473
41796. J. li. DAUBEB
”).
(L. E,)
Uwe zoons hebben zich in alles roortreffelijk gedragen eu liem, die bij n ~ i jaan huis woont., Ban ik niet genoeg prijaeii. A Breda, ce 3 Avril 1648.
4797. SAN M. MERSENNE
*
”).
Het meer is te slecht voor nieuwe proefneuiiiigen niet ,.et kmon. Laat de jouge Pascal toch voortgaan met zijne proeven, maar hij zal, denk i k , tot dezelfde resultaten komen als Descartes, Van die merkwaardige goochelaars in Indië kan ik u niets weer meedeelen. Naar de vliegmachine ben ik nieuwsgierig. A la Haye, le 6 Avril 1648. Door bemiddeling van een Engelschman heb ik nit Frankrijk een prschtige Iiiit van Bologna gekregen.
41798. GRAAF HENDltIK VAN NASSALJ.
(H.a.)
Op het verzoek nameiis mijn zwager, den graaf van Witgeiistein
5),
heb
ik nog geen antwoord ontvaugen. Gisteren kreeg ik bevel de compagnie van kapitein Wterwijck 6 ) naar Aardenburg te zenden. Er blijven hier no slechts 20 compagnieën over; de officieren klagen over al den wachtdienst, dien zij nioeteii doen. Kan Wterwijck, die naar een ander garnizoen verlangt, niet alleen gaan en zijne uitstekende compagnie hier laten? Kon ik maar eens naar den Haag komen, daar toch mijii verzoek aan de Provinciën 0111 liooger tractement als goiiveriieur .seer weijnich avanceert.” Hulst, den 12 Aprilis 1648.
, Ulz. 87. 3) Uitgegeven in Oczrurrs conzplc!/es de Chvistiruot I i t r ! / p ~ sI, No. 47961. Een brief van 14 Juni (L. II.) is zonder eenig belang. 4) Ilet Hs, is in de 13ibliotheqiie Nationale te Pards. Uitgegcven in Oeitcws roinpli.fes d e Clwistiaan ííu!/gatzs, II, 1889, blz. 5Gi. - Zie No. 47S7. 5) Zie No. 4781. 6) Jacob van Uyterwyk deed 24 Jan. 1G45 den eed als kapitein en diende tot IGGS. (Mcded. Bun den Heer Wakker.)
474
4790. H. BRUNO. (L. B.) Brenger dezes, Corn. Kiichlinus uit ' s Bertogenboscli
I),
verzekert n i i l dat
er daar in de buurt vele goede betrekkingen zijn, o.a. die van secretaris van
Oosterwijk. Wilt gij mij daarvoor aanbevelen.? Ik kan niet weg, omdat mijn vader zoo sukkelt. Alcmariae, XIV ?) CI313CXLVIII.
.1800. 1L DESCARTES '). Een boer bij wij in tie buiirt heeft iemand gedood, niaar er z i n vele verzachtende omstandiglieden. Zijne verwanten willen zich tot Z. H. richten. Kunt gij ook iets voor hem doen?
4801. T. TEGNEIUS ').
(L. B.)
Kunt gij brenger dezes, die kapitein wenscht te worden, ook voorthelpen
4802. D. STÖEPFKEN
".
j)?
(L. B.)
Ili heb een xooutje gekregen en zou gaarne willen, dat de Prins en de "Prinses getuigen waren bij den doop. Wilt gU uw best daarvoor doen? (April lli48) 7). 3I desire you will bee pleased to reuiember t.he deduction of the 200 reichsdollers, in casse there bee any nionnyes payd out. The promised lessons for one viol shall bee send with t.hc next oportunity. I would willingly have ~ u ytwo books with the first, when yon shall have done with theni hoever". 4803. AAN GRAAP HENDRIK VAN NASSAU
*>.(H. A.)
Bet verlof van den graaf van Witgenstein is op uw bevel dadelUk verleiigd. %. H. beeft, zonder iets t e zeggen, eene Vau uwe compagnieën uitgekozen, om naar Aardenbiirg te gaan; daaraan is niets meer te doen. Zoodra %. H. van de jacht terug is, zal ik spreken over uw verlof, om naardeiiHaag te komen. A la Haye, le 17" Apvril 1648. Z. H. vindt het goed, dat gij hier komt. i ) Coriielis Kuclilinris (IFIF-1688), geb. te Leiden, was ontv:iiigcr der gemeene middelen in den Bosch, in I G S 2 en latcr ook schepen van die stad.
O) De maand is weggelaten. 3) Het Ils. schijnt verloren, maar de brief is gedrukt, zoiidcr adres, bij Clersclier, I, biz. 488. Zie ook Ocict*i~esd e Descai*~es,V, blz. 262. - Het is niet zeker, dat de brief aan Huygens is gericht en ook het jaartal staat niet vast. 4 ) Zie III, blz. 70. 5) Zonder plaats, datum en jaar. 6) Zie blz. 427. 7) Zonder plaats, datum en jaar. Zie het briefje van 25 April. 8) Zie NO. 4,798,
475
Ili vraag II altijd om raad, .als niijiien grootsten vrund eiide patroii”. De heer Giseliiig sciiepeii van Vlissingen zou gaarne burgemeester worden en, daar de keuze aan Z. H. staat, verzoekt. hij uiijl hem aan te bevelen. Hij heeft mi, eii nog meer mij11 broeder graaf Illaurits, zeer aan zich verplicht, vooral door ziju optredeii i n West-Indië I). Daarom hoop i k , dat gij iets voor hem wilt doen. Hulst, den 17 Spril 1645.
4SO5.
J. SLUYSKEN ’).
(1,. IL)
.
. . . , J e voiis eiivoye par iceliiy une petite curiosite, a scavoir la bible de Frencois Vatablus 3 ) qui surpasse toutes aiiltres a la langue latine, niesmes selon le tesmoiguage que m’en a donné feu le professeur Bogerman ‘), lequel avoit consumé une bonne parthie de sa vie a la version de la bible flamande. En qnoy me rapporte a la lecture de ladite bible de Vatathlus ensenible ses tres doctes conirnentnires ou annotationst et surtout l’imprimerie bien delicate de Henry Steplianns 5, . . Brnhem, ce 2 O / l O ~l’~4vril 164s.
. ..
48Uiì. J. EVERTSEN O ) .
(H. A.)
Ick neiiie de vryecheyt dese regulen aeii] UEd. te scliryveii voor mijn oom, deii heer Joan Ghijseliii ’), dewelclre is genomineert tot het burgemeesterschap deser stede Vlissingen, nevens de heereii Joan Cardon, Jan Pietersen Zeijlmeester en Adriaen van Hecke, ende also0 ick versekert ben, dab UEd. allerwegen by Zyn Hoocheyt vele rermach, bidde UEd. derhalven den voorsz. .heer Ghiselin iii desen aen %yn Hoocheyt favorabel gelieve voor te draegen ende recommandereii , ten eiinde hij tot het voorsz. burgemeesterschap mochte werden gepromoveert, als synde een out, voorsichtich regent deser stede, die daernevens oock vele goede diensten aen de laiiden heeft gedaen ende sonderlinge aen de West Indische Compagnie in Brasil, so0 niet Zyn Ex.tic Graeff Manrits van Nassau, ende oock de vorige voijage selfs als generael aldaer heeft UEd. soude mogen vreemt vinden, gecommandeert den tyt van drie jaren dat ick dit schrijven lichtveerdiclilyck oudermiiide, als syiide bnyten niin beroep, doch bidde daerjegens te considereren, dai ick nevens de nae bloetverwant-
”.
1) Zie No. 4806. Iiij is tot biirgcnieester benoemd. 2) Zie II. blz. G7. Y) Francois Vatablus (t 1547) was professor in het Xicbrccuwsch te Parijs. 4) Johannes Bogerman (157ci-i637), de Iickende godgeleerde en voorzittcr der Synodc in 1618. liij heeft een belangrijk aandeel gehad aan de Statenvertaling. 5) In 1545 had dc beroemde Parijsche drukker Robert Estienne aan een I~ijbelvan LCon de‘Juda aanteekeningen toegevoegd, dic van Batablus heetten te zijn, inaar waarschijnlijk door anderen waren geschreven. Zijn zoon Henri Estiennc (1528-.15‘3S) noemde zich als drukLer IIenricus Stephanus. 6) Zie II, blz 186. 7) Zie No. 4804. 8) Johan Gysselingh was van Dec. 1630 tot Sept. 1634 ,,gedelegueerde bewindhebber“ i n Brazilië geweest en keerde in 163G niet Johan Afaurits daarheen terug als :,Hooge ende secrete Raad”. Ook in den oorlog lieen hij zich zeer oiidersclieiden. In 1Gt.O vertrok hij nam patria.
476
schap daertoe hebbe noch eene consideratie, naeuieiitlyck dat ick verhope, claerdoor te beter t e geraeckeii tot de nominatie van eene der vacerende compagnieen alhier in %eelant, off andere avancement, ende so0 ick mij versekere, UEd. mij in mijn particulier alt$ gnnstich z ü t , vertrouwe van gelycken, hierinne mij zal vrlintschap bewijsen , lietwelck 'levens andere inij ten hoochsten aen UEd. aal obligeren om altijt te blyven . Vlissinghen, den 25"" April 1648.
....
4807.
1). STÖEFFKEN
(L. B.)
I).
Lady Stnuhope ?) zon %. H. en de Prinses Royale verzoeken getuigen te zijn bij den doop van mijn zoon, maar ik heb geen antwoord gekregen. Gaarne zou ik wet.eii, of iemand hen hij dien doop zal vertegenwoordigen. Cleve, the 2.5 day of April Bo 1648.
.
. , . . ,Je BOUS fay cette ci, Monsieur, sur une lettre que j'ay reyeuë d'un mien fillieul, nepveu de feu ma fenime ", lequel depuis deux ou trois X I I S n esté employé es affaires de la cour par Mons. d'ostervoye 4). I1 me mande avoir eu soin d'envoyer ii son Altesse tout ce qu'il pouvoit apprendre des iiitrigues de Ia coiir, et des belles pieces qui se faisoient, et qu'il a pris cette hardiesse par I'odvis de Madame la duchesse de la Tremoille 5 , qui Iriy n dit que son Altesse avoit dessein de donner quelque appointement a un honneste homme capable de ce commerce. Si cela est, Monsieur, j'ose vous asseurer qu'en toute la France on n'en sqauroit trouver un plus propre. 11 a de fort bonnes lettres, ayant esté gouverneiir du baron de Rlet I l est seul et sans charge, portatif, et diligent a escrire, et a ') des habitudes et cognoissances partout, et se plakt a cela. Si son Altesse le vouloit employer et luy donner moyen De heer Bornius is getrouwd de subsister Ia, il la serviroit fidelement". . Wij machten uwe zoons en de andere jongelui.. . , De Breda, le 28 Apvril1648. ").
...
4809.
.
GRAAF HENDRTK VAN NASSAU
!').
(H. A.)
Als de graaf van Solms, goiivernei-ir van Maastricht, die ernstig ziek is, mooht komen te sterven, hoop ik, dat %. R. aan mu zal denken. Door de afwezigheid van mijn sergeaut-majoor kan ik niet zelf nam den Haag komen. Hulst, le 28 Apvril 1648. 4) Zie No. 480%. 2) ne vrouw ran Ilecnvliet. 3) NI. Rivet's eerste vrouw. 4) Willem van Liere, heer van Oosterwijli, gezant te Parijs. 5 ) Zie 111, blz. 4.49. 6) Waarschijnlijk Louis Chalon du Blti, marquis d'Hurellcs, comte de ßussy et deTenare (1619-1658). Iig is Fransch generaal geweest. 7) Er staat: qui a 8) Zie blz. 501. In Maart 1648 huwde hij te Amsterdam Cntliarina van Ceulen. 9) No. 4809a. Een brief van 30 Apr. (H. A.) is ook zonder belang.
477
4810. A. RIVET. (L. B.) Brenger dezes lieb ik het College laten zien; men zal zorgen voor het nieubileereii van de kamers. .On luy a dit les moyens qu’il y a ici pour les exercices et la langue francaise. Cela peuplera nostre College, et lug donnera reputation. J’ay dit au precepteur qu’incontinent apres son arrivée, il doibt donner advis au regent du temps de leur arrivée, afin qu’ilz trouvent toutes choses prestes. Monsieiir le gouverneur I ) ne manquera a leur rendre toutes sortes de civilitéz, non seulement pour leurs qnalitéz, mais aussi pour le soin que Son Alt. Madame en prend. Pour moy je veilleray autant qiie j e pourray a ce qu’ilz y trouvent. du contentement. Il y a quelques petites reparations necessaires pour deux 011 trois ceuts florins. I1 faudra autoriser M.’ Renesse poiir y employer Brefaut et aii pliistost” . . . . . De Breda, le 30 Apvril 1648.
.i) NI. Hauterive.
