4

HET JONGERENBLAD VAN FNV BOUW

BOUWEN AAN EEN SCHAATSBAAN / 4 HERRE HEEFT VLEUGELS / 18 JONGEREN PIKKEN HET NIET LANGER / 14

Pas op!

TIL JEZELF GEEN ONGELUK

#19 2015

COLUMN

HET JONGERENBLAD VAN FNV BOUW

#19 2015

BOUWEN AAN EEN SCHAATSBAAN / 4 HERRE HEEFT VLEUGELS / 18 JONGEREN PIKKEN HET NIET LANGER / 14

Pas op!

TIL JEZELF GEEN ONGELUK

BAHM! HÉT JONGEREN­ BLAD VAN FNV BOUW!

JONGEREN PIKKEN HET NIET LANGER! Stel, je bent 19 jaar, je verdient amper 5 euro per uur terwijl je precies ­hetzelfde werk doet als een volwassene. Best frustrerend toch? Daar zijn de jongeren van Young & United het niet mee eens. In 2,5 maand ondertekenden 130 duizend mensen hun petitie voor een volwassen loon en overhandigden deze aan minister Asscher. Young & United is hard op weg de grootste jongerenbeweging in Nederland te worden. Daarom in dit nummer van Bahm! veel aandacht voor Young & United. Op pagina 14 een gesprek met Young & United-campagneleider Ron Meyer en op pagina 16 een interview met het Young & United-lid Soufian, die inmiddels landelijk bekend is. Ook hebben we fantastische foto’s van én een gesprek met skydiver Herre Roosma (28) in zijn wingsuit. Over hobby’s gesproken. Wat is er mooier dan van schaatsen te houden en dan ook nog te mogen bouwen aan een nieuwe schaatshal. Bahm! sprak daarover met Niels, Tom, Chantal en Qilian. Kortom: Bahm! zit weer bomvol met interessante verhalen en mooie foto’s. Veel lees- en kijkplezier!

COLOFON

De redactie

Uitgave FNV Pers in opdracht van FNV Bouw Tekst Marijke van der Linde Eindredactie Jenke Willemse Vormgeving en DTP Studio FNV Fotografie Martin de Bouter, Chris Pennarts (p. 21) Druk Senefelder Misset, Doetinchem Oplage 8.000 Bestelnummer B 0867 Order 15175

2

Nee n tege on o halfl

YOUNG & UNITED IS GROWING STRONG

INHOUD

MEISJES, MEISJES... / 11

DE HOBBY VAN... / 18

In Nederland verdient een 18-jarige

Is het een vogel? Is het Batman?

ongeveer 5 euro per uur. Vind je dat

Nee, het is Herre Roosma (28) in

een eerlijk bedrag? En kom je rond

zijn wingsuit! Door de week is hij

met het jeugdloon? Bahm! vroeg het

salarisadministrateur bij Dura

aan vier meisjes met een bijbaantje.

Vermeer, in het weekend skydiver.

VEILIGHEID / 20 Je bent jong en sterk. Tuurlijk draag je die zak zand of lading bakstenen

BIJZONDER WERK / 4

even. Zwaar werk hoort bij de

In Leeuwarden start de ijspret deze zomer op een fonkelnieuwe schaatsbaan

arbeidsongeschikte bouwvakkers

in ‘de Elfstedenhal’. Bahm! spreekt vijf Friese jongeren die meebouwen en

zit om die reden thuis”, waarschuwt

straks zelf hun sporen in het ijs achterlaten.

onze miss Veiligheid, Mireille van

bouw. “Pas op! Je kunt je lijf over­ belasten. Bijna 50% van alle

Gelderen. INTERVIEW / 16 Soufian, Young & United-lid, ging uit de kleren voor een volwassen loon. Zijn strip-act bij een aandeel­ houdersvergadering van Ahold haalde alle landelijke media. “Het doel is bereikt: aandacht voor de slechte arbeidspositie van jongeren”.

3

BIJZONDER WERK

4

FRIESE JONGEREN BOUWEN

ELFSTEDENHAL IN LEEUWARDEN In Leeuwarden start de ijspret deze zomer op een fonkelnieuwe schaatsbaan in ‘de Elfstedenhal’. Bahm! spreekt vijf Friese jongeren die meebouwen en straks zelf hun sporen in het ijs achterlaten. 5

BIJZONDER WERK

NIELS SCHUURMAN Opleiding: installatietechniek BBL ROC Friese Poort Hobby’s: voetballen, ijshockeyschaatsen Status: vriendin Woonplaats: Leeuwarden

‘Het is gaaf om hieraan mee te bouwen’

6

Friezen zonder een indoor schaatsbaan, dat kan natuurlijk niet. Daarom gaf de provincie Fryslân bouwcombinatie Dijkstra Draisma-Jorritsma Bouw de opdracht een nieuwe schaatshal te ­bouwen: de oude raakte in verval. In deze nieuwe ‘Elfstedenhal’ ligt de basis voor de 400 meter lange baan er al: een betonnen vloer met gootjes rondom voor de waterafvoer. Ook de hal waar een piste voor ijshockey, shorttrack en kunstschaatsen komt, is zo goed als af. Op ­ 8 augustus starten er de eerste wedstrijden voor de short trackers.

CIJFERS 1.338 heipalen 5.000 kub beton 100 km vloerverwarming 16.000 m2 dakbeplating 540 ton betonijzer 85 km vloerleidingen 1 houten spant weegt 3.300

200 LAMPJES

“Het is gaaf om hieraan mee te bouwen”, vinden de jongeren die werkzaam zijn op dit project. De meesten staan al vanaf vijfjarige leeftijd op het ijs en maken straks zelf gebruik van de schaatsbaan. Zo ook leerling-elektriciens Tom (17) en Niels (20). Als zij hier in de toekomst een ritje maken op hun ijshockyschaatsen, wijzen ze vast trots naar de verlichting in het plafond. Deze jongens legden elektra

kilogram

BIJZONDER WERK

TOM BIESMA Opleiding: installatietechniek BBL ROC Friese Poort Hobby’s: sleutelen aan zijn brommer, ijshockeyschaatsen Status: vriendin Woonplaats: Beetgem

7

8

BIJZONDER WERK

CHANTAL ROSEBOOM Opleiding: bouwkunde NHL Leeuwarden Hobby’s: paardrijden

aan voor zo’n 200 lampjes, van led-verlichting voor het plezierschaatsen tot tl-buizen voor de wedstrijden. Dit is hun eerste grote project. “Je moet je kop erbij houden. Als je twee draden niet goed aansluit, werkt de hele boel niet en moeten alle doosjes weer open om het probleem op te sporen”, vertelt Tom. In de schaatshal klommen de jongens het dak op, namen de maten op voor de lichtlijnen en boorden gaten om de kabels door te halen. “De combinatie van denkwerk en met je handen bezig zijn, maakt het werk ­interessant”, vinden ze. In de

ijshockeyzaal monteerden ze brandmelders en verlichting boven de strafbanken en ­tribunes. Niels laat de kabels zien die zij netjes langs houten koofjes in het plafond bevestigden. “Het mooie aan ons werk in deze ruimte is dat alle elektra zichtbaar is. Verstoppen in de wanden was niet nodig: in de koofjes kun je de kabels ­namelijk niet wegwerken en de elektra is toch niet zichtbaar voor bezoekers”, zegt hij. ELFSTEDENTOCHT IN TIEN MINUTEN

De schaatshal is zo ontworpen, dat het net lijkt alsof je door de

Friese elf steden schaatst: ­houten spanten aan het plafond gaan door voor bomen en witte kolommen in het hartje van de hal stellen lantarenpalen voor. Het metselwerk in de wanden is vergelijkbaar met die van Friese woningen. “Ik vind het ontwerp erg gaaf, vooral de led-verlichting aan de buitenkant die schaatssporen moeten voor­ stellen”, zegt Chantal (19). Ze loopt stage bij Jorritsma Bouw en wil later architect worden. Nu werkt ze op kantoor en kijkt mee op de bouwplaats. Ze doet van alles: mailtjes beantwoorden, omwonenden up-to-date houden over de werkzaam­-

Status: vriend Woonplaats: Leeuwarden

9

‘De gootjes voor de waterafvoer van de banen zijn mijn werk’

heden en uitvoeringsvergaderingen notuleren. Vorige week berekende ze aan de hand van het bestek de grootte van de stellingkasten voor de schaatsen en zette de kasten zelf in elkaar. “Het is leuk om mee te bouwen aan iets waar veel mensen straks gebruik van maken”, vindt ze. KOZIJNEN & KOOFJES

Daar is timmerman-leerling Friso (28) het mee eens. “Aan een project als dit werk je maar een keer in je leven mee”, zegt hij. Friso timmerde er flink op los: van houten bakken voor de 10

bouwstort tot kozijnen en deurposten op verschillende plekken in het pand. “Ik doe elke dag wat anders. Dat maakt het werk uitdagend.” Zijn meest recente klus was in het restaurant, daar plaatste hij kozijnen voor de ramen die uitkijken op de ijshockeybaan en koofjes voor de ventilatie. “Dit was een pittig klusje, omdat er verloop zit in het plafond. Dat moest ik doorberekenen in het timmerwerk. Gelukkig word ik steeds beter in berekeningen maken.” Het duurt even voordat Bahm! de andere timmerman-leerling,

Qilian (17), vindt: hij zit in de kelder in de schaatshal. Hier haalt hij de oude bekisting eruit om plaats te maken voor de ­leidingen die de banen straks koelen. Hij kan hier niet rechtop staan en verwijdert op zijn knieën de moeren met een ratel. “Dit is niet het leukste werk, maar het moet ook gebeuren. Gelukkig zijn mijn werkzaamheden afwisselend. Zo heb ik ook samen met mijn collega’s de gootjes voor de waterafvoer van de banen ge­goten met beton: 400 meter lang!”, vertelt hij. Dat zijn een hoop meters om trots op te zijn.

QILIAN THIJSSELING Opleiding: allround-timmerman, Friesland College Heereveen Status: vrijgezel Hobby’s: schaatsen op een meertje achter zijn huis, als het vriest Woonplaats: Lemmer

MEISJES, MEISJES, MEISJES...

JE VERDIENDE LOON? In Nederland verdient een 18-jarige ongeveer 5 euro per uur. Vind je dat een eerlijk bedrag? En kom je rond met het jeugdloon? Bahm! vroeg het aan vier meisjes met een bijbaantje.

11

MEISJES OVER... JEUGDLOON

ASTRID GEELS (19) STUDENT HBO ENGINEERING, INNOVATION & DESIGN, BIJBAANTJE: SERVEERSTER BIJ EEN BISTRO, EURO’S: € 7,- PER UUR/TUSSEN € 250,- EN € 300,- PER MAAND KOM JE ROND MET DIT SALARIS? “Nu nog wel, want ik woon bij mijn ouders. Volgend jaar krijg ik geen bijdrage van hen en ook geen studiefinanciering meer. Mijn woning, eten, studie, boeken: alles moet ik zelf betalen.” VIND JE DAT JE RECHT HEBT OP EEN VOLWASSEN LOON? “Ja. Ik werk al een paar jaar bij hetzelfde bedrijf en ben een van de meest ervaren medewerkers. Ik werk zelfs nieuwe medewerkers in die ouder zijn dan ik. Dan klopt het toch niet dat zij meer verdienen?” HEB JE WEL EENS OM LOONSVERHOGING GEVRAAGD? “Ja. Mijn leidinggevende zei dat hij er niets aan kon veranderen, omdat een uitzendbureau ons uitbetaalt en het loon vast ligt. De werkgever doet toch wel wat hij zelf wil. Daarom moet de overheid de leeftijds­ grens voor het volwassen loon verlagen naar 18 jaar.”

DANAE KAINAMA (18)

HEEFT EEN WERKGEVER HET RECHT JE CONTRACT NIET TE VERLENGEN ALS JE 23 JAAR WORDT?

STUDENT JOURNALISTIEK/COMMUNICATIE, BIJBAANTJE: MEDEWERKER

“Nee, dat vind ik echt niet kunnen. Ik werkte hiervoor bij de AH en

BIJ MCDONALDS, EURO’S: € 4,05 PER UUR/€ 133,- PER MAAND

daar gebeurde dat. Daarom nam ik zelf ontslag.”

KOM JE ROND MET DIT SALARIS? “Ja. Ik woon nog bij mijn ouders, zij betalen mijn studie en ik krijg studiefinanciering. Ik kan pas op mezelf wonen als ik afgestudeerd ben en een baan heb, want ik heb meer geld nodig om de huur en inboedel te ­betalen en te sparen voor later.” VIND JE DAT JE VANAF JE 18E RECHT HEBT OP EEN VOLWASSEN LOON? “Ja. Als we al mogen autorijden en alcohol kopen, waarom krijgen we dan geen volwassen loon? Het is ook niet eerlijk dat een 23-jarige meer v ­ erdient dan een 18-jarige: bij ons werkt iedereen even hard.” HEEFT EEN WERKGEVER HET RECHT JE CONTRACT NIET TE VERLENGEN ALS JE 23 JAAR WORDT? “Nee, dat vind ik niet kunnen. Dit overkwam een klasgenoot van mij die bij A&H werkte. Nu werkt hij bij een lokale supermarkt en verdient € 1,- per uur meer. Zo hoort het.” MOET DE OVERHEID ZICH ERMEE BEMOEIEN? “Ja, ze had al veel eerder iets moeten doen.”

12

JUDITH VAN ZON (17) STUDENT MBO SIGNMAKER, BIJBAANTJE: MEDEWERKER IN EEN POOLCAFÉ, EURO’S: € 5,- PER UUR/€ 130,- IN DE MAAND KOM JIJ ROND MET DIT SALARIS? “Ja, want ik woon bij mijn ouders. Ik geef alleen geld uit aan kleding, feestjes en sigaretten. Als ik 18 jaar word, ben ik klaar met mijn ­opleiding en wil ik bij een reclamebureau werken en daarnaast bij het poolcafé. Dan heb ik genoeg geld om rond te komen.” WIST JE DAT JE ONGEVEER DE HELFT MINDER VERDIENT DAN IEMAND VAN 23 JAAR? “Nee. Ik snap wel dat werkgevers het jeugdloon uitkeren, het is beter voor hun bedrijf. Alleen is het natuurlijk wel jammer voor de mede­ werkers die er langer werken en goed hun best doen.” VIND JE DAT JE VANAF JE 18E RECHT HEBT OP EEN VOLWASSEN LOON? “Nee. Jongeren hebben toch ook minder uitgaven? Ze hebben geen woning en geen kinderen. Ik ben niet zo bezig met geld en hoef niet

MICHELLE PENNING (20)

per se meer te verdienen.”

STUDENT HBO HUMAN RESOURCE MANAGEMENT, BIJBAANTJE: ADMINI­

HEEFT EEN WERKGEVER HET RECHT JE CONTRACT NIET TE

STRATEUR OP EEN KANTOOR EN COSMETICAVERKOPER, EURO’S: € 8,-

VERLENGEN ALS JE 23 JAAR WORDT?

PER UUR/€ 12,- PER UUR (OP PROVISIEBASIS)/€ 300,- PER MAAND

“Dat zou mijn baas niet bij mij doen. Er werken ook jongeren boven de 23 jaar bij ons en zo hoort het ook, vind ik.”

KOM JE ROND MET DIT SALARIS? “Omdat ik nog bij mijn ouders woon wel, anders zou ik het niet redden. Ik heb een tweede baantje omdat ik dan geld heb voor extraatjes, zoals leuke uitjes en kleding.” VIND JE DAT JE VANAF JE 18E RECHT HEBT OP EEN VOLWASSEN LOON? “Ik ben bang dat als de leeftijd verlaagd wordt, een werkgever sneller geneigd is om iemand aan te nemen die ouder is en meer ervaring heeft. Het is beter om de leeftijd te verlagen naar 21 jaar of om de ov-jaarkaart voor studenten en studiefinanciering te behouden.” HEEFT EEN WERKGEVER HET RECHT JE CONTRACT NIET TE VERLENGEN ALS JE 23 JAAR WORDT? “Het is natuurlijk niet netjes. Toch begrijp ik het wel. Ik volg zelf een studie in de HR-richting en houd me bezig met personeelszaken. Je probeert zoveel mogelijk kosten te besparen.” WAT ZOU JIJ IEMAND VAN 18 JAAR BETALEN ALS JE WERKGEVER WAS? “Een bedrag iets boven het jeugdloon: € 7,50 per uur. Maar dan moet de werknemer zich wel goed inzetten en mag je als werkgever eisen stellen.”

13

5 VRAGEN OVER

Uit protest kleden jongeren zich uit op de 1 mei-manifestatie van de FNV in Amsterdam.

YOUNG & UNITED IS GROWING STRONG INFO

130.000 KEER ‘NEE’ TEGEN HALFLOON

Ben jij het ook zat om te werken voor een half loon? Sluit je aan bij Young & United. Ga naar youngandunited.nl Alleen als we heel sterk en groot zijn, kunnen we onze toekomst verbeteren!

14

Binnen 2,5 maand verzamelden ze 2.000 nieuwe leden en 130.000 handtekeningen. Zeven politieke partijen zijn inmiddels overtuigd: halfloon en kruimelcontracten, dat kan echt niet meer! Vijf vragen aan Young & United-campagneleider Ron Meyer (33).

HALFLOON

1. WAAROM KOMEN JULLIE ­ IN ACTIE?

“Nederlandse werkgevers buiten jongeren uit. Tot je 23ste verdien je het jeugdloon. Als 18-jarige ­levert dat ongeveer € 4,- per uur op, dat is € 690,- per maand als je fulltime werkt. Daar kun je niet van leven. De gemiddelde huurprijs alleen al is ruim ­€ 400,-! Een 23-jarige verdient de helft meer. En als je 23 wordt, verlengen werkgevers je contract niet en nemen weer een goedkope 18-jarige in dienst. Dat levert bedrijven miljoenen euro’s winst op. In alle buurlanden krijgen 18-jarigen volwassen loon of 83% ervan. Nederland kan niet meer achterblijven.” 2. MAAR JONGEREN HEBBEN TOCH OOK MINDER TE ­BESTEDEN?

“Veel jongeren moeten zelf hun studie, boeken en huur betalen. En wat dacht je van de 400.000 werkende jongeren, zoals mbo’ers die vanaf hun 18e of 19e fulltime werken? Dit zijn mensen die een volwassen leven leiden. In Nederland worden 18-jarigen in alle opzichten – behalve als het om salaris gaat – als volwassenen behandeld. Je mag autorijden, stemmen, trouwen en alcohol kopen. Een zorgverzekering van € 100,- per maand is verplicht en de regering kan

je oproepen voor het leger als er oorlog uitbreekt. Het is ­belachelijk dat diezelfde ­jongeren werken tegen halfloon en met nul-urencontracten.” 3. ALS HET QUA LOON NIET MEER UITMAAKT, NEEMT EEN WERKGEVER TOCH SNELLER EEN 23-JARIGE MET MEER ERVARING AAN?

“Het effect is dat de werkgever op kwaliteit let in plaats van op leeftijd: zo hoort het ook! Bovendien geven we onze ­economie een financiële injectie als we de leeftijd verlagen en daar profiteren werkgevers ook van. Het geld gaat niet meer naar buitenlandse aandeel­ houders, maar wordt door jongeren uitge­geven in Nederland. In de detailhandel, supermarkten en horeca, op plekken waar ze zelf werken! Uiteindelijk ­creëren we op die manier 10.000 extra fulltime banen.” 4. HOE STRIJDEN JULLIE?

“We verenigen werkende jongeren en geven hen een zetje. Samen bedenken we verassingsacties om het probleem op de politieke agenda te krijgen. De speech die Young & United-lid Soufian Afkir hield tijdens de aandeelhouders­vergadering van Ahold is daar een voorbeeld van. Ook onderbraken we

Campagneleider Ron Meyer

werkgeversconferenties en dansten op vergadertafels. Minister Asscher kreeg 130.000 handtekeningen van werkende jongeren die volwassen loon vanaf 18 jaar en vaste c­ ontracten eisen. En het werkt: inmiddels zijn zeven politieke p ­ artijen en de eerste bedrijven vóór.” 5. WAT IS DE REDEN VAN JULLIE SNELLE GROEI?

“Werkgevers en de overheid hebben ons jarenlang wijs gemaakt dat ­jongeren de polo­­­­­­­­­-

naise dansen voor ­€ 4,- per uur. Dat is een mythe: wij onder­ vroegen meer dan 10.000 werkende jongeren: 87% wenst een volwassen loon vanaf 18 jaar en een vaste contract. Ze zijn kwaad over hun slechte ­positie op de arbeidsmarkt en willen knokken voor verbetering. Dat blijkt uit de cijfers: we bestaan nu 2,5 maand en hebben 2.000 leden, waaronder 300 actie­ voerders.”

15

ACTUEEL

16

ACTUEEL

HALF UIT DE KLEREN VOOR EEN HEEL LOON Hij hield een speech en halve strip-act tijdens de aandeelhouders­ vergadering van Ahold. Een filmpje hiervan haalde alle landelijke media en 400.000 views op Youtube. “Het doel is bereikt: aandacht voor de slechte arbeidspositie van jongeren”, zegt Young & United-lid Soufian Afkir (19).

‘Nu weet iedereen hoe slecht de positie van jongeren op de arbeidsmarkt is.’ Het is nu twee maanden ­geleden dat AH-vakkenvuller Soufian half in zijn ondergoed om loonsverhoging vroeg aan zijn baas, Ahold-directeur Dick Boer. De cijfers op zijn loonstrookje zijn nog steeds onveranderd, maar dat is volgens hem geen punt. “Het doel was om de campagne van Young & United onder de aandacht te brengen. Dat is gelukt!”, zegt hij.

Soufians’ actie kwam uitgebreid in het nieuws. Onder andere het NOS-journaal, de Volkskrant en Pow-nieuws berichtten erover. Met 400.000 views op YouTube is de actie van Soufian het best bekeken vakbonds­ filmpje ooit. “Nu weet iedereen in Nederland hoe slecht de ­positie van jongeren op de arbeidsmarkt is.”

dat jongeren nu actief zijn. Ze moeten niet alles goed vinden, maar opkomen voor hun rechten. Dankzij het jeugdloon verdient een groot bedrijf als Ahold jaarlijks 43 miljoen euro. Dat geld gaat allemaal naar de aandeelhouders. Die gaan er echt niet aan kapot als ze ons iets meer betalen.”

JONGEREN IN ACTIE

Begin van het jaar vulde Soufian de FNV-enquête over de arbeidspositie van jongeren in op Facebook. Kort daarna belde een lid van Young & United of hij in actie wilden ­komen. “Dat leek me wel wat. Ik ben MBO-student facilitair leiding­gevende en kan niet rondkomen zonder financiële steun van mijn ouders. Het liefst woon ik op mezelf, maar

Soufians’ actie werpt vruchten af: Young & United-leden haalden de afgelopen maanden maar liefst 130.000 handtekeningen op van werkende jongeren in Nederland die volwassen loon vanaf 18 jaar en vaste contracten eisen, en over­handigden die aan minister Asscher. Daarbij waren ongeveer 300 jongeren aanwezig. “Het is gaaf

LEF

dat is onmogelijk met dit ­salaris. Ik wilde mijn verhaal graag aan mijn baas vertellen. Het team van Young & United hielp me de actie uiteen te ­zetten.” Soms wordt Soufian herkend op straat. De reacties zijn altijd positief. ‘Echt knap dat je dat durfde!’, zeggen ze. “Mijn collega’s bij AH vonden het ook geweldig. Zelfs mijn leidinggevende regeerde chill. ‘Ik hoop voor je dat het wat uithaalt’, zei hij. Jammer dat de ­reactie van meneer Boer zo slap was. ‘Deze vraag hoort niet thuis in een aandeelhoudersv­ ergadering’, zei hij.” UITGEKLEED

Op 15 april sprak Soufian namens alle werkende jongeren voor Dick Boer, tijdens de aandeelhouders­vergadering van Ahold. Hij stipte onder andere het astronomische verschil aan tussen het salaris van de Aholddirecteur en het zijne: ­€ 1600,per uur tegenover € 5,96 per uur. “Meneer Boer, wij voelen ons uitgekleed. We doen heel werk, maar krijgen de helft ­betaald. Dit prachtige pak kan ik maar voor de helft betalen. Dat ziet er dus zo uit.” Hij stripte de helft van zijn pak en zei tot slot: “Dat kan natuurlijk niet, betaal ons vanaf nu een heel loon.” 17

HOBBY

18

HOBBY

HERRE HEEFT VLEUGELS Is het een vogel? Is het Batman? Nee, het is Herre Roosma (28) in zijn wingsuit! Door de week is hij salarisadministrateur bij Dura Vermeer, in het weekend skydiver. Het sportvliegtuig van skydiveclub ENPC in Eindhoven – met Herre aan boord – bereikt de hoogte van bijna 4 kilometer. De skydivers ritsen hun pakken dicht en controleren de parachutes. De deur gaat open en een woeste wind vult de cabine. Ze klimmen op de stangen aan de buitenkant van het vliegtuig en laten zich één voor één naar beneden vallen. Ongeveer twee minuten deinen ze op de luchtstroom. Dan openen de parachutes en veranderen ze in kleine stipjes boven een Hollands landschap. “Skydiven geeft zo’n enorme kick en adrenaline-rush. Zowel fysiek als mentaal ben je even helemaal vrij van alles: van gedachten en van ­grenzen”, vertelt een energieke Herre na een veilige landing. 615 SPRONGEN

Op 19-jarige leeftijd maakte Herre zijn eerste skydive. “Ik droomde regelmatig dat ik kon vliegen en baalde altijd zo als ik wakker werd!” Inmiddels heeft hij 615 sprongen op zijn naam

staan. “Het liefst breng ik zoveel ­mogelijk tijd door in de lucht en geef daar ongeveer 275 euro per maand aan uit. Ja: ik ben verslaafd aan skydiven.” Bijna ieder weekend en elke vakantie is hij wel ergens in het luchtruim te spotten, in zijn oranje wingsuit met vleugels van parachutestof. ZÓ GAAF

Met dit pak kan hij een circuit vliegen, een discipline binnen de sport die het meest in de buurt komt van echt vliegen. De ­vleugels verlagen de valsnelheid van 200 km per uur naar gemiddeld 80 km per uur en verhogen de horizontale snelheid. “Zodra je gewend bent aan het vliegen in een wingsuit, leer je pas écht ­sturen en genieten. Je kunt naar een wolkendek toe vliegen en er doorheen duiken. Als de zon schijnt, zie je soms je eigen ­schaduw in de wolken, met regenboogkleuren eromheen. Dat is zó gaaf!” De uitzichten zijn ook te gek: bij helder weer ziet Herre hoe de Maas de Noordzee in

loopt, en als hij boven Groningen springt spot hij alle Waddeneilanden tegelijkertijd. OVER DE HELE WERELD

Elke vakantie verbreedt Herre zijn horizon, samen met ­vrienden en zijn vriendin Marjolein, die ook allemaal skydiven. Ze ­reizen af naar Frankrijk, Spanje, Zwitserland of de Verenigde Staten en springen vanuit een helikopter of luchtballon boven glooiende landschappen, moerassen en valleien met watervallen. “Soms maken we wel tien sprongen op een dag, als ganzen in een V-vorm, de laatste tijdens zonsondergang. De uitzichten, de adrenaline-rush, en dat dan delen met je vrienden: dat is niet te beschrijven. Het zou mooi zijn als ik hiermee mijn geld kon ­verdienen” Als Herre goed genoeg is, wil hij deelnemen aan wedstrijden en wingsuit-coach ­worden. Dat moet goed komen met ’s werelds beste wingsuit-­ vlieger, de Nederlandse Jarno Cordia, binnen handbereik!

‘Skydiven geeft zo’n enorme kick en adrenaline-rush’

YOUTUBE Check op youtube de ­spectaculaire sprongen van Jarno Cordia

19

VEILIGHEID

TIL JEZELF GEEN ONGELUK Je bent jong en sterk. Tuurlijk draag je die zak zand of lading bakstenen even. Zwaar werk hoort bij de bouw. “Pas op! Je kunt ­ je lijf overbelasten. Bijna 50% van alle arbeidsongeschikte bouwvakkers zit om die reden thuis”, waarschuwt onze miss Veiligheid, Mireille van Gelderen.

INFORMATIE Kijk voor meer informatie op

Werken in de bouw is vaak zwaar, dat weet iedereen. Het hoort erbij. De meeste bouwvakkers vinden een work-out op de werkvloer ook fijn: je kiest dit vak onder andere omdat je fysiek bezig bent. Bovendien kun als je jong bent meestal zonder problemen zwaar werk doen. “Het maakt niet uit hoe jong en fit je bent: als je te zwaar materiaal tilt belast je je nek, schouders en armen, maar vooral je rug. Meer dan de helft van alle arbeidsongeschikte bouwvakkers zit thuis omdat ze hun lijf op die manier hebben overbelast”, zegt Mireille.

www.arbouw.nl/producten/ a-bladen/a-blad-tillen. Hierin

MAX 25 KILO

staan de afspraken en maat­

Als je te zwaar tilt vanuit een verkeerde houding, kunnen de zachte tussenwervelschijven in je wervelkolom slijten. Ook kunnen zenuwen in je wervelkolom beklemd raken, met voortdurende

regelen die werkgevers- en werknemersorganisaties met elkaar maakten om zwaar tillen in de bouw tegen te gaan.

20

rugpijn als gevolg. Mireille: “Wist je dat je volgens de Arbouwrichtlijnen niet meer dan 25 kilo mag tillen met twee handen? Dat zijn ongeveer twaalf bakstenen. Even die dakbedekking één ­treetje naar boven tillen of de ­kozijnen handmatig plaatsen is dus geen goed idee.” Til je materiaal onder de 25 kilo? Dan is een goede werkhouding heel belangrijk: til bijvoorbeeld altijd met een rechte rug en houd het voorwerp tegen je aan. Let ook op bij het duwen en trekken van zwaar materiaal. Daarmee kun je spieren en pezen beschadigen. Wil je bijvoorbeeld een zware balk verschuiven? Die mag niet meer wegen dan 30 kilo. En als je een wagen over een zanderige ondergrond versleept, mag die niet zwaarder zijn dan 20 kilo. “Of je nu tilt of duwt: als je fit bent kan je lijf veel meer

hebben. Regelmatig sporten is dus altijd goed”, tipt Mireille. HULPMIDDELEN

Zodra de materialen zwaarder zijn dan 25/30 kilo moet je hulpmiddelen gebruiken. Met transportmiddelen als een hijskraan, montagelift, heftruck of krui­ wagen voorkom je een hoop ­ellende. Gebruik als het nodig is ook middelen om zware bouwmaterialen veilig op de transportmiddelen te plaatsen, zoals een dakhakenklem of pallethaak. Mireille: “Volgens de Arbowet is je werkgever verplicht een ­risico-inventarisatie te maken om onnodig tillen zoveel ­mogelijk te voorkomen. Hij moet er sowieso voor zorgen dat de juiste (transport)middelen aanwezig zijn op de bouwplaats. Ook is hij verplicht zware werkzaamheden regel­matig af te ­wisselen met licht werk.”

VEILIGHEID

MIREILLE’S TIPS:

• Til niet te zwaar en vraag ­collega’s om hulp • Til met een rechte rug • Houd het voorwerp zo dicht mogelijk tegen je lichaam aan en voorkom dat je ver moet reiken • Buk en til niet onnodig, ­gebruik hulpmiddelen • Til niet te vaak: neem voldoende pauze tussendoor • Wissel zwaar werk met minder zwaar werk af • Leg zware materialen waar mogelijk op werkhoogte

Niet zo dus!

21

ACTUEEL

130 DUIZEND HAND­ TEKENINGEN VOOR EEN VOLWASSEN LOON een petitie met 130 duizend handtekeningen aan minister Asscher in Den Haag. Met deze petitie vragen jongeren om een volwassen loon vanaf 18 jaar, meer vaste contracten en banen waar je van kunt leven. “Je kunt er niet omheen dat er een probleem is”, zei Asscher toen de

Minister Asscher ontvangt de petitie

beroerde situatie van werkende

De Dag voor de Echte banen was

optreden van Lange Frans, de

jongeren ter sprake kwam.

een groot succes. Zeker 9 duizend

Playing For Change Band en Shirma

mensen hebben op 1 mei in

Rouse. Heb jij ook zo genoten en

Of de minister daadwerkelijk iets

Amsterdam meegedaan aan de

wil je alles nog eens beleven?

wil veranderen aan het jeugdloon

mars voor banen met zekerheid,

Bekijk dan het videoverslag van

zal in het najaar ­blijken. Sluit je ook

respect en fatsoenlijke beloning en

1 mei op youtube. Op fnv.nl/kkeeb

aan bij Young & United.

het feest in het Martin Luther

vind je heel veel foto’s. Volgend

Kingpark met het Echte banen-­

jaar komen we weer in actie op

debat o.l.v. Sophie Hilbrand, een

1 mei, de Dag van de Arbeid.

Donderdag 11 juni overhandigden de jongeren van Young & United

1 MEI WORDT JAARLIJKSE ACTIEDAG

Ga naar youngandunited.nl

10 MINUTEN LANGER SCHAFTEN VOOR EEN GOEDE CAO Bouwvakkers hebben op 2 en 3 juni in het hele land 10 minuten langer geschaft. Hiermee wilden ­ ze een signaal geven dat er nu ­eindelijk eens een goede cao moet komen. En het is gelukt. Er is onderhandelingsresultaat gesloten. Dat is voorgelegd aan de leden. Kijk ook op fnvbouw.nl

22

MAAK JE COLLEGA LID! Ja, ik werf een lid, want ik wil Gewoon Goed Werk voor iedereen. Werk met voldoende zekerheid, respect en groei!

CONTRIBUTIE 2015 Bedragen voor leden met een inkomen tot het brutominimumloon ​Bruto-maand inkomen tussen de 50% en 100% van het wettelijk minimumloon ​Per maand ​Bruto-maand inkomen minder dan 50% van het wettelijk minimumloon ​Per maand

Maak je collega lid en ontvang zelf 10 euro. De eerste 4 maanden voor 25 euro (daarna het reguliere tarief).

€ 12,00

€ 8,00

​Scholieren/studenten tot 21 jaar Per jaar

€ 25,00

​​ ​Actielidmaatschap voor nieuwe leden ​Eerste 4 maanden

JA, IK WORD LID VAN FNV!

NU DE EERSTE 4 MAANDEN 25 EURO. VOOR REGULIERE CONTRIBUTIEBEDRAGEN KIJK OP FNV.NL/CONTRIBUTIE

PERSOONSGEGEVENS Achternaam en voorletters:

€ 25,00

m/v

MAAK JE COLLEGA LID! EN ONTVANG ZELF 10 EURO

Voornaam:

NIEUW LID AANGEMELD DOOR

Adres:

Achternaam en voorletters:

Postcode en woonplaats: Land:

Lidmaatschapsnummer:

Telefoonnummer:

Geboortedatum:

E-mailadres:

Ik ontvang een werverspremie van € 10,op IBAN-nummer:

(WERK)SITUATIE In dienst bij werkgever

Niet werkzaam

Zelfstandige / Zzp’er

Gepensioneerd

Student / Scholier

Naam bedrijf:

Stuur deze bon in een envelop (postzegel niet nodig) naar: FNV t.a.v. contactcenter, Antwoordnummer 101, 3500 ZA Utrecht

Adres: Postcode en plaats:

Op het lidmaatschap zijn de algemene voorwaarden van toepassing. Kijk op fnv.nl/algemenevoor waarden voor de actuele versie. We gebruiken je persoonsgegevens om uitvoering te kunnen geven aan het lidmaatschap en je belangen te kunnen behartigen.

Functie: BETALINGSGEGEVENS Ik geef toestemming aan FNV om door middel van automatische incasso de maandelijkse contributie af te schrijven. IBAN-nummer: 15175

Ik betaal per acceptgirokaart (meerkosten € 1,- ). Datum:

OPSTUREN

Handtekening:

! WIST JE DAT... ... FNV Bouw cao’s afsluit voor 120 duizend werknemers in de Bouw & Infra, Woondiensten, Afbouw & Onderhoud en Meubel & Hout? Download de FNV Bouw App op je smartphone en je hebt de cao altijd bij de hand.

w.

ou fnvb l n

Face book & Twit ter

VOLG ONS

WIST JE DAT... ... wij opkomen voor jouw belangen bij de politieke leiders in Den Haag, als het bijvoor­beeld gaat om crisis­maatregelen, de hoogte van je loon en (misschien wat verder van je bed) je pensioen.

WIST JE DAT... ... wij elke dag meer dan 350 vragen van leden beantwoorden over hun contract, loonstrookje, vakantiedagen en nog veel meer. Word je ontslagen, is je bedrijf failliet of heb je een conflict op je werk? De juristen van FNV Bouw staan jou bij.

WIST JE DAT... ... wij nog veel meer voor je kunnen doen? Kijk voor meer info op fnvbouw.nl

facebook.com/FNVBouw youtube.com/FNVBouw twitter.com/fnv_bouw