5355

januari < februari < maart 2012

12

België-Belgique P.B. 8500 Kortrijk 3/5355

Verschijnt driemaandelijks - Jaargang 18, nummer 1 - januari/februari/maart 2012 Afgiftekantoor 8500 Kortrijk Mail / P408061 Afzender: Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw, Doorniksewijk 168, 8500 Kortrijk Tel. 056 63 69 50 - fax 056 25 70 84 - e-mail: [email protected] - website: www.pzwvl.be

Inhoud

pag.

Voorwoord

3

Yo Halsberghe is vrijwilliger in de palliatieve thuiszorg Gezocht: vrijwilligers in de palliatieve zorg

4-5 6

Financiële tegemoetkomingen palliatieve zorg: een overzicht Nieuwjaar

7-10 11

Filmbespreking: Mar Adentro

12-13

Koningsdag 15 november 2011

14-15

Sponsoring

16

Gedicht

17

Pannenkoekenactie 2012

18

Dank voor al uw giften in 2011

19

Colofon

20

2

< VOORWOORD > Joost Vermeersch

Voorzitter Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw

Beste lezer Hopelijk heeft iedereen het nieuwe jaar goed ingezet. En hopelijk hebben jullie die gezellige feestdagen met vrienden, familie en dierbaren kunnen doorbrengen. Hopelijk heb je dat ideale cadeau kunnen vinden voor wie je liefhebt. Ik wens het iedereen oprecht van harte. We hebben eindelijk een nieuwe regering. Het wereldrecord regeringsvorming is qua duur alvast heel scherp gesteld. Zo haalde ons land toch nog eens de wereldpers. Ondertussen zijn baarden afgeschoren en goede voornemens gemaakt. Onze politici wens ik veel energie en laat ze boordevol goede voornemens zijn voor het nieuwe jaar. De economische en monetaire situatie ziet er niet rooskleurig uit. Ik ben zeker niet jaloers op hun functie en geef hen alle respijt. Politiek: il faut le faire. In deze tijd van besparingen vrees ik echter dat iedereen slachtoffer wordt, maar onze sector kan het echt niet meer aan om nog minder subsidies te krijgen. Zeker als je ziet hoeveel energie en veelal belangeloze inzet vele mensen voor ons leveren. Er wordt trouwens almaar vaker een beroep gedaan op ons team, wat toch een bewijs is van onze noodzaak? Enfin, misschien moet ik er dit jaar iets minder over schrijven in dit blad. Of heb ik dat vorig jaar al beloofd? Ik blijf er alvast in geloven en zal er verder mijn best voor doen! Veel leesgenot.

“Zelfkennis is als een ziekenhuisbed: proper, maar pijnlijk om in te liggen.” Oskar van der Hallen

3

< DIT WORDT NOOIT ROUTINE > Dit artikel werd geschreven door mevr. Nikita Vindevogel en verscheen op 23 september 2011 in de Krant van West-Vlaanderen. Yo Halsberghe is al tien jaar vrijwilliger in de palliatieve thuiszorg. “Het geeft me enorm veel voldoening dat ik een bijdrage kan leveren tot het kwaliteitsvolle levenseinde van een patiënt”, vertelt Yo. “Maar zoiets word je zeker niet gewoon. Elke situatie is anders.” Wat was de aanleiding dat je met dit soort vrijwilligerswerk bent gestart? Toen mijn kinderen een tiental jaar geleden het huis uit vlogen, wou ik het aantal vrijgekomen uurtjes nuttig besteden. Het is door een advertentie in een weekblad dat ik toevallig bij het Netwerk Palliatieve Zorg ben terechtgekomen. Na lang wikken en wegen heb ik de stap durven zetten. Na een selectie, basisopleiding en stage ben ik gestart in de palliatieve thuiszorg. Tot op vandaag heb ik nog altijd geen spijt. Ik had, bij het zien van die advertentie tien jaar geleden, onmiddellijk het gevoel ‘dat is wat ik wil doen’. Eigenlijk komt dit niet geheel als een verrassing. Ik weet nog dat ik als jong meisje enorm opkeek naar verpleegkundigen, maar ik ben professioneel een totaal andere richting uitgegaan. Wat doet een vrijwilliger in de palliatieve thuiszorg? Wat betekent dit voor jou? In palliatieve thuiszorg zijn respect en discretie prioriteit. Je moet simpelweg respectvol met de mensen kunnen omgaan en de privacy van de patiënt en de familie in acht houden. Wij hebben ook een ondersteunende rol, zowel naar de patiënt als zijn familie. Dat betekent luisteren, praten, lachen, huilen of stil aanwezig zijn. Wij ontlasten de mantelzorger. Veel mensen hebben een verkeerd beeld over palliatieve zorg. Als ik bij een patiënt op bezoek ben, hoeven wij niet constant te praten over het ziek zijn of over het naderend sterven. Als de patiënt daar zelf voor open staat, praten we over alledaagse gebeurtenissen, bekijken we foto’s of halen we herinneringen op. Het kan er gezellig aan toe gaan, maar wanneer de patiënt zijn verhaal, verdriet wil delen, gaan wij geen moeilijke vragen of gesprekken uit de weg. Dat lijkt een hele opgave. Hoe ga je te werk en hoe ga je om met situaties zoals afscheid nemen? Ik stel me in de plaats van de patiënt en vraag me af wat ik wél en zeker niet zou willen. Of ik het goed doe? Na tien jaar weet ik beter hoe ik op bepaalde situaties moet inspelen, maar het is zeker geen routineklus. In het begin had ik het vaak moeilijk dat ik vaak werd geraakt door bepaalde situaties. Intussen heb ik geleerd dat het helemaal niet verkeerd is om geraakt te zijn. Sommige toestanden zijn zo schrijnend, dat je haast een onmens moet zijn om daarbij geen emoties te laten zien. Om met situaties om te leren gaan, krijgen we extra vorming. Elke maand is er supervisie, waarop alle veertien vrijwilligers van de palliatieve thuiszorg Zuid-West-Vlaanderen, samen met de palliatief deskundigen en de psychologe aanwezig zijn. We wisselen ervaringen uit en kunnen vragen stellen om zo zelf situaties in de toekomst beter in te kunnen schatten.

4

We krijgen ook navorming over onder andere het omgaan met het naderende sterfte of over het beroepsgeheim of til- en heftechnieken. Het is een zware, maar boeiende vorm van vrijwilligerswerk. We weten nooit op voorhand hoe lang een ondersteuning zal duren, maar in veel gevallen weet je wel: als ik nu buiten stap, zie ik je niet meer terug. Iedere ondersteuning is anders. Je leert nieuwe mensen kennen, maar dit betekent ook telkens afscheid nemen. Ben je zelf veranderd ten opzichte van tien jaar geleden? Zeker en vast. Ik sta op een totaal andere manier in het leven. Het kan cliché klinken, maar ik geniet meer van de kleine dingen. Als ik thuiskom, besef ik pas hoe gelukkig wij zijn zonder ziekte of andere problemen. Daarnaast word ik door het vrijwilligerswerk ook geconfronteerd met mijn eigen sterfelijkheid. Of ik bang ben om te sterven? Ik durf daar geen antwoord op te geven. Als je zelf niet in de situatie zit, kun je dat niet inschatten. Heeft dit vrijwilligerswerk een weerslag op je privéleven? Dit heeft een weerslag op mijn privéleven, maar zeker geen negatieve, integendeel. Ik ben zelf een rijker mens geworden en thuis word ik door dik en dun gesteund. Het is goed dat ik voel dat ik er niet alleen voor sta, want het is niet min. Er worden vormingen en vergaderingen georganiseerd en ik engageer me ook graag voor de organisatie zelf. Het is vrijwilligerswerk maar zeker niet vrijblijvend. Als je erin stapt, moet je er volgens mij voor honderd procent voor gaan. Anderzijds kan ik niet zeggen dat palliatieve zorg mijn leven beheerst. Ik engageer me gewoon graag, zowel in mijn vrijwilligerswerk als voor mijn gezin. Ondertussen ben ik oma geworden. Het is niet zo dat mijn vrijwilligerswerk mijn volledige vrije tijd in beslag neemt, maar het is wel een onderdeel van mijn leven geworden. Je hebt er nu tien jaar opzitten. Zie je jezelf nog een lange tijd dit soort vrijwilligerswerk uitoefenen? Ik doe dit enorm graag en zolang het kan, zal ik het met veel overgave doen! De dag dat ik er mij niet goed meer bij voel, stop ik ermee. Al denk ik niet dat die er snel zal komen. Dit vrijwilligerswerk geeft een meerwaarde aan mijn leven.

5

T H C O GEZ Vrijwilligers zijn vaak een onmisbare schakel in de palliatieve zorg. Vrijwilligers bieden aanwezigheid bij palliatieve patiënten vooral bij ontbrekende of overbelaste mantelzorg. Luisteren, steun geven, rust brengen, samen een wandeling maken, de krant voorlezen, foto’s bekijken … Er zijn voor de patiënt en zijn familie, dat is de belangrijkste opdracht van een vrijwilliger. Heb je wat vrije tijd en wil je die graag zinvol besteden door je in te zetten voor zwaarzieke mensen?

GEZOCHT: VRIJWILLIGERS (M/V) IN DE PALLIATIEVE ZORG Informatiemoment donderdag 9 februari 2012 om 14 u en om 20 u Kasteel Heule (zaal Klimop) Heulsekasteelstraat 1, 8501 Heule Misschien is vrijwilligerswerk in de palliatieve zorg iets voor jou! Een specifieke vooropleiding is niet nodig. Wij zoeken vooral mensen met een grote luisterbereidheid en een warm hart. Meer info: Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw, Doorniksewijk 168, 8500 Kortrijk Tel. 056 63 69 50 I e-mail: [email protected] I www.pzwvl.be

6

< FINANCIËLE TEGEMOETKOMINGEN PALLIATIEVE ZORG: EEN OVERZICHT > Sofie Caus palliatief deskundige Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw In dit artikel geven we een overzicht van de financiële tegemoetkomingen waar een palliatieve persoon recht op kan hebben. Palliatieve thuiszorgpremie Een persoon, met het statuut van palliatieve patiënt die thuis verzorgd wordt, kan een forfaitaire tegemoetkoming krijgen voor genees-, verzorgings- en hulpmiddelen. Het forfait bedraagt 603,12 euro en wordt voor één maand toegekend. Er zijn voorwaarden om het statuut van palliatieve patiënt te krijgen: medische voorwaarden, er moet permanente ondersteuning zijn door mantelzorg en/of professionele hulpverleners en de intentie om thuis te sterven. De huisarts stuurt een aanvraagformulier naar de adviserende geneesheer van het ziekenfonds (het ziekenfonds moet dit formulier ontvangen vóór de datum van het overlijden van de patiënt). Na goedkeuring door de adviserende geneesheer betaalt het ziekenfonds onmiddellijk de tegemoetkoming. Die is integraal verworven, ook als de patiënt binnen de dertig dagen overlijdt. Het forfait kan een tweede maal worden toegekend als de patiënt na afloop van de eerste dertig dagen verder aan de voorwaarden voldoet. De huisarts moet hiervoor dezelfde aanvraag doen als de eerste maal. Patiënten die in aanmerking komen voor het palliatieve thuiszorgforfait hebben ook recht op de volledige terugbetaling van het remgeld voor huisbezoeken door de huisarts, de thuisverpleegkundige en de kinesist. De thuisverpleegkundige kan een palliatief forfait aanrekenen voor de verstrekte zorg. Dit is een bedrag dat alle verpleegkundige zorg dekt. De patiënt betaalt geen remgeld. Wie het statuut van palliatieve patiënt heeft en thuis kinesitherapiebehandelingen krijgt, hoeft geen remgeld meer te betalen. De patiënt heeft recht op de volledige terugbetaling van de behandelingen als de kinesitherapeut maximum één verstrekking per dag verricht. Sinds 1 september 2007 is ook het remgeld weggevallen voor een tweede kinesitherapiezitting op dezelfde dag bij palliatieve thuispatiënten met een zware aandoening. Gemeentelijke toelagen In de regio Zuid-West-Vlaanderen zijn er tot nu toe twee gemeenten die een toelage voorzien voor palliatieve personen, namelijk de gemeenten Anzegem en Kuurne.

7

Toelage palliatieve thuiszorg gemeente Anzegem De gemeente Anzegem voorziet een toelage voor palliatieve thuispatiënten als tussenkomst in de geneeskundige verzorging, de verzorgings- en hulpmiddelen. De gemeentelijke toelage wordt toegekend indien de palliatieve thuispatiënt op het ogenblik van de aanvraag in de gemeente ingeschreven is én een gelijkaardige premie via het RIZIV ontvangt. Van deze premie moet men een attest kunnen voorleggen. Dit attest kan bekomen worden bij het ziekenfonds. Deze toelage is eenmalig en bedraagt 250 euro. De aanvraag kan gebeuren op de dienst Sociaal Welzijn. De uitbetaling van de toelage wordt zo snel mogelijk geregeld. Indien de persoon ondertussen overleden is, maar er is een bewijs van storting van de premie via het RIZIV is aanvraag van de gemeentelijke toelage nog altijd mogelijk. Toelage palliatieve thuiszorg gemeente Kuurne Ook de gemeente Kuurne voorziet een toelage voor palliatieve thuispatiënten als tussenkomst in de geneeskundige verzorging, de verzorgings- en de hulpmiddelen. De gemeentelijke toelage wordt toegekend indien de palliatieve thuispatiënt op het ogenblik van de aanvraag in de gemeente ingeschreven is én een gelijkaardige premie via het RIZIV ontvangt. De tegemoetkoming bedraagt 250 euro voor palliatieve thuispatiënten. De toelage wordt uitbetaald op naam van de palliatieve thuispatiënt. Bij overlijden van de palliatieve thuispatiënt, heeft de echtgeno(o)t(e) of een wettige erfgenaam recht op de toelage. De tegemoetkoming wordt uitbetaald mits voorlegging van een verklaring van de mutualiteit, waarbij betrokkene is aangesloten, welke volgende elementen bevat: • • •

de bevestiging dat betrokkene een forfaitaire tegemoetkoming voor palliatieve thuiszorg via het RIZIV ontving, het aantal keren dat deze tegemoetkoming is uitbetaald, de periode waarvoor deze toelage is uitbetaald.

In principe wordt deze tegemoetkoming eenmaal uitbetaald. Indien echter uit het attest van de mutualiteit blijkt dat het RIZIV de gelijkaardige toelage voor de tweede maal uitbetaalde, zal de gemeentelijke toelage ook een tweede maal worden toegekend. Voor het aanvragen van de toelage of voor meer informatie kan u terecht in het Sociaal Huis, Kortrijksestraat 2, 8520 Kuurne, tel. 056 73 70 11. Palliatief verlof Palliatief verlof is een vorm van loopbaanonderbreking, zodat men kan zorgen voor een ongeneeslijk zieke persoon die zich in de terminale fase bevindt. Elke werknemer in de privé- en de openbare sector heeft het recht zijn loopbaan hiervoor te onderbreken, ook al is hij geen familielid van de zieke. Een werknemer kan tweemaal verlof voor palliatieve ondersteuning nemen, te beginnen met een maand en verlengbaar met nog een maand. Het verlof kan zowel voltijds als deeltijds worden opgenomen. De financiële vergoeding die men ontvangt, is afhankelijk van het regime waarmee men zijn loopbaan onderbreekt. Als de patiënt

8

overlijdt vóór het einde van de loopbaanonderbreking kan men kiezen of men in loopbaanonderbreking blijft tot de voorziene datum of men het werk vroeger hervat. Om een onderbrekingsuitkering te ontvangen, dient men een aanvraag in bij de dienst Loopbaanonderbrekingen van de RVA. Het aanvraagformulier moet vergezeld zijn van een attest van de behandelende geneesheer van de persoon die palliatieve zorg nodig heeft. De formulieren voor aanvraag van het palliatieve verlof vindt u op www.rva.be onder de rubriek Loopbaanonderbreking. In sommige gevallen en onder bepaalde voorwaarden betaalt de Vlaamse Gemeenschap, bovenop de uitkering van de RVA, een aanmoedigingspremie. U vindt alle nuttige informatie omtrent voormelde Vlaamse aanmoedigingspremies op de website van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap: http://www.werk.be. Voor inlichtingen en voorwaarden belt u het gratis nummer van de Vlaamse Infolijn 1700 of neemt u contact op via e-mail: [email protected]. Uitkering palliatief verlof voor zelfstandigen Vanaf 1 januari 2010 kunnen zelfstandigen, van wie een kind of de partner het levenseinde naderen, een uitkering krijgen wanneer deze zelfstandige zijn beroepsactiviteit tijdelijk stopzet om palliatieve zorg te geven aan zijn kind of partner. Om in aanmerking te komen voor palliatief verlof moeten zowel u als uw ernstig ziek kind, zieke echtgenoot of partner aan een aantal voorwaarden voldoen. Zelf moet u: • gedurende tenminste vier opeenvolgende weken stoppen met werken om uw dierbare te verzorgen • vóór het kwartaal waarin u tijdelijk stopt, tenminste al twee kwartalen onderworpen zijn geweest aan het sociaal statuut • voor die periode in orde zijn met uw bijdragen (als hoofdberoep/maxistatuut) • een aanvraag indienen bij uw sociaal verzekeringsfonds • uw ziek kind moet bij u inwonen en recht geven op kinderbijslag • uw zieke echtgenoot/wettelijke partner moet bij u inwonen. Tijdens het palliatieve verlof heeft u recht op een forfaitair bedrag dat gelinkt is aan het kwartaal van de stopzetting van uw beroepsactiviteit. Het komt overeen met twee keer het maandbedrag voor het minimum rustpensioen als alleenstaande. Het forfaitaire bedrag bedraagt 2014,24 euro. De betaling van de uitkering tijdens het palliatieve verlof gebeurt in drie schijven. De eerste schijf kan betaald worden uiterlijk op het eind van de maand volgend op die waarin u het vereiste medisch attest aan uw sociale verzekeringsfonds heeft bezorgd. Als uw gezinslid overlijdt, ontvangt u de maand daarop geen betaling meer.

9

De betaling stopt ook wanneer u in eigen naam uw activiteit in het betrokken kwartaal verderzet. U moet uw aanvraag voor palliatief verlof indienen bij uw sociale verzekeringsfonds binnen de vier weken vanaf de onderbreking van uw activiteit. Dit kan met een aangetekende brief of gewoon in het kantoor van uw fonds (vraag een ontvangstbewijs). U heeft ook nog een attest nodig van de behandelende geneesheer. Die moet verklaren dat u zelf de palliatieve zorgen zal verstrekken aan uw zieke familielid. Wegvallen persoonlijk aandeel voor patiënten die in een instelling verblijven Sinds 2000 bestaat de forfaitaire tegemoetkoming voor palliatieve patiënten die de intentie hebben thuis te sterven. Patiënten die in een instelling verblijven, konden geen aanspraak maken op deze voordelen. Het Koninklijk Besluit van 16 februari 2009 voorziet nu ook in de afschaffing van het persoonlijke aandeel op de bezoeken die de huisarts brengt bij een palliatieve patiënt opgenomen in een instelling. Opdat de patiënt van deze maatregel zou kunnen genieten moet zijn huisarts een nieuwe aanvraag voor bezoeken aan palliatieve patiënten in een instelling opmaken en opsturen naar de adviserende geneesheer van het ziekenfonds, zelfs als het palliatieve thuisforfait al werd aangevraagd. De verschillende documenten voor aanvraag van de tegemoetkomingen kunt u bekomen op het secretariaat van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen, Doorniksewijk 168, 8500 Kortrijk. U kunt deze ook downloaden op de website www.pzwvl.be onder de rubriek Informatie.

10

NIEUWJAAR Terwijl de tijd zich als een draad doorheen het leven spint, de dagen kort, de avonden lang, de nachten koud en duister zijn, terwijl het oude jaar in een nieuw verglijdt, zo zetten ook de mensen, onontkoombaar verbonden met de tijd, de stap van oud naar nieuw. Vaak een verwachtingsvolle stap boordevol enthousiasme en hoop ... Een krachtige stap, gesterkt door de lessen van het verleden ... Of een eerder aarzelende stap nog gebukt onder het gewicht van het oude ... Een moeizame stap met pijn en gemis als enige bagage ... En soms is daar die hopeloze stap, omdat het nieuwe jaar nooit weer oud zal worden ... Linda Demuynck – Nieuwjaar 2001

2012 10 11

< FILMBESPREKING: MAR ADENTRO > Claire Vanhoutte palliatief deskundige Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw Bij het begin van de film zien we Ramon. Ramon Sampedro is een tetraplegische (verlamming van de vier ledematen) patiënt, al 26 jaar aan zijn bed gekluisterd en bezeten van één ding: hij wil sterven. Hij is volledig bij zijn zinnen, intelligent, gesterkt door humor en ook mentaal sterk. Ramon wil sterven omdat hij vindt dat hij een mensonwaardig leven leidt. Hij veroordeelt niemand die wel kiest voor het leven, maar wil dat anderen zijn keuze respecteren. Het probleem is echter dat hij een beroep moet doen op de hulp van anderen om te kunnen sterven. Het is dus niet zijn eigen beslissing en verantwoordelijkheid, maar ook die van anderen. Ook Julia, de journaliste die zijn verzoek tot euthanasie voor de rechtbank wil brengen, worstelt met de angst om af te takelen door haar ziekte, Cadasil, een vorm van leukodystrofie (groeiafwijking van de witte hersenstof). Vooral het onvoorspelbare hiervan boezemt haar enorme angst in en doet haar beslissen lid te worden van de vereniging Waardig Sterven, vertegenwoordigd in de film door Gené. Zij formuleert het centrale thema van de film, namelijk dat waardig sterven niet betekent mensen helpen sterven, maar wel mensen in vrijheid helpen kiezen voor het leven of de dood. Dat is niet hetzelfde. Het ene is kiezen voor de dood, het andere voor de vrijheid en bij die keuze is angst de grote vijand. Angst kan iemand verplichten te kiezen voor de dood in plaats van het leven en dan is dat geen goede raadgever. Anderzijds kan angst doen kiezen voor het leven uit schrik voor het sterven en ook dat is geen goede zaak. Deze boodschap is naar mijn mening de kerngedachte van de film.

12

Padre Francisco, zelf een tetraplegiepatiënt, die wel een rolstoel wil gebruiken, gaat publiekelijk met Ramon het debat aan over zijn aanvraag tot euthanasie. Hij doet zijn vraag af als een kreet om aandacht en liefde gericht aan zijn omgeving en de maatschappij. Uiteraard heeft dat niets met de grond van de zaak te maken, maar het is wel een argument dat tegenstanders van euthanasie zullen gebruiken in het debat. Indien mensen die uitzichtloos lijden beter begeleid worden en met zorg, aandacht en liefde omringd worden, zullen ze willen blijven leven. Ramon is echter het bewijs van het feit dat dat niet zo is. De dialoog die ze voeren is moeilijk. Als argumenten tegen euthanasie haalt Padre Francisco aan dat het leven meer is dan het bewegen van armen en benen of het schoppen tegen een bal. Ook dat het leven aan God toebehoort en niet aan de mens. Het probleem is natuurlijk dat dit argumenten zijn die aansluiten bij de zingevingsvraag van het leven en dat deze niet door iedereen gedeeld worden. Net zoals bij andere bio-ethische kwesties zoals het abortusvraagstuk draait alles rond de individuele vrijheid die mensen al dan niet hebben. Degenen die tegen abortus of euthanasie zijn, vinden dat niemand het recht heeft om dit te doen en beperken dus in wezen de vrijheid van het individu. Degenen die ervoor zijn, zijn voor deze vrijheid (en zullen ook niemand ertoe verplichten). Vanuit een ethisch standpunt moeten we dus twee dingen onderscheiden: enerzijds euthanasie als dusdanig (zou men er zelf voor kiezen) en anderzijds de vraag of men het aan iemand anders wil verbieden of niet. Dat zijn twee verschillende zaken waarbij het laatste met vrijheid te maken heeft. Dit wordt heel mooi geïllustreerd door de pseudodialoog tussen Ramon en Padre Francisco en het betoog van Ramons advocaat in de rechtbank. Als het op euthanasie aankomt, wordt het zelfbeschikkingsrecht van het individu beperkt vanuit een religieuze overtuiging. De rechtspraak volgt deze religieuze opvatting op vlak van euthanasie, maar bijvoorbeeld niet op vlak van zelfmoord. Ramons verzoek wordt afgewezen. Mar Adrento is een schitterende film die wel degelijk tot nadenken aanzet vooral omtrent de centrale ethische vraag: Heeft een individu het recht een einde aan zijn leven te maken en dit met behulp van de medewerking van anderen? Met andere woorden, is dit zelfdoding, euthanasie of moord? In de film wordt de vraag gesteld in het conservatieve Spanje van de jaren negentig - deze situatie is natuurlijk niet dezelfde als in het België van 2012 waar een euthanasiewetgeving bestaat - maar de ethische vraag blijft natuurlijk. In de film is het Ramon zelf die de vraag stelt, maar ook degenen die hem daadwerkelijk willen helpen (Gené, Julia en uiteindelijk ook Rosa), degenen die zijn vraag respecteren (Manuela, zijn schoonzus en zijn vader) en degenen die niet akkoord gaan met zijn vraag (zijn broer, Padre Francisco en de rechters) zijn allen betrokken bij deze vraag. De context is die van een ontbrekende wetgeving waarbij euthanasie strafbaar gesteld wordt en waar de vraag botst met de zingevingsvraag van alle betrokkenen, de vraag naar het leven na de dood (zoals Rosa ze formuleert) en de religieuze overtuiging. Zeker het bekijken waard …

13

< KONINGSDAG 15 NOVEMBER 2011 > Marylien Baert vrijwilliger palliatieve zorg in de thuiszorg en de thuisvervangende zorgsettings In het kader van het Europese Jaar van het Vrijwilligerswerk, werden vanuit elke provincie een vijfendertigtal vrijwilligers uitgenodigd in het Federale Parlement in Brussel en dat precies op Koningsdag, 15 november. Ook het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen kreeg een uitnodiging om één vrijwilliger naar het huldigingsfeest te sturen. Op 15 november de koninklijke familie kunnen ontmoeten was een speciale gebeurtenis voor mij omdat we als kind altijd een vrije dag kregen op school voor Koningsdag en dat op mijn verjaardag! De verantwoordelijke die deze dag vanuit West-Vlaanderen organiseerde, zorgde ervoor dat ik in contact kwam met Katrien, een vrijwilliger bij Somival in Waregem, zodat we samen met de auto naar Brugge konden reizen, om dan vandaaruit met de bus – voor deze gelegenheid ontleend aan het Belgische leger – naar Brussel te vertrekken. Naast wat lessen in etiquette, vooral over de aanspreekvorm van de koning en de andere leden van de koninklijke familie, was de busrit vooral een gezellige bedoening. Er groeide heel snel een spontaan contact onder de vrijwilligers, een heel verscheiden groep qua leeftijd, motivatie en vrijwilligersorganisatie. Het ging om vrijwilligers in de jeugdbeweging, het voetbal, de jeugd- en bejaardenzorg, de gehandicaptensector enzovoort. Ik was van alle provincies de enige vrijwilliger uit de palliatieve zorg. In de Wetstraat, aan het Federale Parlement, werden we buiten verwelkomd door de Koninklijke Muziekkapellen van de Luchtmacht, de Gidsen en de Marine. Dat gaf een bijzonder gevoel … Die namiddag werden we toegesproken door de heer André Flahaut, voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, mevrouw Sabine de Bethune, voorzitter van de Senaat, Eerste Minister Yves Leterme en tenslotte door de heer Arnold Félix en mevrouw Bernadette Marescaux, allebei concreet verbonden met vrijwilligerswerk. Elke spreker had het in zijn of haar bewoordingen over de meerwaarde van vrijwilligers in welke organisatie dan ook, maar vooral in de maatschappij. Vrijwilligers houden het hart van de maatschappij kloppend, maken de maatschappij sterker, bevorderen solidariteit en verdraagzaamheid, dringen discriminatie terug ... Dit officiële gedeelte werd afgerond met cellist Sébastien Walnier, die – in de sfeer van Koningsdag – de Brabançonne en het Europese Volkslied bracht. De cellomuziek was prachtig en had wat mij betreft als intermezzo tussen de verschillende toespraken vaker mogen klinken. Door omstandigheden was de West-Vlaamse bus als laatste aangekomen in de Wetstraat en dat hield meteen ook in dat de beste zitjes, zowel in de Senaat als in de Kamer, ingenomen waren. Hoog op de laatste rij zitten, betekende wel dat ik een goed overzicht had en alle kans kreeg om het hele gebeuren en de mensen te observeren: de koninklijke familie, twitterende prominenten, fluisterende gedeputeerden en de persmeute.

14

Als afsluiter werden we verrast met een uitgebreid assortiment hapjes en drankjes uit de verschillende provincies. Vooral de Naamse tarte aux macarons heeft me heerlijk gesmaakt! Tijdens de receptie voegde de koninklijke familie zich onder de vrijwilligers en de losse contacten zorgden voor spontaneïteit. Met een goed gevoel keerde ik in onze soldatenbus terug naar huis. De zorg waarmee de dag georganiseerd was, was uitstekend en door de toespraken voelde ik mij als vrijwilliger erkend in datgene waar ik mee bezig ben. Er was ook een zekere fierheid omdat ik als vrijwilliger én vertegenwoordiger van vele duizenden andere vrijwilligers op die dag aanwezig mocht zijn.

15

HUB-pong steunt palliatieve zorg Zes studenten handelswetenschappen aan de hogeschool-universiteit Brussel kregen in het kader van het vak team&taal de opdracht om een project te realiseren en tot een goed einde te brengen. Zij hebben ervoor gekozen om een pingpongtoernooi te organiseren onder de naam HUB-pong en dat zal doorgaan op 3 maart 2012 in het Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderenlyceum te Kortrijk. Iedereen is welkom, jong en oud, sportief of niet. Het inschrijvingsgeld bedraagt 5 euro. Er is ook een bar voorzien. De opbrengst gaat integraal naar Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-WestVlaanderen vzw. Meer informatie vindt u weldra op onze website www.pzwvl.be .

Medewerkers SAVACO kiezen Netwerk Palliatieve Zorg (Zuid-West-Vlaanderen) als goed doel 2012 SAVACO, een informaticabedrijf uit Kortrijk, koos dit jaar Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen als één van de te steunen projecten voor 2012. Dit kadert binnen een SAVACO initiatief om de voorziene budgetten voor nieuwjaarsgeschenken aan klanten op een andere manier te besteden. Namelijk door sponsoring van drie goede doelen. Deze goede doelen werden door de medewerkers zelf aangebracht en dus zeker warm aanbevolen. Uit een lijstje van mogelijke kandidaten werd een finale keuze gemaakt door de twee oprichters van het bedrijf: Carl Sabbe en Rik Vandemoortele. Hierbij waren de mate van betrokkenheid van de SAVACO medewerker en de regionale verankering van het project de twee belangrijkste beslissingscriteria. De volgende organisaties werden geselecteerd: Similes (regio Zuid-West-Vlaanderen), Werkgroep Verder en natuurlijk Netwerk Palliatieve Zorg (regio Zuid-West-Vlaanderen). Stijn Vandebuerie, woordvoerder van SAVACO, geeft wat meer uitleg: ”Dit SAVACO initiatief werd al voor een derde keer georganiseerd. Op deze manier beklemtoont SAVACO haar maatschappelijke engagement maar wil het vooral mensen blijven aanmoedigen om zich elke dag 100% in te zetten voor een warmere samenleving. Een organisaties zoals Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen is broodnodig en verdient het dan ook absoluut om een financieel duwtje in de rug te krijgen. Met veel plezier sponsort SAVACO dan ook 1 500 euro voor de verdere regionale uitbouw van de palliatieve zorg.” Meer info over SAVACO: www.savaco.com

16

Wat een wijs mens wijs maakt, is niet dat hij meer ervaring heeft dan anderen, maar dat hij meer aandacht aan zijn ervaringen schenkt dan anderen. Andrew Cohen

17

Onze jaarlijkse pannenkoekenactie is er weer! Februari nadert met rasse schreden. Februari en palliatieve zorg betekenen dat het weer pannenkoekentijd is!

De opbrengst komt ten goede aan het Netwerk en de vrijwilligerswerking palliatieve zorg van de regio Zuid-West-Vlaanderen. Het is een gelegenheid om de vrijwilligers en allen, die zich inzetten bij de begeleiding van palliatieve patiënten, een blijk van waardering te geven. De pannenkoeken worden verkocht aan 6 euro per kg en zijn per halve kilo verpakt. Leveringen zijn voorzien op donderdag 2, 9 en 16 februari 2012. De bestellingen worden op het secretariaat van het Netwerk verwacht uiterlijk op maandagnamiddag (tot 17 uur) voor de levering op donderdag daaropvolgend. De betaling kan gebeuren door het verschuldigde bedrag over te schrijven op rekening BE04 7765 9217 8431 van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw of contant bij het afhalen van de bestelling. De pannenkoeken kunnen afgehaald worden op het secretariaat op donderdag van 14 uur tot 17 uur of na afspraak. Voor bijkomende informatie en bestellingen kan u tussen 9 en 17 uur terecht op het secretariaat van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw, Doorniksewijk 168 te Kortrijk, tel. 056 63 69 50. Wij danken u van harte voor uw medewerking!

18

< DANK VOOR AL UW GIFTEN IN 2011 > Namens het bestuur, de medewerkers en de vrijwilligers van het Netwerk Palliatieve Zorg ZuidWest-Vlaanderen vzw een oprecht woord van dank aan iedereen die ons financieel gesteund heeft in 2011.

DANK! Met het einde van 2011 eindigde ook de erkenning van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-WestVlaanderen vzw om fiscale attesten uit te schrijven. Er werd een aanvraag voor de verlenging van de erkenning ingediend, maar de behandeling van zo’n aanvraag verloopt heel traag, zodat we u momenteel geen antwoord kunnen geven op de vraag of uw gift in 2012 in aanmerking zal komen voor een fiscaal attest. Dat blijft wachten tot we de administratieve molen hebben doorlopen en het definitieve verdict valt … Ook zonder nieuws over de verlenging van onze erkenning blijven wij voor de financiering van onze werking afhankelijk van bijkomende steun en giften. We hopen oprecht dat u onze organisatie blijft steunen en we heel spoedig kunnen melden dat onze aanvraag is goedgekeurd waardoor u fiscaal beloond wordt voor uw steun. Wij zijn er u alvast heel dankbaar voor! Indien u palliatieve zorg in Zuid-West-Vlaanderen wilt steunen en in aanmerking wilt komen voor een fiscaal attest, dan kan u uw gift overmaken op rekeningnummer BE04 7765 9217 8431 met de mededeling ‘gift 2012 + naam en voornaam’. Als alles meezit, bezorgen wij u in het voorjaar 2013 een fiscaal attest. Het is voorlopig nog even afwachten … we houden u op de hoogte.

19

Redactie: Leen Blomme, Sofie Caus, Linda Demuynck, Kate Vrielynck Eindredactie: Rosemie Van Bellingen Verantwoordelijke uitgever: Joost Vermeersch Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw, Doorniksewijk 168, 8500 Kortrijk Grafische vormgeving: druk Hautekiet, Gullegem

Secretariaat: Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw, Doorniksewijk 168, 8500 Kortrijk Tel. 056 63 69 50 Fax 056 25 70 84 E-mail [email protected] Website www.pzwvl.be De redactie behoudt zich het recht om ingezonden teksten aan te passen en eventueel in te korten in het belang van het tijdschrift. De redactie kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de inhoud van externe bijdragen. Gehele of gedeeltelijke reproductie van artikels is toegelaten mits vermelding van de bron.