeling. Ze lijken nu niet erg op elkaar, maar ook niet toen ze net geboren waren. De ouders konden de kinderen direct goed uit elkaar houden. Het zijn twee verschillende kinderen. Dat zie je aan hun uiterlijk, maar ze hebben volgens moeder Mieke, ook verschillende karakters. Alec is iets groter dan Carmen en heeft een ronder gezicht. Hij is steviger en heeft meer haar. Alec is vriendelijk en rustiger. Hij moet wel even wennen aan een nieuw gezicht. Dat was toen ik binnenkwam ook al duidelijk te merken. Carmen is feller en weet al heel goed wat ze wil. Als moeder weggaat reageert Carmen boos en Alec zwaait moeder vriendelijk uit. Zijn er dan geen overeenkomsten? Ja, toch wel, ze hebben allebei blond haar en blauwe ogen. Komen in de familie meer tweelingen voor? Volgens Mieke heeft een neef van haar ook een tweeling.

Tot slot

Mieke zegt dat er in de afgelopen periode veel tweelingen zijn geboren in de Loozermars. Aan de Loozermars Zuid zijn in één jaar al drie tweelingen geboren! Hoewel het de eerste maanden erg druk is, vindt ze het heel leuk om een tweeling te hebben. Eigenlijk is het een tweeling, maar zijn het twee verschillende kinderen. Ze vertelt dat iemand in het dorp tegen haar zei: ‘Nou, daar zit ook niet veel leeftijdsverschil tussen.’ Toen antwoordde Mieke: ‘Ja, dat klopt, er zit dertig seconden tussen!’ 

25

BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn 26

Derde Internationale Vechtdalloop

H

ardlopen van Emlichheim naar Gramsbergen: 21,1 kilometer Zoals de Vecht door het grensgebied van Emlichheim en Gramsbergen slingert, zo loopt ook het bijna volledig verharde parcours van deze recreatieve halve marathon. De Vecht bepaalt min of meer het parcours. Deelnemers lopen op 26 september in een prachtig herfstdecor door het bijzondere Vechtdal. Zij lopen

26 SEPTEMBER Internationale Vechtrace

Z

aterdag 3 oktober wordt weer de jaarlijkse Vechtrace gehouden. Naar verwachting zullen er weer tegen de honderd deelnemende boten zijn, uit het hele land, en ook uit Engeland en Duitsland. De start van deze 24e Internationale Vechtrace is op de Vecht voorbij Laar, net over de grens in Duitsland, bij het weggetje ‘Achterhook’, om 11.30 uur ’s morgens en om 14.30 uur ’s middags. Op de brug van Laar zal goed te zien zijn hoe de roeiers deze passeren. Vervolgens zijn de

delen vlak langs het water van de Vecht om verderop de rivier weer te verlaten, en als het ware tussen een kraag van maisvelden. Onderweg zijn er drie verzorgingsposten ingericht, waar deelnemers kunnen genieten van typische Vechtdalprodukten, maar natuurlijk ook van water en sportdrank. Bijzonder is dat deelnemers als sololoper, maar ook als duo kunnen deelnemen. Is een halve marathon nog net iets teveel, dan is de afstand ook samen met een fietser af te leggen. Daarbij kunnen loper en fietser elkaar op elk willekeurig moment afwisselen. Tijd en snelheid zijn in deze loop ondergeschikt. Het is er de organisatoren om te doen het prachtige Vechtdal te beleven en ervan te genieten. Voor deelnemers die zich tijdig vóóraanmelden, zijn transfers van start naar finish en terug, georganiseerd. Organisatie: M&M Run Events in samenwerking met UC Union Emlichheim. Informatie en aanmelden: www.mmrun-events.nl roeiers te zien in Holtheme, op het dijkje bij Rondweg nummer 40. De finish is vlak voor de kruising met het kanaal Almelo-De Haandrik en ook goed bereikbaar. Het traject is 5 kilometer lang, er wordt ongeveer een half uur over gedaan. Vanaf de finish roeien de deelnemers in rustig tempo terug. De laatste jaren worden de vermoeide, terugkerende roeiers van het middagblok in Gramsbergen feestelijk opgewacht door de Fanfare SDG uit Ane. U kunt ze met deze fanfare vanaf 15.00 uur verwelkomen bij de brug in Gramsbergen. Om 17.00 uur vindt de prijsuitreiking plaats. Meer info over de wedstrijd en roeien: www.salland-roeien.nl

3 OKTOBER Muziekavond in de Boomhofkerk aterdag 3 oktober houdt Stichting Orgelconcerten Gramsbergen in de Boomhofkerk haar eerste concert van het nieuwe seizoen. 3 OKTOBER Organist is de uit Rotterdam afkomstige Arjan Breukhoven.

Z

Een eigen stijl, een eigen muzikaal gezicht hebben, dat geldt zeker ook voor de veelzijdige Arjan Breukhoven. Maar dan wel muzikaal verantwoord. Hij speelt namelijk muziek die je zo niet op een kerkorgel zou verwachten. Naast improviseren in de klassieke stijl, heeft hij ook een veelzijdige stijl in de lichte trend. Dat is ook te beluisteren in het programma van deze avond. Zo speelt hij, naast heel bekende klassieke stukken, ook muziek uit het lichte genre. Geheel op eigen wijze kondigt hij elk stuk op een leuke manier aan. Naast orgel, speelt hij deze avond ook enkele stukken op piano. Kortom, een heerlijk muziekavondje. Aanvang van het concert is 20.00 uur.

Kofferbakverkoop Combibaan

Z

aterdag 3 oktober vindt de tweede kofferbakverkoop plaats op de Combibaan. Dat is hetzelfde principe als een rommelmarkt, alleen nu parkeert u met uw auto en eventuele aanhanger op de Combibaan. De verkoop wordt naast de auto of vanuit de kofferbak van de auto gedaan. Het hek gaat om 08.00 uur open en u hebt tot 10.00 uur de tijd om u te installeren. Vanaf 1 september kunt u zich aanmelden via

3 OKTOBER

onze site, waarop verdere informatie, tarieven en regels staan. Wij hanteren de volgorde van de inschrijvingen voor een plaatsje op de baan, dus het is raadzaam om tijdig te reserveren via [email protected] De kosten van de te huren baanplaatsen zijn 10 euro per voertuig, ongeveer 5 meter. Voor een eventuele combinatie geldt 2 euro per extra meter. Daar zit per plaats, twee consumpties koffie of thee, en gebruik van toiletten bij inbegrepen. Om onze leden van de Combibaan wat meer tegemoet te komen, is voor hun kinderen bolderkarverkoop gratis. Die kinderen mogen op vertoon van de ledenpas gratis op het terrein een plaatsje uitzoeken. Voor niet-leden tot 18 jaar vragen wij 2 euro voor een plaatsje op de baan, ter plekke te voldoen. Voor verenigingen, stichtingen en scholen hebben wij een korting van 25 procent op een standplaats. De catering en een springkussen worden verzorgd door de Combibaan. Voor bezoekers is er vrij entree.

De Groene Gramsberger wordt mede mogelijk gemaakt door onderstaande sponsors:

AGENDAAGENDAAGENDAAGENDA BIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTen

Alle paarden door het water in Ane

Z

aterdag 10 oktober is er heel veel te beleven in Ane. Aan de Keukenweg wordt de jaarlijkse marathon-wedstrijd gehouden. Dat evenement staat al jaren bekend als gezellig, leerzaam en gemoedelijk, en wordt steeds groter. De commissie die het organiseert, doet dat onder de naam van Menvereniging Sallandruiters. Dit enthousiaste team bedenkt ieder jaar weer nieuwe, spectaculaire hindernissen, ook dit jaar. Naast de impuls, beter bekend als oefen-marathon, is er ook de mogelijkheid om mee te doen aan de officiële dressuurvaardigheid. Het is ook mogelijk te combineren. Winstpunten kunnen dus gehaald worden en daarnaast kan men de hindernissen rijden. Voor iedere deelnemer zijn daardoor veel mogelijkheden.

Ons motto: het moet voor iedereen toegankelijk zijn. Wedstrijdrijders, hobbybeginners en ook jeugd, iedereen is welkom. Alle hindernissen zijn zoals gebruikelijk op een groot veld gebouwd, zodat u niets hoeft te missen. Nieuw dit jaar is het cateringplein in het midden van het veld. Daar is van alles te zien en te beleven. Ook al heb je niets met paarden, als je een beetje van sensatie houdt, dan mag je deze dag niet missen. Om 08.30 uur wordt gestart met dressuur en vaardigheid. Rond de middag beginnen de eerste deelnemers aan het wegtraject, waarna de hindernissen volgen. Rond 16.15 uur zal prijsuitreiking plaatsvinden. Het evenement is gratis toegankelijk.

10 OKTOBER

17 september

‘Samen Doen’ in Dorpshuis De Binder U kunt elke donderdag terecht bij met vragen over werk, welzijn, wonen en zorg Meer info: tel. 14 0523, of e-mail [email protected]

19 september

Monkie Mania, Rommelmarkt Anerdijk 6, aanvang: 12.00 uur

21 september

Omroep NOOS en de Stamtafel Van 20.00-22.00 uur vanuit het Museum in Gramsbergen het radioprogramma ‘De Stamtafel’. (zie voor meer info pag. 3)

Een GroeNE cadeau-Tip!

26 september

10 oktober

Herfstfair Erve Ramaker, van 10.00–16.00 uur Radewijkerweg 43, Radewijk

16 oktober

Derde Internationale Vechtdalloop 14.00 - 17.00 uur (zie pag. 26)

Menvereniging Sallandruiters Menwedstrijd in Ane (zie boven)

St. Vrienden van Het Dorpshuis Donateursavond in Dorpshuis De Binder met Cabaretgroep Boerenblond: 3 oktober Gezelligheid en lachen! Kofferbak-verkoop Toegang donateurs € 5.– Op de Combibaan (zie pag. 26) niet donateurs € 10.– Aanvang: 20.00 uur. Roeivereniging Salland Reservering op bankrekening: Vechtrace (zie pag. 26) NL42 RABO 01 41 86 85 89 met naam en St. Orgelconcerten Gramsbergen ‘Boerenblond’, of via e-mail naar: Concert door Arjan Breukhoven (zie pag. 26) [email protected]

Geef familieleden, vrienden of kennissen, die niet in Gramsbergen e.o. wonen, een origineel cadeau: EEN JAAR LANG DE GROENE GRAMSBERGER VOOR SLECHTS E 25.–! (Bij verzending naar het buitenland wordt extra porto in rekening gebracht)

Stuur een briefje met het bezorgadres van de nieuwe abonnee(s) naar: Dionne Matel, Loozermars Zuid 68, 7783 EK Gramsbergen of mail de gegevens naar: [email protected] Stort uw betaling op rekeningnr.: NL12 RABO 0147 7942 77 tnv Stichting De Groene Gramsberger in Gramsbergen. Na ontvangst van de betaling wordt voor verzending gezorgd. Het volgende nummer verschijnt: 21 oktober. Uiterste inleverdata januari-nummer: vóór 7 oktober.