AFGIFTEKANTOOR NIEUW-GEEL
België-Belgique PB 2440 Nieuw-Geel 12/477
www.pietersimenon.be/home-fondsenwerving Hier vindt u ons tijdschrift in kleur.
P.209.647 3-maandelijks TIJDSCHRIFT Jaargang 38 oktober-november-december 2012
1
HULPVERLENEN ... MAAR DAN ANDERS Sommigen onder ons komen wel eens, misschien zelfs regelmatig, mensen tegen die behoorlijk in de knoei zitten. Hoe dikwijls zeggen we dan niet: ga eens naar het OCMW, naar de maatschappelijk assistent van het ziekenfonds, naar de huurdersbond, naar de vakbond, naar ... Gemakkelijk gezegd, moeilijk gedaan. Mensen kunnen totaal verward geraken in een kluwen van problemen, die dan op hun beurt weer uitlokkende factoren zijn voor andere zorgen. Niet zelden eindigen ze in een complete chaos en een volslagen apathie. Teveel problemen, onkunde of onmacht om die op te lossen, vechten en verslagen worden, depressie en werkonbekwaam worden, een bedrijfsarts die niet mee is in het hele plaatje, een ziekteuitkering die niet in orde komt, ontslag, werkloosheidsuitkering, onvoldoende inkomsten, uithuiszetting en dan ...Naar welke instantie ga je dan? Bij welke hulpverlener, medisch of niet medisch kan je aankloppen voor hulp, als je tenminste nog de kracht op kunt brengen om dat te doen. Stel dat het je lukt, dan worden er minimale zaken van je verwacht die voor een gezond én verstandig mens bereikbaar lijken. Niet voor mensen die al zo diep in de situatie weggezonken zijn. Zij komen, lees 'kunnen', niet meer in hun eentje uit die zetel om hun leven terug op orde te krijgen: uitkering, nieuwe woning, liefst sociale, alle nodige aansluitingen ... Alles lijkt te moeilijk, is te ingewikkeld én de energie ontbreekt volledig. Hoe kunnen ze zich opnieuw geloofwaardig maken en de stempel 'onwillig' kwijtraken? Deze mensen zijn ziek, onkundig, machteloos en platgeslagen. Misschien tijdelijk, hopelijk tijdelijk, maar hebben op dat moment dringend nood aan hulp. En die hulp, in de mate van 'handje vasthouden' en zoveel mogelijk problemen, tot de kleinste toe, mee helpen oplossen, die hulp, daar hebben de meeste hulpverleners of instanties geen tijd en ruimte voor. Daar hebben ze de gewone mens voor nodig die dit niet doet 'voor zijn werk', die dit doet met hart en ziel en uit zorg, liefde en verantwoordelijkheidsgevoel om een mens opnieuw op de rails te krijgen. Een gewone mens die oog heeft voor detail. Die de verlatenheid kan aanvoelen, de zwakte kan begrijpen, de vrees en de pijn kan aanraken En soms zie je zulke grote mensen, die ondanks hun eigen zorgen, zichzelf wegcijferen en gaan voor het leven van de ander. Mensen die iemand 'opnieuw geboren laten worden'. Zulke mensen zijn 'engelen' om in de kerstsfeer te blijven. En als je ze bezig ziet, kan je alleen maar stilstaan, vol respect en met heel je hart en liefde die mensen zelf ook de kracht toewensen die ze nodig hebben, alle liefde die ze ook zelf zo goed kunnen gebruiken. Onze jongens én ook u, wens ik zulke engelen toe op jullie weg. Een fijne kerstmis allemaal en een fris jaar voor nieuwe hoop en dromen. Rosa
Wij willen met de opbrengst van dit tijdschriftje o.a. de jongens in begeleid zelfstandig wonen, die met het leefloon van 785 euro rond moeten komen, verrassen met een pakket met daarin gezonde voeding en wat extraatjes. Als u samen met ons voor kerstman wil spelen, uw steun is welkom op 000-0102508-76 of IBAN BE91 0000 1025 0876 VZW JONGERENWERKING PIETER SIMENON - 3920 LOMMEL Vanaf 40 euro per jaar ontvangt u een fiscaal attest.
2
Gemeenschapsdienst ... Straffen, maar dan anders
Onze vzw Jongerenwerking Pieter Simenon bestaat uit * het begeleidingstehuis Pieter Simenon * het dagcentrum De Teuten * de HCA-dienst Baal (Bureau Alterntieve Afhandeling Limburg). HCA staat voor Herstelgerichte en Constructieve Afhandeling. Onder alternatieve afhandeling verstaan we: ◦ herstelbemiddeling ◦ herstelgericht groepsoverleg (Hergo) ◦ gemeenschapsdienst ◦ leerproject Slachtoffer in Beeld-Minderjarigen (SIB-M) ◦ leerproject Seksualiteit en Relaties in Balans (SRIB) ◦ leerproject Drugs (ver)antwoord? (DVA) Wie over Baal meer wil weten kan even gaan kijken op www.baallimburg.be. Dat deden wij ook en wij lichtten er voor deze JA de GEMEENSCHAPSDIENST uit. Een jongere pleegt een delict en wordt veroordeeld tot gemeenschapsdienst. ...
Wat is gemeenschapsdienst? Bij gemeenschapsdienst gaat de minderjarige in zijn vrije tijd, gedurende het aantal uren dat door de jeugdrechter wordt bepaald, een werkprestatie leveren in de non-profit sector (sociale en/of maatschappelijke organisaties of instellingen). Aangezien delicten de veiligheidsgevoelens en het algemeen welzijn in de samenleving aantasten, is de samenleving ook slachtoffer en heeft ze dus ook recht op herstel, dit dus via een 'dienst aan de gemeenschap'. Gemeenschapsdienst is ook een reageren op een norm die overschreden wordt, waardoor de norm 'hersteld' wordt of opnieuw bevestigd wordt.
En het doel? Voor de minderjarige is de gemeenschapsdienst een kans om zijn verantwoordelijkheid op te nemen voor zijn eigen daden, de jongere moet immers zélf een actieve inspanning leveren. Daarnaast is het ook een kans om de schade die de jongere aan de samenleving heeft toegebracht te herstellen. Ouders zijn burgerlijk verantwoordelijk voor de daden van hun minderjarig kind. In de gemeenschapsdienst zien ze echter dat hun zoon of dochter zelf verantwoordelijkheid opneemt in het herstellen van hun fout.
3
Voor wie? De jeugdrechter stelt de gemeenschapsdienst voor bij voorlopige beslissing (maximum 30 uren) of legt ze op bij eindvonnis (maximum 150 uren), ook het aantal uren wordt door de jeugdrechter vastgelegd. De volgende voorwaarden in het dossier zijn noodzakelijk: • minderjarige dader, minimum 12 jaar; • bekent de feiten (bij voorlopige beslissing), of de feiten zijn bewezen (bij eindvonnis). • Alle feiten komen in aanmerking, uitgezonderd louter druggebruik en louter seksuele delicten, dus wel als ze in combinatie met andere feiten voorkomen; • woonplaats: Limburg. BAAL krijgt van de jeugdrechter de opdracht om de minderjarige in de uitvoering van zijn gemeenschapsdienst te begeleiden, dit in de gerechtelijke arrondissementen Hasselt en Tongeren. Ter ondersteuning van de methodiek van gemeenschapsdienst zitten de begeleiders samen in een team Gemeenschapsdienst.
Het verloop van een gemeenschapsdienst In de begeleiding van een minderjarige komen de onderstaande stappen terug. De begeleider van gemeenschapsdienst gaat bij de jongere en de ouder(s) op huisbezoek en legt uit wat gemeenschapsdienst precies inhoudt. Tijdens dit gesprek wordt ook al bekeken waar en wanneer de jongere de gemeenschapsdienst kan uitvoeren. De begeleider zoekt dan een geschikte prestatieplaats (dit is de plaats waar de jongere zijn gemeenschapsdienst uitvoert) en legt er een afspraak vast om samen met de jongere een overeenkomst door te nemen en te ondertekenen. In deze overeenkomst staat: • een duidelijke regeling wat betreft de juiste dagen en uren van werken; • een concrete taakomschrijving: de jongere zal op de prestatieplaats meewerken en de taken uitvoeren die hem van daaruit worden opgedragen; • een aantal afspraken over o.a. houding, aanwezigheid, … die de betrokken partijen dienen na te komen; • toelichting rond het beroepsgeheim, dit heeft betrekking op het feit dat de aard van de gepleegde feiten niet medegedeeld kunnen worden op de prestatieplaats omwille van de wet op de privacy; • een clausule van verzekering die door BAAL afgesloten wordt. Na de ondertekening van deze overeenkomst kan de jongere van start gaan met zijn gemeenschapsdienst. Tijdens de gemeenschapsdienst houdt BAAL regelmatig contact, hetzij telefonisch, hetzij door een bezoek ter plaatse. De prestatieplaats en de jongere kunnen ook steeds BAAL contacteren. Na de uitvoering van de gemeenschapsdienst vindt er een evaluatiegesprek plaats op de prestatieplaats in aanwezigheid van de jongere, de verantwoordelijke en/of werkbegeleider van de prestatieplaats en de begeleider van BAAL. De begeleider van gemeenschapsdienst van BAAL maakt van dit evaluatiegesprek een verslag op dat de jongere en ouder(s) te lezen krijgen op een laatste huisbezoek. Bij de jongere wordt tijdens dit laatste huisbezoek nog een inzichtsenquête afgenomen en de antwoorden hierop worden ook verwerkt in het verslag. Tenslotte krijgen jongere en ouder(s) nog de kans om te reageren op het eindverslag, waarna het naar de Sociale Dienst van de Jeugdrechtbank en naar de Jeugdrechter vertrekt. 4
Nieuwsbrief "Gemeenschapsdienst in de kijker"
5
6
OOK IN DE HULPVERLENING WEDDEN WE AL EENS OP ANDERE PAARDJES
NATURAL HORSEMANSHIP bij Kurt Waarom Natural Horsemanship als methodiek?
Natural Horsemanship is een manier van omgaan met paarden waarbij de natuur, de behoeften, het instinct en de psychologie van het wezen paard centraal staan en waarop ingespeeld wordt. Vaak worden hiervoor ook termen als 'paardenfluisteren' of 'natuurlijk paardrijden' gebruikt.
Voor Kurt is dit een alledaagse manier van omgaan met paarden. Uit de jarenlange ervaringen met zowel de paarden als de doelgroepen waarmee Kurt werkt, werd duidelijk dat er geen bijzondere oefeningen moeten verzonnen worden om het wezen paard in te schakelen als opvoed-coachmiddel. Het op een 'natuurlijke' manier omgaan met paarden maakt het al bijzonder genoeg. Zo worden we vanzelf geconfronteerd met wie we zijn, hoe we er staan en met onze sterke en zwakke kanten. Het paard fungeert als het ware als een spiegel. Belangrijk bij deze omgangsvorm met paarden is ons bewust te zijn van het hier en nu. Het paard kiest immers zijn eigen weg wanneer je in gedachten vooruitloopt op de situatie. Kortom, de algemene doelstellingen en de positieve invloed op de persoon vloeien als het ware voort uit deze manier van omgaan met paarden.
Bij Natural Horsemanship staat 'paardentaal' centraal. De communicatie gebeurt voornamelijk via lichaamstaal (vandaar de verwijzing naar het fluisteren). Je kan roepen zo hard je wil, het paard verstaat je toch niet! Binnen deze stroming zijn er nog tal van verschillende visies. Bij elke visie blijft de eigenheid van het wezen paard centraal staan. Ze beogen ook allemaal hetzelfde doel, namelijk een betere band tussen paard en mens. Wat is orthopedagogisch paardrijden? Bij het orthopedagogisch paardrijden wordt het wezen paard doelgericht ingezet als opvoedmiddel. Er kan gewerkt worden rond verschillende ontwikkelingsdoelen zoals communicatie, cognitie, zelfredzaamheid, ... De sessies worden proces- en planmatig opgesteld, het hier en nu blijft echter prioriteit.
Voor wie is orthopedagogisch paardrijden zinvol? Orthopedagogisch paardrijden is niet alleen voor mensen die ervaring hebben met paarden. Enige interesse in het wezen paard is voldoende.
Workshop: 'Natural Horsemanship, een paardenmiddel voor je zelf(beeld'. Kurt: "Op de kracht van paarden doen we reeds eeuwen beroep. Maar dat ze in staat zijn ons te laten kijken naar onze eigen krachten is minder bekend. In het werken met paarden heb je de tijd niet om je aandacht te laten afdwalen. Ze brengen je in het hier en nu. Ze houden je een spiegel voor en laten je eigen authenticiteit zien.
Het kan ingezet worden bij mensen met • een verstandelijke handicap of gedragsproblemen • een pervasieve ontwikkelingsstoornis (ASS) • AD(H)D • psychomotorische achterstand • psychosociale problemen (faalangst, agressie, ...) Kortom voor iedereen die het, om welke reden dan ook, (even) moeilijk heeft!
In deze workshop ervaar je wat dit inhoudt, ga je op zoek naar je eigen krachten en leer je deze te gebruiken. 7
Wie is Kurt Valgaerts? Kurt Valgaerts studeerde in 1999 af als gegradueerde in de orthopedagogiek en kon meteen aan de slag bij het Observatiecentrum Sint-Ferdinand in Lummen. Sindsdien werkt hij er als opvoederbegeleider van minderjarigen met een mentale beperking en/of gedrags- en emotionele stoornissen. Wegens zijn passie voor paarden, stapte hij mee in de werkgroep PK (paardenkracht). Hier zag hij dat de gasten zich bij de paarden ook van een andere kant lieten zien. Vier jaar geleden werd hem de vraag gesteld om een opleiding orthopedagogisch paardrijden te gaan volgen bij de VZW Josta te Gent. Binnen zijn job als opvoeder bestaat zijn taak halftijds uit het organiseren en begeleiden van de sessies orthopedagogisch paardrijden binnen OC Sint-Ferdinand.
Wat zijn de algemene doelstelling binnen het orthopedagogisch paardrijden? º verbeteren van motivatie en waarnemingsvermogen º versterken of herwinnen van (zelf)vertrouwen º afbouwen van angsten, agressie en antipathieën º aanleren van een juiste zelfinschatting º verbeteren van concentratie en uithoudingsvermogen º ontwikkelen van sociale vaardigheden en daarbij een positief sociaal contact º verbeteren van communicatieve vaardigheden º verbeteren van ritmegevoel º vergroten van gevoel voor tijd en ruimte º verbeteren van de sensomotoriek
EN DAN DE PRAKTIJK .... SAMEN NAAR NATURAL HORSEMANSHIP Ongeveer een maand of zes geleden vroeg onze STUT-begeleider, Joeri, of het geen goed idee was om Henk (jongere) te laten deelnemen aan een nieuwe vorm van 'leren'. Niet het intellectuele leren maar het leren 'welke invloed jou gedrag heeft op anderen'. Daar we Henk al enkele jaren begeleiden en deze items steeds weer naar boven komen, leek het me een goed idee. Wie niet waagt.... Dus stuurde ik onze Henk op pad met Joeri. Benieuwd bleef ik achter. Toen Henk terug kwam, was hij vol lof over zijn eerste les. Hij vertelde honderduit. Het was niet allemaal rozengeur en maneschijn, want Henk leerde dat paarden aardig koppig kunnen zijn. Maar wat telde was dat Henk enthousiast was en openstond voor zijn “nieuwe leren”. Het voordeel is dat hij niet eens besefte dat hij aan 't leren was. Hij voelde het aan als werken met of beter nog, trainen van paarden. Volgens hem moest hij het paard opleren. Henk vertelde over de korte inleiding die hij gehad had over paarden, de manier waarop Natural Horsemanship werkt, enz. Hij zei: “Het gaat allemaal om communicatie, wederzijds respect en gelijkwaardigheid. Het is de bedoeling dat het paard gaat doen wat IK wil zonder dat ik praat of bevelen geef. Het paard moet voelen wat ik denk of wil". En ik dacht:: "Yeah wright !!”
8
Hij gaf aan dat het zeker geen gemakkelijke les was en dat het paard hem soms niet begreep. Hij had moeten zwoegen om het paard te laten doen wat hij wou. Maar hij vond het leuk en had al een afspraak voor een tweede les op zak. Ook de tweede keer kwam Henk enthousiast terug van de les. Hij vroeg of ik niet eens mee wilde gaan kijken. Om hem een plezier te doen deed ik dat dan maar, al ben ik zelf niet zo'n paardenfreak. Die dingen zijn zo verdories groot en sterk! Dus gingen we samen naar de derde les. Henk was fier dat hij mij kon tonen wat hij geleerd had en ik was fier om te zien wat 'mijne' gast kon. Ik was verbaasd. Het paard luisterde inderdaad naar Henk zonder dat hij iets zei, enkel een koord (in de hand van Henk, niet eens bevestigd aan het paard) leidde hen. Dat was hun communicatiekanaal. Ging de koord links omhoog wist het paard wat Henk wou, draaide hij ermee rond, was het duidelijk voor het paard wat van hem verwacht werd. Vol bewondering keek ik toe en genoot van het moment tussen gast en paard. Daar kwam echter snel verandering in. De lesgever vroeg of ik het ook eens wou proberen. Ik twijfelde, maar aangemoedigd door Henk kon ik niet anders dan proberen. De lesgever wist er aan toe te voegen dat de 'basic' zo simpel was dat ze voor iedereen te begrijpen was. Oké, leg de lat maar hoog. Ik als perfectionist had maar één wens en dat was dat het paard naar mij zou luisteren, zodat ik niet afging in formaat !! Zeker niet waar een gast en collega bij waren. Ik kreeg nog wat extra tips van Henk. Met klamme handen nam ik het touw vast. Ik had het idee dat ik aan zoveel dingen tegelijk moest denken. “Waar sta ik ten opzichte van het paard? Wat wil ik dat hij doet? Wat moet ik dan doen? En vooral .............. "Waarom doet het paard niets ?????" Je kan het je al voorstellen, mijn vrees werd waarheid. Het paard bleef staan, negeerde mij volkomen en ging lekker grazen. Als overmaat van ramp kreeg ik zelfs zijne 'derrière' te zien. Niet het moment om trots op jezelf te zijn! Het paard toonde geen respect en liet duidelijk merken dat hij er geen zin in had. Daar sta je dan 'te schilderen'!!! Ik probeerde nog met: “'t Is misschien te warm of te laat? Misschien wil hij wat drinken?”. De lesgever zei dat ik 'in mijn kracht' moest gaan staan. Maar hoe doe je dat? Je moet zelfbewust omgaan met je lichaamstaal en je innerlijke kracht (bewustwording), geen macht (prestige). 'Macht' is een uiting van dominantie, ongelijkheid, beter willen zijn, willen bepalen. En óf ik dat wou, als hij maar deed wat ik wilde!! Kracht heeft te maken met gelijkwaardigheid, persoonlijke groei, respect voor elkaar, ... Een paard is een kuddedier, dat een leider nodig heeft. Dat leiderschap kon ik hem bieden. Daarmee zou ik het paard veiligheid en rust geven. De beloning is de medewerking op basis van vrijwilligheid, omdat je paard je erkent en respecteert. Nu, ik ben geen opgever en heb dus doorgezwoegd tot er sprake was van enig resultaat. EN DAT GEEFT EEN GOED GEVOEL! Ik was kei-fier op mezelf en het paard. Bij de minste gewichtsverplaatsing (en da's nogal wat!) reageerde het paard op mijn aanwezigheid. Hij had oog voor mij en deed wat ik vroeg (zonder woorden, wonderbaarlijk). Zelfs Henk was content van mijn eerste prestatie. Er was dus niet enkel de band met het paard maar ook met Henk, hij had mij iets geleerd! Moe maar voldaan zijn we terug richting Lommel gereden. Onderweg zijn we gestopt voor een hapje en een drankje....en heeeeel stoere cowboyverhalen (want zo voel je je wel een beetje!). Veronique 9
DAT WE HET OOIT ANDERS DOEN WIST U AL TOEN OMAR NAAR MAROKKO VERTROK. U weet dat Omar, in het kader van 'Knelpuntdossier' én door hen gesubsidieerd, naar Marokko is kunnen gaan. Hij verbleef daar deels bij Said, een 'ervaringsdeskundige', deels bij een gastgezin waar hij meegeholpen heeft in de schrijnwerkerij van de ene zoon en in de kapperszaak, waar de andere zoon werkte. Omar heeft het op zijn 'Omarse manier' goed gedaan in Marokko. Hij is geland in Zaventem, samen met begeleider Hassan. Kris, zijn individuele begeleidster, is op weg naar het huis van mama, om hem te verwelkomen. Ze vertelt ...
Welcome home! Het is gebeurd... Hij is terug. Ik vertrok om 17.45 u richting Antwerpen, om 19 u kwam ik aan bij mama. Onderweg ontving ik een voicemail van Hassan: Omar zou op de luchthaven aangehouden zijn aan de douane. Eerlijk? Ik dacht dat Hassan een misplaatst mopje maakte. Helaas was dat niet het geval ... Omar was aangehouden omwille van 'oude' feiten. Ik gaf meteen toen ik binnenkwam, de boodschap aan mama. Ze was helemaal van streek. Ze vond het oneerlijk, was boos op de politie. Ik vroeg me vooral af waarom ze hem niet aangehouden hadden toen hij vertrok. Ik werd telefonisch op de hoogte gehouden door Hassan, die samen met Omar meegereisd was, al was er weinig nieuws. De mensen van de politie waren aan het onderzoeken of hij alsnog met Hassan mee kon gaan. Intussen was de consulente ook aangekomen. Uiteindelijk een verlossend telefoontje van Hassan dat ze toch konden vertrekken. We versierden thuis alles. Mama was terug wat opgelucht. Ze bleef wel boos. We hadden afgesproken dat ze die boosheid niet vanaf het eerste moment aan Omar moest laten merken. Ze moest vooral haar fierheid laten zien nu. Als hij zou blijven doorpraten over wat niet leuk was of niet goed, dan zou zij het proberen te draaien naar zijn krachten. We moesten best lang wachten, buiten op het terras: gezellig keuvelen onder vrouwen. Toen Omar aankwam, nam mama haar taak goed op: Omar positief bekrachtigen. Mama zei dat hij het toch wel erg goed gedaan had, dat ze trots was op zijn houding en dat hij inderdaad niet oké behandeld was door de politie, maar dat hij er nu toch was en dat het goed geweest was. We aten samen taart en heel wat andere lekkernijen. Omar vertelde veel. Hij zag er goed uit, vermagerd, dat wel en ... hij moest dringend op bezoek bij de tandarts. Ik merkte tijdens het gesprek dat Omar veel vertrouwen had in Hassan en dat de band tussen mij en mama ook duidelijker was. Ik bedacht dat het goed zou zijn als ik met mama bleef verder werken en Hassan met Omar. Intussen is er een nieuwe school gezocht voor Omar. Hij heeft een studio kunnen huren woont daar nu als student in 'Begeleid Zelfstandig Wonen' (BZW). En wij, wij zijn er weer voor hem en dit keer hoeven we niet meer naar Marokko te reizen voor onze begeleidingsgesprekken. Ik ben blij dat hij terug is! En ik ben trots op hem, hij heeft het goed gedaan daar! Kris, begeleidster
10
HAD HET NIET ANDERS GEKUND?
EN TOEN WERD HET STIL ROND LIAH ... Weet u nog, uit onze vorige boekjes, hoe Liah moest worstelen om rond te komen. Hoe ze zonder uitkering van het OCMW of welke instantie ook, enkel met de kinderbijslag en enkele dagen sporadisch interimwerk probeerde de maanden te overbruggen. Weet u nog hoe dankbaar ze was als er af en toe hulp kwam van een betrokken iemand met groenten, fruit, vlees: noodzakelijke bouwstoffen voor de 6 kinderen die nog bij haar in huis woonden en uiteraard ook voor haarzelf. Wel, die Liah is uit ons gezichtsveld verdwenen en we zijn heel erg ongerust. Liah heeft haar uitkering bij het bevoegde OCMW uiteindelijk niet in orde gekregen, ze kon enkel af en toe brood en beleg komen halen. Ze werd uit haar huis gezet, want de huur kon zij uiteraard niet meer betalen. En toen, op een dag, was Liah weg met haar kinderen. Telefonisch contact was niet meer mogelijk. De kinderen waren al weken niet meer naar school geweest. Jeugdbescherming zal jeugdrechtbank worden, indien ze getraceerd worden tenminste, en de kinderen zullen in internaten geplaatst worden. En dan, dan borrelt de vraag omhoog, niet zonder frustratie, of dit alles niet vermeden had kunnen worden? Wat kost een plaatsing van 5 nog schoolgaande kinderen? Wat kost het personeel dat hierop komt te staan? Wat doet het de kinderen om op deze manier gescheiden te worden van hun moeder? Wat heeft de schoolachterstand al aangericht in de ontwikkeling van de kinderen? Wat kost een uitkering van het OCMW per maand voor een gezinshoofd? Dat weten we wel: 1026 euro. En hiermee, samen met de kinderbijslag, kon Liah het redden. Of de kinderen een plaatsing écht nodig hadden? Ik kan het misschien niet voldoende inschatten, wel weet ik zeker dat ze hun mama nodig hebben, gezond eten, een dak boven hun hoofd. In eenvoud kan men, zoals Liah bewezen heeft, toch kinderen gelukkig opvoeden. Als men afgesneden wordt van basisbehoeften, is men verloren. Wij, wij hebben Liah verloren. En wij zijn ervan overtuigd dat er nog heel veel Liah's rondlopen, en nog veel kinderen, die net als haar kinderen, net als sommige jongeren die bij ons terechtkomen, nood hebben aan en recht hebben op de minimale basisbehoeften. Wie in zijn omgeving mensen als Liah tegenkomt, probeert u zich dit verhaal te herinneren? Misschien iets te ondernemen ... Rosa
11
Iets veranderd willen krijgen ... Welzijnszorg? Welzijnszorg vzw bestrijdt armoede en uitsluiting in Vlaanderen en Brussel. Hiervoor zetten we jaarlijks een grootschalige informatiecampagne op, telkens vanuit een andere invalshoek. We steunen armoedeprojecten en trekken politici aan de mouw als de rechten van sociaal kwetsbare mensen op de helling komen te staan. We geven vormingen aan organisaties en verenigingen waardoor hun werking toegankelijker wordt voor mensen in armoede. En we ontwikkelen educatief materiaal om de armoedeproblematiek bespreekbaar te maken in de klas.
ww.welzijnszorg.be
www.facebook.com/welzijnszorgvzw
Armoede treft 1 op 5 ouderen Met de campagne 'Armoede verjaart niet' wil Welzijnszorg samen met en in naam van onze ouderen vier gelukskaarten trekken, zodat zij op een menswaardige manier hun leven kunnen verderzetten.
Een leefbaar inkomen Het pensioen kan het verschil maken tussen een leven in armoede of niet. België heeft één van de laagste pensioenen van Europa. 3 op 10 Vlaamse ouderen moeten per maand rondkomen met een gezinsinkomen tussen de 500 en 1.000 euro. Voor vele ouderen is het wettelijk pensioen onvoldoende en niet in verhouding tot de reële levenskosten. De kans op extra kosten omwille van zorg of gezondheid nemen toe naarmate je ouder wordt. Een grote groep ouderen loopt daardoor een voortdurend risico op armoede.
Geen zorgen om de (extra) zorg Voor ouderen die in armoede leven blijft de betaalbaarheid van de zorg een serieus knelpunt, maar ook eenzaamheid speelt een belangrijke rol. Vanwege het wegvallen van familie en vrienden ervaren ouderen onvoldoende hulp en bijstand. Hierdoor zijn zij meer aangewezen op de formele zorg die voor hen opnieuw een extra kost betekent.
Een gezonde, veilige en betaalbare woning Het hebben van een eigen woning is geen garantie om niet in armoede terecht te komen. Het huis is vaak oud en verbouwings- of onderhoudswerken zijn te duur voor mensen met een laag inkomen. Er bestaan nog steeds woningen zonder stromend water in de keuken en de badkamer, met een toilet buiten. 1 op 4 ouderen heeft ook geen centrale verwarming. Wie met een beperkt budget afhankelijk is van de huurmarkt is er nog slechter aan toe. Een groot deel van het inkomen gaat dan op aan de huur van de woning.
12
Kunnen meetellen én meedoen Ouderen in armoede ondervinden verschillende drempels om te kunnen deelnemen aan het sociale leven. Uit angst om niet rond te komen gaan ouderen besparen op hun ontspanningsmogelijkheden, het verenigingsleven en vervoer. Het aanbod van vrijetijdsactiviteiten is bovendien niet altijd aangepast aan de verschillende leeftijden binnen de grote groep van ouderen. Wandelingen zijn te ver, fietstochten te vermoeiend, activiteiten te laat geprogrammeerd. Naast deze drempels speelt er nog een minder zichtbaar element mee. De gevoelens van uitsluiting en schaamte zitten zo diep dat ze niet altijd de levensmoed en fut hebben om te kunnen deelnemen aan het verenigingsleven. Uit respect voor Welzijnszorg en uit dankbaarheid voor het feit dat ze ook ons regelmatig opnemen in hun subsidiëring nemen we hier hun rekeningnummer op. Mocht u hen willen steunen ....
U kan een gift aan Welzijnszorg overmaken op rekeningnummer BE21 0000 0000 0303 Een fiscaal attest ontvangt u vanaf 40 euro/jaar
WIE DAGELIJKS GECONFRONTEERD WORDT MET ARMOEDE ZOU NIETS LIEVER WILLEN DAN DAT HET ANDERS WAS ... Leo komt uit een gezin met 4 kinderen. Ze komen uit een oorlogssituatie en zijn intussen al ruim 10 jaar in België. Leo is hier naar school gegaan tot zijn achttiende. Zijn andere broers gaan nog naar school. Zijn ouders zitten nog steeds in een asielprocedure. De vader van Leo had in hun land van herkomst een hoog diploma, waar hij nu niets mee kan doen. Hij maakt momenteel een zware depressie door. Daar zal de situatie niet vreemd aan zijn: oorlogsgeweld, moeten vluchten uit eigen land, niet geregulariseerd geraken, hierdoor geen werkvergunning kunnen krijgen, ... Het heeft hem klein gekregen. Hoe dikwijls horen we niet: "Ja die vreemden, die krijgen wel geld bij een OCMW, maar als wij eens iets gaan vragen ...". Zij, die vreemden, krijgen echter niets, van geen enkele instantie. Niet geregulariseerd zijn, betekent immers ook geen recht hebben op leefloon, kinderbijslag of enige andere tussenkomst van de overheid. Het gezin moet (over)leven van het poetswerk van mama, 7 op 7. Haar rug is kapot. Ze heeft ontzettend veel pijn. Ze heeft geen perspectief, alleen de hoop op regularisatie en eindelijk een leefbaar bestaan op te kunnen bouwen. Dit als haar man werk zal vinden én aangenomen wordt, als zij dan een 'ingeschreven' tewerkstelling krijgt, als er kinderbijslag kan uitbetaald worden. Nog zoveel 'als-en', maar die houden haar nog nét overeind. Het gezin weet nauwelijks meer hoe het de eindjes aan elkaar moet knopen. Elke medaille heeft naast de schijnbaar duidelijke ene kant .. ook een onzichtbare achterkant. Die duistere kant verbergt enorm veel pijn, moeite, armoede ...Die hebben wij gezien. Wij wensen dit gezin toe dat hun asielprocedure, nu eindelijk, na zoveel jaren, een positieve wending krijgt en er nog vóór Kerstmis voor hen een ster gaat schijnen. 13
Als het even teveel wordt doen we het toch gewoon een paar dagen anders. Het ging niet zo goed met Lorenzo. Er werd beslist dat hij enkele dagen met begeleider Rens naar zee zou gaan, op time-out. In een andere omgeving, krachten meten met de natuur, in een één-één-relatie zou hij mogelijk tot rust komen.Er werd een overeenkomst opgesteld en oefeningen meegegeven. Die zouden daar in alle rust doorgenomen worden. Tijdens de rit vertelde Lorenzo dat hij toch heel tevreden was dat hij op time-out kon, er werd hem veel gezegd en hij had rust nodig. In de auto hielp hij mij heel goed, met me attent te maken op de snelheden, tot het melden van de flitspalen en mij zelfs te zeggen waar ik af moest slaan; een echte EnzoEnzo (tomtom). Zo zei hij ook dat ik moest opletten dat we niet zonder diesel vielen en begeleidde hij mij naar het dichtstbijzijnde tankstation. Hier legde hij een oude Duitse man uit dat je alleen kon tanken met een creditcard, waarop de man uit zijn lijden verlost was, na hopeloos te staan proberen, knap van hem. Eenmaal aangekomen in de Peerdevisser te Oostduinkerke checkte hij in aan de balie en vroeg mij om de papieren. Hierop kregen we de uitleg en vroeg Lorenzo achter een stadsplannetje. Vervolgens haalden we alles uit de auto en legden dit in onze kamer en maakten onze bedden op. Met ons lunchpakket in de rugzak vertrokken we naar de zee. Op de dijk peuzelden we onze sandwiches op en dronken we wat lekkers. Daarna lazen we samen nog eens rustig de overeenkomst door en startten we met wat inzichten te verwerven aan de hand van oefeningen op het strand. Toen begonnen we aan onze staptocht van maar liefst 30 kilometer! Tijdens deze tocht kreeg 14
Lorenzo de tijd om eens na te denken over de oefeningen. Het was wonderbaarlijk hoe hij deze verwoordde. Zijn conclusies en ideeën gingen de vrije loop, deze hebben we dan ook genoteerd. Na de verschillende oefeningen te maken rond 'onthouden', kwam Lorenzo zelf met een idee om een schriftje bij zich te nemen en alles op te schrijven als er afspraken gemaakt zouden worden. Hij zou deze laten handtekenen, voor zijn eigen duidelijkheid en voor die van de andere, om zo geen problemen te krijgen of te veroorzaken en zo niet in de fase van onmacht te moeten komen. (Over de verdere inhoud van de gesprekken willen we het hier om privacy-redenen niet hebben. Wel kunnen we zeggen dat de time-out zeker zinvol was. We gaan verder met een leuke anekdote ....) Na dit alles moesten we naar eten op zoek. We waren letterlijk verhongerd en waren aan het trillen op de benen. Ik trok het papiertje van een paar snickers en we dronken een flesje water. Op onze zoektocht zijn we veel op gesloten deuren gestoten. Het is geen hoogseizoen en bijna alles was toe. Enkel de “chiquere restaurants” waren open, maar hier hadden wij geen geld voor. Na lang zoeken en in een andere badstad uitgekomen te zijn, hebben we dan uiteindelijk een Chinees restaurantje gevonden. We zager hier een menu voor 2 personen voor maar liefst 24,50 euro. Als hongerige leeuwen stormden we het restaurant binnen en hebben we onze menu gekozen, zonder nog verder op de kaart te kijken natuurlijk. We werden snel bediend en wat waren we gelukkig! Toen we onze thee en koffie kregen, na de 5 gangen van onze rijsttafel, schrok ik me 'de pleuris' en verslikte ik me in mijn thee. Lorenzo vroeg om uitleg en zag mij eventjes wit en paars tegelijk worden. De Rens die altijd veel voor weinig geld wil en zelfs liefst niets drinkt op café of restaurant omdat je dat in je rugzak bij hebt, had net gelezen dat dit geweldige bedrag van 24,50 euro niet voor 2 personen was, maar dat er P.P. (per persoon) achter stond. Lorenzo kon niet meer van het lachen en de tranen stonden in zijn ogen. Olijk zei hij tegen mij: "Wel Rens misschien heb jij hier ook wel een wijze les uit geleerd tijdens deze time-out." Enkele leuke details wil ik toch nog vertellen. Lorenzo had nog nooit echt Chinees gegeten en nu dan nog wel op restaurant: "Mmm wat is dat toch lekker die 'Hawaiiaanse' soep", waarop ik zei: "Dat is haaienvinnensoep". "Wablief ben ik haai aan het eten?" "Echt waar Rens, die kip is zo lekker met die ui erop". "Lorenzo, dat zijn kikkerbilletjes". Een blik die ik nooit meer vergeet, hihi! Ook tijdens het petanquen is onze vriend er in geslaagd om een petanquebal stuk te gooien op het zand. Het is een krak! En in het naar huis wandelen zei hij me dat hij het plannetje kwijt was gespeeld. Hij kan heel goed toneelspelen en zei dan ook: "Maar een goede scout vindt zijn weg altijd terug". Ik vond de weg inderdaad terug en toen zei hij: "Je leerde me altijd een back-upplan te hebben, jij had dat niet hé, maar kijk eens wat ik hier heb". Jawel, hij had het stadsplan en lachen dat hij deed! Lorenzo wilde, toen we samen het verslag van de time-out opstelden, er nog bij zeggen dat hij deze heel leerrijk vond, dat hij volledig tot rust was gekomen. De volgende morgen na het ontbijt, startten we met een deel socialevaardigheidstraining en speelden we nog eens petanque, dit keer met 7 ballen. Rens 15
KERSTMIS OP ZIJN KAMER Hij ziet de dagen van de kalender langzaam scheuren naar 25 december toe. Verzet en verlangen ergernis en hoop verdriet en kwaadheid Wat zal het sterkste zijn. Hij zit op zijn stoel, de enige, bij het raam en staart vanuit het derde verdiep naar de stad onder hem. Hij woont, hij betaalt, hij leeft schamel, teveel, alleen. Zijn droom zelfstandig volwassen zijn met een leefloon, voor hem alleen maakte hem tot een rijke gast Nu maken 785 euro's hem tot een arme kerel in een te dure studio. Zelfstandigheid is eenzaamheid geworden en de stilte harder dan ooit. Hij staat langzaam op schuurt 3 blaadjes van zijn kalender zet de TV op 'veel te luid' Het dekbed vervangt de warmte van kerstverlichting en hij hoopt op een nieuwe droom Volgend jaar ...
16
