René Posthuma
46 Praktische echtscheidingstips
INKIJKEXEMPLAAR
46 praktische echtscheidingstips René Posthuma
© 2013 Lex Bird Media & RePost Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Lex Bird Media & RePost. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van art. 16h t/m 16m Auterswet 1912 jo. besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijke verschuldigde vergoeding te voldoen.
i
Voorwoord René Posthuma is echtscheidingsadviseur bij ScheidingsCentrum Nederland. Vanuit zijn praktijk kreeg hij steeds vaker de vraag of hij geen praktische echtscheidingstips heeft. Dit bracht hem ertoe om een aantal van deze tips te bundelen in dit e-book. Naast de praktische tips, beschrijft dit e-book hoe het scheidingstraject er uitziet als je gezamenlijk besluit te gaan scheiden. Dit boek is vanuit dit perspectief geschreven. Bij een gezamenlijk echtscheidingsverzoek zetten beide partners, met behulp van een echtscheidingsadviseur, samen de afspraken op papier. In de inleiding, komen eerst de verschillende fases in het echtscheidingstraject aan bod. Daarna geeft Posthuma bij iedere fase verschillende tips. Ook tref je in dit boek praktijkvoorbeelden, handige links en actuele fiscale regels aan. Alle voorbeelden in dit boek zijn praktijkvoorbeelden, de namen die hiervoor gebruikt worden zijn echter fictief. Hopelijk kun je, na het lezen van dit boek, beter tot gezamenlijke afspraken komen en weet je waar je tijdens je scheiding op moet letten.
ii
Over de auteur René Posthuma (1971) is scheidingsadviseur bij ScheidingsCentrum Nederland, een franchise organisatie met kantoren door heel Nederland. Vanaf 2010 adviseert Posthuma zijn klanten in de regio Groningen en Drenthe. Posthuma begon na zijn studie communicatie in 1997 als financieel adviseur bij de Rabobank Noord-Groningen. In 2000 verhuisde hij naar de Rabobank in Zuidlaren, waar hij accountmanager private banking en gecertificeerd financieel planner werd. In 2006 verliet hij de Rabobank om voor de Financiele Service Desk te gaan werken, een inkooporganisatie voor tussenpersonen. In die hoedanigheid kwam hij in contact met ScheidingsCentrum Nederland. In 2010 maakte Posthuma de overstap naar ScheidingsCentrum Nederland. Posthuma begeleidt klanten die gezamenlijk de echtscheiding willen regelen. Vanuit de praktijk kreeg hij steeds vaker het verzoek of hij ook tips heeft. Een aantal van deze tips heeft hij gebundeld in dit boek.
iii
Inleiding: het scheidingstraject Dit e-book is geschreven voor mensen die besluiten gezamenlijk de echtscheiding te gaan regelen en dit willen doen via een scheidingsadviseur. De meeste echtparen hebben echter geen idee hoe het scheidingstraject er uit ziet. Globaal kan worden gezegd dat het traject uit een zestal fases bestaat. Hieronder staat een kort overzicht van deze fases. Scheidingstraject fase 1: kennismaking Tijdens het intakegesprek maak je kennis met de scheidingsadviseur. De adviseur vertelt je wat hij allemaal voor je doet, wat hij van je verwacht en geeft aan wat de kosten zijn. Sommige adviseurs werken met een vaste prijs, anderen juist weer met een uurtarief. Laat je in deze fase goed informeren wat de adviseur allemaal voor je doet. Scheidingstraject fase 2: Inventariseren Als je hebt besloten dat de scheidingsadviseur voor jullie de scheiding mag gaan regelen, begint de tweede fase. In deze fase gaat de scheidingsadviseur inventariseren. Hij vraagt je het hemd van het lijf en wil allerlei documenten van je inzien. Dit is ook nodig, want om de scheiding goed te kunnen regelen heeft hij veel informatie nodig. De informatie die nodig is hangt sterk van jullie persoonlijke situatie af. Scheidingstraject fase 3: Analyseren en adviseren De scheidingsadviseur gaat aan het werk. In de derde fase worden de geïnventariseerde gegevens geanalyseerd en op basis van de wensen van beide partners Hierbij kan hij ook een specialist inschakelen voor bijvoorbeeld een taxatie van je huis. Uiteindelijk bespreekt hij dit met jullie en stemt hij de persoonlijke wensen op elkaar af en stuurt bij waar nodig. Hierbij houdt de echtscheidingsadviseur niet alleen rekening met de wetgeving, maar kijkt de adviseur zeker ook naar de wensen van beide partners en wat redelijk en billijk is.
iv
Scheidingstraject fase 4: Rechtbank of notaris Als aan het einde van de derde fase alles op papier is gezet en alle stukken zijn ondertekent, stuurt de scheidingsadviseur de stukken naar de advocaat. De advocaat moet namelijk de stukken doorsturen naar de rechtbank. Ben je niet getrouwd, maar woon je samen, dan stuurt de scheidingsadviseur de stukken naar de notaris. Scheidingstraject fase 5: Inschrijving in de gemeentelijke registers Het is dan wachten op de uitspraak van de rechtbank. Als de beschikking is opgesteld, is de scheiding nog niet rond. De scheiding is pas definitief als de echtscheiding is ingeschreven in de gemeentelijke basis administratie van de gemeente waar je bent gehuwd. De advocaat zorgt ervoor dat de gemeente de beschikking van de Rechtbank ontvangt. Scheidingstraject fase 6: Nazorg en evaluatie Bij sommige scheidingsadviseurs stopt de dienstverlening na fase 5. Er zijn ook adviseurs die aan nazorg doen. Na de scheiding handelt hij een aantal zaken voor beide partners af en helpt ze bij het aanvragen van toeslagen, heffingskortingen, het versturen van brieven naar bijvoorbeeld het pensioenfonds of een verzekeringsmaatschappij. Pas dan zit zijn taak er op.
v
Alle tips op een rij
TIP 1: WACHT NIET MET VERTELLEN ............................................................ pagina 8 TIP 2: BESPAAR GELD DOOR EEN GEZAMENLIJK VERZOEK ...................... pagina 9 TIP 3: LAAT EEN SPECIALIST JE ECHTSCHEIDING BEGELEIDEN ............... pagina 11 TIP 4: MAAK GEZAMENLIJK EEN AFSPRAAK MET EEN ADVISEUR ............ pagina 13 TIP 5: HEB VERTROUWEN IN JE ADVISEUR ................................................. pagina 14 TIP 6: MAAK DUIDELIJKE AFSPRAKEN OVER DIENSTVERLENING
EN PRIJS .............................................................................................. pagina 15
TIP 7: GEEF ELKAAR DE RUIMTE VOOR EMOTIES ...................................... pagina 17 TIP 8: VERZAMEL ALLE STUKKEN ................................................................ pagina 19 TIP 9: LAAT ANDEREN HET WERK VOOR JE DOEN ..................................... pagina 21 TIP 10: OVERLEG MET ELKAAR OM HET OUDERSCHAPSPLAN
OP TE ZETTEN .................................................................................. pagina 22
TIP 11: STEL VRAGEN, ALS JE HET NIET MEER WEET ............................... pagina 24 TIP 12: VERDEEL DE KINDEREN (OP PAPIER), HET LEVERT GELD OP ...... pagina 26 TIP 13: KIES VOOR PRAKTISCHE OPLOSSINGEN VOOR DE KINDEREN ... pagina 29 TIP 14: MAAK NIET TE STRAKKE AFSPRAKEN, MAAR LEG WEL
EEN GESCHILREGELING VAST ........................................................ pagina 30
TIP 15: ZET OOK LOGISCHE AFSPRAKEN OP PAPIER ............................... pagina 31 TIP 16: BETREK OOK DE KINDEREN BIJ HET OUDERSCHAPSPLAN ........ pagina 32
vi
TIP 17: LAAT EEN KINDERCOACH UW KINDEREN BEGELEIDEN ................. pagina 34 TIP 18: EVALUEER DE AFSPRAKEN, STEL ZE BIJ EN LEG HET VAST .......... pagina 35 TIP 19: MAAK DUIDELIJKE AFSPRAKEN OVER DE WAARDE ........................ pagina 38 TIP 20: LAAT DE ACCOUNTANT DE WAARDE VAN DE ONDERNEMING
BEPALEN ............................................................................................. pagina 40
TIP 21: VERDEEL DE INBOEDEL OP DE MANIER DIE BIJ JE PAST ............... pagina 41 TIP 22: INFORMEER DERDEN TIJDIG ............................................................. pagina 42 TIP 23: PAS BIJ DE VERMOGENSVERDELING OP VOOR DE FISCUS .......... pagina 44 TIP 24: MAAK EEN ALIMENTATIEBEREKENING NAAR HET
TREMARAPPORT ............................................................................... pagina 47
TIP 25: DE KINDEREN GAAN VOOR DE (EX) PARTNER ................................ pagina 49 TIP 26: VERDEEL DE KINDEREN VOOR MEER FISCAAL VOORDEEL ......... pagina 50 TIP 27: VERGEET OOK HET ANDERE FISCALE VOORDEEL NIET ............... pagina 51 TIP 28: VERGEET OOK DE TOESLAGEN NIET .............................................. pagina 53 TIP 29: SCHRIK NIET VAN JE NETTO BESTEEDBAAR INKOMEN ................ pagina 59 TIP 30: VRAAG ALTIJD OM EEN BRUTO-NETTO BEREKENING .................. pagina 60 TIP 31: WEES BEWUST VAN DE KEUZES DIE JE KUNT MAKEN ................. pagina 66 TIP 32: KIES VOOR EEN PROEFPERIODE ..................................................... pagina 67 TIP 33: LAAT JE GOED INFORMEREN OVER JE PENSIOEN ........................ pagina 68 TIP 34: MAAK AFSPRAKEN ALS HET LATER TOCH NIET GOED GAAT ....... pagina 70
vii
TIP 35: RUIL NIET BRUTO TEGEN NETTO ...................................................... pagina 71 TIP 36: EEN AFKOOPSOM IS (SOMS) NIET SLIM ........................................... pagina 72 TIP 37: NEEM DE TIJD ..................................................................................... pagina 73 TIP 38: HET KAN SOMS SNELLER .................................................................. pagina 74 TIP 39: LAAT EEN ANDER DE ECHTSCHEIDING INSCHRIJVEN .................... pagina 75 TIP 40: HOUD HET TEMPO ERIN .................................................................... pagina 76 TIP 41: KIJK KRITISCH NAAR JE VERZEKERINGEN ...................................... pagina 77 TIP 42: DEK FINANCIËLE RISICO’S GOED AF ............................................... pagina 78 TIP 43: VRAAG ALLE TOESLAGEN EN HEFFINGSKORTINGEN AAN ........... pagina 80 TIP 44: ZET DE ALLE VERMOGENSBESTANDDELEN OP DE JUISTE NAAM pagina 81 TIP 45: LAAT JE FINANCIEEL ADVISEUR DE ZAKEN VOOR JE REGELEN .. pagina 82 TIP 46: HANDEL DE ZAKEN ZO SNEL MOGELIJK AF .................................. pagina 83
viii
1 Het gaat niet meer
Hoe moet het nu met ons verder?
Het gaat niet meer Je komt tot de conclusie dat het niet meer gaat. Je wilt scheiden. Maar hoe nu verder? Het belangrijkste is om je partner het nieuws te gaan vertellen. Het komt bijna nooit voor dat twee mensen elkaar aankijken en op hetzelfde moment zeggen: “Schat, wat denk je er van, zullen we uit elkaar gaan?” Vaak is de ene partner ‘verder’ in het denkproces dan de andere.
TIP 1: WACHT NIET MET VERTELLEN
De boodschap brengen is misschien wel het moeilijkste moment. Maar als je het besluit eenmaal hebt genomen, wacht dan niet met het je partner te vertellen. Soms voelt de andere partner de boodschap wel aankomen, maar vaak ook niet. Geef elkaar daarom de ruimte voor emoties. Zorg dat je in alle rust het nieuws kunt vertellen. Doe het dan bijvoorbeeld ook niet waar de kinderen bij zijn. Ook al zijn ze nog erg klein, ze krijgen vaak meer mee dan je lief is. Als de emotie is gaan liggen, dan kom je voor de volgende keuze te staan. Willen we samen de scheiding regelen of is de relatie zo verstoord dat er een advocaat aan te pas moet komen. Via een advocaat kun je een zogenaamd eenzijdig verzoek bij de rechtbank indienen. Uiteindelijk moet de rechter bepalen hoe de echtscheiding geregeld moet worden.
10
TIP 2: BESPAAR GELD DOOR EEN GEZAMENLIJK VERZOEK
Als partijen besluiten om gezamenlijk de scheiding te regelen, is dit niet alleen goedkoper, maar gezamenlijke afspraken zijn ook beter voor de onderlinge relatie. Als er kinderen in het spel zijn is dit een groot goed. Bij een gezamenlijk verzoek dienen beide partijen, via een advocaat, een verzoekschrift bij de rechtbank in. Het is verstandig om dit met behulp van een echtscheidingsadviseur te doen. In het echtscheidingsconvenant leggen partijen de afspraken vast, die ze onderling hebben gemaakt. Als er kinderen zijn moet er altijd een ouderschapsplan worden opgesteld. Laat ik duidelijk zijn, scheiden kost geld. Er wordt wel eens gezegd dat het huwelijk de slechtste belegging in het leven van de mens is. Bij een scheiding kan deze stelling wel eens kloppen. Kies je beide voor een advocaat, dan kunnen de kosten flink oplopen. Helemaal als tijdens de rechtszaak de emoties gaan oplopen en de advocaten iedere zitting met nieuwe argumenten komen. Dit kan dan aardig in de papieren lopen. gf Uit de praktijk:
Uit ervaring weet ik dat veel mensen niet weten hoe het scheidingsproces er uit ziet als mensen gezamenlijk gaan scheiden. Globaal kun je zeggen dat de scheiding in zes verschillende fase kunt onderverdelen. In de inleiding staan deze fases. Het echtscheidingstraject begint altijd met een kennismakingsgesprek bij een scheidingsadviseur. In dit gesprek legt de scheidingsadviseur uit wie hij is en hoe hij werkt. De adviseur legt uit hoe het scheidingsproces in elkaar steekt, wat hij allemaal doet en wat hij van zijn klanten verwacht. Ook geeft hij aan wat de prijs is van de echtscheiding is. Sommige adviseurs werken met vaste tarieven, terwijl anderen weer op uurtarief werken. De hoogte van het vaste tarief hangt af van de situatie van de klanten. Ben je in gemeenschap van goederen getrouwd of op huwelijkse voorwaarden, heb je wel of geen kinderen en moet er dus een ouderschapsplan worden gemaakt, werk je in loondienst of ben je zelfstandig ondernemer. Allemaal factoren die van invloed zijn op de prijs van de dienstverlening.
11
De scheidingsadviseurs die op uurtarief werken, worden dus per uur betaald. Je weet dus van tevoren niet hoe hoog de prijs zal zijn, maar dat wil niet zeggen dat het duurder zal zijn. Het hangt ook hier van de complexiteit van de scheiding af. En belangrijk, aan het kennismakingsgesprek zitten geen kosten verbonden.
12
TIP 3: LAAT EEN SPECIALIST JE ECHTSCHEIDING BEGELEIDEN
Een echtscheiding regelen is ingewikkeld, ook al lijkt een zaak soms simpel. Laat daarom een specialist je echtscheiding regelen, zoals een scheidingsadviseur. Via internet kun je tegenwoordig veel dingen zelf doen. Een verzekering afsluiten of een pizza bestellen, het kan allemaal. Tegenwoordig zie je ook steeds vaker dat je online je scheiding kan regelen. Je moet veel zaken zelf regelen, je spreekt een keer met een adviseur of een advocaat en de scheiding is geregeld. Het voordeel hiervan is dat de kosten het laagst zijn. Er kleven echter een aantal grote nadelen aan het zelf regelen. De echtscheidingsbegeleiding is een specialisme. Veel mensen zijn bereid aan het begin van het huwelijk een groot bedrag uit te geven aan een huwelijksfeest. Waarom dan niet, vaak een minder groot bedrag, besteden aan het goed regelen van het einde van het huwelijk én de gevolgen die dit zal hebben voor het verdere leven van jezelf en je kinderen. De financiële gevolgen kunnen enorm groot zijn als de echtscheiding niet goed geregeld wordt. Uit de praktijk: Ik werd op een ochtend gebeld door de heer Brama die graag informatie wilde over een echtscheiding. Ik ben met hem in gesprek gegaan, zonder zijn vrouw, mevrouw Cornelissen. Iets wat ik eigenlijk nooit doe, maar mevrouw Cornelissen zei dat de heer Brama het maar moest regelen. Mevrouw Cornelissen woonde al een aantal maanden bij de beste vriend van de heer Brama. De heer Brama wilde de scheiding wel regelen en mevrouw Cornelissen vond het allemaal goed. Nadat ik de heer Brama had uitgelegd hoe het scheidingsproces in elkaar steekt, wat mijn rol is en wat ik van mijn klanten verwacht, vond hij dat ik alles wel mocht regelen. “Ik wil dan eerst wel een persoonlijk gesprek met je vrouw”, was mijn antwoord. Ik kreeg mevrouw Cornelissen echter niet te pakken. Ze belde niet terug nadat ik meerdere malen haar voicemail had ingesproken en ook mijn mailtjes werden niet beantwoord. Ook de heer Brama kon mevrouw Cornelissen niet bewegen contact met mij op te nemen.
13
Een paar maanden later nam de heer Brama, enigszins in paniek, contact met mij op. Wat bleek. Mevrouw Cornelissen had op internet gekeken en zag dat de scheiding een stuk goedkoper kon, door het zelf allemaal te doen. Ze kregen een convenant gemaild, dat ze zelf dienden in te vullen. Dat leek makkelijk te gaan en ze waren het wel eens over de verdeling. De heer Brama zou in de echtelijke woning blijven wonen en zou mevrouw Cornelissen uitkopen. Het convenant werd besproken met de advocaat en de scheiding werd bij de rechtbank ingediend. Geen probleem allemaal en vier weken later was de echtscheiding uitgesproken en ingeschreven. Geen vuiltje aan de lucht. Totdat de heer Brama met het convenant bij de bank kwam. Hij had er geen rekening mee gehouden dat de regelgeving voor het verstrekken van hypotheken was aangescherpt. Kon de heer Brama, bij het afsluiten van de hypotheek, de financiering alleen op zijn inkomen lenen, nu was dit niet meer mogelijk. De bank wilde de hypotheek niet verhogen om mevrouw Cornelissen uit te kopen. Een specialist had hem hier direct op kunnen wijzen en dit probleem was niet ontstaan. Er zijn veel meer onderwerpen waar een goed advies belangrijk is. Denk bijvoorbeeld eens aan het uitruilen van het pensioen (bruto) tegenover vermogen (netto) of het verdelen van een lijfrentepolis. En de fiscus kijkt ook nog eens mee of er geen sprake is van schenking, zodat hierover ook nog eens belasting betaald moet worden.
14
