8 Dagen op de Galapagos Eilanden. Historiek: Zoals we allemaal wel weten zijn de Galapagos-eilanden vulkanisch en ze zijn ontstaan ongeveer 5 miljoen jaar geleden. (hoewel sommigen spreken van 3 of 9 miljoen jaren). De eilanden zijn gelegen op een aardplaat die zich jaarlijks verplaatst in de richting van het ZuidAmerikaanse continent. Deze schuift uiteindelijk onder het continent door en heeft dan ook gezorgd voor het ontstaan van het Andes-gebergte. Hoe zijn de Galapagos-eilanden nu ontstaan? Onder de bewegende aardplaat bevindt zich nml. een zogenaamde "HOT SPOT", dit is eigenlijk een weke plek in onze aardkorst en dus ook een plaats waar gemakkelijk uitbarstingen kunnen voorkomen. Door de eeuwen heen en door het opschuiven van de aardplaat, zijn er op de verschillende plaatsen waar uitbarstingen geweest zijn, eilanden ontstaan. Aangezien de plaat naar het oosten schuift (richting continent), veronderstelt men dat de eilanden die het in het oosten gelegen zijn, ook de oudste eilanden zijn (vb. SAN CRISTOBAL, FLOREANA en ESPANOLA). Dit is dan ook duidelijk te zien aan de vorm van de eilanden, jonge eilanden hebben een krater die mooi recht staat, de oudere eilanden daarentegen hebben een krater die door erosie en het wegzakken van de aardplaat onder het continent, een andere vorm. De krater loopt nml. scheef naar beneden in het oosten. Onderzoekers zouden onlangs (nabij de Ecuadoriaanse kusten ) een klein niveau verschil op de zeebodem gevonden hebben, het is best mogelijk dat dit één van de eerste eilanden/uitbarstingen zou kunnen geweest zijn. Flora: Met onze gids zijn we eerst en vooral op zoek gegaan naar de "pioniersplanten" die op de Galapagos-eilanden te vinden zijn. Dit zijn planten die tot doel hadden de rotsige (vulkanische) bodem vruchtbaar te maken voor andere planten. Deze pioniersplanten (TIQUILIA, CHAMISACEA en de LAVACACTUS) zijn erg laag bij de grond groeiende planten en ze kunnen letterlijk op de rotsen groeien. Achteraf zullen zij ervoor gezorgd hebben dat de grond vruchtbaar genoeg is voor de verdere ontwikkeling van andere nieuwe soorten planten. Fauna: Voor de eerste dieren op de eilanden moet het moeilijker geweest zijn. Het was immers niet voldoende om op de eilanden terecht te komen, maar de levensomstandigheden moesten ook goed zijn voor de dieren (water, geschikt voedsel, weersomstandigheden, enz…).
Voor sommige dieren was het geen probleem om naar de eilanden te geraken. Vogels konden er naar toe vliegen, zeedieren konden er naar toe zwemmen, maar bvb. de reuzen schildpadden moeten er naar toe gekomen zijn op een drijvend stuk hout. Het duurt ongeveer 15 dagen voor een stuk hout om de Galapagos-eilanden te bereiken. Voor de schildpadden was dit geen probleem, ze kunnen immers 1 jaar zonder eten of drinken. Wat betreft de zeeschildpadden, zij kunnen ver zwemmen en komen vaak van het het vasteland naar de eilanden, maar van de 3 soorten zeeschildpadden die de Galapagos bezoeken is er slechts één (GREEN TURTLE) die zijn eieren op de eilanden legt. Eens om de 2 jaar leggen ze een 400-tal eieren op het strand, en slechts 2% van de eieren die uitkomen zullen hun tocht naar de zee overleven. Eens ze de zee bereiken zijn ze veilig. De leguanen op de Galapagos zijn waarschijnlijk ook op een stuk hout meegevoerd vanuit het vasteland. Op de verschillende eilanden komen soorten voor die onderling van elkaar verschillend zijn. Op South Plaza island zagen we de GALAPAGOS LAND IGUANA, die een grijs-gele kleur heeft en op Santafé kwamen we de SANTAFE LAND IGUANA tegen, die een beige-groene kleur heeft. Aangezien deze twee op verschillende eilanden leven zijn er ook geen kruisingen tussen beide. Galapagos heeft wel de enige zeeleguaan ter wereld, hij is zwart en heeft een meer platte staart (om beter te zwemmen) in vergelijking met zijn familieleden die een meer ronde staart hebben. Alle leguanen (op Galapagos) zijn herbivoren. Sommigen eten de bloemen van de cactussen en andere (vooral zeeleguanen) eten algen. Op sommige plaatsen zijn deze algen rood waardoor de zeeleguaan een rode lichaamskleur krijgt. Op de eilanden leven twee soorten zeehonden, de gewone SEA LION en de kleinere FUR SEA LION. We hebben alleen de gewone zeehond gezien. Zoals reeds gezegd de FUR SEA LION is kleiner, heeft een kortere neus en grotere ogen (het is een nachtdier), maar is niet minder speels dan zijn grotere familieleden. De zeehonden leven in harems rond de verschillende eilanden. Meestal is er een dominant mannetje (bull) met meerdere vrouwtjes. De mannetjes hebben vaak vele littekens van de zware gevechten die ze voeren voor het verkrijgen/behouden van een harem. Mannetjes die te oud of niet sterk genoeg zijn gaan vaak naar een Bachelor's point, een plaats waar ze samenkomen, ver weg van andere harems. Het zijn in elk geval grappige dieren. Toen we gingen snorkelen in de buurt van zeehonden, kwamen ze vaak kijken uit nieuwsgierigheid. Ze zwommen recht op ons af om dan op het laatste moment weg te draaien, ze speelden met onze luchtbellen, maakte gekke buitelingen rondom ons en sommige toeristen vertelde ons dat ze kauwde op hun zwemvliezen. We zijn ook op zoek gegaan naar pinguins en hebben er ook gevonden. Het is de GALAPAGOS PINGUIN die hier leeft. Het is de tweede kleinste ter wereld en ook diegene die het meest noordelijk leeft. Er leven immers alleen maar pinguïns ten zuiden van de evenaar. Vogels zijn waarschijnlijk diegene die zaden van bomen en planten meegebracht hebben naar de Galapagos. (klevend aan hun poten of in hun maag) CHARLES DARWIN (één van de eerste onderzoekers van de Galapagos in de 17 de Eeuw) had al op gemerkt dat de verschillende vinkjes die op de eilanden leven allemaal afstammen van één en dezelfde voorouder. Deze subspecies (zie bijgevoegde tekening en tekst) zijn afzonderlijk geëvolueerd volgens hun leefomgeving.
Galápagos Finches The 14 species of finch that inhabit the Galápagos Islands are believed to have evolved from a single species resembling the blue-black grassquit, Volatinia jacarina, abundant in Latin America and on the Pacific coast of South America. The ancestral finch, with its short, stout, conical bill specialized for crushing seeds, probably migrated from the mainland to the Galápagos Islands. Its descendants, free to exploit the resources they would otherwise share with warblers, woodpeckers, and other birds, adapted to the available range of habitats (tree, cactus, or ground) and food (seeds, cactus, fruit, or insects). The size and shape of their bills reflect these specializations.
Het enige zoogdier (endemisch) dat op de Galapagos leeft is de GALAPAGOS MOUSE en ze komt enkel voor op Santafé island. Alle andere zoogdieren zijn ingevoerd door de mens. De dieren die beginnen met de naam "Galapagos" (GALAPAGOS DOVE, GALAPAGOS MOUSE, GALAPAGOS SHARK, enz…) worden beschouwd als dieren die op één of andere manier op of rond de eilanden zijn geraakt en zich daarna zijn gaan divercifiëren van hun familieleden op het vasteland. Ze worden dan ook "endemic" (originele bewoners van Galapagos) genoemd. Problemen op de Galapagos-eilanden: Sinds de komst van de mens op de Galapagos-eilanden is het op sommige vlakken beginnen mislopen met de natuur. Zo leefden er ongeveer 1 miljoen REUZE SCHILDPADDEN op de verschillende eilanden, maar toen de Spanjaarden ontdekten dat deze dieren erg lang zonder eten of drinken konden, werden ze het geschikte (verse) voedsel om mee te nemen op hun schepen. Het aantal schildpadden werd hierdoor teruggebracht tot 8000 en 3 sub-species werden uitgeroeid. 30 jaar geleden is het "Charles Darwin Center" begonnen met het herinvoeren van deze REUZE SCHILDPADDEN, dit is echter geen eenvoudige opdracht:
• • •
De schildpadden zijn pas geslachtsrijp na 30 jaar. Veel in het wild gelegde eieren worden opgegeten door geïmporteerde dieren zoals HONDEN, KATTEN, VARKENS, enz…. Het duurt 4 jaar voor de schildpadden zichzelf kunnen beschermen.
Momenteel hebben ze het aantal schildpadden weer omhoog gebracht naar 15000 exemplaren (op 30 jaar tijd!). Een groot probleem zijn ook de geïmporteerde dieren (HONDEN, KATTEN, GEITEN, VARKENS, ZWARTE, RATTEN, enz…). Het zijn allemaal dieren die achtergelaten zijn door de eerste bezetters. Honden en katten eten vaak leguanen. Er zijn gevallen bekend van aanvallen, uitgevoerd door verschillende honden samen, waarbij vele leguanen in één keer gedood worden. Varkens daarentegen beroven vaak de eieren van de schildpadden. Het kost de staat handenvol geld voor het uitroeien van deze verwilderde dieren populaties. Sommige eilanden zijn al vrij van deze dieren, maar op andere plaatsen waar men dacht dat al deze dieren verdwenen waren, zijn nieuwe populaties ontdekt. Een hels werk en een gevaar voor de andere dieren. De taken van het "Charles Darwin Center" zijn vooral, het reuze schildpadden- en het leguanen programma, waarbij ze de populatie van deze dieren proberen omhoog te brengen. Verder zetten ze zich nog in, samen met het Nationaal Park, voor de uitroeiing van de ingevoerde dieren. Ook wordt er gekontroleerd of er geen overtredingen (vooral door vissersboten) gebeuren. Alles wordt goed in de gaten gehouden, zelfs de bemanning die op de (toeristen)schepen werken. Volgens onze gids is de impact van de mens momenteel erg klein. Er zijn immers maar een 4-tal eilanden bewoond, dit is ongeveer 3% van de totale oppervlakte en 1% bestaat uit de paden die aangelegd zijn voor de toeristen op de verschillende eilanden. In totaal dus 4%, wat een te verwaarlozen percentage is. Er zijn ook maar een 50-tal plaatsen die bezocht mogen worden door de toeristen, de rest is verboden gebied. Jaarlijks worden er een 100.000 bezoekers toegelaten en er zijn een 100-tal cruise-schepen die vaak verschillende vaarroutes hebben. Op deze manier kan men het aantal bezochte plaatsen beperken zodat de dieren niet te veel hinder ondervinden.
Beschrijving van onze 8-daagse toer:
Baltra → Bachas (dag1) We zijn vertrokken vanuit Baltra, het eiland met de vlieghaven en zijn bijna onmiddellijk vertrokken naar Bachas, een plaats ten noorden van het eiland Santa Cruz. We hebben er op het strand de HEREMIET KREEFTJES, ZEELEGUANEN, FREGATTEN en PELIKANEN gezien.We zijn er gaan snorkelen en zagen verschillende STINGRAYS gezien, die een beetje nadien gewoon rond onze benen begonnen te zwemmen. We moesten van onze gids weer het water uit, want een steek van deze dieren is bijzonder pijnlijk.
Bachas → Black Turtle Cove Deze plaats is ook op SantaCruz gelegen en slechts een beetje verwijdert van Bachas. Hier hebben met de "dingy" (een klein bootje) op zoek gegaan naar zeeshildpadden en hoewel de plaats Black turtle Cove heet zijn er alleen GREEN SEA TURTLES te zien. We hebben er dan ook enkele zien zwemmen. We zagen er ook de WHITE TIP REEF SHARK en de GALAPAGOS SHARK in de ondiepe waters rondzwemmen.
Black Turtle Cove → Bartolomé Island (dag 2) Fabricio (onze gids) had ons gewekt om 5u50 om zo vroeg mogelijk aan land te kunnen gaan. Het is op Bartolomé waar de pioniersplanten zijn gaan bekijken (zie ook terug) Na weer aan boord te zijn gekomen en na ons ontbijt zijn op zoek gegaan naar pinguins. We hebben er enkele kunnen zien, het was de GALAPAGOS PINGUIN. Dan zijn we weer gaan snorkelen en de zeehonden waren er natuurlijk ook.
Bartolomé Island → James Island Beach Time!
James Island → Rábida (dag 3) Weer moesten we eruit om 5u50. Hier zagen enkele flamingo's, normaal zijn er veel meer, maar blijkbaar was het een slecht periode. Na dit korte bezoek konden we weer effe snorkelen, maar deze keer kregen we niet alleen bezoek van de zeehonden maar ook zaten er 2 WHITE TIP REEF SHARK'S onder ons. 't Was toch eventjes schrikken. We zagen heel veel kleurige vissen, zoals King Angel fish, Yellow Tailed Surgeon fish, Blue Chin Parrot fish, enz…
Rábida → Cerro Dragon (Santa Cruz) Hier vonden we een droogstaand zoutwater meer bezocht met op de bodem een aantal skeletten van zeeschildpadden. In de namiddag was er weer Beach time.
Cerro Dragon (Santa Cruz) → Puerto Ayora (dag 4) Puerto Ayora is het grootste dorpje op de Galapgos-eilanden. Hier zijn vele hotelletjes te vinden (goedkope en hele dure), ook vele restaurantjes waar veel lekkere visschotels te verkrijgen zijn. We zijn hier gekomen om met een busje de highlands in te trekken om de REUZE SCHILDPADDEN in hun natuurlijke omgeving te gaan bekijken. Het zijn enorme beesten die soms wel tot 250 kg kunnen wegen. In de namiddag was het Charles Darwin center aan de beurt. Hier zagen we vooral schildpadden. s'Avonds konden we in Puerto Ayora blijven om iets te gaan drinken.
Puerto Ayora → Floreana (Post-Office Bay) (dag 5) Op Floreana zijn we op een voormiddag aan land gegaan om onze post weg te brengen. Deze postbus werd in de 18de Eeuw opgericht zodat langskomende schepen hier hun post konden ophalen en achterlaten, andere schepen zouden dan weer hetzelfde doen en de meegenomen post op hun bestemming brengen. Volgens Fabricio werkt dit nog steeds zeer goed en het zou zelfs sneller dan de gewone post werken. Wijzelf hebben er 2 kaartjes achtergelaten, ééntje voor mijn schoonzus en ééntje voor onszelf. Na de aflevering van de post zijn we met de "dinghy" een paar eilandjes gaan bezoeken en hebben er nogmaals PNGUINS gezien. Snorkelen was deze keer in een speciale omgeving, namelijk in een oude krater, in de zee. Ondanks de sterke stroming was dit één van de beste snorkelsessies. We zagen er EAGLE RAY, KING ANGEL FISH, MOORISH IDOL, BLACK SPOT PORGY, STREAMER HOG FISH, CREOLE FISH en nog vele andere waarva n ik geen naam heb kunnen vinden. De namiddag hebben we gespendeerd in Puerto Velazquez Ibarra, het is een klein dorpje met 46 inwoners. Eén van de eerste inwoners waren een aantal Duitse families. Over Floreana heeft Mevr. Wittmer een boek geschreven.
Floreana → Espanola (Punta Suarez) (Dag 6) Hier zagen we voornamelijk zeeleguanen met een roodachtige lichaamskleur, dit komt door de rode algen die ze eten. Heel speciaal was de HOOD MOCKING BIRD, een vogel die erg vriendelijk is en gemakkelijk op je schouder of hoofd komt zitten. We zagen ook een GALAPAGOS DOVE en de BLUE FOOTED AND MASKED BOOBIES, GALAPAGOS HAWK, SWALLOW TAILED GULL, RED BILLED TROPIC BIRD, LARGE CACTUS FINCH, HOOD LAVA LIZARD, enz… Heel mooi was ook de Blow Hole, hier wordt zeewater door een gat in de rotsen metershoog de lucht in geblazen. De namiddag was een beetje snorkelen op Gardner Bay. We zagen één EAGLE RAY en een WHITE TIP REEF SHARK.
Espanola → Santafé Island (Dag 7) Vandaag konden we eindelijk eens uitslapen. Plezant voorval was wel dat Anne die ochtend een HOOD MOCKING BIRD in de kajuit op haar knie had zitten. Toen ze in haar slaap iets voelde schrok ze wakker waardoor de vogel een schrik op liep en gauw de vleugels nam. Rond 7u30 gingen we aan land en we zagen er de SANTAFE LAND IGUANA, GALAPAGOS DOVE, GALAPAGOS MOCKING BIRD, CACTUS FINCH en een YELLOW WOBBLER.
Santafé → South Plaza Hier zagen we toch wel een speciale plaats, namelijk het "Bachelors Point". Het is een plaats waar oude en/of te zwakke zeehonden mannetjes, die geen harem kunnen krijgen, bijeen komen. Dit was de laatste keer dat we konden snorkelen, maar toch was het weer fantastisch en uniek. We zagen FINESCALE TRIGGER FISH, STREAMER HOGFISH en de GALAPAGOS GARDEN EEL.
South Plaza → North Semour. (Dag 8) Hier zagen we vooral FREGATTEN, het is namelijk één van hun broedplaatsen. De FREGAT is een viseter, maar hij kan zelf niet onder water duiken (zoals andere vogels wel kunnen), hij vangt ofwel de vis die aan de oppervlakte zwemt ofwel neemt hij vis van andere vogels weg.
North Semour → Baltra. Diezelfde avond zijn we nog naar Baltra gevaren om daar in de kleine baai te overnachten. s' Ochtends hebben we ons laatste ontbijt gekregen en daarna werden we naar de vlieghaven gebracht, waar de meeste mensen onmiddelijk hun vlucht hadden naar Guayaquil of Quito. Nieuwkomers werden hier ook opgewacht voor een volgende trip. Anne en ik, wij hebben een bus naar Puerto Ayora genomen, we zijn nog 3 dagen op de Galapagoseilanden gebleven. Een uitzonderlijke stukje paradijs, waar ondanks de fouten uit het verleden, hedendaags geprobeerd wordt de fauna en flora zo goed mogelijk te behouden en te beschermen.
Besluit: Onze tocht op de "Pelikano" was duur, maar zeker de moeite waard. Het eten was lekker en zeker voldoende. Onze gids sprak goed engels en wist veel te vertellen over onze tocht. Naar mijn mening is 8 dagen voldoende, na een tijdje kom je immers steeds dezelfde dieren tegen. Hetgeen ik beschreven in dit verslag is al hetgeen Fabricio (onze gids) ons verteld heeft, ik heb niets van al deze gegevens gekontroleerd. Er kunnen dus onjuistheden in staan, maar het geeft in elk geval een goed idee van hoe de eilanden eruit zien. Op de volgende bladzijde staat een kaartje van de Galapagos-eilanden.
Geschreven door Johan Salaets 13/02/1999