6
JAARGANG 14 JUNI 2015
Powerspektakel Ane in nieuwe jas De lucht in met Hans Habers Marry Seinen, wijksteunpunt coördinator/activiteitenbegeleider Eddy Nijmeijer, creatieve en actieve plan-econoom Agnes Matel, jonge enthousiaste paraveterinair He t
b l a d
vá n ,
vóór
e n
dóór
G r a m s b e rge r s
Bijna het 150e... en toch het laatste! Tijdens een bestuursvergadering werden we door de eindredactie erop gewezen, dat binnenkort de 150e Groene Gramsberger huis aan huis bij u bezorgd wordt. Wij zijn gaan tellen, en het klopt. In oktober is het zover, dus is dit nummer 147. Dat klopt echt, want in augustus verschijnt De Groene Gramsberger niet.
door Jan Maarten de Ruiter
C O L O F O N
BIJZONDeREACTiVIteiTEnBIJZONDeREACTiVIteiTEn
Coverfoto: Henk Beenen
2
In oktober 2001 werd het eerste blad uitgegeven, een introductienummer. En, weest u maar gerust, deze uitgave nu, is zeker niet de laatste. Ik heb de kop boven dit artikel zo gekozen, dat uw nieuwsgierigheid geprikkeld wordt om dit voorwoord te lezen. En dit voorwoord is dan weer bedoeld om u enthousiast en nieuwsgierig te maken om het hele blad van voor naar achter te lezen.
stuur besloten dat behandelde onderwerpen in ons blad ook over Radewijk en Oud-Lutten kunnen gaan, waar veel inwoners een sociale binding met Gramsbergen hebben. Zo kunt u binnenkort een artikel over de molen in Radewijk verwachten. Een voorwoord moet u als lezer bij de hand nemen om u door het blad te geleiden. Dat gebeurde lang niet altijd, het was ook wel eens een stukje over de actualiteit of u werd stichtelijk toegesproken. Bovendien willen mensen niet meer bij de hand genomen worden. Ze willen liever hun eigen keuzes maken. Dus hebben wij besloten dat dit het laatste voorwoord is. Vanaf de juli-uitgave staat op deze plek een inhoudsopgave. Mooi vormgegeven, zodat u in één oogopslag enthousiast wordt om De Groene Gramsberger van A tot Z te lezen. Bovendien kunt u een artikel gemakkelijk terugvinden. En dat is geen overbodige luxe, want ons blad is in de loop van de jaren wel gegroeid van 8 naar 28 pagina’s!
In dat eerste nummer besloeg het voorwoord de hele voorpagina. Dat was ook nodig, want u moest enthousiast gemaakt worden voor het hele project. Dat gebeurde met de fantastische kop: ‘Een blad ván, vóór en dóór Gramsbergers!’ Een leus die nog Ik hoop dat u veel plezier beleeft aan deze, én aan steeds op de voorpagina staat. Recent heeft het be- de komende Groene Gramsbergers.
Workshops Gymnastiek
G
ymnastiekvereniging Gramsbergen houdt op woensdag 1 juli voor kinderen van basis- en middelbare scholen, een leuke sportmiddag in de Sporthal. Kinderen kunnen deelnemen aan een dans-workshop en verschillende gymnastiek onderdelen. Groep 1 tot en met 4 van de basisschool is welkom van
vereniging
16.00 tot 17.00 uur en groep 5 tot en met leerlingen van de middelbare school van 17.00 tot 18.00 uur. Dus houd je van dansen, grijp dan deze kans om mee te doen. Deelname is gratis. Tijdens deze uren houden we ook een gym- en turnpakjes ruil- en verkoopbeurs.
Harmonicadag met Boerenmarkt
O
p 11 juli is er op Landhoeve Zwieseborg, Hardenbergerweg 23 in Loozen, een dag speciaal voor bespelers en liefhebbers van de harmonica. Ook accordeonspelers zijn natuurlijk hartelijk welkom. Evenals voorgaande jaren kunt u tussen 11.00 uur en 17.00 uur weer honderden bezoekers en bespelers van een harmonica ontmoeten op het terrein van de Landhoeve. Verspreid over het terrein zijn diverse podia ingericht, waar u als groep
11 JULI Uitgave: Stichting De Groene Gramsberger Internet: gramsbergen.nl Verschijnt 11x per jaar
1 JULI
of individueel muzikant, een plekje kunt zoeken om het publiek te vermaken. De afsluiting van de dag is traditiegetrouw op het grote podium, met de trekking van de hoofdprijs van de verloting, en een daverende muzikale eindserenade van alle muzikanten. Vrije inschrijving voor muzikanten en groepen, is op de dag zelf. Naast de Harmonicadag is er ook een Boerenmarkt. Diverse standhouders tonen en verkopen, een grote verscheidenheid aan artikelen, gericht op het boerenleven.
Bestuur: Dionne Matel-Hakkers, Margriet Mulder-ter Haar, Janette Nijmeijer-Reinders, Geesje Veurink-Wilting, Jan Maarten de Ruiter, Henk Snijders en Henk te Velthuis Redactieadres: Janette Nijmeijer-Reinders, Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt en/of openbaar gemaakt dmv druk, Hardenbergerweg 20, 7778 HP Loozen (0524) 56 29 22 kopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemRedactie: Annemieke Alfring-Hurink, Hennie Altena-Koning, ming van het bestuur Lienke Beenen-Harsevoort, Annemiek Bras-Zweers, Kariene Ensink-Koopman, Jeanet Hakkers, Ilse Klein, Miranda Lanjouw-Ottes, Janine Mink-De Jager, Ingezonden stukken en suggesties sturen naar het redactieadres of aanleveren Trijnie Slot-Altena, Aly Timmer-Suk, Hilleen Westerhof-Spijkers, Roelof Altena, als Word-document via e-mail:
[email protected] Henk Boonstra, Jan Hamhuis, Henk Meppelink, Gert Mink, Gerrit Reinders, Gerdinand Rougoor, Bert Sloots en Jan Walgemoed Het bestuur behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken aan te passen, cq in te korten Eindredactie: Leen den Braber en Tjeerd Cuperus
Vormgeving: Geert Westerhof Art&Design Fotografie: Henk Beenen en Gerrit Brink Druk: Gaasbeek MediaGroep Betalende verenigingen/instanties: HCK, Stadsbelang, De Koppel, De Binder en Oranjevereniging Klachten bezorging doorgeven aan: Verspreidingsbureau Dommerholt (0523) 62 07 77 Jaarabonnement: buiten verspreidingsgebied E25,– binnen verspreidingsgebied gratis Abonnementsopgave bij voorkeur via e-mail:
[email protected] of aan het redactieadres
Stadsbelangberichten B e s t u u r s a c t i v i t e i t e n
Hoe gaat het nu met het zwembad?
We zijn net gestart met het 46e seizoen. Ondanks de vaak nog frisse temperaturen is iedereen enthousiast begonnen. De belangstelling is goed en op de eerste zomerse dag stond de teller al bijna op 700 bezoekers!
Kun je iets vertellen over het werken met vrijwilligers als experiment?
Vorig jaar is er een enquête geweest en daarbij hebben veel mensen aangegeven wel wat te willen doen voor het zwembad. Die mensen is gevraagd zich bij mij te melden. Ook bieden mensen spontaan hun diensten aan als ik ze toevallig tref. Vijftig vrijwilligers hebben al geholpen bij het opstarten van het nieuwe seizoen. Veel dames hielpen bij de voorverkoop. Anderen hebben geholpen bij het schoonmaken van het terrein, de kleedruimte en het wedstrijdbad. De toiletten zijn opgeknapt en voorzien van ‘hangende potten’. De gemeente zorgde voor nieuwe vloeren en het materiaal voor de nieuwe toiletten. Er is geschilderd en het nodige groen is gesnoeid en opgeruimd. Inmiddels heeft een vaste groep mannen zich georganiseerd tot een ‘groengroep’, die elke veertien dagen de boel netjes gaat houden. Komend najaar wordt dat werk voortgezet, zodat volgend voorjaar het werk beduidend minder zal zijn. Ook wil ik de vrijwilligers van ‘Zwemgezelligheid’ noemen. Zij zorgen voor allerlei activiteiten voor kinderen, zoals vorig jaar met twee succesvolle disco-avonden. Dit jaar deden ze mee bij ‘stuiverduiken’ en hebben ze de eerste disco ook al weer georganiseerd. In de volgende Groene Gramsberger komt Berni Veldsink uitgebreid aan het woord over de plannen van ‘Zwemgezelligheid’.
niet verdwijnen in een gemeente die een gezond en sociaal leven hoog in het vaandel heeft staan. Ook is de belangstelling voor zwemlessen nog steeds erg goed, met ook dit jaar al weer 110 kinderen. De bevolking kan de helpende hand bieden door die taken op zich te nemen, die kostenbesparend zijn. Die weg zijn we nu ingeslagen. Samen met Stadsbelang en de Werkgroep Zwembad, zoeken we een weg om te zorgen dat we in Gramsbergen nog tot in lengte van jaren kunnen zwemmen. Daarom is het erg belangrijk dat de bevolking betrokkenheid toont met het bad en laat zien dat ze die prachtige voorziening niet wil missen.
door Janny Veldsink-Hofman Secretaris van Stadsbelang Gramsbergen e.o.: Jenneke Tegelaar, Voorstraat 8, 7783 AM Gramsbergen. E-mail:
[email protected] www.stadsbelanggramsbergen.nl
Ben je tevreden met de manier waarop het nu gaat?
Op dit moment loopt alles naar wens. De opstart voor het nieuwe seizoen is goed gegaan. Wanneer we op deze manier met de hulp van vrijwilligers verder willen gaan, moet het wel goed georganiseerd zijn. Belangrijk is dat de vrijwilligers enthousiast blijven. Het eerste jaar wil iedereen nog wel helpen, maar dat moet structureel en voor langere termijn het geval blijven.
Heb je zelf nog iets toe te voegen?
Komende maanden gaan we verder met de plannen rondom de glijbaan. Zoals bekend hebben we door loting de glijbaan van zwembad de Marsch gekregen, samen met nog twee speelelementen. Begin juli wordt de glijbaan in Hardenberg gesloopt en voor een flinke opknapbeurt, ook weer met hulp van vrijwilligers, onder handen genomen. Het plan is om dit najaar de voorbereidende werkzaamheden uit te voeren, zodat de baan in het voorjaar van 2016 geplaatst kan worden. De glijbaan krijgt waarschijnlijk een speciale uitglijbak, waardoor het huidige oppervlak aan zwemwater behouden blijft. Mogelijk dat we de hoek rondom het terras en de kiosk daarvoor gaan gebruiken. Voor de renovatie en de keuring van de glijbaan hebben we nog wel een budget nodig, dat we door subsidies en acties Heb je zelf nog suggesties voor het bij elkaar hopen te krijgen. openhouden van het zwembad? Tot slot wil ik nog aangeven, dat de enthousiaste Een dergelijke voorziening, die in vier maanden reacties van veel mensen stimulerend werken. Veel door 40.000 mensen wordt gebruikt, mag zeker mensen geven aan te willen helpen met diverse taken. Mooi om dat zo te mogen ervaren! Bedankt daarvoor, namens alle medewerkers van zwembad Hattemat.
Albert van der Veen
Fotografie: Henk Beenen
Stadsbelang zet zich, samen met Werkgroep Zwembad, in voor het openhouden van ons Hattematbad. Daarom heb ik onze badmeester Albert van der Veen een aantal vragen gesteld.
3
Foto: Henk Beenen
Vlnr: Willy de Jong, Rik Lohuis (op het wiel), Stefan Overweg, Niek van Eldik, Gerben te Raa, Nienke Gerrits-Broeksema en Bart Sportel
Als het om trekkers gaat, ben je bij Rik Lohuis, Gerben te Raa en Niek van Eldik aan het juiste adres. Als ze het hebben over techniek, sleutelen en paardenkrachten, spat het enthousiasme er van af. Ze vormen met de andere commissieleden een hecht team voor het organiseren van het jaarlijkse Powerspektakel, voorheen Trekkertrek, in Ane. Op zaterdag 4 juli 2015 vindt dit evenement al weer voor de 24e keer plaats. Dit jaar wordt een spannend jaar, want het evenement krijgt een nieuwe opzet. De mannen vertellen er graag meer over.
door Jan Walgemoed en Bert Sloots
4
T
rekkergekke commissie
De huidige commissie bestaat, naast Rik, Gerben en Niek, uit Nienke Gerrits, Bart Sportel, Klaas Jan Snippe, Stefan Overweg en Willy de Jong. Rik is voorzitter, Stefan is penningmeester en Nienke, het enige vrouwelijke commissielid, is secretaris. Rik fungeert tijdens de wedstrijd tevens als baancommissaris. Rik en Niek zijn al van jongs af aan betrokken bij de jaarlijkse wedstrijden in Ane. Toen ze 16 jaar oud waren, deden ze al mee en stonden sinds die tijd elk jaar aan de start, eerst met de trekker van een ander en later met een zelfgekochte ‘tractor’. Ze rijden gemiddeld tien wedstrijden per jaar in de regio. Gerben doet nu sinds vier jaar mee aan de wedstrijden en heeft inmiddels ook een eigen trekker.
Van Trekkertrek naar Powerspektakel
In 1991 werd door een groep vrienden uit de omgeving van Gramsbergen voor het eerst een Trekkertrek georganiseerd. Er werd een Stichting opgericht en Trekker Trek Ane was een feit. Het werd direct een succes en sindsdien staat het eerste weekend van juli met stip op de kalender van trekkertrekliefhebbers in de regio. Henk Waterink, Jacco Ballast en Johan Heijink stonden aan de wieg van dit evenement en organiseerden het elk jaar op het terrein achter zalencentrum De Anerhof aan de Marsweg. Na de editie van 2011 namen Henk en Jacco, inmiddels veertigers, afscheid en gaven het stokje over aan de jongere generatie. Afgelopen winter is Johan Heijink er ook mee gestopt. De naam Trekker Trek Ane was inmiddels gewijzigd in Powerspektakel Ane. De heren zijn nog steeds als vrijwilliger betrokken bij het evenement en natuurlijk als toeschouwer. Rood en blauw Nadat ze veel jaren zelf hebben meegedaan, heb Als we de jongens vragen naar hun favorie- ben de vrouwen van Henk en Jacco hun plek op te trekker, raken we een gevoelige snaar. Rik en de trekker tijdens het evenement overgenomen bij Gerben zijn van de blauwe trekkers: Ford en New de damesklasse. Holland. Niek heeft van jong af al een zwak voor rode tractoren: Cormick en Volvo. Naast rijden is Variatie in power sleutelen ook een belangrijk onderdeel van hun Trekkertrek is in de basis een poging om met hobby. Hun wedstrijden rijden ze op redelijk ge- een trekker over een parcours van honderd meter dateerde trekkers. ‘Ouderwetse trekkers een sleepwagen zo ver mogelijk over de baan te winnen veel vaker’, aldus het drietal. trekken. De weerstand van de sleepwagen wordt Voor de liefhebbers: Rik rijdt op een daarbij telkens verhoogd. Ford 7600, Gerben op een Ford TW30 Naast de al genoemde damesklasse kent de weden Niek op een Volvo BM700. strijd acht standaardklassen naar gewicht en vermogen. In de standaardklasse rijden trekkers, die in principe de volgende dag gewoon weer op het boerenland moeten verschijnen. In de sport klassen strijden de ‘specials’ tegen elkaar. Deze kleurige monsters komen elk jaar onder meer vanuit het zuiden van het land naar Ane, om mee te doen aan die sportklasse. Ze halen hun power
5
vaak uit tankmotoren, vliegtuigmotoren en zelfs straalmotoren uit helikopters. Jaarlijks melden zich voor het evenement ongeveer tweehonderd deelnemers aan. De meeste deelnemers komen uit de regio, maar ook uit Duitsland, België en Friesland: een internationaal deelnemersveld dus. Daarvoor wordt een speciale inschrijfavond belegd. Dit jaar was dat op 25 april in de kantine van Bouwbedrijf Hulzebosch in Ane. Daarna is er nog de mogelijkheid om zich via de site aan te melden, maar vol is vol!
Regionale wedstrijden
De wedstrijden in Ane en Steenwijksmoer waren destijds de eerste in de regio. Inmiddels zijn veel trekkertrekwedstrijden erbij gekomen, zoals in Den Velde en Lutten. Nieuw is het evenement in Heemserveen. Rik, Niek en Gerben doen graag mee aan de andere wedstrijden in de buurt en kennen de mensen in het ‘wereldje’ inmiddels goed. ‘We helpen elkaar waar nodig en zijn bijvoorbeeld op Hemelvaartsdag ook vrijwilliger bij het evenement in Den Velde. Hun vrijwilligers helpen ons op hun beurt ook weer’, aldus het drietal. Het deelnemersaantal is vrij constant, gemiddeld tweehonderd. De meeste regionale wedstrijden, waaronder ook het Powerspektakel in Ane, vallen onder TSDO, Trekker Slep Drenthe Overijssel. TSDO heeft een eigen reglement. Belangrijk daarin zijn strenge regels met betrekking tot veiligheid voor deelnemers en publiek. ‘Gelukkig zijn er bij ons evenement nog nooit ongelukken gebeurd’, aldus Rik, Niek en Gerben.
Nieuwe opzet
Hoewel de organisatie jaarlijks rond december op gang komt, is de commissie voor het evenement in 2015 al in september gestart. ‘Na 23 jaar waren we toe aan iets nieuws’, aldus het drietal. Tussen de vele wedstrijden in de regio, is het van belang je te onderscheiden door iets anders, iets nieuws te bieden. Gedurende een aantal jaren is het evenement op dezelfde wijze voortgezet, maar dit jaar is gekozen voor een andere locatie, een andere opzet en andere activiteiten.
Speed cultivating
Een splinternieuwe activiteit dit jaar is ‘speed cultivating’. Het is bedoeling dat twee deelnemers met trekker en cultivator tegen elkaar strijden. Zij moeten in zo kort mogelijke tijd een stuk
bouwland cultiveren. De totale afstand is 50 meter, met een ‘aan- en uitloop’ van 10 meter. De Stichting heeft speciaal voor dit doel een YouTube-filmpje gemaakt waarin uitleg wordt gegeven. Het idee kwam toen Gerben te Raa vorig jaar ‘fullspeed’ de baan klaarmaakte na afloop van de trekkertrek. Helemaal nieuw is het idee overigens niet. ‘In Denemarken houden ze dergelijke wedstrijden met een ploeg achter de trekker’, aldus de enthousiaste trekkertrek-organisatoren.
Feestavond met eigen catering
Nieuw is ook het feest op de avond in de tent. Na de gratis toegankelijke wedstrijd overdag, is het vanaf 20.30 uur tijd voor muziek. De entree voor de feestavond is 12,50 euro, in de voorverkoop 10 euro. Naast Bökkers uit Heino, treedt ook band De Bierefluiters op met commissielid Bart Sportel. Nieuw is ook dat de commissie zelf de organisatie van de catering doet. Het horecagedeelte doen ze in samenwerking met café De Bezantijn. De heren zijn ook dit jaar weer blij met de hulp van veel vrijwilligers.
Andere locatie
Het evenement verhuist dit jaar van de plek achter Zalencentrum De Anerhof naar een terrein iets verder aan de Marsweg 12. Rik, Niek en Gerben benadrukken dat het de afgelopen 23 jaar goed vertoeven was op de oude locatie, maar dat de nieuwe meer kansen biedt voor de toekomst. Door de nieuwe opzet is meer ruimte nodig en Henk Waterink, een van de initiatiefnemers van trekkertrek, was bereid grond ter beschikking te stellen voor dit evenement. Het gaat om een terrein van totaal tien hectare, waarvan ruim vier hectare wordt benut voor het evenement. Genoeg ruimte dus voor parkeerterrein en eventuele uitbreidingen in de toekomst.
Gratis entree en gezelligheid
Wat niet verandert is dat gezelligheid nog steeds voorop staat. Het is vooral een familiegebeurtenis. Dankzij de sponsors van het evenement is de entree gratis. Dat biedt de mogelijkheid voor gezinnen om overdag gewoon even een kijkje te nemen. Vormde vroeger de kosten voor entree nog wel eens een belemmering, nu kunnen ook mensen die het evenement nog niet kennen, binnenlopen en het powerspektakel beleven. Voor kinderen is een springkussen aanwezig en een grote zandbak. Voor kinderen tot twaalf jaar is het mogelijk deel te nemen aan de Gazonmaaierslep, een wedstrijd voor jongens en meisjes die de kunst van het ‘trekkertrekken’ eens willen proberen. Deze kennismaking leidt er misschien wel toe dat ze het ooit op een echte trekker gaan proberen.
Jubileum
Het evenement vindt dus op 4 juli voor de 24e keer plaats. In verband met de MKZ-crisis vond het spektakel in 2001 niet plaats en het evenement is, in verband met slecht weer, een keer twee weken uitgesteld. Als alles mee zit wordt het dus in 2016 een jubileumeditie. Daar is het bestuur nu nog niet mee bezig. Eerst afwachten of het nieuwe concept aanslaat en dan pakken ze in september het draaiboek voor volgend jaar er weer bij. Voor meer info: powerspektakel.nl
6
ongeveer twee jaar en hebben allebei hun eigen fiets. Twee keer in de week trainen Nathalie en Berjan op de crossbaan in Schoonebeek bij The Derrickcrossers. Berjan traint van zes tot zeven uur en Nathalie van zeven tot acht uur. De training begint met een warming-up, door Annemiek Bras – Zweers dan gaan ze enkele technieken oefenen, zoals sprinten, over bulten springen en eze maand ben ik op bezoek bij drukken/duwen. Drukken is je voeten Nathalie en Berjan Kelder. Nathalie en Berjan wonen met va- stilhouden en het stuur naar beneden drukken. Aan het einde van de training der Herman en moeder Bianca aan de doen ze meestal een wedstrijdje. Hoge Esch 12 in Gramsbergen.
D
Om de twee weken hebben Nathalie en Berjan op zaterdag een wedstrijd. Ze gaan dan al vroeg in de ochtend op pad en zijn pas aan het einde van de middag weer thuis. Een wedstrijd begint met drie manches, rondes. Daar wordt de gemiddelde plaats van berekend. Als je goed gepresteerd hebt, mag je door naar de finale. Nathalie is goed in sprinten en Berjan kan met zijn fiets heel hoog springen. Twee keer per jaar hebben ze een bekerwedstrijd. Iedereen krijgt dan een beker mee naar huis. Nathalie en Berjan hebFoto: Gerrit Brink
. . . p o k e G n e s s o r c s fiet
Nathalie & Berjan Kelder Nathalie is 12 jaar en zit in groep 8 van cbs De Akker bij meester Erwin Breukelman. Ze gaat volgend schooljaar naar het Vechtdal College in Hardenberg. Berjan is 8 jaar en zit in groep 4 van cbs De Akker bij juf Emmy en juf Annelien. Nathalie en Berjan zijn gek op fietscrossen. Ze zijn via vrienden in aanraking gekomen met de sport fietscrossen. Ze beoefenen die sport nu
Tijdens fietscrossen hebben ze speciale kleding aan, want fietscrossen is niet zonder gevaar. Je hebt een bodyprotector aan met daarover een shirt, een broek met kniestukken, handschoenen en je hebt een helm op. Nathalie heeft een paar maanden geleden twee vingers gebroken tijdens een training. Verder zijn er gelukkig geen ongelukken gebeurd, behalve een paar blauwe plekken.
ben al veel bekers gewonnen. De laatste wedstrijd van het jaar wordt een lichtjeswedstrijd gehouden. Die wedstrijd vindt in het donker plaats. Je fiets is helemaal versierd met lampjes. Het is een prachtig gezicht. Nathalie en Berjan willen nog heel veel bereiken met fietscrossen. Hun droom is om aan de wereldkampioenschappen fietscrossen deel te nemen. 7
K
arin woont samen met haar man Harry Lopers en kinderen Jari 18 jaar, Bojin 17 jaar, Indy 13 jaar en Mika 11 jaar, op de Dahlenburg in Gramsbergen. In de loop der jaren heeft zij meerdere tatoeages laten zetten. Ook haar man Harry heeft tatoeages en Bojin heeft onlangs haar eerste tatoeage laten zetten. Het was op een feestje van de straat, dat ik Karin gestrikt heb om aan deze rubriek mee te doen en wie ‘A’ zegt moet ‘B’ zeggen, vond ze zelf.
Vlinder
Karin is in 1968 geboren in Zweeloo. Na de middelbare school is zij de opleiding Agogisch Werk gaan doen in Assen. Tijdens deze opleiding liep ze haar man Harry tegen het lijf bij Smithy’s Palace in Coevorden. Het was ook tijdens die opleiding dat ze met haar zussen een dagje in Utrecht was. Ze heeft daar haar eerste tatoeage laten zetten. ‘In die tijd was het nog vaak zo, dat je een tatoeage uitkoos uit allemaal plaatjes die aan
door Kariene Ensink-Koopman
Een tatoeage is in principe voor het leven. De beslissing om een tatoeage te laten zetten is dus niet zomaar iets. Wat brengt mensen tot het nemen van een tatoeage? Wat is het verhaal erachter? Die vragen staan centraal in deze rubriek.
KARIN NIJHOVING 8
het enkelbandje staat nog een heel klein bijtje. ‘Met mijn collega’s hebben wij een WhatsApp groep, die wij de ‘WanneBees’ noemen. Omdat ik deze tatoeage van mijn collega’s heb gekregen, vond ik het wel Kinderen leuk om er een bijtje bij te Na de geboorte van haar jongste zoon Mika, zetten.’ wist Karin dat ze een tatoeage wilde voor haar kinderen. Toch heeft het nog twee jaar geduurd, Lieveheersbeestje voordat die tatoeage er daadwerkelijk kwam. ‘Veel Karin denkt alweer na te laat. Ik wist niet in welke vorm, lettertype en over een volgende tatoeage. waar.’ Inmiddels staan de namen van haar kin- Ooit wil zij nog graag een deren op haar onderarm. Haar zusje Tea heeft de lieveheersbeestje laten tanamen van haar eigen kinderen in dezelfde stijl toeëren. Dat is het symbool en lettertype laten tatoeëren. Dat heeft ze laten tegen pesten en zinloos gedoen bij de tatoeageshop in Hardenberg. weld. Ze vindt dat mensen elkaar meer in hun waarde 25 jaar in dienst zouden moeten laten. Ook haar laatste tatoeage staat in het teken van haar kinderen. Afgelopen december was Ka- Gramsbergen rin 25 jaar in dienst van de Baalderborg Groep. Vanuit Zweeloo heeft Ze begon daar als groepsleidster op een woon- Karin nog korte tijd in een groep, maar is zes jaar geleden naar de Wanne ge- zusterflat in Ermelo gegaan. Dat is een dagbesteding voor mensen met woond. Daarna is ze met een verstandelijke beperking. ‘Er kwam een wij- Harry in de wijk Baalder in ziging in onze dienstroosters en die was niet te Hardenberg gaan wonen. combineren met de ploegendienst van Harry. Ge- Daar kon Karin totaal niet lukkig kon ik bij de Wanne terecht en het bevalt aarden. Zij wilde daar weg. mij erg goed. Een collega was vlak voor mij 25 jaar Omdat Harry toen nog in dienst en zij kreeg een sieraad cadeau. Ik ben geen rijbewijs had, maar niet erg van sieraden, maar vond een tatoeage een wel in Hardenberg werkmooi blijvend iets.’ Karin is erg blij met het resul- te, konden ze niet heel ver taat. Deze tatoeage heeft ze laten zetten door Adry weg. Zo zijn ze in GramsWinters, die zijn tatoeage-shop aan huis heeft in bergen terecht gekomen. de Goudenregenstraat. Om haar enkel is een en- ‘Ik weet nog dat wij in de kelbandje getatoeëerd. Aan dat bandje lijken be- Feestweek aan het klussen deltjes te hangen. Die bedeltjes zijn afbeeldingen waren. Het was een heel gedoe om ’s avonds tevan kindertekeningen die Karin bewaard heeft. gen de hele stoet mensen die voor de lichtjesrouVan elk van haar vier kinderen hangt het eerst te kwamen, in te rijden.’ Het bevalt Karin goed. getekende ‘echte’ poppetje aan de getatoeëerde Het is klein, dorps en gemoedelijk. Toch zal ze kraaltjes. Aan het bandje ‘hangt’ ook een dro- hier niet altijd blijven. Karin wil graag terug naar menvanger, die met twee veren is afgebeeld Zweeloo. Hoe dat moet, zien ze dan wel, want over haar voet. ‘Ik hoop dat het mijn Harry wil niet mee. kinderen goed zal gaan en dat al hun ‘Voor de komende tijd woon ik hier prima, maar dromen uit mogen komen.’ Boven ik word oud in Zweeloo.’
Fotografie: Henk Beenen
de wand hingen. Eigenlijk was het een impulsieve actie. Ik koos een vlinder uit. Die is toen op mijn schouder gezet.’ Toen ze anderhalf jaar later opnieuw met haar zussen in Utrecht was, heeft ze er een ander vlindertje bij laten zetten. Haar moeder was die dag ook mee. Die heeft zelfs nog even getwijfeld of ze ook een tatoeage wilde.
9
Toen: door Kariene Ensink-Koopman
De zussen Kloekhorst
10
Deze foto is genomen in 1966. Van links naar rechts zitten Sini 17 jaar, Jenny 5 jaar, Jantina 15 jaar en Henni 8 jaar. Herma was nog maar een half jaar oud en zit bij Sini op schoot. De foto is genomen in het ouderlijk huis in Ane. Destijds was het adres Ane B 91, nu heet deze straat de Berkterondweg. De vier jongste zussen zijn in dit huis geboren. Sini is geboren in Loozen, wat nu huize Jans is.
Nu:
De nieuwe foto is genomen in het huis van Sini en Harm Croezen aan De Hoge Esch. Sini is het dichtst in de buurt van Ane blijven wonen. Jantina woont in Ommen. Henni in De Krim, Jenny in Wijthmen bij Zwolle en Herma op de Hoogenweg.
K
leinschalig
Na een weekje vakantie in Limburg, ben ik weer helemaal onder de indruk geraakt van de schoonheid van een kleinschalig landschap. En dan vooral een landschaap waarin de afzonderlijke percelen omgeven worden door houtwallen. Dat levert een mooi besloten landschapstype op. Het heeft bovendien als voordeel dat de eeuwig waaiende Nederlandse winden enigszins getemperd worden. Houtwallen zijn langgerekte verhogingen in het landschap, waarop struiken, bomen en andere planten groeien. Ook in onze eigen gemeente kunnen we ze gelukkig nog aantreffen.
Waar
In de lage delen van Nederland kon men prachtige afscheidingen maken door het graven van sloten. Dat was ook nodig, omdat het grondwaterpeil hoog was en het water snel afge voerd moest kunnen worden. In hoog Nederland was het ‘slotennet’ veel minder dicht, dus moesten andere soorten landafscheidingen worden gemaakt. Gevolg is dat je de houtwallen voornamelijk op de hoge zandgronden aantreft. En die zandgronden liggen vooral in Gelderland, Overijssel, Drenthe, Brabant en Limburg, kortom, in het oosten en zuiden van Nederland. Ik moet eerlijk Functies bekennen dat ik het niet heb uitgezocht, maar Houtwallen hadden vroeger diverse functies. Al de vermoedelijke topgebieden zijn Twente en vanaf de Middeleeuwen werden ze aangelegd om Zuid-Limburg. land te omheinen. Met name akkers werden afgeschermd om te zorgen dat koeien, varkens en Holthone schapen zich niet tegoed deden aan de akkerge- Helaas zijn de houtwallen in Nederland de afwassen. Ook het wild uit de bossen kon de ak- gelopen decennia in razend tempo verdwenen of kers minder makkelijk bereiken. Verder dienden zwaar verwaarloosd. Een mooi voorbeeld van niet ze als houtvoorziening voor de boer. Zowel voor onderhouden houtwallen vind je langs de doorde bouw van huizen en schuren, het maken van gaande weg in Holthone. Aan de rand van de grogereedschap als voor stoken. Dit laatste om te ko- te es staan allerlei merkwaardig gevormde eikeboken en het huis warm te houden. men. Het zijn bomen die tientallen jaren geknot zijn. Maar het snoeien is na de Tweede Wereldoorlog steeds meer achterwege gebleven. Dus zie je op de knot een soort eerste verdiepingsbomen ontstaan. Het is een heel koddig gezicht om de uit hun krachten gegroeide eiken te zien. Maar juist door Barend van Zadelhoff deze bomen weerspiegelen de geschiedenis, met name de verandering in het landbeheer.
Hout wallen Snoeien
Houtwallen kunnen alleen dienst doen als de begroeiing heel dicht is. Daarom werden bomen en struiken om de paar jaar gesnoeid. Dat gebeurde met name in de winter als de boeren op het land wat minder te doen hadden. Het hout werd gebruikt of verkocht. Een mooie term van het hout dat op het bedrijf werd gebruikt is: boerengeriefhout. Door de nieuwe uitlopers van struiken en bomen, ontstonden dichte hagen. In veel gevallen worden de wallen tegenwoordig niet meer bijgehouden. Het is te arbeidsintensief. Bovendien is het veel makkelijker en goedkoper om palen op het land te zetten en die te verbinden met draad. Vroeger ijzerdraad en tegenwoordig ook vaak kunststofdraden. Wil de boer zijn land echt afsluiten, dan jaagt hij er nog een lekker elektrisch stroompje doorheen.
Bomenrijen
In de nieuw ingerichte gebieden, zoals de jonge polders, zul je geen houtwallen meer aantreffen. Daar worden langs sommige wegen bomenrijen aangelegd. De bomen worden liefst op een gelijk aantal meters van elkaar geplant. Soms lijkt het of er een liniaal bij gebruikt is. Gelukkig doorbreekt zo’n bomenrij het open land en bovendien fungeert hij als windkering. Een voorbeeld van een open landschap kennen we ook uit de eigen gemeente. Het zijn de veenkoloniale gebieden van bijvoorbeeld De Krim, Bergentheim en Slagharen. Er zijn mensen die houden van open landschappen en weidse vergezichten. Alles mag, we leven in een vrij land. Maar geef mij maar een houtwalletje hier en daar. Het landschap wordt er aanmerkelijk knusser van.
Natuuractiviteitencentrum Vechtstraat 8 7772 AX Hardenberg T 0523 273388 E
[email protected] I www.dekoppel.com Openingstijden: di t/m vr: 13.00 – 17.00 uur juli en augustus: 10.00 – 17.00 uur za en zo: 13.00 – 16.00 uur Toegang gratis
AGENDA JULI – AUGUSTUS 2015 Exposities: Tot en met 30 aug: Natuur als buur’, over dieren in onze tuin Tot en met 30 aug: ‘Jong en nieuw leven’, natuurfoto’s van Ko van Vuure Vaste expositie: ‘Duurzaam Natuurlijk: Watt LED je?’ Fotowedstrijd: ‘Natuur in de tuin’, over dieren en planten. Foto’s tot 1 augustus digitaal aanleveren Activiteiten: 19 juni Vechtdaldag bij De Koppel (organisator Ruimte voor de Vecht) 24 juni 14.00 – 16.00 uur Kindermiddag ‘Uilen’ 24 juni Hans de Jong Lezing: ‘De prijs van duurzaamheid’ 25 juni Stichting Das & Vecht ‘Dassen in het Vechtdal’ 11 juli 13.00 – 15.30 uur Repair Café 18 juli 10.00 – 12.00 uur IVN Excursie door Koppeltuin en Vechtpark 23 juli 14.00 – 15.00 uur Kindermiddag ‘Waterdiertjes kijken’ 4 aug 14.00 – 15.00 uur Kindermiddag ‘Waterdiertjes kijken’ 8 aug 13.00 – 15.30 uur Repair Café, speciaal stekkers 12 aug 14.00 – 16.00 uur IVN Kindermiddag ‘Eten uit de natuur’ 19 sept 13.00 uur Repair Café Voor sommige activiteiten wordt een kleine vergoeding gevraagd. Opgave vooraf is gewenst voor lezingen en kindermiddagen. Kijk op www.dekoppel.com of in De Toren voor actuele aanvullingen!
11
A door Gerdinand Rougoor
ls jongetje van een jaar of tien, bracht ik samen met mijn vader kranten rond. Ik weet het nog heel goed. Het was tegen de schemering, ondergaande zon die rood achter de horizon weggleed. Het was helder en de eerste sterren lieten zich zien. Plotseling viel ons oog op een flikkerende ster, die een eindje boven die horizon stond en leek te bewegen. Dat leek natuurlijk zo, omdat sterren stilstaan en wij bewegen. Dus zelf maar stilstaan en opnieuw kijken. Ook deze keer bleef de ster bewegen, van links naar rechts en daarbij leek die ook nog te stijgen. Wij hadden geen verklaring voor dit verschijnsel en hebben het onder het kopje Unidentified Flying Object, kortweg UFO, geschaard. Tot op de dag van vandaag heb ik daar geen verklaring voor gevonden. Tot vandaag, want ik heb een afspraak gehad met Hans Habers en het is mij duidelijk geworden wat dat is geweest.
ring zijn nieuwsgierigheid gewekt om zich te verdiepen in de fascinerende wereld van de luchtvaart. Maakten andere jongens van zijn leeftijd zeepkisten in de vorm van een auto, Hans deed dat in de vorm van een vliegtuig. Daarna kwam modelbouw, bouwpakketten van Revell die in elkaar geplakt en geschilderd werden.
Groot, groter, grootst
De projecten werden steeds groter. Na een modelbouw-vliegtuig voor in de vitrine, moesten vliegtuigen komen die echt konden vliegen. Modellen werden in elkaar gezet van balsahout en er moesten motoren in komen die ervoor moesten zorgen dat er ook snelheid in kwam. De brandstof voor dergelijke motoren was nog niet kant-en-klaar te koop en moest zelf gemengd worden. Het resultaat was luid en duidelijk te horen boven Gramsbergen. Een balsavliegtuigje voorzien van een zuigermotor knetterde door de lucht en een enthousiaste Hans stond op de grond toe te kijken. Vliegtuigen bleven trekken en al jong was Hans te vinden op het vliegveld van Hoogeveen waar hij ging zweefvliegen.
De lucht in met Hans Habers ‘Hansie van de Spar’
Velen van jullie zullen Hans kennen als zoon van Habers van de Sparwinkel aan de Anerdijk in Gramsbergen. De Sparwinkel was gevestigd in het pand dat tegenover Oosterveen staat. Vaak was Hans te vinden in de winkel tussen de vele glazen flessen en potten die in de winkel stonden. Een van zijn eerste ervaringen met de luchtvaart was niet zo positief. Als klein jochie was hij in de winkel, toen een Lockheed T-33 Shooting Star zijn naam eer aan deed en met een harde knal door de geluidsbarrière ging. Dat mocht nog in die tijd. De wijnflessen rammelden bijna van de planken en Hans was doodsbang in een hoekje van de winkel gaan zitten. Toch was met deze nare ervaBallonvaart Hardenberg - Gramsbergen 30 juni 2012
12
De Verrekijker
Het was het tv-programma De Verrekijker dat de liefde voor de ballon heeft gewekt. In dat programma was een natuurkunde-leraar te zien, die uitleg gaf over ballonnen. Hij liet zien hoe je kunt spelen met de lucht in een ballon ten opzichte van de lucht buiten de ballon. Dat intrigeerde Hans zodanig, dat hij daar zelf mee ging experimenteren. Eerst maakte hij een kleine ballon met een klein vlammetje, zeg maar de voorloper van de huidige wensballon. Dat ging mooi en al snel was er iets groots in zijn hoofd ontstaan. Er moest een grotere ballon komen. In hun de winkel was voldoende papier beschikbaar om die ballon te kunnen maken. Na veel re-
kenwerk werden diverse papieren stroken op maat geknipt. Daarna moesten die stroken nog aan elkaar worden gelijmd. Aangezien de ballon ongeveer vijf meter hoog moest worden, was een grote ruimte nodig. Het Dorpshuis had de benodigde ruimte en na overleg kon Hans een aantal dagen gebruik maken van de grote zaal. De banen werden aan elkaar geplakt en na de nodige droogtijd was de ballon klaar voor de eerste proefvlucht.
Brander
Het kenmerk van een heteluchtballon is dat de lucht in de ballon heet is. Warme lucht heeft bovendien het voordeel dat die wil stijgen en dat is wel handig als je wilt vliegen. De uitdaging was om de lucht in de papieren ballon heet te krijgen, zonder dat de ballon in brand vloog. Speciaal daarvoor had Hans een constructie gemaakt met een brander die gebruikt wordt voor het leggen van dakleer. Een grote brander en een beperkte hoeveelheid brandstof moesten ervoor zorgen dat de ballon zelfstandig een afstand kon afleggen. Alles moest zo licht mogelijk, want hoe zwaarder de ballon, hoe moeilijker het zou worden. De vluchten waren direct een succes. De ballon steeg wel een paar honderd meter voordat de brandstof op was en de ballon weer langzaam naar beneden kwam. Een vlucht van deze ballon kon op die manier wel twintig minuten tot een half uur duren.
UFO
De ballon deed het wonderbaarlijk goed. Omdat die van papier was, moest de nodige voorzichtigheid betracht worden. Dat was mede de reden om de ballon op te laten op een plek waar voldoende ruimte was. De keuze viel op De Meene. De ballon steeg op en ging met de wind mee richting Gramsbergen. Nu ligt tussen De Meene en Gramsbergen een prachtige rivier, genaamd de Vecht. Voordat Hans de spullen had gepakt en via de brug in Ane in Gramsbergen was aangekomen, was de ballon al geland en zag het zwart van de mensen. Iedereen was nieuwsgierig naar wat er uit de lucht was gevallen en van wie dat dan wel niet was. Toen duidelijk werd dat het de ballon van ‘Hansje van de Spar’ was, keerde de rust weer terug.
Stortdouche
Het echte virus kwam pas toen Hans tijdens het Hoogeveens Vliegfeest mee mocht met een vlucht met een heteluchtballon. Het luchtballonvaren stond toen nog in de kinderschoenen en veel dingen moesten worden ervaren, door het gewoon te doen. Tegen het eind van de middag mocht Hans met een Britse ballonvaarder de lucht in. Het moest snel gebeuren, want er kwam een dikke onweersbui aan. In die tijd moest je nog een helm dragen als je mee ging en dat bleek geen overbodige luxe. Ze waren nog maar net de lucht in, of het onweer brak in volle hevigheid los. Als je in zo’n mandje onder de ballon hangt, zou je zeggen dat je een mooie paraplu boven je hoofd hebt. Het tegendeel blijkt waar te zijn. Al het water dat op de ballon komt, loopt langs de ballon naar beneden om dan als een soort stortdouche in het mandje onder de ballon terecht te komen. Binnen een mum van tijd waren de Brit en Hans tot op het bot nat. Maar het ergste moest nog komen. Door het vele water en de wind koelde de ballon af en ging daardoor dalen. De combinatie van water en vuur bleek ook een ongelukkige. De brander had moeite om volop te branden, waardoor de ballon nog sneller afkoelde en dus ook nog sneller ging dalen. De landing was hard en ging gepaard met de nodige blauwe plekken. De helm deed zijn plicht en iedereen kon ongeschonden de ballon verlaten. Deze ervaring was zo intens, dat het virus alleen maar sterker is geworden.
Vervolg
Het mysterie met de UFO was na ongeveer 35 jaar voor mij opgelost. Hans Habers was verantwoordelijk voor de UFO, die ik samen met mijn vader had gezien. Maar het verhaal is nog lang niet af. Reden om hier in het volgende nummer van De Groene Gramsberger een vervolg aan te geven.
Hans Habers met papieren ballon omstreeks 1970
Hans Habers
13
I
door ‘Arent Struun Riemsdiecker’
n de eerste aflevering schreef ik hoe ik, dankzij de opleiding Kunstgeschiedenis, voor het eerst in mijn leven goed heb leren kijken. Nou, dat heb ik geweten. Bijna dagelijks herinnerde Diena mij daaraan als ik, zoals gewoonlijk, vroeg: ‘Waar liggen mijn autosleutels?’ Of: ‘Waar zijn mijn pantoffels?’ Bij elke vraag kreeg ik hetzelfde antwoord. ‘Ik dacht dat Arent Struun Riemsdiecker zo goed had leren kijken? Nou, in De Groene Gramberger kun je je wel mooi slim voordoen, maar ik weet wel beter!’
waart men tonder, het gedroogde residu van de tonderzwam! Het pluizige materiaal wordt droog bewaard in het koperen buisje. Bij de tondeldoos behoren nog een metalen vuurslag en een stukje vuursteen. Om vuur te maken nam men een beetje tondel en sloeg met de vuurslag op de vuursteen, tot de vonk oversloeg op de licht ontvlambare tondel. Dan moest men blazen, totdat het gloeiende puntje overging in een vlammetje. Na veel inspanning en geduld had men dan een vuurtje!
In vuur en vlam, mits de vonk overslaat!
Lucifer
De messing tondeldoos Arent Struun Riemsdiecker is een liefhebber van de historie van Gramsbergen en struint graag in het depot van het Museum. Oude dingen inspireren hem en omdat hij onderwijzersbloed heeft, voelt hij een nimmer aflatende drang om af en toe de schoolmeester uit te hangen. Diena, zijn eega behoedt hem voor te veel betweterigheid en is de enige die hem af en toe corrigeert of vermanend toespreekt. In de komende afleveringen leest hij u graag de les over grote, kleine en bijzondere schatten van het Museum.
14
Verliefd worden, hoe snel kan de vonk overslaan als twee mensen elkaar buitengewoon aantrekkelijk vinden. ‘Hun hart staat in brand’, zeggen we dan. Hoe beeldend uitgedrukt. Tijdens een onderzoekje naar huwelijksgebruiken, ontdekte ik op vier zilveren huwelijkspenningen uit de 17e eeuw een hart met een vlam. Liggend op het altaar der Liefde, als allegorie voor de ‘vurige’ wens, dat de Liefde toch moge blijven branden! Bovenstaande gaat allemaal over vuur en vuur maken in de overdrachtelijke zin. Wat veel mensen niet weten, is dat de uitdrukkingen in de inleiding in de letterlijke zin te maken hebben met een klein handzaam voorwerpje uit het Museum: de tondeldoos! Ik kwam het kleine voorwerpje tegen tijdens een van mijn zoektochten, na sluitingstijd, in het Museum. Ik was eigenlijk op zoek naar wat anders, toen mijn oog plotseling op dat kleine, koperkleurige buisje viel. Ik pakte het op, bekeek het van alle kanten en kwam tot de conclusie dat dit nou een tondeldoosje moest zijn. Ons tondeldoosje is een mooi bewerkt messing buisje van ongeveer acht centimeter lang, met een verstelbare bodem en een goed afsluitbaar deksel. In de tondeldoos be-
Tegenwoordig kunnen we ons echt niet meer voorstellen, hoe verschrikkelijk veel moeite men vroeger moest doen om vuur te maken! Wie wel eens een uitzending van het moderne tv-programma Expeditie Robinson heeft gezien, weet hoe ontzettend veel moeite wij, 21e eeuwers, moeten doen om vuur te maken zonder onze moderne hulpmiddelen. Mogen we daarentegen lucifers of een gasaansteker gebruiken, dan wordt het een stuk gemakkelijker! Ons woord lucifer is trouwens afgeleid van het Griekse woord voor lichtbrenger en is in de loop van onze geschiedenis overgegaan op het ons zo bekende stokje met rode kop, die in 1828 is uitgevonden door de Engelse koopman Samuel Jones. In Groot Brittannië werden deze lucifers bewaard in, veelal, zilveren doosjes van ongeveer vijf centimeter hoog en breed, en een halve centimeter dik. Altijd voorzien van een zelfsluitend klapdeksel. Verder zijn ze te herkennen aan de onderkant, die geribbeld is om de lucifer aan te strijken. Ze staan daar bekend als zogenaamde ‘vesta cases’. Doosjes dus, die genoemd zijn naar de Romeinse godin van het vuur en de huiselijke haard: Vesta.
Een oude griekse afbeelding waarbij een adelaar dagelijks bij Prometheus de lever uitpikt...
Prometheus
Diena wijst mij erop, geheel ten overvloede overigens, dat het woord Lucifer veel verschillende betekenissen heeft. Naast bovengenoemde betekenis denk ik meteen aan het geheel op rijm geschreven toneelstuk van de grootste dichter van ons land, Joost van den Vondel. In het boek wordt de strijd tussen Lucifer en God om Gods Troon verbeeld. Lucifer verliest en wordt ‘naar beneden’ gegooid en staat vanaf dat moment bekend als de Duivel. Ja, lezers, Arent kent zijn klassieken! In het Latijn slaat ‘lucifer’ meestal op de morgenster, een andere naam voor de planeet Venus. Na de zon en de maan is Venus de helderste van alle hemellichamen. Zij is in perioden van 584 dagen afwisselend ‘s ochtends of ‘s avonds te zien. In de periode dat de planeet ‘s ochtends te zien is, komt ze kort vóór zonsopgang op in het oosten. Dat verklaart haar bijnaam ‘morgenster’ of ‘lichtbrenger’. Ze kondigt het verschijnen van de zon aan. Het woord lichtbrenger heeft natuurlijk een fantastisch mooie betekenis en het zal mijn lezers dan ook niet verwonderen, dat Lucifer ook nog de naam is van een oud motorfietsmerk, van een Belgisch bier en van een tijdschrift. Literatuurliefhebber en echtgenote Diena wijst mij ook nog even fijntjes op het boek met de gelijknamige titel van Conny Palmen. Ze vertelt er wel bij dat het boek enigszins omstreden is, en vraagt zich dan ook hardop af, of ik dit voorbeeld wel moet noemen in dit artikel. Ik doe het toch, omdat dit boek zich grotendeels in Griekenland afspeelt en ik dit artikel over de tondeldoos graag wil eindigen met een mooi verhaal uit de Griekse mythologie.
Een ‘Vesta Case’
met geribbelde onderkant om de Menselijk leven zonder vuur is ondenkbaar. lucifer aan te strijken Vrijwel alles wat we doen, maken of eten, heeft te maken met vuur! Toch is er in de Griekse mythologie een tijd geweest, dat het vuur uitsluitend was voorbehouden aan de goden op de berg Olympus. Ene Prometheus, ‘hij die vooruit denkt’, vond dat de mens er in de Griekse schepping heel erg bekaaid van was afgekomen. Hij voorzag, dat als de mens over vuur kon beschikken, diens voortbestaan op aarde duizenden malen aantrekkelijker zou zijn dan zonder het goddelijke vuur. Uit ‘Hybris’, een combinatie van overmoed, hoogmoed en grootheidswaanzin, stal hij het vuur van de goden en schonk het de naakte, kleumende, verpieterende mensen beneden op aarde. De mens kon zich warmen, kreeg Onder: energie, leerde brood bakken en metaal bewerken. Met dat laatste wordt natuurlijk de ontwikkeling ‘Vurige harten op het altaar der Liefde’ van de technische beschaving bedoeld. De straf die Prometheus voor zijn hybris van oppergod Zeus kreeg, was niet gering! Hij ketende hem aan een bergwand. Dagelijks kwam een adelaar langs om zijn lever uit te pikken en op te vreten. Een pijnlijke zaak! Iedere nacht groeide die lever weer aan. De nemesis, straf, van Zeus zou eeuwig moeten duren. Maar Hercules bevrijdde de zegenaar der mensen. Een zegenaar? Ja, een zegenaar. Kijk maar eens om u heen en oordeel zélf. Kunt u, onafhankelijk van waar u nu staat of bent, enig gebruiksvoorwerp in uw omgeving aanwijzen dat zonder vuur of warmte is gemaakt? Behoudens natuurlijke producten natuurlijk. Mail me gerust uw lijstje!
15
D
e Schoutenhof 1 en 2
Foto: Gerrit Brink
door Jan Hamhuis
In 2008 is het eerste gebouw met 40 huurappartementen gerealiseerd, beter bekend als De Schoutenhof 1. De Schoutenhof 2 werd in 2013 gerealiseerd en bevat 22 seniorenappartementen, die worden verhuurd door Beter Wonen Vechtdal. Daarnaast zijn toen 28 appartementen voor dementerende ouderen gebouwd. Die appartementen zijn verdeeld over vier verdiepingen en vormen woongroepen van zeven bewoners. In iedere
Nu even genoeg over De Schoutenhof, omdat we ook willen weten wie Marry Seinen is.
Geboren In Heemserveen
Wijksteunpunt coördinator/activiteitenbegeleider in De Schoutenhof
MarrySeinen Als we over Rijksweg N34 rijden richting Hardenberg, zien we aan de rechterkant woonwijk de Marslanden. Ter hoogte van de voetgangersen fietstunnel zien we dan De Schoutenhof. In dat appartementencomplex werkt Marry Seinen als wijksteunpunt coördinator/activiteitenbegeleider. De nadruk ligt misschien het meest op wijksteunpunt coördinator, als we Marry horen. Marry Seinen wil en kan enthousiast vertellen over haar beroep. Zij doet dit ook graag, omdat weinig bekend is over wat ze doet en wat haar functie precies inhoudt.
16
en soms zijn er ook gezamenlijke maaltijden. De Schout richt zich dus op bewoners van de woongroepen en op mensen uit de wijk. Soms komt ook familie mee. De taak en functie van Marry is om alles draaiende te houden, passende programma’s te ontwikkelen en ervoor te zorgen dat het gezellig en goed vertoeven is in De Schout. Zij is de enige beroepskracht, maar laat zich bijstaan door een grote groep vrijwilligers.
woongroep heeft de bewoner een eigen zit/slaapkamer met sanitair en douche en daarnaast is er per groep een gezamenlijke huiskamer. Eigenlijk moet ik schrijven dat het woongroepen voor psychogeriatrie zijn. Die mensen woonden voorheen in grote instellingen, met meer personen op één slaapkamer, dus weinig privacy. Tegenwoordig zien we een verschuiving naar kleinschalige wooneenheden in gewone woonwijken. Zo zijn destijds ook verschillende bewoners van Clara Fey-oena Heem naar De Schoutenhof 2 verhuisd. De zorg binnen deze woongroepen valt dan ook onder De Saxenburgh Groep.
Wijksteunpunt De Schout
Op de begane grond van De Schoutenhof 2 is het wijksteunpunt De Schout gevestigd. Daarnaast is binnen de locatie ook een begeleidingsgroep, De Hofstede. Daar komen mensen vanuit Hardenberg en omgeving. Die bezoekers wonen nog binnen hun eigen woonsituatie en komen een of meer dagen per week voor de begeleidingsgroep. Marry werkt binnen wijksteunpunt De Schout. Dat is opgezet om bewoners en buurtbewoners de gelegenheid te geven elkaar op te zoeken en in contact te komen met welzijn, zorg en ondersteuning. Er zijn weekprogramma’s gericht op welzijn
Marry is als Marry Smit op 29 maart 1962 geboren in Heemserveen. Het gezin verhuist al vrij snel na haar geboorte, naar de toen nieuwe woonwijk, de Norden, in Heemse. Daar groeit Marry op met drie zussen en vijf broers. De woning is niet groot, maar met stapelbedden kom je al gauw een heel eind, volgens Marry. Zij is het zevende kind in de rij, maar wel de jongste dochter. Volgens Marry is zij niet verwend, maar wel heel erg ondeugend. Ze bezoekt de lagere school aan de Brandweg in Heemse en gaat daarna naar huishoudschool Clara Feyoena in Hardenberg. Allemaal mooie herinneringen. Die tijd staat bol van plezier. Leren en een verdere studie zat er toen eigenlijk niet in.
Aan het werk
Na de huishoudschool was het snel werken geblazen. ‘Och’, vertelt Marry, ‘mijn ouders waren daar met een groot gezin ook wel duidelijk in. Niet leren, dan maar aan het werk.’ Zo werkte Marry bij een supermarkt en later bij een plateelbakkerij, waar zij aardewerk decoreerde. Het creatieve kwam toen al wat naar boven borrelen. Binnen het uitgaansleven heeft ze haar echtgenoot Erik Seinen ontmoet. In 1982 traden ze in het huwelijk.
Moeder zijn, leren en werken
Nadat hun zonen, Joost, Bart en Sjoerd waren geboren, bleef Marry enkele jaren thuis bij de kinderen en is later weer begonnen te werken als Alfa-hulp. Daarna kwam ze bij De Baalderborg Groep te werken als assistent-begeleider. Maar er zat meer in de persoon Marry en dat had haar werkgever ook ontdekt. Zo mocht ze van hem de SPW 4-opleiding voor activiteiten en woonbegeleiding gaan volgen. Die opleiding werd gegeven op haar vroegere huishoudschool en sommige leerkrachten vroegen of zij dezelfde ondeugende dame van vroeger was. Marry liet dat maar een beetje in het midden en ging met haar diploma op zak nog een behoorlijk aantal jaren werken binnen De Baalderborg Groep. Prachtig werk, volgens Marry, maar ook erg zwaar met wisselende diensten. Dat was dan ook de reden om in 2009 binnen de activiteitendienst van Clara Feyoena Heem te gaan werken. Daar werkte Marry met dementerende bewoners. In contact komen, communiceren en werken met die mensen gaf haar veel voldoening. ‘Vooral als er een klik komt en dan het gevoel ontstaat dat je mag bijdragen aan het welzijn van de bewoners, is het een fijne werkdag’, zegt Marry. In 2014 kwam Marry in De Schoutenhof te wer-
woongroepen. Het maken van het programma en ervoor zorgen dat het onder de aandacht komt van alle bewoners en buurt, behoort ook tot de taken van Marry. Eigenlijk moet De Schout zelfsupporting zijn en dat gepuzzel kost Marry ook de nodige tijd. Gelukkig kan ze zich laten bijstaan door vrijwilligers. Werven en inplannen van deze gewaardeerde krachten is ook weer een taak op zich. En wat heeft Marry bijvoorbeeld genoten van een bewoonster, die met al haar kinderen naar de
Een dag met Marry Seinen
paasbrunch kwam. Mevrouw keek voortdurend in het rond en herkende haar kinderen aan tafel en genoot van de brunch en warmte om haar heen. ‘Wat mooi, dat ik binnen een setting mag werken die zoiets kan bieden’, aldus Marry.
Fotografie: Gerrit Brink
ken. Eerst op de woongroepen om te helpen een zinvolle dagindeling voor de bewoners te maken. Gewoon de dagelijkse dingen, zoals wassen, strijken of koken, kunnen onderdelen zijn waarin veel meerwaarde zit als de bewoner zich er bij aansluit. Marry woont op het moment dat deze Groene Gramsberger uitkomt, nog met haar man en jongste, studerende zoon Sjoerd, aan de Lange Waand in Gramsbergen. Zoon Bart is dan namelijk ook in het huwelijk getreden.
Werken als wijksteunpunt coördinator in wijksteunpunt De Schout is dus nog betrekkelijk nieuw, zowel voor Marry als voor de buurt en bewoners van De Schoutenhof. Marry gaat niet meer zoals vroeger naar de bewoners of patiënten toe, maar de mensen komen naar De Schout. De bewoners van de woongroepen binnen De Schoutenhof hebben een knipkaart en betalen op die wijze voor activiteiten en welzijn. Alle onderdelen van welzijn zitten niet meer automatisch binnen de indicatie. Bezoekers uit de buurt betalen ook een eigen bijdrage voor deelname aan activiteiten of voor koffiedrinken. Marry werkt 22 uur per week en is voornamelijk op werkdagen overdag aanwezig. Dat is echter ook afhankelijk van het geboden programma. Ik krijg een maandprogramma en zie een scala van activiteiten waaraan kan worden deelgenomen. Afhankelijk van de activiteit kunnen maximaal vijftig personen deelnemen. Van breicafé, gezamenlijke maaltijden, modeshow tot brunch, er is veel mogelijk in De Schout. De meeste activiteiten zijn gezamenlijk, maar in sommige gevallen is er ook een specifiek programma, gericht op de bewoners van de kleinschalige
En thuis?
U zult het wel begrijpen, Marry zit zich niet te vervelen. Ze past één keer per veertien dagen op haar kleindochter. Daarnaast mag ze ook graag lezen en wandelen en ze doet vrijwilligerswerk voor de kerk en voetbalvereniging. De Schoutenhof 2
17
‘
Pipo
door Hennie Altena-Koning en Miranda Lanjouw-Ottes
Ik ben Eddy Nijmeijer, geboren op 3 augustus 1960 in Ane bij de molen, of ook wel: ‘op de bult’. Van die bult ben ik in de winter van 1964 met de autoped achterstevoren afgegleden. Met de wang in het stuur. Hechtingen er in en zo kwam ik aan mijn bijnaam Pipo. ‘Ik bin d’r iene van Gerrit Jan en Jenny, nu Jenny Brink van de Hoge Esch’. Drie broers wonen in Gramsbergen: Jan, Bert en Hans, allemaal op hun eigen manier wel bekend. Verder hebben we nog André en Erna.
Nat pak
De lagere school was natuurlijk de CNS, ‘die nooit verloren ging’, maar wel een andere naam kreeg: De Spreng-El. Ik was van de eerste lichting van meester Kassies. Vijf keer slaagde ik erin om tijdens een schoolreisje een nat pak te halen, mijn meest bijzondere verrichting in die tijd. Drie keer van de kettingbrug gestuiterd, één keer gestruikeld in het Uddelermeer en één keer in de Noordzee. Alleen tijdens het kamp in de zesde klas bij boer Zwinselman, vlak bij speeltuin De Nieuwe Brug, kon ik de verleiding van de kettingbrug weerstaan. Thuis op de boerderij kon ik me prima vermaken. Alleen, voetballen met m’n broers of vrienden, blikspuit of binnen spelletjes doen.
Slepen
In de tienerjaren ging ik naar de Jan van Arkel. Een mooie, gezellige tijd. Dat waren ook de jaren van het ‘slepen’: het nieuwe jaar goed beginnen door ’s
meenemen. Helemaal door het dolle reden we terug naar Gramsbergen. Daar klom Herman Sibon met de beker voorop de motorkap van een auto en reden we al toeterend een ereronde door ons stadje.
Verdwenen uitlaat
De winter van 1979 was er een om nooit te vergeten. Zoals die keer dat ik naar school moest om tentamens te doen. Ik reed op de brommer naar Hardenberg. Voor ik daar aankwam, was ik al twee keer onderuit gegaan. De eerste keer omdat ik, verblind door de sneeuwwind, in een sneeuwheuvel reed. De tweede keer omdat er ijs in een bocht lag. De uitlaat ging een beetje los zitten. Op de terugweg viel de uitlaat er een paar keer af. Met een steen die ik had opgepakt, sloeg ik de uitlaat steeds weer vast. Ook viel ik nog een keer. Ik was bij smid Borneman, toen de uitlaat er voor de vijfde keer afviel. Ik liet hem liggen en reed verder naar huis en wilde hem, nadat ik was opgewarmd, weer ophalen. Helaas was de sneeuwschuiver er net langs geweest en was de uitlaat onvindbaar. Twee weken later stak hij, totaal verroest, weer uit de sneeuw.
Regeninstallatie
Spannend werd het als je bij zomerdag op zaterdagavond uitging. Midden in de nacht vroeg je vader je of je de sproeiers van de regeninstallatie wilde verzetten. De sproeiers werkten gewoon en je moest ze ongeveer achttien meter verplaatsen. Daarbij moesten er altijd wel een paar onder de stroomdraad door. Zeldzaam waren de keren, dat je niet met een nat pak en niet met een stroomstoot weer in huis kwam. Maar ach, je dook je nest in en dat was je ook zo weer vergeten.
‘Dat wil ik ook, mooie ontwerpen In deze rubriek vertellen oud-Gramsbergers over hun herinneringen aan Gramsbergen en hun leven nu. Deze maand is dat Eddy Nijmeijer, woonachtig in Vriezenveen en werkzaam als plan-econoom.
18
nachts in de buurt alles wat los en vast zat te verplaatsen. Diverse boerenwagens werden fout geparkeerd. Verkeersborden kregen een onbegrijpelijke functie. Maar het mooist vond ik de keer, dat Dikkie Bril met een fiets op de luifel boven de voordeur bij meester Ykema was geklommen. Wij stonden er allemaal bij te kijken, toen de meester op het rumoer naar buiten kwam en ons vragend aankeek. Hij bleef een poosje rondkijken, terwijl Dikkie enkele decimeters boven zijn hoofd met grote schrik naar beneden keek. Gelukkig voor hem trok de meester even later de voordeur weer achter zich dicht en klom Dik heel voorzichtig naar beneden. De volgende dag zal de reden voor onze aanwezigheid wel duidelijk geworden zijn.
EBOH
Na het Atheneum ging ik naar de heao in Zwolle. Toen ik nog een half jaartje mocht over doen, kwam ik in de klas bij Gonny Drenthen uit Heemserveen. Na afloop van het laatste schoolfeest kregen we verkering. Toen ik begin 1983 klaar was met de heao en ik een jaar op militaire dienst moest wachten, heb ik met Harm van Faassen en Herman Altena, ‘van de Büter’, voor de eerste keer het Buurtschappenvoetbaltoernooi georganiseerd. Daarvóór werden wel losse wedstrijden tussen buurtschappen gespeeld onder het motto EBOH, Elf Boeren Op Hol, vaak met EHBO want het ging er heftig aan toe. Het was vooral heel gezellig en dat was ook de aanleiding om er een toernooi van te maken. Joekel van een beker Later hebben ook anderen ervoor gezorgd dat het Tijdens de middelbare schooltijd heb ik mijn toernooi door kon gaan. Het is vooral aan Harm best gedaan om goed te leren voetballen. Met de te danken, dat het toernooi tot op de dag van C1 zijn we nog kampioen geworden en mochten vandaag wordt gehouden. we naar de wedstrijd Go Ahead Eagles-PSV. Verder was dat niet zo’n succes. Het werd vooral gezellig. Dat wil ik ook Bij de senioren kwam ik in het 7e. We wonnen wel Na de heao ben ik getrouwd met Gonny en eens wat, maar echt scoren deden we pas in de der- zijn we verhuisd naar IJsselmuiden, waar ik op de helft. Bijzonder was een toernooi in, ik meen het gemeentehuis kwam te werken als financiNieuw-Balinge. Daar stond een joekel van een be- eel medewerker. Daar hebben we nog de eerste ker op de winnaar te wachten. Hoe we het gedaan kabels gelegd voor het eerste computersysteem hebben weet ik niet meer, maar we mochten ‘m van de gemeente. Maar ook kwam ik in aanra-
king met woningbouwplannen. Op de middelbare school zag ik de eerste tekeningen voor wat nu de Marslanden in Hardenberg is en dacht: ‘Dat wil ik ook. Mooie ontwerpen maken van woonlocaties voor mensen om te wonen.’ Zo viel ik met de neus in de boter. Ik werd plan-econoom, zeg maar een soort van penningmeester van ruimtelijke plannen. In Kampen zijn we samen naar een koor gegaan. Waar mijn muzikale ervaring tot dan toe vooral bestond uit høken bij Normaal, stond ik een paar jaren later de Matthäus-Passion te zingen in een volle kerk. Een kippenvel-moment.
Reizen
Met veel plezier kijk ik terug op twee grote vakanties met het hele gezin. De eerste naar Amerika, waar we drie weken rond de Grand Canyon zijn getrokken. De tweede naar China, waar we ook weer in drie weken de grootste bezienswaardigheden hebben bezocht.
Linkerpagina: Tijdens de reis door Amerika
Onder: Met gezin bij de Grand Canyon
Kriebel
‘
Na vijf jaar was mijn vrouw klaar met haar tweede studie, conservatorium. We zijn verhuisd naar Renkum en de gemeente Wageningen werd mijn nieuwe werkgever. Ook daar was ik algemeen financieel medewerker en werd ik ook weer plan-econoom. In die tijd zijn onze drie kinderen, Lisanne, Richard en Mariska, geboren. Ondanks de prachtige woonomgeving, kriebelde het toch weer om terug te gaan naar het noordoosten. Ik kon aan de slag in Almelo,
maken van woonlocaties’ ook weer als plan-econoom en we kochten een woning in Vriezenveen. Vanaf 2006 ben ik daar projectleider geworden van ook weer voornamelijk woningbouw- en bedrijvenplannen. Daarmee werd het plaatje helemaal compleet, omdat je dan over alle aspecten van die plannen gaat. Maar je doet het niet alleen, het gaat altijd in teamverband.
Creatief met kerk
Gramsbergen
In Gramsbergen kom ik geregeld voor familiebezoek. Ook kijk ik bijna elk jaar naar het vuurwerk in de Feestweek en soms komen we terug voor nog wat andere leuke activiteiten.
Linksonder: Eddy (links) met broers en zusje Onder: Eddy op een lagere schoolfoto
Naast het werk heb ik altijd veel tijd gestopt in kerkenwerk. Zowel in jeugdwerk, als penningmeester en als ouderling, heb ik mijn steentje mogen bijdragen. Vanuit het kerkenwerk is ook mijn bijzondere hobby ontstaan: creatief met kerk. Ik heb een paar kerkdiensten bedacht die lijken op een soort musical. De dominee is de hoofdrolspeler en de vaste onderdelen van een kerkdienst maken deel uit van het verhaal. Die diensten zijn met hulp van de familie ook gehouden in Gramsbergen. Verder heb ik een schilderij gemaakt van de Schepping/Evolutie, dat in de kerk in Vriezenveen hangt. Ook schrijf ik christelijke teksten op melodieën van popsongs, zoals een passieverhaal op muziek van de Bohemian Rhapsody. Basisgedachte daarbij is: gemakkelijker kan ik het niet maken, maar wel leuker. Schilderen en tekenen mag ik verder ook graag doen.
19
B
eroep
door Ilse Klein en Lienke Beenen-Harsevoort
Iedereen kent wel het fenomeen dat mensen terechtkomen in een heel ander beroep dan waar ze oorspronkelijk voor gestudeerd hebben. Dinanda Hekman kan daar ook over meepraten. Op de middelbare school raakte ze geïnteresseerd in werken in een ziekenhuis. Chirurgische behandelingen in de operatiekamer intrigeerden haar het meest, eigenlijk gewoon doordat ze dat wel eens gezien had gezien op tv. En haar verwachting kwam uit. Ze vond het werk en de studie boeiend. Vers van het atheneum ging ze in een ziekenhuis aan de slag als operatie-assistent. Ze heeft er alle benodigde diploma’s voor behaald en vijftien jaar lang in verschillende ziekenhuizen gewerkt. Ook in het Röpcke Zweers Ziekenhuis van Hardenberg was de OK, de Operatie-Kamer, haar werkterrein.
Operatie-assistent
Verbetering
Acne, pigmentvlekken, gerstekorrels, couperose, een droge huid, overbeharing, eczeem: Dinanda vindt het heerlijk. Dat wil zeggen, heerlijk om mee te werken en te zorgen voor verbetering. Het is duidelijk: wie bij een schoonheidsspecialiste alleen maar denkt aan oogschaduw en wenkbrauwen epileren, zit er tegenwoordig helemaal naast. Toch vindt Dinanda ook die ‘standaarddingen’ erg leuk om te doen. Een mooie make-up verzorgen voor een bruid, wenkbrauwen verven en/of epileren, advies geven over een mooie lippenstift, het hoort er allemaal bij. ‘De combinatie van dat alles is het leukst’, zegt Dinanda. Mensen lekker in de watten leggen en hun zelfvertrouwen een boost geven door te zorgen dat ze zich op hun mooist voelen, daar doet ze het voor.
Merk
De huidspecialiste werkt met een merk, dat Tegenwoordig werkt ze op oproepba- zich altijd volop bezighoudt met het bedenken sis nog steeds als operatie-assistent op de van iets nieuws en daarbij ook luistert naar haar OK, maar verreweg de meeste werktijd klanten. Ze vragen aan hen, dus de eigenabesteedt ze aan haar eigen salon. ren van de salons, wat ze zelf zouNa meer dan tien jaar begon den willen geven aan hun klanze het studeren te missen en ten en welke behandelingen ze zocht ze een studie helezelf zouden willen ondergaan. maal buiten het werk in Tot haar verrassing kwam Dide zorg. Ze deed daarom nanda haar eigen idee tegen in de avonduren een opin een combinatie van wellleiding tot schoonheidsness en huidverzorging, naspecialiste. Inderdaad melijk een verkoelend en voeop het eerste gezicht iets dend gezichtsmasker voor de heel anders dan werken in zomer, dat ook te gebruiken is het steriele, blauwe operaals nachtcrème. Het verzorgingstiepak. Maar toch zijn er veel merk brengt elk seizoen een nieuraakvlakken, merkte ze al snel. De we serie producten uit, die passen bij medische kant van het vak kwam al gauw de tijd van het jaar en de modekleuren van om de hoek kijken, want Dinanda geeft dat moment.
Huidverbetering Als ondernemer gevestigd in een spiksplinternieuw pand aan een nieuw winkelplein: Dinanda Hekman-Drenth heeft de deuren geopend van een fonkelnieuwe beautysalon op het adres Oostermaat 60 M. Deze is te vinden tegenover de plaatselijke supermarkt en valt behoorlijk op door de roze naamstickers op de deur. Hier werkt Dinanda aan beauty.
20
aan dat ze het meest voldoening vindt in werken Gramsbergen met cliënten met een probleemhuid. Dinanda had een aantal jaren aan de Oosteresch een salon aan huis. Daar zijn ze komen wo Huid nen in 2009. Edwin en Dinanda Hekman hebben ‘Huidverbetering is echt mijn ding’, vertelt Di- dertien jaar buiten Gramsbergen gewoond, nananda. ‘Eigenlijk is nooit een behandeling ge- melijk in Emmen en in Emmeloord. Edwin werkt lijk. Ik vind er voldoening in, als ik mensen kan nog steeds als boekhouder in Emmeloord, elke dag helpen door middel van mijn behandelingen en ruim een uur rijden heen en ook weer terug, maar massages. Ik heb bijvoorbeeld regelmatig jonge- het stel woont weer waar ze zijn opgegroeid. Diren in mijn stoel die last hebben van acne, jeugd- nanda werd geboren in het ziekenhuis van Almepuistjes. Er ontstaan gemakkelijk ontstekingen en lo. Het gezin Drenth woonde toen in Westerhaar. littekens door acne. Daarnaast heb ik klanten die Vader Jan en moeder Geke Drenth zijn met dochlijden aan xanthelasma, dat zijn geelwitte bult- ters Anita en Dinanda naar Gramsbergen verjes rondom de ogen. Het kan worden veroorzaakt huisd en woonden aan de Anerdijk, vervolgens door diabetes of door een hoog cholesterolgehal- aan de Oostermaat en tenslotte aan de Hoge Esch. te. Te veel vetbolletjes en cholesterol in het bloed Wonen in Hardenberg was voor Dinanda en zorgen voor afzetting van bindweefsel in de huid Edwin best een optie geweest, maar Gramsbergen rond de ogen. Door een regelmatige behandeling bleek toch favoriet. En voor de kinderen bleek het met onder meer fruitzuren, wordt de huid aange- fantastisch om zo dicht bij de opa’s en oma’s en zet om zelf te genezen en al snel is de aandoening hun school te wonen. Moeder Geke, en schoonveel minder ontsierend.’ moeder Fenny trouwens ook, zullen best wel eens
Fotografie: Gerrit Brink
is echt mijn ding’ te vinden zijn in de salon van Dinanda, want een helpende hand is meer dan welkom in de winkel, als de schoonheidsspecialiste aan het werk is.
Familie
Met hulp van man Edwin en veel familieleden werd in een paar weken tijd een kaal vertrek omgetoverd tot een mooi pand met plek voor een beautysalon én winkelruimte. Met zorg werden kleuren uitgekozen en de winkelinrichting gemaakt. Op zaterdag 25 april gingen de deuren voor het eerst open en was het zomaar ineens werkelijkheid geworden: een eigen zaak. Dochters Sara en Jasmijn mochten een lintje doorknippen. Al waren ze het geklus-tot-in-de-late-uurtjes van papa en mama en de opa’s en oma’s helemaal zat, ze zijn maar wat trots op hun mama. Jasmijn van zes weet het al zeker, zij wordt ook schoonheidsspecialiste. Sara van acht moet daar nog even goed over nadenken, want ze houdt erg van dieren en wil daar later misschien mee gaan werken.
21
Fotografie: Gerrit Brink
Stoelen
22
In het pand aan de Oostermaat is het voorste gedeelte ingericht als winkeltje en in het achterste gedeelte is de salon te vinden. Achter een deur van matglas staan twee behandelstoelen klaar. Twee, want het komt regelmatig voor dat zussen of vriendinnen tegelijk komen voor een duo-behandeling. De stoelen zijn niet te zien vanuit de winkel. Voordat die glazen deur op zijn plek was in het pand, moest heel wat gebeuren. Dinanda had een mooie deur te koop zien staan, die precies paste bij wat ze in haar hoofd had. Maar toen moest die deur nog wel in haar salon passen en, ook niet onbelangrijk, in een auto passen om vervoerd te worden zonder te breken. Even leek het of ze op zoek moest naar een andere deur. Maar met dank aan haar vader is het toch gelukt en hebben Dinanda’s klanten volop privacy, zonder het gevoel te hebben opgesloten te zitten.
hun gezicht en een voorbeeld van een make-upje opgebracht krijgen. Maar daarnaast zijn in de winkel ook leuke, kleine woonspullen te koop van een merk, waarvan Dinanda zelf groot fan is. Mooie manden en bewaartrommeltjes, lekkere zeepjes en crèmes en andere spulletjes, die ook heel geschikt zijn om cadeau te geven. Dinanda wordt er zelf helemaal blij van. Dat wordt ze ook van de grappige ansichtkaarten die bij haar te koop zijn en de toonbank sieren.
Knus
Het mooist aan het geheel vindt ze, nu alles klaar is en ze lekker aan het werk kan, de salon zelf. Die is knus, maar ook heel functioneel ingericht. Daar heeft ze alle ruimte en goed licht om behandelingen te geven. Ze neemt graag alle tijd voor een goede huidanalyse bij een klant. Ook veel mannen weten de weg te vinden naar haar salon. Ze ging voor een visagiecursus van twee dagen naar Rotterdam en leerde daar nieuwe dingen over make-up. In het najaar wil ze in haar salon ook de derma-pen introduceren. Met die dermapen, derma betekent huid, is het mogelijk werkzame stoffen dieper in de huid te brengen, om zo huidproblemen op te lossen. Met haar ‘diamond touch’ heeft ze al bij veel klanten goede resultaten bereikt. Ze wil zich nog verder bekwamen in werken met fruitzuren en bind Winkeltje weefselmassage. In het winkeltje is natuurlijk make-up te koop Dinanda barst zo ongeveer van alle plannen die ze en er zijn ook allerlei dingen op het gebied van nog heeft met haar eigen zaak. huidverzorging te vinden. Mensen kunnen langskomen voor advies over het mooi opmaken van Meer info: www.beautysalondinanda.nl
75
2
1
3
4
5
6
7
8
9
19 13
14
15
16
18
17
28
27
29
21
12
23 24
39
35
31 32
37 33
22
11
20 34
30
10
38
36
26
44
40 41
25
46 45
42 43
Weet u waar en wanneer de foto gemaakt is, kent u de namen of heeft u andere aanvullingen, dan graag reageren naar:
[email protected] of Jan Horsman, Voorstraat 12, 7783 AM Gramsbergen. Tel: 0524 56 21 51 De namen en foto’s van Foto’s van vrogger nr. 66, 67 en 68 zijn te zien op: www.museumgramsbergen.nl dan aanklikken: Het infocentrum dan aanklikken: Historie van uw Streek
deur Henk van de Brugge en Garriet van Jurries-Willem Dag luu, Tiedens het evenement ‘Gramsbergen, door loop i’j met weg’, de leste zoaterdag in meert, zag ik twie luu met doedelzakken, drok spöllend, deur Grambargen lopen. Op zich best een mooi gezichte. Ja, i’j mut van die muziek hool’n. Toen ik d’r bi’j in de buurte kwaame, waren die beide drok an de proot. Zeg de iene zo teeg’n de aander: ‘Hoe giet het met ow zak?’ ‘Oh’, zeg de aander, ’ik magge niet klagen mar hie begunt zo te piepen.’ ‘Now’, zeg den aander doorop, ‘dat is tenminste nog wat. Den van mi’j is um de haverklap leug.’ En zo preuten ze nog ee’m deur. Toen keek den ienen in het ronde en zeg: ‘Dat hardlopen giet wal orig hard, ik zie giniene meer lopen, zölfs het publiek is nargens te vinn’n.’ ‘Nee’, zeg den aander, ’zo is t’r veur oes ok gien zak an.’ En zo leupen ze doornoa weer drok bloazend deur ’n Aap noar het volnde gebeuren. Het weekend doorop gung de jeugd van de plaatselijke voetbalclub noar een inter-
nationaal voetbaltournooi in Denemarken. An dit tournooi moch’n alle C- elftallen metdoen. Dat gung um de Tønder Hydro Cup. En zo vertrök d’r een bus met voetballers, begeleid deur de leiders van de elftallen en een lading grensrechters oet Grambargen richting Denemarken. Komp ze door an, bleek dat de grensrechters helemoale niet neudig waren. Ja, die hadden pech. Kö-j ow een keer oetleven met een vlagge langs de lijn, ma-j weer niet metdoen. Ja, zo is t’r aait wat. Trouwens, he-j die high five eziene op YouTube van ien van de leiders. Gewoon te gek. Ik heb ok eheurd, dat ze d’r iene niet meer met wollen nemmen. Want den snurk’n ‘s nachts zo hard, dat de buurman dach’n, dat e noast een holtzageri’je lag te sloapen, zo slim was ‘t. En tussen al dizze evenementen deur, weurd er in ’t Loor de ni’je zomp edeupt deur de burgemeester van Emmelkamp. Dit hele spektakel weud muzikaal begeleid deur de Sjompies. Ja, Verolme oet Rotterdam zol d’r jaloers op west hebben. Jammer, dat de zomp nog gien zeil had, want dat had best ekönd door op de Vechte. D’r stund namelijk nogal wat wind. En dan d’r bi’j, op de diek stunn’n de Sjompies te zingen. Ja, en as die lös trekt... En dan dat geval met oma, den zowat de hele boele in de fik had stoan. Oma weud deur ien van de kleinkinder an de
mouwe trökken: ‘Oma, mu-j ’s in de kökken kieken, ’t is net of d’r vuurwark is.’ Oma op een dräffie noar de kökken. En wat bleek? Stund de panne met vleis in de braand. Ze kon nog net alles op tied oet kriegen. Dus dat was een geluk. Wal was alles zwart van ‘t roet. Mar ja, het had arger könt. De volnde dag kwamen ze van de verzekering um de schade op te nemmen. Die luu hadden drekt deur dat er een schoonmaakploeg an te pas mos kommen. Dat ko-j zo zien. Een dag of wat later kwamen ze van een schoonmaakbedrief um de boele schoone te maken. Toevallig, net op den dag, was oma ok jorig. Now ja, niks an te doen. Dit gong natuurlijk veur. Toen de zölde mör’n de buren op heur verjoordag kwamen, keken die wal ee’m raar op, dat er schoonmakers in hoes rondleupen. Oma had namelijk niet verteld, dat ze een paar daage eer braand had ehad in de kökken. Toen zeg ien van de buren teeg’n oma: ‘Wat een mooi kado van ow man. En wat origineel! Wie denkt door now an, um met de verjoordag een schoonmaakploeg te loaten kommen en alles es goed een beurte te geven!’ Luu, dit was ’t weer, het giet ow goed! ______________________________________ Heeft u suggesties voor ‘Ni’js’? Mail naar:
[email protected]
23
door Annemieke Alfring-Hurink
K
inderjaren
Agnes is samen met haar zus Henriëtte, die nu in Hoogeveen woont, en haar twee zusjes Marina en Chantal, opgegroeid aan de Löstersweg 1. Ze ging, zoals de meeste kinderen in Ane, naar de SprengEl. Agnes zat met twee meiden en later nog met één ander meisje en negen jongens in de klas. Ze zaten met verschillende groepen in een lokaal. Iedereen ging met elkaar om, van jong tot oud. ‘Klein, maar heel gezellig’, vertelt Agnes. Vooral schoolvoetbal en de sportdagen kan Agnes zich nog goed herinneren. ‘We wonnen nooit, maar we hadden altijd dikke lol met elkaar.’ De één-minuut spreekbeurten zijn vooral niet vergeten. Je kreeg een informatieboekje en na enige voorbereiding in de klas, moest je binnen een minuut vertellen waar het boekje nu eigenlijk over ging. Bij rekenen had meester Kassies het altijd over het ‘driede’ rijtje. Na schooltijd werd thuis meestal verstoppertje gespeeld met de buurjongens Koopman. Ook oorlogje spelen werd veel gedaan. ‘We verstopten ons altijd achter dezelfde planten, wat natuurlijk niet heel tactisch was.’ Nu nog steeds, is er contact met de buurjongens Werner, Ruben en Siegfried Koopman. ‘We zoeken elkaar altijd weer op.’ Agnes speelde veel met haar oudere zus Henriëtte. Ze is maar twee jaar ouder en zo hebben ze dan ook veel herinneringen samen. ‘Dat schept een band voor het leven’, vertelt Agnes. ‘We waren altijd twee handen op één buik.’
Agnes Matel
Dit keer in Hotspot: Agnes Matel. Zij is geboren op 6 juni 1993 in Ane en is daar ook opgegroeid. Agnes is de tweede in de rij van vier dochters van Wim en Henny Matel. Ze heeft sinds een jaar verkering met Jelmer Knol.
Foto: Gerrit Brink
24
Gebitsbehandeling bij een kat
Opleiding
Na de basisschool ging Agnes naar het Vechtdal College, waar ze de Theoretische Leerweg volgde. Vooral de uren in het OLC, het Open-Leer-Centrum, waar je zelfstandig aan een weektaak moest werken, zijn Agnes erg bijgebleven. Daar ging je dan weer met heel andere mensen om en dat vond ze heel gezellig. De lessen van de wiskundeleraar waren altijd iets te gezellig. Als je maar ‘Ja, ja, ja’ zei, dacht deze leraar dat je goed meedeed. En een les over graden werd door Agnes lachwekkend gemaakt, door aan haar leraar te vragen, hoeveel graden ze scheel kon kijken in haar geo-driehoek. Na het diploma te hebben gehaald, ging Agnes naar De Groene Welle. Daar volgde ze de opleiding voor paraveterinair. ‘Gewoon een moeilijk woord voor dierenartsassistente, hoor’, zegt Agnes lachend.
Verlossingsstage in Het Gooi.
Bij de opleiding voor dierenartsassistente horen ook praktijkervaringen. Dat heeft Agnes dan ook bij verschillende bedrijven gedaan. Van hondenkennel tot dierenwinkel en van paardenrusthuis tot dierenartsenpraktijken. Een mooie praktijkervaring was de verlossingsstage in Het Gooi. Vier weken lang was ze intern in Blaricum. De Drentse schapen die in het natuurreservaat op de Gooische Hei lopen, leven van januari tot april op het terrein van een schaapherder. Daar zorgde Agnes voor de schapen. De ooien die aan het lammeren waren, hebben een goede verzorging nodig. Het waren lange dagen van soms zes uur ’s ochtends tot één uur in de nacht, maar het was moeite waard omdat het zo vreselijk interessant was. ‘Het is ook zo mooi, als er weer een lammetje wordt geboren, dan vliegt de tijd voorbij’, vertelt Agnes met een grote glimlach.
Boerenleven
Agnes heeft stage gelopen bij het veehouderij bedrijf van Henk Drenthen in De Meene. Daar ging ze melken, kalveren voeren, koeien voeren en alles schoonmaken. ‘Geweldig om te doen en ik op een zo’n groot voertuig, is toch niet zo’n succes. Dus laat mij maar lekker bij de stallen werken’, vertelt Agnes. Een deel van haar praktijkexamen heeft ze dan ook op dit bedrijf gedaan. De leerkrachten die haar moesten beoordelen, wilden haar een ‘goed’ geven, maar daar was haar stagebegeleider Henk Drenthen het niet mee eens. Het moest een ‘excellent’ worden. Dat geeft mede aan dat Agnes een passie heeft voor dieren.
Naar Canada
Omdat Agnes niet precies wist wat ze wilde doen, heeft ze een extra stage gedaan. Ze ging samen met jongens van Veehouderij naar Westlock in Canada, dat een uurtje onder Edmonton ligt. Ze heeft daar haar Engels aardig opgefrist. Agnes zat samen met een Ier in een huisje. Ze hielp daar mee in de stallen, waar ze zich vooral op de kalverafdeling bezig hield. Na haar stage heeft ze met de jongens een tiendaagse Road Trip door de Rocky Mountains gemaakt. Agnes is dan ook zeker van plan om voor een leuke vakantie, een keer terug te keren naar Canada. Wat was het een mooie ervaring!
Tussen dieren
Twee keer per week is Agnes te vinden in Den Velde. Daar melkt ze de koeien bij de familie Bras. ‘Ik vind het gewoon geweldig om te doen’, vertelt Agnes. Agnes werkt sinds november bij dierenartsenpraktijk Salland in Slagharen. Dat is een gemengde praktijk, wat betekent dat ze kleine, maar ook grote dieren behandelen en verzorgen. Agnes gaat het liefst de boer op. Als ze buiten is, is ze op haar best. Ooit wil ze in de dierenartsenpraktijk graag de ‘koeienkant’ op. Vijf dagen per week naar school is echter niets voor haar. Agnes is van de praktijk.
Oranjevereniging
In de Feestweek is Agnes veel in Gramsbergen te vinden. Ze zet zich dan ook al jaren in als jeugdteamlid van de Oranjevereniging. Voor de vrijdagmiddag wordt altijd veel georganiseerd voor de jeugd en daar is het jeugdteam altijd druk mee. Samen proberen ze er elk jaar weer een fantastisch feest van te maken.
Marathon in Berlijn
Als Agnes nog wat tijd over heeft, wandelt ze graag. Ze probeert gewoon zoveel mogelijk buiten te zijn. Door de week is er alleen niet zo veel tijd voor. Ze wandelt niet alleen. Eind september is Agnes van plan om, samen met haar vader en Jelmer, de marathon van Berlijn te gaan lopen. Ze moet alleen nog herstellen van een knieblessure. Maar dat speciale evenement wil ze niet voorbij laten gaan. Haar vader zegt dat het zijn laatste marathon is en voor Agnes is het de eerste. ‘Wat is er mooier dan om dit samen met je vader en je vriend te kunnen doen’, zegt Agnes.
Toekomst
Eerst moet Agnes haar vriend Jelmer overhalen, maar ze gaat toch wel voor een huisje buitenaf. Verder wil ze eerst lekker op de dierenartsenpraktijk blijven en ze hoopt dat deze uitdaging groot genoeg blijft. Maar Agnes maakt zich daar nog niet zo druk om. ‘Ik zie het allemaal wel!’
25
BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn BIJZONDeRE ACTiVIteiTEn 26
18-19-20 JUNI
Zwaluwen Beach-events
V
olleybalvereniging de Zwaluwen organiseert voor het zesde jaar op rij een weekend lang verschillende beachvolleybaltoernooien op de Combibaan. Donderdagavond 18 juni zal het eerste toernooi van start gaan, voor straten en buurtschappen in en rondom Gramsbergen. Dit toernooi start om 19.00 uur en zal om 21.30 uur zijn afgelopen. Vrijdagavond 19 juni zullen allerlei bedrijven- en vriendenteams het tegen elkaar opnemen. Dat toernooi zal ook starten om 19.00 uur en zal om 22.00 uur zijn afgelopen. Ieder team zal er alles aan doen om de felbegeerde wisselbeker te winnen. Zaterdag 20 juni zal worden afgesloten met een toernooi voor com-
27 JUNI petitie-volleyballers. Die dag zal beginnen om 10.00 uur en eindigen om 16.00 uur. Voor dat toernooi komen de volleyballers uit de hele regio, van binnen en van buiten de Gemeente. Het zou erg mooi zijn, als de teams aangemoedigd worden vanaf de zijlijn. Volleybalvereniging de Zwaluwen draagt door dit beach-evenement haar steentje bij aan Gramsbergen Sport voor Kika en hoopt op het eindfeest, 27 juni, een leuke cheque te kunnen overhandigen.
I Eindfeest Sport voor KiKa 27 JUN aterdagavond 27 juni vindt het eindfeest van
Z
Gramsbergen Sport voor KiKa plaats. Op die avond wordt het eindbedrag bekend gemaakt van een maand lang geld inzamelen voor KiKa. Het wordt een feestelijke avond met optredens van Crossroad, de Dikdakkers, DJ Lars Evers en de Moeflons.
Het feest op de Combibaan begint om 18.30 uur met een kinderpro- gramma dat een uur zal duren. Het evenement is voor alle doelgroepen en entree is gratis. De avond heeft een zomers thema: Wil jij een gratis cocktail? Zoek dan in het zand naar een muntje voor een overheerlijke cocktail. Om het laatste geld nog op te halen, is er een veiling met gigantische prijzen! Meer info: www.gramsbergensportvoorkika.nl of www.facebook.com/gramsbergensportvoorkika.nl
27 JUNI Harmonie Crescendo Gramsbergen
O
1 JULI
T
raditiegetrouw houdt Crescendo Gramsbergen op woensdag p zaterdag 27 juni is, in samenwerking met SDG Ane, het afslui1 juli het laatste concert voor de zomervakantie, het Buitentende concert voor de blokfluitgroepen. Alle blokfluitleerlingen concert. Het Jeugdorkest en het Orkest laten een aantal stuklaten dan trots horen wat ze dit jaar allemaal geleerd hebben van Marianne Bosch, hun blokfluit-lerares. Ook zijn het Leerlingorkest en het ken horen. Zoals u van hen gewend bent, maken ze er weer een mooi, afwisselend programma van. Jeugdorkest van de partij, om hun muzikaliteit ten gehore te brengen. We hopen u te ontmoeten bij de Boomhofkerk, aanvang 19.30 uur. U bent van harte welkom om 18.30 uur in Dorpshuis De Binder.
Jaarlijkse schoolzwemwedstrijden
I
n zwembad Hattemat wordt woensdag 1 juli de jaarlijkse schoolzwemwedstrijd gehouden. Vanaf 09.30 uur strijden ongeveer 180 leerlingen om diverse groepsprijzen. Alle deelnemers zwemmen twee afstanden. Gestart wordt met de 25 meter vrije slag en vervolgens moet de 50 meter schoolslag gezwommen te worden. De deelnemers komen uit de groepen 6, 7 en 8 van cbs De Spreng-El, cbs De Akker, obs Prinses Irene en obs Den Velde. Van alle tijden wordt
1 JULI
een totaalklassement opgemaakt, zodat na afloop de wisselbeker kan worden uitgereikt aan de snelste jongen en het snelste meisje. De zwemmorgen wordt afgesloten met een estafette tussen de vier basisscholen. De snelste zwemmers uit de groepen 6, 7 en 8 van hun school, mogen daaraan meedoen. Rond 11.30 uur zal een vertegenwoordiger van sponsor Rabobank Vaart en Vechtstreek de prijzen uitreiken.
De Groene Gramsberger wordt mede mogelijk gemaakt door onderstaande sponsors:
O
p zaterdag 20 juni houdt Eveno Racing Gramsbergen, in samenwerking met de motorclub Gramsbergen en het Classic Racing Team, voor de 12e keer de Gramsberger Classic TT.
Technische Keuring
Voorafgaand wordt op vrijdagavond 19 juni in Gramsbergen, zoals afgelopen jaren, bij Café Bolte de technische keuring van de motoren gehouden. Net als indertijd in Assen, rijden de deelnemende motoren onder politiebegeleiding van het rennerskwartier in Anerveen, naar de plaats van keuring en weer terug. Bij die keuring, tussen 18.30 en 20.00 uur, zijn bijzondere racemotoren te zien en te horen, zoals Honda, BMW, Yamaha, Ducati en MV Agusta. Een must voor de liefhebber! Daarna zal in de tent op het rennerskwartier nog een gezellige avond zijn, waarbij iedereen welkom is.
20 JUNI
Racedag
De trainingen beginnen zaterdagmorgen om 10.00 uur en om 12.30 uur is de officiële opening. Demo-races worden verreden in de 50cc, 125cc, 250cc, 350cc, 500cc, zijspan- en oldtimerklasse. Daarnaast zal een Classic-parade worden gereden met bijzondere motoren en bekende namen van weleer. Evenals vorige jaren is, dankzij de sponsors van Eveno Racing, de toegang gratis. Voor meer informatie: www.eveno-racing.nl
Fotografie: Gerrit Brink
BIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTenBIJZONDeREACTiVIteiTen
AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA AGENDA
12e Classic TT Gramsbergen
Tot 1 juli
27 juni
18, 19 en 20 juni
1 juli
Expositie Schilderijen en tekeningen van Bert Vennik, Dorpshuis De Binder Volleybalvereniging de Zwaluwen Beach-events (zie pag. 26)
19 en 20 juni
Eveno Racing Team Classic TT Anerveen (zie boven)
24 juni
Stichting ProGram Voorstelling Openluchttheater Met leerlingen van muziekschool Erik van ’t Holt en Marco Mepschen Aanvang: 19.30 uur
27 juni
Gramsbergen sport voor Kika Eindfeest (zie pag. 26)
Een GroeNE cadeau-Tip!
Harmonie Crescendo en SDG Ane Afsluitend concert blokfluitgroepen (zie pag. 26) Gymnastiekvereniging Workshops (zie pag. 2) Harmonie Crescendo Buitenconcert (zie pag. 26) Schoolzwemwedstrijden Hattematbad (zie pag. 26)
4 juli
Stichting Trekker Trek Ane Powerspekstakel 2015 (zie pag. 4 t/m 6)
11 juli
Landhoeve Zwieseborg Harmonicadag met Boerenmarkt (zie pag. 2)
18 juli
Stichting Program Voorstelling Openluchttheater Gramsberger Bosje Liedjesprogramma van singer/songwriter Dorothee Spijkers Aanvang: 19.30 uur
1 augustus
Oogstdag Landgoed Wandeltocht Start: Ganzenhoeve, 08.00 - 12.00 uur Afstanden: 7 en 14 kilometer Fietstocht naar Oogstfeest Route afhalen bij Museum en ’s middags bij De Olde Woage Start vanaf 10.00 uur Jubileum 20e Oogstdag met Oogstfeest Van 11.00 – 18.00 uur Landgoed De Grote Scheere
Geef familieleden, vrienden of kennissen, die niet in Gramsbergen e.o. wonen, een origineel cadeau: EEN JAAR LANG DE GROENE GRAMSBERGER VOOR SLECHTS E 25.–! (Bij verzending naar het buitenland wordt extra porto in rekening gebracht)
Stuur een briefje met het bezorgadres van de nieuwe abonnee(s) naar: Dionne Matel, Loozermars Zuid 68, 7783 EK Gramsbergen of mail de gegevens naar:
[email protected] Stort uw betaling op rekeningnr.: NL12 RABO 0147 7942 77 tnv Stichting De Groene Gramsberger in Gramsbergen. Na ontvangst van de betaling wordt voor verzending gezorgd. Het volgende nummer verschijnt: 15 juli. Uiterste inleverdata september-nummer: vóór 5 augustus.